|
2000
|
|
|
ARZUBIAGA, Jesus; LETAMENDI, Patxi Osasun publikoa eta medikuntza prebentiboa. 12 zk. (1979), 39 Etika eta estetika Blas
|
de
Oteroren poesigintzan. 68 zk. (1992), 53 (Itz.: Jon Bergaretxe).
|
|
|
ARRIZABALAGA, Nerea Txillardegi nobelagile. 114 zk. (1999), 47 Etika eta estetika Blas
|
de
Oteroren poesigintzan. 68 zk. (1992), 53
|
|
2001
|
|
|
Ondoan datozenak ere bitarikoak dira, lehen buruan bi idazle bikain ageri direlarik: Blas
|
de
Otero(" Poemas para el hombre") eta Manuel Lekuona(" Iesu aurraren bizitza"). Gainerakoak ez ditut aipatuko; bai, ordea, hurrengoetako zenbait.
|
|
2003
|
|
|
Kuestioa da hiri guztiz osagarriak iruditu zitzaizkidala Bilbo eta Donostia. Txantxetan bilbotar bati baino gehiagori entzuna diot nire jaioterria Gabriel Aresti eta Blas
|
de
Otero poeten hiriaren egoitza auzategia dela. Ez zait baiezpen hori iraingarria gertatu inoiz.
|
|
|
1970ean berak eginiko antologia bat hasi zen kaleratzen. " Dios en la poesia actual" izenburua badu ere, Gabriela Mistral, Dulce Maria Loynaz, Concha Mendez edo Gloria Fuertes bezalako beste hamaika emakume poeten lanak jasotzeaz gainera, berdin agertzen ditu hartan Unamuno, Miguel Hernandez, Lorca, Blas
|
de
Otero, Cesar Vallejo edo Rafael Alberti bezalakoen poemak, eta hitzaurrean garbi uzten du zergatia. Berarentzat, poesia beti dela poesia edo ez dela ezer, eta benetako poesian beti dagoela Jainkoa, nahiz eta olerkariak espresuki ez izendatu.
|
|
|
Krutwig, F. (1991): Bilbao de los años cuarenta en torno a Blas
|
de
Otero y Resurrección María de Azkue, Argitaletxe gabe, Bilbo. 64 or. Jurgi Kintana adiskideari zor diot erreferentzia.
|
|
2004
|
|
|
–Euskal idazle euskaraz idazten duen idazlea da; beraz, euskal idazle ez dagokio Pio Baroja bezalako idazle bati. Blas
|
de
Otero eta Gabriel Celaya, poeta handiak dira biak, baina ez dira euskal poetak, poeta kastillanoak dira azken ondoriotaraino. Euskal Herrian jaio diren poeta hauek badituzte bestalde euskal gaiak ukitzen dituzten poemak.
|
|
2006
|
|
|
Gabriel, bere emazte Melirekin, estrenora etorri zen, eta nik uste dut gure borondate ona eskertu zuela. Antzerki lan hura idazten amaitzea Arestiri asko kosta zitzaion, azken hilabeteetan Basurtoko bere etxean hartuak zituelako Blas
|
de
Otero eta Yolanda Cervantes, haren kubatar emazte gaztea, beste inon babesik ez zutelako aurkitu. Gabriel oso leiala zen bere lagunekin.
|
|
|
Nabari nabaria da kultura berri horretan abertzaleek zeukaten pisu hegemonikoa baina, halaber, nabarmena da ere sasoi horretan abertzaleek espainiar nazionalista liberalak erakartzeko eta beraiekin asmo berriak konpartitzeko zeukaten ahalmena: Blas
|
de
Otero, Julio Caro Baroja, Gabriel Celaya, Agustin Ibarrola...
|
|
2007
|
|
|
Lehenengo ibilaldiko Egan elebidunean(), erdal idazle ezagun batzuk baditugu: 1948an bertan, Blas
|
de
Otero, J. M. Azaola, G. Celaya, M. Ciriquiain Gaiztarro, eta euskal lanetan M. Lekuona, K. Sagartzazu eta Salbatore Mitxelena ageri dira. Urte horietan idatzi zuten, gainera, Emeterio Arrese, Jose Agerre, Julian Alustiza, Jautarkol (Luis Jauregi), Orixe edo Xanti Onaindiak.
|
|
|
Baina izen eta obra handiak baditugu Espainian zentsurarekin borrokatu behar izan zutenen artean. Horra poetak, Celaya eta Blas
|
de
Otero bezala; zinemagileak, Bardem, Berlanga... Teatroa:
|
|
2008
|
|
|
Inguruari gehien eragingo dion aldaketa eraikinaren iparraldean egingo dela azaldu du Jon Monterok. Proiektuan aurreikusitakoaren arabera, gaur egun Donostiako Renfeko geltokia eta Egiako auzoa batzen dituen lurpeko pasabidea guztiz birmoldatuko da eta ondorioz, 25 bat metroko zabalera izango duen pasabidea egingo da, behin trenbideak pasata aire zabalera irekia izango dena eta Blas
|
de
Otero plazaren moldaketarekin batera, loggia bat osatuko duena. Hala, Tabakalerako sotoaren mailan egongo den plaza hiritar berri horrek eraikinera sartzeko beste sarbide bat ahalbidetuko du.
