2000
|
|
Halako batean jende aitzinean kantatzeko urrats tipi hori eman genuen, ausartu ginen nolazpait. Ostatuetan lehenik, eta eszenario
|
baten gainean
geroago. Ez ginen aparteko kantariak, ez musikariak.
|
|
kartoizko ehundura duten laminak guraizez mozten dira. Oinarri elektriko
|
baten gainean
jartzean argitu egiten dute.
|
|
Aizkora australiarra lagun duela, apusturako grina zainetan dabilkio Joxe Mari Olasagasti aizkolariari. Pago enbor
|
baten gainean
eta munduari goitik behera begira, 41 urterekin eta 16 kilo galduta, galtza bete lan izan du Urrezko Aizkoran Mindegia menderatzeko. Sorlekutik ehun metrora dagoen Loinaz enea etxean bizi da Karmele emaztearekin, eta nolako zura halako ezpala diren bi seme-alabekin:
|
|
Nik ez nuke balioko Alemanian egiten diren motozerra lehiaketetan esku hartzeko. Zuhaitz
|
baten gainean
gainera, zorabiatu egiten naiz. Nahiago dut eskulana.
|
|
Bi kilometrotan Santiago etxe multzora iritsi, eta bertako bidegurutzean eskumara joko dugu, bihurgune luze baten ostean Anboto izugarriaren magalean aurkituko dugun Arrazola atseginera iristeko. Kokagune zoragarri honetako eraikinen artean San Migel parrokia nabarmenduko dugu, 1510ean ermita
|
baten gainean
nabe bakarrean eraikia.
|
|
Ezin dakioke lurrazaleko irrati eta telebista digital lokal bat eragiteko baimena eman, eremu geografiko zehatz
|
baten gainean
honako balizko bi egoera baino gehiagotan egongo litzatekeen inori:
|
|
– Estaturako telebista lurrazaleko analogiko
|
baten gainean
kontrola duen pertsona edo sozietate batek, gehienez jota ere, lurrazaleko telebista digitalekobeste bostetara luza dezake kontrola (betiere sozietate ezberdinak izangodirelarik). Kopuru hori laura jaitsiko litzateke baldin eta simulcast egitekobaimenaren ondorioz, sozietateak kanal digitala izateko baimen automatikoaizango balu.
|
|
Espainia osoa erakusten duen mapa
|
baten gainean
egiten da iragarpen grafikoa, Hirugarren urratsa da hau.
|
|
Nazionalismoari egotzi zaizkion basakerietako batzuk direla medio (arrazakeria, genozidioak...) autozentsura-maila bat ezarri da, demokraziak nekez konpondezakeen arazoetako
|
baten gainean
. Nolabait azaltzearren, botere-erlazioetan eraginzuzena duten injustizien konponezina (horien artean, batzuk aipatzearren, historikoak, belikoak, kulturalak, ekonomikoak...).
|
|
Ez inkontziente. Fundamentala, erabaki
|
baten gainean
bizitzeko erabakia da, erabaki hutsa, existentzia zentzuz betetzen duena, de fakto gero zirkunstantzienarabera zentzu hori zein izango den ikusi baino lehen. Existentziari zentzua emanegiten zaio.
|
|
Baina unitate monetarioazenbaki huts bat denez, garestia da oso, eta,, zenbaki monetarioak? (1 eusko, 10 eusko, 100 eusko, eta abar) metal preziatuko txanpon
|
baten gainean
grabatzea, alferrikakoa.Legearen arabera, estatu baten unitate monetarioa moneta nazional denetik (espainiarestatuan pezeta, frantziar estatuan libera, balediko euskal estatu independenteaneuskoa), unitate hori urre-lingotetan (edo zilarrezkoetan) grabaturiko idazpen batekerrepresentatuko lukeen benetakotasun berberaz errepresentatzen dute monetafiduziarioen edo eskripturalen unitateek.
|
|
Are gehiago, moneta preziatuak, urreak edo zilarrak, ez du inolako balio positiborik bera forma numeriko batean gordailatuta dagoen aldiunera arte, alegia, epealdikonkretu baten produktu berri baten kalitateangauzatua izan arte. Funtzio monetarioanfinkatuta dagoenetik, metal preziatuak bere kalitate fisikoak galtzen ditu, eta jarraikoprodukzioak monetizatzen dituen ondasun berrien patroi numeriko baten eginkizunabesterik ez du jokatzen (produktu garesti
|
baten gainean
alferrik idatzitako zenbakia).
|
|
Kojeve-k metafora eder hau asmatu zuen bere ikuskera argitzeko: egia azaltzenduen mintzoa, ortzadar garaikidea da, urjauzi
|
baten gainean
sortzen dena, eta urjauziadenborazko errealitatea da, iraganaren ezerezean suntsituz doana.
