2010
|
|
Modu legitimoan uste bada
|
pertsona
jakin batek estatuaren segurtasunaren aurkako jarduera gauzatzen duela, edo agerian utzi bada pertsona horrek jarduera horretan diharduela, ez dira bereizkeriazkotzat joko pertsona hori ukitzen dituzten neurriak, betiere, pertsona horrek errekurtsoa egiteko eskubidea duenean, nazio egineraren arabera eskuduna den auzitegian.
|
|
Modu legitimoan uste bada pertsona jakin batek estatuaren segurtasunaren aurkako jarduera gauzatzen duela, edo agerian utzi bada
|
pertsona
horrek jarduera horretan diharduela, ez dira bereizkeriazkotzat joko pertsona hori ukitzen dituzten neurriak, betiere, pertsona horrek errekurtsoa egiteko eskubidea duenean, nazio egineraren arabera eskuduna den auzitegian.
|
|
Modu legitimoan uste bada pertsona jakin batek estatuaren segurtasunaren aurkako jarduera gauzatzen duela, edo agerian utzi bada pertsona horrek jarduera horretan diharduela, ez dira bereizkeriazkotzat joko
|
pertsona
hori ukitzen dituzten neurriak, betiere, pertsona horrek errekurtsoa egiteko eskubidea duenean, nazio egineraren arabera eskuduna den auzitegian.
|
|
Modu legitimoan uste bada pertsona jakin batek estatuaren segurtasunaren aurkako jarduera gauzatzen duela, edo agerian utzi bada pertsona horrek jarduera horretan diharduela, ez dira bereizkeriazkotzat joko pertsona hori ukitzen dituzten neurriak, betiere,
|
pertsona
horrek errekurtsoa egiteko eskubidea duenean, nazio egineraren arabera eskuduna den auzitegian.
|
|
2 Aurretiaz enplegatzaileen eta langileen erakundeak kontsultatuta, halakoak daudenean, estatu kide orok bereizkeriarik gabekotzat jo ditzake beste neurri berezi batzuk, neurrion xedea denean
|
pertsona
jakin batzuen beharrizanak asetzea, eskuarki, pertsona horiei aitortzen zaienean babes edo laguntza bereziko beharrizana, arrazoi desberdinak direla bide, hala nola, sexua, adina, baliaezintasuna, familia zamak edo gizarte maila nahiz kultura maila.
|
|
2 Aurretiaz enplegatzaileen eta langileen erakundeak kontsultatuta, halakoak daudenean, estatu kide orok bereizkeriarik gabekotzat jo ditzake beste neurri berezi batzuk, neurrion xedea denean pertsona jakin batzuen beharrizanak asetzea, eskuarki,
|
pertsona
horiei aitortzen zaienean babes edo laguntza bereziko beharrizana, arrazoi desberdinak direla bide, hala nola, sexua, adina, baliaezintasuna, familia zamak edo gizarte maila nahiz kultura maila.
|
|
1.Estatu alderdi orok edozein unetan adierazi ahal izango du Komitearen eskumena onartzen duela, bere jurisdikzioko
|
pertsonen
edo pertsona taldeen komunikazioak jaso eta aztertzeko, halakoek alegatzen dutenean biktimak direla, estatu horrek konbentzio honetako eskubideetarik edozein urratzeagatik.Komiteak ez du inolako komunikaziorik jasoko, komunikazio hori denean adierazpen hori egin ez duen estatu bati buruzkoa.
|
|
1.Estatu alderdi orok edozein unetan adierazi ahal izango du Komitearen eskumena onartzen duela, bere jurisdikzioko pertsonen edo
|
pertsona
taldeen komunikazioak jaso eta aztertzeko, halakoek alegatzen dutenean biktimak direla, estatu horrek konbentzio honetako eskubideetarik edozein urratzeagatik.Komiteak ez du inolako komunikaziorik jasoko, komunikazio hori denean adierazpen hori egin ez duen estatu bati buruzkoa.
|
|
2.Artikulu honetako 1 paragrafoaren araberako adierazpena egin duen estatu alderdi orok organo bat ezarri edo izendatu ahal izango du, bere antolamendu juridiko nazionalean, eskumena izan dezan bere jurisdikzioko
|
pertsonen
edo pertsona taldeen eskariak jaso eta aztertzeko, halakoek alegatzen dutenean biktima direla, konbentzio honetako eskubideetarik edozein urratzeagatik, eta estatu mailan eskuragarri dituzten errekurtso guztiak agortu dituztenean.
|
|
2.Artikulu honetako 1 paragrafoaren araberako adierazpena egin duen estatu alderdi orok organo bat ezarri edo izendatu ahal izango du, bere antolamendu juridiko nazionalean, eskumena izan dezan bere jurisdikzioko pertsonen edo
|
pertsona
taldeen eskariak jaso eta aztertzeko, halakoek alegatzen dutenean biktima direla, konbentzio honetako eskubideetarik edozein urratzeagatik, eta estatu mailan eskuragarri dituzten errekurtso guztiak agortu dituztenean.
|
|
6.a) Komiteak zein estatu alderdiren aurka jaso komunikazioa, konbentzio honetako xedapenetarik edozeinen aurkako urratzea alegatuz, eta estatu alderdi horri sekretupean adieraziko dio komunikazio hori, baina
|
pertsona
edo pertsona talde interesdunen identifikazioa ez da emango, horien esanbidezko adostasunik gabe.Komiteak ez ditu onartuko komunikazio anonimoak.
