|
2000
|
|
|
Taula berri honek kontu atxikipenak eta
|
pertsona
bakoitzaren errentaren azken emaitzak egokitzea du helburu. Hau da, taula berrian zehazten diren 41 sailek zergapekoen sarrerak eta atxikipenak ahalik eta era zehatzenean aurkeztea du helburu, aitorpenaren garaian ordaindu nahiz jaso beharreko kopuruak ahalik eta txikienak izan daitezen.
|
|
|
Esan dudan bezala" Euskaraz Mintza" programa kontestualizatu egin behar da, eta horretarako nola sortu den kontatzea baino hoberik ez dago. Jakina denez gaur egun dena planifikatzen da eta dudarik ez dago dena planifikatu egin behar dela erakunde bakoitzak eta erakunde bakoitzaren barrenean
|
pertsona
bakoitzak ere, gure kasuan hizkuntzaren inguruan, zein betebehar eta zein helburuaren atzean egin behar duen lan barneratzeko. Honek gero ebaluaketa posiblea egiten du.
|
|
|
Dagoeneko kontatu dugun bezala (ikus 54 orrialdea, eta bertan aipaturiko Henriette Walter-en liburua), Frantziako Estatuaren barnean XVI. mende hasieran erabaki zen
|
pertsona
bakoitza bere hizkuntzan epaitu beharra. Bazirudien behingoz bide egokia hartu zela, baina ez zuen asko iraun, eta geroztik hango hertsitasuna nabarmenagoa izan da.
|
|
|
Horregatik, nekeza egiten zaigu
|
pertsona
bakoitza berari ulerterrazena zaion hizkuntzan ezin epaitu izana. Giza eskubideen arabera, hori ez baita zilegi.
|
|
|
Selfaren bereizkuntza eskala giza funtzionamenduaren maila guztien sailkatze ahalegina da, eta
|
pertsona
bakoitzaren oinarrizko nia neurtzen ahalegintzen da, hau da, besteekin ni komun batean emozionalki fusionaturik ez dagoen niarenzatia: bereizi gabeko niaren masa.
|
|
|
|
Pertsona
bakoitzak ezagupenaren bidez lortutako jakintza meta du bere kultura.Herri bati dagokionez, gizarte mailan ere, herri baten kultura nolabait aipa daitekeherri horren herritarrek batera duten kultura komuna adierazteko.
|
|
|
Egia esan, ezin da arau finkorik eman arnasa egiteko modu onena zein den erabakitzeko;
|
pertsona
bakoitzak berea dauka. Esate baterako, andrazkoek gehiago garatu dute bularreko arnasketa.
|
|
|
Zeren, ez ote doaz irriak eta bertze keinu guztiak, anitzetan, hitzak baino haratago? Eta ez ote dira artezagoak eta xuxenagoak, baita erranahitsuagoak ere, hainbatetan, zeren eta keinuak, hitzak jaso ezin dituen ñabardurak izan baititzake, pertsonaren historiarekin eta haren izatasunarekin lotuak,
|
pertsona
bakoitzak bere keinuak dituelako eta bere keinuen adierazteko modua eta manera. Eta ez ote da horregatik keinua anitz koloretako fletxa, kolore bakoitzean arrazoin bat eraman lezakeena, eta ez ote du fletxa jaurtikitzaileak kolpean jotzen xedea eta helmuga, halako moldez, non keinua ikusten duenak ere kolpetik uler bailezake guztia, keinuaren azpian egon litezkeen ñabardurak eta bertze korapilo guztiak ere bat batean deskorapilatu balira bezala?
|
|
|
Eta, aurkikuntza hura bere alorrerat zeramala,
|
pertsona
bakoitza numero batez ordezkatu zuen, kasu bakoitza berdin, eta serie batzuk egiten aritu zen osaba Joanikot, baita iduri geometriko batzuk ere, serie haiek zimendu harturik. Eta, egun batean, iduri haietarik batekin agertu zitzaion eta, hatzaz iduri hura seinalaturik, hala erran zion jaun Marceli:
|
|
2001
|
|
|
Niri ongi iruditzen zait, besterik ez bada zer ezberdintasun dauden ikusteko, baina azkenean nik badakit zeren alde nagoen:
|
pertsona
bakoitzak aukeratu behar duela nola bizi nahi duen, gizona ala emakumea den kontuan izan gabe. Niri esaten zidaten" Zergatik panpox" emakume batek bakarrik egin zezakeela, eta ez da egia, gizon batek oso harreman estua baldin badu semearekin, idatz dezake liburu bera.
|
|
|
Normalena zortzi ordu izaten da, baina
|
pertsona
bakoitzaren arabera aldatzen da.
|
|
|
|
pertsona
bakoitzaren adinera eta egoerara egokitua baldin bada, lagungarri izaten da tentsioak askatzeko eta endorfinak gehitzen laguntzen du; substantzia horrek plazerezko sentsazioak sortzen ditu.
|
|
|
Norbere burua da
|
pertsona
bakoitzarentzako erreferentzia puntu onena.
|
|
|
Gizakiarengan berezkoa da nahi hori,
|
pertsona
bakoitzak bere aldetik landu eta zaindu behar duena.
|
|
|
|
Pertsona
bakoitzaren eskubidea eta, hein batean, betebeharra da.
|
|
|
Irakurketaren xarmari eutsi egin behar zaio,
|
pertsona
bakoitzaren izaeraren arabera bultzatu, baina gurasoek ezer gutxi egin ahal izango dute hemendik aurrera liburuen aukeraketan.
