|
2000
|
|
|
Nire ustetan bertsolaritzaren osagarri diren gai jartze eta epaitze lanetarako jendea prestatzearen zeregina da oraindik arautu gabe dagoena. Behar denean nonbaitetik sortu dira, behatzez izendatuak askotan eta izendapen horri ezetz
|
esaten
ez dakitenek egin izan dute lan hori ahal duten ondoen. Bertsolaritzaren egituran eginkizun garrantzitsu izan behar badute hori ere antolatu egin da.
|
|
|
Pena bakarra nuen: SARAGUETA ALDAZ, EDUARDO JESUS izenburuko" karpetan" zer
|
zioen
ez jakitea.
|
|
|
Allô, Dabid? Hemen nauzu ostera ere eta, benetan, lehenago zer
|
esan
ez nekiela egon naiz, batik bat telefonoko ilaran Rakel zegoela ikusirik. Baina pozten naiz bigarren deiaren burutazio hau eduki izanaz, ze orain lasai esan ahal dizut furgonetan Luisekin berba egin dudala eta hark ziurtatu egin didala Rakelek eta Rubenek gaua elkarrekin igaro dutela.
|
|
|
Beldurrak hilik, komunean ezkutatu zen, eta han geratu zen harik eta lapurrek alde egin zutela ziurtatu zuen arte. Orduan niri deitu zidan, kirioak airean zituela, baina batez ere lotsaren lotsaz zer esan, nola
|
esan
ez zekiela. Nire aholkuen kontrara, gertakariak bere alde azaldu nahi hartan eta lana behar bezala egin zuela adieraztearren, nahitara zauri bat eragin zion bere buruari.
|
|
|
Orduan, zurekin jarraitu nahi du... xuxurlatu dit, eta nik, zer
|
esan
ez nekiela, eskutik heldu, eta estualdi bat eman diot.
|
|
|
Karmelo naiz eta hemen nauzu, zuen erantzungailu horrekin berba egin ezinik. Atzo ere deitu nizun, baina zer
|
esan
ez nekiela geratu nintzen, eta ez pentsa gaur hobeto nagoenik. Benetan, a zelako eginkizuna egokitu didazun.
|
|
|
, agian mesfidantzaz begiratu zioten Xani hiru gizasemeek. Xan ordea, zer
|
esan
ez zekiela zegoen. " Haren laguna al haiz?", galdetu zion sudurmakoak.
|
|
2001
|
|
|
Garrantzirik gabeko gauzetan mintzatzen basten ziren beti, zer
|
esan
ez zekitela. Hala ere, biak elkar asko maite zutela suma nezakeen beren begi dirdiratsuetan elkarri begiratzen ziotenean.
|
|
|
Koribanteak, zehazki beraiek hartu dituen jainkoaren abestiez soilik jabetzen diren moduan eta, gainerako abestiei inolako jaramonik egin gabe, abesti horietaz hitzen eta formen bidez erraztasunez aritzen diren moduan, zu, lon, era berean, norbaitek Homero aipatzean aberatsa zara, baina gainerakoei buruz zer
|
esan
ez dakizula egoten zara. Hauxe da zure galderaren zergatia, Homerori buruzko zure jakituria oso aberatsa delako besteei buruzkoa kaxkarra den bitartean, ez baitzara Homerori buruzko jakituna arteren bati esker, dohain jainkotiar bati esker baizik. lon.
|
|
|
Une hartan agian hitz gozoren bat xuxurlatu behar nion belarri ertzera; edo, zergatik ez, grinaz besarkatu, musukatu... Egun hartan neska hark bizia arriskuan jarriko zuen eta ni hantxe nengoen, berari begira mozolo bat bezala, zer egin edo zer
|
esan
ez nekiela. Hogeita batgarren mendeko heroia neu!
|
|
2002
|
|
|
Jende askok
|
dio
ez zekitela banku zorra hartzen ari zirela zentroetan matrikulatzean
|
|
|
–Egia
|
esan
ez dakit nola erantzun horri. Ez dakit nola hasi ere.
|
|
|
Aurrez aurre gelditu ziren berriro Imanol eta osaba, zer
|
esan
ez zekitela eta handik airoso nola irten ezin asmaturik.