|
|
6.a) Komiteak zein estatu alderdiren aurka jaso komunikazioa, konbentzio honetako xedapenetarik edozeinen aurkako urratzea alegatuz, eta estatu alderdi horri sekretupean adieraziko dio komunikazio hori, baina pertsona edo
|
pertsona
talde interesdunen identifikazioa ez da emango, horien esanbidezko adostasunik gabe.Komiteak ez ditu onartuko komunikazio anonimoak.
|
|
Kontuan harturik, Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak aldarrikatutakoaren arabera, gizaki guztiak aske jaiotzen direla, berdinak izanik duintasunari eta eskubideei begira, eta
|
pertsona
orok bertan adierazitako eskubide eta askatasunak dituela, inolako bereizketarik egin gabe, batik bat, arraza, larru kolore edo jatorri nazionalaren ondoriozko arrazoiengatik,
|
|
Berretsiz, arraza, larru kolore edo jatorri etnikoaren ondoriozko arrazoiengatik, gizakien arteko bereizkeria oztopo bat dela, nazioen arteko harremanak lagun artekoak eta baketsuak izan daitezen, eta bereizkeria horrek kalte egin diezaiekeela herrialdeen bakeari eta segurtasunari, bai eta
|
pertsonen
elkarbizitzari ere, nahiz eta estatu bateko mugak ez gainditu,
|
|
4.Arraza edo etnia talde nahiz
|
pertsona
batzuen aurrerapen egokia ziurtatzeko helburuarekin bakarrik hartutako neurri bereziak, talde eta pertsona horiek behar duten laguntza premiazkoa denean, berdintasun baldintzetan berma dakien giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen izatea edo egikaritza, ez dira arraza bereizkeriazko neurritzat hartuko, betiere, horren ondorioz ez badira ezartzen eskubide desberdinak arraza talde desberdinentz...
|
|
4.Arraza edo etnia talde nahiz pertsona batzuen aurrerapen egokia ziurtatzeko helburuarekin bakarrik hartutako neurri bereziak, talde eta
|
pertsona
horiek behar duten laguntza premiazkoa denean, berdintasun baldintzetan berma dakien giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen izatea edo egikaritza, ez dira arraza bereizkeriazko neurritzat hartuko, betiere, horren ondorioz ez badira ezartzen eskubide desberdinak arraza talde desberdinentzat, eta neurri horiek indarrean jarraitzen ez badute, neurriok zein helbururekin hartu eta helburuok lortu ...
|
|
a) Estatu alderdi bakoitzak konpromisoa hartzen du, arraza bereizkeriazko inolako egintza edo eginerarik ez gauzatzeko
|
pertsonen
, pertsona taldeen edo erakundeen aurka, eta zaintzeko agintari publiko eta erakunde publiko guztiek, nazionalek eta toki mailakoek, betebehar horrekin bat etorriz jarduten dutela.
|
|
a) Estatu alderdi bakoitzak konpromisoa hartzen du, arraza bereizkeriazko inolako egintza edo eginerarik ez gauzatzeko pertsonen,
|
pertsona
taldeen edo erakundeen aurka, eta zaintzeko agintari publiko eta erakunde publiko guztiek, nazionalek eta toki mailakoek, betebehar horrekin bat etorriz jarduten dutela.
|
|
b) Estatu alderdi bakoitzak konpromisoa hartzen du, edozein
|
pertsona
edo erakundek gauzatutako arraza bereizkeria ez suspertu, defendatu edo babesteko;
|
|
d) Estatu alderdi bakoitzak debekatuko du, eta bide egoki guztiak erabilita bertan behera utzaraziko du, baita inguruabarrek hala eskatzen dutenean legegintzazko neurriak erabilita ere,
|
pertsonek
, taldeek edo erakundeek gauzatutako arraza bereizkeria.
|
|
2.Estatu alderdiek, inguruabarrek hala eskatzen dutenean, neurri berezi eta zehatzak hartuko dituzte, gizarte, ekonomia eta kultura esparruetan, bai eta beste esparru batzuetan ere, arraza talde batzuek edo talde horietako
|
pertsona
batzuek garapen eta babes egokia izatea ziurtatzeko, berdintasun baldintzetan berma dadin pertsona horiek oso osoan izatea giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak.Neurri horien ondorioa inoiz ez da izango arraza talde desberdinentzako eskubide desberdinak edo bananduak iraunaraztea, neurri horiek zein helbururekin hartu eta helburuok lortu ondoren.
|
|
2.Estatu alderdiek, inguruabarrek hala eskatzen dutenean, neurri berezi eta zehatzak hartuko dituzte, gizarte, ekonomia eta kultura esparruetan, bai eta beste esparru batzuetan ere, arraza talde batzuek edo talde horietako pertsona batzuek garapen eta babes egokia izatea ziurtatzeko, berdintasun baldintzetan berma dadin
|
pertsona
horiek oso osoan izatea giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak.Neurri horien ondorioa inoiz ez da izango arraza talde desberdinentzako eskubide desberdinak edo bananduak iraunaraztea, neurri horiek zein helbururekin hartu eta helburuok lortu ondoren.
