Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 72

2000
‎Aipatu behar baita XIX. mende amaieran filosofia transzendental kantiarra, bertsio neokantiarrak ere aintzat harturik, zela oraindik zientzien izaera oinarritzeko erabiltzen zen ikusmolde filosofikoa. Jakina, zientzia horiek beren esanahi modernoan ulertuz, alegia: fisika newtondarra, geometria euklidearra eta Aristotelesen logika.
‎Tractatus eko Wittgensteinen aburuz, proposizioak erabiltzeko modua eta zer nolako egoeratan egiazko enuntziatuak edo enuntziatu faltsuak osatzen dituzten erakustea, gauza bera dira. Proposizioak egiazkoak badira, orduan beren esanahia gauza designatua da. Hau finkatzeko, Vienako Zirkuluko kideentzat nuklearra zen egiaztagarritasun printzipio, irizpide edo metodoa erabiltzen da.
2002
‎Nabarmentzekoa da, garaiko eta gaiaren zailtasun eta nahasketaren lekuko, agiriansinonimotzat erabili zirela, berez esanahi desberdinak zituzten. Euskal Unibertsitatea?,. EuskalHerriko Unibertsitatea, eta. Euskal Herriaren Unibertsitatea?.
2003
‎«Euskal Unibertsitatearen plangintza orokor baten behar gorria dugula». Nabarmentzekoa da garai hartako nahasketa eta gaiaren zailtasunen lekuko, agirian sinonimotzat erabili zirela berez esanahi desberdinak zituzten. Euskal Unibertsitatea?,. Euskal Herriko Unibertsitatea, eta. Euskal Herriaren Unibertsitatea?.
2004
‎Albo batean, argibide gisa, iragan hurbilaren berri ematen diguten irudiak ditugu, kartoi mendixka hori izan zenaz eta behin behinekotasunaz hitz egiten digutenak. Bat batean, Carlos Bungaren kartoiak txabola baten zimendu bilakatzen dira, eta beraien esanahia are esanguratsuago bilakatzen zaigu Donostia burgesaren irudi bihurtu den eraikinaren barruan. Eraikuntza eta espazioaren jabekuntza dira Kuboko lan gehienek jarraitzen dituzten ildo nagusiak.
‎Frantziaren kolonia eremuetan sortutako hamalau herrialdek osatzen dute gaur CFA frankoaren eremua. FCFA siglek politikoki zuzenagoak dirudite beren esanahiak baino: Franc des Colonies Francaises d' Afrique.
‎Legegile horrek, halaber, hobeto antolatu nahi du testuaren edukia, eta, bide horretatik, alferreko errepikapenei ihes egin nahi die: Artikuluak zenbakidun paragrafoetan zatitzeko joerari heldu zaio, hala behar denean, eta ahalegina egin da paragrafook berez esanahia izan dezaten, elkarren arteko lotura duten lerrokadekin gertatu aldera. Gehiegi zehazteko arriskuan jarri gabe, jurisdikzio organoa aipatzeko «auzitegi» terminoa, hots, organoaren izaera zehazten ez duen terminoa aukeratu da, organoa kide bakarrekoa ala anitzekoa den aintzakotzat hartu gabe.
‎Barne igorpenak ahalik eta gehien gutxitu dira, eta, batez ere, zein manutara igorri eta horren inguruan ezer esaten ez dutenak. Artikuluak zenbakidun paragrafoetan zatitzeko joerari heldu zaio, hala behar denean, eta ahalegina egin da paragrafook berez esanahia izan dezaten, elkarren arteko lotura duten lerrokadekin gertatu aldera. Gehiegi zehazteko arriskuan jarri gabe, jurisdikzio organoa aipatzeko «auzitegi» terminoa, hots, organoaren izaera zehazten ez duen terminoa aukeratu da, organoa kide bakarrekoa ala anitzekoa den aintzakotzat hartu gabe.
‎‘Aulki’ izenak eta ‘da’ adizkiak, adibidez, ez dute berdin funtzionatzen perpausean eta ez dute adierazmolde berdina. Edo termino homogeneoagoak hartuz, ‘maitasun’ izenak eta ‘maitatu’ aditzak ere ez dute perpausean berdin funtzionatzen eta ez dute beren esan-nahia era berdinean adierazten. Gauza bertsua esan daiteke beste hitz kategoriez.