|
|
|
Ni, isilik. Eta bestea, haur kotxetxoari begira, artega, zer gehiago
|
esan
ez zekiela.
|
|
|
Lertxundik, Epaltzak, Saizarbitoriak, Atxagak... eta datozen zenbait gazte berrik orrialde ederrak eman dituzte argitara, eta denak arroila berrira begira jarri gaituzte. Egun inoiz baino hobeki idazten da, nire ustez, euskaraz. Baina, diodan berriz ere, anitz gelditzen zaigu ikasteko oraindik Axular batengandik, esate baterako, nahiz hau
|
esatea
ez dakidan nik oso zuzena den politikoki, hemen ere denetarik baita. Euskaldun peto peto diren batzuek ez dute aparteko gogorik gure klasikoengana jotzeko.
|
|
2003
|
|
|
Karmelek laguna soinetik hartu, eta astiro eroan zuen, behaztopa ez zedin. Besteak mutu geratu ziren, inork zer
|
esan
ez zekiela. Patxik, botatakoa berari ez zitzaiola heldu ikusirik, zigarroa piztu zuen, hasierako ikara igaro nahian.
|
|
|
Ainhizek begiak ireki zituenerako, lehengo egunean lo egin zuen logela ikusi zuen, ohea prest bien ondoan, hara zelan iritsi ziren
|
esaten
ez zekiela; oinak lipar batez ere ez zituela higitu esango zukeen.
|
|
|
–Bere autobiografia hori aurreratu samarrik zuelarik jakin nuen maitale berri bat zuela, nola jakin nuen
|
esaten
ez badakit ere. Neskaren ahotsagatik hasiko nintzen errezeloak hartzen, ahots gardena zuen, edo ausarta, ez behinik behin larritua, eta Romainengatik galdetzen zuenean nire konplizitatea nahi zuela iruditzen zitzaidan, gizon bera bion artean partekatzeko prest zegoela adieraziz bezala.
|
|
2004
|
|
|
Errain gaixoa kuletoa baino gorriago, zer
|
esan
ez zekiela...
|
|
|
Orain hik beste horrekin joan nahi duk buelta bat ematera, eta ez dakik nola esan niri. Eta hemen habil, buelta handik eta buelta hemendik, nola
|
esan
ez dakiala. Eta dena, kaxkarin zilbortxo eder horrengatik.
|
|
|
Noizbait bertan jaio nintzela pentsatze hutsak hasierako une haiek nolakoak izango ziren irudikatzera eraman nau. Noiz, nola, zergatik. hainbat galderaren isiltasunean murgildurik, zer
|
esan
ez dakidan unean utzi dugu nire sorlekua. Bizitzaren joan etorriak gordetzen dituen harri piloa utzi eta mendian gora joan gara.
|
|
|
Bere burua saldu zuen, herria saldu zuen. Zer
|
esan
ez dakidala, argiago hitz egiten hasi da eta gertaturikoa zehatz mehatz azaldu dit. Noizbehinka nekeak hitza eteten zion.
|
|
|
Gaizki baino gaizkiago moldatzen ziren: esakera desberdinak, hiztegiaren arkaismoa(" pospolo" nola
|
esan
ez zekiten, esate baterako), hitzen urria, batasunik eza, nahi den guzia, kontra zuten. Eutsi egin zioten halere asmoari, eta piskanaka juduera piztuaz joan zen.
|
|
|
Joseba aho zabalik geratu zen, zer
|
esan
ez zekiela.
|
|
|
Honek eztula eta berotasuna jasaten zuela-eta, Descartesengana jo zuen eta filosofoak argitu zion berotasun txiki baten zergati ohikoena tristura zela eta horren aurrean osatzeko biderik onena poza, alaitasuna, zela. Printzesak oso gogo onez hartuko zuen aholkua, ez da harritzekoa, baina egia
|
esan
ez dakit nik ondo zer mailatarainoko arrakasta izango zuen sendabide modura. Gure buruarekin probak egiten hasteko ez du oso fidagarria ematen.
|
|
|
Gero Harakinengana jo zuen, eta azkenean Ferminengana hurbildu zen. Elkarri begira gelditu ziren zer
|
esan
ez zekitela.
