|
2017
|
|
|
Bertso saioan bertsolaria prest dago gaia entzuteko. Gaia jartzaileak mikrora inguratu eta gaia izango
|
de
hitza botako du.
|
|
|
Joseba Zulaika, Renoko Unibertsitateko Centro
|
de
estudios Vascos partaidea San franciscoko plaza batean elkarrizketatu dugu.
|
|
|
... aprender
|
de
la bertsolaritza....
|
|
|
Lehen bertso lerroak gogoratu zituzten: " Tienes los ojos del color del onix, y tu pelo es como el
|
de
una morena de Guadix", Atxagak. Euskaraz idazten hasi zen gero, Bilbora joan zelako.
|
|
|
Lehen bertso lerroak gogoratu zituzten: " Tienes los ojos del color del onix, y tu pelo es como el de una morena
|
de
Guadix", Atxagak. Euskaraz idazten hasi zen gero, Bilbora joan zelako.
|
|
|
Luze gabe, garrantzitsuena: Prenez soin
|
de
vous, 2007koa. E posta bat jaso zuen artistak, bere bikotekidearena, zeinean bikote harremana hautsitzat ematen zuela jakinarazten zion gizonak.
|
|
|
Hori baitu bereizgarri Contek, aragoieraz idazten duela. Alcolea
|
de
Cinca herrian jaioa, 1942an; aragoieraren aztarnak aurki zitezkeen gaztelaniaren lexikoan, forma sintaktikoetan, aditzen konjugazioan. 1880 aldera sortutako aitonak, zahartzean, burua galtzean, aragoiera berreskuratu zuen:
|
|
|
Garai batean ez zen hala: Herralde, Euskadi, Kritika, Principe
|
de
Viana sariak, Espainiako argitaletxe garrantzitsuenetan liburuak, Anagrama, Seix Barral, Peninsula. " Anagrama uztea izan da bizitzako erabakirik txarrena.
|
|
|
Badirudi historia idatzi behar dela garaileek diotenaren arabera. Hirugarren nobela bat idatzi nuen, La nave
|
de
Baco, basoa gainezkarazi zuen tanta".
|
|
|
Raimon musikari valentziarrak eszenatokiak utzi ditu, berrogeita hamar urtetik gorako ibilbide baten ondoren, Bartzelonako Palau
|
de
la Músican emandako hamabi kontzerturekin. Azken aurrekoan egoteko aukera izan dugu, eta hauxe da bertan bizi izandakoaren kronika.
|
|
|
Ez da lehen aldia, beraz, baina oraingoan bereziki deseroso nago. Izango da agian kontzertua Palau
|
de
la Música ahalguztidunean egingo delako, orain tristeki (akusatuen) lehen lerroan dagoen musika jauregia, guztiok ezagutzen dugun ustelkeria kasuagatik, Felix Millet lehendakari ohia (gaizkile) buru (kuriosoa egiten da, hala, eraikinaren barruan Millet abizena leku batean baino gehiagotan irakurtzea, nahiz jakin Lluis birraitonari egiten diola erreferentzia). Eta deseroso nago, klase borroka edo, hobeki, gutxiagotasun konplexu bategatik, Palau de la Música klase altuko jendeak okupatzen baitu eskuarki, Upper Diagonal esaten zaien horietarik.
|
|
|
Izango da agian kontzertua Palau de la Música ahalguztidunean egingo delako, orain tristeki (akusatuen) lehen lerroan dagoen musika jauregia, guztiok ezagutzen dugun ustelkeria kasuagatik, Felix Millet lehendakari ohia (gaizkile) buru (kuriosoa egiten da, hala, eraikinaren barruan Millet abizena leku batean baino gehiagotan irakurtzea, nahiz jakin Lluis birraitonari egiten diola erreferentzia). Eta deseroso nago, klase borroka edo, hobeki, gutxiagotasun konplexu bategatik, Palau
|
de
la Música klase altuko jendeak okupatzen baitu eskuarki, Upper Diagonal esaten zaien horietarik.