2007
‎253 F. Schlegel-ek berak esanahi diferentetan erabiltzen zuela, ik. HAYM, R., aip. lib., 251 eta hurr., 253, 688 eta hurr., A. W. Schlegel-entzat erromantikoaren eredua Don Quixote da.
‎Ikerketaren bidez, zorotasuna ezagun bihurtzen duenprozesua aztertu nahi izan zuen. De Rosa-k egiaztatu zuen haurrak saiatzen zirelazorotasuna aurkitzen berentzat esanahi bat zuten ezagutzetan. Hala, 5 urtekohaurrek zorotasuna erlazionatzen zuten bortizkeriarekin, desbideratzearekin etaantzeko kontzeptuekin, eta gaixotasun hori zuten pertsonak gaiztotzat eta arriskutsutzat hartzen zituzten.
‎Beste hitzetan adierazita, esanahiaren bilakaera kontutan hartu behar da garapenaren emaitza baita ezagupena eta hitzaren esanahiak errealitatea orokortzeko modu berezi bat suposatzen baitu. Vygotsky ren arrazoiketari jarraituz, haur hitzen haserako erabilerak beren esanahia osoa izango balu, haurrak pentsakera formalera iritxirik leudekeela adierazi luke horrek, eta hori horrela ez dela frogatzen digute gertakariek. Horrela bada, hitzaren esanahia erabileran aldatuz doala pentsatu beharra dago, errealitatea erreinutzeko modu berriak ahalbideratuz eta bide batez pentsakerari bide berriak irekiz1387.
2008
‎Ene iritziz, lehen hurrenkera paseoa da, lasaitasunez, presarik gabe, dena ikusteko irrikak bazterturik; objektuak ikusteko atseginaz, beren esanahiaz, transmititzen digutenaz, beren edertasunaz...
‎Eze, beti kontuan izan behar duguna zera da, aintzinateko lekukotasuna ez dela gerokoa bezalakoa, zeharo alderantzizkoa baizik: antzinateko izenek, izen hutsak diren heinean, ez dute berez esanahirik eta ezin dira, beraz, neu rri jakin eta formal huts batean ez bada konparaketa lanetan erabili. Akitanierazko izenen eta geroko euskal hitzen arteko konparaketa batere arazorik gabe onartzen bada, ordea, (akitanierazko eta iberierazko izenen artean ez bezala) ekuazioaren esa nahia euskarak ziurtatzen duelako da.
‎Hitzari (izenari, aditzari edo izenlagunari) eratorpen hizkiak erantsiz eratzen dira hitz eratorriak. Eratorpen hizki horiek ez dute berez esanahirik. Hitzaren aurrean, bukaeran edo erdian jartzen dira, eta horren arabera izango dira aurrizkiak, atzizkiak edo artizkiak:
2009
‎Eta fededunak garen ala ez garen ere ez dakigunok ezer ez dakigu ja. Haurtzaroaz gero gure kontzeptu guztiak, ongi eta gaizkiarenak, munduarenak, aita eta amarenak berak, ogiaren eta uraren kontzeptuak ere, eskuraerrazenak, denak beren esanahia guretzat aldatuz joan dira, errealitate eta esanahi berriak bilakatuz. Jainkoarena bakarrik ez?
‎Galdua dute horiek beren balio objektibo edo kosmologiko osoa, baina horien balio antropologikoak iraun egiten du. Geure giza munduan ezin ditugu ez ukatu ez baztertu horiek; beren lekua eta beren esanahia gordetzen dute. Ezin ditugu ezabatu datu horiek bizitza sozialean, gizon emakumeekiko geure eguneroko harremanetan?
‎horregatik aldendu zuen, ausaz, Domingok bere belauna Adaren belaunetik, eta horregatik aldendu, halaber, eskuak Adaren eskuetatik mugimendu azkar batean? ez nolanahiko mugimendu batean, halere, esku keinu haiek bai baitzuten, agidanez, beren esanahia, eta Domingok aurki ahoskatu behar zituèn hitzentzako lurreratze pista bat izan baitzitezkeen, solasa beste norabide batean jartzen zuena:
‎ongi, primeran, liluragarria? beren esanahiaz gain, beste esanahi bat ere bazutenak, beharbada: –Zure bizia jokoan jarri duzu eta ongi irabazia duzu hitzartu genuèn poltsa, gizona!?; hain hunkituta zegoen pilotuak egindako balentriarekin, non erromantizismo guztiak barkatzeko prest agertu baitzitzaion:
‎Tarteka, onargarria (eta erosoagoa) da aldagai izen laburrak erabiltzea beren esanahia nabaria denean. Adibidez, kontagailu bidez kontrolatutako begiztak:
‎^8 eta $. Beren esanahia honakoa da: ^ mugatzailea patroiaren aurretik jartzen da eta parekatzeak lerro edo string aren hasieran gertatu behar duela adierazten du.
