|
2000
|
|
|
Euskarazko eta gaztelerazko idazlanak ditu Juan San Martinen azken lan honek, egilea irakurlego zabalari zuzentzen zaiolako, eta denek ulertua izatea nahi duelako, giza eskubideen egoera baitu hizpide. Eta giza eskubideen arloan euskaldunak munduari
|
egindako
ekarpena oroitarazten du, Frantzisko Vitoriakoa, Martin Azpilikueta, Aita Manuel Larramendi, Peñafloridako kondea, Joannes Etxeberri, Jesus Galindez, eta 1968an Bake aren Nobel Saria jaso zuen Rene Cassin baionarra bezalako askok egindako ahaleginak gogoratuz, egungo egoeraz tristatzeko, ETA eta GALen hilketak gaitzetsiz eta kale borroka baztertuz. Baina hizkuntza oro ere bere hiztunen giza eskubide bat denez, euskararen egoerak kezkatzen du San Martin:
|
|
|
Hedabide euskaldunek,, ikastolek, bertsolariek, euskara taldeek, eredu publikoko guraso elkarteek... bakoitzak berean erantzukizun ikaragarria dute hauen guztien eta bakoitzaren arrakastaren baitan egongo delako azken emaitza. Bakoitzaren erantzukizuna izango da elkarlanari
|
egindako
ekarpena ere. Antzeko gauza gertatzen da beste talde bazuekin, sindikatuekin zein alderedi politikoekin.
|
|
|
Baina horiekin batera, badira, halaber, beste mota batzuetako lege eta arauak, ikus entzunezko sektorea bere osotasunean araupetu edota jarduera honi muga berezituak ezarri nahi dizkiotenak. ...us entzunezko programazioari etatelebista lokalei hizkuntz kuota zehatzak ezarri zaizkion (programazio europarrarinahitaez eskaini beharreko emisio denboraren laurdena, jatorriz katalanez egindakoprogramekin osatua izatea; bikoiztuta edo azpi-idatzita ematen diren programak, gutxienez, katalanez ere emanak izatea; telebista lokalen kasuan, emakidetan, katalanarenerabilera eta Kataluniako kulturari
|
egindako
ekarpenaren balorazioa,...) 55 Halaber, Hizkuntz Politikaren Legeak zenbait hizkuntz eskakizun ezartzen ditu, telebistaz gainirratian ere agintzen dutenak, hala nola Kataluniako erakunde publikoek zuzeneangestionatutako irrati eta telebistek normalean katalanez jardun beharra, edo, orokorrean, Kataluniako eremuko telebistek beren produkzio propioaren erdia katalanez egitea,... Beste maila batean,...
|
|
|
Autonomia Erkidegoetako deialdietan, aparteko eskakizunak ere ezartzendira, hizkuntza berezitua dutenetan bereziki. Hortaz, kultura eta, dagokionean, hizkuntza propioaren garapenari
|
egindako
ekarpenak nahitaezko baldintza bihurtu dira edo, gutxienez, baremoetako osagai70 Hala eta guztiz ere, Katalunian bakarrik jo da kuotalinguistiko zehatzak ezartzera, emisio orokorren zein musikakoen gainean71 Horrekinalderatuta, oso ahulak dira Euskadiko Autonomia Erkidegoan eta Nafarroakoanezarritako baremazio irizpideak eta hizkuntz eskakizunak.
|
|
|
Alderdi horri dagokionez aipatu behar ditut, besteak beste —idazkia asko ez luzatzeko asmoak mugaturik—, Jose Luis de la Granjak (Galeuzca hitzarmenaren eta" propaganda eta nazioarteko politika" bateratuak egiteko sinatzaileek hartu zuten erabakiaren analisia), Xose Estevezek (penintsulako periferiako nazionalismoen arteko harremanei buruz egindako analisian hitzarmenen" nazioarteko" osagaia aipatu zuen atal bereizi batean), Xose M. Nuñez Seixasek (doktorego tesia: ...n Biltzarrean), Daniele Conversik (nazioarteko gertaerek Euskadiko eta Kataluniako nazionalismoetan izandako eragina), Jose Maria Lorenzo Espinosak (Irlandako nazionalismoak Euskadikoan izandako eragina), Juan Carlos Jimenez de Aberasturik (Euzkadiko Batzar Nagusiak Londresen gauzatutako ekimenen bilduma dokumentala) eta Koldo San Sebastianek (New Yorkeko Euskal Ordezkaritzaren materialen bilduma)
|
egindako
ekarpenak, eta, horiez gain, Iñaki Agirre Zabalak Nazioarteko Harremanen ikuspegitik egindako lana ere (euskal eremu integratuaren eredu historikoak eta nazioarteko gainerako eremuekiko artikulazioa).
|
|
|
Neurathen ibilbide filosofikoa, tesi fisikalistei
|
eginiko
ekarpenei dagokienez ez bada, positibistatzat jotzea zaila denez, filosofo hau beste guztian zertxobait aparte utzi dugu. Vienako Zirkulua korronte filosofiko ez bateratu lez ikusteko egungo interes berrituak, Neurathen irudia berrirakurketen goi mailako postuetan jarri du121 Orain arte ikusi ditugun tesiak gehienbat Zirkuluaren alde positibista eta enpiristarenak izan dira, beharrezkoak azken finean vienarren programa hain aberats eta plurala ongi uler dezagun.
|
|
2001
|
|
|
EAEk 2001 urterako duen behin behineko kupoa 173.749 milioi pezetakoa da, eta Nafarroak ere, une honetan haren kopuru zehatza ezagutzen ez badugu ere, 2000 urtekoa baino ekarpen handiagoa egin du. Nolanahi ere, esan beharra dugu Nafarroak 2000 urtean Espainiako Estatuari
|
egindako
ekarpena 1999 urtean baino 2.016 milioi pezeta gutxiagokoa izan zela.
|
|
|
ABENDUKO konferentzia politikoa hurbildu ahala adierazpenak borborka ari dira ateratzen sozialisten lapikotik. Jesus Egigurenen txostenean oinarriturik, eta PSEko zuzendaritzak honi
|
egindako
ekarpenak kontuan hartuta, txosten ofiziala idazteko enkargua jaso du Nicolas Redondo Terreros idazkari nagusiak. Egungo ildoarekiko aldaketa datorrela iragarri da eta autogobernuaren osoko bilkuran keinuren bat espero bazen ere, nagusiki orain arteko edukiari eutsi zion PSEk.