|
|
2009
|
|
|
Blas
|
de
Otero poeta bilbotarra gogoan
|
|
|
Lehiaketari bertso batzuetarako irudiak izena jarri diote, bertara bidalitako argazkiek Blas
|
de
Oteroren poemaren bat gogorarazi behar dutelako. Irekita dago parte hartzeko epea.
|
|
|
Gazteen artean Blas
|
de
Oteroren poesia ezagutarazi eta eguneroko errealitatearekin lotuta mantentzeko asmoz, poeta bilbotar handiaren omenez sortu zen Fundazioak. Blas de Otero Fundazioa. Bertso batzuetarako irudiak izenburua daraman argazki lehiaketaren lehen edizioa antolatu du.
|
|
|
Gazteen artean Blas de Oteroren poesia ezagutarazi eta eguneroko errealitatearekin lotuta mantentzeko asmoz, poeta bilbotar handiaren omenez sortu zen Fundazioak. Blas
|
de
Otero Fundazioa. Bertso batzuetarako irudiak izenburua daraman argazki lehiaketaren lehen edizioa antolatu du.
|
|
|
Ekimena Bilboko Udaleko Kultura eta Hezkuntza Sailaren laguntzaz gauzatu da, eta edozein nazionalitatetako 14 eta 20 urte tarteko gazteei irekita dago, izen ematea eta argazkien bidalketa Interneten bidez egingo baita soil soilik. Lehiaketa gaur goizean aurkeztu dute Bizkaiko hiriburuan Sabina de la Cruz ek, poetaren alargun eta Blas
|
de
Otero Fundazioko lehendakariak, eta Udaleko Kultura zuzendari Iñaki Lopez de Agiletak.
|
|
|
Lehiaketan parte hartzen duten argazki guztiak Blas
|
de
Otero Fundazioaren artxiboan gordeko dira, eta Fundazioak nahierara erabili ahal izango ditu erakusketak egiteko, paperezko euskarrian nahiz Interneten bidez. Fundazioaren webgunean sartu (http://fundacionblasdeotero.org) eta bertan esekita dagoen galde sorta bat betetzea da lehiaketan parte hartzeko betebehar bakarra. Jatorrizko lanak JPEG formatuan bidali behar dira posta elektronikoz erakundearen egoitzara.
|
|
|
Epaimahaiaren erabakia martxoan, Blas
|
de
Otero jaio zen hilabetean bertan ezagutaraziko da Fundazioaren webgunearen bitartez eta saritutakoekin zuzenean harremanetan jarriz.
|
|
|
Bertso batzuentzako irudiak, Blas
|
de
Oteroren poemei buruzko argazki lehiaketa
|
|
|
Banatu dituzte Blas
|
de
Otero Fundazioak deitutako Bertso batzuentzako irudiak Argazki Digitalaren I. Lehiaketako sariak. Lehenengo mailan, 14 eta 17 urte bitartekoan, 17 urtetako Gonzalo Deán iruindarra izan da irabazlea.
|
|
|
Bigarren mailan, 18 eta 20 urte bitartekoetan, Ana María Pampón 20 urtetako bilbotarrak lortu du lehenengo saria.Ekimenak Bilboko Udaleko Kultura eta Hezkuntza Sailaren laguntza izan du, eta edozein nazionalitatetako 14 eta 20 urte bitarteko gazteei zuzendua zegoen. Lehiaketaren bereizgarri nagusia irudi guztiek Blas
|
de
Otero idazle bilbotarraren poemaren bat gogora ekarri behar zutela izan da.Epaimahaia Mikel Alonso argazkilari bilbotarrak, Álvaro Sobrino diseinatzaile grafiko eta kazetariak eta Juanvi Sánchezek, Salamancako Unibertsitateko irudiaren didaktikako irakasleak, osatu dute. Sariak erabakitzerakoan, irudien eta testuaren arteko lotura nabarmendu du epaimahaiak.
|
|
|
Lehiaketara aurkeztu diren 140 lanen kalitate ona ere nabarmendu du. Lehiaketak izan duen erantzun ikusirik, Blas
|
de
Otero Fundazioak lehiaketaren jarraipena egitea erabaki du. Helburua gazteen artean Blas de Oteroren poesia ezagutaraztea da.Gonzalo Deán 14 eta 17 urte bitarteko irabazleak, Nada es tan necesario al hombre como un par de lágrimas olerkian oinarritutako argazkia egin du, adar batean kondentsatutako euri tanta batzuen lehen planoarekin.
|
|
|
Lehiaketak izan duen erantzun ikusirik, Blas de Otero Fundazioak lehiaketaren jarraipena egitea erabaki du. Helburua gazteen artean Blas
|
de
Oteroren poesia ezagutaraztea da.Gonzalo Deán 14 eta 17 urte bitarteko irabazleak, Nada es tan necesario al hombre como un par de lágrimas olerkian oinarritutako argazkia egin du, adar batean kondentsatutako euri tanta batzuen lehen planoarekin. Eta Ana María Pampón sarituak, besarkatuta dagoen bikote bat eta emakumearen gorputz biluziaren bizkarrean Quiero morir, vivir contigo, Oteroren olerkia daraman zuri beltzezko argazkia egin du.
