|
2000
|
|
|
«Badakigu ia existitzen ez den herri bati itxura eman nahian gabiltzala. Hemendik eta handik, zatika eta presaka ari gara gure existentziaren frogak biltzen, jantzi dotore bat eman gura
|
diogu
gure egunerokotasun ahulari. Ez dakit oraindik nola ez diguten bekokira bota Israel artifizial bat sortu nahian gabiltzanarena».
|
|
|
Gu beti aritu gara subiranotasunaren bidean. Horrela
|
diote
gure estatutuek. Gu ez gara autonomistazale izan, aurrera egiten laguntzen digun neurrian ez bada.
|
|
|
Datu hauek ezagutu ondoren galdera bat egin behar
|
diogu
gure buruari. Errealitatea izanik Nafarroako populazioaren bi herenek elebitasunaren aldeko apustua egiten duela, zergatik aurkitzen dugu euskararen kontrako jarrera bortitza?
|
|
|
C. Rilova Jericó k, horrez gainera, 87 orrialdean
|
dio
gure hizkuntzaren antzinatasuna, vasco iberismo, mito hartan oinarriturikoa dela.
|
|
|
Ekoiztu ekoizten dira nahi eta uste baino gehiago ere.
|
Esaterako
guk zistukariahostunak egiten ditugu, baina nahi gabe eta, horregatik, ez gara konturatzen.Hots markatuagoak, Afrikako klikak edo Guatemalako eiektiboak, ziurrenikez ditugu egiten nahi gabe ere...
|
|
|
—eta segitu zuen honat ekarriko ez ditudan bertze mila titulurekin, eta hartu zuen gero, nekeak hartaraturik, jakina, atseden; eta, erabiltzen zuelarik atseden hura mihia kanporat ateratzeko eta ezpain lehorren hezatzeko, eni beha paraturik, eratxiki zuen—: Aitor dizut ezen arestian ustekabean harrapatu gaituzula, zeren, alde batetik, nola Avilakoa naizen, debozione berezia
|
baitiot
gure santari, eta zeren, bertzetik, zure aitaren sendatze mirakulutsuak neure nagusiaren alaba eriaganat eraman bainau... Eta neure begien aitzinean hilotz bat nuen, zeina baitzen jaun Lorenzo Cortés zeritzan zaldunarena, eta nik, halarik ere, ezin kendu nuen burutik bertze iduri hura, aipatu berri dizudan nagusiaren alabarena, zeinak urtebete baitarama ohean eri...
|
|
|
Poema horretan neke handirik gabe atzematen ditugu Lizardiren eraginak poesiaren pertsonifikazioan eta aditz trinkoen erabileran, berbarako, baina batez ere poetak begiak lauso, malkotan edukitzeak, dakarkigu Lizardi akordura. Bai, sentimentalkeria hori ere Lizardiri zor
|
dio
gure poesiak, eta poeta berez malkontzi hutsa delako usteak baluke arrazoirik Salbatore Mitxelenaren formula eder hura irakurrita," zeinen ederra den olerkaritza/ biotzak min duenean!". Aipatu behar ote dugu hasperen honen iturburu testuala?
|
|
2001
|
|
|
Eta Estatuko arautegitik zertxobait aldendu direnean berehala etorri dira inguruko autonomiak, Estatua edo Europar Batasuna errekurtsoa sartzera, azken egun hauetan berriz ere gertatu den bezala. Hau gutxi bazen, Madrili kupo bat ordaindu behar
|
diogu
gure burujabetza ukatzeko Estatuak erabiltzen dituen tresnak ordaintzeko. Besteak beste, armada, errege etxea eta polizia.
|
|
|
Gero, zein dira ezkerrekoak hemen? Jakina, nik ez dut
|
esango
gu ezkerrekoak garela eta beste guztiak ez direnik. Bi ezker baino gehiago daude herri honetan.
|
|
|
zoramena, morrontza eta ziur asko, eriotza. Obe da egia esatea eta droga bakoitzaren kalteak bereiztea",
|
zioen
gure Olaldek. Inoiz ez omen berandu, bide onera itzultzeko… Baina hara nola egiten zuen kalte horien bereizketak!
|
|
|
Beste azalpen batek
|
dio
gure kode genetikoan paradisuaren nolabaiteko ideia erantsirik dugula, azalpen zientifikoa baino espirituala gehiago den arren.
|
|
|
–Hilarte bizi?
|
dio
gure esaera zaharrak. –Hil arte bizio?
|
|
|
Eta honi nagokio. Ongian ez omen daiteke gehiegirik izan, eta ezin
|
esan
gure literaturan deboziozko liburuak gehiegi direnik. Diogun, bada, bestelakoetan eskas gabiltzala.
