2000
|
|
Kezkak sortarazteko, gai berriak plazaratzeko, gai horiei buruz ikertzeko eta irakurleari kontzientzia harrotzeko. Agian Mario Vargas Llosak
|
esandakoaren aurka
ez du literaturak mundu honetako problemak soluzionatzen lagunduko baina sikiera pertsonago egingo gaitu. Horregatik uste dut formalismo eta teknika hutsetik haratago joan beharrean gaudela.
|
|
" Esan nahiarekin kezkatzen den jendea falta zaigu. Inor ez da berria eta ez du esango beste norbaitek
|
esan
ez duena, baina ahalegin bat egin behar da"
|
|
Neurri horretan, hizkuntzari esanarazi behar zaio dezakeena eta ez dezakeena, eta nik hala ulertzen ditut Maria Zambranoren hitz horiek, eta horregatik gustatzen zaizkit hainbeste. Esaten dudana, eta
|
esaten
ez dudana ere esatea, alegia.
|
|
Orain arte argi
|
esan
ez badut ere, sumatuko zenuten dagoeneko, neronek Txillardegi ikusten dudala, historikoki eta hein handi batean, baina ez bera bakarrik, euskara eta askapen politika suturatzeko joeraren abiapuntuan. Baina, nire irudiko, ezkontza hori ezinbesteko bihurtzeak ez die, ez euskarari ez eta askapen politikari, onik ekarriko.
|
|
Nirekin zinen, eta nik horrela maite zintudan, min egingo zidan egia ezagutu gabe, baina nirekin. Horregatik
|
diot
ez ninduzula sekula engainatu, nik ez baitut inoiz engainurik sumatu. Aldiz, neu izan naiz maitatua izatearen gogoari heldu eta itsu itsuan aurrerantz joan naizena.
|
|
Ez; ez nuke martxan jarria dena gelditzerik lortuko, ez nioke patuari saihesbiderik aurkituko. Hitz
|
esanak
ez du atzerabiderik. Eta, gainera, arriskuaz jabetuta ere, babesleku aproposean ote nago ni neu?
|
|
Ezer
|
esan
ez balu bezala pasatzen zitzaigun beste gaietara, eta zalantzan gelditzen ginen, izan ere, hurrengoan, Espainiak jasan zuen Sodomarik gogorrenaren pareko azaltzen baitzigun Errepublika garaia. Kontraesan hauetan justifikatzen zuen bere bizitzaren kontraesana.
|
|
Seve Calleja, akaso? Edo bizitza osoa modernitatearen hainbat kontzeptu defendatuz pasatu eta Ezkerraldea Plastikaren aurrean txintik ere
|
esan
ez dutenak. Ikusiko dugu. j
|
|
Ja hari heldu behar zioten, ja handiak paratu zion esku mazoa gainean. " Ni ez", esan zuen sumindurik amatxik," hura"; heldu ziren bada aitatxigana gizaseme biak; han eta hemen apur bat ukitu, errutinazko galdera pare bat egin, aitatxik hinkik
|
esaten
ez zuenez, kamillan ezarri zuten; laga zuen aitatxik eramaten; agian ulertu zuen kontra egitearen alferra, gizaseme lar sendo eta propio lan hartarakoxe entrenatuak ziratekeenez; guztiaz ere, nabari zen haren begietan izua, noski, etxea behin betikoz lagatzeko izua, baina izu konkretuago bat ere, bertan behera erortzekoa: atera helduta, orain zutik, kili kolo zegoen amatxi ebitatzearren, kamilla apur bat okertu zutenez, aitatxik hanka bat paratu zuen lurrean; erizain handiak etzanarazi zuen;" suabe", eskatu zion amatxik.
|
2001
|
|
Ezta ere aski andereñoek ikastolan euskeraz egitea, gero kalean adiskideekin edo ta beren etxetan erderaz ari izaten baldin badira. Eta, lantokietan toki bat betetzeko pertsona bila ari garenean, edo ta egunkarietan egiten ditugun dei horien bidez euskeraz jakin behar denik
|
esaten
ez badugu, eta telefono hotsari euskeraz" nor da" edo" esan" edo" bai" edo horrela erantzuten ez badiogu, lantegi barrutan, etxean, kalean, kafeterietan eta non nahi eta beti euskeraz egiten ez badugu... UTIKAN automobiletan eta jartzen ditugun" Euskeraz" letrerotxoak.
|
|
Maiz gaizki ulertua izan da hori, eta klase barneko jarduera kontrolikgabeko komunikatze saio bilakatu da, eta batzuetan egitura gramatikalen lanketakoso denbora tarte txikia bete du klaseko zereginetan. Hau oker handia da; izan ere, hizkuntzaren arlo formala komunikazioaren menpe dagoela
|
esateak
ez du esannahi egitura gramatikalak behar bezain maiz eta ongi landu behar ez direnik.Beraz, helburu komunikatiboak ere dagozkien egiturei atxikirik agertzen zaizkigu.