|
|
|
|
Pertsona
bakoitzari bere bizitza zentzuz gidatzeko aukera ematen dion prozesua da heziketa.
|
|
|
Dei bat egin nahi dut,
|
pertsona
bakoitzak bere argudioak izan ditzan eta horiek adierazteko gai izan dadin.
|
|
|
Esan bezala, lan hau batez ere ikerketa psikosozialaren barruan kokatzen da.Lanaren mugak non jarri aukeratzerakoan, irizpide nagusi batzuk jarraitu dira, adibidez: 1) doktorego tesia izanik, Unibertsitateko arlo batean kokatu beharra izatea eta psikologia sozialaren arloan egotearena; 2) ikuspegi psikosoziala izateaagian interes handiena duena helduen euskalduntze prozesua eta portaera ulertzeko; hori horrela da, neurri batean behintzat, helduen euskalduntze prozesua EuskalHerrian
|
pertsona
bakoitzaren baitan edo aukerapean dagoelako; 3) euskalduntzearen hizkuntz politikarako eta hizkuntz plangintzarako erabat beharrezkoa delako, hain zuzen, aldagai psikosozialak pertsona bakoitzaren aukeran gehiago oinarritzen direlako aldagai psikosozialak eta soziolinguistikako eta psikopedagogiakoaldagaiekin konparatuz, horiek baino hautazkoagoak direlako.
|
|
|
Esan bezala, lan hau batez ere ikerketa psikosozialaren barruan kokatzen da.Lanaren mugak non jarri aukeratzerakoan, irizpide nagusi batzuk jarraitu dira, adibidez: ...oan egotearena; 2) ikuspegi psikosoziala izateaagian interes handiena duena helduen euskalduntze prozesua eta portaera ulertzeko; hori horrela da, neurri batean behintzat, helduen euskalduntze prozesua EuskalHerrian pertsona bakoitzaren baitan edo aukerapean dagoelako; 3) euskalduntzearen hizkuntz politikarako eta hizkuntz plangintzarako erabat beharrezkoa delako, hain zuzen, aldagai psikosozialak
|
pertsona
bakoitzaren aukeran gehiago oinarritzen direlako aldagai psikosozialak eta soziolinguistikako eta psikopedagogiakoaldagaiekin konparatuz, horiek baino hautazkoagoak direlako.
|
|
|
pasiboa/ aktiboa, sortzailea/ ez sortzailea, konstantzia, eta abar; 5) ingurunearen laguntza: familian, irakaskuntzan, lagunartean, auzoan, arlo kulturalean eta instituzionalean; 6) emaitzen arteko loturak, batez ere 2Hren jabekuntzako motibazioaren eta lortzen den mailaren artean; 7)
|
pertsona
bakoitzaren ezaugarri psikologikoak eta soziodemografikoak: gaitasun orokorra, adina, generoa, 1H/ Hk, etxekohizkuntza/ ak, eta abar.
|
|
|
Hortaz, ondoriozta dezakegu, ezen kanpo zorraren zerbitzu bakoitza zorpeko herrialdearen kanpoko errenta gastu bat dela, EG, zeinak errenta eraketar en gastu korrespondenteari, EK, eragiten dion. Truismoari dagokionez, EK delakoa netoa da EG rekiko, zeren
|
pertsona
bakoitza naturala edo juridikoa izan bere geroagoko gastuak aldatzen ez duen errenta eraketa baten mozkinaren jabe baita; kanpo zorraren zerbitzuaren kasua oso berezia eta kezkagarria da: zorpeko herrialdeak (H) ez soilik jadanik eratutako bere kanpoko irabazi netoen gutxitzea jasaten du zeina truismoarekin bat, baizik eta bere kanpoko irabazi netoen eratzean bertan ere gutxitzea jasaten du.
|
|
|
Karbohidrato konplexuetan aberatsak diren elikagaiak (zerealak, patatak eta lekaleak): Elikaduraren oinarria izan behar dute, betiere kantitateak
|
pertsona
bakoitzaren energia beharretara egokitzen badira. Zentzuzkoa da ahalik eta gehien murriztea gozoegiak diren produktuen kontsumoa, azukre sinple eta kaloria ugari baitituzte; batez ere, obesitatea, diabetea edo odoleko lipidoen asaldurak daudenean.
|
|
|
irasagarra, pomeloa, ardo beltza, tea, etab. – Etxeko sendabide hauek probatu: kiwia edo kafea bakarrik edo laranja zukua edo aranak edo baraurik berrhidratatutako fruta lehorrak hartzea kafea bakarrik edo baso bat ur epel baraurik hartzea – Ordutegi finkoa izatea komunera joateko eta heste ohitura ona sortzeko – Ariketa fisikoa egitea,
|
pertsona
bakoitzak dituen aukeren arabera, sabelaldeko muskulatura indartzeko, sabelaldeko muskulatura horrek kaka egiten baitu.
|
|
|
Halaber, egun bereziengatik zoriontzeko, apunte liburuxka gisa erabiltzeko eta arbelean goiburuko egitura tradizional baten forma marrazteko aukera ematen du. Hori bezain eredu sortzailea erabiliz egin daiteke guztia, eta muga bakarra
|
pertsona
bakoitzaren inspirazioak markatzen du. Idazteko eta marrazteko arbelekin egindako goiburuak eta beste dozenaka eredu eta estilo, Shelterness web guneak eskaintzen ditu.