|
|
|
Entzuna dugu" baserrian jaio, azi ta ezitako ez-jakin bat naizen aldetik"
|
dioen
gure Zaloña. Zein baserritan ikasi ote du, horixe nahi nuke jakin, kontuan erortzen esaten?
|
|
|
Sarasolaren Euskal literaturaren historia argitara zeneko hartan, cartesiano baino barthesianoago dugun iritzi emaile ezagun batek, liburu hau goretsi ahala, izan zituen aitzindariak beheratzen zituen3 Izan ere,
|
zioen
gure kritikoak, azken hauek ez omen zuten filologia eta kritika" semantikoa" (gaiari bakarrik dagokiona delako ustetan gelditu nintzen) baizik, autorearen bizitzarekiko zenbait ttantta zebiltzala nahaste, ez zutelako hartu oinarri gisa, literatur soziologiaz kezkatu beharrean. Euskarara bihurtu ditut berriz lehen erdarara itzuli nituenak, baina ez dut uste alde handirik dagoenik harako hartarik honako honetara.
|
|
2002
|
|
|
Ez dago gure lurraldea elkarlotzen duen garraio eta komunikabide egokirik; unibertsitatea lotsa da euskaldun hitza bera ere hartzeko; bost arautegi bereizturen menpe jarri digute euskara, eta beste hainbeste erdal telebistaren azpian. Azken hogeita bost urteotako bide politiko eta instituzionalak ez
|
dio
gure Euskal Herriari oinarrizko artikulaziorik eskaini, ez du mundura jaiotzeko bidean jarri, eta posibilista eta pragmatiko bezala aurkezten zen aukeraren porrota nabarmentzen zaigu begien aurrean, gatazkak bere horretan dirauen artean eta Estatuen Europa finkatzera doan une historikoan, bestelako erdibideak alboratuz.
|
|
|
Hori
|
esatea
gure herriaren historia politikoa ez ezagutzea edo faltsutzea da. Egun, ez Elkarri, ez Aralar ez AB ari dira EEren rolean edo zereginean.
|
|
|
Erronka horietako asko hor dauzkagu oraindik eta hemendik hilabete batzuetara egiten ari garen guztiari nota jartzeko gisan egongo gara. Guk ere baditugu gure kontraesanak, besterik
|
esatea
gure buruari iruzur egitea litzateke.
|
|
|
Guk esan genuen Udalbiltzak helburu horrekin bat egiten zuela. Ez zen
|
esan
guk geure gain hartzen genuela ardura hori, baizik eta gizarteak helburu horrekin bat egiten duela iruditzen zitzaigula eta guk ere horrekin bat egiten genuela. Bilboko Euskaldunako lehenbiziko Biltzarrean esaten zen gizarteak bere dinamika zeramala eta, aldi berean, bazirela egitura formal eta politiko batzuk, baina hauek ez ziotela erantzuten gizarteak gaur egun daraman dinamikari eta nahiari.
|
|
|
Aurreko puntuetan ohar batzuk egin ditugu narraziozko lanen kopuruak azken urteotan izan duen igoeraz. Edonola ere, euskal eleberriaren bilakaera dugunez gure ikerlanaren helburu, beharrezko iritzi
|
diogu
gure eleberrigintzaren ikerketak zertan ziren puntu honetan aipatzeari. Horretaz mintzatuko gara, hain zuzen, jarraian:
|
|
|
modernismoa; existentzialismoa; esperimentalismoa) bat batean eman zen gurean eta ohiturazko eleberritik eredu existentzialistara pasa ginen. Kuhnen
|
esanak
gure eginez, iraultza estetiko baten ezaugarri guztiak ditu, beraz, euskal eleberrigintzak XX. mendean bizitako aldaketak. Poetikak ordezkatu ziren unetik, bilakaeraz baino gehiago, erabateko berrikuntzaz hitz egin behar baitugu.
|
|
|
Orra ba labur eta arin
|
esanda
gure Batzokijaren berredegikundia ospatuteko ixan dirian jayak; jai ederrak sekule bada.
|
|
|
Eraikidezagun euskaraz biziko den unibertsitate eremu berezitua. «Bi kate; biak ebakibeharrezkoak; bat gorputzaren bizitzeko, bestea gogoaren askatzeko», zioenabestiak; horixe
|
dio
gure leloak ere.
|
|
|
begiratuek, distantziek eta laztanek leku pertinentea dute euren arteko harremanean. Autobus geltokian gaudela, gainerako bezeroekin gordetzen dugun distantziak argiro
|
dio
guk besteez dugun jarrera (eta, barkatu adibide arrazista, distantzia bera gordetzen al dugu ijitu batekiko ala herriko ezagun batekiko?).