|
|
|
" Pertsonalki, nahiago dut underground oinarria duen pop katalana, eta katalanez egiten den mainstream musikak kutsatu gabea. Ez ahantzi azken horrek inoizko bandarik eskasenetako batzuk eman dituela, urrunago joan gabe, Sopa
|
de
Cabra, Sangtraït eta Sau". Kontxo, nik hemen 90etako talde bat aipatu nahi nuen, Els Pets, pop kanta eder askoak konposatu zituen banda, gaur egunean jarraitzen duena orain bi urte argitaratu zuten azken diskoa, Com anar al cel i tornar eta gaur egunekoen aitzindaritzat har daitekeena nahiz eta gutxik aitortuko dizuten hori.
|
|
|
Gauza oso interesgarriak daude, eta esaten badut katalanez kantatzen duten talde gehien dagoen momentu historikoa oraingoa dela, ez dut uste kontua puzten ari naizenik: Manel (noski), Antònia Font (forever), Sedaiós (afro pop erdi jamaikar ultra dibertigarria), Nisei (post HC washingtondarra, orain katalanez), Surfing Sirles (garaje patxanga punk rockerra), El petit
|
de
Cal Eril izugarria (hunkitu egiten nau) eta abar".
|
|
|
Bere azken lana, Bombón Mallorquín. Idazle gisa, halaber, saiatu da lehen pausuak ematen, Odissea trenta mil poema bildumarekin eta El misteri
|
de
l" amor nobela ez oso gomendagarrian.
|
|
|
Quimi Portet da horietako bat. Ez da sobera gaztea, ez musikan hasi berria ere, baina 1998an El Último
|
de
la Fila utzi zuenetik erabat gaztetu zaigu gizona. Agian ezagun egingo zaizue, El Último de la Fila musika taldeko guapoa zen bera meritu handiegirik ere ez zuen:
|
|
|
Ez da sobera gaztea, ez musikan hasi berria ere, baina 1998an El Último de la Fila utzi zuenetik erabat gaztetu zaigu gizona. Agian ezagun egingo zaizue, El Último
|
de
la Fila musika taldeko guapoa zen bera meritu handiegirik ere ez zuen: bestea zen Manolo Garcia.
|
|
|
Idatzi bitartean traba egiten dit musikak, baina momentu ona da orain disko bat jartzeko. Katalanez abesten duten hainbeste pop bandaren ondoren, ordea, Bèstia Ferida aukeratuko dut, Adrián
|
de
Alfonso, Arnau Sala eta Mark Cunningham handiak egiten duten musika instrumentala.
|
|
|
bertako kaleetatik pasieran, ultramarinos batera iritsiko zara, egunkariren bat erosteko asmoz. Erakusleihoan Heraldo
|
de
Aragón, El País, La Razón, Abc, juxtu juxtu La Vanguardia borboizalea. Aurrera egin eta, bide guztien antzera, Erromara ez, herriko plazara, Plaza Españara aterako zara.
|
|
|
superrean sartu zara, eguneko notiziak leitzeko intentzioarekin, eta hantxe dituzu Avui, El Punt, juxtu juxtu La Vanguardia borboizalea. Paseatuko zara, noski, herriko kaleetan zehar, Lluís Companys, Onze
|
de
setembre, Plaça Catalunyara ailegatu arte. Bazter batean dago idatzia" Els catalans no són espanyols" akaso espainiar batek idatzia, bestela" no som"," ez gara" idaztea baita logikoena.
|
|
|
Bandoak esnatu gaitu, goizean goiz: " Se avisa
|
de
que se cortará el agua ahora mismo". Kontxo, ibaian kendu gaueko izerdia.
|
|
|
Libertate urreko gunea bisitatu ostean, airearen zabala eskertuko du bidaiariak. Suntsitu ezin izan zuten gaztelu madarikatuaren orpoan, Moll
|
de
la Fustan, narratzaileak euskal presoen aldeko batzordekoengana joan aurretik, beti bisitatzen ditu Salvat Papasseiten eskulturaren inguru zabalak. Ikusmira gazia, auskalo zertan den balizko batzorde aipatua.
|
|
|
Eliza baten ondoan dago Filipinetako Tabakoen Konpainia Nagusia, elizaren luzapen. Zer edo zer jakingo du Jaime Gil
|
de
Biedmak, hainbat urte lanean bertan. Konpainian lanean eta apur bat aurrera, Robador karrikan, gauaren konpainian.