|
|
Hiztegi batean jasoak egoteak, idazle batek behin edo bestetan erabiliak izateak, ez die hitz guztiei eskubide berdinik ematen. Badira batzuk non eta noiznahi sarri erabiltzen direnak; beste zenbait berriz gehienok ezagutu  arren, bakanka baizik
|
esaten
ez ditugunak; beste batzuk oraindik lurralde eta lanbide berezi batekoak dira, handik kanpora ozta inork dakizkienak; hor egoten dira azkenik inoren onginahiak, apetak eta ezjakinak asmatu dituen bitxikeriak, odolik ez duten hutsaren hurrengo iratxoak, hain zuzen ere ingelesez ghost words deitzen dituztenak.
|
|
Eta oraindik ere aski dut orduan gertatuaz oroitzea orduko lotsa berritzeko. Ez egia
|
esan
ez nuelako, baizik eta, nolaerebait, ez nuelako egia osorik  aitortu. Alde eta aldi hari zegokiona, alegia.
|
|
Hori baino gehiago ere merezi du noski don Joxe Migelek, baina ez nuke honen itzal zabalpean neure burua gorde nahi. Han
|
nioenak
ez du inolako ezkutu sakonik argitara atera, baina zuzen zuzenean dagozkigun zenbait kultur gaiez dudan iritzia azaltzeko balio du, ezbairik gabe. Beharrik nahiz damurik, ordukoak ager ditzaket oraingoei iruzur egin gabe.
|
|
Hortxe bertan jakinduriaz eta sakontasunaz
|
diozunak
ez du (barkazio eske natorkizu, berriz ere) ez bururik ez zentzurik. Ez da hori pilota partida, ez ajedrez jokoa, ez Urtainen borrokaldia, eta ez nabil inor  gutxietsi beharrez.
|
|
Sok. Eta zer gertatzen da gai berei buruz gauza berak
|
esaten
ez badituzte. Neurri batean, esate baterako, igarleen arteari buruz hitz egiten dute Homerok eta Hesiodok.
|
|
Iritzi kontrajarriak zeuden horri dagokionez, zerbait entzun bai baina esan denaren zentzua erabat ulertu ez denean gertatzen den bezala. Batzuek esaten zuten baietz, argi ulertu ziotela, bere ahotik, ajea erabat sendatzeko botika edo erremedioa ezagutzen zuela, eta guri erakusteko prest zegoela; beste batzuek
|
zioten
ez zuela inolaz ere horrelakorik esan, hori B egiazko hitzen interpretazio oso zabal eta baikorra zela, B benetan esan zuena zela batzuetan, hau da, baldintza jakin batzuk gertatzen zirenean, eta orduan bakarrik, sendatzen zuela bestondoa, eta baldintza horien barruan, gainera, ajea kendu nahi zuenaren borondateari zegokion zerbait bazegoela, hau da, nork bere aldetik zer edo zer ipini behar zuel... Beraz, ez zegoen erabateko adostasunik, eta hortik hainbatek ateratzen zuen ondorioa zen B, puntu horri zegokionez, nahita eta berariaz anbiguo agertu zela.
|
2002
|
|
Beraz, hamar bat jartzen dizuet. Gaur edan gabe nator, eta gaur gauza bat esango dut, bost urtean
|
esan
ez dudana: alkoholikoa naiz.
|
|
1980ko txapelketan" bihur bekizkit hesteak harri hori ez bada horrela" bota zuenean, zur eta lur geratu nintzen, ez zuen besteek bezala kantatzen. Doinu berriak, eta besteek
|
esaten
ez zituzten gauzak esaten zituen. Txapelketa hartan pentsatu nuen," basajaun hau, hau ez duk pertsona arrunta, hau mesias bat duk!".
|
|
Badakigu, jakin, unibertsitarioen hizkuntza maila hobetu behar dugula, baina horren aitzakian ezin jar dezakegu zalantzan unibertsitatearen beraren xedea.Geure ikasleak euskaraz jarduteko ondoen prestatutakoak direla guk geuk, unibertsitatean euskaraz dihardugunok?
|
esaten
ez badugu, zeinek esango du. Euskaraz ikasteak leialtasunaren araberako hautu hutsala izan behar ote du. Nolaeraikiko dugu euskal ezer, horrek Euskal Herriko gizartean islarik ez badu?
|
|
Euskal Osasun Zuzendaritzak
|
dio
ez duela produktuei buruzko txostenik jaso, «legezkotasunaren mugan» kokatzen baitu.
|
|
Ia erdiek antsietate arazoak izaten dituzte, kasketak, eta haur horien %20k autoestimu baxua edo depresioa izaten dute. Guraso batzuek seme alaba hiperaktiboekiko sentimendu oldarkorrak agertzen dituzte, batez ere haurrak «heldugabea eta hezigaitza» dela
|
esaten
ez duelako, batzuetan eurek definitzen duten bezala. Nahaste hori areagotu egin daiteke gurasoek arreta behar adina ematen ez badiote; beraz, ezinbestekoa da lehenbailehen jakitea nola jokatu behar duten.
|
|
Orain arte
|
esan
ez dudan arren, Añorgakoa naiz, sortzez. Eta umetatik ohitu behar izan dut Cementos Rezola lantegiko tximiniekin.
|
|
Zeuk deus
|
esaten
ez baduzu... Inori esaten ez badiozu...
