|
2001
|
|
|
Adineko
|
pertsonak
gizartean txertaturik bizi, bere ongizatean eragin zuzena duten politiken taiuera eta aplikazioan aktiboki esku hartu eta belaunaldi gazteagoetako jendearekin bere ezagutza eta trebeziak jorratzeko aukera izan behar du.
|
|
|
Adineko
|
pertsonari
gizartearen hezkuntza, kultura, izpiritualtasun eta aisialdi alorretako baliabideak erabiltzeko aukerak eman behar zaizkio.
|
|
2002
|
|
|
aurkitzen dugu iritzi publikoa azaltzeko ahaleginaren oinarri historikoetariko bat. John Locke-k adierazi zuen legez,
|
pertsonak
gizartea sortzeko biltzen dira, elkarrekin bizitzeko. Elkarbizitza gidatzeko arauak sortzen dituzte.
|
|
|
Kongresuaren Osoko Bilkurak behin betiko onetsiko ditu ostegun honetan hepatitisa garatu duten
|
pertsonentzako
gizarte laguntzak, Osasun Sistema Nazionalean tratamenduen ondorioz kutsatutako pertsonen ondorioz: 365.000 euro euro ukituko dira.
|
|
|
Palmondo hiperhidrosia duten
|
pertsonek
gizarte eta lan arazo larriak izan ditzakete
|
|
2003
|
|
|
Prestazioen “berdintasuna” Bestalde, atzo kongresua inauguratzeaz arduratzen den Ana Pastor Osasun ministroak adineko pertsonentzako osasun prestazioen “berdintasuna” bermatu zuen, bizi diren komunitatea edozein izanda ere. Ministroak azpimarratu zuen egungo mapa autonomikoak ez duela oztopoa izan behar 65 urtetik gorako 7 milioi
|
pertsonei
gizarte eta osasun laguntza emateko, haien bizilekua kontuan hartu gabe. Ana Pastorrek esan zuen beharrezkoa dela “gizarte eta osasun neurriak koordinatzea” adinekoentzat.
|
|
2004
|
|
|
Gure gizarteak garatu behar duen kontzeptua da inondik inora ere.
|
Pertsonak
gizartean integratzeko kontzeptua da. Uneon, euskal gizartean garrantzizkoena ez da nondik gatozen, nora joan nahi dugun baizik.
|
|
2005
|
|
|
Osasun Sailak buruko gaixotasunak dituzten
|
pertsonekiko
gizartea sentsibilizatzeko kanpaina jarri du abian
|
|
2006
|
|
|
Autismo klasikoa duten
|
pertsonek
gizarte interakzio mugatua dute, hitzezko eta hitzik gabeko komunikazioarekin eta irudimenarekin arazoak dituzte, eta ezohiko jarduerak dituzte.
|
|
2007
|
|
|
|
Pertsona
gizarte jardueretan eratzen da (gizarteratzean) eta gizarte jarduerahoriek sinboloen bidez bideratzen dira (horretatik geroago sortu zen, interakzionismo sinboliko, izena).
|
|
|
Pertsonartekoezagutza gizakien arteko elkarrekintzak errazten dituen pertsonei buruzko ezagutzada. Ezaguera horri esker,
|
pertsonak
gizarte kategoriatan sailka ditzakegu; haienohiturak ezagutu ditzakegu; haiekin hitz egiteko testuinguruaren araberako estiloegokiak ikasten ditugu; haien sinesmenak, nahiak eta helburuak aurreikusditzakegu; eta zenbait egoeratan, haien jokabidea iragar dezakegu. Ezagutzasozietala, berriz, gizarteari buruzko ezagutza da, eta erakundeen ezagutza biltzendu; hain zuzen ere, erakundeen funtzionamenduari eta arauei, eta horietan agertzendiren rolei buruzko ezagutza.
|
|
|
Hipotesi horren arabera, pertsona batek gizarte mundua kontzeptualizatzeko eta mundu horren inguruan arrazoitzeko moduek zehazten dute errealitate horrekin duen eragin trukea. Gisa berean, esperientziek eta eragin trukeekeragin handia dute
|
pertsonak
gizarte munduaz dituen ikusmoldeetan eta arrazoitzeko eretan (Shantz, 1983).
|
|
|
Transmisioaren alde badago ebidentzia enpiriko nahikorik. Zalantzarik gabe, ikas prozesuek eragina dute
|
pertsonen
gizarte jokabidean, jokabide zehatzeninguruan batez ere. Kasu horietan prozesu horiek funtzionatzen dute (oso ongi, gainera), hala nola gurasoen diziplina tekniken aplikazioan eta, oro har, edozeingizarte jokabide gauzatzeko aplikatzen diren zuzenketa tekniketan (presondegietan, puntuko gidabaimenean, eskolan, eta abar).
|
|
|
Proposamen horren helburuetako bat da biztanleria segmentu horrek jasaten duen langabezia tasa handia murriztea eta kalitateko lanpostuetarako sarbidea hobetzea. Batzorde horren arabera, ezgaitasuna duten
|
pertsonen
Gizarte Segurantzako afiliazioak 3,59 aldiz biderkatu dira azken hamarkadan.
|
|
2008
|
|
|
Gizarte bazterketa eta sinhogarismoa aliantza bat dira. Etxerik gabeko
|
pertsonak
gizartetik baztertuta sentitzen dira, nahiz eta, Arrels Fundaziok dioenez, “mundu guztia egon daiteke” egoera horretan. “Inoiz eragingo ez digun kanpoko inguruabar gisa ikusten dugu beti”, adierazi du erakundeak.