|
|
Autoan joateak duen abantaila paisaiaren kolore aldaketez ohartzeko ematen duen aukera aparta da, eta mapa geopolitiko
|
baten gainean
irristatzen ari zarela ematen du, autoak erraztasun berberarekin uzten baititu atzean hiriko grisak zein nire ametsetako esmeraldetara iritsi nahi eta ezin duten berde apalagoko zelaiak, edo garitza zabaletako hori gorriztak. Eta hemen miliatan neurtzen den abiadurak asfaltozko hariz josten ditu Irlandako mapa geopolitikoa osatzen duten kolore desberdinak.
|
|
Herriaren zaindari, kilometrotako distantziatik nabari daiteke begirik kentzen ez dizun harrizko presentzia: haitz
|
baten gainean
zutik dirauen eraikin ikusgarria.
|
|
Eta orduan bai, orduan ondo itsatsi nituen aurikularrak nire belarrietan. Laino mehe baten erdian gindoazen, bide estu eta amaigabe
|
baten gainean
, zelan azaldu... Zerua inoiz ikusi dudan grisena zen, eta errepidearen albo bietan ehun laku eta beste ehun gehiago etengabean, belar motza eta marroia, lurrari zohikatza ostu dioten seinaleak han eta hemengo zulo beltz sakonetan, ardiak bide erdian asfaltoaren arrakaletatik sortzen diren belartxoak janez, mendixken gailur borobilduak, eta Breschi jaunaren pianoa denaren gainetik, kaio harro baten hegaldi pausatuaren moduan, denaren gainetik eta denarekin bat eginik.
|
|
Heldu eta motxila gelan utzi dut, sei literetako
|
baten gainean
. Dutxa bero batez uxatu ditut bidaiak eragindako ahulezia arrastoak, eta kalera abiatu naiz, gogotsu eta begiak irekita.
|
|
Eta, lehen ahamenean nengoela, hamar bat urteko neskatxa bat galdez hurbildu zitzaidan: aingeru baten aurpegia zuen, baina zangobakarra zen, eta makulu
|
baten gainean
zebilen; eta, ene aitzinean gelditzen zelarik, galtzarbea makuluan bermaturik, eskua luzatu zidan. Eta nik, esku keinu batez, aldamenean jartzeko erran, eta nuena eskaini nion, bion artean bana genezan amoreakatik.
|
|
Nik, ordea, Pisako kaleetan aurkitu neskatxa hura nuen gogoan: aingeru baten aurpegia zuen, baina zangobakarra zen eta makulu
|
baten gainean
zebilen.
|
|
...zait iduri bat, liburuan marrazturik azaltzen zena eta esperimentu bati loturik dagoena, zeina osaba eta biok etxerat itzuli eta aste pare bat gabe aitzinatu baikenuen; baina, esplikazioneen errazteko, hemen berean marraztuko dizut buruan geratu zitzaidan iduri hura, adierazten duena nola kanoi batetik desarratzen eta jaurtikitzen den burdinazko bola bat erremediorik gabe geldi geratzen den, mahai
|
baten gainean
geldi dagoen pisu eta neurri bereko bertze bola baten kontra ekinez gero, bigarren bolak lehenaren abiadura bereganatzen duen bitartean:
|
|
Antonio zutik zegoen, eta Joxe eta biok txaluparen ohol
|
baten gainean
jarririk. Haatik, hura ikusi zuenean, bizkaitarra guztiz koleratu zitzaion, eta, kolpe batez zutitu eta besotik atxikitzen zuela, erran zion:
|
|
Zeren, hasteko, leku jakin baterat eraman baininduten, bai, baina han ez zen erraza deus ere jakiterik. Eta lur
|
baten gainean
nengoen, baina ez nekien zein zen lur hura. Zeren akusatua bainengoen, baina ez nekien nork akusatu ninduen.
|
|
‘Nor ote da mutil hori? ’ ‘Ez dakit —ihardetsi zidan— Adinagatik, zure lehengusuren bat izan daiteke... ’ Handik aitzina, zenbat ordu ez ote nituen egin koadroko neure lehengusu ustezkoaren aitzinean! Eta, horrela, hainbertzeraino itsutu nintzen neure amorio harekin, non, batzuetan, nehork ikusten ez ninduela, paratzen bainintzen zutik aulki
|
baten gainean
, ene hatza haren ezpainetan ipini ahal izaiteko; eta, hain barrendik eta hain zintki eta fintki egiten nuen hura guztia, non iduritzen baitzitzaidan ezen ezpain haiek, ordainean, musu emaiten zidatela eta musuaren hezea ere nabari nezakeela neure hatzean. Harik eta amak egun batean erran zidan arte:
|
|
Ordu arte itzal bat bezala bizi izan zuèn bertze kezka hark bere lekua eta bere gorputza aurkitu ote zituen apur bana aitonaren baitan? Zeren orain denbora gehiago baitzuen hartan pentsatzeko eta zeren lehen hutsegiteak bertze hutsegite hartarat eraman baitzezakeen —guztizkorat eta behin betikorat— ohar zitekeelako, ororen buruan, ezen falserian eta gezur handi
|
baten gainean
eraiki zuela bere bizitza. Eta gezur hark zain ezin luzeagoak izan zitzakeen, erran komunak bertzela bazioen ere...