|
|
ezer
|
esaten
ez dute;
|
|
Egia da, batetik, batasunaren eredu zurruna egin dugula gure eguneroko praktikan: Euskaltzaindiak oso arau gutxi eman ditu batasunerako, baina gero modu batera bakarrik interpretatu ditugu arau horiek, zaku berean sartuz Euskaltzaindiak esan dituenak eta
|
esan
ez dituenak. Hori dela eta, joera handia dugu erdialdeko hitz eta esapideen erabiltzeko eta nik neuk ere, jo dezagun, errazago idazten dut egun asko, bultzatu edo horma eta ez, sortzetik beretik neureak ditudan anitz, bulkatu eta pareta hitzak, erraz ulertzeko adibide batzuk aipatzeagatik.
|
|
Kontua da, ordea, Euskaltzaindiak hori inoiz ere
|
esan
ez bazuen ere, argitaletxeek, itzultzaileek, idazleek (idazle batzuek bederen) eta irakasleek nahi zutela jakin paperean zer jarri, alde batera begiratu eta" ohizko"," kanta" edo" diska" aurkitzen baitzuten, baina bestera begiratu eta" ohiko"," kantu" eta" disko" agertzen baitzitzaizkien. Eta ez zitzaien batere eroso egoera hori, EGA ateratzera joan eta batek" disko" jarri eta zuzentzaileak hutsa apuntatzen zuen, eta ondokoan" diska" jarri, eskarmentuaren ondorio, eta orduan beste zuzentzaile bat izaki, honek ere hutsa jartzen zien, ez dakit zuk ere izan duzun esperientzia hau.
|
|
Dena dela, halako baieztapenak poetei baino ez zaizkie entzuten: inor ere ez da asaldatzen idazle batek
|
dioenean
ez duela jadanik nobelarik irakurtzen, saiakerak edo poesia baizik (gero eta ohikoagoa dena, bestalde, batez ere adin batetik gorako idazleengan); halakoetan inori ez zaio bururatzen esa  tea: " nobelak (edo antzerki lanak, edo komikiak...) irakur  tzen ez dituen idazlea ez da behar bezalako idazle".
|
2003
|
|
Egun, Matignon go prozesua deitu duten horrek irekita dirau, negoziaziopean. Azken susmoen arabera, Frantziako Gobernua prest dago korsikera ikasgai gisa onartzeko eskola guztietan, gurasoek kontrakoa
|
esaten
ez duten bitartean (hots, aginduzkorik gabeko ikasgai gisa). Hizkuntzarena izan da Matignon go prozesuan eztabaida bizienak eragin dituen gaietako bat, korsikar abertzaleek tinko exijitu dutelako estatus berri bat hizkuntzarentzat.
|
|
Ni berari entzundako tradizio poetiko horretan txertatzen saiatu nintzen. Euskaraz
|
esango
ez nituzkeen gauza batzuk ateratzen zitzaizkidan erdaraz, eta harritu egin nintzen neroni ere.
|
|
" Gizonezkoek emakumeek baino hobe gidatzen dute"," Judutarrak merkatari bikainak dira, negoziogile hutsak" edo" Estatubatuar guztiak ergelak dira, buruarinak". Halako edo antzeko esaldirik inoiz pentsatu edo
|
esan
ez duenik ba al da. Gutxi, ziur.
|
|
Haiek badakite guk ezin dugula bitarteko ekonomikorik gabe Alardea antolatu, gu gutxiengoa gara eta ez dugu bitarkekorik». Bidasoaldeko Emakumeek
|
diote
ez dutela espaziorik ez eskubiderik gutxiengoa direlako. Aurkariek amore eman dezatela nahi dute, baina haiek ez dira etxera joanen.
|
|
Espainian 1979an atera zen Transplanteen Legea aitzindaria izan zen, Horrek eta gerora egin zaizkion erregelamenduek, 1980ko Errege Dekretuan jasota, organoak emateko printzipio sustatzaileak garatzen dituzte, hala nola organo hartzailearentzako doakotasuna, emaitzaren truke kobratzeko debekua, hildakoaren ustezko baimena (senideek ezetz
|
esaten
ez badute, emaitza onartutakotzat jotzen da, hildakoak emateko borondaterik erakutsi ez bazuen ere) eta emandako organoen hartzaileentzako berdintasunaren irizpidea ez da diskriminaziorik onartzen sexuagatik, arrazagatik, adinagatik edo egoera sozioekonomikoagatik.
|
|
Transplantea behar duten pertsonen kopurua txikia izateak ere izan dezake eragina organo emaitzaren gaineko kontzientziazio sozialari dagokionez: emaile ez diren hamar pertsonatik zazpik
|
dio
ez duela ezagutzen transplante bat behar izan duen inor.
|
|
Bizkitartean, egun berean, bera ongi ezagutzen dukeen La Croix egunkariko kazetari batek
|
zioen
ez dugula nehoiz ikusiko berriketari askok amets litzakeen euskaldun kardinalearen memorabilia rik.
|
|
2002ko apirilaren 9a: ESBk
|
esan
ez zuela erreferendumaren emaitza aintzathartuko.
|
|
Eta askoz CO2 gutxiago isurtzen dute, beste erregaienaldean (gas naturalak 345 gr/ Kw/ o eta ikatzak 885 gr./ KW/ o).
