|
2010
|
|
|
Bestalde, zortzi
|
pertsonen
gorpuzkiak aurkitu dituzte Andiako mendilerroan, Nafarroan. Espeleologo talde batek aurkitu zituen gorpuzkinak azaroaren 14an, kobazulo batean.
|
|
2011
|
|
|
1936ko gerran eta Frankismoko aurreneko urteetan hildako
|
pertsonen
gorpuzkien 108 hobi komun daude, gutxienez, Hego Euskal Herrian. Bizkaian 35 hobi topatu dituzte; Gipuzkoan, 39; Araban, hemezortzi; eta Nafarroan, hamasei.
|
|
|
Horren arabera, Hego Euskal Herrian erregistratuta dauden 108 hobi komunetatik 40tan hildakoen gorpuak atera egin zituzten 18 urte haietan.Frankismoaren lehenengo urteetan irekitako hobietatik 19 Bizkaian zeuden, 11 Nafarroan, zortzi Gipuzkoan eta bi Araban, eta horietatik 1.215 gorpu atera zituzten Erorien Haranera eramateko. Biktimen Bulegoak jasotako datuen arabera, haietatik 457 identifikatu gabe daude gaur egun. Gainerakoen datuak Espainiako Gobernuaren webgune berrian aurki daitezke.1941 urtetik aurrera Araban bi hobi komun besterik ez zituzten ireki, biak Gasteizen, baina haietatik 36ko gerran hildako 613
|
pertsonaren
gorpuzkiak atera zituzten Francoren aldeko monumentura eramateko. Haietatik 120 aurrez identifikatu gabe lurperatu zituzten.
|
|
|
Hain zuzen ere, Erorien Haranean gorpuzki horiek jaso zituzten hilobiak oso egoera txarrean daudela adierazi du Paco Etxeberria auzitegiko medikuak. Hezurrak sakabanatuta daude kasu gehienetan, eta horrek ia ezinezkoa egiten du gorpuzkiak identifikatzea.Gipuzkoako zortzi hobitatik 237
|
pertsonaren
gorpuzkiak atera zituzten 1941 eta 1959 artean; 219, Bizkaian begiratutako 19 hobietatik, eta 146, berriz, Nafarroako 11 hobitatik.108 hobiEspainiako Gerran() eta Frankismoko aurreneko urteetan hildako pertsonen gorpuzkiak jaso zituzten 108 hobi komun erregistratuta daude Hego Euskal Herrian. Araban hemezortzi hobi aurkitu dituzte, zortzi irekita daude, eta hamar, berriz, ireki gabe?, Bizkaian 35? 23 irekita, eta 12 zabaldu gabe?, Gipuzkoan 39? 24 irekiak, eta 15 ireki gabe?, eta Nafarroan hamasei, guztiak irekiak.
|
|
|
Hain zuzen ere, Erorien Haranean gorpuzki horiek jaso zituzten hilobiak oso egoera txarrean daudela adierazi du Paco Etxeberria auzitegiko medikuak. Hezurrak sakabanatuta daude kasu gehienetan, eta horrek ia ezinezkoa egiten du gorpuzkiak identifikatzea.Gipuzkoako zortzi hobitatik 237 pertsonaren gorpuzkiak atera zituzten 1941 eta 1959 artean; 219, Bizkaian begiratutako 19 hobietatik, eta 146, berriz, Nafarroako 11 hobitatik.108 hobiEspainiako Gerran() eta Frankismoko aurreneko urteetan hildako
|
pertsonen
gorpuzkiak jaso zituzten 108 hobi komun erregistratuta daude Hego Euskal Herrian. Araban hemezortzi hobi aurkitu dituzte, zortzi irekita daude, eta hamar, berriz, ireki gabe?, Bizkaian 35? 23 irekita, eta 12 zabaldu gabe?, Gipuzkoan 39? 24 irekiak, eta 15 ireki gabe?, eta Nafarroan hamasei, guztiak irekiak.
|
|
2012
|
|
|
34 artikulua: Hildako
|
pertsonen
gorpuzkiak
|
|
|
1.Okupazioaren ondorioz edo okupazioa edo borrokaldiak direla eta atxilotuak zeuden bitartean hildako
|
pertsonen
gorpuzkiak, eta borrokaldien ondorioz hil diren pertsonak, pertsona horiek zein herrialdetan hil eta herrialde horren nazional ez direnenak, errespetatuak izan dira eta pertsona guzti horien hilobiak errespetatuak, mantenduak eta IV. Hitzarmeneko 130 artikuluan ezarritakoaren arabera seinaleztatuak izango dira, gorpuzki eta hilobi horiek Hitzarmenen eta Protokolo honen arabera baldintza mesedegar...