|
|
|
Ezinduen alde, Pentsio Plan eta Gizarte Aurreikuspenerako Mutualitateetara
|
eginiko
Ekarpenak.
|
|
|
2.200.000 pezeta urtean, parte hartzen duten pertsona ezinduek
|
eginiko
ekarpenak direnean.
|
|
|
Urteko 2.200.000 pezetako muga ezartzen da, azkenik, pertsona ezinduak eta ahaideek
|
eginiko
ekarpenak kontuan hartzen direnean.
|
|
|
Psikolinguistikaren ikuspegitik, ez ei dago errorea eta itzulpen joera guztizsaihesterik. Oso gogoan izatekoak dira Steven Pinker irakasleak, buru hizkuntzaz?
|
egindako
ekarpenak, alegia, giza hiztunak halako mekanismo biologikoen sorta batduela eta horrelakoei esker txikitan hizkuntzak erraz samar ikasten direla. Zenbateta adinean aurrerago, beste hizkuntza bat ikasterakoan, hainbat eta gehiago kalkatubeharra izaten da hasierako edo jatorrizko hizkuntz sistemaren gainean.
|
|
|
Ondorengoa, beraz, testu errealtzat hartuko dugu, eta grabazio horrentranskripzioa6 da aztertuko dudana. Azterketa hobeto ulertze aldera, ekar ditzagungogora Grice-k elkarrizketen kooperazio printzipioaz
|
egindako
ekarpenak:
|
|
|
Nolasintetizatu aztergai honetaz dakiguna? Galderari erantzun ahal izateko lehenpausoa,
|
egindako
ekarpen historiografikoak iruzkintzea litzateke.
|
|
|
Baliabide horien% 57 funts publikoetatik datoz, eta gainerako% 43 jatorri pribatutik. CONGDko lehendakari Marga Usanoren arabera, baliabideen gehikuntza hori administrazio autonomikoek eta toki administrazioek
|
egindako
ekarpenen pixkanakako hazkundeari zor zaio, Europar Batasunetik datozen laguntzen geldialdiari kontrajarrita. Usanok adierazi duenez, larrialdiko laguntzara bideratutako funtsak %11, 9 eta %8, 9 handitu dira aurten ekintza humanitariora bideratutakoak, “horrek ere islatzen du iritzi publikoaren erantzuna, larrialdi humanitario puntualetan laguntza ekonomikoa emateko motibazio handiagoa baitu”, gehitu zuen.
|
|
|
Gaur egungo pentsalarien artean Platon eta Aristoteles hoberen ezagutzen dituenetakoa da Reale. Filosofia ikertzaile gehienek ez bezala irakurketa goxatzen duten azalpen argiak eman ohi ditu, aldi berean garrantzitsua dena aukeratu eta arrunkeria eta errazkeria saihestuz. lon ek mendebaldeko hermeneutikari
|
eginiko
ekarpenaren ikuspegitik ikerkuntza sakondu nahi izanez gero: Jose Ramon Arana," El lon, fundador de la hermeneutica occidental", Veleia 15, 1998, 257 Bertan, elkarrizketa honen eskumen eta gizarte dimentsioak jorratzearekin batera, hermeneutikaren sortzailea dela zergatik uste dudan justifikatzen dut.
|
|
2002
|
|
|
Kike Amonarrizen eguneroko txisteek eta «Mantxut» atalak une lasai bat igarotzeko aukera eskaintzen dute. Zazpiak Batman kolektiboak jasotako lokuzioekin barre pixka bat egin dezakezu eta herri eta gazte hizkera ezagutzeko aukera ere izango duzu foroetan erabiltzaileek
|
egindako
ekarpenei esker. Nahi baduzu, Asisko Urmenetak web gunerako propio sortutako postal bat bidal dezakezu, norbait zoriontzeko, gonbidatzeko edota agurtzeko.
|
|
|
6.3 irudiak erakusten duen legez, euskal ekonomiaren produktuaren erdia baino gehiago (%54) industriala zen1975ean. Era berean, erditik gorakoa zen euskal industriak 1985ean ere produktuari
|
egindako
ekarpena, arrunt bitxia zena garaiko mendebaldeko ekonomietakoesparruan. Ondoren, industriaren pisu erlatiboa are gehiago beheratu zen, eta, horrela, 1990eko lehen zatian industria ez zen sektore nagusia izan.
|
|
|
Ostera, zerbitzu jarduerek Euskal Herriko produktuan
|
egindako
ekarpen erlatiboa hazi egin da azken hiru hamarkadetan, herrialde garatuetako tertziarizazio dinamikari jarraituz, trinkotasunez apalago eta denboran atzerago bada ere. Honela, 6.3 irudiak erakusten du 1997 arte ezin izan zela zerbitzu ekonomiaz mintzatuEuskal Herrikoa aipatzean.
|
|
|
– Kooperatiba bateko bazkideak bere bazkidetza uztekotan, dagozkion fondoak berak
|
egindako
ekarpenen arabera kalkulatzen dira, horri egokituzaizkion mozkinak gehituz eta izan dituen galerak kenduz.
|
|
|
Nafarroan, aldiz, zerbitzuetako dinamikaren ahultasuna nabari da. Izan ere, zerbitzuek enpleguari
|
egindako
ekarpena %40tik hurbil egonik, 1976an (Bizkaiko ehunekoaren parean kasik) hogeita bost urte eta gero ekarpen horrek doi doi lortzen baitu enplegu osoaren erdia izatea. Bestalde, zerbitzuen barne dinamikaren ikuspegitik Nafarroa hurbilagodago Arabako eredutik, eta aldendu egiten da Bizkaiko zein Gipuzkoako eredutik.Hemen ere, zerbitzuetako dinamikotasuna gehiago lotzen zaio sare publikoarenhedapenari eta industriagintza berriari.
