2000
|
|
Beste iruzkin batean ere askatasunaren aipua topatu dugu: "
|
Pertsonaren
askatasuna eta engaiamendu afektiboa zein zibila daude jokoan hemen." (Aizu! 155)
|
2001
|
|
Baina obsesioa gizarte harremanak zaildu edo eragoztera iristen bada,
|
pertsonak
askatasuna galtzen badu...
|
2005
|
|
Herriek autodeterminatu behar dutela uste dut nik. Nola hitz egingo dugu
|
pertsonen
askatasunaz herrietan elkartuta dauden pertsonek ezin badute askatasun hori izan. Beren ahotsa entzuna izan dadin eskubidea dute.
|
|
irakasle eta ikasleengan erreflexio kritikoa bultzatunahi du. Balio sozialak eraldatu nahi ditu,
|
pertsonen
askatasuna lortzeko.
|
2007
|
|
Printzipio horien artean arintasuna da lehenengoa. Hurrean ere, arintasuna nahitaezkoa da,
|
pertsonaren
askatasunari begira legearen aurka dagoen urratzea ahalik azkarrena konpon dadin. Bada, arintasun hori erdiesteko prozedura judizial sumario eta oso azkarra ezarri behar da, hain zuzen, hogeita lau orduan amaitu behar dena.
|
|
Duda mudarik gabe, ezaugarri horiek dituen prozedura arautzea oso garrantzitsua da,
|
pertsonen
askatasuna babesteko. Duda mudarik gabe, orobat, arauketa horrek ahalbidetu bide du kate-begi berri garrantzitsua gehitzea, Konstituzioak pertsonaren askatasunaren inguruan antolamenduari ezarri dizkion bermeen katean.
|
|
Duda mudarik gabe, ezaugarri horiek dituen prozedura arautzea oso garrantzitsua da, pertsonen askatasuna babesteko. Duda mudarik gabe, orobat, arauketa horrek ahalbidetu bide du kate-begi berri garrantzitsua gehitzea, Konstituzioak
|
pertsonaren
askatasunaren inguruan antolamenduari ezarri dizkion bermeen katean. Prozedura hori dela eta, Espainiak bat egin du atxiloketen edo horien baldintzen kontrol sistema azkarra ezarri duten herrialde apurrekin.
|
|
Eskubide horien titulartasunari dagokionez, artikulu hori pertsona fisikoei zuzenduta egon arren, ez da ahaztu behar EKren 19 artikuluan bizilekua askatasunez aukeratzeko eta nazio lurraldean zehar zirkulatzeko askatasunak merkatu batasunaren printzipioarekin batera interpretatu behar direla, hain zuzen ere, EKren 139.2 artikuluan ezarri dena. Artikulu horren arabera, ezin izango du inolako agintarik neurririk hartu, baldin eta neurri horiek, zuzenean edo zeharka, oztopatzen badute dela Espainiako lurralde osoan
|
pertsonek
askatasunez zirkulatu eta pertsona horiek bertan ezartzea, dela ondasunek askatasunez zirkulatzea. Horrek berehalako proiekzioa du pertsona juridikoei dagokienez, eta agintari guztiak ukitzen ditu, autonomia erkidegoak eta toki erakundeak barne hartuta (KAE hauek:
|
|
–Hain zuzen, dio Sartrek? gure eginkizuna
|
pertsonaren
askatasunaren aldeko borroka da, batetik; baina baita ere, eta batera, Iraultza Sozialistaren aldekoa? (288).