|
|
|
Guztiok gara eraikitzen ari garen gizartearen erantzule. Kontua ez da
|
pertsonok
gizartean puzzle piezen moduan egokitzea. Guztiok pixka bat mugitu genuke pertsona horiei lekua egiteko.
|
|
|
Jasanezina da, eta hori da erabiltzaile askoren egunerokoa: adimen urritasuna duten
|
pertsonen
gizarte sarea oso pobrea da. Batzuk ez dira inoiz zinemara joan, ez dute inoiz barbakoa bat egin, baina ez gurasoek ez dutelako nahi izan, ezin izan dutelako baizik.
|
|
2009
|
|
|
Sareak mundu osoko 126 hiri biltzen ditu, eta 600 komunitate baino gehiago jarri dira haiekin harremanetan Espainian, oraindik ez dago hiririk sare horretan, baina Gijon, Oviedo, Girona, Sabadell, Bartzelona, Tarragona, Las Rozas (Madril), Sevilla, Estepona (Malaga) eta Cádiar (Granada) taldeek jakinarazi dute trantsizio horretan integratzeko interesa dutela. Era berean, zenbait
|
pertsonak
gizarte sare bat jarri dute abian Interneten, Espainian mugimendu hori bultzatzeko, eta, adibidez, hitzaldia emango dute Coruñako María Pita plazan urtarrilaren amaieran. Bestalde, erakunde independente gisa, nahiz eta antzeko helburuak izan, Post Carbon Institute k Estatu Batuetan “karbonoaren ondoko hiriak” defendatzen ditu, eta “Karbonoaren ondorengo hiriak:
|
|
2010
|
|
|
Egia esan, edozein musika mugimenduk dauka ezaugarri hori: kolektibo baten parte izateagatik,
|
pertsonak
gizartean (edo gizarte konkretu batetik at) bere lekua aurkitzen duenarena. Horren adibide gisa, film horretan agertzen diren rocker gazteak (mod ekin zerikusirik ez dutenak); horiek moto handiagoak zituzten, eta larruzko berokiak janzten zituzten.
|
|
|
Hiri kanpamentuen kasuan, parte hartzen dutenek beren janaria eramanen dute egunero, bakoitzaren berezitasunei erantzuteko, bereziki alergiak edo bestelako elikadura arazoak daudenean. Horrela, Fundazioaren aisialdi zerbitzuaren helburua da adimen urritasuna duten
|
pertsonek
gizarte harremanak sustatzea eta beren aisialdiaz gozatzea, beren autonomia sustatzen duten ingurune normalizatuetan jarduerak eginez. FEAPS adimen urritasuna duten haurrentzako hiri kanpalekuak eta gazteentzako bidaiak antolatzen dituen beste erakunde bat da, baina gaur egun ez dago programa nazionalik, ekimenak federazio autonomikoen mende daude.
|
|
|
Aldiz, “gosea izateak plazeragatik jateko gogoa esan nahi du, eta usainak, zaporeak, elikagaien itxura eta aurkezpena, edo gogoa pizten duten jateko ohitura batzuk, behar bat, jatekoa, sustatzeko, eta, berez, aseta egongo lirateke”. Beraz, gosea organismoak bizirauteko behar duenean elikatzera bultzatzen duen sena da, eta jateko gogoa, elikagaiak aurkezteko moduaren edo
|
pertsonaren
gizarte testuinguruaren araberakoa. Hala, gosea ase arren, pertsona batek gosea senti dezake (bazkaldu ondoren pikatu).
|
|
2011
|
|
|
Krisialdia gorabehera, errentagarritasun ekonomiko eta sozial zalantzagarria duten azpiegitura zabalak eraikitzeko, hala nola AHT, Supersur, San Mames, Guggenheim Berria eta Pasaiako kanpo portua, diru kopuru handiak erabiltzen ditu, baina ez du dirurik jartzen aterpetxeak eraikitzeko edo etxerik gabekoei eta langabetuei gizarte laguntzak handitzeko.
|
Pertsonak
gizarte bazterketatik ateratzeko gai ez den sistema da.
|
|
|
Sozialki, niretzat ederrena, NaBairen mozio bat aurrera atera izana politika osoko batzarrean: etxeko zerbitzuan lan egiten duten eta dependentzia duten
|
pertsonak
gizarte zerbitzuan sartu izana. Kongresuak aho batez onartua, orain Toledoko Itunean landu behar dena.
|
|
|
Eskatzen die estatuei arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen eta pobrezia, marjinazioa eta nazio zein nazioarte mailan, herri nahiz
|
pertsonen
gizarte bazterketaren arteko lotura kontuan izanda, diru sarrera eta aberastasunaren desberdintasuna gutxitzera zuzendutako politika eta neurriak indar ditzatela, eta neurri egokiak har ditzatela, banaka edo nazioarteko lankidetzaren bitartez, inolako bereizkeriarik gabe eskubide ekonomiko, sozial eta kulturalak bultzatu eta babesteko; Eskatzen die estatuei eta finantza eta garapen erakundeei, gl...
