|
2000
|
|
|
|
esatea
batua dela, eta
|
|
|
|
esatea
ez; edo
|
|
|
Hori konpondu behar dela esaten da. Plan orokor bati ez dagokio gehiago
|
esatea
, gero etorriko dira hizkuntz politikako arduradunak, Euskaltzaindiakoak, unibertsitatekoak, aditu, euskaltzale eta abarrekoak eta zerbait zehatzagoa adostu dute. Gauzak egiteko bide ematen du.
|
|
|
Leioan eztabaida handia izan zen orduan. Ez da
|
esatea
euskalkiak bakarrik, aldi berean, guztiz osatu gabeko estandarizazio prozesua daukagulako. Batuak aurrera egin behar du hainbat gauza finkatu behar direlako eta, aldi berean, euskara formal horren oinarri diren euskalki bizi horiekin zer egin behar den eztabaidatu behar da.
|
|
|
hitz egiten dutela diote. Euskaraz hitz egiten jarraitzen badugu, eta hori ezinbestekoa da euskarak iraun dezan, oso zaila da euskalkiak desagertuko direla
|
esatea
.
|
|
|
Beti elebiziz eta keinu malguz. Bere lana hobeto saltzeko trebezia falta zuela
|
esatea
beraz, ez da nahikoa aitzaki Tillac horrela ahazteko. Berriki, «Irudi Ehizatzailea» izenpean liburu fina egin du Claude Dendaletche kanbotarrak, Elkarlaneanek argitaratua.
|
|
|
EAJko talde parlamentarioa inozo samar izan ginen PPrekin. PPk Austriako Haiderrekin konparatzea eta Kosovoko Europa euroaren Europa baino nahiago dugula
|
esatea
ez dugu legealdi berrian ahantziko. ETA PPko zinegotziak hiltzen hasi zenean hauxe esan genion PPri:
|
|
|
Etxera joaten nintzen «dedios! gehiago ez diat bertsotan egingo!» esanez eta hurrena nonbaitetik hots egiten zidaten, eta ezetz
|
esatea
ere... «Beno, joan egingo nauk» esan, eta gero agian egun polita tokatzen zitzaidan, eta lehengoa horrekin ahazten nuen.
|
|
|
ORAINGO kanpaina honetan arretaz jarraitu dut politikariek ziotena bi atal nagusi eta funtsezkotan, hots, hezkuntzan eta kulturan eta honen barruan sartuta, nahi baduzue, euskara eta egunotako euskararen erabilpen praktikoa. Beno, zer nahi duzue
|
esatea
–Penagarria, desastrosoa, negargurea eragiten duen kanpaina izan dela alde horretatik oraingo hau, esan dezaket.
|
|
|
Eskatzea libre da baina zentzuzko gauzak
|
esatea
libreagoa behar luke izan. EAJk zenbait gauza behintzat argi dauzka:
|
|
|
Ez da erraza neska laguna hil berri zaion mutilaren larruan sartzea eta sentimendu horiek azaltzea. Erraza ez den bezala, mutil horri buruz neska lagunak esaten dituen guztiak
|
esatea
. Istorioaren planteamendua hain gogorra zenez, muturreko bi pertsonaia nahi nituen:
|
|
|
Aramaion eta Deba haranean hedatzen baita euskalkia, eta badirudi mendebaldeko hizkera hori izan zela garai bateko Arabako zati handienean mintzatzen zen euskara. Baina ez dirudi oso begiko dutenik eurenari bizkaiera
|
esatea
, eta euskara batua herriko euskaratik urrun egonagatik, zailagoa dirudi bizkaiera batua zubilanerako onartzea. Izan ere, bizkaiera mota horri ere urrun deritzo inguru horretako askok, ardurea egia deklinatzea eurenean arduria egixa dena adibidez.
|
|
|
Hizkuntza gutxitua edo eremu urriko hizkuntza? Gogorra da
|
esatea
baina hala da, euskara" lesser used language" edo hizkuntza ez hain erabilia izatearen errua euskaldunek dute. Aitzakia hutsa da oraindik Francoren zapalkuntzaren ondorioak nozitzen ari garela esatea, hil zenetik mende laurdena pasa da-eta!
|
|
|
Gogorra da esatea baina hala da, euskara" lesser used language" edo hizkuntza ez hain erabilia izatearen errua euskaldunek dute. Aitzakia hutsa da oraindik Francoren zapalkuntzaren ondorioak nozitzen ari garela
|
esatea
, hil zenetik mende laurdena pasa da-eta! Nori bota behar zaio errua orain?