|
|
Artikulu honetan, horrenbestez, hauxe izango da mantendu nahi dudan tesia: gaur egungo estatuek aldarrikatzen dituzten printzipio demokratiko eta liberaletan oinarriturik(
|
pertsonen
askatasuna, giza duintasuna eta erabakiak kasuan kasuko gehiengoen bidez hartzea), aitortu lukete beren lurralde eremuen barruan badirela berezko nortasuna duten gizataldeak; halaber, araubide berezia onartu lukete gizatalde horiek eta gizatalde horietako herritarrak babesteko. Babes horren funtsean, izan ere, honako eskubidearen aitorpena egongo litzateke:
|
|
Honela dio Kriekemans ek: " Hezkuntzaren posibilitatea inplizituki dago giza
|
pertsonaren
askatasunean: bere berezko gaitasunen garapena bere eginkizuna izan daiteke" 18 Askatasun horrekin batera, baina, gizakiaren hezia izateko eta hezteko" obligazioa" dator:
|
2008
|
|
Zegokion aretoa hutsik utzi zuen, eta hara zihoazenei nortasun agiria eskatzen zien, bestela debekatu egiten zien sartzea. Modu horretan,
|
pertsonak
askatasunez zirkulatzeari jartzen zaizkion mugak salatu nahi zituen". Ekintza hori salaketarako tresna egokia den ala ez epaitu gabe, Mejutok ez du zalantzarik Sierraren areto hutsa artelana zela, eta arte testuingurua da, hain zuzen, hori ahalbidetzen duena:
|
|
Izena axola zaigu, historia axola zaigu, eta, batez ere, demokrazia eta
|
pertsonen
askatasuna axola zaizkigu. Itxura guztien arabera, ordea, haietako bat bera ere ez zaie axola euskal gizartearen gehiengoaren ilusioak zapuztu dituztenei.
|
|
40 Halaber, zenbait hiritar eskubide murriztuta izan ditzakete; esate baterako, preso dauden
|
pertsonen
askatasuna.
|
2009
|
|
eta nik amore emango dut, baina amore eman gabe: ez dugu elkar ikusiko, konforme, baina kartazko harremanei eutsiko diegu, pertsona ere ez baita
|
pertsona
askatasun gutxieneko bat gabe. Keinu bat izango da gure aldetik?
|
|
Horrek haien eta haien familien ongizatea dakar. Harekin,
|
pertsonak
askatasunez adierazten dira, harremanak izaten dituzte eta ahozko hizkuntzara sartzen dira. Inguruneak ulertzen dituenean, lagundu eta behar duten guztia eman diezaieke.
|
|
Inguruneak ulertzen dituenean, lagundu eta behar duten guztia eman diezaieke. Baina, batez ere, komunikatzeko modu horrek lortzen du
|
pertsonak
askatasunez adieraztea, harremanak izatea eta ahozko hizkuntzara iristea. Batzuetan, prozesu hori “ez da azkar iristen”.
|
|
Legeak kritika ugari jaso ditu, besteak beste, haur bakarraren politika
|
pertsonen
askatasunaren aurkako urratze larritzat jotzen dutenengandik. Gizartea, agintaritza politikoa eta zientzialariak, ordea, ez datoz bat.
|
|
Izuak amore ematera narama, eta amorruak ez ematera... eta nik amore emango dut, baina amore eman gabe: ez dugu elkar ikusiko, konforme, baina kartazko harremanei eutsiko diegu, pertsona ere ez baita
|
pertsona
askatasun gutxieneko bat gabe. Keinu bat izango da gure aldetik... edo mailatxo bat nahi baduzu, elkarrekin igoko duguna, egun handi horretarako bidea eskailera bat bezala ere uler baitaiteke, mailaz maila igo beharrekoa.
|
2010
|
|
14 artikulua.
|
Pertsonaren
askatasuna eta segurtasuna
|
|
a)
|
Pertsonaren
askatasun eta segurtasunerako eskubidea izatea;
|
|
b)
|
Pertsona
askatasunaz gabetutako eguna, ordua eta tokia, eta pertsona hori askatasunaz gabetu zuen agintaria;
|
|
b)
|
Pertsona
askatasunaz gabetu zeneko eta hori askatasunaz gabetzeko tokian onartua izan zeneko data, ordua eta tokia;
|
|
Konbentzio honen ondoreetarako, «derrigorreko desagertzea» da, atzipenaldia, atxiloketa, bahiketa edo askatasunez gabetzeko beste edozein mota, baldin eta halakoak gauzatzen badituzte estatuko agenteek edo estatuaren baimen, babes edo oniritziarekin jarduten duten pertsonek edo pertsona taldeek, eta horiek aitortzen ez badute desagertutako
|
pertsonaren
askatasun gabetzea edo ezkutatzen badute pertsona horrekin gertatu dena edo pertsona hori dagoen tokia, pertsona hori lege babesetik at utziz.
