|
2000
|
|
|
San Markoseko Mankomunitateak ere esperientzi pilotu bat jarri zuen martxan duela bi urte eta egun 500 edukiontzi daude Donostialdean. Urola Erdian 78 kontenedore daude martxotik eta Txingudin 210
|
joan
den uztailetik. Debabarrenako Mankomunitateak 140 edukiontzi (kontenedore bat 500 biztanleko) jarri zituen azaroaren 8an eta abenduaren erdialdera bitartean 1.340 kilo zabor jaso zuten.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren dirulaguntzari esker, edonork, harpidetzaz, erabiliko ditu Euskaltzaindiak sarean jarriko dituen hiztegiok. Gainera, Euskaltzaindiaren sistema informatikoaren berriztapena eta webgunea aurkeztu ziren
|
joan
den urteko abenduan.
|
|
|
Ezaguera etorri orduko haren bertso ikasiak eta bertsolarien istorioak banekizkiela gogoratzen dut. Pixka bat handitzen
|
joan
ahala bertso paperak ekartzen zizkidan. Etxean lehendik ere baziren bertsopaper zahar batzuk eta Txirrita, Udarregi, Pello Errotaren kontuak ere esaten zizkidan, Txirrita eta Pello Errota ezagutu baitzituen berak.
|
|
|
Orduan pentsatu nuen bertsotan egitea edo ikastea. Pixkanaka pixkanaka herritara
|
joan
eta bertsolariak entzuten nituen, eta haiekin lagunartean tabernan kantatu. Hori izan da gure eskola.
|
|
|
Bizitza osoa igaro duzu bertsoaren inguruan. Nola
|
joan
da heltzen bertsoekiko zure harremana?
|
|
|
Kotxeak beranduago etorri ziren, baina motoak baziren... Baina ordura arteko ohituretan herri batera bertsotara
|
joan
eta iluntzean etxera alde egitea pekatu handia zen! Orduan ere plazan kantatzen zen, baina tabernan eta sagardotegian egiten zuen bertsolariak graziarik gehiena.
|
|
|
Umore tonua txertatzeko, estatubatuar bikotea dago. Hiru protagonistez landa, dozenaka izango dira
|
joan
etorrian ibiliko diren beste pertsonaiak.
|
|
|
(...) Aurrrekontuak murritzak izan arren, gauza asko egin daitezke. Mutur batetik bestera
|
joan
da: Madrilen arrakasta izan duten ereduak kopiatu dira edo folklorearekin betelana egin da.
|
|
|
Taldea osatuz
|
joan
zen. 1970an Panpi Lacarrieu bildu zen, eta 1972an Pierpol Berzaitz.
|
|
|
Pierpolek taldea utzi zuen Parisera
|
joan
baitzen Credit Agricole bankuarentzat lanera. Hori izan zen arrazoi nagusia.
|
|
|
Halako gidari batekin, nolaz ez, Hegoaldea ezagutu eta maitatu baihuen. Lapurditik Xiberoarat
|
joan
hintzen duela aspaldi, lotsarik gabe, lekuko eskualkia ikasi, maiatu, idatzi eta kantatu duk. Hain ongi egin dituk horiek oro, ezen eta Larrañe herriko auzapeza den Marzelek duela gutti ez baitzuen sinetsi nahi Manexa hintzela.
|
|
|
Urteak
|
joan
dituk, hire bidea segitu duk, prefosta, betiko bide zuzena, uhainek trabaturik ere, jakin duk, beti, barkua porturat eramaiten. Iparra ala Hegoa, hik beti ukan dituk pareko.