|
Esaten
ez dutena da, nahiz eta ikas eta fuel olioko zentral batzuk ordezkatu, ziklo konbinatuko zentralenugalpen neurrigabeak eskariaren hazkundea ekarriko duela eta isurketak ez direlagutxitu ko, ikusten ari garen moduan. 7 edo 8 zentral berriekin Euskal Herriandatozen urteotan, nork pentsaten du isurketak gutxituko direnik?
|
|
Kutsadura atmosferikoan ez direka SO2 edo dioxinak izango esaten dute, baina onartu behar dute ozono troposferikoa arazo bat izan daitekela, nitrogenoaren oxidoak edo uraren erabilpen ugaria (0,15 m3/ s) instalakuntza hotzitzeko.Uraren arazoa ekiditzeko, Zornotzako kasuan adibidez, airea erabiliko dute errefrigeraziorako; baina
|
esaten
ez dutena da modu hori ez dela inoiz probatu inon etainguruko nekazaritza produkzioetan eta ekosistematan gerta daitezken eragozpenak ez direla neurtu.
|
|
MessageLabs ek, adibidez, 177 herrialdetako (Erresuma Batuko laurdena) 230.000 kopia baino gehiago atxilotu dituela zioen. Trend Micro industria horretako munduko erraldoietako batek
|
dio
ez zuela ia arazorik izan, haren iragazkiek zizarea geldiaraztea lortzen baitzuten “kasu gehienetan”. Ez da iritzi berekoa Panda Software birusen kontrako programen fabrikatzaile espainiarra.
|
|
Don Estebek bukatu zuenean, don Justiniano mintzatu zen, ordu arte hitz erdirik ere
|
esan
ez zuena:
|
|
Guztiagatik ere, Idoiak lasaitua hartu du. Egur egokirik aurkituz gero, eta Jonek kontrakorik
|
esaten
ez badu, ilundutakoan sua piztu ahal izango dute. Halere, lo epel egingo badute, aldez aurretik itxi dituzte teilatu aldean hormek ageri dituzten zirrikitu handiak.
|
|
Halatan, populazioaren zati baten kaskoetan, jarduera naturala bilakatu da ilegaltasuna. Biktimen bortizkeria nolabait zuzena, kondena ezina zela eta dela (palestinar komando suizidena) iritziz, euskaldun dela
|
dioenak
ez ditu demagun, atentatuak kondenatzen, arras arraiki txalotzen ez baldin baditu ere. Irudi luke, beste edozein testuingurutan egin litekeen eran, terrorismoaren estalpean ongia eta gaizkiaren artean egoeraren moralki ikertzeko eta jujatzeko kapazitatea galtzen dela, hala nola borroka armatuak finkatu eta kutsu heren mundutar eta etnizistaz hanpatu ideologian ito helburu argi eta zehatzak.
|
|
Hori bai: aitorleak gehien deitoratzen duen bekatari mota inoiz" ni bekatari"
|
esaten
ez duena da, beti besteak jotzen dituena errudun.
|
|
Damian poztu egin zen lupiatan ariko zirela entzun zuenean. Batetik, kostatik urrundu gabe ibiliko zirela esan nahi zuelako horrek, beti lehorra agerian, eta bestetik, ordura arte deusik
|
esan
ez bazuen ere, beldur baitzen motorrak gelditu eta krabatan edo txibiatan geratuz gero, urdailak laster emango ote zion abisu. Horixe zuen susmoa, aspaldian itsasoratu gabe, goragalea etorriko zitzaiola.
|
|
Eta, bai, haiexek izan ziren bere etxera argazki bila etorri ziren boxeolariak, Argosek lore artean txiza egiteko bakarrik balio duen zakurra dela esan zutenak. Haiek ezer
|
esan
ez zutenez, ordea, berak ere ez zuen aipatu makalen artean kukututakoaren tirorik. Honezkero guztiak berdin bazion ere, ahal zela, ez zeukan gauzak nahasten ibiltzeko asmorik.
|
|
ere bai. Bi hitz horiek
|
esaten
ez zuten guztian ezkutatzen zela, batez ere, emakumeak Oxford Klubeko sarera eramaten zituen oldarra.
|
2004
|
|
Moratinosek esandakoa eta Aznarrek esandakoa alderatzen baditugu, oso bestelakoak dira. Aznarrek lehengo lepotik du burua, baina Aznarrek
|
esandakoak
ez ditugu bakarrik bere ahotik entzun, PSOEko zenbait kideren ahotik ere entzun ditugu. Lehen pausoak ematen ari dira, aldaketa ikuskizun dago, distentsiorako jokalekua oraindik oso zirriborrotsua dago.
|
|
Batzuk nahiz besteak onartu ditudala uste dut. Badakizu, badago jende bat zuk
|
esan
ez dituzun gauzengatik edo gaizki ulertu dizkizuten gauzengatik haserretzen dena. Eta badago jende asko pozik dagoela zuk esan ez duzun gauzengatik.