|
|
Eta bertze egun batean, ustekabean, lauta hartu, eta bere kanta hura kantatzen hasi zen, Oihenarten poema
|
baten gainean
sortu zuena, zeinak baitzioen bere lehen estrofan:
|
|
Aita Bartolome gizon garaia zen, gure aita eta Mattin baino garaiagoa, eta tente ibiltzen zen, burua zut, dorre ibiltari bat iduri; eta dotore janzten zen, bertzalde, eta iritsi ere zaldi dotore
|
baten gainean
iritsi zen Urbiainerat.
|
|
Eta, urtean bizpahiru aldiz, aitak inguruko jauntxoak bildu eta guztien arteko solasetan berdin gertatzen zitzaidan, eztabaida filosofiko-teologikoren bat sortzen zenean... nahiz eta hori bakanetan gertatzen zen, zeren eta aita baitzen buru haien artean buru, eztabaiden nondik-norakoak fintkatzen eta bideratzen zituena, eta hark laketago izaiten zituen ehizarekin loturikako gaiak... eta bertze jaun gehienek ere bai, egia erran. Baina, nehoiz eztabaida filosofikoren bat sortzen bazen, ikusgarria zen nola ibili behar izaiten zuen osaba Joanikotek soka
|
baten gainean
bezala, zuhur eta ausart aldi berean, eta nola izaiten zuen aita jesuita zelatari, sokatik noiz eroriko...
|
|
Jaun Marcelek mahai baten inguruan emaiten zuen eskola, eta bera alde batean paratzen zen, ni bertzean; eta nahi izaiten zuen, bertzalde, nik hitz egitea eta ene zalantzen azaltzea eta guztian parte hartzea, kasik berdinetik berdinerat ariko bagina bezala; eta zuka mintzatzen ginen, eta ez zuen boza goratzeko ohiturarik. Aita Bartolomek, ordea, lehen egunetik beretik, ene mahaiaren aitzinean, bere mahai partikularra ipinarazi zuen, oholtza
|
baten gainean
—oholtza baten gainean, bai, jaun André! —, ene behakoa beheiti-goitikoa izan zedin beti ere, eta jakin nezan nor zen nor, eta hargatik eginarazten zidan, amaren kontsentimenduarekin, berorika ere, gela hartan geunden bitartean; eta bera zen, bertzalde, eskola haietan kasik beti mintzatzen zena, ozentki, halako tailuz non neke eta gaitz baitzen jakitea enekin ari zenetz, edo bere buru...
|
|
Jaun Marcelek mahai baten inguruan emaiten zuen eskola, eta bera alde batean paratzen zen, ni bertzean; eta nahi izaiten zuen, bertzalde, nik hitz egitea eta ene zalantzen azaltzea eta guztian parte hartzea, kasik berdinetik berdinerat ariko bagina bezala; eta zuka mintzatzen ginen, eta ez zuen boza goratzeko ohiturarik. Aita Bartolomek, ordea, lehen egunetik beretik, ene mahaiaren aitzinean, bere mahai partikularra ipinarazi zuen, oholtza baten gainean —oholtza
|
baten gainean
, bai, jaun André! —, ene behakoa beheiti-goitikoa izan zedin beti ere, eta jakin nezan nor zen nor, eta hargatik eginarazten zidan, amaren kontsentimenduarekin, berorika ere, gela hartan geunden bitartean; eta bera zen, bertzalde, eskola haietan kasik beti mintzatzen zena, ozentki, halako tailuz non neke eta gaitz baitzen jakitea enekin ari zenetz, edo bere buruari aditzen ari zitzaionetz.
|
|
Eta gertaki eta iduri haien desfilean, bortz idurirekin geratu nintzen azkenean, zeren lau baitira munduaren puntu kardinalak, baina bortz ditu ene amorioen lurrak: bata zen Laura, Pisako kaleetan aurkitu neskatxa hura, aingeru baten aurpegia zuena baina zangobakarra zena, eta makulu
|
baten gainean
zebilena; bertzea zen Elbira, zeinak eman baitzidan sagar ezti ahanztezin hura, zeren eta lehen musua ez baita nehoiz ere ahanzten; bertzea zen Mignon, zeren ezin magnifiqueagoa baitzen; bertzea zen Rosa de Osorio, zeinak irakatsi baitzidan ezen ezin ahantz zitezkeela plazer tipiak plazer handien izenean; eta azkena zen Nenbo, zeren gauak egun egiten baitzitzaizkidan haren besoetan, hura beltza z...