|
|
|
Hirugarrenak Euskal Etnologia ikasten ari zenekoa eta Aranzadirekin izandako hartuemana aipatzen ditu. Laugarrenak gerra hasi eta ihesi
|
joan
zenekoa. Eta azken bietan Iparraldean bizitako urteak eta 1953an Atauna itzuli zenekoa
|
|
|
zigor bataloietan eta urte batzu geroago Francoren aurkako erresistentzian Bigarren Gerrate Mundialak erdi erdian harrapatu zuelarik. Eta tartean hainbat
|
joan
etorri Estatu Batuetara, Paris eta Londresera, Ozeaniako itsasoetan gerra eginez... soldadu yanki gisa! Hau amaitu zenean Mexikon eta Estatu Batuetan bizi izan zen baina beti ere Europara askotan etortzen zelarik eta Euskal Herriko egoerari buruz aski kezkatuta zegoela...
|
|
|
Olariaga, Zabaleta, Urmeneta, Mattin... komikigintza eta ilustrazioak gurean eman dituen izenik nabarmenenak orriotan arituak dira. Izen hauek topatzeko 70eko hamarkadaraino
|
joan
behar dugu eta, hala ere, lehenago hainbatek ipini du bere umorea aldizkarian.
|
|
|
Analisiei eskerrak konturatu ziren mota guztiak ez zirela onak sagardotarako. Beraz, batzuk baztertzen
|
joan
ziren eta onenekin (hamabiren bat edo) geratu ziren. Hala ere 40 bat mota gordetzen dituzte Hondarribiko zentroan.
|
|
|
Dirua soberan eta astebeteko oporrak ditugula pentsatu eta gertueneko bidai agentziara hurbildu gara. Irudimena askatu eta Rio de Janeirora
|
joan
nahi dugula esan diogu agenteari. «Ez du merezi» esan digu berehala.
|
|
|
Euskara batuak irautea nahi badugu, bizitasunez eta erraztasunez jantzi behar dugu eta hori euskalki guztietatik jaso behar du. Ez da erraza euskalkien lekua zein behar duen izan adostea baina horren inguruan, zaratarik atera barik, diskurtso bat eraikitzen
|
joan
behar dugu apurka. Horrez gain, ondo legoke idazle, euskaltzale eta abarren artean euskalkia batuan sartzeko kanpaina eta praktika bat bultzatzea.
|
|
|
eta hori ez dela bekatu mortala. Xuxen apurka aberasten
|
joan
litzateke, batetik ahal denik eta gehien uztartzeko euskalkiak euskara batuan, kazetari gazteek euskalkien ekarria modu naturalean jaso dezaten, eta euskalki jasoa horrelako euskarri informatikoan gera dadin. Ditugun aukeren erabileraren txipak piztuta eduki behar ditugu eta Euskaltzaindiaren babesarekin, emaitzak etorriko dira.
|
|
|
Horrek ekarri du leku askotan batuarekiko dagoen urruntasuna eta mesfidantza. Gauzak nola
|
joan
diren ikusita, Iparraldean batua ez da hemen bezala sartu; haiek beti gorde dute beren ukitua, beste ingurune bat egon delako, administrazio munduan ez delako egon euskara batua hizkuntza ofizialtzat hartu duen autonomia bat... Beste askatasun bat eduki dute gauza asko gordetzeko eta Iparraldeko batek modurik formalenean idazten duenean ere, beti ikusten da nongoa den.
|
|
|
Bataila horren jarrera muturrekoenak Bizkaian gertatu ziren, batzuk tanborrarekin idatzi nahian eta beste batzuk bizkaieraren edozein usain kendu nahian. Horregatik, Iparraldean kontua leunago
|
joan
da eta gauza asko gorde egin dira; eta gu ere Iparraldera begiratzean kontu handiz aritzen gara. Testuinguru formalenetan ere, etxe honetako lehendakariak, Haritchelarrek, bere euskalkian hitz egiten du eta ez da ezer gertatzen.