|
|
|
Cafè Moka ondoan zegoen POUMekoen egoitza. Poliorama teatroa, Reial Acadèmia
|
de
les Ciències de Barcelona, eraikin horren teilatuan eman zituen Orwellek hiru egun hiru gau, bizitzako lazgarrienak. Bertatik ikusi zuen, Bartzelonan lehen aldiko, iritsi zenetik itsasoa.
|
|
|
Cafè Moka ondoan zegoen POUMekoen egoitza. Poliorama teatroa, Reial Acadèmia de les Ciències
|
de
Barcelona, eraikin horren teilatuan eman zituen Orwellek hiru egun hiru gau, bizitzako lazgarrienak. Bertatik ikusi zuen, Bartzelonan lehen aldiko, iritsi zenetik itsasoa.
|
|
|
Plaza osoa zen gerrarako. Adibidez Telefónica, Fontanella eta Portal
|
de
l" Àngel izkinen artekoa. CNTk hartua, bertan hasi ziren 37ko maiatzeko gertaera odoltsuak, Pere Calders handiak Gaeli i l" home Déu lanean birsortuak.
|
|
|
Baina ez da autoreak auzo horretan jartzen duen eleberri bakarra. El carrer
|
de
les camèlies du idazpuru Rodoredaren beste lan ezagun batek, Gràciako kale egun gatzik gabearen izena atxikita. Mirall trencat eta Aloma k, ezagunen artean beste bik ere, gaur zapaltzen ari garen hiria hartzen dute geografia.
|
|
|
Sarrera modu hori zertarako, eta, erakusketa batean izan naizela esateko. Museu d" Art Contemporani
|
de
Barcelona n. Izena:
|
|
|
Badaude bien literatura zeharkatzen duten lerro batzuk: narratzaile gisa lortu dute sona, baina poeta nabarmengarri ere badira; iragan garaiak harrapatu nahi izan dituzte, adibidez 36ko gerra; behiekiko xera erakutsi dute, Behi euskaldun baten memoriak ahaztezina versus Un millón
|
de
vacas gogoangarria; Rivasen Dombodan pertsonaia, ipuin diferentetan agertzen dena, baina beti ezaugarri antzekoak dituena: isila, bere baitara bildua, Bi anai hartako Daniel hura izan zitekeen.
|
|
|
Erreminik gabe onartu zuen Río
|
de
Cañara joatea. Familiakoek ihartuta ikusten zuten azkenaldian eta suspertuko zela uste zuten.
|
|
|
Napoleon bizargina zen Río
|
de
Cañako gitarra jotzailea. Moisesek eskatuta, abesti saioak eskaini zizkion neskari don Catalinoren etxe aurrean.
|
|
|
Eta mendiaren punta hartan, Maria
|
de
la Cintaren oroipena piztu zitzaion. Polita, kizkur hura, bere bi ile kordak sorbaldan!
|
|
|
Dena dela, nire asmakizunak ez direnez, aitor dezadan iturria ere: Diccionario
|
de
Americanismos, Asociación de Academias de la Lengua Española, Lima 2010.
|
|
|
Dena dela, nire asmakizunak ez direnez, aitor dezadan iturria ere: Diccionario de Americanismos, Asociación
|
de
Academias de la Lengua Española, Lima 2010.
|
|
|
Dena dela, nire asmakizunak ez direnez, aitor dezadan iturria ere: Diccionario de Americanismos, Asociación de Academias
|
de
la Lengua Española, Lima 2010.
|
|
|
lautadako lur malguetan ubideak irekiz, gero eta zabalagoak ziren lur beroetan. Guayasek kaiman erraldoien aho sendoak, tigre motadunen buru motz zarpailak, sobrecama161 bilduen larru latza, iguana pozoitsuen burua eta equis rabo
|
de
huesoen lepo malguak kolpatu zituen. Ontzia zurrunbiloetatik eta kontrako uretatik gidatu zuen endai zabaleko arraunaz.
|
|
|
Alu alena! Lehen beti itxaroten zion Maria
|
de
la Cintak, ahoa fresko eta eskuak bero. Norekin joan ote zen?