|
|
Eta, hodei
|
baten gainean
bezala nengoela, pentsatu nuen ezen mementu ezin hobea izan zitekeela hura edabearen hartzeko, baina, nola ongiegi eta ezin gogarago bainengoen, bertzalde, hala, agortu arte bizi nahi izan nuen istant hura eta istant haren istant guztiak; ordea, istant hura eta istant haiek agortu eta eneganik iragan bezain fite, joan zitzaidan edabearen hartzeko gogoa.
|
|
Eta Uraitzetik beti itzultzen zen liburu edo manual debozionezkoren batekin, edo erlijionezko bertze edozein libururekin, zeinetarik ikasten baitzituen etsenplu batzuk, noiznahi-den baliatzen zituenak. ...raiteko ezen gizartearen organizazinoa piramide bat bezalakoa zela, Faraoiek Egipton eraiki zituztenen parekoa, eta haiek zutik zirautela, ez bakarrik harrizkoak zirelako, baina filosofia naturalaren eta geometriaren legeak ere errespetatu eta bete zituztelako, oina lur-zolan pausaturik eta punta goian; eta kontrara eraikitzea erokeria zela, zeren, alde batetik, ezinezkoa baitzen puntu ez-egonkor
|
baten gainean
deus ere jaso nahi izaitea, ergelik ergelenak ere ederki uler zezakeen bezala, eta, bertzetik, zeren, eraiki ahal izanen balitz ere, eraiki orduko erori eta irauliko baitzen. Eta bere argudioen indartzeko, erantsi eta eratxiki zuen:
|
|
Garesti ordainarazi behar nion eta neure betea eman behar nion, zinez! Eta zaltegiko burdinazko tresnak ikusi nituen mahai
|
baten gainean
, jauregiko arotzak bertan utziak: mailu, iltze eta ziri.
|
|
HANDIK astebeterat hedatu zen berria lau haizeetarat: osaba Joanikoten dorretxetik itzuria eta ihes egina zen Maddalen, zaldi
|
baten gainean
, arrastiri batean. Eta nik amaren erran hura oroitzen nuen:
|
|
Kontatu dizut orrialde batzuk lehenago nola egun batean ama, Mattin eta hirurok joan ginen osaba Joanikoten studiorat, ilargia teleskopiotik ikusi ahal izaiteko. Eta orain bertze egun hura oroitu nahi nuke, noiz eta habia hura ikusi baikenuen, lizar lerden
|
baten gainean
zegoena.
|
|
Eta jakin zuenean noren partetik gindoazen eta zertarat, bere etxerat gonbidatu gintuen. Eta igan ginen elizako eskaileretarik haren etxerat, non kausitu baikenuen haren erranetarat zegoen emazteki bat, indiar horia zena eta adinean sartua; jarri ginen aulki luze
|
baten gainean
, atera zigun emazteki indiarrak guaiaba-zukua, eta solasean hasi ginen; eta erran genionean don Anselmori ezen kaputxinoen misionerat joaiteko asmoa genuela eta aita Zacaríasen gomendiozko karta bat generamala, ihardetsi zigun ezen lagun zituela berak ere misioneko indiarrez arduratzen ziren kaputxinoak; baita bertze muturrean zeuden frantziskotarrak ere, zeinek fundatu berri baitzuten bertze m... Eta, noiz eta hango eta hemengo indiarrez galdetu baikenion, erran zigun, Fernando Pachecok bezala, ezen bi indiar suerte zirela inguru haietan:
|
|
Etxetxo batean nengoen, zeinak etxola edo borda baten karantza baitzuen, lastozko kamastra
|
baten gainean
. Kapitaina ere han zegoen, eta berak jakinarazi zidan ezen uharte batean nengoela, Bretainiako Finistère-tik hurbil:
|
|
Ene alegrantzia, saski
|
baten gainean
neure galtzak ikusi nituenean...! Eta ene premiazko premia, haien janzteko!, zeren neure gorputz-arimen naufragio hartan haiek bainituen nik ohol eta salbabide, Amsterdameko karriketako jende-jendailen balizko trufetarik eta haien irrietarik ihes egin ahal izaiteko.
|
|
Leihoari so egin nion, eta koadro bat iduritu zitzaidan, norat, bat-batean, bele beltz bat sartu baitzen, bekoz beko nuèn lizar lerden
|
baten gainean
pausatu zena.