|
|
|
gose greben inguruko ekintza eta mobilizazioak lagunen esparruaren barnean gertatu dira, fidelen sua mantentzeko eta kito, egoera aldatzeko gaitasunik gabe. ETAk egindako bakoitzak areagotu du esparru horren isolamendua, eta" ETAren atentatuak eta presoen eskubide demokratikoak independenteak direla"
|
esatea
alferrikakoa da. Ondorioz, jende askok mobilizazioak jarraitu ditu konbentzimendurik gabe, baita presoen artean ere:
|
|
|
Gero eta ikuspegi profesionalago batetik eta argitaletxeak gero eta enpresago diren heinean, narratiba sustatzen dute. Eta agian topikoa da
|
esatea
nobela agortzen ari dela. Baina inguruan ateratzen ari diren liburuei begiratuz, badirudi joera hori izango dela, memorietara jotzea, esperientzia liburuetara... eta horri fikzioa txertatzera.
|
|
|
Denetik hartzen dugu. Agian askotxo da mendebalean tradizio bakarra dugula
|
esatea
, baina denok hor nonbait gabiltza.
|
|
|
Eta hori da onena. Txarrena zera
|
esatea
da: " Ni ez nagoenez behartuta Euskal Herriari buruz idaztera, Euskal Herriari buruz ez idazteko ahalegina egingo dut".
|
|
|
Niretzat, futbolera edo pilotara joatea bezala da, astelehenean bertso eskolara joango naiz entrenamendura noan bezala. Ainitz gustatzen zaidan zerbait da, ederki pasatzen dut, lagun giroa badut, baina hortik
|
esatea
bertsolari naizela, niri behintzat ez zait oraindik burura iritsi.
|
|
|
Nik beti izaten dut beldurra, ez dudalako pentsatzen oso hiztun abila naizenik, zerbait gaizki
|
esatea
, edo gaizki hartua izatea. Ez dut uste presiorik dagoenik.
|
|
|
Gehiegi
|
esatea
da hori. Horretarako euskal musikaren ezaugarriak zein diren definitu litzateke.
|
|
|
Gainera erronka txiki bat ere bazen,
|
esatea
" hau euskaraz nola geldituko da", sintaxiari sekulako bueltak (korapiloak) ematen baitizkio.
|
|
|
Akzioz beteriko liburua da. Bizitzaren filosofia duela
|
esatea
gehiegi litzateke, baina baditu bere mezuak ere. Sexismoaren kontrako mezua, lehiakorkeriaren aurkakoa, beti irabazle izan behar horren aurkakoa...
|
|
|
agur
|
esatea
erabaki du. Horretarako kontzertu sorta eskaini dute Euskal Herri barruan zein hemendik kanpo.
|
|
|
" Intelektual nostalgikoak" deitzen diet nik, nahiago zutenak bertsolaritza sekula atera izan ez balitz bitxikeria antropologiko etnografiko bat izatetik. Graziosoago da, eta bere mundu ikuskeran hobe geratzen da, kanpoko adituak datozenean" hemen badauzkagu salbaje hauek"
|
esatea
, eta salbajeak kantuan jarri ahal izatea. Baina oraingo bertsolariak ikustera badatoz, beharbada ez diete erakutsi nahiko zer ongi zaunka egiten duten.
|
|
|
Beraz, plazara joan eta gainera txaloak jasotzea... Gauza sinple batzuk era indartsu batean
|
esatea
niretzat ez zen batere gogorra.
|
|
|
Neurri horretan, hizkuntzari esanarazi behar zaio dezakeena eta ez dezakeena, eta nik hala ulertzen ditut Maria Zambranoren hitz horiek, eta horregatik gustatzen zaizkit hainbeste. Esaten dudana, eta esaten ez dudana ere
|
esatea
, alegia.
|
|
|
Izan ere, bazter guztietara zabaldu zen epaiketa bidegabe haren berria. Eta hanka sartzeko arriskurik batere gabe
|
esatea
zegoen gure aldizkariak baieztatzen zuena: " Nornaik ba daki zergatik gertatu den ori, zerk banatuarazi duan mundura Burgosen izena".
|
|
|
" Zentzu honetan Sarrionandiaren poesia metaliteratura da, literaturari buruzko literatura, euskaraz egindako collagea. Sarrionandiarentzat dena esanda dago, geratzen dena beste era batetan
|
esatea
da eta horrela bere poesia zertxobait manierista da. Liburuan agertzen den hitzaurrea Joseph Conrad-i egindako omenaldia da:
|
|
|
Sarrionandiarengana ere heltzen da Verlainez geroztiko agindua: musikalitatea oroz gainetik,
|
esatea
merezi duen eta poesiari iradokior zaion horrek belarriari ere atsegin eman behar dio, eta horretarako hitzen hotsaren, perfilen eta adieren armoniak gidaturik osatzen du poetak bere mintzaira hain karakterisitiko hori.