|
|
|
Airea, argiaren argiz, burdinazkoa egiten ari zen. Masta ondoan bazkari prestaketan zebilen Juana
|
de
Jesusek aitaren egin zuen.
|
|
|
Txopan, choloak sotora jaitsi ziren. Bakarrik geratu ziren, berriro, Juana
|
de
Jesus eta Mite pilotua.
|
|
|
Mastaren ertzetik txinparta urdin eta gorriztak atera ziren eta uztai bat sortu zuten gabian. Juana
|
de
Jesusek inork baino lehenago ikusi zuen dena.
|
|
|
Jakin min horrek eraginda, hirukote hartatik nabarmenena egin zitzaidan Gallegos Lara izeneko hartaz galdezka hasi nintzen. Eta jakin nuen idatzi zuela ipuin gehiago ere; bazuela baita nobela bat ere, Las cruces sobre el agua izenekoa, Guayaquilen historiako gertaera lazgarri bat oinarri hartuta, hiriaren oso argazki zuzena ematen zuena; baita, irakurri berri nuen liburuko egileekin eta beste bi gehiagorekin, El Grupo
|
de
Guayaquil izeneko idazle talde bat osatu zuela ere.
|
|
|
Nola edo hala, gauza da joera eta ideia horiez jantzita sortu zela gure idazlea sortzaile izan zuen hala deituriko Grupo
|
de
Guayaquil taldea. Are gehiago:
|
|
|
Grupo
|
de
Guayaquil sortu zuen idazle taldea: Joaquín Gallegos Lara, Enrique Gil Gilbert, Alfredo Pareja Diezcanseco, Demetrio Aguilera Malta eta José de la Cuadra
|
|
|
Grupo de Guayaquil sortu zuen idazle taldea: Joaquín Gallegos Lara, Enrique Gil Gilbert, Alfredo Pareja Diezcanseco, Demetrio Aguilera Malta eta José
|
de
la Cuadra
|
|
|
Gizartean, politikan eta ekonomian bezala, Ekuadorko literatura ere bide berriak ireki beharreko kinkan ikusten dute gure idazleak eta kidekoek. Horri begira elkartzen ziren kultura gizon eta emakumeak Joaquínen ganbaran eta horretarako sortu zuten Grupo
|
de
Guayaquil izena eman zioten idazle taldea.
|
|
|
Azken lekuan kokatu badut ere, ez da gure idazlearen azken ezaugarria. Grupo
|
de
Guayaquilgo kideekin batera," errealitatea; eta errealitatea, besterik ez" ikurtzat hartuta, begien aurreko bizitza literaturara jasotzeaz gain, autoreak agerian jartzen du askotan ikusten duenari dagokion bere irakurketa ere. Esan dugu lehenago:
|
|
|
(Tinamus major) Ekuadorko hegazti mota. " Gallina/ Gallo
|
de
monte" izenez ezagutzen da. Hemengo eperraren antza du.
|
|
|
Kosk eginez gero, ia beti heriotza dakar eta, horregatik, nekazariek beldur handia diote. Bizkarra ixaren antzeko marra batek zeharkatzen duelako izen hau edota" equis rabo
|
de
hueso" ematen zaio.
|
|
|
(Artocarpus communis, Artocarpus incisa) Jatorriz, Itsaso Bareko uharteetatik etorritako" fruta
|
de
pan" izenez ezagutzen da fruitu hau. Gure gaztainaren antza du.
|
|
|
Areago, banaketak isla zuzena du administrazioan ere. Hezkuntzan eta lanean, adibidez, oso egutegi desberdinak dituzte batean eta bestean, baldin eta" régimen
|
de
Costa" edota" régimen de Sierra" jarraitzen den. Mendialdean eguraldi epela dute; inoiz, lurren garaierari lotuta, baita hotza ere.
|
|
|
Areago, banaketak isla zuzena du administrazioan ere. Hezkuntzan eta lanean, adibidez, oso egutegi desberdinak dituzte batean eta bestean, baldin eta" régimen de Costa" edota" régimen
|
de
Sierra" jarraitzen den. Mendialdean eguraldi epela dute; inoiz, lurren garaierari lotuta, baita hotza ere.