|
|
|
Eta Ana María Pampón sarituak, besarkatuta dagoen bikote bat eta emakumearen gorputz biluziaren bizkarrean Quiero morir, vivir contigo, Oteroren olerkia daraman zuri beltzezko argazkia egin du. Reflex kamara digitala irabazi dute bi gazteek.Blas
|
de
Otero Fundazioa 2001eko urriaren 17an Bilbon eratutako kultur erakunde pribatua da, Blas de Oteroren bizitza eta poesia ondarea zaindu eta ezagutaraztea helburu duena, poetaren obrari buruzko azterketa eta eztabaida sustatuz. Fundazioko lehendakaria Sabina de la Cruz poetaren alarguna da.
|
|
|
Eta Ana María Pampón sarituak, besarkatuta dagoen bikote bat eta emakumearen gorputz biluziaren bizkarrean Quiero morir, vivir contigo, Oteroren olerkia daraman zuri beltzezko argazkia egin du. Reflex kamara digitala irabazi dute bi gazteek.Blas de Otero Fundazioa 2001eko urriaren 17an Bilbon eratutako kultur erakunde pribatua da, Blas
|
de
Oteroren bizitza eta poesia ondarea zaindu eta ezagutaraztea helburu duena, poetaren obrari buruzko azterketa eta eztabaida sustatuz. Fundazioko lehendakaria Sabina de la Cruz poetaren alarguna da.
|
|
|
Fundazioko lehendakaria Sabina de la Cruz poetaren alarguna da. Patroi sortzaileak Bilboko Udala, Blas
|
de
Oteroren oinordekoak eta idazlearen obran espezializatutako zenbait aditu dira.
|
|
|
Bertaratzen direnek opari bat eskuratuko dute: Blas
|
de
Otero, Gabriel Aresti eta Gabriel Celayarekin batera gerra osteko poesia sozialaren euskal laukote ospetsua osatu zuen Angela Figuera bilbotarraren bizitzaren inguruko liburua.
|
|
|
Momentuan behintzat horrexek eskaintzen ziolako, eta ez Oteizak euskaldun arkaikoaren estetikara itzuliz bilatzen zuen, eusko gogoak?, bere barru euskaltzalean zuen garrari irtenbide emateko aukera. Arantzazun orduan artistak, intelektualak, idazleak, medikuak, abokatuak, jende ikasi asko biltzen zen eusko kultura erdaldunekoa, euskotasunaren sutsua (Oteiza, Pelay Orozco), halako batzuek orduantxe deskubritu berria zuten euren euskotasunaren gogobizi neofitoarekin (Blas
|
de
Otero), Oteizak bere inguru guztian supizten zuen entusiamoak animatuak denak ere: pilotaren euskotasuna eta estetika ikertzen zen (dena dela, gogoratu behar da, prentsan beste idazle erdaldun batzuek orduantxe pilotaren ezeuskalduntasuna demostratzeko idazten zutela); sagardoa edan behar zen, ez ardoa; kaikua eta txapela jantzi, etab. Askotan, Arantzazuko euskotar erdaldun haien euskotasuna eta entusiasmoa, munduko gauzarik bitxiena iruditzen zitzaigun hango gazte euskaldun euskaltzaleoi, gu geu euskaran eta euskararen modernizazioan tematuak geunden bezala egonik.
|
|
|
Bilboko Udalak eta Blas
|
de
Otero Fundazioak antolatzen duten Blas de Otero Bilbo Uria I. Poesia Saria irabazi du liburu honek.
|
|
|
Bilboko Udalak eta Blas de Otero Fundazioak antolatzen duten Blas
|
de
Otero Bilbo Uria I. Poesia Saria irabazi du liburu honek.
|
|
|
Blas
|
de
Otero Bilbo Uria I. Poesia Lehiaketako epaimahaiaren akta
|
|
|
Gaur, 2008ko irailaren 23an, eguerdiko 14:00etan, bildu da Blas
|
de
Otero Bilbo Uria I. poesia lehiaketako epaimahaia, 2008ko deialdiaren euskarazko modalitateko sariak emateko, halaxe ezartzen baitute Bilboko Udalaren Kultura eta Hezkuntza Sailak 2008ko martxoan argitaratutako oinarriek.
|
|
|
bi. Blas
|
de
Otero Bilbo Uria I. Poesia Lehiaketako 2008ko edizioaren irabazle izateko Fernando Izquierdo Jiménez jauna hautatzea Telebista antenetan atsedena hartzen dute txoriek izeneko liburuagatik.
|
|
2010
|
|
|
Angela Figuera, Blas
|
de
Otero, Javier Bengoetxea, Jorge Gonzalez Aranguren eta Blanca Sarasuaren poemak kultura dira dudarik gabe, euskal kutsudun edo gabeko kultura espainola edo hispanikoa, eta nire uste apalean Espainiako Akademiari dagokio ezagutaraztea. Espainiako Akademiak zenbat gastatu du euskal poesia sustatzen?
|
|
|
Beti da suspergarria Blas
|
de
Oteroren indarra sentitzea.
|
|
|
Blas
|
de
Oteroren argitaragabeko lana kaleratu dute
|
|
|
Galaxia Gutenberg Círculo de Lectores argitaletxeak Hojas de Madrid con la Galerna izeneko lana argitaratu du, Blas
|
de
Otero egile ezagunaren argitaragabeko poemak biltzen dituen liburua. Gerra osteko Espainian poesia soziala landu zuen egile nagusienetako bat da Otero (Bilbo, 1916ko martxoak 15 Madril, 1979ko ekainak 29), eta hil aurretik argitaratu gabe utzi zituen lanak bildu dituzte Hojas de Madrid con la Galerna lana berri honetan.