|
|
|
Falta hau benetan saski naski bat da, izaera oso desberdineko egintzak (pertsona bati txistu egitea?) zehatzeko erabiltzen dena. Egintza hauek duintasunaren eta
|
pertsonek
gizartean daukaten sinesgarritasunaren eta ohorearen kontra egiten dute.
|
|
|
Psikosien familiako nahasteak eta horiekin antzekotasunak dituzten nortasunaren nahasteak dituzten
|
pertsonei buruz
gizarteak dituen usteetan sakontzeko asmoz, azterketa lan bat proposatzen da. Egitekoa erraztearren, eskizofrenian zentratu zaitezke, nahaste hori baita psikosien familiako nahasteen artean ezagunena, eta, ziur aski, ikertuena.
|
|
|
fobia sozial orokortua eta fobia sozial zehatza. Fobia sozial orokortua duten
|
pertsonek
gizarte egoera gehientsuenen aurrean herstura sintoma esanguratsuak aurkezten dituzte. Adibidez, elkarrizketa bat hasi edo mantentzerakoan, talde txikitan, gustuko dituzten pertsonekin zitak izaterakoan, autoritate irudiekin hitz egiterakoan, etab. Gizarte trebetasunetan hutsune larriak izaten dituzte eta beren harreman sozialak nabarmenki kaltetuak daude.
|
|
|
Herabetasuna eta fobia soziala ez dira gauza bera. Bietan
|
pertsonak
gizarte egoeretan deseroso sentitzen dira, eta besteengandik ebaluazio negatiboa jasoko duten beldur izaten dira; baina, herabetasuna, adinean aurrera egin ahala gutxituz joaten da eta fobia soziala, aldiz, larriagotu egin ohi da. Lotsatia den pertsona, harreman sozialetan deseroso sentitu badaiteke ere, egoera horiei aurre egiten die eta bizitza arrunta egiten saiatzen da.
|
|
|
Fobia soziala eta agorafobia nahastu badaitezke ere, desberdinak dira. Agorafobia duten
|
pertsonek
gizarte egoerei beldurra diete, baina beldur horren kausa desberdina da. Agorafobia dutenek jendaurrean izu atake bat jasateko edo beren buruaren kontrola galtzeko beldur dira; fobia soziala dutenek, aldiz, besteengandik ebaluazio negatiboa jasotzeari diote beldurra.
|
|
|
Nahaste hori duten pertsona asko ez dira gizarteko arauetara egokitzen eta sufrikario ugari eragin ondoren, espetxean amaitzen dute. Baina, nahaste bera duten beste zenbait
|
pertsona
gizarteko erakunde politiko eta ekonomikoetan oso ongi txertatzen dira, eta erakunde horietatik kalte eta min handia egitera hel daitezke, gizarteko egitura horiek eskaintzen dieten proiekzioari esker. Artikulu honetan, alde batetik, nortasun antisozialaren nahastearen bereizgarriak, zergatiak, garapena, diagnosi irizpideak eta terapia aztertu ditugu eta, beste aldetik, nahaste hori eta psikopatia zertan bereizten diren agertu dugu.
|
|
|
Adineko
|
pertsonen
gizarte bazterketa
|
|
|
Joera hori hausteko, joan den urrian kanpaina bat jarri zen abian “Ez gehiago bakarrik, zure ondoan gaude” lemapean. Kanpaina horretan, lehen mailako arretako adituek eta medikuek parte hartzen dute, kaltetutako
|
pertsonek
gizarte laguntza handiagoa jaso dezaten jarduera ugari hasteko.
|
|
|
Onuradunek, hil ondoren, inbertsioaren zenbateko osoa jasoko dute. Oro har, produktu erakargarria da erretiratuek edo erretirotik hurbil dauden
|
pertsonek
Gizarte Segurantzaren pentsioa biziartean osatu ahal izateko. Haien tratamendu fiskala beste ezaugarri interesgarri bat da.
|
|
|
Bestalde, Caritasek lankidetza hitzarmen bat sinatu du Kataluniako Generalitateko Lurralde eta Iraunkortasun Sailarekin, titulartasun publikoko etxebizitzak Caritasi lagatzeko. Hitzarmenaren arabera, Kataluniako Etxebizitza Agentziak etxebizitzak lagako dizkio GKEari, alokairuan, “etxerik gabeko edo zailtasun ekonomikoengatik etxetik kanporatutako
|
pertsonen
gizarte larrialdiko egoerei erantzuteko”.
|
|
|
Arkitektura eta Hirigintza “, Madrilgo Arkitektoen Elkargo Ofizialaren Fundazioarekin (COAM) batera. Hirietara iristerik ez dagoenez, ezinezkoa da
|
pertsonek
gizartean bete betean eta eraginkortasunez parte hartzea. Ezgaitasunak dituzten pertsonen bideetan barna ibiltzea oztopatzen duten oztopoak biltzen ditu.
|
|
|
Praktikak bukatutakoan, gazteek egin dituztela egiaztatzen duen ziurtagiria lortuko dutela aurreikusten da. Gainera, prestakuntza programetan parte hartzen duten
|
pertsonei
Gizarte Segurantzan sartzeko mekanismoak aplikatuko zaizkie, pentsioen azken erreformak ezartzen duenaren arabera. Lanekoak ez diren praktika horiek burutu diren enpresek lan kontratazioa egin ahal izanen dute.
