|
2000
|
|
|
Nolanahi ere, benetako hasiera Rias Galegas eko 50eko hamarkadako muskuilu haztegietan kokatu behar dugu, eta beranduxeago barnealdeko arrain haztegietako ortzadar amuarrainen hazkuntzan. Gaur egun 265.000 tona muskuilu produzitzen dira mundu mailako produkzioaren% 21 eta 16.000 milioi pezetako (640 milioi libera) fakturazioa
|
esan
nahi du. 1964an hasi zen amuarrain hazkuntza, eta orduko 25 tonetatik 1998ko 30.000 tonara igaro da produkzioa; azken urte hartako fakturazioa 10.000 milioi pezetakoa izan zen.
|
|
|
Urraburua, lupina, erreboiloa eta izokina dira protagonista nagusiak. Esan beharra dago, hala ere, muskuiluaz gain amuarraina dela produkzio mailarik handiena duena, Espainiako akuikultura jardueraren% 60
|
esan
nahi baitu.
|
|
|
Honela, biztanleriaren bi herenek edukiontziak dituzte etxetik gertu. 99 udalek sinatu duten lankidetza hitzarmenaren arabera, Foru Aldundiak hartu du bere gain Bizkaian 1.300 edukiontzitik gora ezartzeak
|
esan
nahi duen gastua. Bilbon 1.500 edukiontzi ipini zituen udalak iaz.
|
|
|
«Tribu» da hitz horietako bat. Egia esan, niri ez zait gehiegi gustatzen nahiz eta onartzen dudan argi aski adierazten duela
|
esan
nahi duen kontzeptua. Hau guztia eta «tribu» hitza lotu behar dut gizon euskaldun baten izenarekin.
|
|
|
Euskara da eta. Horrek
|
esan
nahi du euskalkietan badagoela zati handi bat guztiok ulertzeko modukoa; lexiko kontuak gorabehera, barneko gramatika horretan baditugula guztiontzat funtsezkoak diren gauzak eta
|
|
|
Bai, baina ondorio ezberdinak,
|
esan
nahi dut agian hemendik bost urtetara beste gauza bat pentsatuko dudala. Oraingoz iruditzen zait berez eta nahitanahiez ez duela sexuak batek egiten duen lana bereizten, gehiago bereizten duela jarrera ideologikoak (alegia, zeri ematen dion garrantzia batek bere bizitzan) sexuak baino.
|
|
|
12 milioi etorkin ditu gaur egun biztanleria aktiboaren eta pasiboaren artean dugun proportzioarekin jarraitu ahal izateko. Horrek, inolako apaingarririk jarri gabe, produkzio sistema neurri handi batean etorkinengan oinarrituko dela
|
esan
nahi du. Europako Batasunaren kasuan, 2025 urtera begira egindako azterketaren arabera, 159 milioi etorkin dira, hau da, gaur egungo biztanleriaren% 40.
|
|
|
Sorrera honetan Juan San Martin, Bittor Kapanaga, Jabier Zubiaurre, Jose Luis Ugarteburu, Jose Antonio Eizagirre eta beste askorekin batera Imanol ere protagonistetariko bat izan zen. Euskararen eta euskal kulturgintzan lan egiteak arrisku bat baino gehiago
|
esan
nahi zuen garai hartan, euskararekin eta euskal herriarekin zerikusia zuen guztia ezkutuan egin beharra zegoen; horren erakusgarri, esate baterako, Yon Etxaidek 1955ean euskal literaturaz emandako hitzaldia Egotxiagako pagadian izatea.
|
|
|
Joko arauen halako aldaketa batek eragin sakona izan lezake industri gizartearen funtzionamendu ereduei atxikitako herrialdeen ekonomian. Lehiakortasunaren dimentsio berria lastertasunean oinarritzen den munduan edozein atzerapenek krisia
|
esan
nahi du. Lan hauen egileak, berdintasuna eta gizatasunagatik arduratuta, honako galdera egiten du:
|
|
|
" Garrantzitsuena dio amaitzeko bertaratzea da. Bertan izateak existitzea
|
esan
nahi du, besteen arma berez borrokatzea. Zibermunduan izan ezean, nola pentsa liteke etorkizunik eraikitzea?"
|
|
|
443.000 dei jaso ziren eta 1.284.000 operazio burutu. Honek, hurrenez hurren, %50 eta %70eko igoera
|
esan
nahi du 1998ko ekinaldiarekiko.
|
|
|
International Data Corporation enpresa amerikarrak emaniko datuen arabera, 2000 amaierarako 160 inguru bilioi pezeta mugituko ditu Internetek sortutako ekonomia berriak. Horrek
|
esan
nahi du orain artean negozio bakar batek ez duela gisa honetako hazkunde erraldoirik bizi izan.
|
|
|
Gizarajoa! Ez, esan nion nik, zure amak
|
esan
nahi du ni Erreka Mariren lagun mina naizela. Kasetak salduz ez gara aberastu, baina behin etxe batean sartuta, betirako izaten da.
