|
2000
|
|
|
Emaztearen heriotzaren berri modu lazgarrian ezagutu zuen. Emazteak telegrama bat bidali zion Castellongo espetxera ebakuntza bat egin behar
|
ziotela
esanez. Telegrama hura ez zuen eskuratu, ordea.
|
|
|
|
Esanak
esan, zertarako balio du hizkuntzak jakiteak. Mundua ulertzeko modu ezberdina damaigutelako, akaso?
|
|
|
Ate joka dagoen belaunaldiak ere ikusmolde berria ekarriko du, zalantzarik gabe.
|
Esanak
esan, antzerkiaren indargunea eta tiradizoa hitzean egongo da. Baita aktorearen presentzia ere, eta ez dago ezer hori ordezka dezakeenik.
|
|
|
Prestakuntza gutxi egiten duzula diote askok, baita parrandazalea zarela ere. Eta
|
esanak
esan, txapelduna zara. Aurten, nola egin duzu 16 kilo galtzeko?
|
|
|
EAJk esaten du, ETAri gure proiektua aurkeztu genionean ETAri
|
esan
zioena: " Aizue, badakigu behin betirako su etena eskaintzen duzuela, eta gainera, proiektu honen truke armak uzteko asmoa adierazten duzuela, baina guk proiektu honetan ez dugu sinesten".
|
|
|
Besterik gabe, beste jardunbide bat da, eta gizartean bere lekua badu, utzi bere bidea egiten. Besteen
|
esanak
esan, gu konturatu gara guri balio digula eta gainera sortzaile bezala esperientzia aberasgarri bat ari garela sortzen, baita proiektu soziokultural bezala ere, baduela bere lekua. Elkartearen inguruan proiektu autoeratu bat sortzen ari gara euskal lurralde guztietan, bertsolaritzako agente guztien partaidetzaz, eta gizarte esperientzia bezala ere ezaugarri interesante batzuekin.
|
|
|
Hori bai, sendagarri onenekin ere, ez da izango samurra euskararen etorkizuna. Dena den,
|
esanak
esan, euskarak badu gauza bat ona: ibili luzea egin duela.
|
|
|
Hots, Estatuak, beraz, agintea edota boterea zuten klaseek, hasiera eman zioten kate bati: populazioaren alfabetatzea (gaztelaniaz), bat egiten zuten lurrraldean eta hizkuntzan oinarritzen zen sentimendu nazionalaren sorrera, nazioaren formazioa(
|
dioguna
esateko, Smith-ek egiten duen analisian oinarritu gara; ikus SMITH, A.D.: Op. cit).
|
|
|
Gero, jatetxe mexikarrean mahaira eseri garenean, guk irri egin dugu denak irrika hastean, eta txalo ere egin dugu denak esku zartaka hastean(
|
esanak
esan eta gertatuak gertatu, Dani eskerrak eman, eta denon izenean opari batzuk eskaini dizkiote), baina zorigaitzez Ruben eta bion gogoa ez zegoen ez afarian ez lagunarte hartan eta, hain zuzen ere, han ez egon arren, oso present genituen Dabid eta Patxiri buruz mintzatu gara.
|
|
|
|
Esanak
esan, pozten naiz behingoz zurekin eta ez traste madarikatu horrekin berba egiteaz. Hor zaudela jakitea, nire mezuak entzuten dituzula jakitea lagungarri gertatuko zait azken txanpari ekiteko.
|
|
|
Hauexek dira Kode Zibilaren proiektua idazteko erabili ditugun oinarri nagusiak. Gure helburua ohiturak legeei lotzea izan da; orobat, familia izpiritua zabaltzea, hori ere,
|
esanak
esan, herriaren izpirituaren aldaera baita. Sentimenduak ahuldu egiten dira hedatzen direnean; berezko euskarria behar da, komenigarritasun uztardurak egin ahal izateko.
|
|
2001
|
|
|
|
Esanak
esan, horrek bazuen bere zergatia. " Izan ere, aldizkari au askotan behintzat, nola atera izan dan, miraria, benetan arritzekoa da.