|
|
|
Erantsiozu orain horri, Krisiporen arauan zilegi dela astialdian bizitzea; ez dut esan nahi astia nozitzea zilegi denik, hautatzea baizik. Jakintsua ez dela inongo herribatzan nahasi behar
|
diote
gureek; zer axola dio baina, nola datorren jakintsua astialdira, herribatzak huts egin diolako ala berak huts egin diolako herribatzari, ez baita edonon aurkitzen herribatza izan lukeena. Seguru egon, ez dela herribatzarik izango bilatzaile asegaitzentzat.
|
|
|
Agian, erakunde horrek berak ere ez zekien eragindako adingabearen alergia. ...eta batean, eta aurreko premisak egiazkotzat onartuz (ez dute zertan errealitatera egokitu), badirudi adingabearen osasuna zaintzeko eta jasotzen zituen elikagaiak arrautzatik salbuetsita egongo zirela bermatzeko betebeharra, txangoan, irakasleei zegokiela (betiere, haurraren gurasoek edo ikastetxeko zuzendaritzak adingabearen egoera berezirako behar bezala informatu badituzte) eta Gure auzitegiek
|
diotena
Gure sistema juridiko modernoan, eta erantzukizun zibilari dagokionez, printzipio hau finkatu da: edozein dela ere, legez kontrakoa, beste pertsona bati kalte egiten diona eta oinazea edo errua eragiten duena.
|
|
|
Guztira, 21,5 milioi erregistro («com»), Alemaniako 5,5 milioi erregistro («co.uk») eta britainiarren «co.uk» («co.uk») baino askoz ere gehiago. Nahikoa da
|
esatea
gure herrialdeak munduko berrogei zenbakia betetzen duela kontzeptu horretan, Samoaren 250.000 erregistro baino gehiago eta Tongako 71.000 erregistroetatik ia bikoiztu egiten dena. Internauten Elkartearen arabera, uztailean bakarrik erregistratu dira 100.000 domeinu baino gehiago.
|
|
|
Diglosiak eragiten duen literatura benazkoa ez ote den galdetu behar
|
diogu
gure buruari, beste batzuek jorraturiko lana gider dugula. Galiziakoa ez ezik, Probentzakoa eta Euskal Herrikoa ditu aztergai Kortazarrek, Kataluniakoari aitortuz diglosiaren bide malkarretik irten izana.
|
|
2003
|
|
|
Liburu honen oinarrian literaturarekiko maitasuna dago, eta hemen daude pilatuta irakurketa asko, eta idazle diren eta ez diren lagunekin izan ditudan eztabaida asko ere. Ez dut uste gauza originalegiak esaten ditudanik, baina saiatu naiz gauza horiek argi esaten behintzat, zeren horixe da nik askotan faltan botatzen dudana; halako gauzak batuta eta, batez ere, modu nahiko garbian
|
esanda
gure literaturaren inguruan oso gutxitan ikusi ditut.
|
|
|
Bat bateko gauza izan al da? Ez bada hala izan, zergatik ez deitu lehendabiziko egunean informatzeko eta
|
esateko
gure iritziak kontuan hartuko zituztela" kolaboratzaile birtual" izan arren.
|
|
|
Gaur, gure artean eta gure inguruan, gauza batzuk arin eta sakon aldatu dira, eta, harenbaten, aurrerantzean ez dira gitxiago aldatuko. Hori holan dala, zer dino Eleizeak, zer
|
dinoe
gure gotzainak?
|
|
|
Bai, amarenak dira. Ez deutsut inoz
|
esan
gure ama margolaria dala. Ba, berarenak dira.
|
|
|
Baina behin dibanean gaudelarik, errezeloak ahaztu behar ditugu, eta gogoa ireki behar
|
diogu
gure inkontzientea aztertuko duen terapia bati, izan ere, pragmatismoagatik edo gugan duten garrantzia eman ez geniolako, erreprimiturik dauzkagun iraganeko traumak, hutsegiteak eta obsesioak azalera ditzake.
|
|
|
–Permin, entzun ezazu zer
|
dioen
gure Jainkoak: Fratres:
|
|
|
Guztiak ginen ezagunak, guztiok geneukan besteen bizitzaren berri. " Nolako arropak zintzilik balkoian, halakoxe bizitza etxean"
|
zioen
gure herriko esaera zahar batek. Baina nire amonak beti esaten zuen esaerak esamesak baino arriskutsuagoak direla, jendea gezurti bihurtzen dutela, aurreiritziz josia.