|
|
|
Hizkuntza bat ikasten ari garenean normala da hainbatetan arazotxoak aurkitzea: hitz bat nola esaten den ez jakitea, ondokoek ulertzen ez duten zerbait
|
esatea
, hitz egiten digunari ondo ez ulertzea, desanimatzea.... Eta hori bezain normala izaten da arazotxo horiei buelta ematea; hori, ordea, ez dugu denok modu berean egiten:
|
|
|
harreman zuzenetan oinarritutakotaldea bata, eta halako harreman zuzenetan oinarritu gabe bitartekotutako harremanetan oinarritzen den taldea, bestea: hauxe litzateke irudikatutako komunitatea.Garrantzitsua da
|
esatea
, bestalde, oinarri ezberdina izan arren, bi talde mota horiektalde nortasun bera eduki dezaketela.
|
|
|
Autodeterminazioa aldarrikapen naturala dela
|
esatea
, ordea, ez da nahikoa.Aitzitik, autodeterminazioak arrazoiketa eta eztabaida asko egitea merezi du; izanere, demokraziaren gorespen itsuaren garaiotan, autodeterminazioa bera ere gorespen horrek kutsatuta agertzen baita. –Autodeterminazioa?
|
|
|
Norvegiar abertzaleek, Michelsen en gidaritzapean,, aski?
|
esatea
erabakizuten 1905eko martxoaren 15ean.
|
|
|
Hori bai, hiru alderdi politiko horien txostenetan puntu gehiago aztertzen dira, baina, segur aski, euskal herritarrek nik baino askoz ere hobeto ezagutuko dituzte, eta ez du merezi nik horiei buruz ezer
|
esatea
. Dena den, badago azaldu nahiko nukeen puntu bat:
|
|
|
Zeintzukematen ari gara aurrerapausoak bide horretan? Profesionalismoak kezkatzen nau, euskal selekzioak errebindikatu eta lantzeko prest dagoen kirolari profesionalarizail zaiolako berak irabazten duen diru kopuruari ezetz
|
esatea
.
|
|
|
Prozesu luzea izango da, baina UPNk gaur egun Nafarroan duen pisupolitikoa izateko, guk ere zerbait gaizki egingo genuen, ezta? EAk egiten duen planteamenduak gaindi dezake hori; hots, nafarrei
|
esatea
: zuek aukeratuko dituzue, halanahi izanez gero, zeuon Parlamentuko edo Gobernuko ordezkari batzuk, gurekin bategingo dutenak.
|
|
|
Havelock Ellis Krafft Ebing en antagonistatzat jo daiteke. Sexologia modernoaren aintzidaria dela
|
esatea
ez litzateke neurriz gainekoa izango. Sexualitatearekiko zuen jarrerak, garaiko beste autore batzuek baino modu objektiboagoansexologiara hurbiltzen lagundu zuen.
|
|
|
Gaur egun, hori ukatuko duenik, nekez aurki daiteke. Bi, egoera zehatz batean, erlazio sozio-ekonomikoak azpiegiturako oinarri eta erabakiorrak izan zirela edo direla
|
esatea
litzateke. Hori hala gertatu ahal izatea posible da, eta azterketa historikoak eta soziologikoak ebatzi behar dute kasu bakoitzean.Hirugarren urratsa, erlazio sozio-ekonomikoak historian zehar, gaur eta hemendikaurrera ere, beti azpiegiturako oinarri erabakiorrak direla esatea litzateke.
|
|
|
Bi, egoera zehatz batean, erlazio sozio-ekonomikoak azpiegiturako oinarri eta erabakiorrak izan zirela edo direla esatea litzateke. Hori hala gertatu ahal izatea posible da, eta azterketa historikoak eta soziologikoak ebatzi behar dute kasu bakoitzean.Hirugarren urratsa, erlazio sozio-ekonomikoak historian zehar, gaur eta hemendikaurrera ere, beti azpiegiturako oinarri erabakiorrak direla
|
esatea
litzateke. Honeksuposatzen du lege historikoak eta soziologikoak badirela esatea.
|
|
|
Hori hala gertatu ahal izatea posible da, eta azterketa historikoak eta soziologikoak ebatzi behar dute kasu bakoitzean.Hirugarren urratsa, erlazio sozio-ekonomikoak historian zehar, gaur eta hemendikaurrera ere, beti azpiegiturako oinarri erabakiorrak direla esatea litzateke. Honeksuposatzen du lege historikoak eta soziologikoak badirela
|
esatea
. Hirugarren urrats hauda, intelektualki gaurko munduan oso gutxik, geroz eta gutxiagok gainera, onartzendutena, nahiz eta euskal militante askok onartu oraindik.