|
|
|
Eguneroko baten antzera irakurri daiteke Hojas de Madrid con la Galerna, eta irakurleak egilearen bizitzaren pasarteak kronologikoki ezagutzeko aukera izango du horrela. Ironia eta umorea aurkituko omen du orrialde horietan, lana honen sorkuntza hasi zuenean Blas
|
de
Oterori tumore bat aurkitu berri bazioten ere.
|
|
|
Asociacion Artistica Vizcaina izeneko erakundean gogotsu egin zuen lan Oiarzabalek, eta Ekainak 29 Plataforman ere parte hartu zuen, Blas
|
de
Otero Bilboko poeta gogoratzeko helburuarekin. Era berean Juan Larrea olerkaria gogora ekartzeko lanetan ere murgilduta zebilen azken aldian.
|
|
|
Liburuaren aurkezpenean azaldu duten legez, Juan Mari Lekuona, Bitoriano Gandiaga, Gabriel Aresti, Xabier Lete eta Bernardo Atxaga, eta bestetik, gaztelaniaz idazten duten Angela Figuera, Blas
|
de
Otero, Javier de Bengoechea, Jorge Gonzalez Aranguren eta Blanca Sarasuaren olerkiak izango ditugu obra honetan irakurgai.
|
|
|
batetik, euskaraz idazten duten bost egilerenak Juan Mari Lekuona, Bitoriano Gandiaga, Gabriel Aresti, Xabier Lete eta Bernardo Atxaga, eta bestetik, gaztelaniaz idazten duten beste bost poetenak: Angela Figuera, Blas
|
de
Otero, Javier de Bengoechea, Jorge González Aranguren eta Blanca Sarasua.
|
|
|
Atxaga eta Sarasuaz gain haiek irakurri dituzte poema batzuk gaurko ekitaldian, liburuan jasotzen diren beste hainbat olerkariren senitartekoak izan dira ekitaldian: Sabina de la Cruz, Blas
|
de
Otero zenaren emaztea; Milagros Bengoetxea, Javier de Bengoetxearen alaba; Juanita Gandiaga, Bitoriano Gandiagaren arreba eta Ameli Esteban eta Andere Aresti Gabriel Arestiren emaztea eta alaba. Haiek guztiak opari bana jaso dute:
|
|
|
Baliteke. Aresti eta Blas
|
de
Oteroren Bilbo grisago hura nahiago nuen. Birmingham, Bristol, Liverpool eta halako hirietan edertasuna ikusten dut nik, txatarraren eta burdinaren balioa zein den dakiten hiriak.
|
|
2011
|
|
|
" Euskal Herriak, bere zabalera txikia dela eta, beti munduari ateak irekita bizi behar izan du, asimilatuz, eraldatuz eta transmitituz, literaturan Barojak eta Unamunok, Blas
|
de
Oterok eta Lizardik, edo Atxagak eta Espido Freirek egin duten bezala" irakurtzen da Etxepareren webguneko" Euskara eta euskal kultura" atalean. Arreta deitzen du sei idazletik lau erdaldunak izatea eta esparru horretan, hizkuntzarenean alegia, nola jokatuko duten galdetzeko bidea zabaltzen du.
|
|
|
Blas
|
de
Otero omendu dute Bilbon
|
|
|
Blas
|
de
Otero jaio zela 95 urte bete dira eta literatura ibilbide berezia egin dute astearte honetan Bizkaiko hiriburuan, Bilboko poeta ezagunari omenaldia egiteko. José Ángel Iribar futbol jokalari ohiak, Kepa Junkera musikariak, Gurutze Beitia aktoreak eta José Fernández de la Sota idazleak Blas de Oteroren poesia ezagunenak irakurri dituzte, idazlearen lan bilduman esanguratsu izan ziren Bilboko toki zehatzetan.
|
|
|
Blas de Otero jaio zela 95 urte bete dira eta literatura ibilbide berezia egin dute astearte honetan Bizkaiko hiriburuan, Bilboko poeta ezagunari omenaldia egiteko. José Ángel Iribar futbol jokalari ohiak, Kepa Junkera musikariak, Gurutze Beitia aktoreak eta José Fernández de la Sota idazleak Blas
|
de
Oteroren poesia ezagunenak irakurri dituzte, idazlearen lan bilduman esanguratsu izan ziren Bilboko toki zehatzetan.
|
|
|
Abandoko geltokian hasi dute ibilbidea, toki hori oso presente izan baitzen idazlearen bizitzaren lehen urteetan. Hurtado Ametzaga kaleko 28anjaio zen Blas
|
de
Otero, eta bere aitonak, Jose Ramon Muñozek, mediku kontsulta zuen Abandoko geltokiaren aurrean. Bere aitak, Armando de Oterok, eraiki zuen etxea eta bertan bizi izan zen poeta 10 urte bete arte.