|
|
Estatu alderdiek kondenatzen dituzte propaganda oro zein erakunde guztiak, halakoek baliatzen dituztenean arraza baten edo larru kolore nahiz jatorri etniko jakin bateko
|
pertsonen
nagusitasunean oinarritutako ideia nahiz teoriak, edo halakoek justifikatu edota sustatu nahi dutenean arraza gorrotoa eta arraza bereizkeria, horien mota edozein izanik ere; eta bereizkeria hori gauzatzera bultzatzen duten egintza guztiak edo horrelako bereizkeriazko jarduerak ezaba daitezen, berehalakoak eta positiboak izango diren neurriak hartzeko konpromisoa hartzen dute. Halaber, xede horrekin, estatu alderdiek Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalera bildutako printzipioak, bai eta konbentzio honetako 5 artikuluan esanbidez adierazitako eskubideak ere, behar den moduan aintzat hartu ondoren, besteak beste, hurrengo neurriak hartzen dituzte:
|
|
a) Adieraziko dute legearen arabera egintza zigorgarria dela arraza nagusitasunean edo gorrotoan oinarritutako ideien zabalkunde oro, arraza bereizkeria bultzatzen duen jarduera oro, bai eta edozein arrazaren edo larru-azal nahiz jatorri etniko desberdineko
|
pertsona
talderen aurkako indarkeria egintza oro, edo egintza horiek gauzatzera bultzatzen dituzten jardueretarik beste edozein ere, eta jarduera arrazistei emandako laguntza oro, horren barne dela jardueraren finantzaketa.
|
|
Konbentzio honetako 2 artikuluko oinarrizko betebeharrekin bat etorriz, estatu alderdiek konpromisoa hartzen dute arraza bereizkeria mota guztiak debekatu eta ezabatzeko, eta
|
pertsona
guztiei legearen araberako berdintasuna bermatzeko, bereizketarik egin gabe, arraza, larru kolorea eta jatorri nazional nahiz etnikoagatik, bereziki, hurrengo eskubideak izateari dagokionez:
|
|
Estatu alderdiek euren jurisdikziopean dauden
|
pertsona
guztiei ziurtatuko dizkiete, babesa eta baliabide eragingarriak auzitegi nazional eskudunetan eta estatuko beste erakunde batzuetan, arraza bereizkeriazko egintza ororen aurka, halako egintzek konbentzio honen aurka egin eta pertsona horien giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak urratzen dituztenean, bai eta bereizkeria horren ondorioz zein kalte eragin eta kalte horren biktima gisa auzitegi ...
|
|
Estatu alderdiek euren jurisdikziopean dauden pertsona guztiei ziurtatuko dizkiete, babesa eta baliabide eragingarriak auzitegi nazional eskudunetan eta estatuko beste erakunde batzuetan, arraza bereizkeriazko egintza ororen aurka, halako egintzek konbentzio honen aurka egin eta
|
pertsona
horien giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak urratzen dituztenean, bai eta bereizkeria horren ondorioz zein kalte eragin eta kalte horren biktima gisa auzitegi horiei kalte ordaina edo konponketa bidezko eta egokia eskatzeko eskubidea ere.
|
|
2.Komiteko kideak isilpeko botazio bidez hautatuko dira, estatu alderdiek izendatutako
|
pertsonen
zerrenda batetik.Estatu alderdi bakoitzak pertsona bat izendatu ahal izango du bere nazionalen artetik.
|
|
2.Komiteko kideak isilpeko botazio bidez hautatuko dira, estatu alderdiek izendatutako pertsonen zerrenda batetik.Estatu alderdi bakoitzak
|
pertsona
bat izendatu ahal izango du bere nazionalen artetik.
|
|
...o hautatzea egingo da konbentzio hau zein datatan indarrean jarri eta data horretatik sei hilabete igaro ondoren.Hauteskunde bakoitza zein datatan egin eta, gutxienez, data hori baino hiru hilabete lehenago, Nazio Batuetako idazkari nagusiak gutun bat bidaliko die estatu alderdiei, euren hautagai zerrendak bi hilabeteko epean aurkezteko gonbita eginez.Idazkari nagusiak, modu horretara izendatutako
|
pertsona
guztiekin, hurrenkera alfabetikoaren araberako zerrenda prestatuko du, pertsona horiek izendatu dituzten estatu alderdiak zehaztuz; zerrenda horren berri estatu alderdiei emango die.
|
|
...tatik sei hilabete igaro ondoren.Hauteskunde bakoitza zein datatan egin eta, gutxienez, data hori baino hiru hilabete lehenago, Nazio Batuetako idazkari nagusiak gutun bat bidaliko die estatu alderdiei, euren hautagai zerrendak bi hilabeteko epean aurkezteko gonbita eginez.Idazkari nagusiak, modu horretara izendatutako pertsona guztiekin, hurrenkera alfabetikoaren araberako zerrenda prestatuko du,
|
pertsona
horiek izendatu dituzten estatu alderdiak zehaztuz; zerrenda horren berri estatu alderdiei emango die.
|
|
1.a) Behin Komiteak beharrezkotzat jotzen duen informazio guztia lortu eta aztertuta, lehendakariak Adiskidetze Batzorde Berezia izendatuko du (aurrerantzean Batzorde deituko dena); batzorde hori bost
|
pertsonak
osatuko dute, Komitearen kide izan daitezkeenak ala ez.Batzordeko kideak izendatuko dira gatazkako alderdien erabateko eta ahobatezko adostasunarekin, eta euren jardunbide egokiak estatu interesdunen esku jarriko dira, arazoa adiskidetasunez konpondu ahal izateko, konbentzio honetan ezarritakoa oinarritzat hartuz.