|
|
|
Zurekin pasa egin zela dio behin eta berriz. Nik ez diot ezertxo ere
|
esan
gure idatzizko harreman honetaz, oraindik.
|
|
|
artegatasunak erabakiak hartzera bultzatzen gaitu behin eta berriro; ezin erantzun gabe bizi. Edozein delarik abiapuntua, hau uste nuen, baina horrela izan da, dena ez baita betiko
|
diogu
gure kautan. Gizakiaren jarrerak aldakorrak dira, behar indibidualak bultzatuta; baina, baita taldeak  eurak aldakorrak direlako, eta uholdeak bere baitan daramalako norbanakoa ere.
|
|
|
Argi dago euskarak mende zaharrak atzean utzi dituela, ahaztu barik euren balioa. Baina aurreari begiratu gura
|
dio
gure hizkuntzak, aurreari begiratu nahi dio hiztun komunitate modernoak.
|
|
|
Epeetan dago eztabaida gure arteko batzuen artean. Bada
|
dioenik
gure artean" helburu historiko eta utopikoak berregokitzea komeni zaigula9"; arrazoi ere badu. Muga non jartzen den:
|
|
|
Administrazioei dagokienez,
|
esan
gure herriaren zatiketa administratiboak HEAren lana dezente zailtzen duela politika desberdinak aplikatzen direlako EHko lurralde etan. Hala ere, oro har, esan liteke administrazioek ez dutela inoiz sinetsi HEAren izaera estrategikoan; eta, ondorioz, oztopoak jarri dituzte eta kasurik hoberenean utzikeriaz jokatu, nahiz eta" diru asko" inbertitzen dutela argudiatuko duten.
|
|
|
Batetik, Apalategik
|
dioena
gure egiten dugu: garbi dago gidaritza pedagogikoa ez dela aldagai bakarra, eta gutiago definitiboa, haurraren nazio ideia erabakitzerakoan (Apalategi, 2002, 130).
|
|
|
Ez
|
diogu
gure eginkizun txepelen
|
|
2004
|
|
|
«Arrazoi oso sinplea da. Alderdi demokratiko bat gara, barne prozesu bat izan dugu eta ezin da hautagai bat baino aukeratu»,
|
dio
gure solaskideak.
|
|
|
Konpainia txikiekin lan egin dugu eta gure kabuz ibili gara beti. Musikari dagokionez, ez
|
diogu
guk gure buruari etiketarik jarriko, proposamen bat luzatzen dugu eta jendeak balora dezala. Egia da kontzertuetan ez garela momentuko abeslariaren ohiko showen aldekoak, baina horrek ez du esan nahi ez dugunik ezer transmititzen, alderantziz.
|
|
|
Halaxe da, pertsona adintsu izatea lorpen pertsonala da eta horrela
|
diogu
guk ere geure Dekalogoko bigarren atalean: Zaharrak harro egon behar du horretaraino iritsi izanaz.
|
|
|
Euskararen oihartzuna zenbaterainokoa ote da euskal identitatearen osaeran? Ea zer
|
dioten
gure lekukoek gai honen inguruan.
|
|
|
Ene bada! Zer ez dute
|
esango
gure modernozaleek holako astakeriak adituta. Irakurleak ez dit ukatuko halere, aho bateko onarpenik eskatu gabe, ideia jakingarririk isuri ez duenik filosofo existentzialistak.
|
|
|
Erabileraren harrobia familia hizkuntzaren esparruan pausaturik, zer
|
esan
gure ametsa izan den eta oraindik ere, neurri apalagoan, den hezkuntza sistemaren ekarriaz. Etxe giroko haur garapenaren nortasun orokorra erdarazko kategoria soziolinguistikoetan eraikia izanik, euskal eskolaren eraginak zer egin dezake euskara ikasleen aho ezpainetan mintzabide izateko?
|
|
|
Orduan, zer
|
diozu
gure etorkizunaz?
|
|
|
Adiskidetasuna da beste giltza nozioa Aristotelesen etikan. Ez
|
diogu
guk oro har filianozioari ematen diogun esanahi bera eman behar, dena den; izan ahai da aita semeen artean, senar emazteen artean, buruzagi eta mendckoen artean. Baina hiri estatu txiki batcanaurkitzen da aiseenik, Posible denari buruz mintzo da Aristoteies eta ohartarazten diguEros eta Filias bereizi beharrean zcgoela Platon, Ongi absolutua zeukalako gogoan, Hortaz, politikaren arloan doa Aristoteles emeki cmeki jartzen bcrtutea eta bizioa, judizio batzukargi dituen heinean; esate baterako, tiranoa ez dela zuzena, edo aristokrazian aberastasunakusteltzcn duela jendea.
