2000
|
|
Argaltzeko metodo guztietan gomendatzen dute sagarra jatea: urdailak zuku dena hartzen du eta oso beteta
|
zauden
sentsazioarekin batera gosea gutxitzen du. Sagar ale bakoitzaren% 85 jangarria da; 100 gramok 50 kaloria ematen du, arrautza egosi baten erdiak adinaxe.
|
|
Deszentralizazioaren alde
|
zauden
aldetik, zer deszentralizazio mota nahi duzu Ipar Euskal Herriarentzat?
|
|
zu, ez —ihardetsi zenidan— Hitz batzuk egin nahi nituzke zurekin, axola ez bazaizu. Eta sosega zaitez, zeren erran baitit zure ikaskide batek non
|
zauden
ostataturik, eta zeren ikaskide hura bera igorri baitut zure egoitzarat, erraiteko nagusiari ezen gaur ez zaituztela bazkaltzen izanen, zeren eta nihaurk gonbidatu baitzaitut honat, ahamen baten egiterat —eta iduritu zitzaidan ezen zu zinela han segada prestatu zuen ehiztaria, eta ni ehiza, zuk segadan atrapatua.
|
|
—Denbora luzea daramazue hemen eta egurastu beharra duzue. Ez zaizue
|
inportik
zauden zaudetenean abiatzen bagara, ezta. Hi, Edu, nudismozalea hintzen gaztetan, eta egin behar duzuen bidaiarako ez duzue arropa beharrik.
|
|
—Ez dakit nola
|
zauden
izugarriagoa: betaurreko peste hauek jantzita ala gabe —Kristina beti bihotz emateko prest.
|
|
Karmelo. Ah, mesedez,
|
zauden
tokian zaudela, deitu, eta entzun ezazu mezu hau, Dabid. Ez da komeni Rakelek brebis galeuse horren berri izaterik.
|
|
Nik, inortxori ere esplikazioak emateko gogorik izan ez, eta, irriño bat egiteko indarrak nolabait bildurik, ezezkoa egin diot buruaz (hain zuzen ere bakarrik, isilik eta ilunpetan egon nahi nuen): ezin dut eraman bulegoan edo kalean aurpegi txarra duzula esaten dizutenen zurikeria, lagundu baino gehiago zein makal
|
zauden
nabarmendu nahian dabiltzala dirudielako; ezin dut eraman katedral batean zein bakarrik zauden esatera datorrenaren eskuzabaltasuna, onberatasuna, ez dakit zer hori, halakoek norbera gehiago hondoratzea nahi luketela dirudielako. Ez dakit nola esan...
|
|
Nik, inortxori ere esplikazioak emateko gogorik izan ez, eta, irriño bat egiteko indarrak nolabait bildurik, ezezkoa egin diot buruaz (hain zuzen ere bakarrik, isilik eta ilunpetan egon nahi nuen): ezin dut eraman bulegoan edo kalean aurpegi txarra duzula esaten dizutenen zurikeria, lagundu baino gehiago zein makal zauden nabarmendu nahian dabiltzala dirudielako; ezin dut eraman katedral batean zein bakarrik
|
zauden
esatera datorrenaren eskuzabaltasuna, onberatasuna, ez dakit zer hori, halakoek norbera gehiago hondoratzea nahi luketela dirudielako. Ez dakit nola esan...
|
|
Ez da erraza azaltzen... Kontua ibiltzea da, lurra zapaltzea,
|
zauden
tokian egotea, baina benetan egotea, zuzen zuzenean eta ez modu abstraktuan... Ez, ezin dut ondo azaldu.
|
|
– Hara, nik ez dakit zergatik
|
zauden
nirekin. Ez dakit zergatik ikusten eta entzuten zaitudan, ez dakit zergatik nire aurrean ez zaren espiritu hutsal bihurtzen.
|
2001
|
|
Lan asko egin behar izan duzu
|
zauden
tokira heltzeko. Nola baloratzen duzu zure ibilbidea?
|
|
Gaur egun kazetaritzan lizentziatua da nahiz eta lanik ez izan. " Ikasten
|
zauden
artean hainbat aukera ateratzen zaizkizu. Hala ere, asko alboan uzten dituzu.