|
|
|
Komertzialtasunak antzerkian bi helduleku izan ohi ditu, ona eta ez hain ona. Zure ustez, zer
|
esan
nahi du antzezlan bat komertziala izateak?
|
|
|
Munduan kontsumitzen den energiaren %35 petrolioa da, eta horrek garbi erakusten du munduko ekonomian duen funtsezko garrantzia. Halaber, herrialde ekoizle eta esportatzaileentzat
|
esan
nahi duen negozioa adierazten du. Nahiz eta oraindik datu ofizialik ez dagoen, upelaren batez besteko prezioa 25 dolarrekoa izan dela kontuan harturik, 1999an 170.000 milioi inguru dolarreko (30 bilioi pezeta, 1,2 bilioi libera) dirutza bildu zutela esan genezake.
|
|
|
Saudi Arabiaren ondoren munduko bigarren ekoizle handiena izan arren (egunean 6,4 milioi upel ekoizten ditu), inportatzaile handiena ere bera da, 9,2 milioi upel inportatuz. Espainiako Estatuan 1,32 milioi kontsumitzen dira, hau da, mundu osoan kontsumitzen denaren %1, 8 Petrolioak Espainian energiaren %58
|
esan
nahi du.
|
|
|
Amaitzeko, eta Jonek esan duenaren haritik, irakurlea omen da huts egiten duena. Horrek zer
|
esan
nahi du, euskal idazleak maila ona ematen duela?
|
|
|
Eta ETAk esaten duenean' eraikuntza nazionala aldatu nahi izan digute bake prozesuaren truke', astakeria galanta esaten du. Gauza bat da bake prozesua bultzatzea (horrek, noizbait, denok mahai baten inguruan eseri behar dugula
|
esan
nahi du) eta bestea, alderdi abertzaleen arteko lan amankomuna dena. Dena dela, Lizarra orain mamitzen ez bada ere, zenbait lan komun garatzea ahalbidetu du eta lan komun horrek fruitu gehiago eman dezake aurrerantzean.
|
|
|
Sozietateko lehendakari gisa, Claudio Boada, 67tik aurrera, eta Villar Mir, 1970ean, izan ziren garai horietako hedakuntza arrapaladatsuaren arduradunak, gerora etorriko zen hondamendia eraginez. Neurrigabeko itxaropen onen garaiak ziren, Barakaldo eta Sestaoko ekoizpena 1.300.000 tonataraino handitu nahi zen, eta horrek %50eko hazkundea
|
esan
nahi zuen. Etxebarriko Bandas 300.000tik 400.000 tonatara handitu nahi zen.
|
|
|
"' Normaltzea, herri txikia garela...' gehiegi aipatzen dugu Euskal Herrian. Zer
|
esan
nahi du normaltzeak. Mundu guztia den bezala izan behar dugula, amerikanoa, esaten duten bezala?
|
|
|
Horretarako, 2.000 milioi pezeta (80 milioi libera) inbertitu ditu. Iasmeten teknologi jarduera %9 hazi zen 1999an, eta horrek
|
esan
nahi du fakturazioa %18 igo zela. Nabarmentzekoa da euskal zentro teknologi honek Europako ikerketa eta garapen proiektuetan duen partaidetzaren garrantzia.
|
|
|
Euskal musikan zortziko erritmo ospetsua dago. Horretaz nik baino askoz ere gehiago dakiten musikologoek aztertu dute zortziko erritmoa, eta turkieraz" herrena"
|
esan
nahi duen hitz batekin deitzen dutena dela diote. Erritmo irregular gehien dagoen zonaldea Turkia da.
|
|
|
Erritmo irregular gehien dagoen zonaldea Turkia da. Honekin
|
esan
nahi dut euskal musika guk egiten duguna dela. Euskal Herrian mirari bat dago, hizkuntza kontserbatu egin da.
|
|
|
Endesak, berriz, 33.712, horietako 18.199 langile Espainiako Estatuan arituz, eta gainerako 15.413ak atzerrian. Horrek
|
esan
nahi du, bat egite horretatik sortuko den talde berriak 44.675 langile izango lituzkeela. Zenbat milaka langileri eragingo dio" egokitzapenak"?
|
|
|
Ipar zein Hego Euskal Herrian ahoz aho transmititu izan diren euskal elezaharretatik gustukoen dituztenak aukeratu eta horiexek aurkezten dizkigute, gazteleraz ahatik. Izan ere, aukeraketa eta itzulpenaren egileek ohartarazten digutenez, ipuin hauetatik asko frantsesera itzuliak zeuden aspaldi, baina ez hala Cervantesen hizkuntzara, gaztelerara
|
esan
nahi dugu. Ipuinaren itzulpena eskaintzeaz gainera, haietako bakoitzaren amaieran, non entzuna izan zen, noren ahotik eta nork jaso zuen adierazten dute zehatz mehatz.
|
|
|
Zer
|
esan
nahi du zuretzat Aguilar de Campoo ko sariak?
|
|
|
Jose Donoso Chileko idazleak zioenez berak egin zuen halako tailer bat eta utzi egin behar izan zuten, ikasleek esaten ziotelako euren sormenerako bideak murrizten zituela. Horrek
|
esan
nahi du haiek muntatutakoa izan dela halako potaje bat... haientzat!