‎Hor azaltzen den kodea Perl programa txiki bat da, modulua erabiltzen duen programa sinple bat. Azter ditzagun kodearen lerroak, banan banan, beren esanahia argitze aldera. Lehenengo lerroak honela dio:
‎esan nahi baita bihotzaren erritmoa zertxobait azkartu zitzaiola, baita odolaren abiadura ere, ondorioz; Domingoren zainetan zehar zihoana ez zen, beraz, itsasikara bat, baina bai olatu bat, iragan urrunetik zetorkion arren defentsiban jarri zuena ezinbestean, ez burua galtzerainoko puntuan, bistan da, baina bai ordura arteko ziurtasun erabatekoari erabatekotasuna zartatzeko puntuan: horregatik aldendu zuen, ausaz, Domingok bere belauna Adaren belaunetik, eta horregatik aldendu, halaber, eskuak Adaren eskuetatik mugimendu azkar batean... ez nolanahiko mugimendu batean, halere, esku keinu haiek bai baitzuten, agidanez, beren esanahia, eta Domingok aurki ahoskatu behar zituèn hitzentzako lurreratze pista bat izan baitzitezkeen, solasa beste norabide batean jartzen zuena:
‎zorionak eta zorionak; benetakoak ziren, gainera, zorion mezu haiek, barru barrutik atera zitzaizkionak: ongi, primeran, liluragarria... beren esanahiaz gain, beste esanahi bat ere bazutenak, beharbada: " Zure bizia jokoan jarri duzu eta ongi irabazia duzu hitzartu genuèn poltsa, gizona!"; hain hunkituta zegoen pilotuak egindako balentriarekin, non erromantizismo guztiak barkatzeko prest agertu baitzitzaion:
2010
‎Eta neronek ere ikusi nuen, benetan harrera handia egiten zioten beti herri horiek, berak ere komunismoaren esperientzia zeukala ikusirik eta bera ere, Europa ekialdeko hainbat herrien antzera, eslaviarra zela. Bidaia horiek, asko izan ziren, baina Txekoslovakiara egin zuenak izan zuen berez esanahi berezi bat, 1990ean. Vaclav Havel zen orduan presidente.
2011
‎Hala, bada, hitzak beren esanahiagatik eta ñabardurengatik baloratzen ikasi genuen. Hizkuntza ez zen hitz segida hutsa.
‎Kritikoak diren pertsonekiko haserre bizia sentitzen dute. Erreferentzia ideiak edukitzen dituzte (munduan jazotako gertaerek beraientzat esanahi berezia dutela pentsatzen dute) eta pentsatzen dute arazoen iturri besteak direla, eta ez eurak.
‎Pentsamenduaren nahaste formalen barne sailkatzen dira: ...barmendu daiteke, bat batean adierazten ari ziren ideia bertan behera utzi eta gai desberdin bati ekin diezaiokete (adibidez, elkarrizketagilearen arropari buruzko aipamen bat egiten has daitezke, edota mahai gainean dagoen objektu bati buruz hitz egiten hasi); eta, asoziazio fonetikoak burutu ditzakete hizketa ulertezina bihurtuz, hots, hitzak aukeratu ditzakete horiek duten soinuarengatik eta ez beren esanahiagatik.
‎Baina, haurrak ez du amak esandakoa ulertzen; hizkuntzaren bestetasuna edo arroztasuna gauza nabaria da haur txikiarentzat; haurrari esanahiak ezarri egiten zaizkio. Helduaren hitza eta jokaera ez dira beren esanahira mugatzen; beti dago ulertzen ez dugun zerbait. Bestearengan beti dago zerbait ulertzen ez duguna, bere desirari dagokiona.
‎Hitzen arteko harremanen sarean antola daiteke neurosi bat. Lacan-en ustez, hitzek ez dute beren esanahia garbi adierazten. Hitzek beste hitzetara garamatzate, eta esanahiek beste esanahietara, baina adierazlearen eta adieraziaren arteko gardentasunik ez dago.
