Testuinguruan

Bilaketa

dist.

non

lema/forma

nola

bilaketa

kategoria

Iragazkiak

Mota/Gaia

Euskalkia

Itzulpena

Erregistroa

Ordena

Formularioa garbitu

Emaitzak: 12.014

2008
	‎1935ean Narkis de Balenziagarekin Ameriketarako bidaia hasi aurretik, Oteizak Maternidad lanaren ezaugarri formal berdinak dituzten zenbait eskultura	egin zituen, nahiz eta gaiak bestelakoak izan. Eskultura horietan argi geratzen da ezen Oteizak, hizkuntza plastiko pertsonala izan aurretik, frogatu zituela bere inguruan nahiz europar abangoardietan aurkitzen zituen erabilera formal eta materialak.
	‎1935ean Hego Amerikan zehar bidaiatzeari ekin zion, eta bertan 1948ra arte egon zen: Argentinan, Perun, Txilen nahiz Kolonbian egonaldiak	eginez . Bertan, proiektu eta ikerkuntza anitz burutu zituen, horietako asko, dudarik gabe garrantzitsuenak, kultura primitiboen inguruan.
	‎Hego Amerikara iritsi bezain laster, bertako artistekin harremanetan ipini zen13 Lehen harreman horiei esker, Oteizak Buenos Airesen eta Santiagon bi konferentzia eman zituen, bietan testu berbera aurkeztuz. Txileko konferentzia Oteizak bertako Arte Ederretako Museoan	egin zuen erakusketaren barnean kokatu zen. Erakusketa horretan 24 eskultura aurkeztu zituen.
	‎Bertan, bi ideia garrantzitsu azpimarra daitezke. Batetik, Oteizak orduraino	eginiko eskulturetan ikusi dugun ezaugarri espresiboa nabarmentzen zuen: «El artista busca la expresión de la realidad en que vive, del mundo al que pertenece y lucha, al mismo tiempo, por conquistar una realidad mejor».
	‎Testu horretan ere, Oteizaren helburua zen azaltzea nondik nora garatu behar zuen eskulturak. Horretarako, ordu arteko bere lau lan eta beraien inplikazio kontzeptualak aztertzen zituen16 Testu horretan bere lanaren eta ideien inguruko hausnarketa bat	eginez , hurrengo eskulturetan hain garrantzitsua izango zen beste ondorio batera iritsi zen, zeina oraintxe aipatu dugun ezabaketarekin estuki loturik zegoen:
	‎Aurreko bi testuetan proposaturiko gogoetak	egiten zituen garai berean, Oteizak zenbait ikerketa burutu zituen Kolonbiako Popayan eskualdean. Alde horretan San Agustin eta San Andres deituriko kultura primitiboen aztarnak aurki daitezke, batez ere animalia eta gizaki formak nahasten dituzten eskulturak.
	‎Ikerketa horien emaitzak 1948an Bilbora itzuli ondoren plazaratu zituen, 1952an Madrilen argitaratu zen Interpretacion estetica de la estatuaria megalitica americana testuan, Oteizak argitaratutako lehen liburuan17 Liburu hori, Quousque tandem?! en modura, zati ezberdinez osatu arren, osotasun bat bezala uler daiteke. Perez de Barradas eta Konrad Preuss etnologoek	eginiko ikerketetatik abiatuta, berauei estetikaren esparrutik korrekzioak egiten zizkien Oteizak. Korrekzio horietan oinarriturik, zenbait parekotasun ikusten zituen kultura primitibo horien garapenaren eta europar arteak izandako garapenaren artean.
	‎Ikerketa horien emaitzak 1948an Bilbora itzuli ondoren plazaratu zituen, 1952an Madrilen argitaratu zen Interpretacion estetica de la estatuaria megalitica americana testuan, Oteizak argitaratutako lehen liburuan17 Liburu hori, Quousque tandem?! en modura, zati ezberdinez osatu arren, osotasun bat bezala uler daiteke. Perez de Barradas eta Konrad Preuss etnologoek eginiko ikerketetatik abiatuta, berauei estetikaren esparrutik korrekzioak	egiten zizkien Oteizak. Korrekzio horietan oinarriturik, zenbait parekotasun ikusten zituen kultura primitibo horien garapenaren eta europar arteak izandako garapenaren artean.
	‎Lehen aldiz, gainerako artistekin zituen zorrak alde batera uzten ditu eta bere ibilbidea garbi definitzen hasten da. Figura para regreso de la muerte eta Coreano lanen kasuan, giza figuraren erdian hutsune bat zabaltzen da, gorputzak sakrifikatu eta tripak husteko helburuarekin	eginiko zauri handi bat balitz bezala, eta horri esker kanpoko espazioa eskulturaren osagai izaten hasten da. Horretarako materia kentzea da lehen pausoa, lehen beterik zegoena husten hastea, horrela eskultura osatzen duten formez gain, inguruko espazioak ere garrantzia hartzen baitu.
	‎1951n eta 1952an argitaratu zituen artikuluetan, arte abstraktuaren inguruan gogoeta sakona	egin zuen Oteizak, bere arreta, batez ere, artelanen arazo estrukturaletara zuzendu zuen. 1947an eskulturaren, reinbentzioa?
	‎Bertan Kandinsky, Mondrian eta Malevich en lanak aztertzen zituen, eta Oteizak azken horren jarraitzaile modura aurkezten zuen bere burua. Serie horretako eskulturetan, lehenago hutsunea deitu zuen ezaugarri formala orain nabarmendu	egiten zen, espazio desokupatua bihurtuta. Prozedura horren legitimitatea Malevich en pinturetako planoetan aurkitzen zuen, errusiarraren pinturetan 2 dimentsioko irudia zena espazio errealera eramanez.
	‎Eskultura haietan hutsune hori giza figura batek inguratzen zuen. Orain, giza figura hori erabat ezabatu eta sakrifikatu	egiten zen, eta eskulturak espazio huts hori seinalatzeko beharrezkoak diren plano minimoez bakarrik osatzen ziren19 Prozedura horrekin, bere testuetan agertzen joan ziren ideia garrantzitsuenak, hala nola ezabaketa, sakrifizioa edo hutsunea, sinbolo bakar batean elkartzen ziren, espazio huts edo vacío cronlech horren barruan. Are gehiago, espazio huts kontzeptu horren bitartez, artearen eta erlijioaren arteko harremanak ere argitu egiten ziren.
	‎Orain, giza figura hori erabat ezabatu eta sakrifikatu egiten zen, eta eskulturak espazio huts hori seinalatzeko beharrezkoak diren plano minimoez bakarrik osatzen ziren19 Prozedura horrekin, bere testuetan agertzen joan ziren ideia garrantzitsuenak, hala nola ezabaketa, sakrifizioa edo hutsunea, sinbolo bakar batean elkartzen ziren, espazio huts edo vacío cronlech horren barruan. Are gehiago, espazio huts kontzeptu horren bitartez, artearen eta erlijioaren arteko harremanak ere argitu	egiten ziren. –Propósito experimental 1956?
	‎Estetika ezkorraren bidez lortutako huts horretan Oteizak eraldaketa espiritualaren sinboloa ikusten zuen, benetako bizitzara salto	egiteko gaitasuna ematen zion eraldaketa espirituala. Benetako bizitzak ez zuen munduaren joan etorriarekin zerikusirik, ezta heriotzarekin ere, ezpada horien aurka arteak eraikitzen zituen sinboloekin.
	‎Hau horrela izanda, nola jarraitu artea	egiten –Ez al zuen dagoeneko esan 1935eko bere lehen testuan garai bakoitzeko arteak bere helburuak lortu ondoren arte hori garatzen jarraitzea idolatrian erortzea zela?