|
|
|
Arretaz lan eginda. Alde batetik ongi ulertu behar da testua, eta horrek
|
esan
nahi du ez bakarrik hitzak ulertzea, baizik eta baita" background" a ere. Alegia, horren atzetik hizkuntzak eta kulturak duen karga guztia, ageriaren atzetik dagoen karga kultural eta erreferentziazkoa jasotzea.
|
|
|
Sariak ongi daude zuri ematen dizkizutenean, gainerakoan munduko injustuenak eta ustelenak dira. Benetan
|
esan
nahi dudana da idazle batentzat ez dela batere ona sariei begira egotea, pentsatzea sari batek erabakitzen duela bere kalitatea; are gutxiago sari horren beharrean egotea bizimodua aurrera ateratzeko. Sariak eta objektibotasuna uztartzea ezinezkoa da.
|
|
|
Eta futbolaren mundutik abiatuta beste zerbait kontatu nahi izan diet. Liburu bitxi bat egin nahi izan dut, ez geldoa. Zinematografiko samarra
|
esan
nahi dut.
|
|
|
Aurrekontua aipatu duzu. 597 milioi pezetakoa izan da aurtengoa eta igoera handia
|
esan
nahi du horrek. Zertan erabiliko da kopuru hori?
|
|
|
Aldizkariaren arduradunak ez ziren bakarrak elkarren arteko haserreaz kezkati egote horretan. Donato Unanuek antzeko zerbait
|
esan
nahi zuen" Sektakeria, Digmakeria" idazlanean eta Gaztañaga jaunak ere ez zituen denak berarekin" 100 gn Kezkak. Erri bat bere barruan erdibitua" argitara ematerakoan.
|
|
|
Horrek
|
esan
nahi du, mozkin handiak lortzen dituzten enpresek (Endesak 212.653 milioi pezeta irabazi zituen iaz eta Iberdrolak 127.000 milioi) fondo publikoak erabiltzen dituztela langileen kostuak murrizteko. Eta larriena zera da, bat egitearen berria zabaldu baino egun batzuk lehenago, Espainiako Gobernuko presidenteak berak, Jose Maria Aznarrek, publikoki arbuiatu zituela aurretiko erretiro planak bere politikaren barruan, hain zuzen ere PSOEren Gobernuan oso eskuzabal erabili zen jokabidea, hainbat sektore birmoldaketa egiteko.
|
|
|
Erreflexiboagoak dira beharbada. Zerbait
|
esan
nahi duzu, baina ez duzu esplizitua izan nahi. Askotan gehiago da ezkutatu nahi duzuna, esan nahi duzuna baino.
|
|
|
Zerbait esan nahi duzu, baina ez duzu esplizitua izan nahi. Askotan gehiago da ezkutatu nahi duzuna,
|
esan
nahi duzuna baino.
|
|
|
Edo geroago Marxekin. Horrek zer
|
esan
nahi du. Bada hemen beste erreferentzia batzuk zetozela.
|
|
|
Ahalik eta maila altuen ematen oso zaila eta konplikatua den molde batean. Baina urteekin konturatzen zara benetan jarraitzea merezi badu, zeuk
|
esan
nahi duzun zerbait eta zeure barrua ateratzeko molde bezala balio dizulako dela. Eta hor bide pertsonal bat egiten duzu.
|
|
|
Espontaneidade hori kontrolaezina denez, bertsolaritzak nire ustez sekula ez du izango, hizlari espontaneoek izango ez duten bezala, goiko maila hori. Gaur egungo bertsolariei,
|
esan
nahi dutena esateko ez bada, ez zaie interesatzen bertsolaritza, eta jarrera horrekin dabilen bertsolariari goi mailako estrukturarik ez diote sekula eskura emango. Diseinu baten barruan bazoaz goraino jasoko zaituzte, baina han hizketan hasten bazara ez.
|
|
|
Uste dut inportanteena
|
esan
nahi duzun hori erraz komunikatzea dela. Orduan pentsatzen dut ez dela lexiko arraro, hitz zail eta joskera korapilatsuen bila ibili behar.
|
|
|
ETAren su etena da gehien errepikatzen den errealitate zati edo puska. Zerbait
|
esan
nahi du horrek. (El Diario Vasco I)
|
|
|
Munduko gerrate izugarri baten ondotik onartua baliagarri ez bazen, ea beste gudu baten zain egon beharra ote dugun. Demokrazia herriaren burujabetza da eta horretarako ez dago grekeraz asko jakin beharrik, demokraziak zer
|
esan
nahi duen jakiteko. Adibide soil bat jartzekotan, ni konforme nengokeela gure hizkuntza, Europan diren hizkuntzetarik zaharrena, legez bizirik jarraitzeko neurriak hartuko balira, gainera gogoan izanik Frantzia eta Espainiako hizkuntzarik zaharrena dela euskara.