|
|
2012
|
|
|
Salatu du onartutako neurriek mendeko pertsona anitz utziko dituela laguntza sistematik at. «Laguntzak jasoko dituztenek, gainera, gutxiago jasoko dute aurrerantzean», gaineratu du. Mendeko senitartekoak zaintzen aritzen diren
|
pertsonak
Gizarte Segurantzatik at uzteko neurria ere gogor kritikatu du. «Murrizketak, gainera, aldez aurretik izanen duten eraginari buruzko inolako ikerketarik egin gabe onartu dituzte, eta mendeko pertsonen eta haiekin bizi direnen iritzia jaso gabe», azaldu du Arboniesek.
|
|
|
euskararekiko motibazio sinbolikoak hizkuntzaren erabilera ikuspegi dinamiko batetik aztertu behar da, hots, gizarte harremanetan parte hartzen duen oinarrizko elementu bezala. Izan ere, giza harremanak ez dira orekatuak, gatazkatsuak baizik.
|
pertsonek
gizartean posizio ezberdinak dituzte eta posizio hobeak lortzeko etengabe ari dira lehian, legitimitatea lortzeko (ikus Martinez de Luna et al. 1998).
|
|
|
Horrekin batera, aktitudeek auto adierazpena eta pertsonen arteko hartueman soziala errazten dute (Kelman, 1958, 1961; Smith eta beste, 1956), eta ajuste sozial funtzioa (Kelman, 1958), balioadierazpen funtzioa (Katz, 1960) eta auto kontzeptuaren babes funtzioa (Katz, 1960; Smith eta beste, 1956) ere betetzen dituzte. Azken batean, aktitudeen bitartez,
|
pertsonek
gizarte onespena lortzen dute eta, aldi berean, beren identitatea eta estimu pertsonala indartzen dute (Shavitt, 1989). Aktitude guztiek funtzio horiek guztiak betetzen dituzte, baina kasu bakoitzean, testuinguruaren arabera, zein funtzio nagusitzen den jakitea da garrantzitsuena34.
|
|
|
Aktitudeek
|
pertsonen
gizarte jokabideak ulertzeko aukera eskaintzen dutela ikusita, ahalegin berezia egin da gizarte psikologiaren ikerketa eremuan haiek nola egituratzen diren ulertzeko (adibidez, Bem, 1972; Fishbein eta Ajzen, 1975; Heider, 1958; Kothandapani, 1971), baita egitura horretan egon daitezkeen pertsonetik pertsonarako ezberdintasunak zehazteko ere (Haddock eta Huskinson, 2004; Huskinson eta Haddock, 200... Ikerketek erakutsi dutenez, objektu batekiko aktitudeak hiru osagai motatan oinarritu daitezke:
|
|
|
2 Deklarazio honek ulertzen du asimilazioa, hau da,
|
pertsonak
gizarte hartzailean akulturizatzea, alegia, jatorrizko ezaugarri kulturalen ordez gizarte hartzailearen berezko erreferentzia, balore eta portaerak hartzea, ez dela inola ere derrigortua izango, askatasun osoz egindako aukeraren ondorioa baizik.
|
|
|
Eskola.
|
Pertsona
gizarte bizitzan sartzeko ataria izan behar du.
|
|
|
a) Gaixotasun, baliaezintasun edo zahartzaroagatik, aldi baterako edo iraunkortasunez, bizimodurik atera ezin duten
|
pertsonei
gizarte segurantza sistema zabalak eta gizarte laguntza zerbitzuak ematera eta gizarte zerbitzu eta gizarte aseguruen sistemak ezartzera eta hobetzera, kontuan hartuta behar beharrezkoa dela pertsona horien, euren familien eta euren menpekoen bizitza maila bermatzea;
|
|
|
Aisia inklusiboak honako hauen alde egiten du: kultura proiektuak, adimen urritasuna duten
|
pertsonentzako
gizarte sareetako prestakuntza eta zeharkako boluntario zerbitzuak
|
|
|
Sare sozialen eginkizuna ezgaitasunak dituzten pertsonen aisialdian Sare sozialek kultura bildu eta zabaltzeko gunea osatzen duten unean, aisia inklusiboak bitarteko hori baliatu behar du integrazioaren alde egiteko. Hala ere, adimen urritasuna duten
|
pertsonek
gizarte sareak nola erabiltzen dituzten ez dakitela ikusi da, eta “eten digital garrantzitsua” dagoela erakundeetan. Sare sozialak oso baliabide erabilgarriak dira laguntza beharrean dauden pertsonen arteko harreman sozialak sustatzeko, baina ez dakigu nola erabiltzen diren.
|
|
|
Sare sozialak oso baliabide erabilgarriak dira laguntza beharrean dauden pertsonen arteko harreman sozialak sustatzeko, baina ez dakigu nola erabiltzen diren. Gizarte sareak oso baliabide erabilgarriak dira, halaber, laguntza behar duten
|
pertsonen arteko
gizarte harremanak sustatzeko; izan ere, aukera ematen diete lagunekin txateatzeko, jende berria ezagutzeko, sarean jolasteko edo ekitaldi eta jarduerei buruzko informazioa izateko, besteak beste. Hala ere, onartzen da “ezjakintasun orokorra” dagoela pertsonen gizarte sareei buruz, bai eta “erakundeek gai horri egiten dioten nolabaiteko eragozpena, datuak babesteko legearen ondoriozko arrisku eta anbiguotasunengatik” ere, sare horietan profilak dituzten erakunde gutxi batzuekin.