|
|
Aukera hori ez badago, arriskutsua izan daitekeen ura tratatzeko presazko irtenbide bat da ura bi tanta sodio hipoklorito pururekin kloratzea eta kontsumitu arte hogeita hamar minutu itxarotea. Kasu askotan, ez da oso osasungarria «non
|
zauden
, egin botatzen duzuna» esaldia. Hona hemen adibide bat:
|
|
Ur irakinetan jarritako karramarro bat bezala sentitzen zara eta zeure buruari zin egiten diozu ez zarela berriro museo handi batera sartuko. Zaindaria etorriko da komunetik orduan eta eskatuko dizu kentzeko mesedez eskua Napoleonen sudurretik eta zuk barkatzeko esango diozu eta azalduko diozu ondoezik zaudela eta ez dakizula non
|
zauden
ere.
|
|
‘Badakizu ze taldetan
|
zauden
–’
|
|
Bi bide. Bi atal, denboraren puntada sendo, ezkutuez lotuko direnak; zuretzat, ia laurogei urte barru jaiotzear
|
zauden
horrentzat lehen jostura osatuko dutenak, etxeko jostunek, ondoren, agertuko dizuten bezala.
|
|
Laurogei urteko agure zaharrari" zein gazte
|
zauden
!", esan nahi diot.
|
|
Hemen duzu, beraz, irakurle, euskara, diotenez, goi mailaraino jaso duen liburua. Liburu hori gainera, zure nekea ahalik eta arintzearren, ohitua
|
zauden
erara moldatu dizute. Ez dezazula, bada, zabarkeria edo uste okerren bat dela bide, eskuetatik utz.
|
|
ura eri artean bailitzan eskapatzen zait. Eraman nazazu
|
zauden
leku horretara!
|
|
noren zain
|
zauden
beste egunetan
|
|
Nola
|
zauden
jakin nahi dut.
|
2002
|
|
Eguzkia hartzen
|
zauden
artean ez ihinztatu urik larruazalera; ur tantoek luparena egiten dute azalean eta bizkortu egin dezakete erredurak agertzea.
|
|
Pentsa ezazu zer nahi duzun, zer gertatzen zaizun, nola
|
zauden
, eta saiatu erostera joatea ez den bestelako aukerak bilatzea.
|
|
Zure irudia zuraz egiña izatiak etzaizala lotsatu; gaur bezelaxen, antziñetako aitonen artietan,
|
zauden
bezelaxen zeunden.
|
|
edo munduan non
|
zauden
ezkutatuta, burdin bihotz hori, ezin dut jakin.
|
|
non
|
zauden
borrokan jakingo nuke eta soilik gerraren beldur izango nintzateke
|
|
Neskak ezpaineko zauria hatz batez laztandu zion– Gertatzen dena da horrek ez daukala erantzun... zehatzik. Nolako eguna duzun, nola
|
zauden
... Batzuetan, espero ez duzunean; eta beste batzuetan, berriz, ezta... ezta nahita ere.
|
|
Egunkari espainolak apal batetik hartu eta dirutza laga duzu salmahaian. Buelten zain
|
zauden
bitartean, argazki eta titular handiak begiztatu dituzu Europako eta Estatu Batuetako kazeten lehen orrialdeetan: " Les Espagnols révoltés par le chantage de l’ETA"," Spagna in piazza contro l' ETA"," Spain prays for hostage facing death deadline"," ETA droht mit der Tötung eines Eatführten"," ETA descerraja 2 tiros en la nuca de España".
|
|
Badirudi alai datorrela. Etzanda
|
zauden
besaulkira hurbildu da, saltoka dantzan jolasean. Aurpegira zabaldu ditu esku hotzak eta, ondoren, alkandoraren azpian sartzen saiatu da.
|
|
nik badakit hala ere non ez
|
zauden
.
|
2003
|
|
Kultura omen da gure altxorrik preziatuenetakoa, beste herri batzuengandik ezberdintzen gaituena. Baina kalera ateratzean, nahiz eta Bilbon izan, ala Madrilen, ala Parisen, sarritan ez dago jakiterik non
|
zauden
. Denok moda bera jarriatuz janzten dugu, denok amerikarren filmak ikusiz gozatzen dugu, denok behin eta berriro telebista piztu, eta munduko zoritxar eta injustizia guztiak irentsi ondoren, futbola ez beste askorik, aurkitzen dugu.