|
|
Transgenikoenporrota gosetearen aurkako borrokan erreferentzia handia izan da zentzu horretan.Hemen, gaixotasun kronikoen aurka erabilitako efikazia handiko produktu farmazeutikoek eta txertoek talka egiten dute produktu horiek eskuratu ezin dituztenek, hau da, munduko biztanleriaren erdiak, eratzen duten harresi sozialarekin. Zentzuberean, nanoteknologiak
|
pertsonen
askatasunerako eta intimitaterako barneeremuak deuseztatzen ditu, kontrol sozialerako norbanako neurri sofistikatuekineta denbora errealean egiten duten urruneko zaintzarekin.
|
|
Funtzionamenduen eta gaitasunen artean lotura estua dago. Funtzionamenduak lortzeko gaitasunak
|
pertsonaren
askatasuna adierazten du. Gaitasun horrekpertsona batek ongizatea lortzeko dituen benetako aukerak zehazten baititu.
|
|
Laugarrena. Gure konpromisoa,
|
pertsonen
askatasun eta seguritatea defendatzeko zuzenbidezko estatu batek zilegitasunez bere esku dituen neurriez gain, indarkeriari elkarrizketaren bidez bukaera emateko, normalizazio politikoa lortzeko eta gure gizartea adiskidetzeko behar diren baldintzak sor ditzaketen ekimen guztiak aurrera eramateko.
|
2011
|
|
Udaleko Kultura eta Gazteria saila saiatzen ari da musikarekin orokorrean dagoen arazoa konpontzen, baina Biurrunek dioenez," Udala da legeak erregulatzen dituena eta argi dago
|
pertsonen
askatasuna urratzen duten legeak aspaldi aldatu behar zirela".
|
|
Azken egunotan atxilotuak izan diren
|
pertsonen
askatasuna Suleimanen beste konpromisoetako bat da, baina berriz ere eperik gabekoa.
|
|
c)
|
Pertsonaren
askatasun eta segurtasunerako eskubidea 8/;
|
2013
|
|
errespetatu, ulertu eta bat egiten dutela, batzuetan barne gatazka handia sortzen badie ere? nork bere autonomia gauzatzeko eskubidearekin eta hiltzen lagun diezaieten nahi duten
|
pertsonen
askatasunarekin. Eta, jakina, ez dute horrelakorik nahi ez duen inor horretara behartzen.
|
|
Gorrotorik gabeko gizartea eraikitzeko konpromisoa hartzen dugu, askatasunean, justizian eta aukera berdintasunean oinarritua egonen dena. Ez Euskal Herrian, ez munduko bertze inongo lurraldetan horrelakorik berriz ere gerta ez dadin, gure ahotsa goratzen segituko dugu, herrien eta
|
pertsonen
askatasunen alde», zioen idatziaren bukaerak. Segidan, Beran dagoeneko identifikatuak dauden hildakoen senideei deitu zitzaien eta Oaia Perurena margolariak egindako lan bat eman zitzaien eta Aurreskua dantzatu zieten.
|
2014
|
|
Jokaeraren funtzionalitatearen ikuspegitik, jokaera patologikoa
|
pertsonaren
askatasun maila jaitsarazten duena da, arauetatik aldentzen dena baino gehiago. Neurosiak eta psikosiak pertsonaren garapenerako aukerak gutxitzen dituzte.