|
|
|
Baina herri edo ibar bakoitzean egiten den hori, hori desagertzea oso zaila dela iruditzen zait. Espainolak gutxi gorabehera Cervantesen garaitik du estandarra, eta Zaragoza inguruetara
|
joan
eta hango erdara hitz egiteko modua desagertu egin da. Badauzkat hango lagunak unibertsitatean ibilitakoak, erdara dotorean hitz egiten dutenak, eta bere herrira doazenean
|
|
|
Hori normala da, ezta? Hizkuntza batean dialektoak sortzen dira, gure kasuan esate baterako, euskara ofiziala izan ez delako, euskaldunok administrazio aldetik zatituak egon garelako... horrela
|
joan
dira sortu eta handituaz. Mitxelenak berak esaten du, XVII. mendean Bizkaiko euskara eta Lapurdikoa XX. mendean baino gertuago zirela.
|
|
|
Mitxelenak berak esaten du, XVII. mendean Bizkaiko euskara eta Lapurdikoa XX. mendean baino gertuago zirela. Orduan, gauzak ondo bidean euskalkiak bateratuz edo urreratuz
|
joan
lirateke. Baina bateratzekotan badaude zaindu liratekeen gauza batzuk.
|
|
|
Hasieran, gainera, eskolan batuaz egin behar zen, nahiz eta andereñoa Motrikukoa izan eta klaseak ematen Deban egon. Funtzio Publikoaren Legearen arabera, funtzionario bakoitzak, puntuen arabera aukeratzen du nora
|
joan
. Horrelako legeak egokitzea lortzeko, halako gizarte adostasun oso handia behar da.
|
|
|
Kontuan hartuta, gutxienez hiru estatutan aleman estandarra dela hizkuntz ofiziala, han ere gertatuko dira antzerakoak. Hara
|
joan
eta akademian ikasitako aleman estandarra erabiltzen hastean, Suitzara zoaz eta ulertu egiten dizute, baina badira gauzak desberdin esaten dituztenak, antzagatik konturatzen zarela. Interes pittin bat badaukazu eta kontu horietan arreta berezia jarri behar dela esan badizute, ez dago alfabetatze ikastaro berezirik egin beharrik.
|
|
|
Adostasunak bilatzeko urratsak eman behar ditugula printzipioa kontuan hartuta, zera gaineratuko nuke: batua egiten
|
joan
dadin euskalkien aberastasun hori denontzako dela interesgarria, bestela halako deklarazio orokor batean geratzeko arriskua dagoelako. Euskalkiaren prestigioa bilatzeko urratsak eman behar dira guztion artean.
|
|
|
Eibartar honek
|
joan
den abenduaren 21ean espetxetik kalera libre atera zeneko bere lehen urtebetetzea ospatu zuen. Santo Tomas eguna izan zen.
|
|
|
1997an Almerian zegoela hemorragia zerebral bat izan zuen. Afaria eramatera
|
joan
zitzaizkionean konorte barik aurkitu zuten funtzionarioek bere zeldan. Buruko odoljarioa txikitatik zeukan zain baten malformazioak eraginda izan zela pronostikatu zioten ospitaleko medikuek; buruan angioma bat zuela jaiotzez adierazi zioten ere.
|
|
|
Mungiar hau
|
joan
den irailaren 17an utzi zuten libre Basauriko espetxean; 21 urteko kartzelaldia betetzeko 4 hilabete eskas falta zituela. 56 urte ditu eta 35 zituen otsailaren 21ean atxilotu zutenean.
|
|
|
Baina badugu erreferentzi bat etekin horiek oso altuak izango direla aurreikusteko. BBK k,
|
joan
den urrian aitortu zuenez, telekomunikazioen negozioan 20.000 milioi pezeta inguru zituen inbertiturik (Euskaltel, Airtel, Retevision...). Airtelen duen% 4,76ko partaidetza, gaur egun, 190.000 milioi pezetatan balioztaturik baldin badago, pentsa genezake, bere akzioak saltzea erabakitzen badu, horrek eragingo lituzkeen etekinak izugarriak izango liratekeela akziodunentzat, baina oraingoz ez du horrelakorik erabaki.
|
|
|
Aurten, 2000 urtea, lau katu izan gara. Irakasleok nahiago dugu erosketak egitera
|
joan
eta jai egun bat gehiago izan, kobratutakoa gainera! Zertarako busti ezertan?