|
|
|
Esapide batzuetako forma hartuak, berriz, sarri darabiltza. Egia esan, maiz darabilen goxeric arrats ere halakotzat har genezake, baina euskaraz oso zabal dabiltzan gizaldirik gizaldi, herririk herri eta antzekoak
|
esan
nahi dugu hemen. Horrelakoetan, bizkaierazko joerari jarraituz, ric erabiliko du eta ez instrumentala.
|
|
|
Euskara ikasteko ze estrategia erabiltzen zituen jakite aldera, edo euskaraz ari denean, hobetzeko zer egiten duen ezagutu asmoz, honako galdera hauek egin dizkiogu. 1 Hizketan ari zarela, zer egiten duzu
|
esan
nahi duzun hitza ezagutzen edo gogoratzen ez duzunean. Antzeko beste hitzen bat bilatzen saiatzen naiz.
|
|
|
Antzeko beste hitzen bat bilatzen saiatzen naiz. 2 Eta
|
esan
nahi duzun hori oso korapilotsua iruditzen zaizunean. Ideia hori bera era errazagoan azaltzen saiatzen naiz, ezagutzen ditudan egiturak erabiliz.
|
|
|
Zentzu honetan eremu publikoaz dugun ulerkera Habermas ek azaltzen duenaren ezberdina da.Irakurleak ikusiko duenez, hemen komunikatu aditzak, harremanetan jarri?
|
esan
nahi du, eta ez. Habermas en lanetan bezala? –argudio onenetan oinarritutako adostasunaren bila ibili?.
|
|
|
Zerikusi zuzena diogunean hauxe
|
esan
nahi dugu, alegia, artikuluak ez duela ezertarako aipatzenEuskal Herria, osorik zein bere zati bat?, eta soilik Espainiaz ari dela. Artikulu batek Estatu Espainiarosoan eragina duen gertaera bat aipatzen badu (esaterako, Madrilgo Gobernuaren Ministro kontseiluakhartutako erabaki bat) baina Euskal Herria era espezifikoan aipatzen ez badu, orduan. Espainiarekin soilikzerikusia duen artikulutzat?
|
|
|
aipaturiko eztabaidaren baitan, Amsterdam goHitzarmenean, Europar Batasunarena egokitzen duen itunean alegia, protokoloberezi bat sartu zen, non, zerbitzu publikoaren defentsan, Estatu bakoitzariaukera ematen zaion horren finantzaketa ezarritako zerbitzu publikoko eskakizunak betetzeko moduan antolatzeko, betiere merkatuaren baldintzetan etakonkurrentzian eragin okerrik izan gabe. Honek, azken batean, finantzaketamistoa erabili ahal dutela
|
esan
nahi du, nahiz eta finantzaketa publikoa, zerbitzupublikoak finantzatzera joango dela ziurtatu den. Europako Batzordearen Ebazpenean, bide beretik, zerbitzu publikoaren garrantzia berretsi etagarai digitalean ere zerbitzu publikoek kalitatezko zerbitzuak eskaintzen jarraitzeko kapazitatea izan behar dutela zehazten da; halaber, publiko guztientzako zerbitzuak eskaintzean, legitimotzat jotzen du ebazpen horrek zerbitzupublikoek ere entzuleria zabal batera heltzeko ahaleginak egitea76.
|
|
|
Proportzionaltasuna, alegia, arauketa edota interbentzioa helburura egokitua izatea. Honek, funtsean, arauak eta interbentzio publikoak mugatu etagaur egun dauden mailan gordetzera joko dela
|
esan
nahi du, alegia, dagoeneko ezarritako tresnak lortu nahi diren interes orokorra bideratzeko nahikoak direla kontsideratzen dela. Zentzu honetan, autorregulazioa bultzatzera joko da, bai Estatuen zein Europako Batasunaren mailetan, betierezainduz, horrek ez duela ekarriko kudeatzaile nagusiek kudeatzaile txikiagoei beren interesen araberako joko arauak inposatzea.
|
|
|
Hori nafarrei planteatuz gero, eta nafarrek horionerako izango dela ikusten baldin badute, guk Erkidego Autonomoan horrekemaitza onak ematen dituela demostratu izan dugulako, ez ote lukete onartuko. Iparraldean, berriz, kontzientzia mailako lan oso gogorra egin behar da. Ikusaraziegin behar zaie, euskalduna izateak zer
|
esan
nahi duen. Eta horrez gain, Departamenduaren eskakizuna bultzatu behar dugu, bertako jendeak tresna propioekinemaitza hobeak lortzen direla ikus dezan.
|
|
|
Edo identifikazioaren zirkuitulaburrera darama subjektua, edo Lacan-en grafoan aurkituko duzuen eta sarrera atea Bestearen kokagunean duen bigarren zirkuitu bat irekitzendu. Honek
|
esan
nahi du, analisia analistak hartuko duen jarreraren menpe dagoela.