|
|
|
Taula horrek zerbitzuetakoproduktuaren eta enpleguaren egitura erakusten digu, merkatuko zerbitzuen etamerkaturatzen ez diren zerbitzuen artean bereizten diren adarrak kontuan hartuz.Hain zuzen, produktuaren indizea kontuan hartuz, Hego Euskal Herriko ekonomian merkatuko zerbitzuek zerbitzu produktu osoen hiru laurdenak osatzen dituzte; eta merkaturatzen ez direnek, gainerako laurdena. Enpleguari
|
egindako
ekarpenari helduz, leizea zerbait leuntzen da, merkatuko zerbitzuek zerbitzuetako enplegu guztiaren %68ko partaidetza baitute; eta merkaturatzen ez direnek, %32koa. Bialdagaietan dagoen desberdintasuna guztiz arrunta da, zeren, jakina denez, merkaturatzen diren zerbitzuen kapitalizazio maila eta produktibitatea garaiagoak baitira.Banaketa bikoitz hori errepikatu egiten da hala Nafarroan nola EAEan.
|
|
|
Merkatuko zerbitzu adarren artean euskal ekonomian indar produktibo handiena higiezinak eta enpresentzako zerbitzuak adarrekoa da, zerbitzuetako BEGarenia %20 bideratzen duelako. Produktuari
|
egindako
ekarpenagatik merkataritza etakonponketa adarra gailentzen da ondoren, %16arekin; eta ehuneko hamarretik gorako ekarpena egiten diote ostalaritza eta garraioak eta komunikazioak adarrek ere.
|
|
|
Administrazio publikoan bilakaera kontrajarria ageri da, EAEan administrazio publikoa adarrak hirugarren sektoreko BEGari
|
eginiko
ekarpena berehorretan mantentzen delako, baina Nafarroan nabarmen egin duelako behera; 1980ko %9, 5etik 1995eko %7, 8raino. Ostera, hezkuntza eta osasungintza adarrekhanditu egin dute beren partizipazioa hamabost urte horietan lurralde guztietan.
|
|
|
Aipatzekoen artean bada gorago aurreratu dugun joera bat, hots: industria jardueretan zerbitzuek
|
egindako
ekarpena garrantzitsua da, eta zerbitzugintzan industriaren sarbideaareagotuz doa, zerbitzuen eta industriaren arteko elkarmenpekotasuna, alegia.
|
|
|
Atal honen hasieran aztertu dugu dagoeneko hiru sektore nagusien banaketaHego Euskal Herriko ekonomian. Bertan aurreratzen zen euskal ekonomian zerbitzu jarduerak gailendu berri direla beste sektoreen aldean, produktuari zein enpleguari
|
egindako
ekarpenaren ikuspegitik. Hemen, azpimarratzekoa da produktuaren tertziarizazio maila apalagoa dela pezeta konstantetan egindako neurkerakontuan hartuz eta pezeta korrontetan egindakoarekin alderatuz.
|
|
|
Hemen, azpimarratzekoa da produktuaren tertziarizazio maila apalagoa dela pezeta konstantetan egindako neurkerakontuan hartuz eta pezeta korrontetan egindakoarekin alderatuz. Lehenaren araberako zerbitzuen partizipazioak ozta ozta gainditzen zuen %50ko maila 1997anHego Euskal Herrian (ikus 7.3 irudia); aitzitik, pezeta korrontetan neurtutakoak%60ko mailatik gertu goratzen du zerbitzu jarduerek produktuari
|
eginiko
ekarpena (ikus 9.1 irudia). Mendebaldeko ekonomietan zabaldutako tertziarizazio prozesuaantzeko parametrotan gauzatzen ari da euskal ekonomian ere, beranduago eta beredinamika propioarekin garatzen ari den arren.
|
|
|
Gaiari helduz, hasieran Mikel Aizpuruk berak egindako historiaren errepasolaburrean, argi geratu da urte hauetan UEUren aldetik
|
eginiko
ekarpenak zein izandiren, eta ildo horretatik joko dut azalpenak ematerakoan UEUren ikuspegitik.
|
|
|
Gaiari helduz, hasieran Mikel Aizpuruk berak egindako historiaren errepasolaburrean, argi geratu da urte hauetan UEUren aldetik
|
eginiko
ekarpenak zein izandiren, eta ildo horretatik joko dut azalpenak ematerakoan UEUren ikuspegitik.
|
|
|
Adibide bakarra aipatuko dut: Xuxen zuzentzaile ortografikoa.Unibertsitatetik
|
egindako
ekarpen handia da euskararen normalizazioarako, dudarik ez; baina ezinezkoa izango litzateke horrelako tresna sortzea, atzeanunibertsitario euskaldun prestuak ez baleude. EGA edo titulazio baliokidealizentziaturaren edo diplomaturaren osagarri egokia da, baina ezin izan dezakehiru, bost urte edo gehiago ikasketak euskaraz eginez lorturiko tituluak baino baliohandiagoa.
|
|
|
Jaioko dira berriak, jakina, baina gizarte guztiek, herri guztiek, gutxieneko ezaugarri moraletan oinarritu behar dute beren izatea etairaupena, eta moralak ematen du arrazoibidearen abiapuntua. Ernest Lluch ek, katalana izan arren, aspaldidanik ikasi eta aztertu zuen euskal historia; 1974anjadanik, gogoeta zorrotzak argitaratu zituen, eta laster batean idatzi daeuskal historiografiara berak
|
egindako
ekarpenaz.
|
|
|
Baieztapen horretaz baliatzeak froga ditzake diskriminazioa eta sexismoa, baztertuta geratuz arrazoiketa biologikoak oinarri harturik emakumeei lekua aurrezartzea argudiatzen duen jarrera. Generoaren soziologiak
|
egindako
ekarpen
|
|
|
Azken hori onartzean dago gakoa. Zientziaren soziologiak azken hamarkadetan
|
egindako
ekarpenak gutxi ez direla (laborategian diharduten hamaika aldagaik agerian utzi dituzte, adostasuna nola lortzen den ezagutaraziz, baita gizarte eta kultura testuinguruak duten garrantzia ere, unibertsaltasunaren ideia matizatuz), ziurgabetasunaren printzipioa nahitaezko baldintza, berria, da.
|
|
|
–Mugen? garrantziaren ildotik, Taguieff ek (1995)
|
egindako
ekarpena aipatzea beharrezkoa da, hain zuzen ere,, arrazakeriaren eraldakuntza ideologikoa?. Izan ere, jada argudio eta irudi arrazistek ez dute hainbesteko indarra desberdintasun biologikoan, kultur desberdintasunean baizik.