|
|
|
Beste honako hau, ordea, nahikoa bere kabuz erabaki zuela esango nuke: " Atxis, irurogeita amar bat eratara azaltzen da plazara eta,
|
esandakoak
esan, Pakistan aldeko atxisak opioa dauka eta oso gogorra da. Opioa arrisku aundiko droga da; eroina, opiotik sortzen da.
|
|
|
Zazpi urtetik aurrerakoentzat ere bazituen aukeratuak, baina guri ez zaizkigu kabitzen. Hala ere,
|
esanak
esan, bukaeran honoko gomendioa ematen zuen.
|
|
|
|
Esandakoak
esanda, nobela honen irakurketek beste hainbeste Ene Jesussortuko dituztela itxarotea besterik ez zaigu geratzen. Literaturak, norbaitek esan zuen moduan, gauza esentzialak kontatzen baititu.
|
|
|
Pena ematen zidan 100 metro ren bitartez nire pertsona eta literaturarekin kongraziatu nituenei huts egiteak. Nik,
|
esandakoak
esan baditut ere, literaturak (sensibilitateak edukatzen dituen neurrian behintzat), funzio inmediato bat ere baduela sinesten baitut. Funzio hau betetzeko beharrezkoa zait irakurleak ez dezala pentsa modernoarena edo artistarena egiten nabilenik, edo epatatzeko, norbait harriturik uzteko ari naizenik Becketeriak egiten". (142.or.)
|
|
|
Poesia tradizionalagoa, edo ulergarriagoa egin nahian. Kontua da,
|
esanak
esan, atzeraka hasten denean ere primitibismora jotzen duela Atxagak bere" Trikuarena" poema famatuan, ezaguna baita hor poema pigmeo baten aipamena egiten dela, eta ez da kasualitate delako, primitibismoa izatea abangoardiari indarra ematen dion mugimendua, eta horretarako Picasso-ren lana begiratzea besterik ez dago. Afrikako kultura eta pintura elementu berritzaileak izan ziren haren lanean.
|
|
|
Azkenean, merkatu azterketek
|
esanak
esan, kontsumitzailea ez dago erosketa egiteko denbora murriztuko luketen zerbitzuengatik ordaintzeko prest.
|
|
|
Maiztasunak, larritasunak, komunikazioa oztopatzeko neurria eta beste zenbait puntu hartukoditugu kontuan. Eta honek guztiak bakoitzari zenbat denbora eta ahaleginaemango
|
diogun
esango digu.
|
|
|
Baina, orduan, nola lotu isiltzeko eta aldi berean hitz egiteko beharra? Bada, hain zuzen, isiltasunaren bidez mintzatuz, ez
|
esatearen bidez
esanez, mututasuneanerortzeke. Horrexegatik dira bere testuak diren modukoak, komunikazio inplizitueta bikoitzaren bidez esplizituki ezer esan gabe mintzatzen ari da eta.
|
|
|
|
Esandakoa
esanda, eta Euskal Herriak dituen ezaugarri klimatiko eta orografikoak eta hezetasuna kontuan hartuz, ez da hain harrigarri suertatzen egile honek landare usaindunak ustiatzeko ezagutzen duen sail bakarra Nafarroako hegoaldean egotea, Lizarra ondoko Ezketa herrian, 18 hektareakoa.
|
|
|
|
Esanak
esan eta entzundakoak entzun, lanarekin jarraitu dut. Soinekook eratzeko ordua iritsi da, ordea, eta oihala aukeratu behar!
|
|
|
" Mitxelena-ren inguruan[
|
dioena
diot] gero ateratzen hasiko zen Egan aldizkaria (1954) [atzizkirik eza Txillardegirena da], nahiz berrizaleago izan, bazuen,, jakinlariek, xuxen esaten duten bezalaxe, halako, kolaboratzaile produktuaren?
|
|
|
Bestela pentsatzen dugunok, halaz ere, huts horren damuz gelditzen gara, euskal literatura osoaren hutsa baita, Orixerena ez ezik. Lizardik berak,
|
esanak
esan, alderantziz jokatu zuen lirikan bertan izaki bizigabeak pizten eta" nortzen" saiatu zenean.