|
|
|
Guraso gutxikonartzen dute beren haurren arerio sentimenduen adierazpena, eta pazienteguztiengan aurkitzen da jarrera negatiboa. Sentimendu horiek, terapian zehar, aztertuak eta adieraziak izaten dira, bai fisikoki bai hitzen bidez. Baina gauza beragertatzen da torax, sorbalda eta besoetan eragina duten tentsioekin, neurritasun etauzkurdura horrek hauxe
|
esan
nahi duelarik: –Ezin ditut besoak zureganantz luzatu, beharrezkoa dudan samurtasuna eskatzeko.
|
|
|
Sumatzeak
|
esan
nahi du gorputzaren sentipenen jakitun izatea eta haieiesanahiren bat emateko gai izatea. Horrenbestez, pertzepzioa gorputz sentipenenmendean dago:
|
|
|
Protagonistak dakienarekin ez jardutea lortu nahi da, eta aldiz, bere espontaneitateari atea zabalik uztea, etajardun ordez dramatizatzea. Kasu honetan, hauxe
|
esan
nahi du: subjektuak, balitz, psikodramatikoa burutzea,, da?
|
|
|
Honek ondokoa
|
esan
nahi du: transferentzia ulertzea, ahozko interpretazioaerabiltzea, terapeutak eszena dramatikoan parterik ez hartzea eta batik bat hauageriko eduki gisa ulertzea, gorderik dagoen edukia interpretazioaren bidezkontziente egin nahi delarik.
|
|
|
Zer esanik ez, hori ez da ezagutza teoriko edo intelektual soila, bizipenezkoabaizik, eta honek
|
esan
nahi duena da, bizitzan jasaten diren bezalaxe, amodioa, gorrotoa, bekaizkeria, atsegintasuna, poza eta tristurak direla talde egoeran.
|
|
|
Hirugarrenik eta azkenik, argi
|
esan
nahi nuke, ez liburu hau, ezta mundukoomenaldi guztiak ere, ez direla aitzakia nahikoa, pentsatzeari, idazteari eta, beharrezkoa balitz, kontrakoa esateari ere ekiteko. Bakarrik faltako litzateke, guztion arteanmesedea baino areago kaltea egitea, Txillar kritikoa eta polemikoa isilaraziz.
|
|
|
Txillar emotibitate hutsa da, erromantiko petoa zentzu berezkoenean; maitasuna da bere motorra, eta emozioa duegintza guztien oinarrian. Badakigu politika (politikoa
|
esan
nahi dut) eta maitasuna ezdatozela beti bat. Horregatik erratu izan da batzuetan, eta horregatik jakin behar izandu onartzen erratu egin dena.
|
|
|
aipatzen du, bere ustean1955ekoa, Oargui k saritua. Baina titulu horrekin Oargui k saritu idazlanaren autorea, izatez, Berasaluze tar Sabin Arantzazukoa izan zen; eta in Euzko Gogoa, ilbeltzaotsaila, 1956, 109, irakur daiteke, Txillardegik galdutzat ematen duen lantxoa.Ekibokazio bat izanik ere, guretzat interesgarria da, jada urte haietan TxillardegiKierkegaard ekin zebilela,
|
esan
nahi baitu, bero bero gainera. Izan ere, K. Mitxelena khau dio Leturia-ren. Sarrera hitz batzu?
|
|
|
Musikaren izaera identitarioa aipatzen dugunean, hauxe
|
esan
nahi dugu: norberakedota gizarteak, orokorrean, berezkotzat jotzea, harekiko atxikimendu berezia agertzea (norbere izaeraren zati bat bailitzen), haren eraginpean hunkipen, kitzikapen, zirraraedota sentiera berezia esperimentatzea eta gizartea edo gizataldea errepresentatzekoordezkari akustiko gisako erabilera onartzea, aintzakotzat hartzea.
|
|
|
Mende honetan, Europan bi gerra beldurgarri izan dira (eta 19391945koak) zeinen ondorioz estatuen mugak eraldatuak izan ziren. Horrek
|
esan
nahi du, besteak beste, herrialde eta lurraldeen konkista zela tartean. Aldi berean, mendehonetan zehar, estatuen barnean hainbat Herriren independentziarako gerra txikiagoakere izan dira.
|
|
|
monetaren berdinkidea. Horrek kontu unitate bat ordainketa unitate batean aldatzeko eragiketa formal bat behar dela
|
esan
nahi du. Ezagutzen dugu eragiketa hori:
|
|
|
Komillak ezin erabil daitezke, zeren bestela, ahotsa aldatzen ondo jakiteko, sabel hiztunak izan baikinateke, beste pertsona baten esaldi bat
|
esan
nahi dugunean. Irratian letra mota ezin alda daiteke, ezta era kurtsiban edo beltxean ipini ere.
|
|
|
Hiztegiek dioskutenez, radius berba latinoan daude mailegu honen erroak. Eta radius berbak argi izpia
|
esan
nahi du. Argia eta irratiaren hastapena zuzenean erlazionaturik daude.
|
|
|
–Esan nahi dudana da, eta lasaitu zaitez,
|
esan
nahi dudana da Eiderrek hori guztia egin bazuen zerbaitegatik izan zela. Ez zen be....