|
|
|
“Zabor” milioika mezu elektroniko bidaltzearen ondoriozko kostuak oso txikiak dira. Hori dela eta, Microsoft ek eta beste enpresa batzuek
|
diote
gure postontziak nahi ez den eta balio ez duen on line publizitatez gainezka daudela. Bidaltzen den mezu bakoitzari prezio bat jarriko liokeen “zigilu” informatikoa, posta tradizionaleko kartekin gertatzen den bezala, Microsoften sortzaile Bill Gates-en ustez, izurrite horren aurkako irtenbidea da, posta elektroniko guztiaren ia erdia baita.
|
|
|
Fosil batek
|
dio
gure arbasoak duela sei milioi urte hasi zirela zutik ibiltzen, uste baino bi aldiz denbora gehiago.
|
|
|
Eta ez
|
esan
gure arteko istillu auek baño gogorragorik ere badugula. Guziok dakigu gure etsaiak zein diran.
|
|
|
Hemen ere garbi utziko du Descartesek bere ikuspegiaren abiapuntua. Gure ahalmenak perfektuak izango dira Jainkoak horrela egin dituelako, eta ez du balioko
|
esatea
gure hutsak gure ahalmenen mugen ondorioa direla, eta ez dugu, ezta ere, ahalmen berezi bat izango hutsegiteen jatorria izango dena.
|
|
|
Hobe dugu horrelakorik ez egitea, ez badugu eromenean erori nahi edo, beharbada okerrago dena, ez badugu erotzat jo gaitzaten gura. Goizean gosaltzen dugu eta ez gara zalantzan hasiko oraindik lo ote gauden —beharbada erdi lo eta erdi iratzarrita gauden arren—; esertzen gara telebista ikusteko eta ez
|
diogu
gure buruari galdegiten ea pantailan agertzen den kontu hori benetan gertatu den ala ez —sarritan, larregitan, ziri ederrak sartzen dizkiguten arren—; lagunekin elkartzen gara eta ez gara ingurukoei galdegiten hasten ondoko lagun hau atzoko edo herenegungo lagun berbera ote den, umorez, orrazkeraz, janzkeraz, e.a. oso aldatuta dakusagun arren edo gauza ezberdinak kontatu eta beste tonu ... Etxeko bebarrutik irten eta beti eskuinean ikusi dugun Aloña mendia han izango dugu lainoek ezkutatuta egonda ere, bera ikusten ez dugun arren; beti bat guretzat, beti Aloña, bere koloreak aldatzen diren arren urtaroaren edo eguraldiaren arabera.
|
|
|
Defendituko genuke badela kanpoan mundu bat sentimenen bidez gureganatzen duguna bera den moduan. Bide honetatik errealitatearen ezagutza zehatza eta fidagarria izango genuke, parekotasun bat legokeelako munduaz guk buruan dugun irudiaren eta errealitatearen artean, nolabait
|
esateagatik
gure buruak benetako errealitatearen argazki fidagarria eskainiko ligukeelako. Zeregin horretan osagai garrantzitsu bat kontzeptuak izango lirateke, baina hauek gure adimenean orokorketa baten bidez sortuko lirateke.
|
|
|
Eta zeri deritze Wittgensteinek zeinu bakunak? Perpausak adierazten duen gogoetaren objektuei dagozkien perpaus zeinuaren elementuei,
|
diosku
gure filosofoak (3.2). Izenak objektua adierazten du (bedeutet) eta objektua izenaren esanahia (Bedeutung) da (3.203).
|
|
|
Igoal da. Orain denok ezagutzen dugula, esan nahi dizuet hileta moñoño bat egin behar
|
diogula
gure lagun Carlosi".
|
|
|
Haien adiskidantza oroitzapenaz baino ezin zen elikatu, baina, bestalde," edade honetara heldurik edozein adiskidantza oroitzapenez elikatzen duk; izan ere, orainak ez
|
ziok
gure adiskidantzari aukera gehiegirik eskaintzen, ikusi ere oso gutxitan ikusi izan gaituk. Gure adiskidantza, hizlariak esan bezala, errealitateari iruzur eginez edo, argi esateko, errealitateari egindako iruzurrari esker bizi duk, oroimenak hoberako aldatzen duela".