|
|
Aitortuz, Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren arabera, ezin dela gauzatu gizaki askearen ideala, beldurretik eta miseriatik aske den gizakiarena alegia, horretarako baldintzak sortzen ez badira,
|
pertsona
bakoitzari ahalbidetzen dizkiotenak baliatzea ekonomia, gizarte eta kultura eskubideak, bai eta eskubide zibil eta politikoak ere.
|
|
3.Garapen bidean dauden herrialdeek, behar bezala kontuan harturik giza eskubideak eta ekonomia nazionala, erabaki ahal izango dute zein neurritan bermatuko dizkieten itun honetan aitortutako ekonomia eskubideak euren nazionalak ez diren
|
pertsonei
.
|
|
1.Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute lan egiteko eskubidea, horrek bere baitara biltzen duela
|
pertsona
orok duen eskubidea, bizimodua ateratzeko aukera izateko, askatasunez aukeratu edo onartutako lanaren bidez, eta neurri egokiak hartuko dituzte eskubide hori bermatzeko.
|
|
Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute
|
pertsona
orok duen eskubidea, lan baldintza bidezko eta egokiak izateko; lan baldintza horiek pertsona guztiei ziurtatuko dizkiete:
|
|
Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute pertsona orok duen eskubidea, lan baldintza bidezko eta egokiak izateko; lan baldintza horiek
|
pertsona
guztiei ziurtatuko dizkiete:
|
|
a)
|
Pertsona
orok duen eskubidea, sindikatuak sortu eta aukeratutako horretan afiliatzeko, kasuan kasuko erakundearen estatutuak izanik horretarako muga bakarra, bere ekonomia eta gizarte interesak sustatu eta babesteko.Eskubide hori egikaritzeari dagokionez ez da murrizketarik ezarriko, legeak ezarritakoez landa; orobat, azken murrizketa horiek beharrezkoak izan dute, gizarte demokratiko batean, segurtasun n...
|
|
Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute
|
pertsona
orok Gizarte Segurantzarako duen eskubidea, bai eta gizarte asegururako ere.
|
|
1.Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute
|
pertsona
orok hezkuntzarako duen eskubidea.Adostu dute hezkuntza bideratu behar dela gizakien nortasuna eta gizakiaren duintasunaren zentzua erabat garatzera, eta hezkuntzak indartu behar duela giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen errespetua.Orobat, adostu dute hezkuntzak pertsona guztiak gaitu behar dituela, eragingarritasunez parte hartzeko gizarte aske batean, ulermena, tolerantzia eta adiskidetz...
|
|
1.Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute pertsona orok hezkuntzarako duen eskubidea.Adostu dute hezkuntza bideratu behar dela gizakien nortasuna eta gizakiaren duintasunaren zentzua erabat garatzera, eta hezkuntzak indartu behar duela giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen errespetua.Orobat, adostu dute hezkuntzak
|
pertsona
guztiak gaitu behar dituela, eragingarritasunez parte hartzeko gizarte aske batean, ulermena, tolerantzia eta adiskidetzea ahalbidetzeko nazio guztien artean eta arraza, etnia edo erlijio talde guztien artean, eta Nazio Batuen jarduerak sustatzeko, bakea izatearen alde.
|
|
d) Lehen hezkuntzako zikloa osorik egin edo amaitu ez duten
|
pertsonei
begira, ahal den neurrian, oinarrizko hezkuntza suspertu edo indartu behar da;
|
|
1.Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute
|
pertsona
ororen eskubidea:
|
|
1.Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute
|
pertsona
orok duen eskubidea, norberak eta norberaren familiak bizitza maila egokia izateko, baita elikadura, jantzi eta etxebizitza egokiak ere, eta bizitza baldintzak etengabe hobetzeko.Estatu alderdiek neurri egokiak hartuko dituzte eskubide horren eragingarritasuna ziurtatzeko, ondore horretarako aitortuko dutela nazioarteko lankidetzaren garrantzia, hori adostasun askean oinarritzen denean.
|
|
2.Itun honetako estatu alderdiek, aitortuz
|
pertsona
orok duen oinarrizko eskubidea, gosearen aurka babestua izateko, beharrezko neurriak hartuko dituzte, programa zehatzak ere barnean direla, banaka eta nazioarteko lankidetzaren bidez:
|
|
1.Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute
|
pertsona
orok duen eskubidea, osasun fisiko eta mental mailarik ahalik handiena izateko.
|
|
b) Agintari eskudunak, halakoak izan daitezkeela epaiketa, administrazio edo legegintza arlokoak, edo estatuko lege sistemak ezarritako agintari eskudunetatik beste edonork, erabakitzea errekurtsoa jartzen duen
|
pertsonaren
eskubideen gainean, eta errekurtso judizialaren aukerak garatzea;
|
|
4.Heriotza zigorrera kondenatutako
|
pertsona
orok eskubidea izango du indultua edo heriotza epaia barkatzea eskatzeko.Amnistia, indultua edo heriotza zigorraren barkamena edozein kasutan aitortu ahal izango dira.
|
|
5.Ez da heriotza zigorrik ezarriko hemezortzi urtetik beherako
|
pertsonek
egindako delituengatik, eta zigor hori ez zaie aplikatuko haurdun dauden emakumeei ere.