|
|
|
bankubigarrendarren sarearen arteko erlazioetan presente dauden moneta zentralekounitateek bankuen arteko kopurua eratzen dute. Beraz, zuzena da
|
esatea
, alde batetik, bera eskriptural hutsa dela, eta, bestetik, banku sisteman beraren kopurua nulua dela.
|
|
|
Hala ere, kontzeptu bilakaturiko gauza erreala espazio eta denboratik at gelditzendela
|
esatea
, ez da osotoro zuzena. Kojeve ren ustez Aristoteles-ek arrazoi zuen, ideiaplatonikorik ez dagoela, gauza espazial eta denborazko materialetan ez bada, esatenzuelarik; ideiok aipatutako gauzon esentziak, formak edo, entelekiak?
|
|
|
Alde egiteko garaia zen, baina lehengo galderen ordez zalantza izugarriagoakneuzkan orain, buru bihotzen barruan. Aitari hitzik ez
|
esatea
erabaki nuen,.
|
|
|
Hala ere, komenigarria da iturriak aipatzea. Sinesgarritasuna lortzeko edo entzule askok iturriak zeintzuk diren jakin nahi dutelako, kazetarioi ez zaigu ezer kostatzen iturria zein den
|
esatea
. Ordueroko albistegi laburretan, buletinetan, hasieran edo amaieran aipatu ahal da iturria.
|
|
|
Izenek pertsonalizatu egiten dute gertaera, eta sinesgarritasuna ematen diote albisteari. Hau dela eta, pertsonaia nahiko ezaguna ez denean, izen deiturak
|
esatea
komeni da.
|
|
|
Batzuetan sigla ezagunak eta beste batzuetan hain ezagunak ez direnak topatuko ditugu. Horrelakoetan, akronimoaren esangura argiro
|
esatea
komeni da. Adibidez:
|
|
|
edo, antzina?
|
esatea
ulergarriagoa litzateke; dena den, nahiago bada, behiala, esan, jarraian baliokideren bat esatea komeni da.
|
|
|
esatea ulergarriagoa litzateke; dena den, nahiago bada, behiala? esan, jarraian baliokideren bat
|
esatea
komeni da.
|
|
|
1999ko neguan estandarrak RAM memorian 128 megabytetan edukitzea eta ipintzen diren disko gogorrak 17 megakoak izatea, zeharo ongarria da baliabide multimediatikoak baliatu ahal izateko. Horrez gain, gaur egun Interneten zehar 9 Irratiaren norabide berriak bidaiatzeko ditugun abiadurak (RDSIren aukera abiada hirukoizteko) eta sarearekiko lotura gehiago eta luzeagoak egiteko zabaldu diren tarifa telefonikoen aukerak kontuan izanik, erraz kontura gaitezke zeinen etorkizun itxaropentsua eduki dezakeen irratibideak, agian hobe genuke irratia esan ordez audioa
|
esatea
–kanal berri honetan.
|
|
|
duen nahitaezko balioa. Alde horretatik interesgarria iruditzen zaigu, hizkuntza egokia, ren ideiaren inguruan zerbait
|
esatea
, modernotze prozesuari aurre egiteko gai den aldetik. Zentzu horretan, hizkuntzaren erabilpen ideologiko hutsak arreta berezia merezi duelakoan gaude, Estaturik gabeko nazionalismo batzuek egiten duten erabilpenak bereziki, adibideak izateko, ez dago urrunera joan beharrik?.
|
|
|
irakurketa, idazketa eta gramatika. Oinarrizko maila hau herritar guztiek nahitanahiez egin behar izango zutela kontuan izanik, gaztelaniaren posizioa guztiz nagusia zela
|
esatea
begien bistakoa da. Zer esanik ez, gaztelaniaren garrantzia, modernizazio prozesuaren barruan eta Estatu Nazio espainiarraren eraikitzearen testuinguruan irakurri behar da; Gellner en271 ereduari jarraituz, eta eredu hori Estatu espainiarrari egokituz, liberalek duten gizarte modernoa eraikitzeko nahiak gizarte hori alfabetatzea hizkuntza batean eta eskolaren bidez kultura homogeneoa bultzatzea eskatzen dituela esango genuke, horretarako transmisio hizkuntza bat eta bat soilik erabili behar delarik:
|
|
|
Ondoren lasaitu, Eider barreka erakusten zuen argazkiari begiratu," Goian bego. Eider Bengoa Erzilla, 1965eko otsailak 8 1994ko apirilak 21", eta sentitzen zuen guztia
|
esatea
, hala nola ez zuela eskubiderik berari horrelakorik egiteko, eta ea nork maite zuen gehien mundu honetan, eta gezurretan ibiltzea baino nahiago zuela dena bertan behera utzi izan balute, eta ea ez zen ulerkorra izan udalekuko kontua aitortu zionean, bai ezta. Ba zergatik ez zenidan hau ere esan?