	‎Ez al zuen dagoeneko esan 1935eko bere lehen testuan garai bakoitzeko arteak bere helburuak lortu ondoren arte hori garatzen jarraitzea idolatrian erortzea zela? Nola segi artelanak	egiten , segituan beraien betebehar espirituala ahaztuta museoetako paretetan zintzilikatutako idolo bihurtzen badira, hau da, ikusleek gurtuko dituzten jainko faltsuak bihurtzen badira. Horren ondorioz, 1959 urtean Oteizak artea egiteari utzi zion.
	‎Nola segi artelanak egiten, segituan beraien betebehar espirituala ahaztuta museoetako paretetan zintzilikatutako idolo bihurtzen badira, hau da, ikusleek gurtuko dituzten jainko faltsuak bihurtzen badira? Horren ondorioz, 1959 urtean Oteizak artea	egiteari utzi zion.
	‎1961 urtean, Oteizak aurreko testuetan garatutako ideia estetiko guztiak liburu bakar batetan biltzeko saiakera	egin zuen, bere helburu nagusia bere artearen garapenaren ildo logikoa ulertzea baitzen, ezaguna suertatzen zaigun Ley De los Cambios en el Arte (Oteiza, 2007a: 501) deritzon legearen bidez. Quousque tandem?! eko orrietan saiakera horren berri aurkitu dezakegu:
	‎Bertan Ley de los Cambios en el Arte eta Estetika ezkorra ideia garrantzitsu eta aberatsak azaltzen ditu, eta artelan bat zer den definitzen du. Eta gure ustez garrantzitsuagoa dena, ideia horiek eskulturak	egiten zituen bitartean bere buruan nola sortzen joan ziren azaltzen digu.
	‎Haurretako nire esperientzia hondartzako zulo horretan, zuek ere oso antzeko uneak biziko zenituzten? nire ezerez txikitik ihes	egiteko , salbamen desioz sartzen nintzen ortziko ezerez handira ihes egiteko bidaia batena zen. Haurraren deserosotasun edo larritasun horretan guk gizaki guztiok definitzen [ditugun] eta nolabait filosofia, erlijioa eta arte diren salbamen izpiritualeko hiru bide hauetako batera hurbiltzen gaituen existentziaren sentimen tragikoa esnatzen da jada.
	‎Haurretako nire esperientzia hondartzako zulo horretan, zuek ere oso antzeko uneak biziko zenituzten? nire ezerez txikitik ihes egiteko, salbamen desioz sartzen nintzen ortziko ezerez handira ihes	egiteko bidaia batena zen. Haurraren deserosotasun edo larritasun horretan guk gizaki guztiok definitzen [ditugun] eta nolabait filosofia, erlijioa eta arte diren salbamen izpiritualeko hiru bide hauetako batera hurbiltzen gaituen existentziaren sentimen tragikoa esnatzen da jada.
	‎Haurraren deserosotasun edo larritasun horretan guk gizaki guztiok definitzen [ditugun] eta nolabait filosofia, erlijioa eta arte diren salbamen izpiritualeko hiru bide hauetako batera hurbiltzen gaituen existentziaren sentimen tragikoa esnatzen da jada. Izan baitira, hiru diziplina, esan dezakegu, gizakiak Jainkoarekin dituen harremanetakoak, gure bihotzean nahasten eta bat	egiten direnak, baina teknikoki eta desberdinak eta lokabeak direnak (Oteiza, 2007a: 503).
	‎Esaldi batzuk aurrerago dioenez, 1929 eta 1959 urteen bitartean	eginiko eskulturek haurtzaroko oroitzapen horien zentzua ulertzeko balio izan zioten, artearen helburua honako hau baita:
	‎«Liburua eduki daukagunean idatzi ohi da: lehendabizi amaitu	egiten da, eta ondoren abiarazten da» (Oteiza, 2007a: 433).
	‎Zentzu horretan, bere ibilbide guztian mantendu izan zuen dimentsio unibertsala traizionatuz, edo Oteizari gehiago gustatuko litzaiokeen hitz bat erabiltzearren, dimentsio unibertsal hori sakrifikatuz, euskal kulturara soilik mugatzea erabaki zuen. Horretarako, Aranzadi, Barandiaran eta, oro har, tradiziozko euskal kultura ikertu zuten beste zenbaitzuen testuetara hurreratzen da, eta bere estetika irakurketa horien itzalean berreraiki	egiten du. Aukera horren arriskuaz jabe zen Oteiza:
	‎Harrespilaren sorkuntza errealitateari eta bizitzari aurre	egiteko moduan euskaldunak gordetzen dituen ezaugarri barnenekoen eraketarekin uztartzen dugu. Ezagutzen ditugu gisa honetako baieztapenen zailtasuna eta arriskuak.
	‎liburu eskultura bat baita. Beste era batean azaltzearren, eskuetan hartu eta irakur daitekeen kollage handi bat dela esan genezake, berak	egiten zituen kollage eskultura horietako bat bezalakoxea1.
	‎Maklak izenekoa2 Zeintzuk dira Oteizaren Maklen ezaugarririk nabarmenenak? Gutxi hitz	egin da serie horretaz. Eskultura misteriotsuak dira, iheskorrak.
	‎1 Oteizak hainbat kollage eta marrazki	egin zituen. Urte askotan, artistak horrela nahi izan zuelako ezkutuan egon ondoren, gaur egun Altzuzako Oteiza Fundazioan ikus daitezke.
	‎2 Eskultura serie zabal honen barruan bereizketak	egitea beharrezkoa bada ere, gure azalpenerako nahikoa zaigu serie honetako 4 eskultura esanguratsu aipatzea: Macla conjuntiva, 1973, 1957ko maketa batean oinarrituta; Fusión con tres sólidos abiertos (estela funeraria para España), 1957; Macla de dos cuboides abiertos, 1973, 1957ko maketa batean oinarrituta; Cuboides Malevich en maclas de contactos físicos, 1973, 1957ko maketa batean oinarrituta.
	‎Unitate horien konbinaketaren bidez eraikitzen direnez, eskulturok ezaugarri nabarmen bat daukate: osotasunezko pertzepzioa zilegi ez	egitea . Presentzia oso sendoa izan arren, ezinezkoa suertatzen da bat batean beraien forma osoki jasotzea.
	‎zati ezberdinez osaturiko osotasun iheskor bat, abiapuntu ezberdinetatik irakur daitekeen liburua; aurretik, atzetik edo erdiko aldetik. Zati ezberdin horiek liburu bakarra osatzen dute, baina Makletan bezala, irakurketa ez da lineala, zeren gai batetik bestera salto	egitera behartzen baikaitu Oteizak. Gai bat bukatzerako beste batekin hasten da, eta geroago, kolokan utzitako gaia ezustean berreskuratzen du, oraingoan beste zerbaitekin erlazionatuz.
	‎Beraien antolakuntzak argitzen digu nolakoa den egilearen pentsatzeko modua, ezin esan baitaiteke irudi hauek liburuan esandakoaren ilustrazioa direnik. Kontzeptuen bidez baino gehiago imajinen bidez pentsatzen du Oteizak, bisualki, irudi bat beste batekin kontrajarriz, edo irudi batetik bestera salto azkarrak	eginez . Quousque tandem?!
	‎ez dago kontzeptuz osaturik, imajinez baizik, eta hau azpimarratzea funtsezkoa iruditzen zaigu. Erdialdeko orrietan Rothko, Boccioni, Pollock, bere eskulturen edo kronlech en imajinak aurkitzen ditugun bezala, liburuaren beste ataletan irudi bihurtzen diren hitzekin	egiten dugu topo. Ezaugarri hau oso ohikoa da hainbat mistikoren eta poetaren idatzietan, zeren sistema kontzeptual bat baino gehiago sistema plastiko bat sortzen baitute (Hass, 1998:
	‎Esan dugunez, liburua osotasun bat bezala ikustea zail gertatzen zaigu, gaiaren hariak ihes	egiten baitigu hainbatetan. Horren erruduna liburuaren konposizio bera da:
	‎Horren erruduna liburuaren konposizio bera da: 3 atal handi ditu, eta atal bakoitza jatorri askotako idatziez osatzen da, gehienak 1959 eta 1962 urteen bitartean Irungo El Bidasoa aldizkarian argitaratuak5 Konposaketa hau linealtasuna apurtzeko nahiko ez balitz, Oteizak, liburuaren hasieran eta Julio Cortazarrek bere zenbait liburutan	egiten duen bezala, liburuaren lau irakurketa mota proposatzen dizkigu, lau ibilbide ezberdin, irakurlearen interesen edo gogoen arabera (Oteiza, 2007a: 427) 6.
	‎liburuak euskal kulturaren azken 40 urteetako zati garrantzitsu bat mugatzen du, argitaratu bezain laster arrakasta eta eragin handia lortu zuena. Lehenengo argitalpena 1963an	egin zen, eta hurrengo urteetan 5 edizio berri izan zituen7 Frankismoaren garai ilun haietan zentsura pasatu behar izaten zuten liburuek. Zentsoreak Quousque tandem?!
	‎Ikusten denez,, huts arkitektoniko hartzailearen? bere ustearen bertsio plastikoa oker ibili zen bezala, literarioan ere eskola	egingo duen beldurrik ez dago. Hartaz, obra, (ez baitu morala erasotzen, ez du salatzen joera politiko gaitzesgarririk, ezta erakusten ere, tamalez?
	‎zenaren interpretazio baten bidez, gutxietsiak ziren hainbat kultur adierazpen moduren garrantzia eta balioa defendatzen zuen Oteizak. 2 urte geroago, 1965ean Hendaian argitaratuko zuen Ejercicios espirituales en un túnel liburuan interpretaziozko ildo hori areagotu	egin zuen8.
	‎Oteizari buruz	eginiko irakurketa hauek ezin dira ukatu, interpretazioen historiaren parte baitira, eta Quousque tandem?! argitaratu zenetik hurrengo urteetan euskal gizartean eta kulturan zer gertatu zen ongi islatzen dute.
	‎Oteiza euskal kulturaren epizentroan kokatu zen, ekintza politiko eta kulturalak gauzatzeko orduan jarraitu beharreko gidari baten modura, eta bere presentzia hutsak, bere zalapartak, polemikak eta haserreak, bere lanaren ikerketa oztopatu izan dute urte askotan. Oteizari buruz hitz	egitean ohikoa izan da mitifikazioa, baina ez ikerketa ezta hausnarketa ere. Quousque tandem?!
	‎argitaratu zeneko testuinguru politiko berezia ia desagertu dela jakinda, gaur egun Quousque tandem?! eskuetan hartzen dugunean, galdera hau	egin genuke: zein irakurketa edo zein ondorio atera ditzakegu orain?
	‎Beraien jardueran ezberdintasun nabarmenak izan arren, artista horien guztien lehen artelanek mundu mitikoen eragin zuzena daukate. Beren hizkuntza plastikoa garatzen joan ziren heinean, aldiz, mundu mitiko hau alderatu eta artelan abstraktuak	egiten hasi ziren. Uste zuten arte abstraktua egia sakonak azaltzeko baliabidea zela, errealitatetik abiatu eta erredukzio prozesu baten amaieran jaiotzen zen egia espiritual eta sakratua azalarazi eta aurkezteko modurik egokiena (Golding, 2003).
	‎10 Gure begiradaren ikusmuga une oro berreraikitzen doa. Gure gaur egungo ikusmuga iraganetik datorren hariarekin bat	egitea da gertaera historikoak ulertzeko baldintza (Gadamer, 2003: 370 eta hurrengoak).
	‎Oteizaren ibilbidean, gertakaririk harrigarriena eta azalpen zailenekoa 50eko hamarkadaren amaieran gertatu zen, 1959an, Quousque tandem?! argitaratu baino 4 urte lehenago, 1957ko Sao Pauloko IV Bienalean eskultore atzerritar hoberenaren saria irabazi ostean12 Arte merkatuaren ateak zabaltzen hasi zitzaizkion momentu berean, Oteizak eskulturak	egiteari utzi zion, esku artean eskulturarik gabe geratu zela esanez. Gertakari hori Oteizak. Propósito Experimental 56?
	‎deitu zuen ikerkuntza prozesuaren emaitza logikoa izan zen, baina are gehiago, bere lehen eskultura eta testuetan, 1930eko hamarkadaren inguruan azaldutako zenbait ideiarekin ere erlazionatu daiteke. Oteizak hasiera hasieratik arteari eskatzen zizkion ezaugarri bereziak zirela eta, logikoa izan zitekeen, emaitza konkretu batzuk lortu ondoren, eskultura	egiteari uko egitea. Eta gertakari hori ulertzea eta besteei azaltzea da Quousque tandem?!
	‎deitu zuen ikerkuntza prozesuaren emaitza logikoa izan zen, baina are gehiago, bere lehen eskultura eta testuetan, 1930eko hamarkadaren inguruan azaldutako zenbait ideiarekin ere erlazionatu daiteke. Oteizak hasiera hasieratik arteari eskatzen zizkion ezaugarri bereziak zirela eta, logikoa izan zitekeen, emaitza konkretu batzuk lortu ondoren, eskultura egiteari uko	egitea . Eta gertakari hori ulertzea eta besteei azaltzea da Quousque tandem?!
	‎Ideia horiek izan dira gehienetan Quousque tandem?! obraz hitz	egitean pisu gehiena izan dutenak, berauek azaltzen saiatu garen bezala.
	‎«Liburua eduki daukagunean idatzi ohi da: lehendabizi amaitu	egiten da, eta ondoren abiarazten da» (Oteiza, 2007a: 433).
	‎Bai gaiagatik, bai tamainagatik, eskultura hau Erdi Aroko ikonoekin nahiz kultura primitiboetako deboziorako irudiekin erlaziona daiteke. Lehen eskultura hau	egin aurretik , Oteizak krisi erlijioso bat jasan zuen, eta Madrilen egiten ari zen medikuntza ikasketak alde batera utzi ondoren, eskulturak egiteari ekin zion. Gertaera horrek finkatu zuen betiko artearen aurrean Oteizak izango zuen jarrera.
	‎Bai gaiagatik, bai tamainagatik, eskultura hau Erdi Aroko ikonoekin nahiz kultura primitiboetako deboziorako irudiekin erlaziona daiteke. Lehen eskultura hau egin aurretik, Oteizak krisi erlijioso bat jasan zuen, eta Madrilen	egiten ari zen medikuntza ikasketak alde batera utzi ondoren, eskulturak egiteari ekin zion. Gertaera horrek finkatu zuen betiko artearen aurrean Oteizak izango zuen jarrera.
	‎Bai gaiagatik, bai tamainagatik, eskultura hau Erdi Aroko ikonoekin nahiz kultura primitiboetako deboziorako irudiekin erlaziona daiteke. Lehen eskultura hau egin aurretik, Oteizak krisi erlijioso bat jasan zuen, eta Madrilen egiten ari zen medikuntza ikasketak alde batera utzi ondoren, eskulturak	egiteari ekin zion. Gertaera horrek finkatu zuen betiko artearen aurrean Oteizak izango zuen jarrera.
	‎Edonola ere, 1870eko Tratatuaren indarreangotasunaren inguruko jurisprudentzia errealitateak iraulketa berri bat ezagutuko du 2005 eta 2006 urteetan zehar, azkenean zenbait autonomia erkidegotako Auzitegi Nagusiek Auzitegi Gorenaren jarrera, berandu bada ere, berea	egin zutenean, nahiz eta ondorengo tratatuak hor mantendu4 Egoera horretan 1870 urteko Ezagutze, Bake eta Adiskidetasun Tratatuaren indarreangotasunaren inguruan errealitate araugilearen baitan zegoen gatazka behin betiko azaleratu eta espainiar jurisdikzioaren batasuna kolokan jarri zen.