|
|
Koreako gudua, orainan hasi berria orduan, oso gaizki zoan komunismoa maite etzutenentzat. Suwon eta bere aerodromua Hegoaldeko koreatarren eskuetan
|
zauden
oraindik. Komunistak Han ibaia igaro eta Swondik hamasei kilometrora arkitzen dira Iparraldetik.
|
|
erraiten du, eta orain bai, eskerrak eman behar dizkiogu patioko jendearen izenean. Han
|
zauden
entzule guztiak honekin konformatu behar izan ziran. Gutxi baino ezpazan ere, orain behinik behin zerbait ulertu dute.
|
|
Etzuan baietzko burukadarik eman eta etzituan ohiturazko soinuak atera, bainan bai beste ayudanteek, eta bestetan baino berotasun handiagorekin. Orain danak
|
zauden
ados catedráticoarekin Txomin izan ezik. Orduan Franco gaztea zan eta euskalduna izatea pekatu mortala zan.
|
|
Ordubatetan lana utzi eta bazkaltzera joaten ziran danak, eta Txomin bezela, Facultad de Cienciasen
|
zauden
laboratorioetako colaboradore eta investigadorerik gehien gehienak, Melquiades bedelaren etxera joaten ziran bazkari arin bat hartzera.
|
|
Erabiltzailea eta txartel saltzailea, biak
|
zauden
adiskideen zain, burua atzeruntz okertuta eta lehendabizik heldu zanak esku-burdina ukutu baino ez, eta klin! jo zuan kanpaitxoa txartel saltzaileak.
|
|
Hizketan
|
zauden
hirurak, ardo baso bana aurrean zeukatela, eta Koreako gerratea zan solasaren gaia.
|
|
Gexozainak atea isten zuala sartu zan gelan. Bere adiskidea eta gexozaina, beste gizon bi eta moja bat
|
zauden
han, danak zuriz jantzita.
|
|
Artean hizketan eta irribarrezka
|
zauden
, etzanda zegoan gizagaixoaren inguruko zomorro zuriak.
|
|
Bainan, nahiz bere arpegia gehiago ez ikustearren, nahiz errukituta beste lan modu bat ikasteko denbora gehiegi galdu zualako, azkenean eman zioten tituloa. Doctor eta doctor Berendi ziran bere arpegiz asetuen
|
zauden
irakasleak.
|
|
Ohe arropaz estaldu zan. Izarak oraindaino epelak
|
zauden
. Berriz" Ay Lily, ay Lily, ai Lou".
|
|
Komunistek euren burdinazko oina Europako nazio askotan ipinita zeukaten eta euren gobernua ezartzen zutenean bertan gelditzeko ezartzen zuten. Honekin bildurtuta
|
zauden
antikomunistak milioika mundu guztian. Baina bazirudian gorrien aurrerakada izugarriak amaitu zirala, berriz Asian, Koreako erdi ugartean, hasten zirala ikusi zanean.
|
|
Bederatzirak ziran Fernando etxera heldu zanean. Inasi ta Iziartxu otoitz egiten
|
zauden
, errosarioa esaten. Joan mahaira, exeri kopet ilunez, atera egunorokoa sakeletik eta irakurten hasi zan.
|
|
Logeläa sukaldea baino zikinago zegoan. Ohe biak
|
zauden
nahas mahas. Berea nahaspildu zuanean Fernandok Inasirena hartu zuan beretzat.
|
|
Soka baten moduan bihur bihur eginda
|
zauden
izarak ondo ipinten hastea alperrik izango litzake. Burusia ondo ipinteak eman zion nekea nahikoa izan zan.
|
|
Oinak estaldu gabe gelditu zitzaizkion. Beko partean izarak eta burusia askatuta
|
zauden
. Baina artilaren laztasuna barik izeren gozotasuna sentitzen zuan larruan, eta hau nahikoa zan hobeto egoteko.
|
|
Estaldu ondo agerian
|
zauden
oinak artilezko burusiarekin, ipini ondo okotzpean ere, ta geldi geldi geratu zan.
|
|
Auzoko bar eta ardantegiak jendez mukurru
|
zauden
. Vermoutha eta garagardoa hartzeko ordua zan.
|
|
Aditz jokoan badira ekialde joera garbikoak. Hala
|
zauden
(egon), zoalarik (joan).