|
|
|
Hori zentzu bikoitzean ulertuta: bai teorikoki
|
egindako
ekarpenei dagokienez, bai egunerokotasunean parte hartze demokratikoari dagokionez. Teoria eta praktika elkarren menpeko direla esaten bada, jarduera garaikideak eta gizartearen teoria abstraktuena elkarri atxikiak daudela ere esan nahi da.
|
|
|
Lan honetan
|
eginiko
ekarpen batekin laburbiltzearren: Demokrazia ekologikoak, eta hiria?
|
|
|
Xeroxen
|
egindako
ekarpena (Karttunen eta beste, 1992; Beesley & Karttunen, 2002) bi mailatako morfologiatik harantzago doa. Proposatutako lexiko itzultzaileek (lexical transducer ingelesez) ahalmenaren aldetik dakarten iraultzaz gain (azaleko sintaxiaren tratamendurako erabiltzen ari dira arrakasta handiz), bestelako abantailak ere badauzkate formalismo morfologikoaren funtsaren ikuspuntutik:
|
|
|
Epe luzera bermatutako errentagarritasuna duen aseguru kontratua da, eta erretiroaren estaldura eta pentsio planen antzeko zerga erregimena nabarmentzen ditu. Hau da,
|
egindako
ekarpenak zerga oinarritik ken daitezke, eta, erreskatea egiten denean, onuradunak urte bakoitzean dagozkion zenbatekoen arabera ordainduko du zerga, lan errentak balira bezala. Pentsio plan baten titularra beste batera alda daiteke, baina ez aseguru batera, ezta aseguratutako pentsio plan berrietako batera ere.
|
|
|
Garapen Iraunkorraren Estrategia 2001eko urtarrilean hasi zen egiten, eta Eusko Jaurlaritzak, hiru euskal aldundiek eta udalek hartu dute parte idazketan. Gainera, kontuan hartu dira ingurumeneko adituek, ekologistek, Euskal Herriko Unibertsitateak eta eragile sozioekonomikoek
|
egindako
ekarpenak.
|
|
|
Beste zalantza arrunt bat da ea, erregelamenduzko lau urteak amaitzen direnean etxebizitza kontua mantentzeko eta kontu horretan aurreztutako dirua etxea erosteko erabiltzen baduzu, diru horrekin deduzitu zaitezkeen etxebizitza erosteagatik? Etxebizitza kontuan
|
egindako
ekarpenengatik kendutakoa egin baduzu, ezin izango duzu berriro deduzitu etxebizitza erosteko zenbatekoa kentzean; izan ere, kasu horretan, bi aldiz kenduko zenuke diru bera. Azkenik, azpimarratu behar da beste etxebizitza kontu bat ireki eta funtsak beste batean eraman ditzakezula, kenkariak galdu gabe.
|
|
|
Aurtengo banaketan aitortzaileen% 30,86k bi laukitxo utzi zituen hutsik, aurreko ekitaldikoaren oso antzekoak(% 30,7). Hala eta guztiz ere, «beste helburu batzuk» aukera eta bi aukerak aukeratu zituztenen artean, GKEek onuradunen %41, 7ren laguntza jaso dute aurten, hau da, 2000 urteko aitorpenaren %39, 9 Elizari
|
egindako
ekarpen guztien kasuan, tratua oso antzekoa izan zen: aitortzaileen% 39,1 aurreko ekitaldiko 39,6 izan ziren.
|
|
|
Ministroak arrazoitu egin zuen Gobernuak horrelako tratamenduak orokortzeko asmoa, “ernalezintasuna gaixotasuna dela eta, beraz, tratatu egin behar dela” argudiatuz. Lagundutako ugalketaren alorrean IVIk
|
egindako
ekarpena goraipatu ondoren, “ikerketa unitate aitzindari” batek “ugalketa medikuntzaren nahitaezko erreferente” bihurtu du, eta ministroak gogorarazi zuen Osasuna Errege Dekretu bat prestatzen ari dela “ugaltze helburuekin izoztutako obofitoen edo obulutegi ehunen ernaltze esperientzia kontrolatuak” arautzeko. Datuen konfidentzialtasuna Artzainek nabarmendu zuenez, antzutasun tratamenduek inplizituki eskatzen dute informazio sistema bat ezartzea, Laguntza bidezko Ugalketari buruzko Legea errespetatzen dela eta datuen konfidentzialtasuna bermatzen duena.
|
|
2003
|
|
|
Arlo horiek goi mailara eramatea zen UEUren lana eta ez urtean zehar, edonon eskain zitezkeen ikastaroak prestatzea.
|
Egindako
ekarpenen artean, sailek beren plangintzak landu behar zituztela eta babes ekonomikoa behar zutela nabarmendu zen.
|
|
|
Hala ere, kenkari hauetako bat aplikatu nahi duten zergadun guztiek, nahiz eta aurreko baldintzak bete, aitorpena aurkeztu behar dute: – Etxebizitzan inbertitzeagatiko kenketa (entregak eta/ edo finantziazioa) – Nazioarteko zergapetze bikoitzagatiko edo pentsio planei eta gizarte aurreikuspeneko mutualitateari
|
egindako
ekarpenengatiko kenkariak. Dagoeneko egin dezakezu. aitorpena egitera behartuta dagoen ala ez jakitea.
|
|
|
Prezioen igoerak kontuan hartu gabe, gastu osoa %0, 8 murriztu zen, eta horrek hobekuntza txiki bat dakar 2002ko azken hilabeteekin alderatuta, orduan %1, 1eko beherakada izan baitzen urte batetik bestera. Etxeetako kontsumoaren igoera hori dagoeneko islatu zen kontu nazionaletan, hazkundeari
|
egindako
ekarpenarekin. Zehazki, familien guztizko kopuruak %1 egin zuen gora etxean kontsumitutako elikagai, edari eta tabakoaren ordainketak, eta gainerako gastuak murriztu zituen.