|
|
Hara: Frantzia aldera joan dela Andoni esan dute batzuek lehen hementxe estazioan; oraintxe puntuan entzun dut, ostera, Don Trifonek
|
dioela
ez duela Frantziarantz ihes egin Andonik, Botxoarantz baizik; Botxoan ezkutatu dela non edo non; berak ikusi duela, eta bere zerbitzariok ere bai, Gezalatik alde egiten" R10" zuri batean; haren atzetik joan direla Botxoaraino, ta, nola ta nondik ez dakitela, hantxe galdu zaiela telebisio denda batean... Haatik, orain, Don Trifon eta beronen zerbitzariak Botxoako etxe guztiak arakatzen ari dira.
|
|
Konpainiak
|
dio
ez dudala inolako kalte ordainerako eskubiderik.
|
|
Barne igorpenak ahalik eta gehien gutxitu dira, eta, batez ere, zein manutara igorri eta horren inguruan ezer
|
esaten
ez dutenak. Artikuluak zenbakidun paragrafoetan zatitzeko joerari heldu zaio, hala behar denean, eta ahalegina egin da paragrafook berez esanahia izan dezaten, elkarren arteko lotura duten lerrokadekin gertatu aldera.
|
|
Ulertuko da alderdi betearazleak alegatutako egitateekin ados dagoela zorduna, baldin eta hamar eguneko epea igarotzen utzi eta zordun horrek ezer
|
esaten
ez badu, edo kalte galerak oro har ukatzen baditu, hartzekodunak aurkeztu zerrendatik batera ez datozen aldeak zehaztu gabe, eta bat ez etortzearen arrazoiak eta norainokoa adierazi gabe.
|
|
Hala eta guztiz ere, euskararen alde daudenek uste dute hau jauja dela, nahi izanez gero unibertsitate euskaldun bat izango genukeela bihar bertan. Hori
|
diotenek
ez dute gehienetan unibertsitatea ezagutzen, ez dute oina hemen jarri?. 434
|
|
«Misibus» delakoak bi zenbakitan emana (234). Bere aurrekoek modu batera edo bestera
|
esana
ez duten gutxi dator honen 26 orrialdeko lanean. Neologis moen arazoan, berak dioenez, hiru jarrera mota eman daitezke:
|
|
Haatik, kualitate horien artean, zuritasuna, adibidez?, inork iradokitzen al du bere kausa zerbait independente izan behar dela, liburua bera?, errepresentazionismoak dioen bezala? Horreladirudi, sentimen datuen esperientzia zuzena azken hitza dela
|
esaten
ez badugu behintzat; hau da, ez baldin baditugu objektuak arbuiatzen. Lockeren arabera, objektu materialekezagutzen ditugun kualitate lehenak dituzte, baina ez bigarrenak (ikus Gogoaren Filosofia, Meiafisika}.
|
|
Bien bitartean, Espainiako enpresen artean inoiz baino gehiago entzuten da zuhurtzia hitza, M bere jardueran dituen ondorioei buruzko iritziak eskatzen zaizkionean. Sol Meliák, Espainiako hotelik garrantzitsuenetakoak,
|
dio
ez dutela okupazio aurreikuspenik egiten, baina, oro har, baikor agertzen direla udari dagokionez, bai Espainian, bai enpresa horrek hotel establezimenduak dituen gainerako lekuetan. Iberiak, 11 Mko atentatuen ondoren bere ekintzak indarrez erortzen zirela ikusi zuen konpainietako batek, orain gauzak bere bidera itzultzen direla ikusi du.
|
|
Aisialdiko jarduera ohikoena kirola edo ariketa fisikoa da (%60k dio maiz egiten duela), ondoren musika irakurri eta entzuten du etxean (%56); %43k lagunekin edo familiakoekin egoten da etxean; %42k telebista etxean ikusten du. %17k
|
diote
ez dutela telebista ikusten, eta %35ek ez dutela inoiz zinemara edo bestelako ikuskizunetara joaten. Aisialdian etxetik irtetean, ohikoena erosketak egitera edo merkataritza guneetan paseatzera joatea da (%57, gutxienez 15 egunean behin), familiarekin edo lagunekin afaltzera edo bazkaltzera ateratzea (%49), kopetatik irtetea edo dantzatzera (%37), zinemara joatea (%26), futbol partidetara eta beste kirol batzuetara joatea (%15), kontzertuetara joatea (%5).
|
|
Geldirik zegoen, zerbaiten zain balego bezala. Eta Markosek ezer
|
esaten
ez zuela ikusirik, isiltasun larria ezkutatu nahian, zenbait hitz solte hasi zen botatzen Martina. Gaur Markosek gogoratu ezin ditzakeen hitzak, ahoa ez ezik belarriak ere itxi baitzizkion urduritasunak.
|
|
Eta, zorionez, ezabatzen ez duelako, alienazioari aurre egin dakioke, eta hari buru egiten ahalegintzen gara denok.
|
Diogunarekin
ez dugu, haatik, alienazioaren arazo larria inola ere gutxietsi nahi, baizik eta gizakiaren barne kontzientziaren indarra nabarmendu gogo dugu.
|
|
Bestalde, bere kontzeptzio substantzialistak eta garai hartako zientzien garapen mugatuak eragotzi zioten urrunago joatea. Hori
|
esatean
ez dugu, halere, haren hausnarketa filosofiko eta etikoa inondik ere gutxietsi nahi, hari zor baitizkiogu luzaroen iraun duen sistema filosofikoa eta lehen etika material sistematikoa, egun ere hainbat eta hainbat aspektutan gaurkotasunik galdu ez duena.