|
|
|
«Milaka urteren buruan, nahasten
|
joan
ziren arrazak, eta euskaldunek ez zioten ihes egin ahal izan berezko lege honi»
|
|
|
Nola hasi zenuen lana, non hasi zinen begira, nora jo zenuen, nola izan da lan prozesua? Hasieratik zenuen gutxi gorabeherako zerrenda bat eta hori betetzen
|
joan
zara ala pixkanaka pixkanaka egituratzen joan zen ehuneko zerrenda?
|
|
|
Nola hasi zenuen lana, non hasi zinen begira, nora jo zenuen, nola izan da lan prozesua? Hasieratik zenuen gutxi gorabeherako zerrenda bat eta hori betetzen joan zara ala pixkanaka pixkanaka egituratzen
|
joan
zen ehuneko zerrenda?
|
|
|
Hango jendearen artean, halaber, jauntxo tiki anitz zegoen eta une horietan, zergatik ez badakigu ere, Nafarroa Garaian horietako leinu historiko anitz desagertu zen, bertze horiei tokia hartzeko aukera emanez. Batzuk Korte berrirat
|
joan
ziren, bertzeak herrietarat. Hamaika ziren.
|
|
|
Beti ere Goi Aragoiri gagozkiolarik, hau da, hizkuntzari eutsi dion lurraldeari. Izan ere, hustutako lurralde horietako hiztun asko industri guneetara
|
joan
da eta Zaragozan adibidez, Goi Aragoiko jende ugari bizi da. Hiztun berriak ere ez dira ahantzi behar, Aragoi osoan, Zaragoza hiriburuan bereziki, hizkuntzaren berreskurapenerako taldeak antolatu ohi baitira.
|
|
|
Han
|
joan
zen barrezka eta nire laguna apur bat lotsatuta geratu zen nire atrebentziarekin. Ni lotsatuagoa sermoia entzundakoan.
|
|
|
). Ongi
|
joan
, Setien gotzaina!
|
|
|
Mexikon zapatistek indigenen eskubideen alde egindako erreferenduma eredu harturik, eta Lleidan
|
joan
den udal hauteskundeetan egindako udal kontsultan arrakasta handiz burutu ondoren, kanpaina honen arduradunek Kanpo Zorra Deuseztatzeko Hiritarren Sarea eratu dute. Sare hau ari da gizarte kontsulta edo erreferenduma sustatzen, berau egitea posible den Espainiako Estatuko eta Euskal Herriko hiri eta herrietan
|
|
|
Azken 20 urtetan hortik bizi naiz, ez literaturatik. Pasa dira hamar urte liburu baten eta bestearen artean eta hurrengoan agian hamar ez, baina dozena erdi bat joango dira seguru, zeren bat
|
joan
da eta oraindik lerro bakarra ez dut idatzi... Buruan baditut bi liburu, eta oraingoz ez dakit nondik jo, batetik edo bestetik, bitartean lana egiten dut, eta tarteka...
|
|
|
Haiek pertsona sentiarazten ninduten, eta hori eskertuko diet. Gero ez, geroztikan talde gehientsuenetan arraroa sentitu izan naiz, arraroa batez ere ez baduzu ahaleginik egiten arrarotasuna disimulatzen, eta nik ez dut ahaleginik egin. Orain dela urte mordo bat, adibidez, Galeusca batera
|
joan
nintzen Kataluniara idazle mordo batekin batera, eta Bartzelonan nire lankideen emazteentzat opariak erosi nituen. Baina ez bat, agian lau:
|
|
|
EAJk legealdiz legealdi paktatu du Madrilgo Gobernuarekin. PPrekin azken honetan zenituzten espektatiba guztiak pikutara
|
joan
ziren. Zergatik?
|
|
|
1917an Madrilen emakume raketistak zebiltzan. Kubaraino ere
|
joan
ziren. Gaur egun profesional mailan hori guztia desagertu egin da, ez dago ezer.
