|
2004
|
|
|
Funtsezkoa da horren autonomia aintzat hartzea eta,
|
pertsona
horien osasuna arretaz zaindu behar dugun arren, ez ditugu gizaki pasibo gisa tratatu behar.
|
|
2005
|
|
|
Ehun urtetik gorako ia erdiek ez dituzte beren ahalmen mentalak mantentzen Adituak azpimarratu du bizirik atera zirenek (gaixoak) eta gaixotasunetik ihes egin zutenek gaitasun handia zutela beren kabuz moldatzeko. Paradoxikoki ez bezala,
|
pertsona
horien osasun maila orokorra ere ohiz kanpokoa zela egiaztatu zen: ehun urtetik gorako pertsona horien ia %90ek gaixotasun kardiobaskularra edo minbizi ez dermatologikoak bezalako akhkeak saihestu zituen zahartzaroan.
|
|
2009
|
|
|
Eta gomendio hori bereziki da garrantzitsua zaurgarriagoak diren kolektiboetan; adineko pertsonak edo gaitz kronikoak dituztenak, esaterako. Zenbat eta lehenago hartu bizi estilo osasungarriak, orduan eta onura gehiago lortuko ditugu
|
pertsona
horien osasunerako.
|
|
2010
|
|
|
Autoreek 60 urte bitarteko 8.203 pertsonaren datuak aztertu zituzten.
|
Pertsona
horiek osasun eta nutrizioari buruzko inkesta nazional bat osatu zuten aldian, eta odol probak egin zituzten lau elikagai jakinetarako antigorputzen inguruan: kakahueteak, esnea, arrautzak eta itsaskia.
|
|
2011
|
|
|
Eskatzen die estatuei, inolako bereizkeriarik gabe, arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen biktima zein izan eta
|
pertsona
horiek osasun laguntza eskuratzea sustatzen duten programak ezar ditzatela, eta ezberdintasunak ezabatzeko ahalegin indartsuak egin daitezen bultzatzea, non eta amen eta haurren heriotza tasan, haurren immunizazioan, VIH/ HIESan, bihotzeko gaixotasunetan, minbizian eta gaixotasun kutsakorretan;
|
|
2013
|
|
|
Dena den, ez dago argi zer den kausa eta zer ondorioa: jogurta ote den
|
pertsona
horien osasun onaren eragilea edo osasun onena duten pertsonek jaten dituzten jogurtak.
|
|
|
Baina zerbait egin daiteke.
|
Pertsona
horiei osasuna prebenitzeko programak eskuratzen lagundu behar zaie. Batez ere, 40 urtetik aurrera %60k gehiegizko pisua edo obesitatea izatea eta lautik hiruk ez dute ariketa fisikorik egiten.
|
|
2016
|
|
|
Irudimena garatzeko, beren autonomia indartzeko eta integrazioa bultzatzeko aukera ematen die. Frogatuta dago
|
pertsona
horien osasuna hobetu egiten dela lanak jendeari egiten zaizkionean eta haien ahalegina eta sentsibilitatea onartzen direnean. Pinturak, eskulturak eta argazkigintzak irudimena garatzeko, beren autonomia indartzeko eta integrazioa bultzatzeko balio die Badira zenbait erakunde, hala nola, 1996an sortu zen Aniztasunaren Kudeaketarako Europako Institutua, hainbat artistak hala nola, hainbat artistak sustatzen dutena, artearen bidez desgaitasuna duten pertsonak gizartean eta lan munduan sartzea helburu duena.
|
|
2018
|
|
|
XXI. mendean pertsonen ehuneko gero eta handiago bat gero eta gehiago biziko da.
|
Pertsona
horiek osasun hobearekin eta bizi kalitate handiagoarekin bizitzea pertsonen, gizartearen eta osasun arloaren erronka garrantzitsua da. Gaur egun adineko pertsona asko aktibo eta menpekotasunik gabe mantentzen dira haien azken egunera arte.
|
|
2020
|
|
|
GKEek eta nazioarteko erakundeek prebentzioaren garrantzia nabarmendu dute, birusa kanpamentuetan zabaldu ez dadin. Halaber, nazioarteko erantzun baten beharraz ohartarazi dute,
|
pertsona
horiei osasun babesa eskaintzeko eta birusaren hedatzea eragozteko.
|
|
2022
|
|
|
. Gaixotasun Arraroen edo Ezohikoen Nazioarteko Eguna (BGBK) urtero, otsailaren azken egunean ospatzen da. Haien helburu nagusia da afekzio horien berri ematea, herritarrak oro har kontzientziatzea eta arduradun politikoak, agintari publikoak, industriaren ordezkariak, ikertzaileak eta osasuneko profesionalak mobilizatzea,
|
pertsona
horien osasuna bermatuko duten ekintza eta politika publikoak sortzeko. Horietako askok arnas aparatuari eragiten diote.
|