|
|
|
Hurtado Ametzaga kaleko 28anjaio zen Blas de Otero, eta bere aitonak, Jose Ramon Muñozek, mediku kontsulta zuen Abandoko geltokiaren aurrean. Bere aitak, Armando
|
de
Oterok, eraiki zuen etxea eta bertan bizi izan zen poeta 10 urte bete arte. Sabina de la Cruz alargunak Blas de Oteroren testu autobiografiko ezezagun batirakurri du bertan (testu horretan bere etxea eta aitonaren etxea izan zituen hizpide olerkariak).
|
|
|
Bere aitak, Armando de Oterok, eraiki zuen etxea eta bertan bizi izan zen poeta 10 urte bete arte. Sabina de la Cruz alargunak Blas
|
de
Oteroren testu autobiografiko ezezagun batirakurri du bertan (testu horretan bere etxea eta aitonaren etxea izan zituen hizpide olerkariak). Ibone Bengoetxea Bilboko Udaleko Kultura zinegotziakBiotz Begietan lana ere irakurri du lehen geldialdi honetan.
|
|
|
Hortik aurrera Paganik hamaika kategoria ekarri zituen bere obituarioetara: Obituario Inarrosiak (Divine, Juanma Suarez, Sid Vicious); Obituario Estrabikoak (Roy Orbison, Federico Fellini); Obituario Beltzak (Blas
|
de
Otero, Charles Mingus, Carlo Giuliani); Obituario Sakonak (Jacques Cousteau, Gilles Deleuze); Obituario Tamalak (Drazen Petrovic, Natalie Wood); Obituario Neurrigabeak (Jorge Luis Borges); Obituario Desorekatuak (Mobutu Sese Seko), eta abar. Guztira, ehun kategoria baino gehiago, halako moduan non kategoriarik gabeko hil oharrak arruntzat hartzen zituen.
|
|
2012
|
|
|
Hartara, agertokian, kolore aldakorretako argi ahulek girotuta, aretoko isiltasunari aurre egin behar izan zioten ia hogei artistak, 11:15etik 19:30era iraun zuen etengabeko errezitaldian. Blas
|
de
Otero poeta bilbotarraren olerkia du oinarri jaialdiaren izenburuak, eta olerki hori irakurriz abiatu zuen errezitaldia Cristina Peri Rossik, goizean. Umorezko piezak indarkeriari buruzkoekin tartekatu zituen Uruguaiko poetak, eta azken olerkian Ciudad Juarezko emakumeei omenaldia eginez utzi zion lekua Karen Connellyri.
|
|
|
Asiako literaturetakoak (Rabindranath Tagore indiarra, Omar Khayyam pertsiarra, Tao Te Ching anonimo txinatarra), latinoamerikar literaturetakoak (Vicente Huidobro txiletarra, Gabriel García Márquez kolonbiarra, Amado Nervo mexikarra), Europako literatura, txikietakoak? (Frédéric Mistral proventzarra, Séamus Ó Mainnin irlandarra, Salvador Espriu katalana, Per Denez bretoia), autore ez hain ezagunak (Karel Toman txekiarra, Henrik Ibsen norvegiarra, Endre Ady hungariarra), garaikideagoak (Blas
|
de
Otero, Boris L. Pasternak, Dionisio Ridruejo, Bertolt Brecht, Bruce Marshall), emakumezkoak (Gabriela Mistral txiletarra, Rosalía de Castro galiziarra, Emily E. Dickinson eta Edna St. Vincent Millay estatubatuarrak, Selma Lagerlöf suediarra) eta abar.
|
|
|
gisa definitu izan den bigarren etapan, artekoan, autore garaikideagoak euskaratu zituen Arestik, eta itzulpen horiek eragin nabarmena izan zuten Arestik garai horretan idatzitako harrizko trilogian (Harri eta Herri, 1964; Euskal Harria, 1967; Harrizko Herri hau, 1970). Garrantzitsuenak gaztelaniazko hainbat poeta (Angela Figuera, Blas
|
de
Otero, Gabriel Celaya, José María Basaldua, Javier Ortiz88), eta Nazim Hikmet turkiarra lirateke (hau ere poeta konprometitu eta komunista izanik, aurrekoen ondoan sailka daiteke). Poeta horiek, joera estetikoengatik baino gehiago, gaiarengatik interesatzen zitzaizkion Arestiri, bere inguruko gizarteko injustiziak salatzen zituztelako.
|
|
|
“10 urte gutxienez dira”. Gerta daitekeenaren adierazgarri, Blas
|
de
Otero kalea, klinikatik hurbilen dagoenetako bat, hasita dago ondorio txiki batzuk nabaritzen. Kon tsumoa “berpizten” hasi da azken hileetan.Beherakada nabariaBizi bizia zen eremua, askoz lasaiago ageri da joan den ekainetik.
|
|
|
11:00: 30 y 17:00: 00.11: 30 ERRALDOI TOPAKETA Ibilbidea honakoa izango da: Blas
|
de
Otero 42, Luis Power, Madariaga, Frontoia, Done Petri plaza, Madariaga, Heliodoro dela Torre, Blas de Oteron amaitzeko 15ak aldera.12: 00 TOMATE NAGUSI sukaldaritza txapelketa. Anima zaitez plater bat prestatzen, hori bai, osagai berezia eta ezinbestekoa, tomatea da.
|
|
|
Azkenaldi honetan, hiru poema izan ditut maiz gogoan. Bittoriano Gandiagarena da bat, lehendakarigai den Laura Mintegirena bigarrena, eta Blas
|
de
Oterorena hirugarrena. Hemen dituzu, lagun, opari.