|
|
|
Dudarik gabe, Dublingo gunea inguratzen duten periferia zabaleko auzoetako batean aurkitzen zen. Zeinetan
|
esatea
, ordea, alferrik da. Urrun, edonola ere.
|
|
|
Azalpenik eman gabe, alegia. " Jabi, Irlandara noa"
|
esatea
ezinezkoa litzaiokeelako, bere mutilaren hamaika galderei erantzuteko azalpen borobilik aurkitu gabe. Beti behar du arrazoiren bat Terek, eta baita Jabik ere.
|
|
|
" Iepa, potxola!" bota zidan ikusi bezain pronto. " Ez zaude oso beltzaran, e?", eta nik irribarre egin nion, alferrik baita
|
esatea
ez naizela hondartzan egon.
|
|
|
Ralphi deitu diot urte berri ona opatzeko. Egia esan, astean hirutan edo hitz egiten dugu, beraz Ralphi deitu diodala
|
esatea
ez da albistea, ez behintzat eguneroko honetan agertzeko modukoa.
|
|
|
Hormak bota. Hitzok
|
esatea
bezain erraza balitz horma horien atzean gordetzen den ñabarduren mundua deuseztatzea, inora begiratuta oroipenak bere hariari segitzeko gonbita luzatuko ez balu... Baina ez da horrela, eta Txemaren begiak lurrera zuzenduko balira bertan aurkituko lituzke Eiderrekin trivialean jokatutako orduak, hori bezain oroitzapen txepela baino ez bazen ere.
|
|
|
Beraz, etxeak behea jo zezanean, lurrarekin bat egin eta bere habeak hondakin bihur zitezenean, Brown jaunak pentsatuta zeukan botila bat xanpaina zarataz irekitzea frantsesa jakina, eta mozkortzea ere bai akaso, aspaldiko partez. Eta, adierazi dugun bezala, asteburu hartan ezer berezirik gertatu ez zenez, bada orain guztiz harrigarria izango litzateke
|
esatea
Brown jaunak ez zituela pentsatuta zeuzkan gauza guztiak egin; beraz, ez dugu halakorik esango.
|
|
|
Asteburu hartan ere, aurrekoan egin bezalaxe, bere zaletasunak lantzeko aprobetxatu zuen denbora, eta atzera saihestu behar izan zituen amaren eta arreben eta lagunen gonbit zein baino zein gogaikarriagoak. Sobera legoke
|
esatea
, hala ere, bigarren asteburu hartan, gauzak erabat desberdin joan zirela, eta desberdin joate hartan funtsezko zama izan zuela noski sentzumenen aldaketak. Sukaldaritza kontuak, edo, hobe esan, janariari buruzko gustuak adibidez, zeharo aldatuta zeuden; horretan pasatu zuen larunbat arratsalde osoa, etxean eskura zituen jaki guztiak prestatzen eta probatzen, eta, betekada sekulako baten ondoren, jabetu zen lehen atsegin zituen gauza asko orain ezin zituela begi bistan ikusi ere egin, eta, alde horretatik, haren gastronomia kulturak beherakada nabarmena jasan zuela, oso txirotze tristea.
|
|
|
Orduantxe, eta estreinakoz, porrotaren zapore garratza sentitu zuen ezpainetan, eta erokeria bat egiteko aukera dantzatu zuen garunetan, konprenitzekoa da. Hala ere, nondik edo handik indarrak bildu ez legoke soberan orain
|
esatea
Cola Cao katilukada bete betea gosaldu zuela, eta lanera joatea erabaki zuen, txoritxoa inori erakutsi beharrik izango ez zuela eta. Bulegora iritsi ahala, komunera bideratu zuten oin sendo gihartsuek; ispilu aurrean jarri, eta, haur aplikatuen gisa mihia hortzartean zuela, galtzak jaitsi, eta ordurako leher zorian zuen zakil izugarriari sekulako astinduak eman zizkion, berrogeita hamazazpi hain zuzen ere, eta, esnetzean, intziri luzeetan eta dardar hordigarrietan ito zen.
