|
2007
|
|
|
Izan ere, bi nazio horietan vasco lechero aren irudia oso erroturik dago jendearengan eta hori Europatiko inmigrazioa oparoena izan zen garaietatik dator. Río
|
de
la Plata inguruko ia biztanle guztien artean uste zabala zen, inolako zalantzarik gabekoa gainera, euskal herritarrek naturaz esnegintzarako molde edo trebetasun berezia zutela. Gaur egun ere, nahiz eta aspaldian egoera asko aldatu den, irmo dirau irudi horrek.
|
|
|
urrinen dagoan hareatzara joan gara, geure senari jarraituta. Rio
|
de
la Plata aurrean, eta atzean arbolak, palmondoak, bedarra eta musika ona daukan tabernea. Hareatza nasaia da, harea ia zuria da, eta errekako ura gorri kolorekoa, baina garbi dago.
|
|
|
Extremaduran, Alba Plata proiektuaren helburua da autonomia erkidegoan dituen baliabide interesgarriak birgaitzea, zaharberritzea, babestea eta seinaleztatzea. Vía
|
de
la Plata en Extremadura web orriak, Bidearen historia zehazten duenak, horri lotutako albisteak eta gertakariak biltzen ditu, aterpetxe eta museoen gisako baliabide interesgarriak zerrendatzen ditu eta Alba Plata proiektuaren berri ematen du. Guiarte atariak ere badu atal bat:
|
|
|
Zilarraren bidea ibilbidea gurutzatzen duen herri bakoitzari buruzko informazio zehatza, bidaiarien kronikak eta baita foro bat ere. Azken orrialde honek, gainera, “La Guía de la Vía
|
de
la Plata. Pueblo a pueblo” liburua, Tomás Álvarez EFE agentziako kazetariak idatzia eta Lobo Sapiens argitaletxeak argitaratua.
|
|
2008
|
|
|
Via
|
de
la Plata bidea egiten ari den erromesak hamaika kontraste aurkituko ditu, kilometroak adina ia (980).
|
|
|
Zamorako Granja de Moreruela herrian zuten aurtengo bizikleta irteeraren abiapuntua. “Ruta
|
de
la Plata delakoaren zati bat egin dugu. Sevillatik Santiagora doan bidea da eta aurreko urte batean osorik egin bagenuen ere, aurten Zamoratik hastea erabaki dugu.
|
|
2009
|
|
|
Donejakue bidea sarritan egindakoa da Alejandro: frantsesa, ruta
|
de
la plata, kostakoa etab. Duela urte batzuk, zaharra (primitivo) egiten ari omen zen Salas herria beheko zuloan utzi eta Bodenayako sarrera sarreran salgai ikusi omen zituen etxea eta bere garaia. Aldi hartan, taxista lanetan zebilen Madrilen.
|
|
|
1 Mirandes: Iker; Garmendia, Raúl Lozano, Cabero,
|
De
la Plata; Tato, Tartara, Agustín, Pablo; Candelas eta Haritz.
|
|
|
sólo digo es una tierra que en mucha parte de ella no llueue jamás y con todo eso es muy fértil y abundante de pan y vino, carne y todo género de fructas pero con todo eso por ser de tanto dinero y plata vale todo un ojo de la cara como dizen, sácase aquí la mayor parte
|
de
la plata y oro que va a España, el temple en esta ciudad de los Reyes es lindísimo porque jamás haze frío y el calor es poco en su tiempo, la tierra dentro hazia arriua es muy diferente porque llueue y nieua y haze más frío que en España, ay unos carneros tan grandes que los traen cargados como burriquillos por los caminos y andan cinquenta leguas y aun 1000 que paresce ymposible de creer ...
|
|
|
quando yo beo en estas partes algunos que tienen una ropa y que mandan el mundo me espanto(?) En estas tierras ay las mejores avilidades que ay en toda España y es lástima ber quán arrinconados andan que estos son los más perdidos que ay en las Indias, y pensar que en esta tierra ganan de comer por sauer es tontería que de esto se ríen acá. Los hombres que tiene ánimo o clérigo pariente o canónigo o oydor estos son los que goçan
|
de
la plata y los que la manigan y de otra manera si no es por bentura no ay quien gane plata, porque oy en día está esta tierra tan perdida como España pues en esta billa no ay sino jugadores y paseantes?
|
|
|
Andaluziarrak esaterako, Argentinako Gobernuak ez zituen ikusi ere egin nahi eta emigrazio agenteei andaluziarrik ez erreklutatzeko gonbitea egiten zien: «Por no adaptarse su carácter a la vida que hacen los naturales de los pueblos
|
de
La Plata, lo cual da ocasión a frecuentes disgustos que más de una vez produjeron lamentables desenlaces»80 Hegoaldeko eta iparraldeko pertsonen arteko konparaketa hau ez zen Espainian edo Euskal Herrian soilik egiten, Europa guztirako balio zuen ideia bat zen hau, Europa iparraldeko bizilagunak langileagoak eta modu berean berritzaileagoak ziren, ideia horren berri Blanca Sanchez-ek ematen di...