|
|
Estuegi eta prestuegi irizten ziola akordatu da, harremanen zuzentasunekiko milikeria haiekin guztiekin. Oker dabil Miren, lehendabizi marikoi batekin ibili nahi eta gero ezkondu batekin bukatu, nahiz eta adimenak
|
esan
ez dutela elkarrekin bukatuko; Harakinendako behintzat, ongi ezagutzen du Harakin, Miren tartetxo bateko emakumea baino ez baita. Esan egin lioke Harakini; komun zulo honetatik atera, mutur aurrean jarri, eta bazekiat Mirenekin habilela bota, hotz hotzean.
|
|
|
Esadazu
ez duzula
|
2005
|
|
Euskal Herriaren eta orokorrean Europako estatu gabeko nazio txikien ikuspegitik, baiezkoaren aldekoek
|
diote
ez dugula Konstituzioan parte hartu, baina Europaren Batasuna gehiago indartzen dela eta horrek, aldi berean, estatuen ahultzea dakarrela, estaturik gabeko herrien alde.
|
|
Eduki politikoa dutenetan eta, ezin dituzu arrazoi batzuk saihestu, obligazioa sentitzen duzu. Esanak dituzu hainbat aldiz, baina berriz
|
esaten
ez badituzu, erdizka geratzen zara, esatea tokatu egiten delako, eta fribolo izateko arriskua dago.
|
|
Eta nik orduan esaten dut: aizu, esan ezazu ze kasutan izan litekeen zure kontra biolentzia legitimoa,
|
esaten
ez baduzu ez dagoela zure kontra biolentzia legitimorik, zeu bihurtzen zara biolentziaren monopolio, automatiko, eta hori dago bihurtuta. Sistema bakoitzak dauka bere sistema bere biolentzia legitimatzeko, eta bere kontrako biolentzia automatiko deslegitimatzeko.
|
|
Alarde alternatiboak, aldiz, emakumearen parte hartzea ekiditeko, tradizioak markatzen dituenlekua, ordua eta koreografiak ez zituen kontuan hartu. Datu honek garbi erakustendu hein handi batean tradizioaren aitzakiaren atzean benetan zer ezkutatzen den.Gertaera hauen ondorioz zinegotzi sozialista batek eginiko adierazpenek argierakusten dute, zenbaitek sufritu zuten etsipena; izan ere, Irungo biztanleriakauzitegietan eta beste instituzio batzuetan
|
esandakoa
ez zuen bete24.
|
|
Irratiaren lengoaiaren osagarriak zeintzuk diren orain arte
|
esan
ez badugu ere, bi dira: soinua (hitza, musika, soinu efektuak eta giro soinuak) eta, horrekin batera, isiltasuna.
|
|
hitzak espezie bakarra besarkatzen du, baina, elefante? hitzak espezie bi, baldin eta elefante afrikarra edo elefante asiarra
|
esaten
ez badugu. Baina, kasurako,, tximeleta?
|
|
Harrituta begiratu zien, bati lehenengo, besteari gero. Zelan zekiten, berak euskaraz hitzik ere
|
esan
ez bazuen?
|
|
Euskaldun neska batekin ligatzea geratu zitzaion atera gabeko arantza. Naroak biei begiratu eta, Ametsek Madokaz ezer
|
esaten
ez duela ikusita, ez du ezer aipatu. Bera egon ez balitz, mutilek ohi dutenez, harro kontatuko ziokeen japoniar neska batekin egindakoa?
|
|
Irantzuk landareak maite zituen, egia esan bizirik zegoen edozer gauza maite zuen, eta udaberriro ahaleginak egin behar izaten nituen etxea zakur, oilar, aztore edo beste edozein piztiakumez bete ez zezan. Behin lau metroko suge nabar batekin azaldu zen etxean eta, piztia nazkagarri hura etxetik atera zezala eskatu nionean, horrela ez hitz egiteko erantzun zidan zakar; eta, etxetik atera eta autoan sartzen zuen bitartean, kumea zela oraindik
|
esan
ez zuen ba. Mugitzen ziren izakietan zakur bat baino utzi ez nionez, aspidistra, kentia, cotoneaster eta ribes familietako landareez bete zidan etxea.
|
|
Hego haizea indartsu zebilen kaletik gaueko hamabiak pasatxoan etxeratu eta etxea hutsik aurkitu nuenean. Egia
|
esan
ez ninduen ezustean harrapatu, baina joan aurretik eszena bat egingo zidala uste nuen: irainak, orroka hasi, plater batzuk hautsi, atea brastako batez itxi.
|
|
Ez dut
|
esango
ez nuela gogoratzen; egunero gogoratzen nintzen Irantzu eta bere hondartzako etxeaz, baina ezin nuen ezer egin. Nire iritziz, joatean ate guztiak itxi zizkidan; bere etxe berriko ateak, besteak beste.
|
|
Orain arte
|
esan
ez badut ere, filologia karrera ere egin nuen gero. Friburgotik etorri eta Deustun irakasle hasi nintzenean, ikusi nuen hemen bagenuela filologa hispanica (erromanikoa deitzen zen orduan), aleman filologia, ingelesa eta frantsesa ere bai...