|
|
|
Herriko zaharren bat aldean gertatzen zitzaionetan urduritu egiten zen, zer
|
esan
ez zekiela. Jiratu egin zen telebistak isilaldi hura beteko zuelakoan baina itzalirik zegoen.
|
|
2005
|
|
|
Hala ere, AEBetako zientzialari talde batek ziurtatu du espazio belaontziaren seinalea detektatu duela.' Seinalea Majuroko teleskopiotik hartu dute, Marshall uharteetan, Ozeano Barean; Majuroko teleskopioa Lurraren lehen orbitan “kosmos 1” igaro lukeen lekutik nahiko gertu dago. Hiru jarraipen estazioek —Ozeano Barean, Errusian eta Txekiar Errepublikan— jasotako telemetria datuek erakusten dute “Kosmos 1” orbitan dagoela, nahiz eta espero baino beheraxeago dagoen, Errusiako teknikarien arabera, teknikari horiek
|
diote
ez dakitela zehazki non dagoen ontzia. Bost egun barru, 100 kilogramoko masa duen belaontziak bere zortzi kandelak zabaldu lituzke eguzki haizea hartzeko eta Lurraren inguruko hegaldia hilabete inguru jarraitzeko.
|
|
|
–Lasai, sakelakora dut desbideratuta, egia
|
esan
ez dakit zertarako dudan etxean telefonoa. Agur.
|
|
|
Zer
|
esan
ez genekienez –ni bederen erabat nahastuta nengoen– isilik geratu ginen. Ideiarik ez neukan hartaz guztiaz; alde batetik, urrearen balioak ez zidan ordura arte inongo interesik piztu.
|
|
|
Artelan haren jabe izateko gogo gotorra. Zergatik
|
esaten
ez bazenekien ere.
|
|
2006
|
|
|
Ni nago orain zer
|
esan
ez dakidala.
|
|
|
Guri begira jarraitzen zuen, isilik. Argamasilla aldera jarraitu genuen, zer
|
esan
ez genekiela.
|
|
|
Ezkutuan, hori zen beren guraso edo emazteek eta baita nire amak ere eskatzen zuten bakarra. Eta hartatik zerbait lotsagarririk gertatzen bazen, banekien neu izango nintzela erruduna, ezetz
|
esaten
ez jakiteagatik, edo behar bezalako neurriak ez hartzeagatik, edo auskalo zergatik. Behar bezalako neurriak!
|
|
|
Adibidez: Zer
|
esan
ez dakizula geratzen bazara" aditza asmatu eta segi aurrera!".
|
|
2007
|
|
|
Rock and rolla modan dagoela
|
diotenek
ez dakite halako proiektu bat aurrera eramateak zenbat denbora eskatzen duen. Modan dagoena errazena da:
|
|
|
Naziotxuan atzera
|
dio
ez dakit buelta naiz duten. Asmatuko du nere urtian emendik dana joaten.
|
|
|
–Ze ze ondo?, esan nuen nik, zer
|
esan
ez nekiela.
|
|
|
Izan ere, hozka egiten diote liburuek honi, eskuetan hozka?. Ni irri inozo batekin isilik gelditzen nintzen, zer
|
esan
ez nekiela, Eduk berak libratzen ninduen arte: –Bueno, ama, kalera goaz.
|
|
|
Zuk zerbait ongi eta gozo gozo galdetu diozunean, Iker bere onetik atera eta sekulakoak bota omen dizkizu. Eta zu, noski, aho zabalik geratuko zinen, zer
|
esan
ez zenekiela. Eskerrak ni ez nagoen Ikerren ikasgela berean!
|
|
|
Ba al zenekien larunbata izan zela egun hura? Egia
|
esan
ez dakit zergatik dakidan halako gauza bat.
|
|
2008
|
|
|
Zer
|
esan
ez nekiela gelditu naiz. –Gaur gauean ez?
|
|
|
–Garbi
|
esateko
ez dakit, jauna, erantzun zuen Morganek.
|
|
|
–haserretu zen John Luxea?. Garbi
|
esateko
ez dakik, oraindik holakorik! Eta ez duk jakingo, garbi esateko, norekin ari hintzen ere, ezta?