|
|
|
Hego Amerikako independentziaren aldeko borrokaldia: Andeetako eta Rio
|
de
la Platako Probintzia Batuetako armadek, José San Martín buru zutela, garaipen erabakigarria lortu zuten 1817ko otsailaren 12an Espainiako erregearen aldeko armadaren bizkar, Santiago (Txile) hiritik iparrera, 50 km-ra dagoen etxalde honetan.
|
|
|
Bertan eman zen, 1821eko abuztuaren 19an, Ekuadorko independentziako gudu ezagunenetako bat. Guayaquilgo independentziaren aldeko armadak, Antonio José
|
de
Sucreren esanetara, mendean hartu zuen Yaguachi inguruetan espainiar erregearen aldekoa eta behin betiko ziurtatu, Guayaquilgo Probintzia Askearen independentzia.
|
|
|
1822ko maiatzaren 24an, Quito ondoan den izen bereko sumendiaren hegaletan, 3.000 m ko altueran eman zen gudua. Antonio José
|
de
Sucre buru zuen independentziaren aldeko armadak mendean hartu zuen Espainiako erregearen aldeko armada. Gertakari honek Quitoko Presidentziaren independentzia ekarri zuen eta horretatik sortu zen egungo Ekuadorko Errepublika.
|
|
|
(Pistia stratiotes) Euskaldunok" uretako aza" izena eman diogunaren parekotzat har dezakegu landare hau. Ekuadorren" lechuga
|
de
agua" eta" lechuguín" deituraz ezagutzen da. Ibaietako ur lohitsuetan, hostoak ur gainean igeri, ateratzen den landare mota txiki eta oso hedatua da.
|
|
|
Hazi horrek, oliotan berotzean, ematen duen margo gorriagatik, Amerika osoan erabiltzen da sukalde lanetan. Ekuadorren baita ilajea gorriz tindatzeko ere, egungo Santo Domingo
|
de
los Tsátsilas eko" colorado" en taldeko indigenek, gaur oraindik ikus daitekeenez, egiten duten bezala (horretatik, izena), burualdea apaintzeko.
|
|
|
Espainolak iritsi aurretik, gai izan ziren inkei aurre egin eta menpe ez erortzeko. Haien izaeraren adibide argia izan liteke geroago uharte horretan atxilotu eta herio zigorra eman ziotela Vicente
|
de
Valverde, Cuscoko lehen apezpikuari (1541).
|
|
|
Mariana
|
de
Jesús" Nela" Martínez Espinosa(), Joaquín Gallegos Lararen emaztea izateagatik gainera, Ekuadorkoko literaturari eta politikagintzari egin zion ekarpenengatik da ezaguna. Feminista eta ezkertiarra, bera da, besteak beste, nazio hartan diputatu kargua eskuratu zuen lehen emakumea.
|
|
|
Gehiegizkoa zen. Langileak berak ere, Anselmo ile kizkurrak, gaitzizenez Sapo
|
de
la Grecia101 deitzen zionak, urdin petoak zituen ile kizkur beltzak. Eta horixe gertatzen zen bere azazkal nabarrei edota eskuetako eztenari zegokienez ere.
|
|
|
Ea, Sapo
|
de
la Grecia, hator eta utz iezadak begian putz egiten. Esadak, benetan, nire hatsak pattar usaina duen.
|
|
|
Jaiki zen Sapo
|
de
la Grecia eta hurreratu zitzaion kontu handiz ugazabari, sudurra luze eginda.
|
|
|
Estali zituen begiak esku biez. Sapo
|
de
la Greciak nabar ikusi zuen nagusiaren azal iluna: lehenago, antxume larrua bezain lehorra eta orain, ardi larrua baino ahulagoa.
|
|
|
zuen, nola bada, galde erantzunetan jardun. Sapo
|
de
la Greciak ihes egingo zuen. Bere hartan utziko zuen, hain urdin omen zeuden ezten, tenaza, oilar, argazki eta kaleen artean!
|
|
|
Eroek barrabaskeriak bota ohi dituzte zentzurik gabe. Berak, aldiz, ez al zizkion, bada, hitz zuhurrez eman aginduak Sapo
|
de
la Greciari. Une hartan ohartu zen Miguel txanpona eta ahotsa bera ere urdinak zituela.