|
|
|
Noski, eurek ere ezagutu ninduten, eta denetatik argalena hurbildu zitzaidan. Sei ziren, nahiko itxura antzekoa zutenak,
|
esan
nahi dut arropak, ilea eta abarrak. Rocíoren erreferentzia erabili zuen tipo argalak nirekin berbetan hasteko, alegia Killarneytik ezagutzen ninduela, Rocío euren lagun egin zelako eta hori dena.
|
|
|
Ezin dut sinetsi. Barkatuko didazu, Bitakora, baina ezin dut oraindik ondo ulertu honek guztiak zer
|
esan
nahi duen. Galduta nago, baztertuta, ahaztuta, bakarrik, inoiz baino bakartiago.
|
|
|
Botoia zanpatu zuen, eta ordenagailuak ohiko zaratatxoak egin zituen,
|
esan
nahi zutenak kontrazeinuko hitza zuzena zela.
|
|
|
Ez dakit nola ikusi nuen ere. Beno, bai, badakit, baina
|
esan
nahi dut bidetik ia ezinezkoa zela urtegia ikustea. Batez ere autoa gidatzen joanez gero.
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duzu?
|
|
|
Bestea, Txema. Eta orduan geu ere, Tere eta biok
|
esan
nahi dut, apuntatu egin ginen akademia horretan. Astean hirutan joaten ginen eta joaten ziren, noski, mutil biak ere; eta astean hirutan Jabiri begira igarotzen genuen klaseak irauten zuen ordu eta erdia, beti erdi jolasean eta intsinuazioz gainezka.
|
|
|
Barkatuko zait ahalkea. Nolanahi ere,
|
esan
nahi nuke kabalen munduarekin zerikusi gehiago ikusten diodala terapia modu horri, medikuntzarekin baino. Konforme nago psikiatrarekin.
|
|
|
Niretzat arazo bakarra ura zen. Ura kantitate handitan,
|
esan
nahi dut. Eta hala, bada, hasi nintzen neure kasa, ezkutuan (lagunengandik ezkutuan, batik bat), lehen saiotxoak egiten.
|
|
|
Badakit. Nik ez dut hori esan nahi, ordea; nik
|
esan
nahi dudana da zalantza egiteko zio pisuzkoak ditudala, ez baitut beste inor ezagutzen niri gertatu zaidan zorigaitzaren parekoa gertatu zaionik. Ez, ez dut ezagutzen.
|
|
|
Akonplexatu bat,
|
esan
nahi duzu.
|
|
|
Jakina ezetz. Historia hasieratik amaieraino
|
esan
nahi nuke. Beldurti banintz, isildu egingo nintzakeen.
|
|
|
Zer
|
esatea
nahi duzu. Ezetz?
|
|
|
Gauzak erabat aldatu dira gure artean. Zer gehiago
|
esatea
nahi duzu. Maite zaitudala?
|
|
|
Maite zaitudala? Gero eta gehiago, egia
|
esatea
nahi baduzu, baina besterik ez dakit... Hori eta, Dabidekin bazkaldu ondoren, bakarrik ibiltzeko beharrizana dudala.
|
|
|
Hiru bat hilabete, urte osoa, bizitza osoa? Eta bakarrik diodanean, bakarrik
|
esan
nahi dut. Berdin zait gurean edo apartamenduren batean, alokairuan.
|
|
|
Otoitz horiek antigualekoak dira eta, esanahia oso ongi ezagutu ezean, hutsalak irudi dezakete. Zerua, izena santu izatea, erreinua, tentaldia, bekatariak..., hitz zaharkituak dira eta, nik neureganatuak ditudan arren, ulergarria zait
|
esan
nahi duzuna. Hala ere, otoitz egiteko molde asko dago.
|
|
|
Urtarrilean, egunero, batez beste, 29.286 lagunek bisitatzen zuten on line gune hau. Horrek
|
esan
nahi du Estatu espainiarrean gehien bisitatua izan den hirugarrena izan dela, El Pais Digital eta El Mundo ren atzetik. Egunkari digital honek paperezko euskarrian erabiliko den informazioa ere sortzen du.
|
|
|
Kontuan eduki behar da 1996 urteko lehen hiruhilekoan Estatuko populazioaren% 1,4 soilik zegoela konektatuta. Honek
|
esan
nahi du tarte honetan sarearen erabiltzaileen kopurua 5 aldiz biderkatu dela.
|
|
|
5) Nazioarteko itunak: horrelako itunak izateak truke maila nabarmena eskuratu dela adierazten du, beste mintzakide batzuekin hitzarmen eta koordinazio mailak lortu direla
|
esan
nahi duelako. Nazioarteko erakundeen partaide izatea atal honetan dago sartuta.
|
|
|
Aipatutakoaren adierazgarri, besteak beste, honako hauek dira: prentsa nazionalistan argitaratzen ziren artikulu ugari, euskal gatazkaren nazioarteko dimentsioa azpimarratzen baitzuten; EAJk Eusko Idazkaltza Buruba sortu izana, kanpo propagandaz ardura zedin; hainbat naziotara egindako bidaiak; EAJk Europako Nazionalitateen Biltzarrean sartu eta urteko bileretan parte hartu izana (Ramon Bikuñaren esanetan," dar caracter mundialanuestro pleito"
|
esan
nahi zuen horrek);" Euzkadi Europa" goiburua erabili izana.