	‎Uruguaiko zenbait biztanle, auzitegietan aurkeztutako lan eta erresidentzia baimenengatiko demandetan, lehenengoz, Estatuaren ondarezko erantzukizuna eskatzen hasiko ziren, beraien baimenak Gobernuak ukatu ondoren auzitegietan aldeko sententziak lortuz gero, kalte ordainak jaso nahian7 Ikuspegi praktiko batetik aztertuta, hori gatazkaren behin betiko ebazpenaren aldeko presio elementu berri gisa eratuko da. Modu horretan, bai Espainiako bai Uruguaiko autoritateen geroz eta ardura eza handiago horri aurre	eginez .
	‎Auzitegi hauek hain diferenteak diren jarrerak hartzearen arrazoiak ulertu ahal izateko ezinbestekoa dugu aztertzea Nazioarteko Zuzenbidetik eratortzen den arau baten nolako aplikazioa	egin duten. Auzitegi Nagusi hauek guztiek arau horren inguruan euren ebazpenak oinarritu baldin badituzte ere, ez dirudi horrek ezer konpondu duenik, are gehiago, azaleratu diren emaitzak erabat kontrakoak izan dira kasuak zein autonomia erkidegotan ebatzi diren arabera.
	‎Aurreikuspen honek gertutasun handia du auzitegiek etengabe erreferentzia	egiten dioten Vienako Hitzarmenaren 30.3 artikuluan jasotakoarekin, diferentzia nabarmen batekin: kasu honetan aldeen borondatearen aurrean aurkitzen garela eta ez tratatuetatik kanpo ekartzen dugun arau baten aurrean.
	‎Beraz,	egin beharreko interpretazio lanak markatuko du zein den Uruguaiko etorkinei aplikagarri zaien araudiaren errealitatea. Interpretazio harmonizatzaile baten ondorioak testu ezberdinen bateragarritasuna suposa zezakeen, eta kontrako jarrerak, berriz, testu ezberdinen bateraezintasun posiblean intzidentzia izango zukeen.
	‎Zentzu horretan, eta ordena kronologiko garbi bati jarraitzearren, lehenik eta behin 1961eko Nota Elkartrukeari eutsi genioke, aztertuz zeintzuk izan daitezkeen horren ondorioak 1870eko Tratatuan. Zentzu horretan komeni da argitzea Vienako Hitzarmenaren 13 artikuluak jasotzen duenari begira, Nota Elkartrukea Estatuen borondatea plazaratzeko instrumentu juridikotzat jotzen dela eta, ondorioz, tratatuen oinordetza terminoetan hitz	egitea onargarri bihurtzen dela. Instrumentu horretan jasotakoak eta lan honetan egitateetan islatuta geratu denak ez bide diote uzten zirrikitu handirik Uruguaiko herritar bati bisaturik gabe Espainian sartzeko momentuan; izan ere, bertan jasotzen den moduan, bakarrik laurogeita hamar egunetik beherako sarreretan edota langileria diplomatikoaren kasuetan baimen hau ez da galdatuko.
	‎Instrumentu horretan jasotakoak eta lan honetan egitateetan islatuta geratu denak ez bide diote uzten zirrikitu handirik Uruguaiko herritar bati bisaturik gabe Espainian sartzeko momentuan; izan ere, bertan jasotzen den moduan, bakarrik laurogeita hamar egunetik beherako sarreretan edota langileria diplomatikoaren kasuetan baimen hau ez da galdatuko. Horri atzerritartasun legeriari blokean	egindako igorpena gehitzen badiogu, horrek ondorioztatzera garamatza ezen, nahi bai, baina zaila dela bi instrumentu horien arteko interpretazio bateragarria topatzea eta, beraz, arlo honi dagokionez, 1870eko Tratatuaren 8 artikulua litzatekeela aplikatu bateraezintasun horiek direla eta. Edonola ere, konklusio horrek ez luke interpretazio lana agortuko; izan ere, 1992ko Tratatu Orokorrak 1870eko Tratatuan dituen eraginak aztertzea ezinbestekoa suertatzen baita, beronen eraginak, gure aburuz, orain aipatutako egoerari iraulketa ematen baitio.
	‎Horrelako interpretazio batek ez baitu argitzen benetan hitz horren esanahia zertan datzan eta, gainera, interpretazio horretaz baliatuta administrazioari erreza gertatu zaio, urtarrilak 11ko Atzerritarren eskubide eta askatasunei buruzko 4/ 2000 Lege Organikoaren (aurrerantzean 4/ 2000 LO) 40 artikuluan jasotzen diren supostu berezietan11 Uruguaiko biztanleak barneratuz, 38 artikuluan jasotzen den nazioaren enplegu egoerari egiten zaion erreferentzia12 ez aplikatzea eta, ondorioz, tratu diferentziaren irizpide hori betetzea. Horrek termino konkretu horretatik eratorritako interpretazioari aurre	egiteko aukera emango balio ere, eta, aldi berean, tratu berdintasunaren erreferentziarekin bete, 4/ 2000 Lege Organikoaren 32 artikuluak bestelako puntu batera garamatza, zeren bertan erresidentzia iraunkorra honako modu honetan definitzen baita: «La situación que autoriza a residir en España indefinidamente y trabajar en igualdad de condiciones que los españoles»13 Ikuspuntu horretatik, bertan azaldutakoa 1992ko Tratatu Orokorrean jasotakoa dela ondorioztatuz, administrazioak eta zenbait auzitegik egindako interpretazioak ez luke horrekin bat egingo eta, ondorioz, Uruguaiko herritarrei erreserbatutako estatusa jarduera hauen egikaritzan espainiar herritarrekiko berdintasun mailan erraztasunak emateari erreferentzia egiten zaionean hau dela eta ez beste bat.
	‎Horrek termino konkretu horretatik eratorritako interpretazioari aurre egiteko aukera emango balio ere, eta, aldi berean, tratu berdintasunaren erreferentziarekin bete, 4/ 2000 Lege Organikoaren 32 artikuluak bestelako puntu batera garamatza, zeren bertan erresidentzia iraunkorra honako modu honetan definitzen baita: «La situación que autoriza a residir en España indefinidamente y trabajar en igualdad de condiciones que los españoles»13 Ikuspuntu horretatik, bertan azaldutakoa 1992ko Tratatu Orokorrean jasotakoa dela ondorioztatuz, administrazioak eta zenbait auzitegik egindako interpretazioak ez luke horrekin bat	egingo eta, ondorioz, Uruguaiko herritarrei erreserbatutako estatusa jarduera hauen egikaritzan espainiar herritarrekiko berdintasun mailan erraztasunak emateari erreferentzia egiten zaionean hau dela eta ez beste bat.
	‎Adibide hauek ikusita, beharrezkoa dugu gogoeta egitea Uruguaiko herritarrekiko dagoen diferentziaren norainokotasunaz. Izan ere, gure kasu honetan honelako aurreikuspena sartzeko aukera egon bazen ere, ez zen horrela gertatu, eta horren arrazoiak eta ondorioak interpretazioa	egiteko orduan hartu behar dira kontuan.
	‎142 eta hur.). Azken aukera horren arabera uler daiteke auzitegiek Vienako Hitzarmenaren 30.3 artikuluari	egiten dioten erreferentzia zuzena; izan ere, kontrako kasuan ulertu genuke ezen epaileek artikulu horren aplikazioa egiteko jarraitu duten bide zuzen horrek nazioarteko zuzenbidearen inguruan espainiar auzitegiek duten ezagutza faltari erantzuten diola, beste hainbat adibidetan garbi geratu den moduan.