|
|
|
Non sartu dira denak? Eta hik, Sapo
|
de
la Grecia, zer egin duk sucreekin. Non duk agindu niana?
|
|
|
Ez zion galdetu Sapo
|
de
la Greciari berak ere argiztapen miragarri hura sumatzen zuen. Nahi ez bazuen ere, aitortu beharrean zen apur bat gaizki zegoela.
|
|
|
Ez zegoen erotuta. Eroagoa zen Anselmori Sapo
|
de
la Grecia ezizena jarri zion jendea. Zer zuen bere mutilak sapo tik, edo jakitunetik nahiz aditutik?
|
|
|
Sapo
|
de
la Greciak ere, ziur, urdindu egin zion ahotsa, iseka egiteko. Zer zela-eta erotu behar zuen?
|
|
|
Juantxo! 104 Etorri, etorri... Sapo
|
de
la Grecia, hoa bila. Ez, ez nago erotuta:
|
|
|
Emakumearen begi traidoreetan bat bateko buztankada indartsuz saltoka zebilen rabo
|
de
huesoa.
|
|
|
Eta frankismoaren lauzarik astunena, Valle
|
de
los Caídos ekoa baino pisuagoa: bide bazterretan, leizeetan eta batez ere senideen bihotzetako hutsuneetan lurperatutakoak, desagertuak, desagerraraziak.
|
|
|
Zuzenbide Fakultatean ari ginela irakurri genion zigor zuzenbidean aditu bati herrialde baten demokratikotasuna neurtzeko modu egoki bat izan zitekeela haren zigor sistemari, espetxe sistemari erreparatzea. Espetxe sistema irekia zeukan Nikaraguaren kasua ekartzen genuen ahora batzuek orduan, sistema irekia zer eta gerraren erdian!, azpimarratzen genuen; badakizue, iraultza sandinistarekin liluratuta bizi ginen aroa zen," la flor más linda
|
de
mi querer".
|
|
|
Kodea agian, bestelakorik... Berrituko baitzaizkit hamar eguneko atxiloaldiak, Herrera
|
de
la Mancha prisión de exterminio eta beste tortura latz batzuk. Funtsean aldatu ez direnak.
|
|
|
Kodea agian, bestelakorik... Berrituko baitzaizkit hamar eguneko atxiloaldiak, Herrera de la Mancha prisión
|
de
exterminio eta beste tortura latz batzuk. Funtsean aldatu ez direnak.
|
|
|
Sud Ouest egunkariko lehen orrialdeari behakoa bota nion: Akizera eta Mont
|
de
Marsanera luzatzeko AHT edo LGV proiektuari ezezkoa eman zion ez nekien zein erakundek, antza zenez funtsezko erabakia, zegoeneko, Estatuaren meneko zetzan. Berria irakurtzean errealitatearen bikoitzaz jabetu nintzen:
|
|
|
Barkatu errepikatzen banaiz: Antxon Latxak hasi Gaztelugatxe jarraitzen zuen Natxo
|
de
Felipek lur altzo honetako jendeen bizi filosofia laburtuz: inoren zapaltzeko gogoa, zapalduak ez izatekoa, hau da gure urguilua altxor guztien iturria... atsegin hutsa zen, zoriona, handien, txikien, adinekoen, hizkuntza ezagutu gabe abestiak maite zituztenen begitarteetan hedatzen ikustea.
|
|
|
Futxo, banekien, prediku aulkian konkor eta temaz ari zitzaiguna Axular zela, touché. Pedro
|
de
Azpilkueta ospetsua. Salamancatik, etxerako bidean, deabruarekin tratua eginez, Fausto gureak itzala galdu omen zuen.
|
|
|
Bizitza politikoaren globalizatzeko jaidura nabaritzen zaio eta kolonialismoaren erroetan bermaturiko Frantziaren handitasuna ez du ahanzten: le monde et l" Europe ont plus que jamais besoin
|
de
la France. Ez gutxiago.