|
|
|
Sagardogintzaren adibide bezala
|
joan
den urrian Urnietako Errotaberria baserrian eginikoa hartuko dugu. Bertan, helburua 1.250 litroko upela betetzea zen, etxeko kontsumorako.
|
|
|
Halaber, baraualdiak aurrera egin ahala euskararen eguneroko gorabeheretan sartu ginen eta urtarrilaren 7rako deitu genuen Mintegian, Plangintza Estrategikoa eta Herri Mugimenduentzako Erronkak izeneko beste idazki bat plazaratu genuen. Era berean, baraualdi osoan, saguzarra
|
joan
etorrian ibiltzen den bezala, gai ugari mahaigaineratzen zitzaizkigun, eta honen ondorioz erabaki genuen euskalgintza osoak parte hartuko lukeen kongresua proposatzea. Kongresua, gehiegi luzatu gabe, urtebeteko epean egin behar zela ikusten genuen.
|
|
|
Ez baita errentagarria, gu, hain hutsaren hurrengo izaki. Katalunian ez bezala, non hizkuntza kuotak laster indarrean jartzekoak diren, hemen, zinemara
|
joan
nahi izanez gero, erdaraz ikusi behar derrigor. Eusko Jaurlaritzaren pasibitatearen aurrean, eskerrak Tinko elkartearen ekimenez bikoizten diren filmak, parakaidisten modura, noizean behin gurean lur hartu eta elikatzen gaituzten.
|
|
|
Hogeigarren hamarkadak bereak emanak zituenean jaio zen eibartar hau Bergaran. Ama eskoriatzarra eta aita bergararra zituen mutikoa, ume umetan
|
joan
zen Eibarra eta hangotzat zuen bere burua. Gazte zelarik, Eibarko Klub Deportiboan esperantoa ikasten ari zenean ezagutu zuen gero bere emaztea izango zena, Arrate Ibargutxi.
|
|
|
Egia da, emakumeon errealitatea aldatuz
|
joan
dela, bilakaera honetan instituzioek mugimendu feministaren eskaerak bereganatu dituztelarik eta zentzu honetan ere gure zapalkuntza desitxuratu dutelarik. Egia da beraz, emakumeon egoera batzuk hobetu egin direla, baina beste batzuk, aldiz, ezkutatu egiten dira.
|
|
|
Duela 40 bat urte, gutxienez, Uztapidek Olabarrira joateko deitu zidan. Horrelaxe, Bixente lagunak bazuen «Hilario» esaten zion motor bat, ez dakit Vespa edo zer zen hura, eta ni harekin
|
joan
nintzen Beasaingo geltokira motorrean, eta handik gora Bixentek jaso gintuen Uztapide eta biok, banaka banaka. Bixentek kristoren mesedea egin zigun, egingo ez zigun ba?
|
|
|
Orduan ez zegoen orain bezalako aukerarik garraiorako... Beldurrak amorratzen
|
joan
nintzen, sekula ez bainuen ordurarte Uztapiderekin traturik izan. Baina ondo moldatu ginen:
|
|
|
gehiago ez diat bertsotan egingo!» esanez eta hurrena nonbaitetik hots egiten zidaten, eta ezetz esatea ere... «Beno,
|
joan
egingo nauk» esan, eta gero agian egun polita tokatzen zitzaidan, eta lehengoa horrekin ahazten nuen. Eta gure burua honelaxe engainatzen pasatu dugu denbora osoa.
|
|
|
Irazu, zerorri bertso eskolara
|
joan
ez bazina ere bertsolaria izango zinen! zuk ez duzu bertsotan han ikasi.
|
|
|
EH, EA eta PNVkoak gauza askotan behintzat bat zetozen, eta orain berriz ikusten ditut nahiko sakabanatuta dabiltzala. Nik uste dut Euskal Herria bere tokira eramango baldin bada, horiek denek elkarrekin
|
joan
behar dutela. Nahiz gauza batzutan hain ondo etorri ez, uste dut elkarrengandik hurbil ibili behar dutela.