|
|
Amak eskuak gurutzaturik zituen, magalean zuèn larruzko objektu zilindriko
|
baten gainean
eta, batzuetan bere esku haiei beha, bertzeetan niri, erran zidan:
|
|
Zeren aita Bartolome izan baitzen ene harroina, eta harroin hura dar-dar ikusi nuen, haren jokabide eskasaren ondotik. Eta goganbehartsu nintzen, bada, oker ari ote nintzen, eta goganbehartsu nintzen, halaber, azken urte haiek gezur handi
|
baten gainean
eraiki ez ote nituen. Oker edo zuzen, ordea, egin beharrekoa egina zegoen, eta, jauregia erdi hondaturik zegoela, ez nuen gibela egin... eta trabailariek, halatan, handik bizpahiru hilabeterat akabatu zuten lana —eta, nekeak eragin bertze isilune batean atseden hartzen zuela, segitu zuen—:
|
|
Helbide ezagunak begi-belarriak bihurrarazi zizkidan mahai gainera. Togas makurtuak aparatua besagainez tinkatzen zuen, belarria zanpa-zanpa eginda, eta eskuak orri
|
baten gainean
zerabiltzan oharrak hartzeko. Nire behin-behineko nagusiak eskerrak eman zizkion, lotsakorregi, berriemaile niretzat ezezagunari.
|
|
Ahozpez etzana nengoen, zer beratz
|
baten gainean
. Azpiko oihala heze zegoen nire ezpain inguruen parean, zentzumenen mundutik at izan bitartean ahotik jalgitako listuaz blai.
|
|
Gaitzeko ohe
|
baten gainean
nintzen; bi metro zabal bai, aise. Erlojuari begiratu nion:
|
|
joa nuela. Lorategi batera isurtzen zen zebrabide
|
baten gainean
geldituak ginen, bai aitzin eta bai gibel debekurik gabeko leku franko izan arren. Laguna txandal barneko kamisetaren poltsikoa arakatzen ari zen, nire kopeta minduaz axolatu gabe.
|
|
—Bada, filme horren erdi aldean, ingeles kasaka-gorriak muino
|
baten gainean
dituk, frantses kasaka-urdinen erasoaren esperoan, kaka-kaka eginak eta kupel handi batetik etengabe edaten. Ginebra duk.
|
|
Kontsolatuko al ditu egiak lagunen bihotz kraskatuak? Sinetsiko al dit norbaitek adierazten badut William Lang paraxutista oinaztarri
|
baten gainean
zamalka galdu zela sekula betiko?
|
|
Oso gaixo egon behar zuen amonak horren geldirik egoteko. Gurutze handi bat zuen eskuetan, eta bi kandela piztu jarri zituzten gelako albo batean zegoen kutxa
|
baten gainean
.
|
|
Noizbait edertasuna zer den galdegiten badidate, Grand Canyoneko ikuskizun hunkigarri hori aipatuko dut; baina hori bai, ahal dela jende gutxiagorekin. Horrela pentsatu dut haitz
|
baten gainean
eseri, eta, hura bezain geldi, hura bezain isil geratu naizenean.
|
|
2 Mary Landford elurretan doan elefante
|
baten gainean
ageri da.
|
|
parke nazional bakoitzaren geografia eta ezaugarri nagusien berri izateko, sarreran Visitor Center bat egoten da, eta Mesa Verdeko honetan gaur puma disekatu bat ikusi dut: apal
|
baten gainean
, irmo eta mehatxukor. Eta oraingoz nik bakarrik dakit New Yorken, hiri-hirian, tigre zein puma izan, halakoxe bat ikusi nuela.
|
|
Nigar bat ixuri nuen Izen
|
baten gainean
...
|
|
Izen
|
baten gainean
...
|
|
Orain hogei-hogeita hamar urteko polemika itxura hartu nion, baina orain hogei-hogeita hamar urte protagonistak ezberdinak izaten ziren. Gogoan dut, esate baterako," El Libro Rojo del Cole" izenekoak sortutako iskanbila, edo Etxarri Aranazko ikasle batek bikote bat ume batek pentsa dezakeen jarrera sexual inozo bat paper
|
baten gainean
marraztu zuenekoa. Haiek oihuak!
|
|
Zehatzago esanda, zientzien batasunaren aldeko tesi nagusia barneratzen zuen. Horretarako, zientzia ezberdinak oinarrizko zientzia
|
baten gainean
eratzen direla erakutsiko digu, giza izatearen zientziaren gainean alegia. Matematika, filosofia naturala eta erlijio naturala, zientzia guztiak azken buruan, giza izatearekin daude harremanetan, gizakiaren ulermenaren azpitik kokatzen direlako eta gizakiak eurak juzgatzen baititu.