|
|
|
' Biblioteka eragiten duela
|
esan
nahi du, gizarte nekazarian nekazaritzak sortzen duen aberastasunak bezalaxe edo industri gizarteak sortzen duenaren pareko.
|
|
|
Zentzu erlatiboa edo azalezkoa, alde batetik, eta zentzu erabatekoa edo etikoa, bestetik, deituko ditut. Adibidez, hau aulki ona dela esaten dudanean, horrek
|
esan
nahi du aurretik erabakitako helburu baterako balio duela, eta hemen ona hitzak esanahia dauka soilik helburu hau aurretik zehaztuta geratu den neurrian. Egiaz, zentzu erlatiboan, ona hitzak aurretik erabakitako maila bat eskuratzea esan nahi du soilik.
|
|
|
Adibidez, hau aulki ona dela esaten dudanean, horrek esan nahi du aurretik erabakitako helburu baterako balio duela, eta hemen ona hitzak esanahia dauka soilik helburu hau aurretik zehaztuta geratu den neurrian. Egiaz, zentzu erlatiboan, ona hitzak aurretik erabakitako maila bat eskuratzea
|
esan
nahi du soilik. Horrela, gizon hau pianojole ona dela esaten dugunean, esan nahi dugu trebezia maila jakin batez zailtasun maila jakin bateko piezak jo ditzakeela.
|
|
|
Egiaz, zentzu erlatiboan, ona hitzak aurretik erabakitako maila bat eskuratzea esan nahi du soilik. Horrela, gizon hau pianojole ona dela esaten dugunean,
|
esan
nahi dugu trebezia maila jakin batez zailtasun maila jakin bateko piezak jo ditzakeela. Eta, era berean, katarroa ez hartzea niretzat garrantzitsua dela badiot, esan nahi dut nik katarroa hartzeak nire bizitzan hainbat ondorio deskribagarri sortzen dituela; eta esaten badut hau errepide zuzena dela, esan nahi dut hau errepide zuzena dela helburu baten arabera.
|
|
|
Horrela, gizon hau pianojole ona dela esaten dugunean, esan nahi dugu trebezia maila jakin batez zailtasun maila jakin bateko piezak jo ditzakeela. Eta, era berean, katarroa ez hartzea niretzat garrantzitsua dela badiot,
|
esan
nahi dut nik katarroa hartzeak nire bizitzan hainbat ondorio deskribagarri sortzen dituela; eta esaten badut hau errepide zuzena dela, esan nahi dut hau errepide zuzena dela helburu baten arabera. Horrela erabilita, adierazpen hauek ez dute arazo zail edo sakonik.
|
|
|
Horrela, gizon hau pianojole ona dela esaten dugunean, esan nahi dugu trebezia maila jakin batez zailtasun maila jakin bateko piezak jo ditzakeela. Eta, era berean, katarroa ez hartzea niretzat garrantzitsua dela badiot, esan nahi dut nik katarroa hartzeak nire bizitzan hainbat ondorio deskribagarri sortzen dituela; eta esaten badut hau errepide zuzena dela,
|
esan
nahi dut hau errepide zuzena dela helburu baten arabera. Horrela erabilita, adierazpen hauek ez dute arazo zail edo sakonik.
|
|
|
balio judizio erlatibo bakoitza gertakari enuntziatu hutsa da, eta, beraz, balio judizio baten itxura osoa galtzeko modu batean adieraz daiteke. Beraz," Grandchesterrerako bide zuzena hau da" esan beharrean," Ahalik eta denbora gutxien Grandchesterrera ailegatu nahi izanez gero, jarraitu beharreko bide zuzena hau da" esan zatekeen modu berean;" Gizon hau korrikalari ona da" esaldiak soilik
|
esan
nahi du minutu jakin batzuetan milia jakin batzuk korritzen dituela, eta abar. Baina, defenditu nahi dudana da, ezein gertakari enuntziatu ezin dela balio judizio erabatekoa izan (edo ezein gertakari enuntziatuk ezin duela balio judizio erabatekoa inplikatu), balio judizio erlatiboak gertakari enuntziatu hutsak direla froga daitekeen arren.
|
|
|
Badirudi Hamletek dioenak ona eta txarra, guregandik kanpoko munduaren ezaugarriak ez diren arren, gure gogo egoeren ezaugarriak direla inplikatzen duela. Baina
|
esan
nahi dudana da gogo egoera ez dela ez ona, ez txarra, zentzu etiko batean, gogo egoerarekin, deskriba dezakegun gertakari batez ari garen heinean. Adibidez, gure munduko liburuan xehetasun fisiko eta psikologikoez betetako hilketa baten deskribapena irakurriko bagenu, gertakari hauen deskribapen soilak ez luke proposizio etiko dei genezakeen ezertxo ere edukiko.