|
|
i) Aurreko b) idatz zatian aipatutakoez gain, normalean
|
pertsona
preso bati galdatzen zaizkion lanak edo zerbitzuak, legearen arabera emandako erabaki judizial baten ondorioz, edo halako erabakiaren ondorioz preso izan den pertsonari galdatutakoak, pertsona hori baldintzapeko askatasun egoeran dagoenean;
|
|
i) Aurreko b) idatz zatian aipatutakoez gain, normalean pertsona preso bati galdatzen zaizkion lanak edo zerbitzuak, legearen arabera emandako erabaki judizial baten ondorioz, edo halako erabakiaren ondorioz preso izan den
|
pertsonari
galdatutakoak, pertsona hori baldintzapeko askatasun egoeran dagoenean;
|
|
i) Aurreko b) idatz zatian aipatutakoez gain, normalean pertsona preso bati galdatzen zaizkion lanak edo zerbitzuak, legearen arabera emandako erabaki judizial baten ondorioz, edo halako erabakiaren ondorioz preso izan den pertsonari galdatutakoak,
|
pertsona
hori baldintzapeko askatasun egoeran dagoenean;
|
|
2.Atxilotutako
|
pertsona
guztiek atxiloketa unean informazioa jasoko dute, atxiloketa arrazoien inguruan, eta atxilotu horiei lehenbailehen jakinaraziko zaie egotzi zaien akusazioa.
|
|
3.Arau hauste penal baten ondorioz atxilotuta edo preso dauden
|
pertsona
guztiak atzerapenik gabe jarriko dira epailearen edo eginkizun judizialak gauzatzeko legeak baimendutako beste funtzionario baten esku, eta atxilotu edo preso horiek eskubidea izango dute zentzuzko epean epaiketa izateko edo aske gelditzeko.Epaiketa izan behar duten pertsonen aurre neurrizko espetxealdia ez da izan behar erregela nagusia, baina pertsona horien askatasuna berme batzuen mende izan ...
|
|
3.Arau hauste penal baten ondorioz atxilotuta edo preso dauden pertsona guztiak atzerapenik gabe jarriko dira epailearen edo eginkizun judizialak gauzatzeko legeak baimendutako beste funtzionario baten esku, eta atxilotu edo preso horiek eskubidea izango dute zentzuzko epean epaiketa izateko edo aske gelditzeko.Epaiketa izan behar duten
|
pertsonen
aurre neurrizko espetxealdia ez da izan behar erregela nagusia, baina pertsona horien askatasuna berme batzuen mende izan daiteke, berme horien helburua bada akusatua epaiketa ekitaldian edo eginbide prozesalen edozein unetan ager dadila ziurtatzea eta, hala denean, epaitza betearaztea.
|
|
...l baten ondorioz atxilotuta edo preso dauden pertsona guztiak atzerapenik gabe jarriko dira epailearen edo eginkizun judizialak gauzatzeko legeak baimendutako beste funtzionario baten esku, eta atxilotu edo preso horiek eskubidea izango dute zentzuzko epean epaiketa izateko edo aske gelditzeko.Epaiketa izan behar duten pertsonen aurre neurrizko espetxealdia ez da izan behar erregela nagusia, baina
|
pertsona
horien askatasuna berme batzuen mende izan daiteke, berme horien helburua bada akusatua epaiketa ekitaldian edo eginbide prozesalen edozein unetan ager dadila ziurtatzea eta, hala denean, epaitza betearaztea.
|
|
4.Atxiloketaren edo espetxealdiaren ondorioz askatasunaz gabetua den
|
pertsona
orok eskubidea izango du auzitegietan errekurtsoa jartzeko, auzitegiak ahalik arinena erabaki dezan bere espetxealdiaren legezkotasunaren inguruan, eta, espetxealdia legearen aurkakoa izango balitz, berau aske uztea agin dezan.
|
|
5.Legearen aurka atxilotu edo preso hartu den
|
pertsona
orok konponketa lortzeko eskubide eragingarria izango du.
|
|
1.Askatasunaz gabetutako
|
pertsona
oro tratatuko da gizatasunez eta gizakiari datxekion duintasuna errespetatuta.
|
|
a) Auzipetuak kondenatuengandik bananduta egongo dira, salbuespenezko inguruabarretan izan ezik, eta araubide desberdina izango dute, kondenatu gabeko
|
pertsonentzat
egokitutakoa;
|
|
1.Estatu baten lurraldean legearen arabera dagoen
|
pertsona
orok eskubidea izango du, lurralde horretan zehar askatasunez joan etortzeko eta lurralde horretan bizilekua askatasunez aukeratzeko.
|
|
...aren arabera dagoen atzerritarra soil soilik kanporatu ahal izango da legearen arabera hartutako erabakia betetzeko; eta, segurtasun nazionaleko premiazko arrazoiek eragozten dutenean izan ezik, atzerritar horri ahalbidetuko zaio kanporaketaren aurka dituen arrazoiak azaltzea, bai eta, berrikuspen ondoreetarako, bere kasua agintari eskudunaren edo agintari eskudun horrek modu berezian izendatutako
|
pertsonaren
edo pertsonen esku uztea, eta horretarako ordezkaria izatea ere.