|
|
|
kome misoa (arroz zuriz egina eta zapore gozo leunekoa), genmai misoa (nekez hartzitzen da arrozaren babes geruzak, oso usain atseginekoa), mugo misoa (garagar hartzigarri bat, karbohidrato gutxikoa eta proteinatan betea, Espainian gehien erabiltzen dena). Miso mota guztiak barazki zopetan, saltsatan, entsaladetan edo zaporea edo oreka behar duten prestakinetan erabiltzen dira. Koilarakadatxo erdia nahikoa da
|
pertsona
bakoitzeko, eta egosi ondoren botatzea komeni da, misoak propietateak galtzen baititu tenperatura altuen eraginez. Garai beroetan kome genmai eta mugi miso gehiago erabiliko ditugu, eta neguan hatchoa.
|
|
|
* Zerealak, patatak eta lekaleak: osoko zerealak lehenetsiko dira finduak baino, nahiz eta
|
pertsona
bakoitzaren dieta nolakoa den. * Barazkiak:
|
|
|
Dietak ezin du diabetesa sendatu, baina hobeto kontrolatu dezake, eta, horregatik, bizitza osoan egin da tramentu dietetikoa. Dietak banakakoa izan behar du,
|
pertsona
bakoitzaren ezaugarrien, bizimoduaren, tratamendu espezifikoaren (intsulina edo OLT) arabera. ), etab. Oro har, puntu hauek hartu behar dira kontuan:
|
|
|
Kontuan hartu beharreko beste alderdi bat da janariekin likido gehiago hartzea (zopak, gelatina, infusioak, etab.). eta otordu artean (ahal dela, ura, zuku naturalak), gorozkiak kanporatzean esku hartzen duten pareta abdominaleko muskuluak sendotzen lagunduko duen ariketa fisikoren bat egitea ahaztu gabe. Kontuan hartu behar da zuntz gehien pixkanaka sartu behar dela elikaduran, eta hori
|
pertsona
bakoitzaren tratamenduaren aurreko dietaren ezaugarrien araberakoa da. Zuntza pixkanaka handitzen ez bada, digestio arazoak sortzen dira (kalanbreak abdominalak, flatulentzia, beherakoa), eta organismoak zenbait elikagai (kaltzioa, magnesioa, burdina, zinka) aprobetxatzeko arriskua ere badago.
|
|
|
Zerealak, patatak eta lekaleak: osoko zerealak (ogia, galletak, biskoteak, moldeko ogia) lehenetsi behar dira, baina
|
pertsona
bakoitzaren dietaren arabera. Barazkiak:
|
|
|
Banku eta aurrezki kutxa gehienek euromonederoak beren bezeroei bakarrik saltzea erabaki dute, txanponetan lehen euroak dituzten poltsatxo horiek erosteak piztu duen interes handia egiaztatu ondoren. Erakunde askotan, bezeroei bakarrik saltzea erabakitzeaz gain,
|
pertsona
bakoitzeko euromonedero bat jartzea erabaki da; izan ere, finantza erakunde bateko iturrien arabera, “erritmoak horrela jarraitzen badu, egun gutxi barru amaituko dira, eta bezero asko gabe geratuko dira”. Diru zorro horiek interes handia piztu arren, atzoko egunean ia ez zen ilararik izaten joan den larunbatean ikus zitekeenen antzera; izan ere, banku bulegoak eta aurrezki kutxen sukurtsal gutxi batzuk bakarrik zeuden irekita eta euro berriak erosteko aukera ematen zuten.
|
|
2002
|
|
|
Nik, rol bat antzeztu beharrean, rol hori nire barruan bilatzen dut.
|
Pertsona
bakoitzak alde ezberdin asko ditu, (alde zintzoa, gaiztoa, dramatikoa, komikoa…) eta balet bakoitzean saiatzen naiz neroni jartzen pertsonaia horren egoeran, eta bere istorioa nire moduan interpretatzen. Horrek egiten du sinesgarri interpretazioa.
|
|
|
Baina Xabierrek esan digunez olioaren kontsumoan ikerketa eta datu zehatzagoak daude. «Euskal Herrian hilabete eta
|
pertsona
bakoitzeko litro eta erdi olio erosten da, baina guk ezin dugu jakin kopuru horretatik zenbat olio erabiltzen den edo zenbat harraskatik behera doan». Adituek kalkuluak egiteko orduan datu bat aipatzen dute:
|
|
|
Uztailaren 16an Santiago Bidearen atal bat burutuko da, Orreagatik Zubirira. Kanpo bide esanguratsu eta hurbil hau,
|
pertsona
bakoitzaren barne bidaiaren erakusle izatea lortu nahi da.
|
|
|
|
Pertsona
bakoitzaren eta bere egoera eta adinaren baitan izaten da hori.
|
|
|
Badirudi amaierarik gabeko auzia dela sortzen dugun zabor kopuru eskergarekin
|
pertsona
bakoitzak egunean lau kilogramo zabor herrialde garatuetan zer egin erabakitzea.
|
|
|
Bost pertsona baino gehiago dauden etxean,
|
pertsona
bakoitzeko 50 litro behar direla kalkulatu behar da.
|
|
|
– Marko orokorrean bereizturik eta sailkatuta azaltzen diren gaitasunak modukonplexuan erlazionatzen dira
|
pertsona
bakoitzaren izaeraren garapenarekin. Irakasle eta ikasleen lana da, zati?