|
|
|
eta Mendibururen lanez, zahar eta berriez1,
|
esatekoak
esanak daudelakoan, goraxeagotik hartuko nuke nik gaia hemen mintzatu behar dudanez gero pixkaren bat bederen. Eta Mendiburu baino gorago, eta beste orduko eta geroko beste hainbeste baino gorago orobat, Aita Manuel Larramendi daukagu, euskal gaietan.
|
|
|
gerok sortzez mordoilo xamarrak garelako eta euskal prosaren erpin garaietara igotzeko gauza ez garelako edo. Eganen  behin Txillardegik
|
zioena
esango genuke guk ere: ez bata eta ez bestea.
|
|
|
" L, art poétique basque (Un inédit d. Arnau d. Oyhénart)", Gure Herria 39 (1967), 195 1665eko eskutitz horretan, Primitiae hauen inork aditzerik ez zuen beste edizio bat izendatzen da: Erroanen, Garibaik
|
zioen bezala
esateko, hots, Frantziako Rouenen" chez Adrian Morront" egina. Honek ere aditzera emango luke aspaldian susmatzen ari garena:
|
|
|
Bestela badirudi ere, inoiz baino begirago egon behar genuke orain aldi igaroari, etorkizunaz atzendu gabe noski eta etorkizunaren zain gaudelako, hain justu. Besteak beste, lehen egin izan dena egina dago, nahiz gaizki egina iruditu guri; lehen
|
esana
esana dago, oker esana dagoela baderitzagu ere. Ez gaitezen beti, hainbeste aldiz egin dugunez âeta lehengora nator berriz, predikari gogaikarriaren antzeraâ, huts hutsetik abia:
|
|
|
Hemen, gaur aurki daitekeen euskal batzarrik lotsaizunezkoenean, Aita Villasante Kortabitarteren ondoren gainera, hitz egitera lotsagabetu naizenez gero, alferrik litzateke baimen eske eta aitzakia bila hastea. Hasi nadin beraz nire
|
esatekoak
esaten, nola edo hala.
|
|
|
|
Esanak
esan baditut, ez da xuberotarraren oroitzapena belzteko asmotan izan, ongi baitakit bide berri ugari ireki eta zabaldu zituela, asmakizunak nahaste, euskal kulturan. Besterik erakutsi nahi nuke, ezer erakustekotan.
|
|
|
|
Esanak
esan, badirudi Ubillos goratu beharrean, eta goratzeko itxuran agian, beheititzen ibili naizela eta haren izen ona itxuragaiztotzen, beti hartzaile agertu zaigunez gero, biltzen beti handik eta hemendik. Inoiz ez ezer besteri eskaintzen.
|
|
|
Barrenago sartzen bagara, ordea, eta beste galdera hau egiten badugu, ea zergatik
|
dioen
dioena, ez da beti, ezta gehienetan ere, erraz eran  tzuten. Ireki dezagun Arestiren Harrizko herri hau, 1970, 126 plaman, eta hau aurkituko dugu beste bederatzi agindu edo debekuren artean:
|
|
|
Euskaldun izatea ez da gizon izateko era bat besterik, gizon oso eta betea izatekoa horretarako kemenik dugunean, Txillida izatea gizon izateko bidea eta modua den bezalaxe. Ezin dezake Txillidak bere nortasuna uka, eta ezin uka dezake,
|
dioena
dioela eta degiena degiela, bere euskaltasuna. Bere nortasuna ukatzea eta murriztea bezainbat bailitzateke.
|
|
|
3. Uste dut aldez edo moldez erantzunda dagoela galdera hau au rrekoan.
|
Esanak
esan, uste dut soziolinguista gehiegitxo dabilela gure artean. Badakit garrantzitsua dela euskararentzat alor berriak irabaztea, baina euskarari irabazi dizkiogun alor batzuetan nola dihardugun ikusita duda egiten dut mesederik egiten ari ote gatzaizkion geure buruari.