|
|
|
Hura izan zen Jimek entzundako aurrenekoa, Squirearen tiroaren hotsa ez baitzen harenganaino heldu. Nondik pasa zen bala, zehatz
|
esateko
ez genekien; baina imajinatzen dut buru gainetik pasako zitzaigula, eta harrotu zuen haizeak izan zuela zerikusirik gure hondamenean.
|
|
|
–ni ez naiz nazionalista?. Haatik, hori
|
dioenak
ez daki zer den herritar nazionalista izatea, nazionalista izatea bere erabaki pertsonala delakoan baitago. Ez da ohartzen nazionalista izatea nazio identitate jakin baten altzoan bizitzea dela, eta identitate hori osatzen duen erreferentzia esparrua, nazio politikoaren edo estatuaren lurraldea?
|
|
|
JOHN: Egia
|
esan
ez dakit nondik nora hasi zen guztia. Nik banuen arkitektoen berri.
|
|
|
TXIMISTAk alde egin eta gero KANDIDO eta KAR zer
|
esan
ez dakitela geratuko dira.
|
|
|
GERMAN ek ez dio berehala erantzungo, zer
|
esan
ez baleki bezala. Azkenean?
|
|
|
IDAZKARIA atera orduko KAR azalduko da. KANDIDO eta KAR isilik geratuko dira, elkarri begira, deseroso, zer
|
esan
ez dakitela.
|
|
|
NEKANE eta NAROA elkarri begira geratzen dira, zer
|
esan
ez dakitela.
|
|
|
Horretaz aparte,, laga/ itxi? aditz hutsa
|
esanda
ez dakigu mezu hartzailea singularra edo plurala den. Bigarrenean, aldiz, mezu hartzailearen numeroa bistaratzen da,, egin, en trinkoa erantsiz(, laga/ itxi?
|
|
|
Gago eta García zauri kronikoetan adituak dira, eta ondorioztatu dute galdera asko sortzen dituztela horrelako lesioek. Espezialistek
|
diote
ez dakitela zehatz mehatz zer tratamendu ematen zaien ultzera horiei tokian tokiko eremuan eta eremu orokorrean, eta ez dakite, halaber, nola tratatu duten jatorrizko herrialdean. Informazioa eta prestakuntza dira ultzera tropikalei erantzuteko oinarri.
|
|
|
Hezitzailea dio beheko errotuluak, baina egia
|
esan
ez dakit zenbatek esango lukeen egiten dudana heziketa denik. Hezkuntza formalean, eskolan bai heziketa!; Familiak behar luke heziketa gune nagusi eta ezinbesteko!... ados.
|
|
|
Horren harira, gaineratu du Ezker Batua Berdeak taldeak babesa eskainiko diola ados dauden kontuetan: " Orain arte ere harreman ona izan dugu Udal gobernuarekin, baina egia
|
esan
ez dakit zein taldek zeukan indar handiagoa gobernu horretan. Guk erantzukizunez jokatuko dugu orain arte legez, eta proiektuak aurrera atera gura ditugu".
|
|
|
Isilik gelditu naiz eta telefonoan begiratu dut ea zure zenbakia ondo sartu dudan egiaztatzeko. Zurbilduta gelditu naiz zer
|
esan
ez nekiela. Telefonoaren beste aldeko ahotsak" bai, nor da?"," bai, bai?" errepikatu du hiru aldiz.
|
|
|
" Ileak pintxo jarri zaizkizu euriarekin". Gu gara toldoaren azpian euriari begira eserita gauden bakarrak, zer
|
esan
ez dakigula. Hitzei beldurra diegu; biok.
|
|
|
" Dena esanda dago", dio Kulturak, zer
|
dioen
ez dakiela (eta ez dakielarik Dena esanda dago esaldia esanda dagoen edo ez). Neu ere egoten naiz boladatan ikaraz, ez ote den hori holaxe izango, eta etsi etsian ez ote genukeen hobeko behin betiko ixiltzea.
|
|
2009
|
|
|
–Kontuz ibili, ergel hori, zer
|
diozun
ez dakizu eta!