|
|
|
Maria portuges haserretuz mintzo da eta Estefania asturiar lagunak gazteleraz erantzuten dio, debekatua izanagatik Ferdi kurduak tu egiten du lurrera, Lina eta Rikhy kanbodiarrek lagunkiro agurtzen naute, Modou senegaldarrak epako alegera helarazten dio Mohamed BFC jatetxeko jabeari, gazte taldeak trotinetekin jolasten dabiltza zaharrak molestatzen eta gero irriz lehertzen dira NY grabatua dakarren burukoa hozkan emanez. Teresa, Pierro eta Joanes ere hor daudela ahantzi gabe, zuberotarrez mintzo lasaiki, bizitza Forges
|
de
l" Adour edo Safam ohiko burdin infernuetan higatu eta arras konkortuak. Ostiraletan arabarrak handizki apainduak dira, larunbatetan auzo honetako juduek kapelu zuri urdinak ziztatzen dituzte ileetan eta igandeetan gizon emazte astun bezain adinduak herrestatzen dira elizaraino mezaren entzuteko.
|
|
|
Behin, oihala garbitzeko makina hautsia nuelarik, plazako labanderiako ez nintzen alta Jon Trollope leihotik miresten nuen bizidunen batasun kalipuz bete eta bozkariotsua nola geldotu zuen urrunetik ziztuan, sirenak ozen, hurbildu zen polizia kotxe pare batek. Idoia Rodriguez Mondragon frantsesez izkiriatzen duen euskal idazlearen Etats
|
de
Crises ipuin bilduma nuen orduan eskuetan: egunerokotasun jabala bere hitzetan thriller zaintsu eta doietan pornografiko ankerra bilakatzen zen.
|
|
|
Askok, nolabait, jasan dugun gizarte aldaketaren muinera eramaten gaitu Yohann Vinay Villanuak, saldarekiko milika lapa ozenak eta garai batetik hara, guztien garunak gatibatu zituen telebistaren sukalde mineko presentzia aitzaki: à l" heure du souper, la plupart des enfants écoutaient religieusement les lapées bruyantes des vieux sur un fond sonore
|
de
journal télévisé.
|
|
|
Aitortzekoa dut plazer gehiago ukan nuela Euskaltzaindiak eta Baztango Udalak berrargitaratu Mariano Izetaren Dirua Galgarri hostokatzen, Maria Merce Marçalen El Senyal
|
de
la Perdua irenstean baino. Konparatzekorik ez dute, bi idazleak hilak diren arren. alta MMM en perpausek gatibatu ninduten ni ere, idazle zintzoarekin batera, heriora abian banintza bezala.
|
|
|
Bartzelonako En Ravaleko liburutegian nengoen Helena Gonzalez galiziar adiskidearekin, ez jakin zein poesia liburu hauta etxerako autobusean ausatzeko. Contraban
|
de
Llum seinalatu zidan, oso ona da, gustatuko zaizu, gureetarik da. Yes.
|
|
|
Helduen literaturari dagokionez, lau lanen egile dugu: Norena da Virginia City kronika liburua (1995), Baiona blues ipuina (1996, Ignacio Aldecoa ipuin lehiaketan irabazle), eta Hollywood eta biok (1999) eta Ero hiria (2005) narrazio bildumak, azken biak gaztelaniara itzuliak (Hollywood me mata, 2004, eta Ciudad
|
de
locos, 2008).
|
|
|
Ianire Gomez
|
de
Segura 74
|
|
|
Ianire Gomez
|
de
Segura
|
|
|
Autobuseko aulki hauek benetan deserosoak dira. Fakultatera joateko eguneroko bidaia aspergarria burutzen dudan bitartean, leihotik," salida
|
de
socorro" hitzen atzetik, jendea presaka dabil. Goizeko sei eta erdiak besterik ez izan arren, kale ilunak jendeztaturik daude.
|
|
|
Geografia liburuetan beharrean, urte askoan errepideetako seinaleetan eta gasolindegietako atsedenlekuetan ezagutu ditugu Saint Maur, Mansilla
|
de
las Mulas, Dueñas, Herrera de la Mancha, Manzanares, Daroca, Zuera, A Lama, Picassent, Villena edo Fontcalent bezalako izenak, Frantzian, Espainian, Galizan eta Herrialde Katalanetan barrena. Lagunen batekin autoan gehienetan, bakarrik noizbehinka, eta elkartasunaren gidariekin beste batzuetan, hango eta hemengo senideekin batera gaua eta furgoneta partekatuz.