|
|
2002
|
|
|
Hori esanik, esan behar dut, argi eta garbi, nik ez dudala" historiko" tzat jotzeko moduko deus ere ikusi azken txapelketa honetan, non eta epiteto hori dohan banatzen hasten ez garen, kirolean eta egin ohi den gisan. Jon Sarasuari lapurtutako hitzez esanda, ez dakit arrazoi dudan diodana esatean, baina arrazoiak baditut
|
diodana
esateko, eta banan banan aletu nahi nituzke arrazoiotako batzuk.
|
|
|
Espainiako jarrera adibide baten bitartez azaldu digu Arsuagak. Nazio Batuetako CAT delakoak, tortura kasuak direla-eta, Kolonbiako Gobernuari zerbait
|
esaten
dioenean, gobernu horrek hartzen duen jarrera hauxe da: «Guk arazo politiko larria daukagu eta nazioarteko komunitatean arazo hau konpontzeko laguntza eskatzen dugu.
|
|
|
" Tempo politikoari erreparatu behar zaio" esan zuen. ' Tempoa', bai, baina 17 urte beranduago guk
|
esandakoak
esatera. Berak beste zerbait esan nahiko zuen," gauza bakoitza bere garaian" edo holako zerbait.
|
|
|
|
Esanak
esan, Matilde Anton sakristiara eroatea lortu eban. Honen ama Mariñazi, semearen ezkontza orrezaz, ez egoan bape zurituta" Umeak azi, nekeak bizi" inoan esaera zaharrak.
|
|
|
Eta
|
esanak
esan, gaur be zelako nagikerija darakuse gure jakitunak euren arazo ta zeregiñak euzkera bidez azaltzeko! Guzurra dirudi euzkereatzazko euren aburuak.
|
|
|
Baiña
|
esanak
esan, batzun eretxiz, euskereak ez dau balio" informaziñue" egiteko. Cervantes" en berbetea da bakarra orretarako, emen beintzat.
|
|
|
|
Esanak
esan, Aldontzaren arnasa, Soniarentzako izan zan aspaldi luzean. Lehendabiziko maitetasunaten griña ta garra, ezigaitzak izan!
|
|
|
Eta indarraren, diruaren eta zikoitzen erpeetan dakusat ondatu agiñean nire ametserria ere.
|
Esanak
esan, erri horren gau luze honen egunsentia... ez dut nik neuk ikusiko.
|
|
|
|
Esanak
esan, gaiñeko illabeteetan susmatu al izango dogu europar errion gorakadea egiazkoa dan ala ez.
|
|
|
|
Esanak
esan, laurok hitzorkune ilunak. Lausoa eta lanbroa ugari, eta argitasunik ez.
|
|
|
|
Esanak
esan, Bilbo garbiagoren alde jokatu daigun. Garbitasunak, itsusi samarrak be, politago egiten ditualako.
|
|
|
|
Esanak
esan, oro har, hezkuntza ez unibertsitarioko maila guztietan euskarazikasi dutenen portzentajeak nabarmenki gora egin du azken urteotan. Izan ere, 1998/ 99 eta 1999/ 00 ikasturteen arteko ezberdintasuna 6 puntukoa izan zen.1999/ 00 ikasturteko Selektibitatean 600 ikasle gutxiago matrikulatu baziren ere, euskararen kasuan galerarik ez zen gertatu; aitzitik, 50 ikasle gehiago matrikulatuziren.
|
|
|
Unibertsitateak lekuan lekuko eta garaian garaiko gizarteen uste eta kezkeierantzuteko altxatu zirela gehituko genuke guk. Baina, horrek ez du esan nahi, Unibertsitatea gizartearen menpe egoteko sortu zenik; aitzitik, batak bestearinolabaiteko erantzukizuna zor
|
diotela
esango genuke (Apalategi, 1995b, 2001)
|
|
|
|
Esanak
esan, garai hartan UPV/EHU eratzear zegoen, eta Hego Euskal Herriko unibertsitate barrutiaren zatiketa eta euskara ziren kezka nagusiak. Tamalez, zatiketa gauzatu zen, eta euskararenak kezka izaten segitzen du oraindik.
|
|
|
Urte hauetan guztietan, munduak eguzkiaren inguruan segitu du mugitzen, etaeuskal unibertsitaterako urratsak gero eta sendoagoak izan dira.