|
|
|
Arnasa labur hartzen du eta ezpainak busti, urduri. Bere gorpuzkera osoak
|
dio
ez dakit ondo egin ote dudan, ez dakit zergatik etorri naizen baina estutu egiten du nire eskua, eskaintzen diodanean. Atzamar epelak, laztan mingarri eta leuna, neuregana berriro ekartzen nauena, neure bihotzetik urrun ibili ondoren hain denbora luzean, nora ezean eta ahotsik gabe.
|
|
|
Eta izeba Bittorik ere halatsu! Hantxe biak, bai, hitzen gauak harrapatuta, zer
|
esan
ez zekitela. Harik eta osaba Ismaelek erreakzionatu zuen arte:
|
|
|
JOXEAN triste ohe gainean esertzen da. Biak isilik geratzen dira, zer
|
esan
ez dakitela. MARGA poltsa egiten eta JOXEAN pentsakor.
|
|
|
Tentsioa. Zer
|
esan
ez dakitela daude. Azkenean, Garik:
|
|
|
Bi ahizpak zer
|
esan
ez dakitela geratzen dira, baina momentu horretan GERMAN sartzen da Bogara. NAIAk ikusi eta korrika bere besoetara.
|
|
|
ALIZIA da. Moztuta geratuko dira biak, elkarri begira, zer
|
esan
ez dakitela.
|
|
|
Derrigorrezko eskolak denak homogeneizatzeko ahaleginak egiten ditu; irakaskuntza bakarra emanez beraien ikasketak bateratzen saiatzen da. Egia
|
esan
ez dakigu nola hartuko duten haurrek. Ordura arte beste metodologia bat jarraitu izan badute eta 6 urterekin mahai batean esertzea, irakaslearen agindutara egotea.. gogorra egingo zaie.Pertsonalki nolakoa izan da esperientzia hau zuendako. Irati:
|
|
|
Zentro bakoitzak bere hizkuntz proiektua garatzeko duen askatasun horrek familien eskubideak urratzen dituela jakinarazi dute, eta, horrenbestez, euskara eta gazteleraren parekotasuna urratzen duela. Plataformak
|
dio
ez dakiela nola bateratuko den hizkuntza aukeratzeko eskubidea ikastetxeei arlo horretan eman zaien askatasunarekin
|
|
|
Eta izeba Bittorik ere halatsu! Hantxe biak, bai, hitzen gauak harrapatuta, zer
|
esan
ez zekitela. Harik eta osaba Ismaelek erreakzionatu zuen arte:
|
|
|
Isildu egin zen Dario. Ematen zuen ahaztua zela Sylvierekin, zer
|
esan
ez zekiela baitzegoen, haren suhartasun basatiak hunkiturik. Ahalik eta doinurik lasaienaz, bareenaz saiatu zen galdetzen:
|
|
|
Ameriketatik ailegatu berria zen, eta, etxera bidean, gurean gelditu zen familiakook agurtzeko. Ezagutzen ez nuen arren, egia
|
esan
ez dakit zergatik, bere belaun batean eseri nintzen, eta han eduki ninduen gure gurasoekin hitz egiten ari zela, halako batean kontu handiarekin behegainean utzi ninduen artean. Zutitu, bere maletatik erretratatzeko makina bat atera, azalpen batzuk eman, eta lepotik eskegi zidan makina.
|
|
|
Irakaslea Don Fernando Arzuaga. Jaiotzez euskaldunak ginenak eta" agur" ere
|
esaten
ez zekitenak, denok batera. Guretzat ez zen ezer.
|
|
|
Ez dakit Arrieta kankailu hark esan zizkidan guztiak sinesten zituen, baina arrats hartan ederki etorri zitzaizkion, behintzat, ni isilarazteko. Zer
|
esan
ez nekiela gelditu nintzen. Arrazoirik ez zuela falta pentsatzen, baina arrazoia emateko adorerik gabe.
|
|
2010
|
|
|
Ama izan nahi duzun galdetzen badizute
|
esan
ez dakizula, ez duzuela orainidik hitz egin.
|
|
|
Nik garbi dut, lehendakari batek deitzen banau, bai sozialista edota PP koa izan, joango naizela. Dena, den, Ardanzak
|
dio
ez dakiela zer eskatuko diote: Deituko zidatela esan zidaten baina, ez dut beste berririk izan.