|
|
|
Europako Mugimenduaren Euskal Kontseilua(): Europako federalismoari euskaldunek
|
egindako
ekarpena/ El Consejo Vasco del
|
|
|
Astronomia ptolemaikoaren egoera, adibidez, jada Kopernikok teoria astronomikoan oinarrizko aldaketa proposatu aurretik ere, eskandalu ezaguna zen, eta Kopernikok berrikuntzarako arrazoiak deskribatzeko idatzi zuen hitzaurreak krisi egoeraren deskribapen klasikoa eskaintzen du.19 Galileok higiduraren azterketari
|
egindako
ekarpenek Erdi Aroko teoriaren zailtasun ezagunetan zuten abiapuntua, eta Newtonek Galileoren mekanika kopernikanismoarekin adiskidetu zuen.20 Lavoisierren kimika berria gas berrien ugalketak eta pisu erlazioen lehen azterketa sistematikoek batera eragindako anomalien emaitza izan zen.21 Argiaren teoria ondulatorioa Newtonen teoria korpuskularrean difrakzio eta polarizazio efektuei lotuta agertut... Teoria berriak beste zahar batzuek bideratutako lanetik abiatuz sortzen dira, eta zerbait gaizki doala ikusi denean bakarrik gertatzen da halakorik.
|
|
2004
|
|
|
Euskararen corpusa bideratua zegoela jabeturik, estatusak ere bere Normalkuntzaindia behar zuela uste izanik, euskaltzale sutsu hauek Txepetxek aurrez
|
egindako
ekarpen teorikoen argitan txosten gihartsu bat aurkeztu ziguten orain dela zenbait urte. Asmoa, mamiz, honetan zetzan:
|
|
|
Ikastolen mugimenduak euskal hezkuntzaren alorrean
|
egindako
ekarpena sekulakoa izan da. Euskal hezkuntza nazionalaren baitako ezaugarri batzuk ondo garatu ditu, beste batzuetan herrenago ibili da, eta, seguru asko, batean baino gehiagotan ez du ezer askorik erdietsi.
|
|
|
l.l. Euskalarien sailetik begiratuta, Ricardo Gómez (261) da Aranaz aritu denetako bat. Honek, euskalaritzan
|
egindako
ekarpenen historiografía burutze
|
|
|
Apopilotzak fenomeno gisara irakurketa ugari izan ditzake. Nik emakumeen lanarekin (patronen lanarekin) duen hartu emana aztertu dut, eta jarduera honen bitartez patrona gisara lan egin zuten emakumeek Hernaniko historiari
|
eginiko
ekarpenera inguratu naiz. jarduera hau egoki ulertu ahal izateko, ezinbestekoa da emakume hauek bizi izan zuten testuingurua ulertzea, hau da, bai industrializazio prozesuak, eta, nola ez, frankismoak, genero harremanetan izan zuen eragina ikustea.
|
|
|
Hizpide dugun denbora tarte honetan anitzak dira Hernaniko emakumeek
|
eginiko
ekarpenak. Frankismoarekin sortzen den «familia idealean» senarrak betetzen zuen «ogi irabazlearen» rola, eta emazteak «etxearen zaindari eta kudeatzailearena».
|
|
|
Artikulua idazterako orduan, bekaren iker aldian lortuak izan ziren hainbat datu hartu ditut aintzakotzat. Ikerketa beka honen ondorioz idatzitako lanean, industrializazioa lantzeaz gain, 1936eko gudan eta guda ostean Hernaniko emakumeek
|
eginiko
ekarpenak aztertu dira. Lan hau, aurten emango da argitara, Ahotsak (Emakumeak historian, Hernani) izenburupean (ikus bibliografian Barrutiabengoa et alii, 2004).
|
|
|
Hemen ere aipatzen diren puntu gehienak egokiak iruditzen zaizkit: Euskal Herri inguruaz jasotako lehen kronika eta albisteak, erromatarren etorrera, hiriak eta galtzadak, antolamendu politiko administratiboa, latinak euskarari
|
egindako
ekarpena (hau ere oso aproposa historiaren euskal ikuspegia betetzeko)... Zerbait kritikatzekotan saltus eta ager vasconum en kontua aipatuko nuke:
|
|
|
lehenik EAEko hezkuntza sisteman eskaintzen den. Euskal Herriaren historia? ikasgaia (III. atala), eta ondoren Manex Goihenetxek Euskal Curriculuma liburuan
|
egindako
ekarpena (IV. atala). Amaitzeko artikulu honetako edukien ondorio laburpena aurkitzen da (V. atala).
|
|
|
Horrcla, perpaus batean sinesteak eta pcrpausari cmaten zaion egiabalioak sistcma osoan dutc funtsa. Horregatik. hitz edo pcrpaus baten esanahia testuingurulinguistikoan ageri diren gainerako eiementuckin duen eriazioa baino ez da.Quinek Hizkuntzaren Filosofiari
|
eginiko
ekarpen nagusia esanahiaren kontzepziotradizionalari (cta. horren bidez, analitikotasunari) egiten dion kritika da. Esanahia ez dahitzetik harago dagoen entc psikologiko edota sasimetafisiko bat (Fregeren, zcntzu, arcnmoduan), cta perpaus bakun baten cta errealitatearen arteko erlaz.ioak ondo definitu czean.ezinczko zaigu csanahiaren oinarrian dcnotazio hutsa ezartzca (Russeilek esaten zuen moduan).
|
|
|
Dantok, bestaldc, 198Ican argitaratutako The Transfiguration of the Commonplaceiiburuan 1960ko hamarkadan berak
|
eginiko
ekarpenik interesgarrienak kaleratu zituen berriro, eta horrenbestcz artearen teoria bcrri bat sortu zuen Wittgenstcinen eraginaz harago.Berc ikusmoldearen oinarrizko argudio metodologikoak hegiz bereiueziitak diren, bikoteen argitdioa?, zuen izena, Metodoarcn bitartez. bikoteak erkatzen zituen, bi objektu, bataartelana eta bestea cz, baina biak begiz bereiziezinak, Kasu paradigmatikoen artean Rembrandt-en Polish Rider, Andy Warhol-en Brillo Bo.x eta, jakina, Marcel Duchamp cnFountain ditugu.
|
|
|
TU Lankide aldizkarian (Ginto 1986) eginzuen lan izugarri aberatsa ikustea besterik ez dago (hil arte, hilabetero argitaratzenbaitziren On Jose Mariaren artikuluak). Egiaz eta benetan, Arizmendiarrietaklankidetzaren eraketa teoriko eta praktikoaren esparruan
|
eginiko
ekarpenak berebiziko garrantzia izan zuten: ekarpen horiek, etorkizunean Arrasateko Taldeak edukizitzakeen arazoak aurreikusi eta konpontzeko erabakigarriak izan ziren.