|
|
|
Beraz, garbi zegoen ezin zuela jada etxetik irten, ez lanera joateko ez ama bisitatzeko ez arrebengana hurbiltzeko ere, eta horretarako premiazko zituela aitzakiak, arrazoi xume baina sinesgarriak, errezelorik sortu nahi ez bazuen. Eta guztietan garbiena, erabiliena eta sinesgarriena gaixo zegoela
|
esatea
zen, ohean zegoela gripe izugarri batek jota. Halaxe bota zuen aitzakia han eta hemen, eta eragozpenik gabe izan zen berriz ere sinetsia (amak aholku ugari eman zizkion telefonoz, baina ez zegoen semearen etxean azalduko zen kuidadorik:
|
|
|
Bakarra ere ez. Eta tristea da
|
esatea
, baina zer adierazi nahi du etsenplu odoltsu horrek. Bada, ezinezkoa dela komunikazioa gizakion artean.
|
|
|
Eta sententzia irakurtzearekin batera, hankak enborretik atera zituen erro errotik, eta besoak gero, eta azkenik, nola halako soinketa ikusgarri bat eginez, burua. Alferrikakoa da
|
esatea
Horazioren sententzia gaizki interpretatu zuela Bonilla jaunak, oso modu sui generis batean. Ni asko haserretu nintzen Armando Bonillaren heriotz inpudikoarekin:
|
|
|
Aski nuen bi hitz horiek
|
esatea
, eta Migelek, Antonek eta hirugarren kankailuak etxera alde egingo zuten. Nire espiritu aluak galdu zuen Kandido.
|
|
|
Berrogeita hamarretik hona bizi naiz Astarrainen. Zer nahi duzue
|
esatea
–
|
|
|
Bihotza zabaltzen zait, eta mila poz jariotan irekitzen, hartaz gogoratzen naizenean. Zerbait gardena dela
|
esatea
zail egiten zaigun garai nahasi hauetan egungo Astarrain ikusi besterik ez dago, tamalgarria deritzot Astarrain eder hartaz hitz egiteari. Hainbat abesti sortua da haren ertzetako baserrietan.
|
|
|
Ulertu ahal izan diot, baina nik ezer erantzuteko aukerarik eman gabe, bigarrengoz Rubenen eskuetatik urrundu, eta gerritik heldu dit. Bakramena Gainezka egiten zion alkoholak, hitzak trabarazi eta totelka
|
esatea
eragiten zion, barkamena eskatzera etorri naiz, eta eskrerrak ematera. Oso folio ederrak dira.
|
|
|
Batzuetan, autobidean azeleragailua sakatu eta 130, 140, 150 hartu izan ditut kasik egokiagoa da nituen
|
esatea
, harik eta bat batean ertzainei antzeman, eta bat batean balazta  tzen nuen arte. Eta Dabidek, ertzain sartu aurretik, baina batez ere gero, nire bizitzan poliziarena egin izan duela iruditzen zait, eta harekin galga sakatzen bizi izan naizela.
|
|
|
Dâailleurs, guztiz harritzekoa ere ez da, ze mutila net erakargarria da. Zer gura duzu ba nik
|
esatea
. En plus, Luisek bera zirikatzen jarraitzen du eta atzo, urrunera joan barik, aspirina bat eta kondoi bat eman zizkion:
|
|
|
Ez zuen inondik ere zerikusirik hitzordura agertu den Patxi beltzaran, apain eta kalakariarekin. " Badirudi gu biok beti desorduetan ibiltzen garela, elkarren artean ordutegi alde gaindiezina dagoela",
|
esatea
pentsatu dut, baina neure golkorako gorde dut.
|
|
|
Dabidek egiaz tiro egin baino doi bat lehenago gertatu zen: larunbat batez Teresarekin telefonoz hitz egin eta gero, dutxa bat hartu, eta apain apain prestatu nin  tzen Dabidekin irteteko; baina Teresari zerbait
|
esatea
ahantzia nuelako, oraingoan Dabid dutxatzen ari zen bitartean, berriro ere telefonoa hartu eta, haren zenbaki guztia markatu beharrean, DE tekla sakatu nuen, alegia, aurreko zenbaki berera deia errepikatzeko. Eta deitu banuen, deitu nuen, zeren, nik hitz erditxorik esan aurretik ere, Teresaren ahots bihurriaren ordez, ahots sentsual eta jostarin bat entzun bainuen:
|
|
|
Dabidek berak kontatu zidan hori guztia eta, egun batez, aita asaldatua nola joan zi  tzaion, burumakur eta errukarri, bi anaien arteko harreman horren berri ematera. Baina berria ematearekin aski ez, eta Karmelo jakitun jartzeko Karmelori tiro egiteko eskatu zion, zehatzago esanik, harreman hura bertan behera uzteko (lotsagatik, Josebari ezer ez
|
esatea
exijitu zion). Albistearekin gaizkitua, Karmelo egun batetik bestera desagertu zen eta herrian zabaldu ere egin zen ETArekin zerikusia izan zezakeela.