|
|
...oen atzerritarra soil soilik kanporatu ahal izango da legearen arabera hartutako erabakia betetzeko; eta, segurtasun nazionaleko premiazko arrazoiek eragozten dutenean izan ezik, atzerritar horri ahalbidetuko zaio kanporaketaren aurka dituen arrazoiak azaltzea, bai eta, berrikuspen ondoreetarako, bere kasua agintari eskudunaren edo agintari eskudun horrek modu berezian izendatutako pertsonaren edo
|
pertsonen esku
uztea, eta horretarako ordezkaria izatea ere.
|
|
2.Delitu bat egiteagatik akusatuta dauden
|
pertsona
guztiek eskubidea dute, errugabeak direla uste izateko, legearen arabera errudun direla frogatzen ez den bitartean.
|
|
3.Prozesuak iraun bitartean, delitu bat egiteagatik akusatutako
|
pertsona
guztiek eskubidea izango dute, berdintasun osoarekin, gutxieneko berme hauek izateko:
|
|
5.Delitu batengatik errunduntzat jotzen diren
|
pertsona
guztiek eskubidea izango dute, kondena epaitza eta ezarritako zigorra goragoko auzitegi baten esku utz daitezen, legeak ezarritakoarekin bat etorriz.
|
|
2.Artikulu honetan xedatutakoak ez dio kalterik egingo
|
pertsona
baten epaiketari, ezta kondenari ere, halakoen arrazoi diren egite edo ez egiteak delitu zirenean gauzatu zireneko garaian, nazioarteko erkidegoak zein printzipio aitortu zuzenbideko printzipio orokortzat eta halakoen arabera.
|
|
|
Pertsona
guztiak berdinak dira legearen arabera, eta eskubidea dute, bereizkeriarik gabe, legearen babesa izateko.Hartara, legeak bereizkeria oro debekatuko du, eta pertsona guztiei babes bera eta eragingarria bermatuko die, edozein bereizkeriaren aurka, arraza, larru kolorea, sexua, hizkuntza, erlijioa, politikako edo bestelako iritzia, jatorri nazionala edo gizarte jatorria, ekonomia maila, jaiotza edo ...
|
|
Pertsona guztiak berdinak dira legearen arabera, eta eskubidea dute, bereizkeriarik gabe, legearen babesa izateko.Hartara, legeak bereizkeria oro debekatuko du, eta
|
pertsona
guztiei babes bera eta eragingarria bermatuko die, edozein bereizkeriaren aurka, arraza, larru kolorea, sexua, hizkuntza, erlijioa, politikako edo bestelako iritzia, jatorri nazionala edo gizarte jatorria, ekonomia maila, jaiotza edo beste edozein gizarte ezaugarri dela bide.
|
|
Gutxiengo etnikoak, erlijiosoak edo linguistikoak dauden estatuetan, gutxiengo horietara bildutako
|
pertsonei
ez zaie ukatuko dagokien eskubidea, euren taldeko gainerako kideekin batera, euren kultura bizitza propioa izateko, euren erlijioa izan eta praktikatzeko eta euren hizkuntza erabiltzeko.
|
|
2.Komitea osatuko dute itun honetako estatu alderdietako nazionalek; nazional horiek izan dute moral aldetik zintzotasun handikoak, eta giza eskubideen arloan ageriko trebetasuna dutenak.Kontuan hartuko da eskarmentu juridikoa duten
|
pertsona
batzuek parte hartzearen onura.
|
|
1.Komiteko kideak isilpeko botazio bidez hautatuko dira, 28 artikuluko baldintzak betetzen dituzten
|
pertsonen
zerrenda batetik, pertsona horiek proposatuko dituztela itun honetako estatu alderdiek.
|
|
1.Komiteko kideak isilpeko botazio bidez hautatuko dira, 28 artikuluko baldintzak betetzen dituzten pertsonen zerrenda batetik,
|
pertsona
horiek proposatuko dituztela itun honetako estatu alderdiek.
|
|
2.Itun honetako estatu alderdi bakoitzak gehienez bi
|
pertsona
proposatu ahal izango ditu.Pertsona horiek zein estatuk proposatu eta estatu horretako nazionalak izango dira.
|
|
Aitortuz, Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren arabera, ezin dela gauzatu askatasun zibil eta politikoak izateari dagokionez, gizaki askearen ideala, beldurretik eta miseriatik aske den gizakiarena alegia, horretarako baldintzak sortzen ez badira,
|
pertsona
bakoitzari ahalbidetzen dizkiotenak baliatzea eskubide zibil eta politikoak, bai eta ekonomia, gizarte eta kultura eskubideak ere.
|
|
a) Itun honetan aitortutako eskubideak edo askatasunak urratzen direnean, halakoak urratuak dituzten
|
pertsonek
errekurtso eragingarria jarri ahal izatea, nahiz eta urratze hori gauzatu eginkizun ofizialak betetzen ziharduten pertsonek.
|
|
a) Itun honetan aitortutako eskubideak edo askatasunak urratzen direnean, halakoak urratuak dituzten pertsonek errekurtso eragingarria jarri ahal izatea, nahiz eta urratze hori gauzatu eginkizun ofizialak betetzen ziharduten
|
pertsonek
.
|
|
2.Estatu alderdiek ahalik eta neurri gehien hartuko dute, ziurtatzeko 15 urte bete ez dituzten
|
pertsonek
borroketan zuzeneko parte hartzerik ez izatea.
|
|
3.Estatu alderdiek indar armatuetarako ez dituzte errekrutatuko 15 urte bete ez dituzten pertsonak.Errekrutatzen badituzte 15 urte bete dituzten
|
pertsonak
, baina 18 urtetik beherakoak direnak, estatu alderdiek ahaleginak egingo dituzte, adin gehiagokoei lehentasuna emateko.