|
|
Datu hark apur bat lasaitu zuen Gari; emeki-emeki zalantzatik errekonozimendura igaro zen haren espresioa. Kaja
|
baten gainean
jarri zen, eskuarekin Xani beste batean jartzeko adieraziz: " Hi... noiz atzeman hinduten, ba?".
|
|
Gorro bat jantzita, zuhaixka batzuen atzetik begira egon zuan. Bazituan tipo arraro batzuk tunba
|
baten gainean
jarrita; haiek txakurrak zituan, deskarado. Gero, jendea barreiatu eta tipo haiek ere joan, eta ama eta anaia zaharra eta haren emaztea eta haurrak eta ni neu gelditu ginenean:
|
|
Auzo zaharra, etxeak erdi botata zeuden. Errepidearen erdian zegoen zakar meta
|
baten gainean
baldar zebilela, hiru haur ijito berari begira gelditu ziren. Forma zehatzik ez zuen kale bati jarraitu zion.
|
2001
|
|
Akuarelak, litografiak, grabatuak, akuaforteak, arkatzez egindako bozeto soilak eta liburuetako ilustrazioak dira nagusi. Marrazki batzuk, adibidez, Chicagoko The Ambassador hoteleko paper zati
|
baten gainean
daude eginak. Eta artistak lanerako erabilitako bi paleta ere jaso dituzte erakusketan.
|
|
Kalea amaitzear dugula, Andra Mari katedrala edo Katedral Zaharra ageri zaigu. XIV. mendekoa (XII.eko
|
baten gainean
; dorrea XIX.ekoa), hiriko parterik altuenean dago. Kanpotik gotorlekua ematen du, hiru ataldeak nabarmenduz, eta barruan gurutze latindar plantak hiru nabe ditu, eta koru plateresko ederra.
|
|
Paseoaren azkenaldean, itsasbarra hasi aurretik aipatzeko moduko beste bi eraikin ditugu: " Kresala" Beobide Museoa (zumaiar egilearen lanak ikusgai) eta Paola itsasargia, mendiska-balkoi
|
baten gainean
ezinhobe kokatua. Puntu honetan ibai ondotik atzera egin, Narrondo ibaiaren bokalean bertan oinezkoentzako zubi batetik Gernika Ibilbide atseginean zehar paseatzen jarraitu, eta berriz ere ezkerretik Urola zeharkatuko dugu, Zumaiako naturgunerik ikusgarri eta interesgarrienean sartzeko:
|
|
Egia da, ez daude bi frontoi berdin, eta zaharren artean denek daukate nonbait akats txikiren bat, botea hemen edo han egin bote normala egitea eragozten duena; bertan ibiltzen direnek ezagutzen dute hori eta jokatzeko orduan erabili egiten dute, noski. Anoetako pilotalekuak esaterako azpian aparkalekua du; pilotariek badakite hori, eta azpiko habeak bilatzen dituzte pilota bideratzerakoan, habe
|
baten gainean
bote egin ala beste nonbaiten bote egin pilotaren mugimendua oso ezberdina izango delako.
|
|
Testuen moldaketa egiteaz eta ikuskizuna zuzentzeaz arduratu den Ramon Bareak aspalditik zuen asteasuarraren istorio
|
baten gainean
lan egiteko gogoa: " Oso gogoko dut Atxaga.
|
|
Zuzendariaren aburuz antzezlanak festa bat izan nahi du. Testu konprometitu
|
baten gainean
metodo ezberdinekin jolastuz ikuslea analisiak egitera bultzatzea omen da xedea.
|
|
OFF Pelkosenniemitik gertu, mendixka
|
baten gainean
, Europan oraindik diharduen amatista meatze bakarra dago. Duela 16 urte aurkitu zen eta 600 bazkideren diru-laguntzei esker, ingurune naturalarekin harmonia perfektuan gordetzen dute.
|
|
Izan ere, zerbait deskargatzea, aukeratutako elementura zuzenean eramango zaituen lotura edo esteka
|
baten gainean
saguarekin klik egitea besterik ez da.
|
|
Egurrezko ohol luze hauek ez dira lurrean itsasten, ezta arrastelei josten ere: neoprenozko mintz
|
baten gainean
ezartzen dira.
|
|
Iragazkaitzak eta iraunkorrak, egokiak izaten dira altzari
|
baten gainean
jartzen ditugun barruko landareentzat, baina drainatze ona izan behar dute eta metala herdoiltzen den edo gatz kaltegarririk darien begiratu behar da.
|
|
ANGELAk LEIRE eta JOXEPA ikusten ditu, ez dute bekain bat mogitzen. Lehenengo aldiz ikusten dugu euren aurrean EMAKUMEA, aulki
|
baten gainean
zutik. Mimoa egiten ari da.