2012
‎Musika tresna guztien izenak eta deskripzioak ere eman zizkidan, baita haietariko bakoitza jotzen erabiltzen diren termino tekniko orokorrak ere. Alde egin zuenean, ordena alfabetikoan jarri nituen hitz guztiak beren esanahiekin. Eta horrela, egun gutxiren buruan, oroimen sendoaren laguntzaz, lortu nuen haien hizkuntza pixka bat ikastea.
2013
‎Euskal dantzen gaian hamarraldietan murgilduta, dantzaren munduan sortu diren eredu berri batzuk ekintza naif hutsak direla seinalatu izan du Juan Antonio Urbeltzek, oinarririk gabe eginak eta jarraidurazko beren esanahia lorrintzen dutenak. Momentuko arreta eta egilearen autosatisfakzioa bilatzen dutela salatu izan du, dantzen benetako bideari mesede gutxi eginez.
2014
‎–Magnífica unidad creadora de un mundo?. Primo de Riverak berak esanahiz bete betea ulertzen zuen espresio hori: –Hemos empezado por preguntamos qué es España.
‎oparitzeko saialdia. Parentesi bat baino ez da izango bere obran; kontzeptu oinarrizkoenak betiko beren esanahietara itzuliko dira. Konferentzia famatua nolabait damu aitortza publiko bat eta aldi berean iritzi publiko errebantxistari arrazoi emate bihurrikatu hutsegin bat da; bere teoria historiko germanisten, bere dogma politiko antidemokratikoen, erreforma intelektual eta moral?
‎Gainerakoan, bere lanorduen ondoren, inoizko paseoaldi bat edo inoizko mozkorraldi bat lehorrean, aski du kontinente oso baten sekretua bereganatzeko, eta jeneralean ohartzen da sekretua ezagutzeak ez zuela merezi. Marinelen kontakizunek badute sinpletasun zuzen bat, beren esanahi guztia intxaur kraskatu baten oskolaren barruan sartzeko modukoa baita. Marlow, ordea, ez zen tipikoa (istorioak kontatzeko joeraz aparte), eta, berarentzat, pasadizo baten esanahia ez zegoen barnean, mamia bezala, kanpoan baizik, ipuina inguratuz, zeina bakar bakarrik agerrarazten baitu argiak lainoa agerrarazten duen antzera, hala nola batzuetan ilargiaren argitasun espektralak agerian jartzen dituen laino harilkatu horietako bat.
‎Sinboloak belaunaldiz belaunaldi transmititzen dituzte gizataldeek, eta sinboloekin batera, noski, beren esanahi soziala: gizatalde horietako kideek partekatzen dituzten esperientziak eta balioak.
‎Eskulturan eta pinturan ere kuriositate eta plazer sentsualetik urruntzen diren lanak dira maiz testuinguru garaikidean nagusi, zeinek gaitasun kontzeptual eta adimenari hitz egiten dioten askotan, zentzumen eta gorputzaren osotasun bati erantzun beharrean. Pairatzen dugun etengabeko lotura gabeko irudien ekaitzak, irudiak apurka apurka beraien esanahi emozionalez hustera garamatza eta, horrela, irudiak aspertasuna atzeratzeko manufakturatutako produktu infinitu bilakatzen dira etengabeko berritze nahi aseezineko zirkulu bat marraztuz.
‎Hau da, a eta e amaiera duten hitzak emakume izentzat hartzen direla, eta i, o, u edo kontsonantez amaitzen direnak gizon izentzat. Baina izendegiaren edukia aztertuz gero, ikusiko dugu arau horiek salbuespenez josita daudela, eta hitz arruntetatik abiatutako izen asko beren esanahiaren arabera sailkatzen direla, esanahi horiek balio femenino edo maskulinoekin lotzen diren heinean.
‎Zer esku zabaltasuna! Baina" Beren esanahia galaraziz" dut gustukoena. Bohemiens liburuan ironia baliatzen du erranez usaiako espezialistek, Urbeltz barne, esplikatzen dutela Europako dantza eta folklore horren batasuna" en arguant d’un fonds europeens commun".