|
|
|
Hirurak hitzaren indarraz eta balioaz mintzo dira. Blas
|
de
Oterorena euskarara ekarri dut, nahiz eta badakidan zuetako askok, nik bezala, Paco Ibañezek gaztelaniaz kantatutakoaren oihartzuna duzuela barrenean.
|
|
|
HITZA GELDITZEN ZAIT (Me queda la palabra) Blas
|
de
Otero
|
|
2013
|
|
|
Sabina de la Cruz, Blas
|
de
Oteroren (1916, Bilbo, Madril) alargunak kontatzen duenez, poetari sarritan joaten zitzaion gogoa haurtzaroko Orozkora. Hangoa zuen ama eta haren aldeko familia guztia.
|
|
|
Gabriel Arestik egindako itzulpenetan, Blas
|
de
Otero euskaraz irakurtzeko aukera
|
|
|
Euskaraz ez jakin arren eta, ondorioz, euskaraz ez idatzi arren, euskal poetekin eta euskal poesiarekin harreman estua izan zuen Blas
|
de
Oterok. Lauaxeta ezagutu zuen 36ko gerraren aurretik, eta Gabriel Arestiren adiskidea izan zen gerraren ondoren.
|
|
|
Lauaxeta ezagutu zuen 36ko gerraren aurretik, eta Gabriel Arestiren adiskidea izan zen gerraren ondoren. Blas
|
de
Oteroren poema gutxi daude euskaratuta, eta egin diren itzulpen gehienen egilea Gabriel Aresti da: Majoria haundiarekin, Oso hurrutian, Biotz begietan, Hibaiaren uholdea, Adiskidearen kanta, Espainiaren izenean, bakea, Eskatzen dut bakea eta hitza, Gallarta... Euskarari ekarriak atarian irakurgai daude horiek eta beste hainbat, Sabin Muniategik itzulitako Blas de Oteroren beste bi poemarekin batera.
|
|
|
Blas de Oteroren poema gutxi daude euskaratuta, eta egin diren itzulpen gehienen egilea Gabriel Aresti da: Majoria haundiarekin, Oso hurrutian, Biotz begietan, Hibaiaren uholdea, Adiskidearen kanta, Espainiaren izenean, bakea, Eskatzen dut bakea eta hitza, Gallarta... Euskarari ekarriak atarian irakurgai daude horiek eta beste hainbat, Sabin Muniategik itzulitako Blas
|
de
Oteroren beste bi poemarekin batera.
|
|
|
Prest dagoenean, platerean jarri txerri masail zatiak saltsa apur batekin eta gaineratu kipula karamelizatua eta panadera erako patatak. Denbora behar da plater hau prestatzeko, baina emaitza ezin okela samurargoa da; merezi du! Vinoteca Mesón La Tortilla Blas
|
de
Otero 43 DEUSTU 94 447 29 05Astegunetan 8:30: 30Larunbatetan 10:00: 30Igandetan 13:00: 00
|
|
|
Blas
|
de
Otero kaleko 43 zenbakian dagoen Vinoteca Mesón La Tortillara joan gara oraingoan, egunero eskaintzen duten pintxo errakargarriz beteta dagoen barraren aurrean, beraien errazio deigarrienetako bat zelan egiten den azaldu digute.Pintxoaren historiaDuela lau urtetik, taberna berritu zutenetik, Vinoteca Mesón La Tortilla izenarekin ezagutzen dugu. Ordutik bezeroei gauza “desberdinak” eskaini nahian ari da Mikel Alonso eta bere lantaldea.
|
|
2014
|
|
|
Erraldoiak agertuko dira handik gutxira; Blas
|
de
Otero kalean jarri dute ordua, 11:30ean. Ikastolako Gure Herria taldeak, bestalde, dantza erakustaldia eskainiko du, 12:00etan.
|
|
|
Erein. Luis Garderen (Iruñea, 1961) poema liburu berriak, Maizter arrotza (Erein, 2013), Blas
|
de
Otero Nazioarteko V. Lehiaketa saria irabazi zuen 2012an. Baiki, Garderi ez zaio batere arrotz egiten poesia sariak irabaztea:
|
|
|
Blas
|
de
Otero Poesia Lehiaketaren VI. edizioa irabazi zuen Unai Baztarrikaren `Ezinbestean´ poema bilduma argitaratu du Udaleko Kultura sailak.
|
|
|
Bilboko Udakeko Kultura eta Hezkuntza Sailak urterik urte antolatzen duen Blas
|
de
Otero Poesia Lehiaketaren VI. edizioaren euskarazko modalitatea irabazi zuen lana liburu formatuan argitaratu berri da. Ezinbestean izenburua daraman obra hau, Arrasateko kooperatiba batean ingeniari informatiko gisa lan egiten duen Unai Baztarrika poeta beasaindar gaztearen opera prima dugu.
|
|
|
Unai Baztarrika Otegik (Beasain, 1982), Miren Agur Meabe eta Castillo Suarez idazleek eta Jon Kortazar idazle eta literatur kritikariak osatutako epaimahaiak iazko abenduaren 9an plazaratutako epaiari esker irabazi zuen Blas
|
de
Otero Lehiaketa. Seigarren edizio horretan, euskarazko zazpi obra aurkeztu ziren guztira, hizkuntza honetan izandako ordurarteko partaidetza marka guztiak hobetuz.