	‎142 eta hur.). Azken aukera horren arabera uler daiteke auzitegiek Vienako Hitzarmenaren 30.3 artikuluari egiten dioten erreferentzia zuzena; izan ere, kontrako kasuan ulertu genuke ezen epaileek artikulu horren aplikazioa	egiteko jarraitu duten bide zuzen horrek nazioarteko zuzenbidearen inguruan espainiar auzitegiek duten ezagutza faltari erantzuten diola, beste hainbat adibidetan garbi geratu den moduan.
	‎Hemen topa daiteke auzitegi ezberdinen sententzien artean sortutako diferentzia hain nabarmenen funtsa: zenbait auzitegik interpretazio lan horri harmonizazioaren ikuspegitik aurre	egin diote; besteek, aldiz, bateraezintasuna irizpide zutela. Horren aurrean berriz ere argi geratu da ezen arauek ez dutela bizitza propiorik eta benetan bere funtsa araua interpretatzen duenaren esku geratzen dela.
	‎hitza gerora edozein atzerritarrekin konparatuta betebehar berdintsuak eskatzearekin bat ez litzatekeela etorriko. ...k ez baitu argitzen benetan hitz horren esanahia zertan datzan eta, gainera, interpretazio horretaz baliatuta administrazioari erreza gertatu zaio, urtarrilak 11ko Atzerritarren eskubide eta askatasunei buruzko 4/ 2000 Lege Organikoaren (aurrerantzean 4/ 2000 LO) 40 artikuluan jasotzen diren supostu berezietan11 Uruguaiko biztanleak barneratuz, 38 artikuluan jasotzen den nazioaren enplegu egoerari	egiten zaion erreferentzia12 ez aplikatzea eta, ondorioz, tratu diferentziaren irizpide hori betetzea. Horrek termino konkretu horretatik eratorritako interpretazioari aurre egiteko aukera emango balio ere, eta, aldi berean, tratu berdintasunaren erreferentziarekin bete, 4/ 2000 Lege Organikoaren 32 artikuluak bestelako puntu batera garamatza, zeren bertan erresidentzia iraunkorra honako modu honetan definitzen baita:
	‎Horrek termino konkretu horretatik eratorritako interpretazioari aurre egiteko aukera emango balio ere, eta, aldi berean, tratu berdintasunaren erreferentziarekin bete, 4/ 2000 Lege Organikoaren 32 artikuluak bestelako puntu batera garamatza, zeren bertan erresidentzia iraunkorra honako modu honetan definitzen baita: «La situación que autoriza a residir en España indefinidamente y trabajar en igualdad de condiciones que los españoles»13 Ikuspuntu horretatik, bertan azaldutakoa 1992ko Tratatu Orokorrean jasotakoa dela ondorioztatuz, administrazioak eta zenbait auzitegik	egindako interpretazioak ez luke horrekin bat egingo eta, ondorioz, Uruguaiko herritarrei erreserbatutako estatusa jarduera hauen egikaritzan espainiar herritarrekiko berdintasun mailan erraztasunak emateari erreferentzia egiten zaionean hau dela eta ez beste bat.
	‎Horrek termino konkretu horretatik eratorritako interpretazioari aurre egiteko aukera emango balio ere, eta, aldi berean, tratu berdintasunaren erreferentziarekin bete, 4/ 2000 Lege Organikoaren 32 artikuluak bestelako puntu batera garamatza, zeren bertan erresidentzia iraunkorra honako modu honetan definitzen baita: ...aldad de condiciones que los españoles»13 Ikuspuntu horretatik, bertan azaldutakoa 1992ko Tratatu Orokorrean jasotakoa dela ondorioztatuz, administrazioak eta zenbait auzitegik egindako interpretazioak ez luke horrekin bat egingo eta, ondorioz, Uruguaiko herritarrei erreserbatutako estatusa jarduera hauen egikaritzan espainiar herritarrekiko berdintasun mailan erraztasunak emateari erreferentzia	egiten zaionean hau dela eta ez beste bat.
	‎Ildo berean topatzen dugu Ekuadorrekin sinatutako Naziokotasun Bikoitzeko Hitzarmena modifikatzera datorren 1995eko abuztuaren 25eko Protokoloa, non honen aplikazio aurresupostu gisa lan eta erresidentzia baimenen lorpena eskatzen den. Adibide hauek ikusita, beharrezkoa dugu gogoeta	egitea Uruguaiko herritarrekiko dagoen diferentziaren norainokotasunaz. Izan ere, gure kasu honetan honelako aurreikuspena sartzeko aukera egon bazen ere, ez zen horrela gertatu, eta horren arrazoiak eta ondorioak interpretazioa egiteko orduan hartu behar dira kontuan.
	‎Bestalde, zalantza mantenduko litzateke aurreikuspen honek bere baitan Espainian sartzeko aukera barne hartzen duen ala ez, 1992ko Tratatu Orokorrean gai honi erreferentziarik ez baitzaio	egiten . 1961eko Nota Elkartrukean hori hiru hilabetez gorako egonaldietarako bisatua lortzera baldintzatuta geratu zen.
	‎Hitzarmen horrek, egun, atentzio berria sortu du, oraingoan berriz, amerikar kontinentetik Espainiarako bidean gauzatzen diren migrazio fluxuak direla eta. Espainiako autoritateek hitzarmen hau Uruguaiko herritarrei ez aplikatzearen jarrerak erantzun sendoa piztu du uruguaitarren aldetik, bai arlo politikora bai judizialera zabalduz, bi aldeen gobernuei tratatu horren aplikazioa gauza dezaten beharrezko gestioak	egin ditzaten eskatuz eta, aldi berean, auzitegietan eskubide horiek galdatuz.
	‎Auzitegi horren 2002ko urriaren 10eko sententziak ondorioztatzen zuenez 1870 urteko Ezagutze, Bake eta Adiskidetasun Tratatuari zegokionez, Txilerekin (1958ko maiatzaren 24koa, urte bereko urriaren 28ko instrumentuaren bitartez berretsitakoa) eta Perurekin (1959ko maiatzaren 16koa, urte bereko abenduaren 15eko instrumentuaren bitartez berretsitakoa) sinatutako antzeko tratatuei aplikatutako jurisprudentzia irizpide berdintsuak aplikagarri zitzaizkion, ondorioa izanik, bertan jasotakoa «una remisión específica del contenido propio, y no sólo una abstracta remisión a la legislación de los Estados firmantes» bezala ulertzea. Horrela, dagoeneko sala horrek aurretik finkatutako jurisprudentzia bati jarraiki2, tratatu horietan espainiar legedira	egindako igorpenak jarduera horien (lana, erresidentzia,?) egikaritzan ondorioak izan zitzakeen baina inola ere ez Espainian lan egiteko eskubidearen titulartasunean, «amplia y suficientemente recogido en los Convenios con Chile y Perú, y también en similares términos por el Convenio con Uruguay». Honek guztiak estatu horietatik zetozen herritarrei espainiar herritarrekin berdintasun maila batean mota guztietako irabazizko jarduerak aurrera eramateko atea irekitzea suposatzen zuela zirudien.