|
|
|
Horrela, horietako baten izenarekin email kontu doako bat sortu, biktimaren konfidantza irabazi eta astebetera infektatua dagoen artxibo bat bidaltzeko aukera ematen dizulako, esan du.Mitnickek uste du dena konfidantza eta sinesgarritasun kontua dela. Ez da zaila edonork horrelako teknika bat sinestea, izan ere, gizakiaren ohiko jarrera da besteari lagundu nahi izatea edota ezetz
|
esaten
ez jakitea".
|
|
|
1933tik 1939ra Fisika eta Teknologiako Institutu Inperialaren zuzendaria izan zen. Bertako buru zela, juduek egia
|
esaten
ez zekitenez gero ezin zirela zientzialari onak izan adierazi zuen. Einsteinen erlatibitatea gezur hutsa omen zen, eguneroko esperientziak eta zentzu komunak jakinarazten duten ideien kontrakoa baitzen.
|
|
|
Gero, nobizioaldiari ekiteko, Zarautzeko komentura joan nintzen, baina nola izebarekin postazko harremana izaten bainuen. Maria Bibianak ere igortzen zidan gutunen bat behin edo behin?, banuen amaren gaitzaren informazio zehatza: horrela jakin nuen bolada batean hitz egiteari berrekin ziola; hitz egiten zuenean, baina, askotan geratzen zitzaion hitzen bat mihian trabatuta, nola
|
esan
ez zekiela; zailtasun horrek eraginda hasi ote zitzaizkion etxekoen izenak laburtzen?; izebak bere gutunetako batean berria jakinarazi zidanean, sinesgaitza egin zitzaidan: edonor imajina nezakeen Teofilo Mariari Teo deitzen, Damaso Mariari Dam, Domingo Mariari Dom, Maria Bibianari Bib, eta Gabino Mariari Gab, nik umetan inoiz egin nuen bezala; nekez imajina nezakeen, ordea, bizitza osoan izenen osotasunaren aldarria egin zuenari halakorik gertatzea:
|
|
|
Izebak hatz bat ardo hartzen zuen kopa batean, baita ur pixka bat ere bestean. Aitak, beraz, haietako batean zerbitzatu zion xanpaina, zer kopatan
|
esaten
ez dakidan arren. Izebak, baina, ez zuen ezer esan, ez aitak bere gonbidapena egin eta ez xanpaina bota zionean ere.
|
|
|
–Ezin da esan ez duzula gogoan nork egin zituen esaldiak. Ezin da esan oso ondo dakizula zer liburutatik atera ziren testuak, eta gero
|
esan
ez dakizula nork egin zituen. Marrazkiak egin baldin badituzu, horrek esan nahi du interesatzen zaizula.
|
|
|
73 Inkesta egin zenean, euskaldunzaharren %1, 4k bakarrik
|
zioen
ez zekiela erdaraz. Gainerako guztiek bazekiten dagoeneko gaztelaniaz.
|
|
|
Biak isilik geratzen dira une batez, zer
|
esan
ez dakitela?
|
|
|
Zer
|
esan
ez dakitela geratzen dira biak, goibel, elkarri begira.
|
|
|
Denak haluzinatuta daude, zer
|
esan
ez dakitela.
|
|
|
Biak isilik geratzen dira une batez, zer
|
esan
ez dakitela.
|
|
|
ITXASO eta KEVIN isilik geratzen dira, zer
|
esan
ez dakitela. Azkenean, serio hitz egiten die IKERNEk.
|
|
|
Isilik geratzen dira une batez zer
|
esan
ez dakitela.
|
|
|
ALIZIA eta GERMAN isilik geratzen dira, zer
|
esan
ez dakitela.
|
|
|
AITOR rek eta IKERNE k dena entzun dute, eta aho zabalik gelditu dira, paralizatuta, zer
|
esan
ez dakitela.
|
|
|
KANDIDO, GERMAN eta ABEL moztuta, zer
|
esan
ez dakitela.
|
|
|
Vergarak, Morak, Jaureguik eta Gordoak
|
zioten
ez zekitela zeinen ardura zenIpanemako egoera, eta ondorioz ez zuten inor salatzen, baina bai agerian utzi nahizuten beraiek ikusia, ondoren migratu behar zutenek pairatu ez zezaten beraienpatua.