|
|
|
Seguruenik, jeltzaleek EHko erakartzeko ahalmenean egongo da Gipuzkoako lehen indarra EAJ edo PSE EE izatea, inkesten arabera biak daudelako puntu baten gorabeheran. Araban ez da zalantzarik, PP nagusituko da samur, areago
|
joan
den astean UAk bere botoa PPri eman dionean; lehen ere hala izango zen seguruenik, baina orain estatalisten arteko hitzezko neutraltasuna apurtu dute foralistek. Bizkaian EAJ izango da alderdi nagusia, ohi legez eta tarte handiz.
|
|
|
Iazko udal eta foru hauteskundeen ondorena eta oraingoaren aurrekanpaina eskutik
|
joan
dira ia. Jaurlaritzan eta Diputazioetan azken unera arte aritu dira negoziatzen EAJ, EA eta EH, eta tartean alderdi estatalistek nabarmen aprobetxatu dute EAJren aurka egiteko, bereziki PPk.
|
|
|
Horrek itxaropenari leiho bat zabaltzen dio energia nuklearra baztertu eta energia berriztagarriaren alde egin nahi dutenentzat. Itxaropen hori, gainera, indartzen
|
joan
da azken asteotan, IUrekin egindako Gobernurako programa itunean azpimarratu egiten baita erronka eta agindu horren aldeko jarrera. Orain, hurrengo gobernua Almuniaren esku egotea eta hauteskunde garaian agindutakoa betetzen hastea geratzen da.
|
|
|
AFM, Makina Erremintaren Fabrikatzaileen Elkarteko sei enpresa Txinara
|
joan
ziren iragan urtarrilean, makinaria mota honen inguruko hainbat entitate zabaltzaile eta erabiltzailerekin harremanetan jartzeko. Itzultzean gustura agertu dira ahaleginaren emaitzekin, Txinako enpresa sendo eta egonkorrekin harreman komertzialak finkatu dituzte eta.
|
|
|
Lehen traba nagusia administrazioaren laguntzarik gabe lanean hastea izan zen. Hasiera hartan Bertsozale elkartearen egoera ekonomikoak hondoa jo zuen eta langileak langabezira
|
joan
ziren. (...)
|
|
|
Horregatik iruditzen zait abstentzioa ez dela bide motzena zerbait lortzeko. Uste dut oraingoan ia 900.000 pertsona izan direla hemen botoa ematera
|
joan
ez direnak eta uste dut, baita ere, kopuru hori handitzen joan daitekeela, baina ez EH k joera hori aholkatu duelako edota hurrengo batean ere aholka dezakeelako, baizik eta jendea aspertzen eta nazkatzen hasia dagoelako aspalditik edozein partidutaz (eta EH beste partidu bat gehiago da). Hemen konbentzitu egin behar da, hemen partiduek konbentzitu egin behar dute... politika eginez, hau da, soluzio zehatzak lortuz jendearen onurarako.
|
|
|
Horregatik iruditzen zait abstentzioa ez dela bide motzena zerbait lortzeko. Uste dut oraingoan ia 900.000 pertsona izan direla hemen botoa ematera joan ez direnak eta uste dut, baita ere, kopuru hori handitzen
|
joan
daitekeela, baina ez EH k joera hori aholkatu duelako edota hurrengo batean ere aholka dezakeelako, baizik eta jendea aspertzen eta nazkatzen hasia dagoelako aspalditik edozein partidutaz (eta EH beste partidu bat gehiago da). Hemen konbentzitu egin behar da, hemen partiduek konbentzitu egin behar dute... politika eginez, hau da, soluzio zehatzak lortuz jendearen onurarako.