	‎Auzitegi horren 2002ko urriaren 10eko sententziak ondorioztatzen zuenez 1870 urteko Ezagutze, Bake eta Adiskidetasun Tratatuari zegokionez, Txilerekin (1958ko maiatzaren 24koa, urte bereko urriaren 28ko instrumentuaren bitartez berretsitakoa) eta Perurekin (1959ko maiatzaren 16koa, urte bereko abenduaren 15eko instrumentuaren bitartez berretsitakoa) sinatutako antzeko tratatuei aplikatutako jurisprudentzia irizpide berdintsuak aplikagarri zitzaizkion, ondorioa izanik, bertan jasotakoa «una remisión específica del contenido propio, y no sólo una abstracta remisión a la legislación de los Estados firmantes» bezala ulertzea. Horrela, dagoeneko sala horrek aurretik finkatutako jurisprudentzia bati jarraiki2, tratatu horietan espainiar legedira egindako igorpenak jarduera horien (lana, erresidentzia,?) egikaritzan ondorioak izan zitzakeen baina inola ere ez Espainian lan	egiteko eskubidearen titulartasunean, «amplia y suficientemente recogido en los Convenios con Chile y Perú, y también en similares términos por el Convenio con Uruguay». Honek guztiak estatu horietatik zetozen herritarrei espainiar herritarrekin berdintasun maila batean mota guztietako irabazizko jarduerak aurrera eramateko atea irekitzea suposatzen zuela zirudien.
	‎Horren aurrean, 2004 urtean zehar autonomia erkidegoetako Auzitegi Nagusiek erabaki horren inguruan	egindako ulermena ez zen aurrekoarekin bat etorriko, ulertuz 1870eko Tratatua ezin zela modu isolatu batean kontuan hartu, gai beraren inguruan ondoren onartutako eta indarrean jarraitzen zuen beste hitzarmen sorta bat alde batera utzita. Batez ere, auzitegi horien ikuspuntutik, azken hitzarmen horien edukiak arauketaren erabateko iraulketa suposatzen zuenean3 Horrela, alde batetik, Bisatuen Desagerrarazte Akordioak, 1961eko abenduaren 18ko Nota Elkartrukean jasotakoak (BOE, 150 zk., 1982ko ekainaren 24koa, 17333 or.), bere 3 artikuluan jasotzen zuenez, «la supresión de visado?
	‎Horrela ulertuz ezen eskubide horien titulartasuna tratatuan finkatzen zela eta barne legedia ezin zitzaiela aurkatu. Badirudi, hala ere, erabaki hura ibiltarte eskasarekin edo inolako ibiltarterik gabe jaioa zela orain komentatzen dugun sententzia honi so	eginez . Oraingoan Auzitegi Gorenak onartzen du bere momentuan ez zuela kontuan hartu Uruguaiko Ekialdeko Errepublikak eta Espainiako Erreinuak sinatutako 1992ko Tratatu Orokorrak bestearen gain zuen eragina.
	‎1992ko Tratatu Orokorrak Auzitegi Gorenaren lehenengo sententzia eman zen garai hartan dagoeneko ia hamar urteko biziraupena zuela, hau da, hamar urte lehenago sinatutakoa zela. Egun, hau ikusita garbi dago zein esfortzu handia aurreztu ahal izango zuen espainiar jurisprudentziak Auzitegi Gorenak bere momentuan, zegokion moduan, bere lana kontu handiagoz	egin izan balu. Are gehiago, Uruguaiko hainbat etorkinen zenbat sufrimendu aurreztu ahal izango zituen.
	‎Bigarren aipamen bat metodologikoa dugu. Auzitegi Gorenak bere sententzian ez dio inolako aipamenik	egiten aplikagarria den zuzenbideari. Bere lana tratatu ezberdinen bi artikuluen bateragarritasuna aztertzera zuzentzen dela aipatuz ez du lerrorik erabiltzen ondorio horretara nola iritsi den azaltzeko, hau da, zein zuzenbidek ahalmentzen duen horrelako jarrera bat hartzea.
	‎Eta hau, dudarik gabe, Nazioarteko Zuzenbidea dugu eta konkretuki, behe mailako auzitegietan argi geratu zen bezala, Tratatu Zuzenbideari buruzko Vienako Hitzarmena. Bere momentuan behe mailako auzitegiak gehiegizko laburtasunez aplikagarria zen artikulua identifikatzeagatik kritikatu baditugu, honako honetan Auzitegi Gorenari inolako erreferentzia juridikorik ez	egiteagatik kritiko azaltzea ezinbestekoa da, zeren jarrera honek aldeengan erabateko defentsa gabezia juridikoa sortzen baitu, aldi berean, auzitegiaren oinarri juridikoak kontrolatzerik ezinezkoa egiten baitu.
	‎Eta hau, dudarik gabe, Nazioarteko Zuzenbidea dugu eta konkretuki, behe mailako auzitegietan argi geratu zen bezala, Tratatu Zuzenbideari buruzko Vienako Hitzarmena. Bere momentuan behe mailako auzitegiak gehiegizko laburtasunez aplikagarria zen artikulua identifikatzeagatik kritikatu baditugu, honako honetan Auzitegi Gorenari inolako erreferentzia juridikorik ez egiteagatik kritiko azaltzea ezinbestekoa da, zeren jarrera honek aldeengan erabateko defentsa gabezia juridikoa sortzen baitu, aldi berean, auzitegiaren oinarri juridikoak kontrolatzerik ezinezkoa	egiten baitu.
	‎Ondoren	egingo duen interpretazio lana sostengatzen duen premisa aldez aurretik nolabaiteko bateraezintasuna badagoelako ideian oinarritzen da. Bere ustetan bi tratatuek gai bera arautzeak eta bietan esanahi bera ez duten terminoak erabiltzeak ez du dudarik uzten.
	‎Beraz, tratatu bi hauetan termino berdintsuak ez erabiltzeak ez dakar automatikoki inolako bateraezintasunik, are gehiago, ikusi dugun bezala gerta liteke interpretazio lanaren bitartez posible	egitea bi testuen aplikazio bateratua. Horrek sententziak dakarren beste arazora garamatza.
	‎Gainera, auzitegiak berak termino horiei inolako edukirik eman gabe, bere erabakia juridikoki kontrolatzeko bide orori ateak ixten dizkie. Oraingoan Auzitegi Gorenak kasu honen atzetik dauden arazo gatazkatsuei aurre ez	egiteko motiboen atzetik dagoenaren inguruko dudak/ susmoak, berriz ere, sententzien koherentzia printzipioaren eta eskuak garbitu nahi izanaren artean mantenduko dira, azken honen alde egiteko arrazoi handiagoak badaude ere.
	‎Gainera, auzitegiak berak termino horiei inolako edukirik eman gabe, bere erabakia juridikoki kontrolatzeko bide orori ateak ixten dizkie. Oraingoan Auzitegi Gorenak kasu honen atzetik dauden arazo gatazkatsuei aurre ez egiteko motiboen atzetik dagoenaren inguruko dudak/ susmoak, berriz ere, sententzien koherentzia printzipioaren eta eskuak garbitu nahi izanaren artean mantenduko dira, azken honen alde	egiteko arrazoi handiagoak badaude ere.
	‎Iruzkin honi ezin zaio amaierarik eman azken sententzia honen ondorio juridiko zein politikoei erreferentzia labur bat	egin gabe . Dagoeneko aipatu dugun moduan, sententzia honek eskumenezko bideari amaiera ematen badio ere, eta horren ondorioz eta behe mailako auzitegietan Auzitegi Gorenaren doktrinaren izaera loteslearen ondorioz eskumenezko bidean arazoa konpondutzat jo behar bada ere19, oraindik 2007 urtean gatazka honek ez ditu bere azkenak eman, bai Uruguaiko (2007ko irailaren 18ko Ordezkarien Kamerako Ebazpena.
	‎Lerro hauetatik, beraz, berriz ere, aldeen arteko akordioari	egin behar zaio dei, bereziki, 1992ko Tratatu Orokorreko lehenengo artikuluan aurreikusitako Goi Mailako Komisioari erreferentzia berezia eginez, hori baita bide azkarrena eta zuzenena behin betiko nazioartean gatazka honi amaiera emateko, aldeek berek talka egiten duten tratatuetariko batean jasotako bidea dela ez ahaztuz. Hori gertatzen ez den bitartean, espainiar auzitegiek hartutako bideak Uruguaiko biztanleei erresidentzia eta lana eragotziko dizkie egitatezko modu batean, baina Uruguaiko gobernuak hartzen duen jarreraren zain mantendu da betiere Espainiako Administrazioa, nazioarteko ordenamenduan benetako gatazka baten sorrera suposatu dezakeelako eta, ondorioz, bere kontrako ekimenak hartzea gerta litekeelako.