|
|
Dena dela, aurten agertuko da nire liburu bat, Lauaxetari buruzkoa, eta hantxe frogatzen dut zehatz mehatz, Laukizko seme hori, beste edozer baino lehen, erromantikoa zela, inork hori
|
esaten
ez badu ere.
|
|
Jakin zuten, sekula ez da falta belarrira egiten duenik, edozein egunetan entzuten ahal nuen" Badago jende ausarta pistola eskuan daukala besteak oporrera behartzeko, baina gerra etorrita ederki ezkutatzen da!" edo" Gure mutilak frontean hiltzen eta gorriak gure artean lasai bizitzea ere!". Eta deus
|
esaten
ez zutenetarik askotxok pentsatuko zuten, ni orduan horrela ikusita, patronalaren zerbitzuko probokatzaile ibili nintzela moilan justizia banatzen genuen urte haietan. Ez nintzen tabernetan sartzen, deskarga amaitutakoan baforean gelditzen nintzen makinistarekin kofradiara joan gabe gosaritara.
|
2006
|
|
\ Botikak ohetik jaiki eta segituan hartzea gomendatzen da, baraurik baldin bada ere, medikuak besterik
|
esaten
ez badu.
|
|
ordubetekolan baimena hartzea edo lanaldia ordu erdian murriztea. Lan baimena, LEren 37.3artikulutik kanpo arautu arren, eta artikuluak esplizituki
|
esaten
ez badu ere, ordaindua da (Cabeza, 2000: 805).
|
|
Zaintza partekatzeko eskaria ezkontide ohiek ados egin dute.Nolanahi ere, ezkontideetako batek bakarrik hasitako prozesuetan, epaileak ere hardezake gisa honetako erabakirik, alderdi baten eskaera kontuan hartuta, besteakezetzik
|
esaten
ez badu. Horrez gain, zaintza partekatuari buruzko akordioek (KodeZibila, 159 artikulua), epailearen onespena jaso ahal izateko, Ministerio Fiskalarenaldeko txostena dute (Prozedura Zibileko Legea, 777.7 artikulua).
|
|
oso garrantzitsua da beste bikotekidearen kontrako aipamen negatiborik ez egitea. Haur orok harremanbizia izan behar du aitarekin eta amarekin, bai behintzat profesionalenaholkuek kontrakorik
|
esaten
ez badute.
|
|
Akordiorik eza gertatuko da baliozkotasun asmoak bertan behera geratzen direnean. Hau da, hizkuntza adierazpenak ulergarriak ez direnean (ondorioz, txarto ulertuak); hiztunak egia
|
esaten
ez duenean (esaten denak ez du islatzen esperientzia edo gertakari egiazkorik); esandakoa bat ez datorrenean onartutako arauekin, edo berauen legitimotasuna zalantzan jartzen denean; eta hizkuntza adierazpenen bidez aktoreak ez duenean adierazten pentsatzen duena. Aipatutako baliozkotasun asmoren bat kuestionatzen denean (ulergarritasuna, egia, zuzentasuna, edo egiazaletasuna) argudiaketara pasatu beharra dago; nahi ez bada, behintzat, autoritatea, indarra edo tradizioa erabili.
|
|
Iragarle edo agentziari dagokion erabakigarritasun ahalmena (alde bakarreko uko egitea) edozein unetan gauza daiteke, obra kontratuaren arautegiari dagokion emaitza kontratua baita (Kode Zibilaren 1.594 artikulua). PLOk horren gainean ezer
|
esan
ez duenez, alde bakarreko uko egitea hedabidearen ez betetzearekin soilik lotzeak ez dirudi egokia.
|
|
Indargabeturiko lege horrek asmo guztiz okerra eduki ez arren, kontzepzio berria askoz malguagoa da, jarduera profesionalaren forma juridiko guztiak bere baitan hartzeko aukera ematen baitu. Publizitate agentzia, PLOren arabera, erakunde bat da, merkatuan aurrera daraman jarduerari iraunkortasuna ematen diona, eta PLOk horri buruz ezer
|
esaten
ez badu ere, erakunde hori enpresa bakoitzaren araudiari lotuko zaio, Lehiaketa Desleialaren Legeari eta Lehiaketa Defentsarako Legeari, besteak beste (De la Cuesta, 2002: 176; Santaella, 2003:
|
|
Izan ere, %54k ez du erretzea asko kostatzen, Pfizer CHC laborategiak egindako “Kerik gabe arnasten du” ikerketaren arabera. Gainera, erretzaileen %53, 3k
|
dio
ez duela tabakoa uzteko asmorik lege berria indarrean sartzen denean ere. «Inoiz ez da berandu erretzeari uzteko eta osasun kontuetan onurak lortzeko.
|
|
Osasun agintariek
|
diote
ez duela inolako baimen ofizialik horrelako jarduerak egiteko.
|
|
Trafiko Zuzendaritza Nagusiak gidarien ohiturei eta portaerei buruz egin berri duen inkesta batetik (2005eko abendua) datu hauek atera dira: % 85,1ek
|
dio
ez duela inoiz hitz egiten mugikorretik gidatzen duenean. Noizbait, %14, 4k aitortzen dute askotan hitz egiten dutela mugikorrez, batez ere gizonek, gazteek, goi mailako estatus taldeek eta beren kontura lan egiten dutenek.