|
|
Ez da ahaztu behar Espainiako Estatuan oso handia dela antidepresiboen eta antsiolitikoen kontsumoa, eta badakigu botika horiek eragindako pertsona erlaxatu edo lasaitu egiten dutela zentzu guztietan, eta, beraz, baita haien sexu desira ere. Hala ere, sexu desira faltak ez bezala, bikote askori sexualitate osoa izatea galarazten dien arren, abstinentzia edo sexua ez praktikatzeko erabakia ezin da patologikotzat hartu, betiere
|
pertsonak
askatasunez aukeratzen badu eta ez baditu inposatzen inposaketak edo debekuak. Sexu harreman osasuntsuak, familiaren definizioaren arabera Osasunaren Mundu Erakundea (OME) askatasunez mantendu behar dira, ez presiopean edo hertsatuta.
|
2015
|
|
Konta niezazueke azken boladan antza gehitzen ari direla eraso homofoboak, zeintzuk hipokresiaz salatzen baitituzten arestian aipaturiko debekuak gauzatzen dituztenek eurek. Hipokresiaz diot, zeren holako galarazteekin
|
pertsonon
askatasuna murrizteaz gain, gizarteari helarazten dioten mezua baita sexu berekoen arteko harremanak ez direla zilegi eta, nolabait, hainbati justifikazioa ematen baitiote iseka egiteko edota fisikoki erasotzeko ere.
|
2016
|
|
Ez da gertakari bat eta, hortaz, ez dagokio gertakariei egiten zaien jarraipen mota. Giza eskubideen urraketei eta
|
pertsonen
askatasunaren eta duintasunaren aurkako atentatuei egiten zaien jarraipen mota dagokio. Ildo horretatik, EiTBk lerro koherente bat izango du albistegietan zein taldearen programazio osoan.
|
2017
|
|
1993an gauzatu zen, lau zirkulazio askatasunak al darrikatuta: produktuek, zerbitzuek, kapitalek eta
|
pertsonek
askatasuna dute Europaren barruan.
|
|
•
|
Pertsonen
askatasuna eragozten dute.
|
2019
|
|
Izan ere. Branka ren ustez sozialismo humanistaren motorra ez da fenomeno ekonomikoa, baizik eta
|
pertsonen
askatasunaren eta berdintasunaren ideian zentratzen da. Halaber, kapitalismoaren alternatiba ez dute produkzio bideen eskuratze prozesuan atzematen, baizik eta aberastasunaren banaketa justua eta herritar guztien parte hartzea erabaki ekonomikoetan:
|
2020
|
|
Gipuzkoako Foru Aldundiak bat egiten du Amasa Villabonako Udalak erasoa gaitzesteko argitaratu duen adierazpenarekin eta ohartarazi nahi du halako gertaeren oinarrian gizon eta emakumeen berdintasun falta dagoela, emakumeak kontrolpean eta mendean izan nahi dituzten jarrera eta ideia matxistak. Gizon eta emakumeen berdintasuna,
|
pertsonen
askatasuna eta integritate fisikoa eskubide urraezinak dira, eta eskubide horien aurka egiten duten jarrerak erabat gaitzesgarriak, bidegabeak eta onartezinak dira, ez dute lekurik gure gizartean.
|
|
Mundu globalizatu honetan, denon eginkizuna eta erantzukizuna luke izan kulturarik txikiena ere gal ez dadin; kontrakoa egin behar dugu, galtzeko bi dean den hura ere biziberri dadin, ez baitugu nahi mundu globalizatu honen hurrengo urratsa mundu uniformea izan dadin, non denok berdinak izango garen, denok hizkuntza eta kultura bakarra izango dugun eta aniztasunaren aberastasuna desagertuko den. Naturan edozein espezie desagertzea galera den bezala, gizartean kultura eta hizkuntza bat desagertzea galera handia da, munduaren aniztasuna ari delako galtzen, eta horrek
|
pertsonen
askatasuna eta izatea desegingo dituelako.