|
|
|
Baina ez dut egin. Beharbada zalantza sortu zaidalako mezu hori inprobisatzeko gai izango ote nintzen; beharbada zalantza sortu zaidalako agurrean" musu bat" edo zer
|
esatea
komeni ote zen; beharbada Dabidi orain nire ahotsaren lasaigarria ere eskaini nahi ez diodalako.
|
|
|
aldiz, ez dut atsegin maite nauela
|
esatea
; edo bai, baina beldur naiz, eta nire atzamarra ezarri izan diot ezpainetan hori esan didan aldi bakanetan.
|
|
|
Benetan. Zer
|
esatea
gura duzu: goizean, Yosemite parkeko sekuoiak ikustera joan garenean, Rakel eta Ruben atze atzean geratu direla?
|
|
|
Zer
|
esatea
nahi duzu. Ezetz?
|
|
|
Gauzak erabat aldatu dira gure artean. Zer gehiago
|
esatea
nahi duzu. Maite zaitudala?
|
|
|
Maite zaitudala? Gero eta gehiago, egia
|
esatea
nahi baduzu, baina besterik ez dakit... Hori eta, Dabidekin bazkaldu ondoren, bakarrik ibiltzeko beharrizana dudala.
|
|
|
Lehendik ere zalantza handiak nituen, baina benetan ez dakit nire zelatek hemendik aurrera zentzurik ote duten. Zer
|
esatea
gura duzu. Atzo arratsaldean egundoko euri jasa batek ustekabean harrapatu gintuela, bakoitza ahal zuen moduan babestu zela, eta Rakel eta Ruben elkarrekin desagertu zirela?
|
|
|
Gaurko epaiketa saioa lortu du azkenean epaileak (L)
|
esatea
, hemen utzi dugu ba.
|
|
|
Baina berriro diot, Mexikoraino egin nahi duen bidaiari susmo txarra hartu arren, ez dakit zer pentsatu. Eta horregatik, oraingoz behintzat, Rubeni ezer ez
|
esatea
erabaki dut. Horregatik eta, eguzki galdatan, luze gabe, bigarren iturria baino beheraxeago Olga topatu dugulako:
|
|
|
Ez ba jakin. Orain Adelarena
|
esatea
falta zait. Ba gaur, artean Rakelen dendan nengoela, Adela eta Danen arteko frufru sutsu baten lekuko baino gehiago, entzule gertatu naiz.
|
|
|
Amari, New Yorketik deitu nionean ez bezala, gaur turista animosoaren hitzekin mintzatu natzaio eta ez zait kostatu Dabid ere pozarren dabilela
|
esatea
. Gero, beharbada uste baino amazuloago naizelako eta egun osoa bakarrik eman dudalako, amaz eta aitaz oroitzen hasi eta doi bat tristetu naiz.
|
|
|
Beharbada zubiaren nire besoa berarengana makurtzen ari da. Beharbada askotxo
|
esatea
da hori.
|
|
|
munduko buruzagirik ahaltsuenetako bat, ahaltsuena ez bada, nire oinetan negarrez eta barkamen eske ikustea. Orduan nik neuk aholkatu nion nazioaren onerako egia osoa ez
|
esatea
. Azken batean, bekadunarekin izan zuen harremanak batez ere gure bikoteari eragiten zion eta nik barkatu egin nuen; barkatu egin nuen bera maite dudalako eta damutu zelako; barkatu egin nuen gure familia aurrera atera nahi dudalako.
|
|
|
gutxitan egon da hain baztertuta gure kultura bi gerra horien urteetan bezala. Ez da gehiegikeria
|
esatea
euskal kulturak gaur egun oraindik gertakizun haien nolabaiteko ondorioak bizi dituela.
|
|
|
lurralderik ez daukan kulturan hizkuntza da babesleku bakarra, eta norberarenak dira kantagai (bere arnasa entzuten du). Barka ezazue berbakondo zatar hauek
|
esatea
: Orixerena deserrotze ontologiko bat da.
|
|
|
Une honetan teknologia berrien eragina gehien pairatzen ari den langintza liburuzain, artxibozain eta dokumentalisten eguneroko zeregina dela
|
esatea
ez litzateke gehiegizkoa.
|
|
|
Zahartzaroa, begokigu hala
|
esatea
, ez da egundo ere iristen senar emazte fidel eta bertutetsuentzat. Aro horretako ajeak direla eta, bizitza iraungiz doa.
|
|
|
Ayerren subjektu ideia sentimen esperientzietara murriztu zitekeen zerbait zen. Hortaz, subjektuari buruz zerbait
|
esatea
sentimen esperientziei buruz zerbait esatean zetzan, eta, orduan, kontraesana zen gorputzik gabeko subjektuen inguruan mintzatzea.