|
|
|
Testu horiek A Guerra Cicil Española na narrativa infantil e xuvenil (2008, Santiago de Compostela) eta I Congreso Internacional de Literatura y Cultura españolas contemporáneas (2008, Argentinako Unversidad Nacional
|
de
la Plata) biltzarretan aukeztu ziren. Gaztelaniaz aurkeztu ziren.
|
|
|
Handik urte batzuetara, betarramisten kongregazioa Río
|
de
la Plata gurutzatu eta Montevideon ere finkatu zen, bertako euskal koloniarekin lanean ari zen apaiz baten erretreta behartua zela eta. Dominique Sarrote, Kansaseko trapisten monasterio bateko kidea zelarik, nagusiek Montevideora bidali zuten, han indiarrentzako misio berri bat eraikitzeko behar ziren sosak limosnen bidez eskuratzeko.
|
|
|
–, (1996): El aporte europeo a la Iglesia en el Río
|
de
la Plata: la presencia religiosa vasca() [doktore tesia], Euskal Herriko Unibertsitatea.
|
|
|
–Vascos y Vascongados: luchas ideologicas entre carlistas y nacionalistas en los centros Vascos del Rió
|
de
La Plata?, Emigraciones y Redes sociales de los Vascos en America, EHU, Gasteiz.
|
|
2010
|
|
|
1 Ambiente familiar, Carlos Leiva (Pontificia Universidad Católica, Txile). 2 Babylon 2084, Christian Schleisiek (Fachhoschule Mainz, Alemania). 3 Deuteronomio, Angello Faccini (Escuela de Cine Black María, Kolonbia) 4 Dom Smierci, Matej Bobrik (PWSFTITV? ...acional de Cine y Televisión, Kuba). 10 Miten Marjoja Poimitaan, Elina Talvensaari (Aalto University, Finlandia). 11.Outing, Jow Zhi Whei (The Puttnam School of Film, Singapur). 12 The Confession, Tanel Toom (National Film and Tv School, Erresuma Batua). 13 The Lives and Times of Abraham, Yaron Dahan (Beit Berl College School of Art, Israel). 14 Tuneles en el rio, Igor Galuk (Universidad Nacional
|
de
La Plata, Argentina).
|
|
|
DOKUBAZAAR independent documentary film festival Ljubljana (Eslovenia) FESTIFREAK, 6º Festival de Cine Independiente
|
de
la Plata, Buenos Aires (Argentina) FEMCURT, Festival de Cinema Social de Banyoles (Katalunia) VII Festival Intern de Cinema Solidari, Sant Sadurni d' Anoia (Katalunia) VII Festival Internacional de cortometrajes FENACO (Peru). Lehen saria. XVII FESTIVAL CORTO CIUDAD REAL 29 FESTIVAL DE CINE Y VIDEO DE NAVÁS 2010 (Documental onenaren saria). Muestra de Cortometrajes VIDEO/ JUJUY/ CORTOS/ JUJUY/ (Argentina). 64 FESTIVAL INTERNAZIONALE DEL CINEMA DI SALERNO (Italia). Sección OF DOCUMENTAL del 13º CINECULPABLE 2010 12th Madurai Film Festival 2010 (India). ATLANTIDOC 2010 (Paraguay). Curt al pap 10, Parcent
|
|
|
laster euskaldunak euskaldun gisa identifikatuko du bere burua, eta harrera egin dion gizarteak ere euskalduntzat joko du, frantses edo espainol denaz landara. Alvarez Gilaren arabera, horrelaxe edo sortu ziren Rio
|
de
la Plata aldean XIX. mendearen azkenaldian euskal identitatearen formulazio berri batzuk, gutxienez prenazionalista modura sailka daitezkeenak, eta garapen eta diskurtsoaren aldetik oso oso bereziak izan zirenak paraleloki Euskal
|
|
2012
|
|
|
Beranduago iritsi ziren Basterretxeatarrak, Jose Luis Ituarte Etxekalte, Patxo Agirre, Tellagorri eta abar. Horiek, Kubako berrogeialdia jasan eta gero, Rio
|
de
la Plata barkuan Buenos Airesera egin zuten eta uretan egon arren, oraindik izualdiren bat edo beste sufritu zuten. Nestor Basterretxea akordatzen da urpeko alemaniar batekin izandako azken enkontruaz:
|
|
|
–Los títulos de las conferencias son: . Orígenes y virtudes del tango?,. El compadrito?,. El Río
|
de
la Plata a comienzos de siglo?,. El tango y sus derivaciones???. En estas conferencias. Jorge Luis Borges no sólo recurrirá adocumentos y testimonios que ilustran sobre el tango en el Río de la Plata sino que contará sus experiencias personales en el Palermo feo donde compadritos y orilleros protagonizaron historias y anécdotas que muestran el espíritu de una época en Buenos Aires?».