|
|
|
Madrileko Ekonomisten Elkargoak argitaratu du bere aldizkari espezializatuaren hogeigarren urteurreneko zenbaki berezian. Azken 20 urteetan, Mirok azaldu duenez, aurrerapen teknologikoak Espainiako ekonomiaren produktibitateari
|
egindako
ekarpena ia hutsa izan da, langileko produkzioaren hazkundea, ia osorik, giza kapitalaren hobekuntzan oinarritzen delako, hau da, langileen prestakuntza handiagoan, horrek eragina baitu egiten dituzten funtzioen kalitatean. Lanaren produktibitatea Espainiako ekonomia nabarmen hazi da azken hamar urteetan, autoreak aitortzen du, eta enplegua sortzeko gaitasun handia izan du.
|
|
|
Era berean, farmazia bulegoen mozkin marjinei buruzko errege dekretua berrikusi nahi du, ikuspegi juridikotik “asimetrikotzat” jotzen baitu. Sendagai berrien finantzaketa selektiboa ere sustatuko du, egungo armategi terapeutikoari
|
egindako
ekarpenen arabera, kostu irabazi irizpideen arabera, eta, horrez gain, farmazia batzordearen lanak bizkortu egingo ditu “botikek administrazio isiltasunaren ondorioz gora egin ez dezaten”, eta idazkariordeak amaitu du.
|
|
|
Hala ere, gehieneko inbertsioa legez ezarrita dago.
|
Egindako
ekarpenen truke, etorkizunean prestazio ekonomikoak jasotzeko eskubidea sortzen da, erretiroa hartzeko unean oro har. Hala ere, diru hori lehenago berreskuratu ahal izango da baliaezintasun osoa, eritasun larria edo iraupen luzeko langabezia jasan baditu.
|
|
|
Abantailak eta eragozpenak Pentsio publikoa nahikoa ez izateaz gain, arrazoi ekonomiko eta fiskalak daude plan bat sinatzeko. Abantaila fiskal garrantzitsuena da
|
egindako
ekarpenak Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergan (PFEZ) ken daitezkeela, zerga oinarria murriztuz. Egia esan, tratamendu fiskal horrek ekarpen aldian zergak atzeratzea besterik ez du esan nahi; izan ere, erretiro unea iristen denean, Ogasunari erantzun zaio jasotako prestazioagatik.
|
|
|
* ETBren datuek koprodukziotan eta antena eskubideen erosketan egindako inbertsioak jasotzen dituzte; euren baitan zinemaz aparte telebistarako beste produkziotarako
|
egindako
ekarpenak ere sartuta daude.
|
|
2005
|
|
|
Nestor Basterretxeak 2005eko Humanitate, Kultura, Arteak eta Gizarte Zientzien saria jaso du Eusko Ikaskuntza eta Kutxaren eskutik. Hala, Basterretxeak alor anitzetan (eskultura, poesia, arkitektura...)
|
egindako
ekarpena nabarmendu nahi izan dute.
|
|
|
Sukaldaritza ekintza sozial erabatekoa delakoan daudenez, hori agerian uzteko Euskal Herriko Sukaldaritza lanean honako gaiak jorratu dituzte: sukaldaritzaren historiaurrea, erromanizazioa, musulmanak eta Nafarroa, Santiago bidea, euskaldunak eta itsasoa, Amerika eta euskal elikadurari
|
egindako
ekarpenak, otordu komunitarioak gure herrian, Frantziako iraultzak gastronomian izan zuen eragina, gai horretan garapen industrialak eta turismoak izandako eragina, emakumezko sukalkinak euskal sukaldaritzan, urtaroak eta jakiak, txakolindegi askaldegiak, sagardotegiak, gastronomia kofradiak, euskal sukaldaritza berria, eta ardoak Euskal Herrian.
|
|
|
Irakurlea kontuan hartzen duen euskal literaturaren aroaren aurrean gaude. Estrategiok eta arestian aurreratu ditugun gaiak dira Sarrionandiak euskal ipuingintza modernoari
|
egindako
ekarpen nagusiak.
|
|
|
Hilean jasotako zerbitzu sari guztiekin, funts bat eratuko da, eta bertatik ondokoak kendu behar dira: zerbitzusarien gaineko zerga eta gainordainen zenbatekoa, mutualitateari
|
eginiko
ekarpenak, gizarte aseguruak eta zerbitzuak eragindako gastu guztiak, hala langileen ziozkoak, nola material, etxe eta bestelako kontzeptuen ondoriozkoak. Gerakina erdi bana banatuko da bi titularren artean.
|
|
|
Mendikoiko gerentea hasiera ekitaldian izan zen eta nekazaritza eskolen bilakaera etengabea izan dela azpimarratu zuen. Sektoreak berak
|
egindako
ekarpenek badute zerikusirik horrekin.
|
|
|
Epaimahaiak goreneko saria (Best of show/ Peter Sullivan saria) eman zion elpais.es taldeari, ‘El Quijote’ ri buruzko saio bereziagatik eta, bitarteko inprimatuen kategorian, El Mundo taldeari martxoaren 11ko atentatuen estalduragatik. Epaimahaiak Alejandro Malofiej saria eman dio lehenbizikoz Miguel Urabayen irakasleari, kazetaritza genero gisa Espainian infografia ezagutu eta garatzeko
|
egindako
ekarpenagatik. SND kazetaritza diseinuaren arloko erakunde ospetsuena da, bai prentsan bai Interneten, eta 25 urtetik gorako esperientzia du.
|
|
|
Baina institutu igorleak ohartarazten du lehiakortasunaren arloan dauden zailtasunek enpresen erabakiak ere baldintzatu ditzaketela, kanpoarekiko trukeak egiteko irekien dauden enpresen emaitzetan presioa egiten baitute. Azterketa horrek, gainera, kanpo sektoreak hazkunde ekonomikoari
|
egindako
ekarpen negatiboaren arrazoiak azpimarratzen ditu. Esportazioak ez dira berreskuratzen, eta inportazioek, gero eta lehiakorragoak izanik, kuota irabazten dute barne merkatuan.