|
|
|
Gizarte sareak oso baliabide erabilgarriak dira, halaber, laguntza behar duten pertsonen arteko gizarte harremanak sustatzeko; izan ere, aukera ematen diete lagunekin txateatzeko, jende berria ezagutzeko, sarean jolasteko edo ekitaldi eta jarduerei buruzko informazioa izateko, besteak beste. Hala ere, onartzen da “ezjakintasun orokorra” dagoela
|
pertsonen
gizarte sareei buruz, bai eta “erakundeek gai horri egiten dioten nolabaiteko eragozpena, datuak babesteko legearen ondoriozko arrisku eta anbiguotasunengatik” ere, sare horietan profilak dituzten erakunde gutxi batzuekin. “Facebook, Twitter eta Tuenti ezagunak dira, baina ez da ohikoa adimen urritasuna duten pertsonek erabiltzea”, Aisia Integratzaileari buruzko Jardunaldietako ondorioak biltzen dituzte.
|
|
|
“Facebook, Twitter eta Tuenti ezagunak dira, baina ez da ohikoa adimen urritasuna duten pertsonek erabiltzea”, Aisia Integratzaileari buruzko Jardunaldietako ondorioak biltzen dituzte. Aurkeztutako proposamenen artean, profesionalen arteko prestakuntza planteatzen da, ezagutzak zerbitzuen erabiltzaileei helaraz diezazkieten, eta, aldi berean, senideak prestatzera, adimen urritasuna duten
|
pertsonek
gizarte sareak nola erabiltzen dituzten hausnartzera eta sare horien irisgarritasun unibertsalaren maila baloratzera animatzen dira, behar bezala erabil ditzaten. Astor elkarteak Madrilen bultzatutakoa da sare sozialen erabilerari buruzko kasu arrakastatsu bat.
|
|
|
Etxerik gabeko
|
pertsonen
gizarte babeserako baldintzak gogortu egiten dira, eta, beraz, haien eskubideak betetzea eta murrizketa gutxiago eskatzen dira.
|
|
2013
|
|
|
Integrazioaren alde lanean jarraitzeak merezi duela diote Geu Be koek, jaialdiaren helburuez berba egiterakoan. " Ezgaitasuna duten
|
pertsonek
gizarte estamentu eta arlo guztietan parte hartzeko eskubidea dutela adierazteko aprobetxatu gura dugu".
|
|
|
Egialderen ustetan, borondatezko lanak egiten dituztenen kopurua urriagoa da krisi garaian, eta adimen urritasuna duten
|
pertsonak
gizartetik gehiago alboratzen dira. Bazterketa hori ahalik eta txikiena izan dadin lan egiteko prest daude, eta horregatik etorkizunean ere Gorabiden jarraitzeko asmoa dute gazteek.
|
|
|
Hau da, gizartean ematen diren harremanen eragina: 1)
|
pertsonena
gizartean, 2) gizartearena pertsonetan, identitate sozialean kokatzen dira. Horrela, Gizarte Psikologia ikuspegia ere erabiltzea beharrezkoa zaigu.
|
|
|
Euskarak duen Framing Berri baten premia asetzeko proposamena Txostenari buruz hausnarketak – Maria Jose Azurmendi gora..., bultzatuta gaude (post-modernismoan adierazten zaigun bezala); 3) horregatik, kare morteroa edo antzekoa beharrezkoa zaigu: (1) psikologikoki beharrezkoa zaiguna, (2) eta soziologikoki egokitzera behartzen zaiguna, (3) kontraesanak sortzen dituen neurrian, psikosozialki nola bideratu, halako kare mortero batetara iristeko, beti ere
|
pertsonak
gizartean modu efizientean funtziona ahal izateko, baita euskararen alde ere. Berriro ere, diziplinartekotasunaren beharra, eta horretan ikuspegi psikosozialaren azpimarratzea.
|
|
|
Arau ez idatzi batzuek zuzentzen dute
|
pertsonen
gizarte portaera, baina talde kultura bat osatzen dute besteekin elkarreragiteko moduan. Interneten ere hainbat jokabide kode daude, “netiketa” izenburupean sailkatuta, sare sozial bakoitzean dauden komunitateen arabera.
|
|
|
amaitu komunikabide ugari izatea (irratia, telebista, egunkariak, Internet, etab.) «gehiegizko pisua eta obesitatea duten pertsonen erretratua egiten du modu estigmatizatzailean». Bestalde, argitaratu berri den azterlan bat (2013ko uztaila) berretsi hedabideek gizentasuna duten
|
pertsonekiko
gizartearen jarrera negatiboak sustatzea. Baliabide horietan agertzen diren mezuen artean, eragin nabarmena dute publizitatean esplizituki edo inplizituki agertzen direnek.
|
|
|
gaixotasun multifaktorial bat da, eta ez da haren erantzulea. Hala ere, gizentasuna duten
|
pertsonei buruz
gizarteak duen pertzepzio okerrak erakusten du hezkuntzan (arlo guztietan) asko inbertitu behar dela egungo egoera kaskarra gainditzeko. Kausa eta ondorioa nahastea —hau da, subjektuen ordena ez jakitea— akats bat da, eta falazian laburbiltzen da ‘ cum hoc ergo propter hoc ‘ Ezinbestekoa da ulertzea pisu gehiegi duten haurren edo helduen jarduera fisiko txikiagoa gorputz astunago bat mugiarazteko zailtasunaren ondorio logikoa dela, eta ez arrazoia.