|
|
2005
|
|
|
Demokraziaz mintzatzen denean, sistema politikoaz besteko gairik ez da aipatzen. Ez dira eztabaidatzen egunero inork aipatu gabe gure bizitzak mugatzen dituzten kontuak, ez ditugu kolokan paratzen afektibitatea edo maitasuna kudeatzeko porrot egin duten manerak, ez zaigu bururatzen jendearen arteko harremanek egokiagoak eta erosoagoak izan luketela, demokrazia autentikoago batean, ez
|
diogu
gure buruari galdetzen nori egiten dion mesede gure ekonomia partikularren berri jendaurrean emateko debeku adierazi gabeko horrek, eta isilik segitzen dugu, otzan, gure sekretutxoak gordeta... Dinouart apaizak herritarrok horrela, isilik, egoteko esaten zuen.
|
|
|
Baina ez etsipenik eta ez amorru berezirik aurrera egiteko. Bakar bakarrik konpromiso bat hori gogoratzeko, azkeneraino jotzeko aferarekin, leku guztietan kontatzeko, eta argi
|
esateko
guk ez dugula ez mendekurik, ez negar faltsurik, ez kartzela zigor eredugarririk, ez halako ezer nahi. Nahi dugun bakarra da egia jakitea, errepika ez dadin.
|
|
|
Fruta, aitzitik, umeen %48, 6ren gosarian baino ez da hartzen, eta horren aurretik dago olioa, %58k hartzen baitute olioa euren gosarietako osagai bezala beste lurralderen batetik ekarritako ohitura, ezbairik gabe, baina inkestek egia
|
badiote
gure artean dezente errotu dena.
|
|
|
Horrela ur gehiago saltzen da botoiletan, ekonomiaren onerako. Deustako ez denik ez dela
|
zioen
gure amak. Minbiziaren kontrako borroka dugu modan bainan ez gaitz horren iturriak.
|
|
|
Haiek
|
diotenez
gure haurrek gero eta gutxiago jolasten dute eta euren aisia ekintza pasiboagoekin betetzen dute, telebista eta bideojokoetan oinarrituta batez ere.
|
|
|
Amenazo, u, a ondoko sarreran berri interesgarriak biltzen dira, Azkueren (BGuzur 141) Zemaiek
|
esateko
gure errien amenazuek esaten da
|
|
|
–Zerbait daukazu
|
esateko
gure arazoaz ala? –galdetu zion zakarki.
|
|
|
–Ba agurtu ezazu, eta
|
esaiozu
gurekin esertzeko, zozo halakoa.
|
|
|
jada ez du ezer
|
esaten
gutaz?
|
|
|
Lerro solteak geratzen zaizkit buruan: " euskal idazleak kariño asko behar du"," telebistak, kirolak eta turismo masifikatuak ez
|
diotela
gure adimenari borroka irabazi frogatzeko"," euskal idazleak irakurle asko behar ditu"," batzuetan bere lana aintzat hartua izan dadin behar du euskal idazleak"... Literatura gure kontzientzien lasaigarri da (hori ere bai) etaes ke rrak eman euskal idazleei egindako lanagatik...
|
|
|
Orrela asi nintzan microscopioarequin, eta esquertzen
|
diot
gure Jaungoicoari pasatu ninduelaco ichuen mundu beltz eta illunetic, icustera.
|
|
|
–
|
Esaion
gure mutilari etortzeko.
|
|
|
Molaren tropek Matiuxenkok Vakulintxukek gurasoek fraideek Heinkelak karabineroek Erkiziak Tomasek zuhurtziak naturak gain hartu nahi
|
diote
gure eskuek darabilten asmoari, zodiac batek etendako aparioaren kordela bezain laxo gelditu behar du gora aitzina ausartago garamatzan matxinadak, hala dute erabaki inongo Agintaritza Gorenean.
|
|
2006
|
|
|
Eta agertzen dira, baina ez hori bakarrik. Beste ezkata mota asko daude, eta uste dut zilegi dela
|
esatea
guri, norbanakooi azala erortzen zaigunean ezkatetan erortzen zaigula. Eta horretatik ere asko dago poemotan.
|
|
|
Pil pilean dagoen gaia da eta sinbiosi interesgarria egin dugu. Hiru herrialdek hainbat puntu komun dute eta lotura hari bat dutela erakutsi dugu»,
|
diosku
gure solaskideak.
|
|
|
«Zatiketa baino gehiago, politikariek laborantza traturako erabiltzen dutela erranen nuke. Laborantza Ganbararen inguruan sortu den afera politikoa da batez ere, beraz, politikoek konpondu dezaten»,
|
diosku
gure solaskideak.
|
|
|
Politikan gauden guztiok erabakiak hartzen diren lekuetan egotea dugu helburu, eta kontrakoa esatea umekeria da. Ezker abertzalearen esparrua zabala eta anitza dela
|
diogu
guk, eta eraginkorrak izateko bide politiko soiletatik elkarlanean abiatu behar dugula. Batzuek bide hori egiteko dute eta besteok ez gaude prest zerura begira zain egoteko.