|
|
2006
|
|
|
Egunkariarenari eta antzeko egoerei. Hala ere Elkartea herri honen eraikuntzan oztopo dela esatea oso ikuspegi mugatutik
|
egindako
ekarpena iruditzen zait. Uste dut Elkarteak Txapelketa Nagusian sortu zuen pilatze eta bateratze sentimendu hura dela gizarte honi egin dakiokeen ekarpenik interesgarriena.
|
|
|
Bitartean, hona hemen aurkezten diguten azken Euskerazaintza ren mamia: Arzelus' tar Amalek idatzitako Ikastolak; Iker Joseba Laka Guenagaren Euskerearen adizki zarrak nondik nora; eta Etxaburua' tar Asierrek erdarakadaren aurka
|
egindako
ekarpen bi: Azkueren bildumatik jasotako Atsotitzak eta esakerak, eta berak osatutako Bear bearreko iztegitxoa.
|
|
|
Aurtengo saria Euskal Herriko Unibertsitateari eman diote: Elikagaien Azterketa Sentsorialerako Laborategiari, hain zuzen, ABRA elkarteko upategien ardoei buruzko ezagutzan eta ikerkuntzan
|
egindako
ekarpenagatik.
|
|
|
aitatasuna gertakari soziala izanden bitartean, amatasunaren kasuan naturarekiko lotura da nabarmendu denbakarra, eremu domestikoaren eta publikoaren, produktiboaren eta erreproduktiboaren erabateko banaketa oinarritzat harturik. Horrek guztiak emakumeenugaltze rolen gainikusgarritasuna ekarri du, emakumeek ekonomiari, politikari edoerlijioari
|
egindako
ekarpenak ezkutatuz (Mathieu, 1991; Moore, 1991; Narotzky, 1995).
|
|
|
Baina, Weber-ek
|
egindako
ekarpenean gutxitan azpimarratzen den aspektua bereziki interesgarria delakoan nago: bizitza ideal horiek porrot egin zuten, puritanoek ezin izan zietelako aberastasunaren, tentazioei?
|
|
|
Baina, pixkanaka, metodo zientifikoak aurrera egin zuen eta Astronomiaren oinarri sendoak finkatu zituen. Copernico k, Galileo-k, Kepler-ek eta Newton-ek
|
egindako
ekarpenek guztiz eraldatu zuten diziplina hori.
|
|
|
Hiru milimetro urtean Groenlandiako urtzeak 0,5 milimetro inguruko ekarpena egiten dio itsas mailaren igoera osoari, gaur egun hiru milimetro urteko. Baina glaziarren mugimendu abiaduran atzemandako hazkunde berria, autoreek diotenez, Groenlandiak itsas mailen goratze globalari
|
egindako
ekarpenaren bi herenen erantzulea da. Duela hamarkada bat egindako behaketek adierazten zuten Groenlandiako hego ekialdeko glaziarrak zirela azkarren mugitzen zirenak.
|
|
|
Ekonomia eta Ogasun Ministerioak ez du baztertzen Erreforma Fiskalaren Legearen aurreproiektuan ezarritako funtsetara eta pentsio planetara
|
egindako
ekarpenengatik kenketa muga 8.000 euro gehitzea, atzo Miguel Ángel Fernández Ordóñez Ogasuneko estatu idazkariak jakinarazi zuenez. Fernández Ordóñezek onartu zuen aurreproiektu hori “oso gogorra” dela ekarpenen kenketa mugei dagokienez, eta hura handitzeko zenbait iradokizun jaso direla.
|
|
|
Europako ekosistema eta habitat natural adierazgarrienak biltzen ditu, eta Hegaztientzako Babes Bereziko Eremuek (HBBE) eta Kontserbazio Eremu Bereziek (BBE) osatzen dute, Narbonak zehaztu zuenez. Hala, 13 milioi hektareak, Espainiako lurraldearen %25, osatzen dute Natura Sareari
|
egindako
ekarpen espainiarra. Espainiak espezieen %42 ditu eta EBk lehentasunezkotzat jotzen dituen habitaten %72.
|
|
|
Ozono geruzako zuloa handituz joan da dagoeneko, eta, 2050etik aurrera, haren tamaina “nabarmen” txikitzen hastea espero da, Paul Crutzen zientzialari holandarrak 1995ean gai horri buruz
|
egindako
ekarpenengatik adierazi zuenez. Crutzen jaunak adierazi zuen 1987an Montrealen (Kanada) klorofluorokarbono gasak (CFC) atmosferara isurtzea debekatzeko lortu zen mundu itunari esker (ozono geruza suntsitzearen eragile nagusiak), “optimismo” handiagoz aurre egin ahal izan zaiola ingurumenaren etorkizunari, ozono zuloa, “urtez urte handituz joan dena”, egonkor mantentzen baita eta gainbeheratzen has baitaiteke.
|
|
|
Kultura aldetik bizirik omen dirau oraindik Aladro jaunak
|
egindako
ekarpen batek: Albaniako banderaren diseinuak.
|
|
|
Ez da, oso osorik, metodo berria, lehenago sortutako bati
|
egindako
ekarpena baizik. XX. mendean asmatutako lexiko estatistika hizkuntzen oinarrizko hiztegiaz baliatzen da:
|
|
2007
|
|
|
Saiakera honen helbururik behinena, 60 hamarkadetako kantagintzak nazio identitatearen eraikuntzari
|
egin
ekarpena aztertzea izan da. Horretarako marko konparatibo bat erabiliz eta, batez ere, abestien hitzak aztertuz.
|
|
|
Estatutu berri honekin langile autonomoek langabezi laguntza eskuratzeko eskubidea izango dute lehenengoz. Estatutuak ez du xehetasunik ezartzen, baina sistemari
|
egindako
ekarpena handituko duela aurreikusten da. Hogeita hamar urtera arteko gazteen emakumeak hogeita hamabost urtera arte Gizarte Segurantzako kotizazioak %30eko diru laguntza jasoko du.
|
|
|
Lehenengo zati honi bukaera emateko, ezin aipatu gabe utzi Alfabetatze Batzorde honek bere ibilbidean euskararen irakaskuntzan arlo pedagogikoan
|
egindako
ekarpena; hor daude besteak beste" Lehen urratsak" liburuxka," Euskalduntzen" metodoa eta Eusebio Osaren" Pedagogia eta Gizartea".