|
Esanak
esan arren, aurrerapen itzelak egin ditugu, Euskal Herriko Unibertsitatea deritzonaren bidezbatez ere, berton gauden hainbesteren lantokian. Hamaika aitzakia jar daitezkezalantzarik gabe, eta bai zenbatu ahaleko arazo aurkitu ere.
|
|
|
Urte hauetan guztietan, munduak eguzkiaren inguruan segitu du mugitzen, etaeuskal unibertsitaterako urratsak gero eta sendoagoak izan dira.
|
Esanak
esan arren, aurrerapen itzelak egin ditugu, Euskal Herriko Unibertsitatea deritzonaren bidezbatez ere, berton gauden hainbesteren lantokian. Hamaika aitzakia jar daitezkezalantzarik gabe, eta bai zenbatu ahaleko arazo aurkitu ere.
|
|
|
|
Esandakoak
esanda, gure kultur baldintzak eta Euskal Herrian dauden unibertsitateen zirkunstantziak xehetasun gutxirekin deskribatzea zaila bada ere, ez dahain zaila egoeraren larritasunaz ohartzea, gabeziak nabarmenak baitira, bai Unibertsitateari bai, oro har, kultur arloaren eraketari dagokienez. Euskal Herriak, eraketa politikorik ez izatean, ez du historia modemoan euskarazko eskola sistemabateratu eta propioa sortzea lortu.
|
|
|
|
Esanak
esan, asko dira oraindik orain hobetu beharreko alderdiak. Besteakbeste, ondokoak aipatuko genituzke:
|
|
|
Neurri batean edo bestean, salbuespenik gabe, denok gara komunitate bateko edo besteko kide. Nor berak
|
dioena
dioela, inor ez dago komunitate jakin batekiko lotura harremanen mundutik kanpo (1998: 48). 68
|
|
|
Egunerokotasunak irtenbide gabeko proposamenak bideragarritasun ahula duela erakusten du, hitz potoloen gainetik nazionalismoa kukuka erasoka baitabil. Zoritxarrez, arkeologia politikoa den estatua
|
esanak
esan, inor izateko ezinbesteko baldintza dela dirudi. Gaur ez da estatu bat aldarrikatzea historiaren atzetik ibiltzea.
|
|
|
Helburua sinpleagoa. Baina garbi gera bedi etiketak merkeak direla, XIX. mendea biziegi dagoela,
|
esanak
esan, bai Euskadin, baina baita beste bazter batzuetan ere. Ez gara horretan ere hain diferenteak.
|
|
|
|
Esanak
esan, askatasuna eta pluralismoa instituzionalizatuak dituen markoa da arrazoizko baldintza, bete beharreko baldintza. Hitz jokoen gainetik, baldintza asko eskatzen dituena.
|
|
|
Hala ere, adierazpenak adierazpen, gobernu berriak eta garaiko iraultzaileek matxinatuen aldeko prentsa askatu zuten bakarrik.
|
Esanak
esan, prentsa iraultza garatzeko arma bilakatu zen, eta arma horrek egoki funtzionatu behar zuen burgesia frantsesak aristokraziaren aurka burutu zuen matxinadan. Gizakiaren Eskubideak deitutako deklarazio sonatuan, testuaren XIX. atalean, hauxe irakur daiteke:
|
|
|
Dena dela, ez kezkatu. Egia
|
esan
zioat Arantxari –jarraitu zuen Alexek.
|
|
|
Baina bost axola, ezagutzen nuen-eta nire bikotekidearen logika: ezin zuen aitortu
|
esandakoaren atzean
esan gabe utzi zuena. Zabor gehiegi.
|
|
|
Eta horregatio badago zertaz poztu, lar izan ez arren: Unai Elorriagaren saria aipatuko nuke lehenengo eta behin, eta
|
esanak
esan, euskal literaturaren egoera gozoa, belaunaldi berria —hogeitabost urtera artekoa— osatuz baitoa, eta ez edozelan osatu ere. Inori destain egin gabe, eta Unairengandik aparte pare bat izen baino ez aipatzeko, hor dugu Arratiko Igor Estankona bere bigarren poemategi eder eta askotan zirraragarriarekin, Tundra izenekoa, ibilbide poetiko sendoaren erakusgarri hizkuntza eta iruditeria gero eta garatuagoaren bidez, edo Zarauzko Jon Benito bere lehenengo poema liburu gustagarri eta etorkizun promesez beterikoarekin.