|
|
|
Euskarazko nahiz gaztelaniazko modalitateetan 6.000 euroko sari bana ematen duen lehiaketa honek helburu bikoitza du hasiera hasieratik: literatur sorkuntza sustatzea eta Bizkaiko hiriburuko bizilagunei Blas
|
de
Oteroren figura ezagutaraztea.
|
|
2015
|
|
|
Funtsean Arestiren interpretazio gaiztoa leporatzen zion," azpijokolari eta borondate txarrekoa" izatea. Gainera, plagiatzailea izatea halaber, Saizarbitoriari kopiatu ziolako makurki Angel Zelaieta biografoaren bidez Arestirengan Blas
|
de
Oterok izan zuen eragina. Aresti ahaztua ote zegoen galdegiten zuen Hernandez Abaituak, aurreko urteetan ateratako berredizio eta estudioak aztertuz.
|
|
|
–Buruz idazten dut begien aurrean izan nuena?, dio Blas
|
de
Otero poetak. Oroimena, ordea, galbahearen gisakoa dela diote, legarra atxikitzen duela, baina pasatzen uzten hondarra.
|
|
|
Baina artean bide berriak ari ziren jorratzen Gabriel Arestiren barnean. Denen artean, Blas
|
de
Oteroren poesia ezagutzen hasia zen. Honela idatzi zion 1959an Txomin Peilleni:
|
|
|
Eta Norbert Tauerri honela diotso: «Gainera Blas
|
de
Oteroren olerki guztiak euskeratzen hari naiz. Hau da erdal poeta bilbotar bat[...] oso euskal arimakoa, gaurko gaztelatar poetarik famatuena» (Aresti, 1986, 10, 153).
|
|
|
Ezaguna da, gainera, Gabriel Arestiren eta Blas
|
de
Oteroren artean adiskidantza handia izan zela. Blas Kubatik itzuli zenean, Arestiren familiaren etxera joan zen bizitzen eta haren alaba Andereren (1968) izan zen.
|
|
|
Harri eta Herri lau zatitan banandu zuen Gabriel Arestik eta badirudi atal bakoitzak poetika egiteko modu desberdinak erabiltzen dituela. ...ik ikusi duenez, oso esanguratsua da liburuari Gabriel Arestik jarri zion eskaintza, hor euskal kultura literario osoa agertzen baita, bai euskaraz idazten duena (Martin Arrizubieta, Joxe Azurmendi, Antonio Arrue, Luis Mitxelena, Manuel Lekuona, Emanuel deitua, Txomin Peillen, Aurre Apraiz, Mikel Lasa,) bai gazteleraz (José María Basaldua, Vidal de Nicolás, Gregorio San Juan, Julio Maruri, Blas
|
de
Otero, Antonio Jiménez Paricás), horietako gehienak Alderdi Komunistaren inguruan ari zirenak.
|
|
|
Harri eta Herriren lehen zatia Blas
|
de
Oteroren antza duen arloa da. Hor dira hitz apurtuak, ondoren sonetoak apurtuko diren moduan, erregistro aldaketak («Dom Peilheni hitz apurtuak» poemaren barruan gutun bat sartzen da, oso arrunta), hitz jokoak («además (antes era ademenos)», «Amen, Jesus» esaldiaren jokoa den «Hemen./ Jesus»), elkarrizketak poemen barnean, euskaraz eta erdaraz eginiko biraoak.
|
|
|
Urte askotan argitaratu gabe egon ondoren, Sabina de la Cruz en edizioan, 2010ean, Blas
|
de
Oteroren Hojas de Madrid liburu ezezaguna eman zen argitara. Egia da 1968tik aurrerako poemak biltzen direla liburuan, baina poemak egiteko moduak badu Gabriel Arestik erabiltzen zituen teknikekin zerikusirik, arnasa bakar batek mugituko balitu bezala poeta biren lumak:
|
|
|
hitz jokoak, txisteak, esaldien moldapen berria («Una morena/ y una rubia,/ hijas del pueblo de Valladolid»), espazioaren erabilpen sentikorra: «Pues bien, lo que más amo es Sestao», nitasunaren agerbide etengabea, Blas
|
de
Oteroren izena han eta hemen, herri poesia eta koplak egiteko zaletasuna, Kubako oroimena, Harri eta Herrin agertuko dena, Gabriel Arestiren nazioarteko aipamenei hasiera emanik («Siboneitik Kubakanera»)... Ez ote du horrek guztiak Harri eta Herrin egiten den poesiarekin loturarik?
|
|
|
' Tres nombres de mujer', euskal egileen poemetan oinarritutako beste horrenbeste abestik osatutako zikloa da. Horrela, Isabel abestiaren jatorria Blas
|
de
Oteroren poema batean dago, Ainhoa Bernardo Atxagaren poema bat da eta, azkenik, Begoña Angela Figueraren testu bat da. Azpimarratu behar da Ainhoa dela Terueleko egile bikainak euskaraz idatzi duen lehenengo abestia.