|
|
|
1996an,
|
pertsona
bakoitzeko eta urteko, 350 kg zabor bildu ziren, baina 1999an 419 kg bildu ziren; hau da, 1996an Gipuzkoan 736.000 tona jaso ziren eta 1999an 869.000 tona izan ziren. Horrela, jasotze selektiborako programa jakinen bidez, europar batez bestekoaren gainetik, %13, 2 berreskuratzea lortu bada ere, eta, orografiaren zailtasunarekin, konpostaiak materia organikoa berreskuratzeko aukera eskaini dezakeen arren, zabortegien bizitza erabilgarria amaitzen ari da.
|
|
|
bidetik gauzatzeko joerak bazter guztietatik nagusitu dira. Sistema batek totalitatearen ordezkaritza ezin dezakeela izan argudiatuko den bezala lanaren ondoko orrialdeetan,
|
pertsona
bakoitzak, eta bere kasuan komunitate bakoitzak, munduaz duen ikuspegia ere partikularra dela onartu behar da.50
|
|
|
|
Pertsona
bakoitzak bere erara hautematen ditu bere inguruko egitateak. Nork bereak diren irudikapenak dauzka egitateez; egitateak irudikapenak dira gizabanakoarentzat.
|
|
|
|
Pertsona
bakoitzak kilo bat hondakin baino gehiago sortzen du egunean
|
|
|
Gogoratu zuen hurrengo urratsa «sinadura digitalaren erregulazioa» izango dela:
|
pertsona
bakoitzaren NAN digitala, erabiltzaileak eta haien identitatea edo datu pertsonalak babesteko balioko duena transakzioak egitean edo Administrazioarekiko harremanetan.
|
|
|
Haragien proteinen digestioa errazten duten azido mineralak. Kontuan hartzekoa
|
Pertsona
bakoitza mundu bat da, eta adina, sexua edo dieta bezalako faktoreek ardo onaren kopa baten onura kalte nabarmena izan dezakete. Kontsumoa kontraindikatzen duen faktorerik ez badago ere, janariak ez du egunean bi edalontzi baino gehiago hartu behar, eta jatorduetan beti.
|
|
|
Bartzelonako Ospitale Klinikoko Helduen Txertaketa Zentroko José María Bayasen arabera, komenigarria da bidaiaria medikuarengana joatea, arrisku herrialde batera joan baino hilabete lehenago gutxienez. “Batzuetan, txertoek ondorio kaltegarriak izaten dituzte, eta, gainera, hainbat txerto dosi eman behar izaten dira”, dio Bayasek, eta azpimarratzen du garrantzitsua dela
|
pertsona
bakoitzak beti eskura izatea txerto txartela. “Oso dokumentazio baliotsua da”.
|
|
|
Espezialista horrentzat, begietako arazo horiek eta arrisku handiko biztanleriak eragindakoei aplikatu ahal izango zaie metodo berria; izan ere, begi testak aukera ematen du begi isuri batzuk diagnostikatzeko pazienteak berak detektatu baino lehen. Gaur egungo diagnosi tratamenduak aplikatzea zaila da, oftalmologoek «pazientearen ikusmen distortsioetan oinarritzen baitira, oso subjektiboak baitira eta
|
pertsona
bakoitzaren mende baitaude», adierazi zuen Monesek. Pazienteek beren etxetik beren ikuspegia ebaluatu ahal izateko, zentro oftalmologikoan egiten diren berrikuspen kopurua murriztuko dute; beraz, «benetan beharrezkoa denean, eta ez lehenago, ez ondoren», adierazi zuen Monesek.
|
|
|
Espainian aitzindaria den ekimen honek gaixoen gizarteratzea erraztu nahi du, zentro medikoetatik kanpo errekuperatzen ari baitira. Bost neska bizi diren etxebizitza terapeutiko honen inaugurazioan, eta beste lau laster gehituko direnak, Irene Rigau Gizarte Ongizateko sailburuak iragarri zuen Generalitateak laguntza pertsonalak emango dituela ekimen hau
|
pertsona
bakoitzeko hilean 900 euro ordaintzeko. Orain arte, Kataluniako Gobernuak apartamentua egokitzen lagundu zuen.
|
|
|
Iritzi berekoa da Emilio Bouza doktorea, Gregorio Marañón Ospitaleko Mikrobiologia eta Gaixotasun Infekziosoen Zerbitzuko burua, Madril: «Seguru asko, kontrol neurriak hobetu litezke, baina, trafikoan bezala, ezinezkoa da polizia bat jartzea, asko jota edo kurba bakoitza egoera txarrean dagoen
|
pertsona
bakoitzaren atzean». Espainiako lehen legionela kasua diagnostikatu zuen Bouza doktoreak uste du bizi kalitatearen eta garapenaren alde ordaindu beharreko prezioetako bat dela.
|
|
|
Elikagaiak ematen dituen sentsazioen multzoan ere faktore garrantzitsua da, eta, batzuetan, beste sentsazio batzuk, hala nola zaporea eta usaina, subjektiboki aldatzen ditu. Elikagaien kolorearekiko lehentasunak, faktore subjektiboa delako, ez dira berdinak
|
pertsona
bakoitzarentzat, eta aldatu egiten dira eskualde, herrialde edo adinaren arabera. Batzuek nahiago dute kolore beltza zuria baino, azukrean eta arrautzen oskolean.
|
|
|
Gainera, oso ezaguna da gehiegizko proteinak kaltzio galerak handitzen dituela gernuan, eta litiasia duten pertsonak bereziki sentikorrak direla proteinen (haragia, arraina, arrautzak) kaltzio efektu horrekiko. Gomendatzen da, beraz,
|
pertsona
bakoitzak 120 g tik 150 g ra arteko errazioa egitea egunean. Azkar xurgatzen diren azukreak neurriz kontsumitzea (azukre arrunta, marmeladak, eztia, pastelgintzako eta gozogintzako produktuak, zuku azukredunak, etab.) izan ere, gernuan kaltzio kantitatea handitzen laguntzen dute, giltzurrun mailako birxurgapena murrizten baitute.
|
|
|
Hautatutako gizabanakoak denak ere 200 miligramo baino kolesterol maila altuagoarekin odolki dezilitoko – hiru hilean behin bisitatu ziren, neurri dietetikoak eta pravastatina hartzea betetzen zirela egiaztatzeko. Mediku batek azterketa fisiko osoa egin zion aztertutako
|
pertsona
bakoitzari, eta oftalmologo batek ikusmenaren azterketa sakona egin zion. Hainbat arrazoirengatik, lehen eta bigarren hiruhilekoen artean, 117 lagun geratu ziren ikerketatik kanpo.
|
|
|
–Suposatzen dut, gainera –jarraitu zuen Imanolek–,
|
pertsona
bakoitza ezberdina izango dela. Ez dakit besteek...
|
|
|
Toki publikoetan, zakur arriskutsuak muturrekoarekin eta bi metro baino laburrago den soka bati lotuta ibiliko dira, hemengo legediaren arabera.
|
Pertsona
bakoitzak du eraman horrelako zakur bat baino gehiago.
|
|
2003
|
|
|
Soziabilitatea,
|
pertsona
bakoitzak besteekin dituen harremanen multzoa litzateke. Harremanak gauzatzen direneko lekuetako batzuk, taberna, eliza, kalea, merkatua, batzokiak edota Ameriketako Euskal Etxeak izan daitezke.
|
|
|
Une honetan, esaterako, autodeterminazio eskubidearen errebindikazioa egiten denean mehatxu gisa ikusten duten horiekin, guk ahalegin bat egin behar dugu autodeterminazio eskubidea une honetan Euskal Herrian egin daitekeen aldarrikapenik demokratikoena dela ikus dezaten. Finean, autodeterminazio eskubideak Euskal Herrian bizi den
|
pertsona
bakoitza ondokoarekin maila berean jartzen baitu, abertzalea izan, espainolista izan, federalista izan... Bai kolektiboki, bai gizabanakoaren ikuspegitik, autodeterminazioak bakarrik berma dezake aukera berdintasuna Euskal Herriaren etorkizuna erabakitzerakoan.
|
|
|
Auzitegiaren ustez, Manglanok entzuketak egiteko material guztia jarri zuen guardia zibilen esku eta Calderonek, entzuketan egiten ari ziren garaian Cesideko zuzendari izendatua, bazuen entzuketen berri. Auzitegiak, halaber, Estatuari egotzi dio erantzukizun zibila eta salaketa jarri zuten hiru
|
pertsonetako
bakoitzari sei mila euroko ordaintzera zigortu du.
|
|
|
Oteizarentzat berarentzat bere lana gizartean zabaltzeak, artearen pedagogiak berebiziko garrantzia zuen.
|
Pertsona
bakoitzak barruan sortzaile bat duela zioen eta sormen hori azaleratu eta lantzea izan zen bere kezka nagusienetakoa.
|
|
|
Baina gorputza sasoian edukitzeko funtsezko armak bi dira, bai gaur egungo gizarte moderno eta teknifikatuan, eta baita duela hamarkada batzuetako beste gizarte hartan ere:
|
pertsona
bakoitzaren ezaugarrietara (adina, bizimodua, lanbidea, eta zergatik ez, baita gustuak edo zaletasunak ere hartu genituzke kontuan) egokitutako ariketa eta jan neurria egitea.
|
|
|
Beste ofizioetan bezala, prostituzioan ere
|
pertsona
bakoitza mundu bat da. Batzuek lan baldintza hobeak dituzte, besteek okerragoak, lantoki ezberdinak, bezeroekiko harremanak, soldatak... eta jubilatzeko gutxi gorabeherako adina ere badute; izan ere, 45 urtetik gorako emakumeek ezin dute lanbide honetan aritu, ez bada arrisku gehieneko lanetan.
|
|
|
Onarpen horretatik egin behar dugu ahalegina, hau da, pertsona hobeagoak izateko ahaleginetik. Eta ez gara hoberantz joango edo ez dugu errealitatea aldatuko, ez badugu onartzen
|
pertsona
bakoitzak bere izaera duela. Ez gara berdinak eta eskerrak ez garen!.
|
|
|
Zalantzak ditut. Agian bai, agian ez,
|
pertsona
bakoitza mundu bat da eta liburu bakoitza ere mundu bat.
|
|
|
Psikoanalisiak garrantzi handia ematen dio
|
pertsona
bakoitzak bere desioak asetzeko daukan moduari.
|
|
|
Ez dago ezer gaitzaren bilakaera zein izango den adierazten duenik, eta krisien maiztasuna berezia da
|
pertsona
bakoitzaren arabera.
|
|
|
Espainiar Estatuan
|
pertsona
bakoitzak libreki erabakitzen du emaile izan nahi duen ala ez, eta horretarako ez da inolako txartel edo egiaztagiririk behar.
|
|
|
Perfume batek usain desberdina du
|
pertsona
bakoitzean, beraz oso garrantzitsua da erosi baino lehen probatzea.
|
|
|
UEUren berri eman ondoren, erakundearen arazoak aztertu zituzten. UEUren kideen artean, denboran zehar egon ziren iritzi desberdinak nabarmendu zituzten, baita
|
pertsona
bakoitzak izandako aldaketak ere. Bozeramaileek ukatu egin zuten UEUk inori ateak itxi izana.
|
|
|
Espainian, iaz, batez beste, 641 euro gastatu ziren
|
pertsona
bakoitzeko.
|
|
|
Bestalde, bileran izan diren fibromialgia gaixoek laguntza ekonomiko gehiago eskatu diote Espainiako Administrazioari, gaixotasun horrek eragiten duen mina gutxitzeko terapia alternatibo horietarako, eta gizartearen sentsibilizazio handiagoa gaixotasun horren aurrean. Adituek diotenez, fibromialgia, Espainian duela zenbait urtetik ezagutzen dena, aurrejoera genetikoaren, infekzio aurrekarien edo
|
pertsona
bakoitzaren immunitate sistemako desorekaren ondorioz gertatzen da. Gaur egun, gaixotasun horrek Espainiako biztanleen %2 eta %3 artean eragiten du, bereziki emakumeei.
|
|
|
Proteinen kopuru gomendatuari dagokionez, eguneroko dieta osoaren %10 eta %15 artean hartzea gomendatzen da, eta hobe da arrainetik datozenak hartzea. Azkenik, ikerketak onartzen du
|
pertsona
bakoitzaren energia beharrak, pisu osasungarria izateko, jarduera fisikoaren araberakoak direla. Adituek gomendatzen dute egunean ordu bat jarduera fisiko moderatua egiteko, hala nola oinez ibiltzeko.
|
|
|
Era berean, ospitaleetan unitate pigmentarioak sortzen ari direla jakinarazi zuen, diagnostiko eta tratamendu hobea egiteko. Lázaro doktoreak, gainera, nabarmendu zuen oso garrantzitsua dela eguzkitik babesteko iragazki egoki bat aukeratzea,
|
pertsona
bakoitzaren larruazalaren fototipoaren arabera. “Kontuan hartu behar da substantzia kimikoak direla, eta haien onura agortu egiten dela denbora bat igaro ondoren, eta behar bezala erabili behar dela”, adierazi zuen.
|
|
|
Substantzia horiek beharrezkoak dira bizitzarako, gure organismoaren parte dira eta bizi funtzio garrantzitsuak betetzen dituzte. Kontuan izan behar dugu, beti, elikadura orekatua eta banakakoa egin behar dugula,
|
pertsona
bakoitza desberdina dela, eta guztiok ez ditugu behar berdinak, eta ez dugu zertan murriztu gure dietako zenbait elikagai, osasuntsu bagaude eta nutrizio egoera ona badugu. Koipe txarra da, odoleko kolesterol maila igotzeko duen gaitasunaren arabera.
|
|
|
Beltzarantzeko prozesuan, erradiazio ultramoreak larruazaleko zelulak suntsitzen ditu, eta proteinen funtzioa aldatu egiten da, horrek larruazalari elastikotasuna ematen baitio (kolagenoa eta elastina). Gainera,
|
pertsona
bakoitzaren defentsa mekanismoen eraginkortasuna desberdina da eta dagoen egoeraren araberakoa da. Hala ere, denak ez dira desegokiak, eguzkitan neurrizko jartzeak lagundu egiten baitu gure azalean bitaminaren sintesia, funtsezkoa baita haurren errakitismoa prebenitzeko.
|
|
|
Kausa efektu erlazioa ere hauteman da UVB izpien eraginpean egotearen eta begi globoan kataratak sortzearen eta konjuntibaren endekapen batzuen artean; horregatik, ohikoagoak dira marinel eta nekazarietan. Eguzki izpiek eragin txarrik izan ez dezaten, beharrezkoa da izpien eta larruazalaren artean hainbat hesi fisiko jartzea, arropa egokienak erabiliz eta “iragazkiak” erabiliz,
|
pertsona
bakoitzaren larruazal motarekin bat datozen krema, lozio eta emultsio gisa. “Nolanahi ere dio Roberto Peltak ez dira sei hilabetetik beherako haurrak eguzkitan jarri behar.
|
|
|
Frijitu bi zatitan, lehenengo frijitu su motelean eta, ondoren, frijitu gogorrago bat, bestela azala eta barrualdea okertu egiten baitira.
|
Pertsona
bakoitzeko hiru patata zatitan banatu ohi dira, zubi baten itxura eginez. Patata txipak edo patata ingelesa:
|
|
|
Beltzarantzeko prozesuan, erradiazio ultramoreak larruazaleko zelulak suntsitzen ditu, eta proteinen funtzioa aldatu egiten da, horrek larruazalari elastikotasuna ematen baitio (kolagenoa eta elastina). Gainera,
|
pertsona
bakoitzaren defentsa mekanismoen eraginkortasuna desberdina da eta dagoen egoeraren araberakoa da. Hala ere, denak ez dira desegokiak, eguzkitan neurrizko jartzeak lagundu egiten baitu gure azalean bitaminaren sintesia, funtsezkoa baita haurren errakitismoa prebenitzeko.
|
|
|
Kausa efektu erlazioa ere hauteman da UVB izpien eraginaren eta begi lausoen eraketaren eta konjuntibak begi globoan dituen endekapen batzuen artean. Eguzki izpiek eragin txarrik izan ez dezaten, hainbat hesi fisiko jarri behar dira, arropa egokienak erabiliz eta “iragazkiak” erabiliz (krema, lozio eta emultsio gisakoak,
|
pertsona
bakoitzaren larruazal motarekin bat datozenak). “Nolanahi ere dio Roberto Peltak ez dira sei hilabetetik beherako haurrak eguzkitan jarri behar.
|
|
|
Koltxoi mota ugari dago merkatuan. Egokiena aukeratzea
|
pertsona
bakoitzaren esku dago. Erosotasuna, erabilera maiztasuna eta, bereziki, erosketan inbertitzeko asmoa dugun diru kopurua dira erabaki horretan eragin handiena duten faktoreak.
|
|
|
Gaixotasun autoimmune guztien ezaugarria da sistema immuneko defentsa zelulek hainbat ehun eta organoren kontra egindako eraso oker eta hilgarriak eragiten dituela. Horregatik, jatorri bera dutela uste da, baita
|
pertsona
bakoitzaren suszeptibilitatea zehaztuko luketen gene batzuk partekatzen dituztela ere. Hiru nahaste autoimmuneen arteko lotura Runx izeneko proteina da, eta timoari (esternoiaren azpian dagoen guruin bati) zelula immunitarioen erantzuna egoki zuzentzen laguntzen dio.
|
|
|
Pubertaroan, gazteek gorputzean aldaketak izaten dituzte, eta, ondorioz, haien irudia akatsez betetzen ari dela pentsatzen dute.' Bizitzaren zati horretan, gorputza trebatzen ari da “eta horrela jarraituko du denboraldi batez” esan du Antonio Bazán doktoreak, Nafarroako Unibertsitateko Klinika Unibertsitarioko Kirurgia Plastiko Konpontzaile eta Estetikoaren Zerbitzuko zuzendariak. Biologia ez da zehatza, eta
|
pertsona
bakoitzak hazkunde erritmo desberdina du. Neska batzuek bular gutxi dute 15 urterekin, eta 20 urterekin bular normala edo handia dute.
|
|
|
" EHNAren bitartez euskal herritarrak izateko gure borondatea adierazten dugu, gutako bakoitzak egiten duen baieztapena da, ekimen pertsonala da eta aldi berean kolektiboa,
|
pertsona
bakoitzaren borondatea besteenekin batera elkartzen delako. Herritarrok herria osatzen dugu", adierazi dute.
|
|
|
Deabrua oso abila baita bere lanean: adin, sexu, lanbide edo egoera bakoitzean zein ahuldade nagusitzen diren badaki, eta horien arabera zabaltzen dizkio
|
pertsona
bakoitzari bere sareak. Bestalde, oraindik ere nekez argi daiteke naturaz gaindikoak diruditen kasuetan deabruak ala Jainkoak eraginak ote diren.
|
|
|
Izan ere, aurrerapenak batzuei gauza onak ekartzen dizkie, baina ez dira horren gauza onak gizakien bizitzaren alderdi askotarako, hau da, guztiontzako. Hortaz, aurrerantz egin nahi dugu
|
pertsona
bakoitzaren onera ko eta haren hurbil egoteak balioko digu neurtzeko ona ala txarra izan den guk emandako pauso bakoitza.
|
|
|
Kontuan harturik gizakia ezin dela saio hodian bizi, ezta isolamenduan ere,
|
pertsona
bakoitzaren onerako aztertzearen xede horren osagarri, isuri soziala jarri behar dugu: guztion onerako, alegia.
|
|
|
gizabanakoa taldea gizabanakoa. Ezagutzaren prozesuak, gizabanakoaren ernamuin kultural gisa, linealki segitzen du urteekin batera,
|
pertsona
bakoitzaren jardueraren arabera, eta segitzen du gainerako gizabanako helduekin batera bere giza taldearen talde kultura osatu arte. Baina, garapenaren lehenbiziko urteotan, taldeak —bizidun berria talde batean sortua baita— haurrari oinarrizko osagaiak ematen dizkio bere kultur eraikina eraikitzeko.
|
|
|
Eta ez gorputzean bakarrik, ariman ere, moduak, ohiturak, iritziak, desirak, atseginak, atsekabeak, beldurrak, horiek guztiak ez dira inoiz berberak
|
pertsona
bakoitzean, aitzitik batzuk sortu eta beste batzuk desagertu egiten dira. Baina hori guztia baino are harrigarriago da jakintzak ere ez direla ba208 karrik gugan batzuk sortu eta beste batzuk desagertzen eta inoiz ez garela berberak ezta jakintzetan ere, jakintzetako bakoitzak ere horixe bera jasaten duela baizik.
|
|
|
Betebehar mota bi horiek baliatzen ditu Jainkoak gizartearen ordena osatzeko, bere kideak batzen bigarren legearen jardueran. Eta eurotako bakoitzari dagozkion eginbeharrak zehazten dituenez, horra hor, eurok azalarazten dizkiguten ezaugarrietan aurkitzen direla
|
pertsona
bakoitzari justiziak eta ekitateak eskatzen dizkiotenak, lehenengo edo bigarren klasekoa izanik ere haiek bete behar dituztenak.
|
|
2004
|
|
|
|
Pertsona
bakoitzak iradokitzen zidan mugimendua, erritmoa eta kolokatzeko modua bilatzen nuen.
|
|
|
Urratzen ari garen ibilbidea berbera izanda ere, ibiltari bakoitzak hiri diferente bat ikusten du. Literatura oron hiria dago, baina hiria ez da lekune soila, hiri egiturak bestelako hizkuntza bat sorrarazten du
|
pertsona
bakoitzaren baitan.
|
|
|
Xavier Queipok amesturiko zazpi hiri motak eraiki ditu bere baitan. Berarentzat, hiri imajinarioa pausoz pauso deskubritzen goazen hiria da, harripeko hiria,
|
pertsona
bakoitzaren begirada pean dagoen hiria.
|
|
|
Zuzenbide Estatu batean, prozesu judizialean parte hartzen duten
|
pertsona
bakoitzak dauka bere papera eta estatusa: akusatuak, akusatzaileak, defendatzaileak, auzitegiak, lekukoak, eta abar.
|
|
|
Nolanahi ere,
|
pertsona
bakoitza mundu bat da: batzuek adiskide minak dituzte gogoko eta bestetzuek harreman azalekoagoa nahiago dute, baina halaber badira lagun min bakan batzuk izan eta besteekin hain pertsonala ez duen bizitza soziala partekatzen dutenak.
|
|
|
Datu soziologikoek argi asko adierazten dute: 1975ean, 65 urteko
|
pertsona
bakoitza zaintzeko 5 emakume zaindari potentzial zeuden; gaur egun, berriz, 2 besterik ez.
|
|
|
Egoera adierazi behar denean,
|
pertsona
bakoitzari buruz fitxa bat irekiko da, bertan jaiotza lekua eta data aipatuta. Irekiera hori jaioterriko Erregistroari komunikatuko zaio; erregistro bazterreko oharrak komunikatuko ditu, jadanik gertatutakoak edo horiek gerta horrek irekiera jasoko du inskripzioaren orri bazterrean oharra eginez, eta ezkontza nahiz heriotzari buruzko orritu ahala, fitxan ager daitezen eta espedienteetan ondoreak izan ditzaten.
|
|
|
Ez noa erantzun erabatekorik bilatzera, ez baitut uste hitz horrek (ez beste ezeinek) esanahi esentzial eta definitiborik duenik. Dudarik gabe
|
pertsona
bakoitzak euskal subjektuaren inguruko bere pertzepzio partikularra izango du, baina halako ikuspegi pertsonalek ez dute denontzat balio. Beraz erantzun zabalagoak behar dira.
|
|
|
Trasimakok esan bezala, zuzentasuna gehien eta denei komeni zaiena besterik ez da. Sokratesentzat Justizia gurebaitan dagoen Ongi bat da, hau da,
|
pertsona
bakoitzaren baitan eta hiri osoaren baitandagoena: Ongi partikularra eta Ongi orokorra.Bigarren liburuan hiria nola sortu eta garatzen den azaltzen du Sokratesek; gauzagutxi hastapenean, eta hastapenetik dira haxean ezarri, egiari loturik, moralarisegituz eta, beraz, gazteria zuzentasunean altxatuz, adin horretan baitira plegu on edotxarrak hartzen.Hirugarren liburuan justiziaren definizioaren bila ari da Sokrates.
|
|
|
Hori dela eta, hemendik bost urtera, FDAk farmakogenomika ezarriko die farmako jakin batzuei. Baina horrek ez du esan nahi gaur egun salgai dauden produktuak
|
pertsona
bakoitzaren genomara egokituta daudenik, ezta. Guk genomaren ezaugarrietara bideratutako nutrazeutikoen erabilera lantzen dugu.
|
|
|
Izan ere, Espainiako zifrek hala erakusten dute. “2003an,
|
pertsona
bakoitzak hamar kilo janari ontziratu kontsumitu zituen, aurreko urtean baino %9 gehiago”, adierazi du Blancok. Ontzi berriak Joera horren ondorioz, ontzi berriak diseinatu behar dira, produktu tradizionalei aplika dakizkiekeen material eta teknologia berriak erabiliz.
|
|
|
Nafarroako Dietista Diplomadunen Elkarteak (ADDENA) azterlan bat egin du, “dieta miragarriak” direlakoek osasunerako dituzten arriskuen berri emateko. Lan horren arabera,
|
pertsona
bakoitzaren osasun egoeraren eta dieta horiek aplikatzeko epearen arabera, nutrizio arloko gabeziak eta asaldura metabolikoak ere izan daitezke. ADDENAKO txostenak dioenez, dieta batek banakakoa, orekatua eta askotarikoa izan behar du beti, eta bizimodu normala egiteko eta elikadura ohitura desegokiak hezteko edo zuzentzeko aukera eman behar du.
|
|
|
Hala ere, ez da ahaztu behar ura behar adina edatearen garrantzia. Oro har, udan egunean bi litro likido hartzea komeni da, baina kantitate hori aldatu egin daiteke, egiten den ariketaren,
|
pertsona
bakoitzaren egoera fisikoaren eta giro tenperaturaren arabera. Arreta berezia jarri behar zaie haurrei eta zaharrei, beroekiko sentikorragoak baitira.
|
|
|
Ez bezala, “Mare Nostrum” oinarrizko tresna izango da zientzia eta ingeniaritza industriala garatzeko, bereziki hegazkinen edo ontzien simulazio eta diseinu arloetan. Aurrerapen handiak egin ahal izango dira osasuna, ingurumena, fisika eta kimika aztertzeko, baita giza gorputza ikertzeko ere,
|
pertsona
bakoitzaren sekuentzia genetikoaren bidez. Alzheimerrarekin edo behi eroen gaitzarekin zerikusia duten portaerak aztertzen lagunduko du, besteak beste. Nekazaritza, industria eta hirigintza politikek ingurumenean eta gizartean duten eragina simulatuko du, baita kanpoko faktoreak ere, hala nola desertifikazioa eta hondamendi ekologikoak, denbora errealean.
|