|
|
Non gelditu dira zure betebeharrak, zure kompromezuak, zure egitekoak...? Konturatzen ari zara ordea, zoriontasun handiaren zain
|
zauden
bitartean, eguneroko poz txiki guztiak galtzen dituzula.
|
|
80 Km bete dituzu txirrinda gainean zure ohiko bidea utzi zenuenetik, eta zenbat eta urrunago
|
zauden
, orduan eta gusturago jartzen zara. Estutzen zintuen kate imaginarioa gero eta gehiago lasaitzen doa, etxetik ihesi doan txakurraren gisan.
|
|
Sar zaitezke sotoetako komunetan, sar zaitezke autoen garajean eta hala ere zure izena entzuten da, kontzientziaren ausikia bezala, salatari: " Badakigu non
|
zauden
, ez duzu ezkutatu beharrik, egunero gabiltzanoi ere gertatzen zaigu batzuetan, hegaldi aurreko izua da, ez dago horren aurkako erremediorik, arnasa baretu eta hegazkinean sartzea besterik". Horregatik atera naiz hain presaka.
|
|
–Bozgorailuetatik nire hegaldia prest zegoela iragarri dutenean izutu egin naiz, beldur nintzen azafataren bat lehenik onez onean eta ertzainen bat gero mehatxuekin ez ote ziren nire bila etorriko, derrigorrean hegazkinean sartu eta hain arrotz egiten zitzaidan helmugako hirira bidaltzeko. Beldur nintzen, bozgorailuetatik ez ote ziren hasiko" Urlia bidaiaria, Urlia bidaiaria, badakigu non
|
zauden
, buka ezazu lehenbailehen edaten ari zaren whiskia eta agurtu ezazu musu labur batekin ezagutu berri duzun emakumea. Zure zain gaude hegazkin barruan, zure zain gaude".
|
|
Aise enamoratzen dira. Ezer gertatu ez balitz bezala esaten dizute zeinen polita
|
zauden
. Azalekoagoak dira gu baino.
|
|
–Zeinen polita
|
zauden
.
|
|
Eta horietaz probetxu egiten ikusten zaitut, lotsarik gabe. Greban
|
zauden
egun batez gainera. Langileriarengana zeneukan errespetu sakona galdu duzula ondoriozta nezake segidan, ausartzen banintza.
|
|
baikor
|
zauden
egunean
|
2004
|
|
Zu
|
zauden
lekuan hasten da abentura. Zure hirian.
|
|
Askotan egon izan zara pentsatzen zure baitan? Non
|
zauden
, zertarako...
|
|
–Baina, Aitor, zer gertatzen zaizu? Nirekin
|
zauden
bakoitzean beste bat daukazu zain. Ez dut ulertzen.
|
|
Nobita! Eskerrak ondo
|
zauden
!
|
|
Ea hurrengoan alaiago
|
zauden
!
|
|
Aii! Ze dotore
|
zauden
, Himawari!
|
|
Hamaika aldiz galdetu izan dut, eta beste hainbestetan erantzunik aurkitu ezinean geratu, zu non eta nola egongo zaren. Amets egina dut jada,
|
zauden
tokian egonik ere, bertatik ikusiko nauzula. Zeruan ala paradisuan, airean edo lurrean, arnasean ala malkoan.
|
|
Laino barruan zentzumen guztiak erne jarri behar dituzu, batez ere usaimena. Izerdi usainak esango dizu non dauden beste ziklistak eta non
|
zauden
zu.
|
|
–Ez dakit haurdun
|
zauden
ala ez, baina jakizu nik ez dudala zurekin ezkontzeko asmorik, ezta hurrik eman ere...! –esan nion.
|
|
" Baina... Etxean dena hankaz gora zagon eta, leihoak ere jarri gabe
|
zauden
!"
|
|
Apa. Ze guapa
|
zauden
."
|
2005
|
|
Denbora irabazteko era bat da. Kanpoan bazaude eta inork ez badaki non
|
zauden
gero eta zailagoa dena denbora biderkatzen da".
|
|
Ene ustez, idaztearen tokia erbestea da, atzerria, bertatik behatzen baituzu, integratua ez
|
zauden
tokitik.