|
|
Datu kezkagarria da Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Erakundearentzat (OCU), eta inkesta bat aurkeztu du, gure herrialdeko herritarrek bizi ohiturek ingurumenean duten eragina zenbateraino ezagutzen duten ebaluatzeko. Kezkagarria da, halaber, inkestatutako askok
|
esatea
ez dutela interesik ura aurrezteko neurrietan, garestiak direla uste dutelako(% 38), erosotasuna murrizten dutelako(% 22) edo zailak direlako(% 21). Beste datu garrantzitsu bat da etxeko kontsumitzaileen %50ek uste duela, nahiz eta etxeetan ahalegin handiak egiten diren likido preziatuaren kontsumoa murrizteko, ez duela ezertarako balio nekazariek eta industriak ez badute beren burua egiten.
|
|
muturreko firmak, eta oharrak abisatzen zidan ez zela eguerdia arte etorriko. Abisuak hartaz ezer
|
esaten
ez bazuen ere, giltzak etxekoa behar zuen. Patrikan sartu nuen.
|
|
Hitlerrek berak
|
esan
ez du ba emakumeok ez dugula zertan karrerarik egin. Soldaduak izateko behar zaituzte zuek, soldaduen ama izateko behar gaitu gu.
|
|
Ama baten
|
esanak
ez du balio handirik izango, esan zien poliziei. Baina, bai, ordu horretan semea etxean zen.
|
|
aitaren eta nire arteko etena hain zen handia, ezen ez ni hurbilduko nintzen harengana ez aitak lortuko zuen ezer ni bereganatzeko. Hark
|
esandakoak
ez zuen eraginik izango niregan, nik erantzundakoak ere ez zuen aita aldatuko.
|
|
Eta horrelaxe gertatzen da zenbaitetan. Inguru euskaldunetako eta erdaldunetako haurrak elkartuta, askotan erdara ama hizkuntza dutenen hizkuntza joera nagusitzen da, eta urte osoan ia erdaraz hitzik
|
esaten
ez duten haurrek, orduantxe praktikatzen dute eskolan ikasitakoa. Eta ez da harritzekoa, gure errealitate soziolinguistikoa ezagututa.
|
|
Esaterako, akaso irizpide nagusia izan behar ez duen arren?, zuzentasunaren oinarrizko arau batzuk era zaindu dira, ezta? Eritzi edo iritzi
|
esateak
ez du gure mintza jardunaren kalitatean eragin handirik izanen, baina ni/ nik nahasteak noski. Zuzentasuna ere ez da dena, ez dugu horrekin itsutu behar, baina bai kontuan hartu.
|
|
Bukatzeko, saiakera hau irakurri ondoren baten batek galde lezake ea Iruña Veleiako aurkikundeari ez diodan gehiegizko garrantzirik ematen, areago espezialistek oraindik azken hitza
|
esan
ez dutenean eta, beraz, zuhurrago dirudienean isilik irautea. Ez ote da guztia irudikeria bat izango?
|
|
Euli bat pausatu zitzaion sudurraren puntan, eta Valentinak uxatu egin zuen. Zaharrak begiratu zion deus
|
esaten
ez zuten begiez, edo agian zorabio sideral baten erakusgarri zen espresio huts batez, eta Valentinak begiradari eutsi zion, hortz artean bere maitasunaren zabala zaharraren miseria guztiaren makilarekin neurtzen tematzen zen jainko ezezagun baten aurkako maldizio bat marmarreatuz, eta sukaldera itzuli zen. Behin bertan, eseri zen eta besoak gurutzatu zituen.
|
2007
|
|
«Duela hogeita hamar urteko gertaera dirudi»; eta arriskua orduko polarizazioan erortzea dela dio. Inork
|
esan
ez badu ere, Lopezen desagerpena militarren mehatxutzat hartuz gero, gobernuak bere politika aldatu eta epaiketa gehiago ez egotea erabaki dezake. Azaroan, manifestazio erraldoiak gogoratu zuen Jorge Julio Lopez, hogeita hamar urte geroago berriro desagertuta.
|
|
Lasai, Angel, hamar urteko euskaldun berria izatea denborak konponduko duen gaixotasun arina baita. Dagoeneko, eta nik egindako liburu hegalak gezurrik
|
esaten
ez badu (ez da aurreneko aldia izango), bere bizitzaren ia herena pasatu du euskaldun, eta kontuan hartzen badugu lehen bizpahiru urteetan hizkuntza guztiak antzekoak direla, herena baino gehiago, beraz.
|
|
Isilean," Bihar kantatuko dizut abesti bat bezala
|
esan
ez duzun guztia". Gauza asko daukazue isilean, noiz kantatzeko zain?
|
|
Nik besoa mugitu eta atzeko pantailan zerbait gertatu". Pantaila orain arte
|
esan
ez badugu hauxe da une egokia, ezinbestekoa baita, izan, Logelaren emanaldi batean.
|
|
Izan ere, idazle eta entsegu egile hark, egun bizirik balego, horrelakorik
|
esango
ez zukeela dio.
|