|
|
|
2.Arerio diren alderdien arteko inguruabarrek eta harremanek ahalbidetzen duten bezain laster, hilobiak zein alderdi kontratugile gorenen lurraldean egon eta, edozein kasutan, borrokaldien ondorioz, okupazioaren bitartean edo atxilotuak zeuden bitartean hildako
|
pertsonen
gorpuzkiak aurkitzen diren beste lekuetan, akordioak egingo dituzte ondorengo helburuekin:
|
|
|
c) jatorrizko herrialdera hildako
|
pertsonen
gorpuzkien aberriratzea eta norberaren gauzen itzulketa erraztea, herrialde horren eskaera eginda edo, herrialdea horren kontra agertzen denean, senide hurbilenen eskaeraren bidez.
|
|
2014
|
|
|
Berriki kaleratu dira ikerketaren emaitzak, ustea egiaztatuz. “Buruhezurrak aztertu ondorenean, 36ko Gerran tiroz hildako
|
pertsonen
gorpuzkinak direla ondorioztatu du Aranzadik. Amasako hilerrian, Joxe Agustin Garmendiaren izena soilik agertzen zen panteoian, gerra garaiko lau gorpuzkin aurkitu dira.
|
|
2015
|
|
|
Fusilatutako
|
pertsonen
gorpuzkiak aurkitu dituzte Ezkaban
|
|
2016
|
|
|
114.000
|
pertsonen
gorpuzkinak daude oraindik desagertuta
|
|
|
Eroritakoen Monumentuko kriptan hilobiratuta dauden zortzi
|
pertsonen
gorpuzkiak hobitik ateratzeko prozesu administratiboa abian jarri du Iruñeko Udalak; besteak beste, hobitik aterako dira Mola eta Sanjurjo 1936ko kolpe militarraren protagonistak izan ziren jeneralen gorpuzkiak. " Oroimen Historikoari buruzko Legea bete nahi dugu, eta gure hirian aspaldidanik dagoen aldarrikapen sozial bati erantzun", erran du Asironek.
|
|
2017
|
|
|
c) Zertarako atera zituzten hobi komunetatik diktaduran hildako
|
pertsonen
gorpuzkinak?
|
|
|
c) Zertarako atera zituzten hobi komunetatik diktaduran hildako
|
pertsonen
gorpuzkinak?
|
|
|
114.000
|
pertsonen
gorpuzkinak daude oraindik desagertuta hobi komunetan. Espainia da Kanbodiaren ondoren hobi komun gehien dituen herrialdea.
|
|
|
c) Zertarako atera zituzten hobi komunetatik diktaduran hildako
|
pertsonen
gorpuzkinak?
|
|
|
dio hunkitua. Halere, sei
|
pertsonaren
gorpuzkiak berreskuratu dituzte. Hezurrak dagoeneko hasi dira hitz egiten Paco Etxeberriaren laborategian.
|
|
|
Hori hala, sima horretan jaurtitako zabor guztia erretiratzera jo da eta hala, aukera guztiak aztertzea gorpuzkin gehiagoren bila. Hori baita modu bakarra 36an hil eta desagertarazi zituzten
|
pertsonen
gorpuzkiak aurkitzeko.
|
|
|
Horretan, 1936ko Gerla Zibilean eta Frankismoaren errepresioan hil zirenen gorpuzkiak hilobiratuko dituzte. Jadanik, Aranzadi elkarteak berreskuratu dituen 27
|
pertsonen
gorpuzkiak sartu dituzte hor. Horietako 25 identifikatu gabeak dira eta bertze biak, identifikatuak, familiak hala galdeginik.
|
|
2018
|
|
|
" Pinadi batean zegoen lekua, leku zoragarri batean. Bost
|
pertsonaren
gorpuzkinak deshobiratu genituen Picón de Valdeabejas hobitik, baina ez zirela bila genbiltzanak konturatu ginen, hezurrak eta aztarnak aztertu eta gero. Beste hipotesi batekin jarraitu genuen lanean.
|
|
2019
|
|
|
Stureri egozten zitzaizkion lehen hiketen gorpuak aurkituak zeuden. Horregatik, 1996an hasi ziren serioski Quick ek hildako
|
pertsonen
gorpuzkinen bila. Stahle eta Sturek kontakizun bat asmatu zuten, Sturek gordetako gorpuzkinei buruz, eta anaia Simonen hilketaren mitoarekin lotu zuten:
|
|
|
Bankua 2016an sortu zen, eta Nasertic enpresa publikoak kudeatzen du. Denbora honetan zehar, 184 espediente ireki dira, eta 21
|
pertsonaren
gorpuzkinak entregatu ahal izan zaizkie haien familiei; kasu berri honekin 22 Identifikatzeko lanak konplexuak dira eta batzuetan bidera ezinak hezurrak degradatuta egoteagatik edo emaile egokirik ez izateagatik, baina erreparazio prozesuei amaiera emateko bidea dira, gorputzak familiei entregatuta.