|
|
|
Enpresen Administrazio eta Zuzendaritza Graduko ikasleek –50 baino gehiago–, Txantxiku Ikastolakoek –30 baino gehiago–, Elkar Hezikoek –20 inguru– eta Herri Institutukoek –20 inguru– Jardunaldiak hainbat asmo izan ditu: adin desberdinetako
|
pertsonen arteko
gizarte kohesioa bultzatzea, partaideen artean esperientziak trukatzea, eta benetako arazoei elkarlanean irtenbideak eraikitzeko konpetentziak eskuratzea. Jardunaldia bukatzeko, ikasleek herriko benetako arazoei irtenbidea emateko aurkezturiko proiekturik hoberena aukeratu dute.
|
|
2014
|
|
|
E irizpidea: barne hersturak, kezkak edo sintoma fisikoek klinikoki esanguratsua den kaltea sortzen dute
|
pertsonaren
gizarte mailako, lan mailako edo beste maila garrantzitsu batzuetako funtzionamenduan.
|
|
|
3) Suizidio anomikoa:
|
pertsonak
gizartearekin duen lotura bat batean aldatzen da, katastrofe bat gertatu zaiolako, eta ondorioz suizidatu egiten da.
|
|
2015
|
|
|
Halaber, aipatzen da gizarteagai hauen inguruan kontzientziatzeaizango dela botere publikoen lana, minusbaliotasuna duten
|
pertsonek
gizarte, hezkuntza, lan eta kultura arloetan integrazioa lor dezaten.
|
|
|
Hau da, Espainian lan egiten duten 272 pertsonatik (EPAren datuen arabera), horietako batek erakundearentzat egiten du. Mayorren arabera, «enplegua da tresnarik onena minusbaliotasunak dituzten
|
pertsonak
gizartearen parte izan daitezen». Horretarako, erakundearen Komunikazio zuzendaria azpimarratu behar da, «funtsezkoa izan baita pertsona ezgaituak lanpostua lortzeko egin duen ahalegina eta, prestakuntza aldi baten ondoren, gainontzekoen lana garatzea».
|
|
2016
|
|
|
Dramatismo merkean erori gabe, gizarte babesari loturiko burokrazia zenbateraino den kafkianoa, bihozgabea eta, areago, hiltzailea salatu du oraingoan zuzendari ezagunak. Demagogikoa eta panfleteroa dela esango du baten batek, baina guri oso errealista eta sinesgarria iruditu zaigu irudikatu duen sistema burokratikoa,
|
pertsonak
Gizarte Segurantzako zenbaki huts gisa tratatzen dituena, beharra duen jendea dela sinestea baino nahiago duena iruzur egitera datozela pentsatzea, Estatuaren kontura bizitzera. Beste aldean, biktima ahulen ordez pertsonaia indartsuak eraiki ditu zuzendariak, bizimodu duina lortzeko eta euren eskubideak defendatzeko borrokarako prest, erori ostean berriz altxatzeko eta elkarri laguntzeko prest, eta eraikin publikoen aurrean eszena bikain batean graffiti bidez administrazioaren hipokresia salatzeko prest.
|
|
|
PlayDecide eztabaidajokoaren ereduan oinarritzen da. PlayDecide eredu horren helburu orokorra gizarte eta zientzia alorreko gai zehatzen inguruan herritarren parte hartzea sustatzea eta iritzi desberdinak dituzten
|
pertsonen arteko
gizarte mailako hausnarketak, arrazoitzeak eta eztabaidak erraztea da. tzan oinarrituta elkarrizketak pizteko, arrazoibideak lantzeko eta herritarrak argudio berriez jabetzeko tresna da; solasaldi ireki eta antolatuak ahalbideratzeko mahai joko gisa egituratu den tresna ludikoa.
|
|
|
Jokoaren egitura eta prozedura metodologikoa Europako Komisioak sortutako PlayDe cide5 eztabaida jokoaren ereduan oinarritzen da. PlayDe cide eredu horren helburu orokorra gizarte eta zientzia alorreko gai zehatzen inguruan herritarren parte hartzea sustatzea eta iritzi desberdinak dituzten
|
pertsonen arteko
gizarte mailako hausnarketak, arrazoitzeak eta eztabaidak erraztea da.
|
|
|
Proiektuan parte hartzen duten
|
pertsonen
gizarte erantzukizuna eta inplikazioa bultzatzen ditu, inguruneko benetako premiak betetzeko lan eginez; hori, gainera, komunitatearentzat mesedegarria da.
|
|
|
Emozioak
|
pertsonak
gizartearekiko duen elkarreraginaren arabera garatzen dira. Baina garapen hori ez da bakarrik soziala; neurologikoa ere bada.
|
|
|
Izan ere, gaixotasun horri estigmatizazioa eta diskriminazioa oztopo izaten jarraitzen du, Autism Europe arabera, Espainian 450.000 pertsona baino gehiagori eragiten dien diagnostiko goiztiarra, tratamendua eta arazo hori pairatzen duen pertsonaren gizarteratzea eta laneratzea lortzeko. Artikulu honek autismoa zer den eta hori pairatzen duten
|
pertsonak
gizarte eta lan eremuan diskriminatuta ikusten direla adierazten du.