|
|
|
Helduentzako euskararen irakaskuntzan diharduen erakundea da, baina arlo hori euskararen normalizaziorako bidea den neurrian, AEK euskararen normalizazioan lan egiten duen erakundea baita. Irakaskuntza jarduera horretara era integralean bideratzeko ahalegin garrantzitsua izan zen EBI, eta zentzu horretan euskalgintzari
|
egindako
ekarpen gisa hobeto aztertzea litzateke.
|
|
|
Helduentzako euskararen irakaskuntzan diharduen erakundea da, baina arlo hori euskararen normalizaziorako bidea den neurrian, AEK euskararen normalizazioan lan egiten duen erakundea baita. Irakaskuntza jarduera horretara era integralean bideratzeko ahalegin garrantzitsua izan zen EBI, eta zentzu horretan euskalgintzari
|
egindako
ekarpen gisa hobeto aztertzea litzateke.
|
|
|
Metodologia ongi ulertzea, bada, datuak irakurtzeko baldintza da. Horretaz gain, analisiak kontuan hartu behar du Txillardegik, Euskararen Erabileraren Kale Neurketa bera oinarri, sortu zuen Soziolinguistika Matematikoak
|
egindako
ekarpena. Azken garai honetan hizkuntzen eraRosa Ramos –Neurketaren konplexutasuna bileraz hausnartzeko boladan dagoen hiztunaren alderdi emozionalari eta psikosozialari garrantzia kendu gabe, ezin dugu bazterrean utzi hiztun elebidunek sortutako hizkuntza komunitateak egituratzeko eta hiztun berriak erakartzeko daukan (edo ez daukan) indarraren garrantzia; hau da, egiturazko aspektuen garrantzia.
|
|
|
Baieztapen horrek eztabaida handirik sortuko ez duelakoan, euskararen erabilera zehatz mehatz aztertzea eta interpretatzea izango da gure xedea hurrengo lerroetan. Euskararen erabileraren eta erabilera ezaren zergatiak ulertzeko asmoz, zenbaki honetan bertan beste artikuluetan
|
egindako
ekarpenetatik aurrera beste urrats bat gehiago egiteko.
|
|
|
i) Titularrak hala proposatuta, ikasleen gurasoek eskolaz kanpoko jarduerak eta eskola zerbitzuak gauzatzeko
|
egindako
ekarpenak onestea, hezkuntza administrazioek hala erabaki dutenean.
|
|
|
5 Alokairuak Bermatzeko Funtsa finantzatuko da lege honen 1 artikuluko 2 idatz zatiak aipatu enpresaburu guztiek
|
egindako
ekarpenekin, enpresaburu horiek publikoak zein pribatuak izan.
|
|
|
1 Apartzeria kontratuaren bidez, finka edo ustiategiaren titularrak finka edo ustiategiaren, bertako aprobetxamenduren baten edo ustiategiko osagaien (abelburuen, makineriaren zein kapital ibilkorraren) erabilera eta luperketa aldi baterako lagatzen du, eta lagapen hartzaile apartzeroarekin hitzarmena egiten du produktuak zati alikuotetan banatzeko, bakoitzak
|
egindako
ekarpenen arabera.
|
|
|
Kontratu partziario batean pertsona bik edo gehiagok finken, kapitalaren, latiategia eratzeko edo handitzeko, eta lornaren eta ekoizpeneko bestelako osagaien erabilera eta luperketa batera ekarri edo erkidegoan jartzen badute, nekazaritza, abeltzaintza edo baso ustutako onura
|
egindako
ekarpenen proportzioan banatzea erabakitzen badute, kontratu hori arautuko dute eraketako erregelek, eta, halakorik izan ezean, sozietate kontratuko erregelek; dena den, hala denean, errentamenduetarako ezarritako gastu eta hobekuntzei buruzko erregelak ere aplikatu dira.
|
|
|
Epaimahaiak bereziki nabarmendu ditu deribatu partzialen ekuazioen teorian
|
egindako
ekarpenak eta kontrol teoria eta haren aplikazioak diseinu optimoan eta aeronautikan. Hori da zure espezialitatea edo horretan aritzen zara, ez?
|
|
|
EHUko Kimika Fakultateko Materialen Fisikako katedraduna eta CSIC EHU zentro mistoko ikertzailea da. Nanohodien alorrean
|
egindako
ekarpen teoriko nabarmenengatik jaso du XVI. Zientziaren DuPont saria.
|
|
|
Doktrina liberalaren erretorika eta praktika politikoa indarrean egon arren, teorikoofizialistek ere onartu behar izan dituzte lerro heterodoxoetatik berrikuntzasistemaz
|
egindako
ekarpenak eta azterketak. Horietatik eskola instituzionalistak, eboluzionistak, eta beste batzuek ikasten duten ekonomiez edo ezaguerarengizarteaz egindako azterlanen garrantzia hain da nabarmena ezen termino horiekzein beren azterketa lerroak neurri batean pentsamendu korronte nagusiakbereganatu dituen.
|
|
|
Orain arte azaldutakoaz gain, aipagarriak dira Freud-ek (1923, 1925) generoaren eta moralaren garapenari buruz
|
egindako
ekarpenak (ikus XV., XVI.eta XVII. kapituluak).
|
|
|
James-ek Niari eta Nireari buruz
|
egindako
ekarpenek eragin handia izan dutenorberaren ezagutzaren inguruko azterketetan, eta, gaur egun, horietan oinarritutako hainbat teoria aurki daitezke; esate baterako, Lewis eta Brooks Gunn ena (1979).
|
|
|
Lewin ek (1935)
|
egindako
ekarpenak, berriz, honako bi ideia hauetan laburbildaitezke: alde batetik, gizarte ingurunearen kanpo ezaugarri objektiboak ez diragizakien jokabidea zehazten dutenak, baizik eta ingurune horri buruz gizakiekeraikitzen dituzten irudikapenak; bestetik, Lewin ek berak planteatu zuen pertsonaeta haren testuingurua banaezinak direla, gizarte portaera behar bezala ulertu nahibada.
|
|
|
Kausa egozteari buruzko ikuspegia batez ere Heider (1958), Kelley (1967,1972) eta Jones eta Harris (1967) autoreek
|
eginiko
ekarpenetan oinarritzen da (Eysenck, 2000; Worchel, Cooper, Goethals eta Olson, 2003). Heider ek (1958) uste zuen gizakiok bi motibazio indartsu ditugula:
|