|
|
|
Geografia liburuetan beharrean, urte askoan errepideetako seinaleetan eta gasolindegietako atsedenlekuetan ezagutu ditugu Saint Maur, Mansilla de las Mulas, Dueñas, Herrera
|
de
la Mancha, Manzanares, Daroca, Zuera, A Lama, Picassent, Villena edo Fontcalent bezalako izenak, Frantzian, Espainian, Galizan eta Herrialde Katalanetan barrena. Lagunen batekin autoan gehienetan, bakarrik noizbehinka, eta elkartasunaren gidariekin beste batzuetan, hango eta hemengo senideekin batera gaua eta furgoneta partekatuz.
|
|
|
Lope
|
de
Agirreren gorpuren modu
|
|
|
" Legez besteko proposamenak zentzurik gabe husten ari zarete, oso ondo dakizuelako Carmelo Barriok EAJ eta PSE EEko ordezkariengan begirada iltzatzearekin batera gaur onartu duzuena ez duzuela beteko". Orduz geroztik, Ertzaintzak 2.857 aldiz eman dio arrazoia popularrari eta Beltran
|
de
Heredia barne sailburuak behin: " Gu legea betetzeko gaude" soil batez.
|
|
|
Baina hara non, epaiketa egiteko sei egun falta zirela, atzera egitea erabaki duten. Isuna indargabetzeko forma arazoak argudiatu ditu Urquijoren makila hartu duen Javier
|
de
Andresek. Auziaren mamiari hozka ez egiteko,' marroia' gainetik kentzeko ohiko argudio judizialetako bat erabiliz.
|
|
|
ARGIAko kazetari Axier Lopezi ezarritako isuna bertan behera utzi du Espainiako Gobernuak, Javier
|
de
Andres EAEko Espainiako ordezkariaren bitartez. Hedabide honek isunari ezarritako helegitearen ondorioz, martxoaren 13an epaiketa egitekoa zen Gasteizen.
|
|
|
Espainiako Gobernuaren EAEko ordezkari eta PPko politikari Javier
|
de
Andresek sinatu du isuna, eta beraz epaiketa, bertan behera uzteko agindua.
|
|
|
Eusko Legebiltzarrak 2016ko ekainaren 22an Mozal Legea ez aplikatzeko konpromisoa hartu bazuen ere, Mozal Legea 8.087 aldiz erabili du Ertzaintzak 2015an eta 2016an (uztailetik urte amaierara 2.857 aldiz). Estefania Beltran
|
de
Heredia, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburuak legea aplikatzen jarraituko duela esan du.
|
|
|
Patronalarekiko kritiko diren erakunde sindikalak
|
de
facto ilegalizatzea zekarren ideia horrek, eta kalapita handia sortu zuen. Confebaskek orduan ere esan zuen ez zuela zerikusirik gerora CEOEren helegitean jatorri hori nabarmen ikusi zen arren eta Eusko Jaurlaritzaren beraren iritziz" astakeria" zen.
|
|
|
Txalo hotsek soilik hautsi dute isiltasun ozena. Bi astetik gora egin dituzte urriaren 15eko borrokaren harira atxilotutako zazpi gazteek Madrilgo Soto del Real eta Alcalá
|
de
Henares espetxeetan, Sakanatik 400 kilometrotara. Hamar eta hamabost urte arteko kartzelarekin zigor daitezkeen delituak egozten dizkiete.
|
|
|
" Katalina
|
de
Erauso" jelkaldika
|
|
|
Lau liburu ditugu: antzezlan bat (Erauso Kateriñe, Katalina Eleizegi, 1962); bere autobiografiaren egokitzapen bat (Katalin Erauso, Iñaki Azkune, 1976); biografia dibulgatzailea (Katalina Erauso, Aitor Zuberogoitia, 1997); eta pastorala (Katalina
|
de
Erauso, Maite Ithurbide, 2008).
|
|
|
Hauteskundeei begira uler nezake aukera hori, baina horrela ere ez dut ulertzen. Irakurri diodan azken artikuluan La llengua dels meus amics,
|
de
la meva gent, nepotista iruditzen zait. Nire lagunek eta nire jendeak hizkuntza asko hitz egiten dituzte:
|