|
|
Artxibo garrantzitsuen segurtasun kopia egin eta gorde behar duzu Interneteko zerbitzari, USB giltza uztai edo MP3 en erreproduktore batean: horietatik informazioa berreskuratu ahal izango duzu,
|
zauden
tokian zaudela.
|
|
Ez al dun entzun, bada, Irungo alardean gertatu dena? Izan ere, sexuen arteko istiluetan beti
|
zauden
, zoritxarrez, gizonak baino gizonagoak diren emakumeak, sexua ere buruan baitago dirudien tokian baino gehiago!
|
|
–Amoranteak ere izan daitezke, Kontxi, auskalo? Baina, bon, alde egin beharra dut, eta astebeteko epea ematen dizut telebistara etortzeko prest
|
zauden
ala ez erantzuteko. Baietz esaten badidazu, erraz izango zaizu etortzea:
|
|
Irailaren 11az geroztik amerikarrek shock izugarria nozitu zuten, inoiz ez zutelako antzeko zerbait jasan hain zuzenki. Uste dut berdin diola zein sistematan bizi zaren, edo noren alde
|
zauden
, zer egiten duzun edo nora zoazen. Gerra eta terrorismoa txarrak dira, gaiztoak, eta aurre egin behar zaie.
|
|
Ez duzu zure lehengusina kezkatu gura, ezta? Ez dut jakin behar arazo politikoetan sartuta
|
zauden
.
|
|
Ozpina darit gaur goizean, alajaina! Zutik lurrean kondenatu
|
zauden
... Irribarre egin eta azken orrialdera joan da, ea Zakilixutek informazio zabalagoa eskaintzen dion.
|
|
–Nola
|
zauden
jakin nahi dut!
|
|
–Irlandakoaz ziur al zaude, Pello? –galdetu zidan amak berriro– Ez dakit oso sano
|
zauden
horrelako erabakiak hartzeko, berriki egin duzun kaikukeria mordoa kontuan hartuz.
|
|
Norbait jaioarazteko modu bat baino gehiago dago, eta horietako bat da norbaiten Nilon eskua sartu, harria aur  kitu, bitan zatitu, eta bihotza argitara ateratzea, arimari argi egin diezaion. Hori egiten dizun edozein duzu ama, eta zutaz erditzen da, behin eta berriz, berarekin
|
zauden
bakoitzean.
|
|
Beste ikuspegi batetik, ordea, ohikoagoa da kontrakoa: min egiten dizutenei gorroto diezu; jokabide ia automatikoa da gizakiaren psikean, batik bat min handia egiten dizutenean, ahulen
|
zauden
lekuan gaiztoz jotzen zaituztenean. Batzuetan, gorrotoa zure baitan geratzen da, ezkutuan, urtetan eta urtetan, eta hori da gorrotorik arriskutsuena, Senekaren ustez; izan ere, gorroto horretatik, egunen batean munstro bat jaio liteke, min egingo diena ez soilik zu zauritu zintuztenei, baita hartan zer ikusirik izan ez zuten askori ere.
|
2006
|
|
Noiz eta zergatik atsegin duzun ezagutu berri bat ala aspaldikoa duzun lagunen bat, zein egoeretan
|
zauden
gustura, zerk eragiten dizun etxean bezala sentitzea eta zerekin sortzen dituzun konplizitate sareak. Galdera horientzako erantzun bila nenbilen.
|
|
Niri lanak oso ongi erakutsi dit zer den bizitza eta zer den heriotza, urte asko dira oso notizia onak eta oso notizia txarrak ematen ari naizela. Eta zurrunbilo horren barruan sartuta zaudenean ez duzu denborarik zeuregan pentsatzeko, pentsatzeko ea bizitzan egiten ari zarenak merezi ote duen, zure buruarekin gustura ote
|
zauden
. Han baduzu gogoetarako denbora, eta zure buruari halako azterketa bat pasatzen diozu.
|
|
Heriotza ez da lehen munduko munstroa baino. Hemen, laurogeita hamar urte dituen pertsonari ere, hiltzen ari denari, badirudi ezin diozula egia esan, esan behar diozu «zein ongi
|
zauden
, zein polit, bihar zinera joango gara». Mesedez, hori absurdua da, zu hiltzeko jaioa zara.