|
|
|
Namibia zoologiko bat da eta erdian geunden. Hemen Pirinioetara
|
joan
behar duzu horrelako makrofauna ikusteko. Han dokumental baten erdian zaude
|
|
|
Eszenaratzea txukuna da halaber; erritmo egokia du eta jarraitzen da kontaketa. Hala ere, zenbaitetan, testua sobera teatrala ez izanik, testuaren gibeletik doala iruditzen zaio ikusleari, gertakariekin batera
|
joan
edo aurre hartzeko parada galaraziz. Eskertzekoa litzateke beraz, bien arteko solasek antzerkiaren molde garbiagoa balute, ikusleok dena narratzailearengandik jaso beharra izan ez dezagun.
|
|
|
Euskalduntze alfabetatzearen egoera aldaketak berak ipini du agerian berrikuntzen beharra. Orain arteko ohiko eskaria ahulduz
|
joan
den neurrian, eskari" bereziagoek" indarra hartu dute: enpresetara bideratutakoak, gurasoei transmisiorako egokitutakoak...
|
|
|
Didaktika alorraren egoerari garrantzi berezia eman zaio
|
joan
den asteburuko mintegian eta berrikuntza ugari ipiniko da abian hemendik aurrera. Horrek ez du esan nahi orain arte esparru horretan ahaleginik egin ez denik.
|
|
|
Agian Mario Vargas Llosak esandakoaren aurka ez du literaturak mundu honetako problemak soluzionatzen lagunduko baina sikiera pertsonago egingo gaitu. Horregatik uste dut formalismo eta teknika hutsetik haratago
|
joan
beharrean gaudela. Horregatik sortu ditugu literatur taldeak, hor gaudela erakusteko.
|
|
|
" Ofizialtasunak kontzeptu abstraktua ematen duen arren, ikusten dugu ofizialtasunik ez egotearen gauzapen praktikoa eguneroko bizitzan eta toki eta eremu errealetan ematen dela. Hargatik, eskubide horiek urratzen diren tokietara
|
joan
gara, aurrerapausoak eman daitezen eskatzera. Euskarari ofizialtasuna aitortzen zaion lekuetan, gure eskubideak zapaltzen dira egunero.
|
|
|
Ez dago hirugarren mundura
|
joan
beharrik laguntzeko. Hori da behintzat, Radio Euskadiko zenbait saioren baitan gizarte talde eta GKEk diotena, gizarte gaiak berri bilakatuz.
|
|
|
Gerra ondorengo urteetan, indarkeriarik gabeko borroka politikoaren beharrek pixkanaka hobetuz zihoan ordenagailu sare baten eratzea eragin zuten. Hedapena eta funtzioak zabaltzen
|
joan
ziren harik eta muga fisikorik ez zuen mundu mailako komunikabidea bilakatu zen arte, hots, Internet jaio zen. Komunikabide hau mende amaierako negozioa bihurtu da eta berau da egungo eta etorkizuneko negozio handienen tresna.
|
|
|
Gainera, komeni zen distantzia geografikoa egotea. Disketeko artxiboak Euskal Herrian irekiz gero, lasaitzeko etxera
|
joan
eta negar apur bat egin dezakezu. Baina atzerrian bakarrik zaude
|
|
|
Poza izugarria izan zen saria eman zidatenean, baina erantzukizuna ere gainera etorri zitzaidan. Nire esku zegoen eta apurka apurka idazten
|
joan
nintzen
|
|
|
askatasunaren bila doan neska eta mutil inuzente memeloa. Bakoitza bere bidetik, inoiz elkartu gabe,
|
joan
zitezen zen hasierako asmoa. Baina nobelak aurrera egin ahala, hasierako rolak nahastu egiten dira.
|
|
|
Hasieran bakardadea eta memoriaren inguruan idaztea zen asmoa. Baina hasiera eta bukaera bakarrik nituen eta hori osatzen
|
joan
naizen neurrian gai berriak sartu dira. Engainuarena batez ere.
|
|
|
LAU egunetan zehar eta bostgarren aldiz burutu zen
|
joan
den astean Iruñeko Jazz Jaialdia. Guztira, 62 musikariek hartu zuten parte antolatu ziren hamar ekitaldietan.