|
|
|
Asuncion Silva, Neruda, Vallejo, Guillen, Alberti, Aragon, Maiakovski, Blas
|
de
Otero, Gabriel Celaya, Angela Figuera, Jose Maria Basaldua, Edgar Allan Poe
|
|
2016
|
|
|
Oteizak asmatu eta argitaratu ez zuen antologia batean, Aresti, Joxe Azurmendi eta Mikel Lasarekin batera agertu behar zuen Otsalarrek. Lan horretarako Blas
|
de
Oterok idatzia zuen azken hitza.
|
|
|
1) 1961 Norbert Tauerri idazten dio esanaz. Blas
|
de
Oteroren olerki guztiak euskeratzen hari naiz? (1986, 10:
|
|
|
1961ean. Erderazko lau poeta? deituriko antologia laburrean Blas
|
de
Oteroren 10 poema argitaratu zituen. Eta 1962an. Majoria haundiarekin?
|
|
|
KORTAZAR, Jon (2015): . Las relaciones literarias entre Blas
|
de
Otero y Gabriel Aresti?. Ancia.
|
|
|
Dokumentazio ugari eraman du Guardia Zibilak Blas
|
de
Otero kaleko 13 atariko etxebizitza batetik atzo goizean ia bost orduz miaketa egin eta gero. Bertan bizi den gizona aske geratu da.
|
|
|
Ezustekoa hartu zuten atzo goizean Blas
|
de
Otero kaleko auzotar eta merkatariek Guardia Zibilaren bost furgona bi zuri kolorekoak kale erdian geratu eta hainbat agentek errepidea eta espaloia itxi zutenean Rafaela Ibarra eta Luis Power kaleen artean.
|
|
|
Blas
|
de
Otero kaleko 13 atariko etxebizitza batean sartu ziren" kasko eta ezkutu eta guzti" lekukoek adierazi zutenez. Miaketa egin bitartean Guardia Zibileko hainbat agentek kalea moztu zuten ibilgailuentzat.
|
|
|
Blas
|
de
Otero poetaren jaiotzaren mendeurrena dugu aurten. Hori dela eta, Oterorekin batera ibili ziren beste bi poeta bildu dituzte emanaldi berean:
|
|
2017
|
|
|
Soul eta house klasikoaren zertzeladak ere baditu. 19:00etan ariko da, bihar, Blas
|
de
Otero unibertsitate egoitzan. Sarrera librea da.
|
|
|
Besteak dantzarako doinuak ditu protagonista. Bihar 13:00etan emango du kontzertua Blas
|
de
Otero unibertsitate egoitzan. Sarrera librea da.
|
|
|
Mikel Etxaburuk ipurtargiarena egin du Bilboko Blas
|
de
Otero Poesia saria merezi izan duen Lo zaudela zabaldu dizkizut begiak (Erein, 2016) honetan. Ipurtargiak ez ei du eguzkia helburu:
|
|
|
Bernardo Atxaga aipatu zuen Lutxo Egiak lehenik, asteasuar bilbotartua. Haren atzetik etorri ziren Miren Agur Meabe, Koldo Izagirre, Jon Alonso, Jon Arretxe, Irati Jimenez, Blas
|
de
Otero, Itxaro Borda eta abar. Eta, jakina, Gabriel Aresti.
|
|
|
Gabriel Areti eta Blas
|
de
Oteroren poesiaz hasi zen Zulaika, Bilbori egindako erreferentziak etengabeak baitira bien lanetan, baina taldekideek ez zieten arreta gehiegirik jarri esan zituenei. Segidan, ordea, Nerbioi ezkerraldeko herriei begira jarri eta hirurogeita hamarreko hamarkadan eman zen rock taldeen loraldia aipatu zuenean, denek adi adi jarraitu zioten.
|
|
|
1930ko hamarkadan, Estepan Urkiaga Basaraz Lauaxetak euskarazko argitalpen, poesia eta antzezlan ugari sustatu zituen. 24 urte zituela argitaratu zuen lehen olerki bilduma, Bide barrijak, eta Alea bezalako taldeen bitartez bere belaunaldiko olerkariak ezagutu zituen, Blas
|
de
Otero eta Federico Garcia Lorca, besteak beste. Gerra Zibilean Gernikara joan zen egunkari frantses bateko berriemaileari laguntzeko, eta han atxilo hartu zuten tropa frankistek.
|
|
|
Pizkundea esan zaion gerraurreko literaturan gailenduriko beste poeta batek, Lauaxetak, Federico García Lorcaren ‘Prendimiento de Antoñito el Camborio en el camino a Sevilla’ ren ideian eta irudietan oinarritutako beste atxiloketa bat deskribatu zuen ‘Langille eraildu bati’ poeman (Romancero gitano, 1928 eta Arrats beran, 1935). Hurbilago, Gabriel Arestik poema bat baino gehiago zor dio Blas
|
de
Oterori (‘Egia bat esateagatik’, ‘Gizonaren ahoa’, ‘Bladiri doakio ene hasarrea'...), eta ez zuen inoiz ezkutatu. Baina mailak daude zorretan.
|
|
|
Eta euskal filmotekako apal batean gelditu zen, plastikozko kutxa berde batean bilduta. Alta, Luis Iturriren lan batean oinarritutako lan hartan Gabriel Celaya, Gabriel Aresti eta Blas
|
de
Oteroren poemak erabili zituen Loiartek. Xabier Amurizaren bertsoak.
|