|
|
JOXEPAk hankak luzatzen ditu aulki
|
baten gainean
eta ardoa edaten du edalontzitik.
|
|
Ikus dezagun antzeko adibide bat: Ostiako Jaun Done Gregoriorensantutegi nafarra, antza denez tenplu pagano
|
baten gainean
kokaturik dago. XIII.mendearen bukaeratik eta XIV. mende hasieratik, belarriko gaixotasunak santuareneraginez eginiko sendaketen mirakuluen testigantzak daude, gaur egun arte mantenduz58 Honetan, Aralarko Jaun Done Mikelen kasuan bezala, ezin dezakeguatzeratu errituala denboran hain urrun dagoen garai batera.
|
|
Basoaren ertz batetik errekaondoko borda-itxurako eraikuntzaraino egin zuten txango. Teilatuaren ertz bateangelditu ziren, suge-irudiko harrizko utegi
|
baten gainean
doi. Aurrez aurre neuzkan, nik zer egingo».
|
|
Kalitate irizpideak erosketan, manipulazioan eta higienean: Saltokian, aldian behin berritzen den izotz txikituko gainazal inklinatu
|
baten gainean
egon behar du. Freskoa, elikagai galkorra da, tenperatura baxuetan kontserbatu behar dena, usteltzen eta egoera txarrean dagoen bakterio-hazkuntza saihesteko.
|
|
Normalean, freskoa saltzen da. Saltokian, aldian behin berritzen den izotz txikituko gainazal inklinatu
|
baten gainean
egon behar du. Elikagai galkorra da, tenperatura baxuetan kontserbatu behar dena, usteltzen eta egoera txarrean dagoen bakterio-hazkuntza saihesteko.
|
|
Kalitate irizpideak erosketan, manipulazioan eta higienean: Itsas aingira freskoa bada, saltokian izotz txikitua duen gainazal inklinatu
|
baten gainean
egon behar du, aldian-aldian berritzen dena. Itsas aingiraren kontserbazioa tenperatura baxuetan egin beharko da, usteltzea eta egoera txarra eragiten duen bakterio-hazkuntza saihesteko.
|
|
Poteak erabili aurretik, hainbat aldiz garbitu behar ditugu, eta, ondoren, lapiko batean sartu ur irakinarekin, eta ur irakinetan utzi 15 minutuz. Esterilizatutakoan, buruz behera jarri, sukaldeko zapi garbi
|
baten gainean
, lehortzeko (ez da komeni guk barrutik lehortzea). Kontserbatuko ditugun produktuek egoera ezin hobean egon behar dute, helduegi edo kolpe handirik gabe; kalitate onekoak izan behar dute.
|
|
Baina bat-batean, zelai berde batean geratu da, aurrera begira, arnasa sakon hartuz eta irribarre zabala ezpainetan. Itsas labar
|
baten gainean
zaudete, parean itsasoa du, oinetan hondartza eta atzean herria. Bertatik ikusirik dena da ederra, herria eta guzti.
|
|
Urrunago, leihotik elur malutak erortzen ikusten ziren. Handik hurbil, altzari
|
baten gainean
buztinezko ontzi bat pausatua zen. Barnean, sos apur bat gelditzen zenentz begiratu zuen.
|
|
Merkurioa adibidez. Imajinatu merkurio tanta bat marmolezko mahai
|
baten gainean
. Altxatu gero mahaia eta utzi merkurioari laban egiten:
|
|
Eta opariarekin egin zuen amets: zubi
|
baten gainean
zeuden biak (Parisekoan edo Lisboako luze hartan) eta Romak paper gorrian bildutako oparia eman zion eta berak ahaleginak egin zituen papera kentzeko baina ametsa lekuz aldatu zen orduan, zortzimilako mendi batean zeuden (Annapurna?) eta atzamarrak ezin zituen behar bezala mugitu; gutxika, baina, oparia zabaltzen joan zen baina ordurako ametsetan ari zela konturatu eta erabaki zuen ez zuela zabal...
|
|
Ez dakit estimatzen dudan, gorrotatzen dudan, maite dudan. Alde batetik imajina dezaket harri
|
baten gainean
eserita eta imajina dezaket nola pasatzen den armiarma bat bere ondotik eta nola zanpatzen duen armiarma hori, behar den baino indar handiagoz eta amorru apur batez. Eta horrek angustiatu egiten nau.
|
|
Enpirikoki daukat frogatuta: mahai
|
baten gainean
dabilen inurria lurrera botatzen baduzu pititako batez, bizirik jarraituko du, eta arrapaladan; desorientatuago, hori bai. Hezurrak bezain gogorrak dira inurriak.