2015
‎Hernandez Abaituaren ustez, fikzioa osatzeko orduan Saizarbitoriak txit kontzienteki aukeratzen ditu iraganetiko teselak: " Eta horrela, Saizarbitoriaren eleberrietan ez dira agertuko historia osoa osatzen duten mosaiko zati guztiak, eta ezta historiaren ordenarekin ere, autore inplizituak aukeratu dituenak baizik, eta berak intuitiboki ordena egokientzat jotzen duen hurrenkeran, elkarren ondoan egonez beren esanahia eta efektua elkar potentzia eta indar dezaten". Adibidez, Ehun metro koa" oso txukun berrordenatutako desordena da".
2016
‎Bai. Platonen solasalditik (Kratilok uste du hitzak eta beren esanahi sakona estuki lotuta daudela). Hitz jokalariak bi hitzetatik berri bat sortzean" hago hitzilik", demagun, edo euskahalduna hor errebelazioren bat bilatzeko tentaldia izan dezake.
‎Gizartea mehatxatzen duten fenomeno berriak, adibidez 2014ko ebola izurritea, ulertzeko beraiei buruzko esanahi partekatuak eraikitzen ditugu, gizarte irudikapenak. Horien bidez ebolari esanahia emateaz gain arriskuaren hautemate maila eta emozioak ere bideratzen dira.
2017
‎Ezinezkoa da erreferentea bere baitan duen adierazlerik aurkitzea. Denotatzearen edota adieraztearen ekintzan, beraz, atzeratze bat agertzen da, esanahia etengabe geroratzen duen mugimendu amaigabe bat adierazleen kateak eragina, ez baitago kateko elementuei beren esanahi ideala berreskuratuko liekeen adierazi transzendentalik aurkitzerik inoiz. Derridak, beraz," indar" bikoitz batean inskribaturik dakusa lengoaia:
Berez esanahi osoa duen hitz bati hizki bat edo batzuk gehitzea kontzeptu berri bat adierazteko.
‎Terminologia horrek, gainera, nahasketa dakar: kontsumitzaileek beren esanahia ikasi behar dute, ez baita inoiz «trans gantzak» esamoldea agertzen. Europan, herrialde batzuek bakarrik garatu dute legeria bat, produktu guztietan trans gantzaren kantitatea mugatzera behartzen duena(% 2 inguru).
‎Hitz hauek eta gehiago azpeitiarreznatul.weebly.com webgunean irakurri ahal izango dituzue. Beraien esanahiaz gain, hitzekin osatu ditugun esaldiak irakur ditzakezue, non edo nola erabili ohi diren jakin nahi izanez gero.
‎Badira gure gizartean horrenbeste aldiz entzun ostean jada gure egunerokotasuneko hizkuntzaren parte bihurtu ditugun hitz eta kontzeptuak. Horrela, errepikapenaren poderioz hitzek beren esanahia galdu dezakete; ohartu gabe, ziurtasun osoz zentzugabekeri bat esaten dugun bitartean.
2018
‎Badirudi «femeninoa» ez dela gehiago kontzeptu egonkor bat, eta horrexegatik haren esangura «emakumea» terminoarena bezain nahasia eta ez finkoa da. Batak zein besteak termino erlazionalak diren aldetik bakarrik hartzen dituzte beren esanahi nahasiak, eta horregatik ikerketa honen aztergaiak generoa eta hark iradokitzen duen analisi erlazionala izango dira. Bestalde, jadanik ez dago argi teoria feminista jatorrizko identitatearen inguruko kontuak ebazten saiatu behar denik lan politikoari ekin ahal izateko.
2019
‎NOR motako aditzak aginte esalditan erabiliz gero, adberbio hauek beharrezkoak dira; are gehiago, onartu behar dugu etorri eta joan aditzek beren esanahia biribiltzeko ezinbertzekoak direla:
2020
‎Wittgensteinek, hizkuntzaren esanahien berezko bikoiztasunari aurre egin nahi izan zion berberak, cowboy filmak maite zituen zineman beste edozeinen gainetik. Izan ere, pelikula haien egitura oso soila izan arren, beren esanahiaz jabetzeko, aldiz, milaka irakurketa egin daitezke.
‎Nola idatzi hitzek beren esanahia galdu dutenean eta Historiaren egia ere zalantzan jartzen denean?
‎Kontuz gero, laztana, hitz batzuekin: uste dugu beraien esanahia ezagutzen dugula eta egunen batean txarto erabiltzen ibili garela jabetzen gara.