|
|
|
Gero, ametsa uxatu nahian irratia piztu dut: «Lehiakorrak behar dugu izan, punta puntakoak, liderrak Europan»
|
zioen
gure lehendakari jaunak. Krak!
|
|
|
Liburuaren kontsumoa ez da ari garai batean neronek ere aurreikusten nuen atzerakada jasaten, baina hazi ere ez da egiten euskaldun jendearen proportzioa haziz doan neurrian. Krisi kontuak eta aipatu izan ditudanean, jendeak gaizki ulertu dit, nik ez baititut krisi hots absolutuak aipatu; alegia, ez dut
|
esan
gure merkatuan erorialdi bat edo krak bat eman denik, baizik eta gure gizartean euskalduntze eta alfabetatze maila erritmo sozial batean doan bitartean, ez doala hein berean euskal liburuaren kontsumoa.
|
|
|
Ezin
|
esan
gure aita hil zanean asko sentidu nebanik. Guztiz kontra, asko poztu nintzan.
|
|
|
Era berean, komenigarria da
|
esatea
gure lanean hutsune bat gelditu dela; ikertzeke dago nola amaitu zen euskaldun barbaro eta arriskutsuen irudia. Badakigu, Behe Erdi Aroan irudi hori desagertua zegoela, baina irudi batetik besterainoko trantsizioa zelan eman zen aztertu gabe utzi dugu.
|
|
|
Weber-ek berak aitortzen zuen aipatutako gutunean apaiz katolikoek eragin handia zutela euskaldunen bizitzan: «Elizaren diziplina zurruna da»
|
zioen
gure herriaz ari zela.
|
|
|
–Ez al genuen
|
esan
guk ez genuela mehatxu eta abarrekin zerikusirik? –galdetu zidan lagun batek kalean.
|
|
|
Aingeruk
|
dio
gure nortasunak ere baduela bere itzala, askotan ezagun bainoago arrotz zaiguna. Hura zenbat eta gehiago ezagutu, orduan eta geure buruaren jabeago omen gara.
|
|
|
Ulertzen da, ezta? Nik sekula ez diet
|
esan
gure umeei kontserbatoriora joan behar zutela, hau eta hura ikasi behar zutela... Ez, ez, ez.
|
|
|
Alferrik, dena dela, ze iritsi ere iritsi gara bai, otso eritu batzuk zaintzen dituzteneko leku hesitu horren aurrera, eta hortxe egon gara, zain; animaliek ez dute burua erakutsi, ostera. Beroagatik,
|
dio
gure gidariak, halako sargoria dago eta. Hala eta guztiz ere interesgarria izan da lekua bisitatzea.
|
|
2007
|
|
|
Ba egia
|
esan
gure bizitzako fase ezberdinetan musika asko eta era askotakoa entzun izan dugu, baina tartean beti egon da rock gitarrero hori gure belarriak zulatzen eta hezten.
|
|
|
Gero, doktorego tesia egin behar da eta horretarako beka eskatu. " Lau urterako bekak dira, baina beste kontu bat da ea tesia denbora horretan burutu daitekeen",
|
diote
gure mintzakideek. Sarritan ez da hala izaten, besteak beste planifikazio egoki faltagatik.
|
|
|
Kalitatezko zerbitzua eskaini nahi
|
diogu
gure bezeroari eta kalitate horren ezaugarri nagusia bezeroak hizkuntza harremana aukeratzean datza. Beraz, euskaraz egin nahi duen horrek hizkuntza eskubideak bermatuak izateko gure lan taldeak elebiduna izan behar du, eta gainera, joera izan dezala hartu emaneko lehendabiziko hitza euskaraz egiteko".
|
|
|
Matematikak Eguneroko Bizitzan da jardunaldien izenburua, baina kontuz: hitzaldiotan ez da
|
esaten
guk geuk nola erabili behar dugun matematika jaikitzen garenetik oheratu arte. Guk hura erabili baino, kontua da erabiltzen ditugun gauza askoren funtsa matematika dela.
|
|
|
Eginkizun hau ez dagokigu bakarrik euskaltegioi, baina gure arlo honetan, ezin diogu muzin egin gure erantzukizunari. Guregana hurbiltzen den ikasleari ezagutzaren eta erabileraren artean dagoen jauzian laguntza eman behar
|
diogu
gure esku dagoen guztia eginez. Gabezia horretaz konturatuta abian jarri ziren aspaldian Berbalagun edo Mintzalagun izenekin ezagunak diren egitasmoak.