|
|
Farrea egizu negarrez
|
zauden
hori
|
|
beste bat eskuan... Orduan ez dakizu non
|
zauden
. [OFF]
|
|
Feniziarren menpeko irlaren zatia eta barnealdeko zatia, greziarren menpe zegoena, ez zegoen horrela banatua. Erromatarrak ez zuten hirigintza sakona bultzatu Sizilian, ez zuten hiri berririk fundatu eta gainbeheran
|
zauden
hiriak gailentzeko ez zuten ezer egin.
|
|
Jakina, eragina du, baina gaur egun oso zaila da ebaluatzea. Normalean, interesatuta
|
zauden
espezieko populazioa hartzen duzu kontuan, baina ez gainerakoak. Hain zuzen ere, iktioplanktona aztertzeko tresna bat izateak habitat bereko espezieen arteko erlazio trofikoak ezagutzen lagunduko digu.
|
|
Jada ez naiz pertsona, Kattalin. Tiro hots bakoitzak, bonba bakoitzak zure irudiak dakarzkit burura, ondo
|
zauden
, bazauden... Ezin dut lorik egin Kattalin, ezin dut jasan.
|
|
Ze aldartetan
|
zauden
asko antzematen da, ba ez dakit, hamabi ordu lo eginda jaikita, edo aurreko egunean parranda egin eta goizeko hamaiketan berriz ez dakik non zauden! Baina ez da bertsolaria izatea bakarrik; plazandrea edo plazagizona ere izan behar zara eta, jakin behar duzu jendeak ez antzematen zuri zein egoeratan zauden.
|
|
Ze aldartetan zauden asko antzematen da, ba ez dakit, hamabi ordu lo eginda jaikita, edo aurreko egunean parranda egin eta goizeko hamaiketan berriz ez dakik non
|
zauden
! Baina ez da bertsolaria izatea bakarrik; plazandrea edo plazagizona ere izan behar zara eta, jakin behar duzu jendeak ez antzematen zuri zein egoeratan zauden.
|
|
Ze aldartetan zauden asko antzematen da, ba ez dakit, hamabi ordu lo eginda jaikita, edo aurreko egunean parranda egin eta goizeko hamaiketan berriz ez dakik non zauden! Baina ez da bertsolaria izatea bakarrik; plazandrea edo plazagizona ere izan behar zara eta, jakin behar duzu jendeak ez antzematen zuri zein egoeratan
|
zauden
. Azken finen zu hara zoaz jende horren nahia kunplitzera eta ezin duzu ibili zure penak kontatzen!
|
|
Hala, bada, nazionalismoa ez dakizu, baina ez dependentzia eta separatismo sistematikoa esperimentatu gura duzu mundu zahar horrekiko, hori utzi, ahaztu, oso ongi jakinda mundua zer den gaur eta munduan non
|
zauden
zu – akordatua baitzaude zenbat kilometrora dagoen Madril eta zenbatera Paris. Alegia, razionalitate berri bat –Estatuaz ezaxola ezin denez, hura ahal den gehiena ahaztuz, zilegi den gehiena baztertuz–, herriak batzen dituena, ez Botereak.
|
|
Emaztearen ondoan imajinatzen zaitut, ez dakit hala
|
zauden
baina. Lehen adierazi zenidan bezalako hoztasunez segitzen duzue, ala goxatu dira zuen ulertu ezinak?
|
|
ene ondoan
|
zauden
horri
|
|
–Zu ondo zaude
|
zauden
tokian. Zer izango litzateke, bestela, farolero gabeko faroa?
|
|
–Ezin nuen jasan hainbeste denboran zu ez ikusterik, nahiz eta zu ia ia gizonduta
|
zauden
, laztana. Bertora etorri behar genuen, Bilbon ezin delako iraun.
|
|
Ezin dizkinagu irudiok arrazionalizatu edo esplikatu. Hortxe
|
zauden
, eta kitto. Horren islak ditun lehenengo begi kolpean zirrara ematen diguten pertsonen hazpegiak, keinuak eta soslaiak.
|
|
Hirugarrenik, Bista Onako txaleta hutsik zagon uneotan. Oporretan
|
zauden
jabeak, non eta Saloun; apartamentu bat erosi zitenan bertan duela hiru bat urte, eta maiz joaten omen ditun. " Jabeak" zionat, bi direlako:
|
|
Legeak betetzeko
|
zauden
!, erantsi zuen Hermannek.
|
|
|
zauden
, eta zer
|