|
|
|
Atsedenik hartzen ez zuen euria aipatu zuten hurrena. Ez, ordea, elkarri zer
|
esan
ez zekitelako, biharamunean mendira joateko zeukaten plana bertan behera utzi zutelako baizik. Iñigoren zigarroaren keak ito zuen neskaren sexu usaina.
|
|
|
Torresen esanetan, emakumeen ghettoa sortuko direla
|
dioenak
ez daki nola funtzionatuko duten. Ez da egia emakumezkoentzat bakarrik egingo dugula lan.
|
|
|
Razionalismoaren eredu zen lan kate hari begira geratu zen une batean Kepa, zer
|
esan
ez zekiela, eta gero, buruz agur keinu orokor eta noragabe bat eginda, lasterka atera zen lantokitik.
|
|
|
Une luze bat eman dute horrela, elkarren parean, ahorik zabaldu gabe, zer
|
esan
ez balekite edo lehenengo hitza besteak esatea espero balute bezala biek ala biek. Azkenean, deitzailea bestea den arren, jendetasunez ez bada deserosotasunez egoera hura trenkatu nahian, Julenek hitz egin du:
|
|
|
Izebak hatz bat ardo hartzen zuen kopa batean, baita ur pixka bat ere bestean. Aitak, beraz, haietako batean zerbitzatu zion xanpaina, zer kopatan
|
esaten
ez dakidan arren... Izebak, baina, ez zuen ezer esan, ez aitak bere gonbidapena egin eta ez xanpaina bota zionean ere.
|
|
|
Gero, nobizioaldiari ekiteko, Zarautzeko komentura joan nintzen, baina nola izebarekin postazko harremana izaten bainuen —Maria Bibianak ere igortzen zidan gutunen bat behin edo behin—, banuen amaren gaitzaren informazio zehatza: horrela jakin nuen bolada batean hitz egiteari berrekin ziola; hitz egiten zuenean, baina, askotan geratzen zitzaion hitzen bat mihian trabatuta, nola
|
esan
ez zekiela; zailtasun horrek eraginda hasi ote zitzaizkion etxekoen izenak laburtzen?; izebak bere gutunetako batean berria jakinarazi zidanean, sinesgaitza egin zitzaidan: edonor imajina nezakeen Teofilo Mariari Teo deitzen, Damaso Mariari Dam, Domingo Mariari Dom, Maria Bibianari Bib, eta Gabino Mariari Gab, nik umetan inoiz egin nuen bezala; nekez imajina nezakeen, ordea, bizitza osoan izenen osotasunaren aldarria egin zuenari halakorik gertatzea:
|
|
|
Bidaia asko egiten zuen alabarekin kartzelara, eta beldur zen egunen batean ez ote zuten istripuren bat izango. Pena handia ematen zidan, eta zer
|
esan
ez nekiela gelditzen nintzen. Baina ez zen beharrezkoa nik ezer esatea, berak entzule bat nahi zuen batez ere.
|
|
|
Canada. Zer
|
esan
ez nekiela geratu nintzen. Oso arraroa suertatzen zen izen haiek Iruainen irakurtzea.
|
|
|
Erreka. Bertatik bertara entzunda, ez zuen xuxurlarik egiten, eta indartsuagoa ematen zuen, gaiztoagoa, baita nahastuagoa ere; ahots ugariko izakia, eta ez, amak sinetsi nahi zuen bezala, kontu txikiak baizik
|
esaten
ez zekien laguna. Batzuetan, Urtzarako bidean zelaiune bat zeharkatzean eta, isildu egiten zen guztiz, eta igeri zebilen jendearen garrasiak entzunarazten zituen.
|
|
|
Lotsa sentitzen nuen. Zer
|
esan
ez nekiela egoten nintzen, ezer esan behar ote nuen jakin gabe, edota ezer esateko eskubiderik ba ote nuen ere ziur jakin gabe. Zitekeena zen baita ere, nire gelaz arduratzen ziren OLTak kartzela agintariek espresuki izendatutako salatariak izatea.
|