|
|
|
|
Esanak
esan, Espainiako unibertsitateba rruti itxiak etainda rrean dagoen legeriak euskara ghet to rakondenatzendute. Dagoenekoz, lege berriak 2002ko urtarriletik hasi eta
|
|
|
Bat batean ardandegiko atentzio gune bakarra bihurtu zen Joselu, eta ordura arte dastatu barik zeukan baxoerdia ahoratu zuen aurpegieraren gorritua areagotzearekin batera. Orro egindako gizona besteei azaltzen hasi zitzaien zelan osagilearekin zegoela agertua zen mutikoa, eta
|
esanak
esan ondorioztatu zuela hark behar zuela Raguadas gaztea. Aitaren barrabilak norainokoak ziren jakin zuen Joseluk, eta baita gibela ere, eta eskuzabaltasuna.
|
|
2003
|
|
|
Aldizkariaren etorkizunaz mintzo zen. Erronka berri bati ekin behar
|
ziotela
zioen. Aldizkariak moldaketa beharra zuela, alde batetik aurrera begira irekiko zen mundu berriari begira eta bestetik kazetagintza berriaren aurrean ere.
|
|
|
Lehenago barre egitea osasuntsua dela ikusi dugu. Orain,
|
esanak
esan, euskaldunak dioten bezain triste eta serioak ez garela badakigu. Kopetilun jarraitzeko aitzakiarik ez dugu, beraz.
|
|
|
Denak dira hitz onak; akaso beldurrak eragindakoak, askotan. Sadam miretsi egiten dute, baina beldurra ere
|
badiotela
esango nuke. Duela 24 urte agintera heldu zenetik, irakiarrek ez dute bakerik ezagutu.
|
|
|
Zergatik ote? Mobilak aukera ematen digulako inolako lotsarik gabe, auzokoari ere, sentitzen duzula, baina umea baineran duzula eta moztu egin behar
|
diozula
esateko.
|
|
|
Zeozer
|
esatearren
esan dut. Asmodeoren esakera bat da esan zuan ajolagabe itxurak harturik.
|
|
|
Azkenean,
|
esandakoak
esan ondoren, eskari bero bero bat egiten deusku Eleizearen seme alaba guztioi: Eleizea maitatu, jarraitu eta egin daigula, San Agustinen berbok geureganatuz:
|
|
|
ames egin ebana, sentiizandakoa, nahi baizen argi, gura eban aina samur, fin eta eder jaio ez dalako. Baina
|
esanak
esan, olerkaria sortze nekeak hartzeko, barriro be, gertu izango da. Ez dau etsiko poeta batek.
|
|
|
Ba, barruan zagozan ezkero,
|
esaidazu
esan beharreko hori?
|
|
|
«Euskal gizartea, zahar eta berritan hautsita dagoela, egia bada, kritiko batek aipatzen zidan hau, egiagoa da; hautsidurarik larrienak gazteen artekoak ditugula». Bere lagun batek
|
esan
zioenez, bi ziren gazteen arteko taldeak: «zuzen zuzen politikan sartuta dabiltzan gazteak aurrenik, eta horiekin batera eta politikatik abiatuta beti ere, besteok, ideologi eta kultur mailan, politika, kultura eta ideologia eta dena zaku berean sartuz».
|
|
|
|
Esanak
esan, aurten opari bat egiteko asmotan daudenei gomendio bat: animali bat erosi beharrean, Donostiako suhiltzaileen egutegia eros dezatela.
|
|
|
Hatzeko kolpea ere begiratu egin zioten Otaegiri eta orduan ikusi zuten hatza hautsita zuela. Otaegik Uztarriari
|
esan
dioenez" hilabete batean behintzat ezin izango dut jokatu, kolpetik errekuperatu arte". " Orain ez nituen partida asko, eta nituenak bertan behera geldituko dira".