|
|
|
–Alfer galanta bai, Juankar hori? entzun nion
|
esaten
gure amari behin baino gehiagotan, baina guk miretsi egiten genuen. Ezer egin gabe bizitze hori, hasteko, meritu handia zen guretzat, orduan behintzat; musikaz horrenbeste jakitea ere kontuan hartzekoa zen, rock, n, rolla baitzen, gure gazte garai hartan, jardun mota guztietan itxurazkoena; eta, batez ere, komunarena zegoen.
|
|
|
Behin, Txuekak txakolinari buruz idatzitako testu bat irakurtzen ari nintzen, eta gutxi gorabehera hauxe zioen: ez egitea erromatarren aurreko teknika zela; erromatarrek ekarri omen zuten ardogintza eta txakolingintzara, baina erromatarrak hona iritsi zirenean, historialariek
|
diote
gure lurra sagardizko itsaso bat zela. Estrabon historialariak eta bestek gauza bera esan zuten.
|
|
|
Hori bai, badakigu ezin dela konpetentzia gainditu gauzak ozenkiago esanez.Guk gure historia propioa behar dugu, gure identitate propioa. Ezin duguna dabesteek
|
diotena
guk ozenkiago esan. Ez da gure lan egiteko modua eta ez da sekulaizan.
|
|
|
Edo, hobeki, ez: ez da hasten ahotik fonemak jaurtitzen bakarrik, ezpada («ezina leku bila»,
|
dio
gure amak oso plastiko) gorputz osoarekin adierazten du bere kabiezina keinu eta imintzioka. Gorputz osoak hitz egiten du.
|
|
|
Nazioa indibiduo antzo ikustea ez da Fichte edo Humboldt-en batere partikularra, esanak
|
esan
gure artean batzuek. Iraultza aurreko literaturan ere edozein tokitan aurkitzen ahal duzu nazio frantsesa indibiduo moduan tratatua (eta hori ez da noski iraultzarekin sortua suposatzen:
|
|
|
Erditik mozten delarik bildots baten idurikoa den animalia aurkitzen da, biak, fruitua eta animalia jateko hautak direlarik. Izadiaren mira handienetarik bat dela diote han, baina nik
|
diot
gure lekuetan ere badela hori baino handiago den mirarik. Baditugula arbola miresgarri batzuk hegaztin bilakatzen diren fruituak ematen dituztenak.
|
|
|
|
Diotsut
gure zertanetik Tramontana, edo itsas  izarra, deritzana dela ikusten duguna, hori baita mugitzen ez den iparreko izarra. Bertzea, Antartika deritzana, ez dakusazu hemendik.
|
|
|
Pentsa genezake, gure eredu energetikoaren handikeri arazo horren aurrean, prebentzio printzipioa aplikatzea hobe genukeela (Riechmann 2002). Euskal arrantzaleek
|
diote
gure administrazioak ez duela irakasgaia ulertu eta oraindik ere bitarteko tekniko gabe gabiltza: balizko beste istripu bat gertatuko balitz, egoera kritiko berberean geundeke eta gizarte, ingurumen edo ekonomi kalte larriak ordaindu genituzke.
|
|
|
egia baldin bada —aipatu berri ditugun Humboldten hitzetan ikusi bezala— gizadia naturalki hizkuntz komunitate ezberdinetan errealizatzen eta banatzen dela, orduan komunitate horien artean —eta ondorio guztiekin— onartu dugu ere euskaldunek osatzen dutena. ...estelako" ama hizkuntzei" bezalaxe— errealitatearen ulermena ahalbidetzeko eta baldintzatzeko gaitasuna aitortu zaio, hain justu, aipatutako Ortega Gasset, Pagliaro edota Gipper eta Schmitter autoreen hitzen zentzu berean210 Euskal hezkuntzari loturiko sozializazioa eta enkulturazioa, beraz, ezin izango dira gauzatu euskarari bereziki so egin gabe, ze, Chamizok eta Deweyk orokorrean
|
esandakoak
gurera ekarriz211, prozesu horiek bestela errealizatzeko posibilitaterik gabe geratuko lirateke. Modu berean esatekoa da, aurrera eginez, euskal hezkuntzak erantzukizun berezi eta jakin bat duela bere erreferentziazko hizkuntz komunitatearekiko:
|
|
|
– Nahiz eta polita izan. Baina, hori ez da nahikoa, egoten jakin behar da, emakume batek egunez dama izan behar du eta gauez puta, halaxe
|
zioen
gure aita zenak, eta halaxe diot nik.
|