‎Ebanjelioak bezalako erlijioetako ipuinen baitan bizi da sinestunaren zentzua. Helduz doan heinean, ipuin horiek, beren esanahiak eta eraginak, aldatuz doaz. Sinestuna ere aldatuz doa ipuin horien eraginez.
2021
‎Aditz kopulatiboez gain, badira beste aditz batzuk erabilera ‘arina’ izan dezaketenak, hau da, beren esanahi semantikoa galduta edo ahulduta zeregin kopulatiboa betetzen dutenak (ibili, gelditu, jarri, jarraitu...), eta, hortaz, semikopulatibo deitu daitezkeenak: Burumakur dabil jendea; Triste gelditu zen laguna; Langileek kezkatuta jarraitzen dute.
‎24.3.2c Hirugarren multzoa aditz semikopulatiboek osatzen dute. Sarreran esan dugun bezala, aditz batzuk (ibili, jarraitu, gelditu, jarri...) beren esanahi semantikoa galduta edo ahulduta erabiltzen ditugu tarteka, aditz kopulatiboen antzeko zeregina betez: Zuzendaria burumakur dabil aspaldian; Nire alabak gaixo jarraitzen du; Kezkatuta gelditu nintzen hori entzutean.
‎etorri delako, etorri baita, etortzeagatik; nekeagatik. Horiek gabeko perpaus batzuek, hala ere, berariaz seinalatu ez, baina iradoki behintzat egiten dute kausazko adiera, irakurketa hori erantsiz, inferentziaz, beren esanahiari.
‎31.3.3a Esan bezala, gero, semantikak eta pragmatikak aginduko dute. Sintagma adjektibalen artean nolako —eta ez zein— adiera hartzeko joera nabarmena dutenak, hots, izenondoak, ez dira guztiak berdin integratuko, beren esanahiaren arabera. Adjektibo kalifikatzaile askok interpretazio biak onartuko dituzte:
‎30.4.1c Beraz, predikatu gobernatzaileak kasu marka arruntez baliatzen dira beren esanahi espezifikoa emateko perpaus osagarriei, baina esanahi espezifiko horrek, aldi berean, predikatu gobernatzailearen adiera uki dezake. Hitz batean, konplementazio erlazioa alde bietarakoa da, eta alde bietan du eragina.
‎Morfemak dira esanahia duten unitate txikienak, gehiago zati ezin daitezkeenak. Fonemak dira morfema baino txikiagoak, baina fonemek ez dute berez esanahirik. Morfologia da morfemen berri ematen digun gramatikaren atala, bai eta hitzak sortzeko morfemak nola antolatzen diren aztertzen duena ere (zergatik maltzurkeria bai, baina* keriamaltzur ez).
‎Emozioak onartu behar ditugu, bai, eta baita ulertu ere, zergatik ditugun, nola erlazionatzen diren gure jokabide eta pentsamenduekin. Emozio guztiek dute beren esanahia, eta arreta eskaini behar diegu, batzuetan oso azkar goazelako eta ez garelako konturatzen, gorputza oihuka ari zaigula. Emozioak baliagarriak dira, haserreak laguntzen digu mugak jartzen, beldurrak zenbait arrisku ez hartzen, tristeziak doluak pasatzen eta ingurukoekin konektatzen... baina batzuetan gain hartzen dute eta gure bizimodua kontrolatzen dute, ez digute gure bidea egiten uzten.
‎Non dago naturari espresioa ematen dion literatura? Poeta bat luke, haizeak eta errekak bere zerbitzura jarri lituzkeena, bere ordez hitz egin dezaten; hitzak beren esanahi primitiboetara iltzatuko lituzkeena, nekazariek izotzak azaleratutako hesolak udaberrian berriro lurrean sartzen dituzten bezala; hitzen jatorria bilatuko lukeena hitz horiek erabiltzen dituen aldiro, jatorri horiek bere orrialdera transplantatuko lituzkeena, erroetara itsatsitako lur eta guzti; haren hitzak hain lirateke egiazko eta garbi eta naturalak, non zabaltzen direla emango bailuk...
‎Konplikazio hori amaitzeko, “koipeak” ere erabiltzen dira lipido guztiak (koipeak, olioak edo beste batzuk, hala nola “esterolak”) aipatzeko, etiketaren nutrizio informazioan gertatzen den bezala. Beraz, beren esanahia ulertzeko erabiltzen diren testuinguruari erreparatu behar diogu. Olioak Normalean margarinak egiteko erabiltzen dira, oro har, propietate nutrizional hobeak dituztelako eta koipeek baino irudi hobea dutelako.