	‎Lerro hauetatik, beraz, berriz ere, aldeen arteko akordioari egin behar zaio dei, bereziki, 1992ko Tratatu Orokorreko lehenengo artikuluan aurreikusitako Goi Mailako Komisioari erreferentzia berezia	eginez , hori baita bide azkarrena eta zuzenena behin betiko nazioartean gatazka honi amaiera emateko, aldeek berek talka egiten duten tratatuetariko batean jasotako bidea dela ez ahaztuz. Hori gertatzen ez den bitartean, espainiar auzitegiek hartutako bideak Uruguaiko biztanleei erresidentzia eta lana eragotziko dizkie egitatezko modu batean, baina Uruguaiko gobernuak hartzen duen jarreraren zain mantendu da betiere Espainiako Administrazioa, nazioarteko ordenamenduan benetako gatazka baten sorrera suposatu dezakeelako eta, ondorioz, bere kontrako ekimenak hartzea gerta litekeelako.
	‎Lerro hauetatik, beraz, berriz ere, aldeen arteko akordioari egin behar zaio dei, bereziki, 1992ko Tratatu Orokorreko lehenengo artikuluan aurreikusitako Goi Mailako Komisioari erreferentzia berezia eginez, hori baita bide azkarrena eta zuzenena behin betiko nazioartean gatazka honi amaiera emateko, aldeek berek talka	egiten duten tratatuetariko batean jasotako bidea dela ez ahaztuz. Hori gertatzen ez den bitartean, espainiar auzitegiek hartutako bideak Uruguaiko biztanleei erresidentzia eta lana eragotziko dizkie egitatezko modu batean, baina Uruguaiko gobernuak hartzen duen jarreraren zain mantendu da betiere Espainiako Administrazioa, nazioarteko ordenamenduan benetako gatazka baten sorrera suposatu dezakeelako eta, ondorioz, bere kontrako ekimenak hartzea gerta litekeelako.
	‎Harritzekoa bada ere, ekimen legegile hauek kopuru handiago batean izan dira Espainiako Kongresuan, non modu errepikatu batean gobernuaren atentziora gai hau ekarri den16 Uruguaiko barne ordenamenduan, berriz, jarrera pasibo honek biztanleen aldetik kritikak sortu baditu ere, ekimen nabarmenik ez da gertatu eta horren adierazle garbia dugu 1992ko Tratatu Orokorrak jasotzen duen Goi Mailako Komisioaren bileran Auzitegi Gorenaren sententziaren zain geratzeko hartutako erabakia. Jarrera hori ulergarri	egingo lukeen arrazoi bakarra Uruguaiko herritarren aldeko sententzia jasoz gero Espainiako Administrazioa lotuta geratuko litzatekeelako ideiatik etor daiteke, baina ez dirudi hori izan denik Uruguaiko Gobernua horretara mugitu duen arrazoia.
	‎Proposamen horrek, lehenengoz, edozein nazioarteko testu araugileren interpretaziorako elementu klabe baten aurrean jartzen gaitu: hura interpretatzeko subjektu eskuduna Estatua bera dela, interpretazio autentikoa	egiteko eskudun bakarra. Ikuspegi horretatik, eta kontuan hartuta tratatua aldeen borondatearen isla izan behar delako presuntzioa, berez bi estatuak emaitza berera iritsi lirateke.
	‎Berez Uruguaiko etorkinen eta Espainiako Administrazioaren arteko egoera desadostasun terminoetan definitu badaiteke ere, bi arrazoik eragotziko dute egoera hau nazioarteko gatazkatzat jotzea: lehenik eta behin, Uruguaiko herritarrak ez direla tratatu horien subjektu eta, ondorioz, horien inguruko gatazkaz hitz	egiteko bi estatu sinatzaileen arteko desadostasuna izan litzatekeela; bigarrenik, Uruguaik, dagoeneko nazioarteko subjektua dugun estatu moduan, ez duela inolako desadostasun jarrerarik kanporatu. Are gehiago, Goi Mailako Komisioaren bileran argi geratu zenez, bi aldeak ados agertu ziren Auzitegi Gorenaren sententziaren zain geratzeko ideian.
	‎Ulertezina	egiten bazaigu ere, Auzitegi Gorenaren sententzia bi estatuen aldetik irtenbide moduan ikusia zen eta 2006 urteko irailaren 26an espainiar jurisprudentziaren doktrina behin betiko finkatua utziko du. Aipatu moduan bertan, mantendutako erabakia 1870 urteko Tratatuaren indarreangotasunaren kontra azalduko da, eta ondorioz:
	‎Ezinbestekoa suertatzen den lehenengo aipamen bat auzitegiak berak	egiten duen lehengo baieztapenari lotuta doa. Sententziaren Bigarren Oinarri Juridikoan onartzen duenez, azken urte hauetan Uruguaiko herritarren egoera juridikoaren inguruko gatazka honen abiapuntua Auzitegi Goren honen sententzia batean aurki daiteke.
	‎Sententziaren Bigarren Oinarri Juridikoan onartzen duenez, azken urte hauetan Uruguaiko herritarren egoera juridikoaren inguruko gatazka honen abiapuntua Auzitegi Goren honen sententzia batean aurki daiteke. Bere momentuan auzitegi honen 2002ko urriaren 10eko sententziaren bitartez, 1870eko Tratatua antzekoak ziren beste zenbait estatutako (bereziki Txileko eta Peruko) Tratatuetako terminoetatik ez zen batere aldentzen eta, horrela izanda, bertan agertzen zen espainiar legediari	egiten zitzaion igorpena zenbait eskubide jasotzeko orduan ez zela titulartasunari lotu behar, baizik eta eskubide horien egikaritza moduari. Horrela ulertuz ezen eskubide horien titulartasuna tratatuan finkatzen zela eta barne legedia ezin zitzaiela aurkatu.
	‎Ezin esango dugu, beraz,, halako ikasleak euskaraz duen gaitasun estrategikoa halakoa da?, kasurako. Hala ere, horren jakitun garen arren, ikerketa galderetan ikasleen hizkuntzak ezberdindu	egin ditugu, emaitzak eta, batez ere, ondorioak argitze aldera. Beraz:
	‎Idazmena 1 (IDAZ 1). Argazkiaren deskribapena	egitea eskatu zaie lehendabizi. Idatziz, argazkian ikusten dutena deskribatzea proposatu diegu bakarka egindako saioan.
	‎Argazkiaren deskribapena egitea eskatu zaie lehendabizi. Idatziz, argazkian ikusten dutena deskribatzea proposatu diegu bakarka	egindako saioan. Horretarako, koloretako argazki bat jarri zaie mahai gainean.
	‎Mintzamena 2 (MINTZA 2). Bukatzeko, rol jokoa	egin dugu seina laguneko bi talde ezberdinetan ikasturte bakoitzean. 1Hren araberako taldekatzea prestatu dugu.
	‎Nork bere iritzia ematea baino errazagoa begitandu zaigu aurretik adierazitako edukiak defenditzea. Horregatik, hain zuzen ere,	egin dugu rol jokoaren aldeko hautua, edukiak aurredefinituak izatean harilkatzeari erreparatuko zaiolakoan. Eduki topikoak erabili ditugu, rol aski ezagun sinpletuak.
	‎Mintzamena 3 (MINTZA 3). Argazkiaren ahozko deskribapena	egitea eskatu zaie aurrena. Horretarako, leku adizlagunak erabiltzeko aukera handia ematen duen argazki bat aurkeztu diegu.
	‎Horretarako, leku adizlagunak erabiltzeko aukera handia ematen duen argazki bat aurkeztu diegu. Bideoz grabatu dugu banaka	egindako deskribapena.