|
|
|
–Orígenes y virtudes del tango?,. El compadrito?,. El Río de la Plata a comienzos de siglo?,. El tango y sus derivaciones???. En estas conferencias. Jorge Luis Borges no sólo recurrirá adocumentos y testimonios que ilustran sobre el tango en el Río
|
de
la Plata sino que contará sus experiencias personales en el Palermo feo donde compadritos y orilleros protagonizaron historias y anécdotas que muestran el espíritu de una época en Buenos Aires?».
|
|
|
Igartua, J.J.; Humanes, M.L.; Muñiz, C.; Cheng, L.; Mellado, C.; Medina, E. eta Erazo, M. A. (2004): . Tratamiento informativo de la inmigración en la prensa española y opinión pública?, in A. Verano (arg.), Setenta años de periodismo y comunicación en América Latina, Ediciones Universidad
|
de
La Plata, Buenos Aires.
|
|
|
Geroztik, arrantza ondasunez gain, kontinente berriko lurretan barna aurreratu eta belardi zabalek eskaini oparotasunak erakarrita, euskal abeltzainak hasi ziren lurralde berri hartara hurbiltzen. Arrazoi politiko zein ekonomikoak zirela eta, XIX. mende erditik goiti, iparraldeko euskaldun ugarik Hego Amerikako Rio
|
de
La Plata inguruko herrialdeetara emigratu zuten, Uruguaira lehenik eta Argentinara ondoren. Maialen Errecart.
|
|
|
Idatzita utzi zituen. Eta Mar
|
de
la Plata ostatuan zuen logela utzi ostean, Atlantikoaren baitara joan zen. Idatzi zuen lehenengo poemak heriotza zuen ardatz, eta, antza, azkenak ere bai, La Nacion egunkarira bidali zuen poeman bere heriotzaren gainean jarduten baitzuen.
|
|
2013
|
|
|
b) Vía
|
de
la Plata, esate baterako, zeinak Gijón eta Sevilla lotzen baititu.
|
|
|
Espainia osoan aurkitzen dugu tipologia hau, ibilbide hauetan, besteak beste: Santiago bidea (Santiagora doazen donejakueko bideen sarea), Vía
|
de
la Plata (Gijón eta Sevilla artekoa), Sefaradeko Hiriak (Espainia judua zeharkatzen duen bidea), Gaztelaniaren Bidea (Donemiliaga Kukula, Santo Domingo de Silos, Ávila, Salamanca eta Alcalá de Henares dira puntu nagusiak) eta Andaluziako andalustar ondarearen bideak (Wahington Irving, Kalifa herriaren Bidea, etab.).
|
|
|
Ingeniero Roggero urtegia Rio
|
de
la Plata itsasadarra
|
|
2014
|
|
|
Desagertu asko egon zen Argentinan Videlaren garaian, ezaguna da, helikopteroetatik, hegazkinetatik botatzen zituzten gorpuak, gorpu izan baino lehen ere bai beharbada, Río
|
de
la Plata, injekzioez ere hitz egin da. Kamioietara sartu baino segundo batzuk lehenago jartzen zituzten injekzioak, kamioian hiltzen ziren, errazago eramaten zituzten pertsonak horrela hegazkinetara ESMAtik, Escuela de Mecánica de la Armada.
|
|
2015
|
|
|
Rio
|
de
la Plata
|
|
|
Rio
|
de
la Plata
|
|
|
Euskal komunitate barne eta kanpoan pilota aitzinarazteko ahalegina ari dira egiten Argentinan. Ez bakarrik mota ezagutu eta hedatuenak, baizik eta garai batean arras hedatu zirenak Rio
|
de
la Plata aldean eta egun apaldurik direnak. Lan hortan ari dira FEVA, Argentinako Euskal Elkarteen Federazioa, eta zenbait jende.
|
|
2016
|
|
|
Estuarioa (Rio
|
de
la plata)
|
|
|
Estuarioa (Rio
|
de
la plata)
|
|
|
Rio
|
de
la Plata
|
|
2017
|
|
|
Mehats, C., 2012,. Eskual Herria: journal des basques français du Río
|
de
la Plata?, Vasconia, 38.
|
|
|
Claude Mehats, 2012,. Eskual Herria: journal des basques français du Río
|
de
la Plata, in Vasconia, 38 (447 or.)