|
|
berrehun bat mila. Alfonbra gorri
|
baten gainean
, kamerek Txinako presidentea enfokatu zuten; txinatarra bera ere. Bertan bildutakoen artean ia inork ezin zuen presidentea ikusi, saguzar handi bat bezain txikia baitzen, baina ikusteko aukera zutenak txinatarrak ziren.
|
|
Roshni eta Brijendra bizirik ziren artean ere. Hirurak txondor
|
baten gainean
ezarri eta inork ez ezagutzeko moduan kiskali zituzten.
|
|
Bizikletan milioika gizaseme ibili arren, emakumerik ez. Nabarmenkeria galanta omen da emakumea horrelako tresna
|
baten gainean
harat-honat ibiltzea!
|
|
Zenbait tokitan ibaian krokodiloa harrapatu eta pro-zesioa egiten dute. Krokodiloa gurdi
|
baten gainean
ezarri, dena girlandaz bete eta agintariengana ohorezki garraiatzen dute. Gero atzera ibaira eramaten dute.
|
|
Khodri oihanean, berriz, zakur basa taldeak, arbola
|
baten gainean
hamabost metro gora zegoen pantera bat inguraturik izan zuen hiru egunez. Oihan-begiraleek txapliguak erabili behar izan zituzten zakurrak izuarazteko.
|
|
Etxekoekin batera hantxe erakutsi du neska gazte honek bere jakinduria bakarra: bospasei metro gora, soka
|
baten gainean
ibiltzea.
|
|
Beste egun batez zango
|
baten gainean
15 orduz egon zen. Ordurarte ez zuen nehork ere marka hori egin.
|
|
Barazkien gainean saltsa pixka bat bota. Orri zabal
|
baten gainean
jaten da. Ondoko, banana edo beste frutaren bat:
|
|
Enbarkazioan barrura sartu, erdi ilunetan errekistatu eta ohol
|
baten gainean
aurkitu zuen. Antxetak bere begi lateralak kliskatu zituen, lumajea hanturik zuen eta lodia ematen zuen, baina eskuan harturik Goiok bazekien hezurretan zegoela.
|
|
Kabiltzar
|
baten gainean
eseri nintzen, burdinazko kabiltzarra arrantzontzi baten brankaraino luzatzen zen eta ontzi lotua urarekin mantso mugitzen zen. Lantzean behin uso bat, edo kaio bat, edo hegazti handiagoren bat agertzen zen bere hegalaldi ikusgarriarekin zeruaren urdina erakusteko.
|
|
Sei gizonak, zigarro bana errez, zer pen  tsa gelditu ziren, sequoia sempervirens mardul
|
baten gainean
eserita. Handik epe labur batera-ordu laurden eskasera, gutxi gorabehera-, artzain bat pasatu zen sei gizon pentsakorren aurretik.
|
|
besteak beste, sail horretan parteha rtzen genuen hiru rok ez genuelako esaten zer irakurribehar zen edo zer ez: liburu
|
baten gainean
eztabaidatzen genuen, besterik ez. Ezin ditugu euskal kulturaren produkzioak betirako babesten jarraitu, haurtzaro eternal batean hormatuta egongo balira bezala.
|
|
1970eko hamarkadan huts-teknologiaren garapen azkarrak gainazalen azterketa xehatua ahalbidetu zuen, hala nola ingeniaritza kuantikoa eta nanoteknologia. Sortamolekula rren epitaxia teknikaz (MBE) baliaturik sustrato
|
baten gainean
atomo-geruzak banan-banan eraiki ahal izan dira, konposaketa %1-eraino kontrolatuz. Are gehiago, elektroien litografiari esker eite ezberdineko gainazalak eraiki dira, hala nola, erdieroaleen edota material magnetikoen arteko heteroegiturak, deigarriena beraien neurria izanik.
|
|
Hipotesia oinarri irmo
|
baten gainean
soilik da erabilgarria, zeren bestela irudimenaren zorakeriak soilik sortuko lituzke. Hipotesiak esperientziak ezartzen duen muga gainditzeko erabil daitezke, baina kasu horretan ez dute ezertarako balio.
|
|
Denak lo ginela, soinu idor bat aditzen hasi ginen. Mahai
|
baten gainean
norbait makilarekin-edo joka ari zela ematen zuen. Aitatxi ez bertze guziak iratzarri gintuen.
|
|
Eta gobernadorea kadera batean jartzen da, ukhondoak mahain
|
baten gainean
, eskuak buruari lothuak, buruan mila gogoeta.
|
|
Bon, hori ere litekeena da, esan zuen, patxadaz, ongi kalkulaturiko arrisku
|
baten gainean
hitz egiten denean bezala. Probabilitate kontua da.
|
|
Burua panamá batez estaltzen zuen. Palisandrozko giderra zuen makila
|
baten gainean
bermatzen zuen kokotsa.
|