|
|
|
Frogatuta dago pertsona horien osasuna hobetu egiten dela lanak jendeari egiten zaizkionean eta haien ahalegina eta sentsibilitatea onartzen direnean. Pinturak, eskulturak eta argazkigintzak irudimena garatzeko, beren autonomia indartzeko eta integrazioa bultzatzeko balio die Badira zenbait erakunde, hala nola, 1996an sortu zen Aniztasunaren Kudeaketarako Europako Institutua, hainbat artistak hala nola, hainbat artistak sustatzen dutena, artearen bidez desgaitasuna duten
|
pertsonak
gizartean eta lan munduan sartzea helburu duena. Abenduaren 11n, Madrilen, ‘Artistas Divs@s.org’en erakusketa ikus daiteke, desgaitasuna duten pertsonek egindako azken pintura lanekin.
|
|
|
Eraikuntza araudiak ezartzeko talde handienak hartzen dirontuana k, ahalik eta jende gehien asetzearen helburuarekin. Orain arte, adineko
|
pertsonak
gizartearen zati txiki bat besterik ez ziren. Horrek esan nahi du, gaur eguneko eraikin gehienak ez direla pertsona nagusien ezaugarrietara egokitzen.
|
|
2017
|
|
|
Adierazi adineko
|
pertsonek
gizarteari egiten dieten bi ekarpen positibo, familiari egiten dieten beste bi eta zuri egiten dizuten beste bi. Partekatu gelakoen artan zuen erantzunak.
|
|
|
Beren jatorrizko herrialdetik lekua aldatu eta beste testuinguru batean kokatzen diren
|
pertsonek
gizarte berrira trantsizio eta egokitzapen aldi bat hasten dute, akulturazio prozesua ere deitu zaiona (Berry, 1997). Prozesu horretan zenbait aldaketa gertatzen dira (Organista, Organista eta Kurasaki, 2002), hala nola etena jatorrizko herrialdearekin (Achotegui, 2004), gizarte hartzailearen kultura eta kodigoekin kontaktua eta horien ikaskuntza (Ward eta Kennedy, 1999), oinarrizko beharrak asetzeko errekurtsoak bilatzeko premia eta talde arteko erlazioen ulermen berria (Prilleltensky, 2008).
|
|
|
Ostera, ADIN SOZIALA" soziokultural izenez ere ezagutzen dena (Cavanaugh eta Blanchard Fields, 2002)"
|
pertsonak
gizartean garai historiko jakin batean hartzen dituen rolei eta rol horiek betetzeko eraginkortasunari dagokie. Adin mota hori hainbat jokabide eta ohituratan islatzen da; besteak beste, janzkeran, hizkeran, besteekin harremanak izateko estiloan eta antzekoetan.
|
|
|
ez dute behar adina elikagai, eta egunean 1,25 dolar baino gutxiagorekin bizirik irauten dute. Espainian, populazioaren% 29,2 pobreziak eragiten du, hau da, ia 14 milioi
|
pertsonak
gizarte bazterketa jasateko arriskuan daude. Baina, posible al da egoera horretatik ateratzea?
|
|
|
" Hasteko eta behin, nahiz eta' Inazio Uriaren itzal hori' herri aldizkari xume bateko [Uztarria] iritzi artikulua izan, zu bezalako
|
pertsonek
gizartean izan dezaketen influentzia azpimarratu behar dugu, iritzi emaileak iritzi sortzaile zaretelako, momentuaren testuingurua ulertzeko erreferentzia.
|
|
2018
|
|
|
Aurreiritzi nabarmenak gutxitzen doazen heinean, aurreiritzi nabarigaitzakdoaz handitzen. Hala, askok onartzen dute ez liratekeela gustura sentituko beste arraza bateko
|
pertsonekin
gizarte gertakari barru barrukoei dagokienez (gorteiatzea, ezkontzea, dantza egitea?). Edo islamiar bat melfa jantzita etorriko balitzaigu, erlazioa edo komunikazioa hasterakoan distantzia bat gordeko genuke; gero, noski, behin ezagututa, baliteke jokabide hori aldatzea.
|
|
|
geroz eta arma gehiago edukitzeko nazioen arteko lasterketan, senar emazteen arteko ika miketan, gizarte baten barruko kulturen arteko liskarretan... Egoera horietako bakoitzean,
|
pertsonak
gizarte prozesu suntsigarri batean nahastuta geratzen dira, nahiz eta prozesuok inork desio ez dituen emaitzak sortzen dituzten.
|
|
|
Komunikazioaren ordezko sistemei esker, komunikatzeko arazoak dauzkaten
|
pertsonek
gizartearekin komunikatzea eta eragin trukean jardutea lortzen dute, aukera eta eskubide berdinekin.
|
|
2020
|
|
|
Honekin ez dut esan nahi orain arte lortutakoarekin laketu behar dugunik. Pluraleko lehen
|
pertsona
gizarteari dagokio. Mundua aldatzera doa, giza harremanek itun berri bat behar dute eta bidean oraindik erresistentzia asko eta oztopo asko aurkituko du borroka feministak.
|
|
2021
|
|
|
Menpeko
|
pertsonei
gizarte erakundeetan gizarte eta osasun arreta ematea.
|
|
|
Emakumeen kiroletarako laguntzak handitzea adostu zuen, 2020ko maila berdinei eutsiz. Diru-laguntza bat sortzea adostu zuen, desgaitasuna edo mendekotasuna duten
|
pertsonentzako
Gizarte Segurantzak babesten ez dituen tratamendu medikoak ordaintzeko. " Oinarrizko" gizarte zerbitzuekin konpromisoa ere hartu du Suarezek.