|
|
2020
|
|
|
Gerrilla antifrankistaren borrokan parte hartu zuten bi pertsonaren –bi makiren– gorpuzkiak hobitik atera dituzte asteburu honetan, Goldaratzen (Imotz harana), Nafarroako Gobernuko Memoriaren Institutua Aranzadi Zientzia Elkarteko talde teknikoarekin elkarlanean gauzatzen ari den deshobiratze programaren barruan. Bi
|
pertsonen
gorpuzkiak herriko toki ezberdinetan zeuden bi hobitan aurkitu dituzte.
|
|
|
Datozen hilabeteetan, institutuak hainbat lekutan prospekzio lanak egiten jarraituko du, aurten onartutako hobitik ateratzeko planarekin jarraituz. Plan horri esker, 2015etik orain arte 113
|
pertsonaren
gorpuzkiak berreskuratu ahal izan dituzte.
|
|
2021
|
|
|
110
|
pertsonaren
gorpuzkiak berreskuratu dituzte: 108 gizonenak eta 2 emakumerenak.
|
|
2022
|
|
|
Orain arte Euskadin sekula aurkitu den hobirik handienean 46
|
pertsonaren
gorpuzkiak atzeman dituzte, Begoñako hilerrian. Horietako 42 desagertu gisa ekarriak ziren, gehienak gudariak eta milizianoak.
|
|
|
Nafarroan, 3.507 pertsona hil zituzten eta 1.400 lagunek ihesari eman behar izan zioten. Gogoan izan ditu, halaber," sexu erasoak, bazterketa eta atxiloketak" pairatu zituzten emazteak, bai eta ere hobi komunetik berreskuratu diren 60
|
pertsonen
gorpuzkiak eta ahaideen hilotzak berreskuratu ezin izan dituzten 277 familiak. Lergak aipamen berezia egin die gerla denboran gosea ezagutu zuten haurrei, ihes egin behar izan zutenei eta umezurtz gelditu zirenei.
|
|
|
Urduñako Udalak balorazio positiboa egin du kanpainari buruz. Ez bakarrik 53
|
pertsonen
gorpuzkiak topatu direlako (saiatuko dira euren senideei itzultzen eta horretarako aukerarik ez dagoen kasuetan, Duintasunaren Kolunbarioan geratuko dira), baizik eta auzolan handiaren emaitza izan delako guztia.
|
|
2023
|
|
|
Beste hamalau
|
pertsonaren
gorpuzkien inguruan zalantzak daude, ez dagoelako argi norekin borrokatu ziren 1936ko gerran.
|
|
|
Eta horrela, ez dute zalantzarik, hala diote: gerra zibilismoa dela diktaduraren sinboloak mantentzearen kritikak edo frankistek eraildako ehunka
|
pertsonaren
gorpuzkiak errepide askotako bide bazterretatik ateratzen saiatzea. Franco hila da.
|
|
|
Orduan, 14 pertsonaren hezurrak atera zituzten, bi ilaratan jarrita. Iazko abenduan berrekin zituzten lanak; eta 5 eguneko auzolanean 53
|
pertsonen
gorpuzkiak aurkitu zituzten. Guztira, 71 pertsonen gorpuzkiak desobiratu dituzte Urduñako hilerritik.
|
|
|
Iazko abenduan berrekin zituzten lanak; eta 5 eguneko auzolanean 53 pertsonen gorpuzkiak aurkitu zituzten. Guztira, 71
|
pertsonen
gorpuzkiak desobiratu dituzte Urduñako hilerritik.
|
|
|
Lanak Castuerako Udalarekin elkarlanean egin dituzte, Aranzadi Zientzia Elkartearekin sinatutako hitzarmenaren bitartez eta Eusko Jaurlaritzaren Gerra Zibileko desagertuen bilaketa programaren barruan. Horri esker, 71
|
pertsonaren
gorpuzkiak desobiratu dituzte, eta hauek identifikatzea da oraingo erronka. Gogora Institutua arduratzen ari da biktimak identifikatzeko lanak koordinatzeaz eta dagoeneko 41 familiarekin kudeatu du DNA lagina hartzeko prozedura.
|
|
|
Iragan abenduan egindako indusketetan 53
|
pertsonen
gorpuzkiak aurkitu zituzten, herritarren inplikazioari eta auzolanari esker. Udalak adierazi zuenaren arabera, senideei itzultzen saiatuko dira eta, horretarako aukerarik ez dagoen kasuetan, Duintasunaren Kolunbarioan utziko dituzte gorpuzkiak.
|