|
|
|
Izan ere, lehen hamarretik zortzi bederatzi zeudean don Kosmerekin, eta orain, berriz, erdia edo. Eta hau ez diat
|
esateagatik
esaten, ongi aztertutako kontua baita, hire aita eta biok etxez etxe bili garenez gero, azpildarron iritziaren berri jakiteko asmotan. Baina, aizak, hau guztia alde batera utzita, zer deritzok bide hori egiteari?
|
|
|
Pertsonen motibazioei buruz ari zait, ari gara, harik eta hemendik irten eta tiro bat ematen ahal
|
diotela
esaten diodan arte. Ez probokatzeagatik ordea, nerabearen xalotasunak esanarazita baizik.
|
|
|
Luluren ondora iritsi denean gerritik heldu dio, eta belarri atzean hozkaka hasi zaio maitekiro. " Beti kexa eta kexa habil, panpoxa hori!" en  tzun
|
diote
esaten ziola kaleko izkinatik desagertu aurretik. Orain Joxe eta Manu Winston zigarrokinarekin lehian ari dira, nork azken hondarra bukatuko, harea piletara bidean.
|
|
|
Orain alferrik dira damuak. Goiari eutsi behar
|
diogu
esan zuen Romanek, ausart.
|
|
|
Ekintza horiek baitira diskurtsoaren xedea salatzen digutenak. Edo eskolastikoek
|
zioten bezala
esanik," quid prodest qui" ren arrazoia edo diskurtsoaren zentzu funtzionala.
|
|
|
Jeneralek saria niri eman zidaten bataila izan zenean, gizakietako beste inork ez baininduen salbatu berak baizik, zaurituta nengoela ez ninduelako bertan behera utzi nahi izan, aitzitik neure armak eta ni neu salbatu gine tuen. Eta nik, Sokrates, orduan ere saria zuri emateko eskatu nien jeneralei, eta hori ez didazu ez aurpegiratuko ezta gezurra
|
diodala
esango ere. Baina jeneralek nire bikaintasunari begira saria niri eman nahi zidatela, jeneralak baino aldekoago gertatu zinen zu zeu nik jasotzeko saria zure ordez.
|
|
|
Eta Damian bildumak gordetzen dituen gelara sartu zen bere atzean atea itxiz, bere atzean ezin
|
esandakoak
esan beharraren lanak utziz. Gero.
|
|
|
Bigarren hanka sartzea, pentsatzu du Lupek. Hori ere
|
esana
zioten. Abisatuta zegoen.
|
|
|
Abisatuta zegoen. Damian Arruti oso euskalduna zela
|
esana
zioten. Neurri bakarreko gizona zela.
|
|
|
Jaioneren amak ezer ez dakiela bere alabari buruz; haren gauza apurren artean ere arakatu duela, baina ez duela deus arrarorik aurkitu. Haserretu zirenetik –ez
|
dio
esan zer dela eta– ez dutela harremanik izan. Kosta egin zaiola Izpizuari zer gertatzen den amari ez esaten.
|
|
|
Afarietan jarduten zuten eguneko halako kontuez haiek. Ze,
|
esanak
esan, kazetarien mahaian ez zen jatekorik falta izaten. Ez eta pasadizo xelebrerik ere.
|
|
|
Horixe galdetu behar nion. Baina nahiago izan nuen berak
|
esatea
esateko zuena.
|
|
2004
|
|
|
|
Esanak
esan, bi jarrerak ezkongarriak dira, beti ere biak egon ezkero prest amore emateko. Ezkon tratuaren oinarri litzateke elkarrekin su etena eskatzea.
|
|
|
Xabier Oleagari Iñigo Iruin abokatuak
|
esan
dioenez, Guardia Zibilak txostena emititu du eta bere sumarioan sartuta dago: " Ez dakigu txosten horrek zer dioen, ordea.
|
|
|
Kontua da pentsatzeko moda ez zabaltzea asko.
|
Esanak
esan, ondo pasa oporrak!