|
|
|
Reichenbachek indukzioa ‘probabilitatearen frekuentzia erlatibo’ nozioaren arabera aldarrikatu zuen. Munduak urrats erregular batzuk jarraitu beharrik ez duela baiestean Humerekin ados, eta, horregatik hain zuzen, etorkizunari buruz zerbait
|
esatea
erraza ez dela baiestean, Reichenbachek hori egiteko modua indukzioan aurkitu zuen. Ez zehatz mehatz, baina bai modu probable eta pragmatikoan:
|
|
|
Irudi hau sinplistegia da. Honako hau
|
esatea
litzateke egokiagoa: Zirkulua ez zen pentsalarien talde monolitiko bat, ezta zentzu tradizionalean ulertzen den doktrina argi bat zeukan eskola filosofiko bat ere, are gutxiago fenomeno bakarra garai hartako Vienako eszenatokian.
|
|
|
(Lehen esan bezala, auzi hau erabat pertsonala da eta beste batzuek beste adibide adierazgarriago batzuk aurkituko dituzte.) Esperientzia hau deskribatuko dut zuei, posible izanez gero, esperientzia bera edo antzekoak gogorarazteko, gure ikerketarako oinarri komuna edukitzeko moduan. Uste dut halako esperientzia deskribatzeko modurik hoberena, esperientzia hori dudanean munduaren existentziak harritzen nauela
|
esatea
dela. Kasu horretan neure burua behartuta sentitzen dut" zer ezohizkoa den zerbait existitzea!" edo" zer ezohizkoa den mundua existitzea!" bezalako esaldiak erabiltzera.
|
|
|
Esan zuen" Kontrabaxu hori gehiegi mugitzen da" bezalako enuntziatu bat ez dela inolaz ere gizakiei buruzko enuntziatua, baizik eta Matematikaren zati bat ematen duela; eta, marrazten dudan aurpegi batez esaten badut" Barre gehiegi egiten du", esaten dela oraindik" ideal" batera gehiago hurbildu litekeela, baina ez oraindik behar bezain atsegina ez denik, eta halako" idealera" hurbiltzeak" buruketa matematiko bat ebaztearen" antza duenik. Era beretsuan, esan zuen, margolari bat koadro bat hobetzen saiatzen denean, ez da bere buruari buruzko saiakuntza psikologikorik egiten ari, eta ate bati buruz" Gaizki orekatuta dago"
|
esatea
, atean gaizki dagoena esatea dela, baina ez zein hunkipen utzi duen. Estetikaren auzia, esan zuen, ez zen" Hau zure gustukoa da?"," Zergatik da hau zure gustukoa?" baizik.
|
|
|
Esan zuen" Kontrabaxu hori gehiegi mugitzen da" bezalako enuntziatu bat ez dela inolaz ere gizakiei buruzko enuntziatua, baizik eta Matematikaren zati bat ematen duela; eta, marrazten dudan aurpegi batez esaten badut" Barre gehiegi egiten du", esaten dela oraindik" ideal" batera gehiago hurbildu litekeela, baina ez oraindik behar bezain atsegina ez denik, eta halako" idealera" hurbiltzeak" buruketa matematiko bat ebaztearen" antza duenik. Era beretsuan, esan zuen, margolari bat koadro bat hobetzen saiatzen denean, ez da bere buruari buruzko saiakuntza psikologikorik egiten ari, eta ate bati buruz" Gaizki orekatuta dago" esatea, atean gaizki dagoena
|
esatea
dela, baina ez zein hunkipen utzi duen. Estetikaren auzia, esan zuen, ez zen" Hau zure gustukoa da?"," Zergatik da hau zure gustukoa?" baizik.
|
|
|
Eta Frazer irakurtzen dudanean, behin eta berriro hurrengoa
|
esatea
gustuko nuke: prozesu hauek guztiak, esanahi aldaketa hauek, gure aurrean ere aurkitzen ditugu gure ahozko hizkuntzan.
|
|
|
" ikuspegi bakoitzak bere xarma du", baina hau faltsua litzateke. Zuzena hurrengoa
|
esatea
da: ikuspegi bakoitza esanguratsua da esanguratsu gisa ikusten duenarentzat (horrek ez du esan nahi den moduan ikusten ez duenik).
|
|
|
Zuzena eta interesgarria ez da hurrengoa
|
esatea
: " hau hartatik sortu da", hurrengoa baizik:
|
|
|
(" 1 bat besterik ez dago"
|
esatea
beste hau esatea bezain zentzugabea da: " 2+ 2, hiru orenetan, berdin 4".)
|