|
|
Aintzat harturik, Nazio Batuetako herrialdeek Gutunean euren ustea berretsi dutela, gizakiaren oinarrizko eskubideetan eta
|
pertsonaren
duintasun eta balioan, eta erabaki dutela gizarte aurrerapena sustatzea eta bizitza maila hobetzea, askatasunaren kontzeptua modu zabalagoan ulertuz,
|
|
Aitortuz, Nazio Batuek, Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalean eta giza eskubideen nazioarteko itunetan, aldarrikatu eta erabakitakoaren ildotik,
|
pertsona
orok bertan adierazitako eskubide eta askatasun guztiak dituela, inolako bereizketarik gabe, arraza, larru kolorea, sexua, hizkuntza, erlijioa, politikako edo bestelako iritzia, jatorri nazionala edo gizarte jatorria, ekonomia maila, jaiotza edo beste edozein ezaugarri dela bide,
|
|
3.Komiteko kideak isilpeko botazio bidez hautatuko dira, estatu alderdiek izendatutako
|
pertsonen
zerrenda batetik.Estatu alderdi bakoitzak pertsona bat izendatu ahal izango du bere nazionalen artean.
|
|
3.Komiteko kideak isilpeko botazio bidez hautatuko dira, estatu alderdiek izendatutako pertsonen zerrenda batetik.Estatu alderdi bakoitzak
|
pertsona
bat izendatu ahal izango du bere nazionalen artean.
|
|
5.Hauteskundeak egingo dira estatu alderdien bilera batean; bilera horren deialdia idazkari nagusiak egingo du, eta bilera Nazio Batuen egoitzan egingo da.Bilera horretarako estatu alderdien bi herenak osatuko du quoruma, eta Komiterako
|
pertsona
hautatuak izango dira boto gehien lortzeaz gain, bilerako estatu parte hartzaile eta boto emaileen ordezkarien artetik botoen erabateko gehiengoa lortzen duten hautagaiak.
|
|
Konbentzio honen ondoreetarako, haurra da hemezortzi urtetik beherako
|
pertsona
oro, non ez duen lehenago lortu adin nagusitasuna, haurrei aplikatu beharreko legearen arabera.
|
|
2.Estatu alderdiek konpromisoa hartzen dute, haurrei ziurtatzeko euren ongizaterako beharrezkoak diren babesa eta zaintza, kontuan hartuz guraso, tutore eta legearen arabera haurren gaineko ardura duten
|
pertsonen
eskubideak eta eginbeharrak, eta, helburu horrekin, egoki diren legegintza eta administrazio neurri guztiak hartuko dituzte.
|
|
Estatu alderdiek errespetatuko dituzte, gurasoen, edo, hala denean, tokiko ohiturak ezarritakoaren arabera, familia zabalaren edo erkidegoaren, tutoreen edo legearen arabera haurrez arduratu behar diren beste
|
pertsona
batzuen ardurak, eskubideak eta eginbeharrak, haurrei, euren gaitasunen bilakaerarekin bat etorriz, jarraibide eta orientazio egokiak emateari dagokionez, haurrek konbentzio honetan aitortutako eskubideak egikari ditzaten.
|
|
4.Banantze hori estatu alderdi batek hartutako neurri baten ondorio bada, neurri horien artean dela haurren guraso bat edo bi gurasoak nahiz haurrak eurak atxilotzea, espetxeratzea, erbesteratzea, deportatzea edo hiltzea (barnean dela edozein arrazoirengatik gertatutako heriotza,
|
pertsona
estatuaren zaintzaren mende dagoen bitartean), orduan estatu alderdiak informazioa emango die, hala eskatzen zaionean, gurasoei, haurrei edo, bidezkoa bada, familiako beste kide batzuei, absente dagoen familiakoaren edo absente dauden familiakoen gainean, betiere, hori ez bada kaltegarria haurren ongizaterako.Estatu alderdiek egiaztatuko dute, halaber, eskari hori aurkezteak ez dituela berarekin ...
|
|
...artean), orduan estatu alderdiak informazioa emango die, hala eskatzen zaionean, gurasoei, haurrei edo, bidezkoa bada, familiako beste kide batzuei, absente dagoen familiakoaren edo absente dauden familiakoen gainean, betiere, hori ez bada kaltegarria haurren ongizaterako.Estatu alderdiek egiaztatuko dute, halaber, eskari hori aurkezteak ez dituela berarekin ekarriko mesedegarri ez diren ondorioak
|
pertsona
interesdunentzat.
|
|
...ekin bat etorriz, estatu alderdiek haurren eta gurasoen eskubidea errespetatuko dute, edozein herrialdetatik irteteko, baita euren herrialdetik ere, eta euren herrialdean sartzeko.Edozein herrialdetatik irteteko eskubideak legeak ezarritako murrizketak izango ditu bakarrik; orobat, murrizketa horiek beharrezkoak izan dute, segurtasun nazionala, ordena publikoa, osasun edo moral publikoak eta beste
|
pertsona
batzuen askatasunak babesteko, eta bateragarriak izan dute konbentzio honetan aitortutako gainerako eskubideekin.