Emaitza gehiago eskuratzen...

Aldaerak

Lehen forma

egin	3.813 (25,10)
egiten	3.600 (23,70)
egiteko	1.277 (8,41)
egindako	903 (5,94)
egitea	702 (4,62)
egingo	446 (2,94)
eginez	266 (1,75)
eginiko	171 (1,13)
egitera	115 (0,76)
egitean	100 (0,66)
eginda	84 (0,55)
egindakoa	56 (0,37)
egiteak	41 (0,27)
egiterakoan	32 (0,21)
egin gabe	30 (0,20)
Egin	26 (0,17)
egiteari	25 (0,16)
eginik	24 (0,16)
Egindako	22 (0,14)
eginez gero	21 (0,14)
egiteagatik	20 (0,13)
egin ondoren	19 (0,13)
eginen	18 (0,12)
egin ostean	16 (0,11)
Eginez	14 (0,09)
Egiten	12 (0,08)
egindakoak	12 (0,08)
egiteke	12 (0,08)
egin aurretik	10 (0,07)
eginikoa	9 (0,06)
egin arren	7 (0,05)
eginaz	7 (0,05)
egitearekin	7 (0,05)
egindakoaren	6 (0,04)
eiten	6 (0,04)
egin arte	5 (0,03)
egitekotan	5 (0,03)
eitten	5 (0,03)
itten	5 (0,03)
Egiteko	4 (0,03)
eginagatik	4 (0,03)
eguingo	4 (0,03)
EGINIKO	3 (0,02)
egin bitartean	3 (0,02)
egindakoarekin	3 (0,02)
eginikoak	3 (0,02)
itte	3 (0,02)
Eginiko	2 (0,01)
Egizu	2 (0,01)
egindakoen	2 (0,01)
egitearren	2 (0,01)
eitteko	2 (0,01)
ingo	2 (0,01)
EGIN	1 (0,01)
EGITEN	1 (0,01)
Eginda	1 (0,01)
Egindakoarekiko	1 (0,01)
Eginez gero	1 (0,01)
Egiteke	1 (0,01)
dagigula	1 (0,01)
dagiten	1 (0,01)
egidazu	1 (0,01)
egidazue	1 (0,01)
egindakoagatik	1 (0,01)
egindakoaz	1 (0,01)
egindakoek	1 (0,01)
egindakoekin	1 (0,01)
egindakoen aurretik	1 (0,01)
egindakoetan	1 (0,01)
egindakoetara	1 (0,01)
egindakotzat	1 (0,01)
eginikako	1 (0,01)
eginikoekin	1 (0,01)
egite aldera	1 (0,01)
egitearekin bat	1 (0,01)
egitearekin batera	1 (0,01)
egizu	1 (0,01)
iteko	1 (0,01)
itteko	1 (0,01)

Argitaratzailea

Konbinazioak (2 lema)

egin behar	379 (2,49)
egin ezan	157 (1,03)
egin ikerketa	108 (0,71)
egin ez	92 (0,61)
egin nahi	89 (0,59)
egin ahal	84 (0,55)
egin lan	79 (0,52)
egin ari	77 (0,51)
egin aukera	70 (0,46)
egin elkarrizketa	70 (0,46)
egin modu	49 (0,32)
egin beharreko	44 (0,29)
egin ere	44 (0,29)
egin ekarpen	41 (0,27)
egin ohi	36 (0,24)
egin erabili	33 (0,22)
egin egon	32 (0,21)
egin ahala	30 (0,20)
egin hasi	29 (0,19)
egin ukan	29 (0,19)
egin saiatu	27 (0,18)
egin inbertsio	25 (0,16)
egin erabaki	24 (0,16)
egin jarraitu	24 (0,16)
egin ordu	22 (0,14)
egin asmo	21 (0,14)
egin ahalbidetu	20 (0,13)
egin bide	20 (0,13)
egin baino	19 (0,13)
egin gaitasun	19 (0,13)
egin den	18 (0,12)
egin azterketa	17 (0,11)
egin beste	17 (0,11)
egin eskatu	17 (0,11)
egin inkesta	17 (0,11)
egin ondoren	17 (0,11)
egin ahalegin	16 (0,11)
egin behartu	16 (0,11)
egin dieta	16 (0,11)
egin gero	16 (0,11)
egin joan	15 (0,10)
egin garai	14 (0,09)
egin joera	14 (0,09)
egin bi	13 (0,09)
egin eraman	13 (0,09)
egin gabe	13 (0,09)
egin lortu	13 (0,09)
egin beharrezko	12 (0,08)
egin bultzatu	12 (0,08)
egin ezean	12 (0,08)
egin gai	12 (0,08)
egin hausnarketa	12 (0,08)
egin ikasi	12 (0,08)
egin ikerlan	12 (0,08)
egin lagundu	12 (0,08)
egin bezala	11 (0,07)
egin ekarri	11 (0,07)
egin ekintza	11 (0,07)
egin ezin	11 (0,07)
egin ote	11 (0,07)
egin utzi	11 (0,07)
egin zenbait	11 (0,07)
egin baliabide	10 (0,07)
egin esperimentu	10 (0,07)
egin galdera	10 (0,07)
egin gastu	10 (0,07)
egin hainbat	10 (0,07)
egin itzulpen	10 (0,07)
egin orduan	10 (0,07)
egin prest	10 (0,07)
egin diol	9 (0,06)
egin ekin	9 (0,06)
egin ohitura	9 (0,06)
egin saiakera	9 (0,06)
egin txosten	9 (0,06)
egin azken	8 (0,05)
egin berak	8 (0,05)
egin datu	8 (0,05)
egin diskurtso	8 (0,05)
egin edota	8 (0,05)
egin era	8 (0,05)
egin eskaera	8 (0,05)
egin euskara	8 (0,05)
egin ezinbesteko	8 (0,05)
egin hautu	8 (0,05)
egin hori	8 (0,05)

Konbinazioak (3 lema)

Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu	"katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren	"katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu*	"katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu*	"katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu	"ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu	"ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi	"katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia	"katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi	"katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia	"katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi*	"katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi \| asko	"bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* \| !asko*	"bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi\|asko\|gutxi\|txiki	"bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj	"proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj	"proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi\|asko + m:adi	"bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg	"proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA

adb	adberbioa
adi	aditza
adilok	aditz-lokuzioa
adj	adjektiboa
det	determinatzailea
ior	izenordaina
izearr	izen arrunta
izepib	pertsona-izena
izelib	leku-izena
izeizb	erakunde-izena
lbt	laburtzapena
lotjnt	juntagailua
lotlok	lokailua
esr	esaera
esk	esklamazioa
prt	partikula
ono	onomatopeia
tit	titulua

KASUA

abs	absolutiboa
abl	ablatiboa
ala	adlatiboa
ban	banatzailea
dat	datiboa
des	destinatiboa
erg	ergatiboa
abz	hurbiltze-adlatiboa
ine	inesiboa
ins	instrumentala
gel	leku-genitiboa
mot	motibatiboa
abu	muga-adlatiboa
par	partitiboa
psp	postposizioa
pro	prolatiboa
soz	soziatiboa

MUGATASUNA/NUMEROA

mg	mugagabea
ms	mugatu singularra
mp	mugatu plurala
mph	mugatu plural hurbila

ADITZ MOTA

da	da
du	du
dio	dio
zaio	zaio
da-du	da-du
du-zaio	du-zaio
dio-zaio	dio-zaio
da-zaio	da-zaio
du-dio	du-dio
da-zaio-du	da-zaio-du
da-zaio-du-dio	da-zaio-du-dio

egin	11.997 (78,98)
ein	13 (0,09)
eguin	4 (0,03)