|
|
|
Jatetxeko sukaldaria azaldu zen gu agurtzera, eta ikustearekin batera Arzak, Subijana, Berasategi eta Argiñano barneratu zitzaizkidan gogoetan; kinka batean daudela oraintxe, eta, itxura batera, ez daudela bakarrik; lagun dutela jende asko.
|
Esanak
esan, Audenek edota pintura maisu zaharrek ez zutela agian arrazoirik pentsatu nuen bat batean; indiferentzia gure bihotzaren muin muinean egon arren »bihotza arkaikoa da», ikasi egiten dela bestearen ezbeharra konprenitzen; halaxe egin duela, ikasi, euskal gizartearen multzo handi batek kolperik kolpe, batean Blancorekin edo Ortegarekin eta bestean Lasarekin eta Zabalarekin. Litekeena dela, bestalde, sentitzeko modu hori gure altxorrik onena izatea datozen urte korapilotsuetan.
|
|
|
Gezurrik ere ezin
|
diot
esan. Haserretu egingo litzaidake orduan ere, ta zigortu egingo ninduke gainera.
|
|
|
|
Esanak
esan, garatu gabeko alorra da, oraingoz behintzat, euskararen bidezko Erregistro Zibilarena.
|
|
|
|
Esanak
esan, aniztasunaren mataza askatzen hasi orduko, euskaltzaleok buruz buruko jarrerak aldezten ditugu. Damurik, batasunik ez da nagusitzen gai honetan.
|
|
|
Karlismoaren ideologian bazegoen lekurik euskaltzale izateko eta sentitzeko, leku hori beste nortasun osagarri batzuen mendeko eta mirabe izanagatik. Ondoren, abertzaletasunaren urak euskal gizartearen adarrik sentikorrenak beratzen hasi zirenean, euskararen osagaiak leku garaiagoa eskuratzea zuen xede, baina,
|
esanak
esan eta eginak egin, abertzaletasuna ez da oraindik behintzat euskaltzaletasunaren sinonimo bihurtu. Bereizketa mingarri baten historia dugu hau, inondik ere:
|
|
|
ez dago modurik eta metodorik, senperrenak eginda ere, eskolaren bidezko gaitasun komunikatibo elebidunik gorpuzteko belaunaldi berrien aho ezpainetan. Egoera soziolinguistiko eta politiko honetan,
|
esanak
esan, pozarren bizi dira espainolak eta frantsesak, ezeren okerrik gabe, etxearen jabe diren bitartean, eskutik baitaukate benetako hizkuntza eskubideen jokoa eta barrutia.
|
|
|
Dena dela, eta
|
esanak
esan, Zabaletaren aipuan nik jomugan neukan puntua beste hau zen. Abiapuntua aurrekoa da hemen ere:
|
|
|
|
Esanak
esan, ez dezagun pentsa hizkuntzaren egoera konkretuak hiztunaren gaitasun kontuetan eragin zuzenik ez duenik. Ez dezagun pentsa, alegia, hizkuntzaren iturria zernahitarako eta noranahiko gaitua daukana, ez daukanaren aukera bertsuetan dagoenik lau trebetasunak baliatzeko unean.
|
|
|
|
Esanak
esan, euskara ona eta bizia omen dabil Euskal Telebistako saio batean gutxienez (Goenkale). Euskara bizia behar dugula diosku Ritxi Lizartzak.
|
|
|
Baina euskaraz badaki horrek bi esanahi ditu. Norbaitek euskaraz badaki
|
esateak
esan lezake edo hizkuntza badakiela edo hizkuntzaz badakiela. Eta belarriek esanik, iruditzen zait Euskal Herrian hizkuntzaz dakien jende gehiegi eta hizkuntza dakien jende gutxiegi dagoela.
|
|
|
|
Esanak
esan, itzul gaitezen, ordea, atzera. Eta atzean, besteak beste, zera esan zaigu:
|
|
|
Hala ere, gai honekikoak egin aurretik, Mikel Bujandaren gogoeta bat aldatu nahi nuke hona.
|
Esanak
esan, euskal esparruaren barren barrenean zein osagarri da muin muinekoena. Euskal izatearen funtsa zertatik datorkigu oroz gain:
|