|
|
Hori da pertsonalismoak, xx. mendeko pentsamenduaren krisi giroan, formulatu zuen auzia, eta asmo horren egitean datza"
|
pertsonak
askatasunean berdinak" Arizmendiarrietaren ekarria (beraren praxiak erakutsi zuen ez zela idealismoa, hain zuzen ere). Herrigintza demokraziaren bidetik urratzeko egitasmoa da; alegia, pertsona bakoitzaren kontzientzian eta erantzukizunezko auzolanean oinarritu eta kooperatibagintzan sustraituriko herrigintza(" inposizio arrotzak alde batera utzirik[...] pertsona da guztiaren oinarria").
|
2021
|
|
Eredu aldaketan, eragileek, oro har, aurrera begira hausnartzen jarraitzeko asmoa dutela esan dute. Unanuek uste du «ingurumenarekiko eta
|
pertsonen
askatasunarekiko errespetua» direla azken urteetako gako nagusiak, eta lehen lerroan egon luketela gainontzean ere. Gaineratu du kontsumoaren inguruan ere badagoela zer pentsatua, izan drogarena edo bestelako elementuren batena.
|
|
Horri lotuta, bi ondorio nabarmendu zituen: batetik, «euskal gizartearen zati txiki batek justifikatu, babestu eta oinarri soziala eman ziola indarkeria helburu politikoekin erabiltzeko estrategiari»; eta, bestetik, «euskal gizartearen gehiengoak giza eskubideekiko, bizitzarekiko eta
|
pertsonen
askatasunarekiko konpromisoa erakutsi zuela».
|
|
Berdintasun, Justizia eta Gizarte sailburuak espetxeen kudeaketaren eskualdatze «lasaia» espero duela esan zuen atzoko agerraldian, urriaren 1a «espetxeen eguneroko bizitzan beste edozein ostiral bezalakoa» izango dela azpimarratuta. Bestalde, sailburuak «esker ona» adierazi die espetxeetako langileei beren lanarengatik, eta baita «zigor penalak betetzen dituzten
|
pertsonei
askatasuna berriro aurkitzen laguntzeko eginiko ahaleginagatik» ere.
|
|
Sare ere harrera ekitaldiak antolatzea zigortzearen aurka agertu da: «Ezin da bere zigorra osotasunean eta ezohiko espetxealdian bete duten
|
pertsonen
askatasunak senide eta lagun artean sor dezakeen poza ere delitu bilakatu». Plataformak adierazi du «poz horren eta biktimen errespetuaren arteko oreka» bilatzea dela «herri gisa elkarbizitzarako» egin behar den ariketa, eta gaineratu du hori herritar guztiei dagokiela, «inoren eskubideak zapaldu gabe».
|
|
Hiru arlo izango ditu: Itsasoen zikinkeria eta biodibertsitatea,
|
pertsonen
askatasuna eta justizia munduan dauden harresi eta mugen kontra, eta irtenbideak. " Munduan gertatzen den horrek guztiak gure herrian ere isla du".
|
|
Zorionez, bizirik dauden heinean, ez dago ikasle, herritar edo paziente idealik. Ezintasun horretan
|
pertsonen
askatasuna dago jokoan: horra hor hiru diskurtsoen arteko zubiak eta zuloak.
|
2023
|
|
Hala ere, «bizikidetza» lortzeko bide horretan «oztopo asko» dituztela nabarmendu zuen, besteak beste, «Espainiako eta Frantziako auzitegi berezi eta fiskaltza antiterroristak»: «Justizia esaten zaion horrek, zeinak, mendekuaren gainean oinarrituta, hemendik ehundaka kimometrotara erabakitzen baitu gutxi ezagutzen dituen eta interesatzen ez zaizkion
|
pertsonei
askatasuna eman ala ez». Pertsona horiei buruzko erabakian Euskal Herrian hartzea «demokratikoa» dela ondorioztatu zuen gero.
|