|
|
|
Bada, Iparragirrek ordurako euskaldunen himnoa bilakaturiko Gernikako Arbola kantatu zuenean, gurasoak negar zotinka aritu ziren turrustan, eta, bien bitartean, belaunaldi gazte dotorea, euskara apenas ulertzen zuena, irribarreka hasi zen sentimenduzko gaindidura horren aurrean. Nolanahi ere, Iparragirre bertsolaria Euskal Herrira itzuli ahal izan zen, emaztea eta zortzi seme alaba utzita Rio
|
de
la Plata aldean.
|
|
|
Kontua da oso gazterik Rio
|
de
la Plata aldera jo zuela, ez dakigula nola eta zergatik. Hamabost urte zituelarik, 1868ko abenduaren 23an moilaratu zen Montevideon, geroago idatzi zuenez," sin amigos, sin dinero, casi analfabeto".
|
|
2018
|
|
|
Gure aitzinekoek parte handia hartu zuten Ameriken kolonizatzean eta Ternuako arrantzan. Gero, XIX. mende erditik, burrustaka joan ziren Rio
|
de
la Plata hartara, bereziki Iparraldetik. Gisa horretan gure arraitañik Larrabile Zabalainea erosi zuen Argentinara lekutu zen Zabalain familiari, arrotz idazkeran Sabalain:
|
|
2019
|
|
|
Militar frantsesa zen Santiago de Liniers y Bremond (Niort, Frantzia, 1753ko uztailak 25 Rio
|
de
la Plata, Argentina, 1810ko abuztuak 26), Maltako Ordenako zaldun gurutzeduna, San Juan Ordenako zalduna, Montesa Ordenako zalduna, Errege Armadako ontzi kapitaina. Bertzeak bertze, Espainiako Koroaren ondasun administratzaile eta erregeorde izan zen halaber Rio de la Platan.
|
|
2020
|
|
|
Modu grafiko honetan azaldu du Fernando Valladares ekologo eta CSICeko ikertzaileak (Rio
|
de
la Plata, Argentina, 1965) zein den bioaniztasunak eta naturak gizakiak babesteko orduan duten eginkizuna. " Txertorik onena da natura, babes iraunkorra eskaintzen digulako.
|
|
2021
|
|
|
Urte hartan berean sortua zen ‘Centro Navarro’ delakoa, eta puska bat lehenago, 1877an, Laurak Bat; eta 1904an sortuko zen ‘Euskal Echea’ eskola, Euskal Herri osoko euskaldunak partaide, Martin Errecaborde Zalgizeko xiberotarra izan zelarik elkarteko lehenengo lehendakari. Rio
|
de
La Plata eskualdea, Euskal Herri tipi bat zen, eta euskara barra barra entzuten zen bere karrika eta landetan, pilota kantxak nonahi, bertsulariak eta euskal musika ere bazituela giro edertzaile. Egun elkarte guzi hauek segitzen dute zabalik, historia handia dutelarik gibelean.
|
|
|
Mendebaldea prestatzen ari da bere elezaharrak ekialdekoei gehitzeko. Ganges, Nilo eta Rhineko ibarrek beren uzta bildu ostean, ikusteko dago Amazonas, Rio
|
de
la Plata, Orinoko, San Laurendi eta Mississippiko ibarrek zer emango duten. Agian, mendeak aurrera, amerikar askatasuna iraganeko fikzio bat bilakatuko denean orainaldiko fikzio bat den moduan, neurri batean, munduko poetak amerikar mitologian inspiratuko dira.
|
|
2022
|
|
|
Bide batzuk besteak baino gehiago, gainera. Dominguezentzat Sevillatik (Espainia) abiatzen den Via
|
de
la Plata da denetan gogorrena. " 43 etapa dira, batzuk oso luzeak, bero handia egin dezake, eta bideko azpiegitura eta seinalizazioa eskasak dira.
|
|
2023
|
|
|
Hil omen da Milan Kundera, eta gu, aldiz, nola diren gauzak, Juan Manuel Basurkoz akordatu, zera, 1971ko gau batez, nola aurkitu zuen bere burua senyera koloreko elastikoz jantzita eta nola arteztu zuen ezker aldetik zetorkion Alberto Spencer beltzaranaren erdiraketa eskuinarekin Gabriel Bambi Floresen aterantz, eta nola ukitu zuen baloia, leun leun, Floresen aldamenetik: 0, Guayaquilgo Barcelona Sporting Club taldetxoa irabazle, Estudiantes
|
de
la Plata talde argentinar erraldoiaren aurka.
|
|
|
Kontatu zietenez, uruguaiarra zen Kurt, eta airean utzi zuen ideia bat Toninek behin: Kurtek Río
|
de
la Plata betiko gurutzatzeko zioa Uruguaiko Poliziaren itzala atzean uztea izan ez ote zen. Ez zeukan ezer txarrik Lisari eta bioi mutil bera gustatzea, ezta?
|