|
|
|
Lockerentzat ere, natur egoerako etengabeko mehatxuaren aurrean, norbanako buru jabeak bere jabetza (bizitza, askatasuna, ondasunak) kanpoko esku hartzeetatik babesteko eratu zuen gizarte zibila: "
|
Pertsonak
gizartean sartzearen xede nagusia euren jabetzaz bake eta lasaitasunean gozatzea" da (Locke 2003: 116).
|
|
|
Indarkeriaren gaia bere konplexutasun osoan landu behar da, urruneko sustraiak barne. Horretarako, ez dira aski poliziaren neurriak edo nazioarteko ekintza, baizik eta indarkeriazko
|
pertsonei
gizarte laguntza kentzeko neurriak".
|
|
2022
|
|
|
Elgoibarko Udalak 80 urte bete edota beteko dituzten bizilagunen zerrenda osatzen du, etxebizitza horietara gerturatu eta ke detektagailuak jarri eta egoera sozialen" diagnostiko txiki bat" ere egiten dute. Etxebizitzetara gerturatzen den
|
pertsona
gizarte langilea da, ‘Industriako langile kualifikatua’ formakuntza gehigarria duena.2022 urteari erreparatuz gero, aurten 77 pertsonek beteko dituzte 80 urte Elgoibarren, eta horiek proiektuan parte hartzera gonbidatuko ditu Udalak. Era berean, urte honetan proiektuaren onuradun izateko baldintzak bete dituzten beste herritarrei ere egingo diete gonbita.
|
|
|
Hala, Aita Menniko kideek nabarmendu dute" elkartasunak eta eskuzabaltasunak" bat egin dutela topaketa hauetan, eta honek bide eman dezakeela gizarte harremanak sendotzeko. " Egoera ahulenetan dauden
|
pertsonei
gizartean integrazio eta ikusgarritasun handiagoa emanez". Uste baitute" garrantzitsua" dela eraldaketa soziala bultzatu dezaketen sinergiak sortzea, eta batez ere, emakumeek osasun mentala artatzeko duten eskubidea babesten dutenak.
|
|
|
334.000
|
pertsona
gizarte bazterketa egoeran.
|
|
2023
|
|
|
«Berrogeita hamar urte baino gehiago eman dituzte garun paralisia duten pertsonen eskubideak aldarrikatzen». Euren «kemena» nabarmendu nahi izan dute, garun paralisia duten
|
pertsonek
gizartean parte hartzeko eta ikusarazteko «beharrezko tresnak» aurkitzeagatik. Bilboko Orkestra Sinfonikoari ere egindako lana aitortu nahi izan diote, kasu honetan, kulturari egindako ekarpenarengatik.
|
|
|
Era horretako produktuak saltzea ez da berez txarra, LGTBIQ identitateak normalizatzeko eta inklusioa sustatzeko balio duen heinean. Baina arriskutsua da produktu horien kontsumoa izatea jendeak identitate horiekin bat egiteko modu nagusia eta ez jakitea nolako zapalkuntza eta bazterkeria drakoniarrak bizi izan dituzten LGTBIQ
|
pertsonek
gizarte diskriminatzaile honetan eta zenbat lan egin behar den oraindik komunitate askotan kolektibo horien oinarrizko onarpena, segurtasuna eta eskubide parekideak ziurtatzeko. Kritikari batek honela zioen:
|
|
|
Ekonomia, gizarteeta kultura eskubideak arautu dituen testua da; halako eskubideen artean daude nolabaiteko lan edukia duten gehienak: ...en familien babeserako eta laguntzarako eskubidea (19 artikulua), enpleguaren eta lanbidearen arloan aukeraeta tratu berdintasunerako eskubidea, sexuan oinarritutako bereizkeriarik izan gabe (20 artikulua), enpresan informaziorako eta kontsultatua izateko eskubidea (21 artikulua), lan baldintzak eta enpresako laneko ingurua zehazteko orduan parte hartzeko eskubidea (22 artikulua), adin aurreratuko
|
pertsonen
gizarte babeserako eskubidea (23 artikulua), kaleratze kasuetan babesa izateko eskubidea (24 artikulua), langileen eskubidea euren kredituak babestuak izan daitezen euren enpresaburua kaudimengabea denean (25 artikulua), lanean duintasuna izateko eskubidea (26 artikulua), langileen eskubidea familia ardurak eta enplegua uztartzeko (27 artikulua), langileen ordezkarien ukigabetasun eskubidea (28 a...
|
|
|
Eredu honek erakusten du testuinguru sozioekonomikoaren eta politikoaren ezaugarriek, politika makroekonomikoak, sozialak eta sanitarioak barne, eta kulturaeta gizarte balioek eta arauek nola eragiten duten osasun arloko desberdintasunen egiturazko determinatzaile gisa. Faktore horiek eragina dute
|
pertsonek
gizarte hierarkian hartzen duten posizioan, diru sarreren, hezkuntzaren, okupazioaren, sexuaren eta abarren arabera, eta tarteko faktoreen banaketan desberdintasunak baldintzatzen dituzte, hala nola bizi baldintza materialak, faktore psikosozialak eta bizi ohiturak, zeinak, aldi berean, emaitza desberdinak eragiten baitituzte osasunean eta ongizatean.
|