|
|
|
Gauzen egoera batek ez du, berez, epaile erabateko baten botere hertsatzaile deituko dudana. Orduan, zer pentsatzen dugu eta zer
|
esan
nahi dugu," erabateko ongia"," erabateko balioa" eta halako beste adierazpen batzuk erabiltzeko joera sentitzen dugunok, nik barne. Beraz, neure buruari hau argitzen diodan bakoitzean, naturala da funtsean adierazpen hauek erabiliko nituzkeen kasuak gogoratzea, eta plazerraren psikologiari buruzko hitzaldi bat emango banizue egongo zinateketen egoera berean nago ni orain.
|
|
|
Agian norbaitek udako egun on batean paseoan ibiltzearen sentipena aukeratuko luke adibide berezitzat. Egoera berean nago balio erabateko edo etikoaren bidez
|
esan
nahi ditudan gauzetan nire gogoa finkatu nahi dudanean. Nire kasuan gertatzen zait beti esperientzia berezi baten ideia agertzen zaidala eta, beraz, zentzu batean, nire esperientzia par excellence dela; horrexegatik orain zuen aurrean hitz egiterakoan, esperientzia hau erabiliko dut lehenengo adibide nagusitzat hartuz.
|
|
|
Utz iezadazue hau azaltzen. Zentzu erabat argia dauka zerbait agitzeak harritzen nauela esateak; guztiok ulertzen dugu zer
|
esan
nahi duen inoiz ikusitakoa baino handiagoa den txakur baten tamainak harritzen nauela, edo, hitzaren zentzu arruntean, ezohizkoa den beste gauzaren batek harritzen nauela. Kasu horietako bakoitzean, kasua ez izatea pentsa nezakeen zerbait kasua izateaz harrituta geratzen naiz.
|
|
|
Adibidez, zeru urdinerantz begiratzen dudanean esperientzia hori edukiz gero, zerua urdina izateak harrituko ninduke, hodeitsua den kasuarekin konparatuta. Baina hau ez da
|
esan
nahi dudana. Zerua existitzeak harritzen nau, edozein modutan izanez.
|
|
|
Aipatu d (it) udan beste esperientziaz (esperientziez) —erabateko ziurtasunaren esperientziaz— gauza bera esan daiteke. Ohizko bizitzan guztiok dakigu zer
|
esan
nahi duen salbu egoteak. Nire bulegoan salbu nago, autobusak ni harrapatu ezinean.
|
|
|
Tosferina edukita, salbu nago berriro ez dudalako edukiko. Funtsean salbu egoteak
|
esan
nahi du fisikoki ezinezkoa dela niri gauza batzuk gertatzea eta, beraz, ez du zentzurik edozein gauza gertatuta ere salbu nagoela esateak. " Salbu" hitzaren beste erabilpen txarra dugu, beste adibidea" existentzia" edo" hunkitzea" hitzaren erabilpen txarra den bezala.
|
|
|
Adierazpen hauek guztiak, hasiera batean, badirudi konparazioak besterik ez direla. Horrela, badirudi zuzena hitza zentzu etikoan erabiltzean, nahiz eta
|
esan
nahi duguna azaleko zentzuan zuzena ez izan, zerbait antzekoa dela, eta esaten dugunean" Hau pertsona ona da", nahiz eta ona hitzak ez duen esan nahi" Hau futbolari ona da" esaldiak esaten duena, antzekotasunik badela ematen du. Halaber, esaten dugunean" Gizon honen bizitza baliotsua zen", ez dugu egiten harribitxi baliotsuez mintza gintezkeen modu berean, baina badirudi analogia motaren bat badagoela.
|
|
|
" Ez naiz erabiltzen ari hitza halako modutan ezen esan baitezakezu...", eta esanez ere erlijio askok" esaten dutela beste batzuek zentzugabekeriatzat hartzen dituzten gauzek zentzua dutela, eta ez dutela besterik gabe ukatzen beste erlijio batek baieztatutako esaldiren bat"; eta hau argitu zuen esanez jendeak" jainkoa" gizaki baten antzeko zerbaiti erreferentzia eginez erabiltzen baldin badu, orduan" Jainkoak lau beso dauzka" eta" Jainkoak bi beso dauzka" esaldiok zentzua dutela, baina beste batzuek" Jainkoa" halako modutan erabiltzen dutela ezen" Jainkoak besoak ditu" baita zentzugabekeria —" Jainkoak ezin du besorik izan" esango lukete— Era beretsuan," arima" adierazpenari dagokionez, esan zuen batzuetan jendeak halako modutan erabiltzen duela ezen" arima gizaki gaseoso bat da" adierazpenak zentzua baitu, eta batzuetan halako modutan ezen ez baitu zentzurik. " Gramatikaren aldetik" zentzu desberdinak adierazpenaren bitartez
|
esan
nahi zuena azaltzeko, esan zuen bilatzen genituela ez" konparagarriak" diren hitzak, adibidez," solido" eta" gaseoso" konparagarriak diren legez, baizik eta desberdinak direnak, adibidez," aulkia" eta" aulkian esertzeko baimena" desberdintzen diren legez, edo" trenbidea" eta" trenbide istripua"....
|