‎Errebeldia? Hitzak beren esanahia galduz doaz, modu horretan erabiltzen dituztenak, bai ekintzen protagonistak bai bestelako arduradunak izan, azalkeriatan erortzen direlarik.
‎24 Honek gogora dakar Michael Cacoyannisen Zorba greziarra (1964) filmaren azken eszena, non bi protagonistek sirtaki bat dantzatzen duten. Soilik Sirtaki horri esker bereganatuko dute biek izandako abenturek eta bizipenek beren esanahia.
‎Grezierazko krisis etik dator euskarazko krisi hitza; lehenengoak zerbait hautsi egin dela eta horrek eskatzen duen analisi, gogoeta eta erabaki prozesuari egiten dio erreferentzia. Ez du berez esanahi ezkorrik. Aldiz, Mendebaldeko hainbat hizkuntzek, tartean euskarak, bere egin duten krisi hitzak bestelako adiera du.
2022
‎Errepikatzearen poderioz, hitzok beren esanahia gal  tzen dute arian arian, eta berekin zekarten samina leunduz doa.
‎" Terrore semantikoa, edo ihes egitea berez esanahi garbi bat duten hitzetatik, porrota, estufa, ikatza hitz lohiak balira bezala, joan, aurkitu, jakin hitzak lizunak balira bezala. Antilinguarekin hitzen esanahiak urrutiratu egiten dira beren berezko lekutik, apartatu egiten dira ezer esan nahi ez duten [hitz gastatuen edo hitz manipulatuen edo esanahia galdu duten hitzen] lurraldera, modu horretan esaten duten oro lauso eta elusibo bihurturik...".
‎Etxea ordenatzeko zeregina, bada, sexu eta ugaritzeko erlazioak eraldatzen eta arautzen hastea da. Sexu eta ugal  tzeko erlazioak eraldatzea eta arautzea lehenengo pausoa litzateke, beraz, irudiek beren esanahia aurki dezaten.
2023
‎Baina hitzei sinesgarritasuna eman behar zaie. Besterik ez bada ere, itxuratu behar da beren esanahiaren antz handixko dutela. Beren esanahi lerratuarena.
‎Besterik ez bada ere, itxuratu behar da beren esanahiaren antz handixko dutela. Beren esanahi lerratuarena.
‎Haien helburu bakarra planeta arpilatzen jarraitzea eta Europako Next Generation programaren milaka milioi euroko funts publikoak eskuratzea da. " Trantsizio energetikoa" eta" deskarbonizazioa" bezalako terminoek beren esanahia galtzen dute gaur egungo krisi ekosoziala eragin duten berberek behin eta berriz erabiltzen dituztenean. Lurralde osoa transnazionalen esku jartzeak, makro proiektuak garatu ditzaten, pobretu egiten gaitu, ahulago eta mendekoago bihurtzen gaitu.
‎Barandiaran, J. M. (1983b): " Hitz batzuek eta beren esan-nahiak, gehienak Ataunen erabiltzen ditugunak eta hiztegietan, batez ere Azkuenean, ageri ez diranak". IKER 2, 189
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
Lehen forma
beren 49 (0,32)
berez 10 (0,07)
Beren 3 (0,02)
beraien 3 (0,02)
berak 2 (0,01)
Beraien 1 (0,01)
Berez 1 (0,01)
beraiei buruzko 1 (0,01)
beraientzat 1 (0,01)
berentzat 1 (0,01)
Argitaratzailea
ELKAR 12 (0,08)
UEU 12 (0,08)
Euskaltzaindia - Liburuak 7 (0,05)
Alberdania 6 (0,04)
Booktegi 6 (0,04)
Argia 4 (0,03)
Consumer 3 (0,02)
Jakin 3 (0,02)
Pamiela 3 (0,02)
Jakin liburuak 3 (0,02)
Deustuko Unibertsitatea 2 (0,01)
Uztaro 2 (0,01)
Berria 1 (0,01)
Erlea 1 (0,01)
Uztarria 1 (0,01)
Aldiri 1 (0,01)
Ikaselkar 1 (0,01)
alea.eus 1 (0,01)
uriola.eus 1 (0,01)
Susa 1 (0,01)
Labayru 1 (0,01)
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia