|
2000
|
|
|
Izan ere, gure artean ezagutzen dugunelebitasuna, alegia, hizkuntza biren erabiltze normalizatua, hots, zernahirako moduegoki eta zuzen batez hizkuntza biren erabiltze arrunta, aukera pertsonala da. Alegia,
|
pertsona
bera da elebiduna gure artean; urrun dago elebitasunetik gizartea, gureabehintzat.
|
|
|
Pertsona hori ez da konturatzenbere aurpegiak goibeltasuna, sumina edo nazka adierazten duela. Aurpegi edo aurpegi zati batzuek halako min espresio nabarmena izaten dute, non harridurasortzen baitu
|
pertsonak
bere sufrimendua sentitzen ez duela ikusteak. Ipurmamiakestuturik edukitzeak atzera egitea adierazten du, eta nahitaez du eragina funtziosexualean eta sentipen sexualen deskargan, pelbisaren mugimendu kulunkariak etadesiraren indarra inhibitzen dituelako.
|
|
|
–(...) ez dugu inoiz interpretatu behar. Berrelikatu eta
|
pertsonari
bere buruaaurkitzeko aukera eman behar diogu?. 21
|
|
|
Adi egotea adierazten du, iratzarririk izatea, erne baina ahaleginetan ibili gabe, gertatzen zaigunari arretajarriz. Behartu gabe
|
pertsonak
bere osotasunean egiten duena.7 8
|
|
|
Desira fantasian egituratzen den heinean, era berean fantasia defentsazkooperazioetarako eserlekua da; defentsa prozesu antzinakoenetarako bideematen du, hala nola,
|
pertsona
berarengana itzultzea, aurkakoa bihurtzea, ukazioa eta proiekzioa egitea.
|
|
|
JOSE LUIS ALVAREZ ENPARANTZA Txillardegi irakaslearen ekarpenakeuskara eta, oro har, euskararen sustapenaren alde, kuantitatiboki ugari izateaz gain, kualitatiboki garrantzi berezikoak dira. Aipagarriena, Txillardegiren lana baino areago,
|
pertsona
bera izan da, askoren ustez euskararen aurreneko militantea. Beharbada, izaera horretan laburbiltzen da ondoen irakasleak ekarritakoa.
|
|
|
Grafikagintza Lanbide Eskolaren bidez, Lapurdin zegoen euskal ume atzerriratuen koloniak bultzatu zuen proiektu apal hau, hiru zenbaki bakarrik argitaratuz. Ekimen honen bultzatzaile nagusia Manuel Maria de Inchausti izan zen, geroago Euskal Gobernuaren ordezkaritza lan garrantzitsuak egingo zituen
|
pertsona
bera.
|
|
2001
|
|
|
Bereziki, erakusketa mugikorra oso esperientzia interesgarria izan da. Erakusketaren bidez, jende askok" Nire aitaren etxea" ren egilea ezagutu ez ezik, idazle konprometitua, euskara batuaren eraikitzailea, intelektual aurrerakoia, eta
|
pertsona
bera ezagutu ahal izan du. Maskarada antzerki taldeak eginiko saioa ere oso baliogarria izan da zentzu berean.
|
|
|
Adineko
|
pertsonari
bere potentzial osoa garatzeko aukerak eman behar zaizkio.
|
|
|
Zorion absolutu eta iraunkorraren helburu horrek menpean harturik, zenbait
|
pertsonak
bere egoerak hobetu egin behar duela uste du, dauden bezala ongi sentitzeko adina arrazoi eduki arren, beste pertsona batzuek dagoeneko lortu duten goragoko maila bat, intentsu eta hobea lortzeko aukera dagoelakoan.
|
|
|
Gustura ez egoteak,
|
pertsonak
bere buruaz duen irudia eta barneratu dituen estandar sozialak bat ez datozela adierazten du.
|
|
|
Istripua edo erorketa kirol hori egiten duen
|
pertsonak
bere gain hartzen duen arriskuak eragin badu, aseguru etxera jo daiteke, horrelakorik baldin badu, mediku gastuak ordain diezazkion (eta bestelako gasturik baldin badago, baita horiek ere, hala nola baja egunak, arrastoak etab.), polizan sartzen diren arriskuen arabera.
|
|
|
Karlomagnok Mendebal Europa kristaua bildu zuen; indarra eta prestigiopolitikoa zituen; Elizaren eta Aita Santuaren babesle bihurtu zen, eta kristautasunaren erreforma bultzatu zuen, botere morala lortuz. San Agustinen teorietan oinarriturik (lurtar eta zerutar botereen bikoizketa), Gregorio Handia Aita Santuarengaraitik (VII. mendean) zetorren bizantziar zesaropapismoa (erlijioaren eta inperioaren burua
|
pertsona
bera izatea) mugatu nahi zen. Alkuino k formulatzen zuenerrege denboral edo lurtarraren balio moral eta erlijiosoaren arabera, de factokobotere hori zela nagusiena:
|
|
|
(i) Edozein
|
pertsonak
bere defiziten kopurua maileguz hartzen du.
|
|
|
(ii) Alderantziz, edozein
|
pertsonak
bere soberakinen kopurua maileguz ematen du.
|
|
|
1989ko datuetan oinarrituta egindako lanaren arabera, diabetesak 3.7000 eta 8.700 dolar artean murriztu zituen AEBetako langileen urteko diru sarrerak. Hala, bada, 55 urteko gizon zuri eta osasuntsuak 27.500 dolar irabaziko lituzke; diabetesa duen
|
pertsona
berak, berriz, 18.800 dolar besterik ez luke irabaziko, Ying Chu Ng doktoreak eta Hong Kongeko Unibertsitate Baptistako lankideek diotenez. Diabetikoek ehuneko 3,5 murrizten dute lan merkatuan parte hartzeko joera, baita adina, gizarte ingurunea eta osasun egoera orokorra kontuan hartu ondoren ere.
|
|
|
|
Pertsonek
berak bezain aspalditik erabiltzen dituzte elikagaiak. Baliabide horien artean, haragia, arraina, barazkiak eta horien ondoriozko produktuak izan dira elikagai iturri nagusiak.
|
|
|
Eta hau egia unibertsala da. Baina
|
pertsona
berak gai berei buruz hitz egiten duten guztiak epaitzen baditu, lonek ere trebetasun hau izan luke, hots, olerkari guztiei buruz azalpenak emateko trebetasuna. Horrela, trebetasun honen bitartez olerkigintzaren artea bere osotasunean ulertzeko gai izan luke, nahiz eta, ikusiko dugun legez, hau horrela ez den.
|
|
|
Eta? Elikagai osasuntsuei buruz hitz egiten duten askoren artean norbaitek gauzarik bikainenak esaten dituenean, uste duzu batek gauza bikainenak esaten dituelako gauza bikainak esaten dituena ezagutuko duela, eta beste batek, gauza eskasak esaten dituelako gauza eskasak esaten dituena ezagutuko duela, ala
|
pertsona
bera dela uste duzu, lon.
|
|
|
lon. Bistan da
|
pertsona
bera dela.
|
|
|
Sok. Ondorioz,
|
pertsona
bera da bi gai hauetan aditua. lon. Bai.
|
|
|
Sok. Ondorioz, nire kuttuna zaren hori, bai Homerorenean, bai gainerako olerkarienean lon trebea dela esaten badugu ez dugu hanka sartuko; zuk zeuk aitortzen duzulako
|
pertsona
bera epaile egokia izango dela gai berIWN. Nai.
|
|
|
Filosofia batzuek pertsona zeharo naturaz haraindiko izaki bihurtuz arazoa sinplifikatu dute, baina orduan giza izaeraren dimentsio zeharo berehalako eta agerikoak bazterrean uzten dituzte, hala nola, bere izaera biologikoa. Bestelako ikuspegi batzuek pertsona argi eta garbi inguruko izakien artean kokatzen dute, eboluzionista eta ekologistek kasu; baina honela ez digute beste izakiekiko gizakiek dituzten ezberdintasunak edo
|
pertsonak
bere burua ezagutzeko duen gogo indartsuaren zergatia azaltzen laguntzen.
|
|
|
Platonen ustetan pertsonen mundua kosmosaren parte da, mundu horrek, ordea, badu berezitasun bat;
|
pertsonak
bere baitan kosmosa errepikatu eta laburbiltzen du: burua pertsonaren alde jainkotiarra da, pertsonaren gorputz eta arimaren arteko bereizkuntzak kosmosaren gorputz eta arimaren bereizkuntza errepikatzen du...
|
|
|
Beraz, Aita Zaindarien zuzendaria emakumezkoa zen! Beraz, Aita Zaindarien burua bahitu zuten bahitzaileen burua eta Aita Zaindarien burua
|
pertsona
bera zen! Hain logikoa izanda, nolaz ez zitzaidan lehenago burutik pasa?
|
|
|
|
pertsona
beraren
|
|
2002
|
|
|
Bigarren galderari erantzunez, egia da oraingo neurketan behin baino gehiagotan entzundako pertsonak aurreko neurketetan ez bezala tratatu direla. Aurrekoetan elkarrizketa guztiak jasotzen ziren, nahiz
|
pertsona
berak behin baino gehiagotan aritu. Errepikatzen duten pertsonek izan dezaketen gehiegizko pisua saihesteko, oraingoan neurri zuzentzaileak hartu dira.
|
|
|
Gela honen diseinuan aritu ginenean, mintza saioak antolatzeko beharra ikusigenuen, gelaren zutabeetako bat baitira, baina ez genekien nola erantzun, zalantzahandiak sortzen zitzaizkigun. Dena dela, ikusiko duzuenez, telefono sisteman etaautoikaskuntzarako gelan aritu garenok
|
pertsona
berak gara, eta batean baliagarriasuertatu zaigun eskema, bestean ere bai.
|
|
|
Hala ere, txandakatze hauek ondo antolatu behar dira, ikasleaksentitu behar du beste aldean dagoenak badakiela zer egiten ari den, hurbil sentitubehar du, konfiantza eman behar dio; eta ez dizkio beti galdera berdinak erantzunarazi behar. Tutorea, aldiz, ikastaroa irauten duen bitartean
|
pertsona
bera da, horixe baita ikaslearen erreferentea eta bere prozesu osoaren berri daukana.
|
|
|
Kasu honetan, produktua eta erabiltzailea identifikatu egiten dira, produktuari
|
pertsonaren
beraren ezaugarriak aitortzen zaizkio: pertsona nortasuna aitortzen zaio.
|
|
|
Pentsatzen ez duen olerkari arrakastatsurik ez da historiara igaro. Pentsamendua eta berba ahaide hurbilak dira,
|
pertsonaren
beraren barne muinetan oinarria aurkitzen dutenak. Garuna da berbaren eta pentsamenduaren trenari errailak jartzen dizkion bidea.
|
|
|
pentsamenduaren eta berbaren arteko harremana ez da gauza bat, prozesu bat baino, eta, hartara, zerbait higikor, aldakor, hots, une oro egokitzen ari den zerbait. Egokitzea
|
pertsonaren
beraren beharrizanei begira gertatzen den moduan, gizartearen beharrizanei begira ere gertatzen da.
|
|
|
G. Maletzke ren teorian, mezuen hautaketa eta mezuaren eraginak hartzailearen beraren hautaketaren menpekoak dira, hein handi batean. Hartzailearen konpetentzia intelektuala dela medio, hedabidearen mezuak ez du beti eragin bera denengan, ezta
|
pertsona
berarengan ere une desberdinetan.
|
|
|
Baina, askotan, jarduera horiek lanaren ordezko engainagarriak edo denbora hiltzeko modu sinpleak izaten dira erretiratuak. Hobe da erretiratutako
|
pertsonak
bere etapa berria ondo irabazitako atsedenerako eskubidetzat hartzea, eta, hortik aurrera, pixkanaka eguneroko bizitza askatasunez aukeratutako zereginez betetzea, barruko eta kanpoko presiorik gabe. Ez dago, beraz, guztientzat balio duen errezetarik.
|
|
|
Horrekin batera, dieta osoa, orekatua eta egunean zehar ondo banatua izateko elikadura ohiturak berregituratu egin behar dira. Eguneroko elikaduran sartu beharreko elikagaiak,
|
pertsonak
bere kabuz irensten duenaren arabera ezarri behar dira, tolerantziaren eta eboluzioaren arabera haien aldakortasuna eta kopurua handituz, eta, beraz, arrazoitzea eta joera dietetikoak onartzeko prestasuna funtsezkoak dira. Pisu aldaketa psikologikoak astiro egin behar dira.
|
|
|
Nire ustez, azken batean, merkatu, hezkuntza eta kultura ohiturekin erlazionatuta daude nobelaren egungo" garaipena" eta ipuinaren ikusezintasun erlatiboa: ez generoen berezko barne ezaugarriekin, eta, gure artean, are gutxiago ipuingileen kalitatea eleberrigileena baino txikiagoa delako... batez ere kontuan hartuta eleberrigileak eta ipuingileak, batzuetan,
|
pertsona
bera izaten direla (dena dela, badago esa  ten duenik ipuingile on bat eleberrigile ona ezin dela izan, eta alderantziz, baina eztabaida horrek urrunegi eramango gintuzke eta ez da hauxe, ziurrenik, lekurik aproposena mataza hori askatzeko). Ildo honetatik, eta amaitzeko, Juan Garziaren hitz batzuk baliatuko ditut, ezin egokiagoak iruditzen baitzaizkit:
|
|
|
Utzi behar izan genian kontrabandoarena, baina negozioburuaren azkartasunak salbatu ninduen ataka larriagoetatik. Tabako kontrabandoa zuzentzen zuena eta neu agindupeko neukana Mentxu huen, asteotako afera honetan ere neu libre uztea lortu duen
|
pertsona
bera.
|
|
2003
|
|
|
Ez nuen defentsa intelektualik Oteizari aurre egiteko. Bisita hartatik ez zen
|
pertsona
bera atera, tximistak jota bezala irten nintzen». Pertsonalki oriotarra ezagutu dutenak bat datoz Oteizak liluratu egiten zintuela esatean.
|
|
|
Osasun gaiei buruzko gehiegizko informazio horren eragin kaltegarrienetako bat,
|
pertsona
bere buruaren ia ia sendagile bihurtzea da.
|
|
|
Nondik dator nahasketa?
|
Pertsona
bera, Haritschelhar, zelako Ikas eko presidentea eta Euskaltzaindiako buruordea. Euskaltzaindiako zenbait langilek, Lizundiak berak hasieran eta Juanjo Zearretak gero, garrantzi handia izan zuten UEUren lehen ibilbidean, izan ere, Zearretak diru kontuak eraman zituen 1980ko hamarkadaren hasierara arte.
|
|
|
Komeni da jakitea 30.000 euro baino gehiago kobratu ditzakeela kudeaketa batengatik. Sustapen Ministerioak 2000ko apirilean emandako lege batek ateak ireki dizkio edozein
|
pertsonari
bere lana egiteko, kualifikazio profesionalik gabe eta abusuak nabarmen gehituta. Kontsumitzaileen elkarteek gomendatu egiten diote bezeroari eragiketa pertsonalki egitea, inolako bitartekaritzarik gabe.
|
|
|
Hildako albaitari holandarrean aurkitutako birusa H7N7 motakoa zen, normalean hegaztietan atzematen dena. Gaixotasunaren aldaera leunago bat duten beste 83 pertsona infektatu dituen
|
pertsona
bera da. Hong Kongen, 1997 eta 1998 bitartean, hegaztien gripearen beste birus mota batek, H5N1 izenekoak, gizakiak kutsatu zituen lehen aldiz, 18 kasu eta sei heriotzarekin.
|
|
|
buru azalean gertatzen diren konkorrak eta ilearen oinarrian koloreztatutako guneak. “Adatsaren galera handiagoa da bi sintomak
|
pertsona
berari dagozkionean”, azaldu zuen Patricia Pineauk, L’Oréal taldeko ikerketa zientifikoko zuzendaritza nagusiko bozeramaileak. Zenbakitan, bi urtean% 6,8 gehiago galdu da.
|
|
|
Hotzeria, katarro izenaz ere ezagutzen dena, arnas bideei eragiten dien gaitz beherakorra da, nagusiki sudurra eta eztarria, eta batzuetan trakea eta bronkioak ere bai.
|
Pertsona
berak gaixotasun hori urtean behin baino gehiagotan har dezake, eta udazkenaren hasiera, udaberria eta neguaren erdia baino gehiago izaten dira. Arreta handiagoa jarri behar zaie haurrei, adinekoei, haurdun dauden emakumeei eta ahulduta dauden eta gehien kaltetu daitezkeen pertsonei.
|
|
|
Matias da nire anaia ere. Posible da Matias, hau da, nire anaia eta Matias, hau da, zu,
|
pertsona
bera izatea?
|
|
|
Nazien aurkako erresistentzian, edo Latinoamerikako gerrillaren batean, adibidez. Ni neu izango nintzen orduan ere,
|
pertsona
bera. Ingurua bestelakoa, baina funtsa ez, alegia, zapalduak daukan bortizkeriarako eskubidea.
|
|
|
|
pertsona
bera izan litekeela zoragarria
|
|
2004
|
|
|
Mortifikazioa zentzu honetan esaten du:
|
pertsona
bere buruaren esklabo bihurtzen da. Funtsean dilema hau da:
|
|
|
2 Hala ere, jakinarazi, zitatu, epatu edo errekeritu beharreko
|
pertsonak
bere burua auziaren jakituntzat jotzen badu, eta auzitegian eginbidearen deuseztasuna salatzen ez badu bere lehen agerraldiko ekitaldian, orduan eginbide horrek une horretatik aurrera ondore guztiak izango ditu, legearen xedapenen arabera egin izan balitz bezala.
|
|
|
Aurreko artikuluko kasuetan, idazkari judizialak galdera eta erantzunen akta egingo du, horiei buruz beharrezkoak diren inguruabarrak jasota. Akta hori irakur dezake adierazpena egin duen
|
pertsonak
berak. Pertsona horrek ez badaki irakurtzen edo ez badu irakurri nahi, idazkari judizialak irakurriko dio akta, eta auzitegiak itaunduko dio zerbait gehitu edo aldatu nahi duen galdeketa erantzun duenari, pertsona horrek esandakoa idatziz jasoko dela.
|
|
|
Auzitegiak egokitzat jotzen badu, probidentzia bidez agin dezake ekitaldi berean azterketa judiziala eta adituarena gauzatzea, azterketok toki, objektu edo
|
pertsona
berari buruzkoak izanez gero; halakoetan, atal honetan xedatutako prozedura beteko da.
|
|
|
Seme alabatasuna aurkaratzeko prozedurak iraun bitartean, auzitegiak neurri egokiak hartuko ditu, guraso gisa nor agertu eta horren ahalpean dagoen
|
pertsona
bera eta horren ondasunak babesteko.
|
|
|
Urruneko etorkizunaz hitz egitea baino beharrezkoago zaigu oraingo eta erdi epeko Euskal Herrian euskarak bere burua nola sendotu eta beste hizkuntza eta kulturekiko harremanak nola bideratuko dituen pentsatzea. Gaur gaurkoz gure gizartean gehiengoa bi ez ezik hiru bat hizkuntza eta kultura ezagutzera beharturik dago, hezkuntzako lehen urteetatik hasita eta hiru hizkuntza eta kultura horiek (euskara, gaztelania/ frantsesa eta ingelesa) ahalik eta ongien
|
pertsona
beraren baitan txertatu eta baliarazteko biderik eraginkorrenak bilatzen saiatu genuke, azken batean Euskal Herriko bizikidetza eta ekonomian, hitz batean, kohesioan inbertsioa egitea baita?. 684
|
|
|
Pertsona irizpidetik abiatzen bagara,
|
pertsona
bera hartuko genuke, bere bakardadean, aniztasunaren sortzaile, ondare eta subjektutzat. Aldiz, lurraldetasuna balitz abiaburu, komunitatea joko genuke hizkuntza eta kultura aniztasunaren sortzaile, ondare eta subjektutzat.
|
|
|
Richard Stallman software librearen aitatzat hartzen dute. Software pribatuak dakartzan interes komertzialen aurrerapenaren aurrean, Free Software Foundation eko presidenteak eta GNU proiektuaren sortzaileak komunitate berri bat sortzea pentsatu zuten, non
|
pertsonek
beren artean partekatu eta laguntzeko aukera izango baitzuten, eta sistema eragile bat sortu zuten, Unix en alternatiba gisa, eta GNU izena eman zion. Gaur egun, 20 milioi erabiltzailek erabiltzen dute programa hori.
|
|
|
Era berean, azpimarratu du beharrezkoa dela “elikadura ohiturak aldatzea, ohitura osasungaitzak eta okerrak alde batera uztea eta dieta egoki, osasuntsu eta orekatua egitea”, argaltzeko tratamenduaren ondoren lortutako pisuari eusteko. Azkenik, ikerketak azpimarratzen du garrantzitsua dela
|
pertsonari
bere dieta egiten irakastea, egoera desberdinetara egokitzeko autonomia handiagoa izan dezan eta pisu egonkor eta egokia lortu edo mantendu dezan.
|
|
|
Zorionez, konpartsek eta hainbat kultur eragilek aurre egin diote erasoari eta, beharrezkoegokitzapenak sartuz, lortu dute bilbotar jai eredu jator, he rrikoi, zabal eta guztientzakoa mantentzea. Adi egon da, hala ere, zeren Azkuna alkateak, Osakidetzako buru izan zen urte luzeetan euskara baztertuta mantendu zuen
|
pertsona
berak, ez du amore emanen.
|
|
|
Bi pertsona ezberdin bailiren. Edo
|
pertsona
beraren poliedroaren bi alde kontrajarriak. Nork jakin.
|
|
|
Badira, bestalde, esna gaudenean zenbait egoera jatorria gure irudimen hutsean dutenak. Hauetako egoera batetik bestera pasatzean —lo egotetik iratzarrita egotera pasatzean, esaterako—
|
pertsona
bera gara eta mundu batean bizi gara beti, baina munduari buruzko hautematea aldatzen da, esan bezala, aldaketa ematen den uneaz jabearazten gaituen seinale garbirik ez dagoen arren.
|
|
|
Kantek balioen terminologia erabili ez bazuen ere, giza duintasunari eta pertsonari aitortu zien berezko eta besteren ezinezko balioa("
|
pertsona
bere baitako helburu bat da"), subjektu morala balio gorentzat hartuz. Nietzschek, bere aldetik, eta Kantekin zuen zorra irudikatu ezinik, gizakiaren helburu eta eginbehar prometeikoa azpimarratu zuen:
|
|
2005
|
|
|
Idoia Aranburu, Donostiako abegi etxeko gizarte laguntzailea da eta bertara heltzen diren
|
pertsonek
berarekin hitz egin behar izaten dute lehenik. Kasu ezberdinekin topo egin izan du Aranburuk.
|
|
|
Ia edozein kasutan litzateke berri ona ETAk kargu politikoak bere jarduera armatutik salbu uzten dituela jakitea, eta are hobeagoa da egun bizi den egoeran. Are hobeagoa litzateke edozein kolektibo edo
|
pertsona
bere jarduera armatutik salbu dagoen iragarpena, horrek beste egoera politiko batean geundekeela iragarriko lukeelako, baina gauden egoeran gaude eta errealitate gordina adierazpen politikoki zuzen eta ederren gainetik dago. Egindako adierazpen xumeen lerro artean irakurrita, Moncloan eta Ferrazen ere ongi hartu da keinu esanguratsua.
|
|
|
Gizaki baten estruktura mentala ezagutu ahal izateko, testua sakon aztertzean, hainbat alderdi hartzen dira aintzat: ...n erlazionatzen den adierazten baitu), letren norabidea (honek egonkortasun emozionalaren berri emango baitigu), idaztean zenbaterainoko presioa egiten den (gizakiaren energi maila balioztatzeko), idazkeraren lastertasuna (etortzen zaizkion egoeren aurrean gizaki horrek izan ohi dituen erreakzioak jakinarazten dizkigu), jarraikortasuna, hots, letra eta hitzen arteko elkartasun edo bereizte gradua(
|
pertsonak
bere jardueran, bizitza afektiboan eta pentsaeran nolako erregulartasunean aritzen den adierazten du faktore honek) eta, azkenik, idazkeraren itxura edo egitura orokorra (honek gizakiaren jokabide kultural, etiko eta morala gaztigatuko digu-eta).
|
|
|
Baina etxebizitza asko ez daude horrelako
|
pertsonak
bertan bizitzeko egoera egokian (igogailua dela, kalefakzioa dela...).
|
|
|
1 Folio desberdinetan inskribatutako finka edo, hala denean, kuota zein partaidetza indibisoak
|
pertsona
beraren izenean immatrikulatu direnean, pertsona horrek eska dezake kontraesana ongitzea; horretarako, erregistratzaileak geroko inskripzio eta idazkunak Erregistroko foliorik zaharrenera lekualdatu behar ditu, folio berrienaren azkenean itxiera idazkuna jarrita. Lekualdaketak geroko idazkunen titularrak ukitzen baditu, horien adostasuna behar da, eskritura publikoan adierazita.
|
|
|
Zuzenketa aurretiazko epaiketarik gabe egin denean eta erregistratzaileak oker materialaren edo kontzeptuari buruzkoaren gaineko erantzukizuna duenean, inskripzio berria eta ondorengo oharrak dohainik egingo dira. Zuzenketa egin duen erregistratzailea eta okerreko idazkuna egin zuena ez badira
|
pertsona
bera, hark ere dohainik egingo ditu idazkun berriak, bere zerbitzu sariak aurreko titularrari edo horren kausadunei erreklamatuz.
|
|
|
Legearen 73 artikuluko bigarren lerrokadak aipatutako idatzoharretarik bat izateagatik horrek pertsona baten ondasun guztiak jaso behar dituenean eta tituluan ez dagoenean horien deskripziorik,
|
pertsona
beraren izenean inskribatuta agertzen diren guztiak idatzoharrean jasoko dira, inguruabar hori adieraziz eta, ondasun higiezinaren deskripzio zein zamei dagokienez, kasuan kasuko inskripzioak aipatuz.
|
|
|
11 Idatzoharra noren izenean egin eta
|
pertsona
beraren izenean edo horren kausatzailearen izenean eginiko behin betiko inskripzio bihurtu denean, bai ofizioz, bai alderdiak hala eskatuta.
|
|
|
Aldian aldiko erregistratzaileak ezin dezake aurreko artikuluaren arabera izendatu den
|
pertsona
bere kargutik kendu; horrek erregistratzaile titularraren erantzukizunpean jardungo du.
|
|
|
batetik goiko aldean eta lerro bihurretan iberierazko grafito luzea legoke, bestetik beheko aldean irudi neolitiko bat, gizakiak zein animaliak eskema berean, eta azkenik erdialdean baina eskumarantz, irudizko eskemari gainjarrita, latinezko inskripzioa. Antza denez (Zamanillo ren ustez), testua berdina da, momentu berean
|
pertsona
berak egina, baina hizkuntza ezberdinetan. Horren adibide da testuotan agertzen diren hitz komunak Enden eta Tamaric biak pertsona izena direla, bata iberieraz eta bestea latinez.
|
|
|
esparru pribatuan borondatearen autonomia printzipioak hartzen duengarrantzia, zeina KEren 1.1, 10.1 eta beste zenbait ataletan aurrezagutzen den. Izanere, printzipio honen arabera, esparru pribatuan inplikatuta aurkitzen diren
|
pertsonek
beren arteko erlazioak zehazteko eta beren interesak egokien kontsideratzenduten moduan kudeatzeko eskubidea baitaukate.
|
|
|
Gatazkaren alderdi nagusiak eta funtsezkoak hauek izan daitezke: taldeen artean daudenezberdintasunak, taldeek dituzten beharrak, gatazkari buruz dauden ikuspegiezberdinak, alde bakoitzak duen boterea, taldeen balioak eta printzipioak, taldekideen sentimenduak eta emozioak,
|
pertsonak
berak duen barruko gatazka eta abar.Hemendik aurrera alderdi bakoitza esplikatzen eta garatzen hasiko gara, eta ondoren, gatazka askatzeko metodoa aztertuko dugu zehatz mehatz. Gatazkan eraginhandia duten elementuak hauek dira:
|
|
|
Zenbat eta gazteagoak izan, orduan eta handiagoa da arrakasta tasa. 2004ko esperimentuan, talde korearrak enbrioi klonikoak sortu zituen, larruazalaren zelula bat eta
|
pertsona
beraren obulu bat fusionatuz, eta horrek zalantzak sortu zituen esperimentuari buruz. Ezin zen baztertu ondoriozko enbrioia fenomeno natural baten emaitza izatea:
|
|
|
Lizentzia horietako bat lortu nahi dutenek ekainaren 9a arte aurkez dezakete eskaera. Baimen horiek eskuratzeko baldintzei dagokienez, ezartzen da
|
pertsona
bera ezin dela izan bi emakidaren titularra, ez eta emakidadun erakunde batean baino gehiagotan parte hartu ere, emakidak funtsean bat badatoz bere estaldura eremuan. Halaber, izangaiek pertsona fisiko edo juridikoak izan dute, Espainiako edo Europar Batasuneko nazionalitatekoak, eta atzerriko kapitalak ezin izanen du, zuzenean edo zeharka, guztizkoaren %25 gainditu.
|
|
|
Ez da harritzekoa
|
pertsona
berak kamera digitala, mugikorra, PDA eta MP3 erreproduzitzailea izatea. Gailu horiek guztiek eta beste askok flash memoria txartel txiki aldagarriak erabiltzen dituzte.
|
|
|
–Autolaguntza eta hazkunde pertsonala: Ikastaroak eskaintzen dira,
|
pertsonak
bere emozioak, gaitasun sozialak, sexualitatea edo espiritualtasuna aztertu eta aztertzeko. Gehien eskatzen diren ikastaroetako batzuk barrearen, biodantzaren edo laztanen lantegia dira.
|
|
|
Blogen ideia esanguratsua da alde horretatik, askoz errazagoa baitzen jendearen pentsamenduak beren webgunean erregistratzea, beste batzuetan erregistra zitezen baino; bitakorak erabilgarritasunaren ondorio dira. Beti izan da posible edozein
|
pertsonak
bere web gunea egitea eta egunero artikulu berri bat idaztea, baina erraza izan denean, milioika pertsona hasi dira hori egiten.
|
|
|
Oso erraza da babesteko prozesua. Intervidak azaltzen duenez, nahikoa da formulario soil bat betetzea, eta, bidali ondoren,
|
pertsonak
bere posta elektronikoan jasotzen ditu haur babestuaren argazkia eta datuak. Gainera, prozesua bukatutakoan, aitabitxi berriak kanpainaren berri lagunen eta senideen artean zabaltzeko aukera du.
|
|
|
Aktan, Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundearen Legearen 95 artikulua gogorarazten du, alderdietako ahaldun zein ikuskatzaileei 10 centimetroko txartelak baino handiagoak eramatea debekatzen diena. Horretan oinarrituz, Hautes Batzordeak" edozein joera politikoko propaganda hautesguneetan eramaten duen edozein
|
pertsonari
bere jarrera bertan behera uzteko gonbidatzeko eta, behar izanez gero, eraikinetik desalojatzeko jakinarazten die segurtasun indarrei".
|
|
|
Mundu ikuskera indibiduala edukitzeak, hala eta guztiz ere, ez du inolaz ere esan nahi
|
pertsona
bere baitan itxita dagoen izaki indibidualista denik. Norberaren ikuspuntua norberarena bada ere, berau besteekiko elkarreraginean osatutakoa da eta, aurrerantzean ere, modu berdinean garatuko da baita ere.
|
|
|
Gizabanako eta giza-talde bakoitza perspektiba indibidualizatzaile batetik, eta ahal bezainbeste aldetatik, ikertu behar da. " Kontua, hain zuzen, gauza bakoitza bere lurrean, objektu bakoitza aldi berean sostengatzen eta mugatzen duten besteekiko erlazioan, behatzea da" 21 Hemendik abiatuz bakarrik izango da posible
|
pertsonari
bere garapen prozesuan laguntzea, ze inork ezin du bere humanizazio prozesuan aurrera egin bere historia ahaztuz eta bere zirkunstantzia espazio tenporalei bizkarra emanez. Egia da, ordea, era honetan planteatutako ikerketa antropologikoak beti aurkituko duela giza-indibidualitateak dakarren muga.
|
|
|
Pedagogo bezala diseinatzen du Humboldtek bere antropologia, hau da, garbi du bere helburua gizakia teorikoki ezagutzea baino
|
pertsonari
bere garapenean laguntzea dela, eta, honengatik," giza-indibidualitate errealean" edo" giza-karakterean" zentratzen da. Honi esker hitz egin dezakegu, egiaz, gizakiaren singularitate historikoaz, ze, finean, inor ez da baldintza espazio tenporal partikular batzuetatik at bizi, alegia, berorren naturan eta garapenean esentzialki ere —eta ez akzidentalki bakarrik— eragina duten zirkunstantzietatik kanpo.
|
|
|
Rosie Judori ere bizia barkatu zioten, txundidura handiz, 1.500 voltioko deskarga elektrikoa bere gorputzetik batere kalterik sortu gabe pasatzen zela ikusi ondoren. Azken kasu honen ondorioz, Cellier diputatuak lege bat aurrera ateratzea lortu zuen, AEBetan
|
pertsona
bera birritan aulki elektrikora eramatea debekatuz.
|
|
2006
|
|
|
Azkenean, gogora etortzen ziren bakarrak Maria Muñoz, Epalzaren alarguna eta Doña Casildaren parkea ziren". Inork ez zion aipatu Epalzaren alarguna eta Casilda de Iturrizar
|
pertsona
bera zirela.
|
|
|
Estudioa ikaragarria da, eta Phocasekin ere ondo. Ilusioa egin zigun
|
pertsona
berak Cicatrizen Inadaptados grabatu izanak.
|
|
|
Adibidez, behin eta berriro aldatu dira Kontsumoko Prezioen Indizea kalkulatzeko aukeratutako produktuak. Alegia, une batean kalkuluetan haragi xerraren prezioa kontatzen bazen eta gero hura kenduta analisietan haragi merkeagoaren prezioa erabiltzen baduzu, kalkuluek ezin dute ondo neurtu
|
pertsona
beraren bizi mailak denborarekin izan duen hobetzea edo okerragotzea. Adibide hori eta estatistikak manipulatzeko urteotan agintariek egin dituzten beste hainbat «ukitu» deskribatu ditu Williamsek.
|
|
|
Hala ere, jakinarazpena, zitazioa edo epatzea jaso duen
|
pertsonak
bere burua jakituntzat jotzen badu epaiketan bertan, eginbideak une horretatik aurrera bere ondore guztiak sortuko ditu, lege xedapenen arabera egin izan balitz bezala; baina horrek ez du esan nahi laguntzailea edo mendekoa salbuetsita geratuko denik hurrengo artikuluan ezarri diziplinako zuzengarritik.
|
|
|
Behin atestatua aurreko artikuluan ezarritakoaren arabera jaso eta gero, guardiako epailearen ustez bidezkoa bada falta epaiketa hastea, berehala erabakiko du epaiketa egitea, baldin eta zitazioa jaso duten
|
pertsonak
bertara agertu badira, edo, horietatik batzuk agertu ez arren, epaitegiaren iritziz ez bada beharrezkoa horiek bertan izatea. Era berean, epaiketa berehala egiteko erabakia har dadin, guardiako epaitegiak aintzat hartuko du ea nahitaezko frogabideren bat egitea azkenean ezinezkoa gertatuko den.
|
|
|
Fiskaltzak edozein
|
pertsona
bere aurrean agerrarazteko agindua eman dezake, horren adierazpenak jasotzeko; agindu hori emango du, legeak zitazio judizialerako ezartzen dituen baldintzekin. Adierazpenok jasotzeko beteko dira, lege honek epaileari edo auzitegian adierazpenak egiteko zein berme ezarri eta berme berberak.
|
|
|
Aurreko artikuluetan xedatutakoa betearazteko, instrukzio epaileak agindu ahal izango du delitua gertatu dentokian aurkitutako
|
pertsonak
bertatik ez joatea deskripzio eginbidea gauzatzen den bitartean, bai eta toki horretatik hurbil aurkitu direnak berehala agertzea ere, bakoitzaren adierazpen egokia bananduta jasoz.
|
|
|
Liskarrak azkar eta modu egokian ebazten diren egoerak, hitzezko bortizkeriarik ez fisikorik erabiltzen ez denean, irakats diezaioke haurrari beste
|
pertsonekiko
bere gatazkak konpontzeko era positibo bat. Ez da hori gertatzen, ostera, bikotea familia zailtasunak konpontzeko gai ez denean, akordio batera helduz edobananduz.
|
|
|
Hau guztia horrela izanik, neba arreben arteko ezberdintasunen inguruko arazoa honela azal daiteke: neba arrebek oso ezberdinak diren elkarrekintza inguruakbarneratzen dituzte, eta inguruok
|
pertsona
beragandik datozen aldagaiek etatestuingurutik datozen aldagaiek eraikitzen dituzte. Pertsona beragandik datozenaldagaien artean, genetika aipa genezake, eta testuingurutik datozenen artean, familia sistemaren funtzionamendua edo neba arreben arteko erlazioen ezaugarriestrukturalak aipa genitzake, hala nola, generoa, adin ezberdintasunak edo familiaren tamaina.
|
|
|
neba arrebek oso ezberdinak diren elkarrekintza inguruakbarneratzen dituzte, eta inguruok pertsona beragandik datozen aldagaiek etatestuingurutik datozen aldagaiek eraikitzen dituzte.
|
Pertsona
beragandik datozenaldagaien artean, genetika aipa genezake, eta testuingurutik datozenen artean, familia sistemaren funtzionamendua edo neba arreben arteko erlazioen ezaugarriestrukturalak aipa genitzake, hala nola, generoa, adin ezberdintasunak edo familiaren tamaina.
|
|
|
Monarkia nafarrak ikusiko zuen Durangoko arroa eta Eneko Lopez Bizkaiko kondearen lurra desberdinak zirela, IX. eta X. mendeetan gertatutako hazkundearen ondorioz, jabegoak atomizatu egin zirelako baina noiz gertatu zen zehazki ezin da jakin I. García Camino-ren ustez. Argi ikusten da
|
pertsona
bera izan arren konde bietan, lurralde bakoitzak bere bilakaera jaso zuela, Gaztelaren eta Nafarroaren arteko muga aldaketek argi uzten dutenez. 1051n lehen konde durangarra aipatzen da Eneko edo Iñigo Lopez, Bizkaiko kondea ere bazena(), bi lurraldeetako monasterioei ingenuitatea edo zergak ez ordaintzeko askatasuna ematen (Rodríguez de Lama, 1976, II:
|
|
|
I. García Camino-k (2002: 153) iritzi horiek guztiak jasotzen ditu eta hala ere, uste du dokumentua erabilgarria dela, zeren Durangaldeko konderria beste dokumentu batzuek ziurtatzen dute XI. mendearen bigarren erdialde horretan, nahiz eta, dirudienez, Bizkaiko konderriak eta Durangokoak
|
pertsona
bera izan kondetzat. Hala ere, karguaren izaera publikoa bazen, familia desberdinek har zezaketen, baina aurrerago sakonduko dugu arazo horretan.
|
|
|
Horretarako, osasun profesionalek arreta handiagoa eskaini behar diote. Legearen ikuspegitik, osasun arloko edozein esku hartze egin daiteke, baldin eta eragindako
|
pertsonak
bere adostasuna eman badu helburuak, onurak eta arriskuak biltzen dituen informazio ulergarria jaso ondoren, eta erabakiak hartzeko gaitasunik ez badu, Osasunari buruzko Lege Orokorrak senideen edo pertsona lotuen adostasuna lortzera behartzen du.
|
|
|
Era berean, gaixoa errazago sendatzeko, lan integrazioa sustatu behar da, eta, aditu horren arabera, bi zentzu ditu horrek: batetik, eskizofrenia duen
|
pertsonak
bere buruan duen konfiantza berreskura dezan laguntzen du; eta, bestetik, gainerako herritarrei aukera ematen die ohartzeko gaixo horiek gizartean beren lekua izan dezaketen pertsonak direla.
|
|
|
Aurkikuntzak mendekotasuna modulatzen lagunduko duten saiakuntza terapeutikoetarako atea ireki lezake. Eta, dirudienez, alkoholismoaren eredu genetikoarekin bat badator, agian bi adikzioak,
|
pertsona
berean gertatzen direnean, modu paraleloan tratatu ahal izango dira.
|
|
|
Autofonia sentsazioa: Badirudi
|
pertsonak
bere ahotsa entzuten duela hitz egiten duenean. Mastekatzean, halaber, ohikoa da masailezurrek elkarrekin talka egitean sortzen duten zarata entzuten ari garela sentitzea.
|
|
|
Eragozpen horiekin amaitzeko, argizarizko tapoia ateratzea besterik ez dago. Erauzketak ez du zailtasunik, eta belarria tapoia duen
|
pertsonak
berak egin dezake. Normalean, tapoia olio edo urarekin zuritzen da, olio edo ur hori eraginkorragoa eta seguruagoa baita, Holandako medikuek egindako eta British Journal of General Practice aldizkarian argitaratutako azken azterketen arabera.
|