|
|
1.Estatu alderdiek legegintza, administrazio, gizarte eta hezkuntza neurri egoki guztiak hartuko dituzte, haurrak babesteko kalte edo abusu fisiko nahiz mental, arretarik eza edo zabarkeriazko tratu, tratu txar edo esplotazio mota ororen aurka, sexu abusua barne, haurren zaintza dagoenean gurasoen, lege ordezkari baten edo haur horiek ardurapean dituen beste edozein
|
pertsonaren mende
.
|
|
...haurren adopzioa agintari eskudunek bakarrik baimentzen dutela; agintari horiek erabakiko dute, aplikagarri diren legeekin eta prozedurekin bat etorriz, eta egoki nahiz sinesgarri den informazio guztia oinarri hartuta, adopzioa onargarria dela, haurren egoera juridikoa ikusirik, euren gurasoekin, ahaideekin eta lege ordezkariekin dituzten harremanei dagokienez, eta, betiere, hala ezartzen denean,
|
pertsona
interesdunek jakinaren gainean egonik adostu badute adopzioa, beharrezkoa izan daitekeen aholkularitza oinarri hartuta;
|
|
1.Estatu alderdiek neurri egokiak hartuko dituzte, erdiesteko errefuxiatu estatutua lortu nahi duten haurrek edo nazioarteko nahiz nazioko zuzenbide edo prozedura aplikagarriekin bat etorriz errefuxiatutzat hartutako haurrek izan ditzaten, bakarrik daudenean nahiz euren gurasoek edo beste edozein
|
pertsonak
lagundurik, babes eta laguntza humanitario egokiak, baliatzeko konbentzio honetako kasuan kasuko eskubideak, bai eta estatu horiek giza eskubideen eta izaera humanitarioko nazioarteko zein tresnetako alderdi izan, eta tresna horietan adierazitako eskubideak ere.
|
|
...Estatu alderdiek aitortzen dute ezintasuna duten haurren eskubidea arreta bereziak izateko, eta bultzatu eta ziurtatuko dute, eskuragarri dituzten baliabide guztiekin, zein baldintza ezarri eta baldintza horiek betetzen dituzten haurrei eta haur horiek zaintzeko ardura dutenei laguntza ematea, hala eskatu dena, eta bat etorri dena, haurren egoerarekin eta gurasoen edo haur horiek zaintzen dituzten
|
pertsonen
inguruabarrekin.
|
|
3.Ezintasuna duten haurren beharrizan berezien arabera, artikulu honetako 2 paragrafoarekin bat etorriz ematen den laguntza dohainekoa izango da, ahal den guztietan, kontuan harturik gurasoen edo haurrak zaintzen dituzten beste
|
pertsonen
egoera ekonomikoa; laguntza hori bideratuko da ezintasuna duten haurrek modu eragingarrian eskura izan ditzaten hezkuntza, gaitasuna, osasun zerbitzuak, birgaikuntza zerbitzuak, enplegurako prestakuntza eta aisialdirako aukerak, eta zerbitzu horiek jaso ditzaten, haurrek gizarteratzea eta banakako garapena erdiesteko, bai eta euren kultura eta espiritu garapena ahalik eta gehien erdiesteko ere.
|
|
2.Prestazioak eman dira, hala behar denean, kontuan hartuz baliabideak eta haurren eta haurren mantenuaz arduratzen diren
|
pertsonen
egoera, bai eta haurrek edo haur horien izenean zein prestazio eskabide egin eta eskabide horri begira garrantzitsua den beste edozein inguruabar ere.
|
|
2.Gurasoek edo haurrez arduratzen diren beste
|
pertsonek
oinarrizko ardura dute, euren ahalmen eta baliabide ekonomikoen arabera eskaintzeko haurrak gara daitezen beharrezkoak diren bizi baldintzak.
|
|
3.Estatu alderdiek, baldintza nazionalekin eta euren baliabideekin bat etorriz, neurri egokiak hartuko dituzte, gurasoei eta beste
|
pertsona
arduradun batzuei laguntzeko, eskubide hori eragingarri egiteari dagokionez eta, beharrezkoa izanez gero, laguntza materiala eta babes programak eskainiko dituzte, bereziki, elikadurari, jantziei eta etxebizitzari dagokienez.
|
|
4.Estatu alderdiek egoki diren neurri guztiak hartuko dituzte, gurasoek edo haurrei begira finantza ardura duten beste
|
pertsonek
mantenu pentsioa ordaintzen dutela ziurtatzeko, guraso eta pertsona horiek estatu alderdi batean edo atzerrian bizitzea gorabehera.Bereziki, haurrei begira zein pertsonak izan finantza ardura eta pertsona horiek ez direnean bizi haurra bizi den estatuan, estatu alderdiek sustatuko dute nazioarteko hitzarmenei atxikitzea edo halako hitzarmenak egitea, bai eta beste edozein konponketa egoki hitzart...
|
|
4.Estatu alderdiek egoki diren neurri guztiak hartuko dituzte, gurasoek edo haurrei begira finantza ardura duten beste pertsonek mantenu pentsioa ordaintzen dutela ziurtatzeko, guraso eta
|
pertsona
horiek estatu alderdi batean edo atzerrian bizitzea gorabehera.Bereziki, haurrei begira zein pertsonak izan finantza ardura eta pertsona horiek ez direnean bizi haurra bizi den estatuan, estatu alderdiek sustatuko dute nazioarteko hitzarmenei atxikitzea edo halako hitzarmenak egitea, bai eta beste edozein konponketa egoki hitzartzea ere.
|