|
|
|
Halaxe, Donostian uda pasatzen ari zela, egunkarian irakurri eta zapla! korrika
|
joan
zen gu ikustera.
|
|
|
Ondoren, material hori esperimentatzen hasi ginen bederatzi ikastetxe pilotutan. Pixkanaka pixkanaka programa ezartzen
|
joan
gara, eta alde berean irakasleen prestakuntza garatzen. Gero, esperientziak oinarritzat harturik, programa egokitu egin genuen.
|
|
|
Logikoki, tabu asko puskatzen ditugu horrekin, eta batez ere, edukietan baino, jarreren eremuan egiten dugu lan. Oso desberdina da gauzak horrela kontatzea edo irakasleak arbelera
|
joan
eta esplikatzea. Hor dago gakoa.
|
|
|
Ipuinak errealitatea emateko beste modu bat dira bere ustez. Urrunago
|
joan
zen Gunter Grass honako baieztapenarekin: " Biziraungo badugu, biziraungo dugu gehienez mitoetan, besterik ez bada, literaturaren laguntzaz"
|
|
|
" Arte Ederretako ikasleek Florentziara
|
joan
nahi izaten dute Miguel Angel edo Da Vinciren inguruan ikertzeko asmoz, baina ez dira konturatzen alferrik ari direla, haien inguruan dena arakatua dagoelako. Zergatik ez dute tesi bat egiten Urrabietaz?" diosku Ernesto Santolaya Gasteizko Ikusager argitaletxeko editoreak.
|
|
|
" Hemendik, hirigunetik, huts samar irteten da autobusa, baina Brazomar aldean geratzen denean bizkaitarrez bete egiten da. Autopistatik autobusa gainezka joaten da, jende askok zutik
|
joan
behar izaten du eta hori oso arriskutsua da". Aparkaleku arazoa ere aipatu du eta adibide gisa denda pareko aparkalekuko Bilboko matrikulak zenbatzen aritu da.
|
|
|
" Oso iritzi ona dut bizkaitarrekiko. Hemen lanik ez zenean herritarrak Bilbo ingurura
|
joan
ziren lanera eta, gaur ere, Bilbo Handiak behera egin duen arren, castrotar asko dago oraindik enpresa bizkaitarretan. Ni neu ere Bilbon lanean aritua naiz.
|
|
|
Labordeneko fabrika honetan bertan hasi zen lanean Martin Ugalde bera gerra zibila amaitu berritan. 60 urte
|
joan
dira harrezkero eta patuak edo kasualitateak nahi izan du lantegi zahar hark orain bere izena izatea. Mikel Arrizabalagaren ustez," Martinekin zor handia dago eta hau zor hori kitatzeko zati txiki bat baino ez da, guk eskaini dezakeguna.
|
|
|
Hainbat esparrutan eta urte luzez lan eskerga egindako Martin Ugaldek bere izena daraman Kultur Parkearen lehen harria jarri zuen
|
joan
den apirilaren 7an Andoaingo Labordeneko fabrika zaharrean. Era honetan eman zitzaien hasiera ofiziala Martin Ugalde Kultur Parkea taxutzeko obrei.
|
|
|
Hiru enpresa sustatzaileek orain dela bi urte eta erdi izan zuten 20.000 metro koadroko orube hau erosteko aukera. " Euskaldunon Egunkaria" k Andoaingo egoitzara
|
joan
zenean errentan hartu zuen egun duen eraikina, baina beti ere erosteko aukerarekin. Urte batzuren ondoren, Labordeneko fabrikako langile kooperatiben artean gorabehera handiak izan ziren, zorrak areagotzen joan zitzaizkien eta horiek ordaindu ahal izateko orube osoa erosteko aukera luzatu zieten egungo sustatzaileei.
|
|
|
" Euskaldunon Egunkaria" k Andoaingo egoitzara joan zenean errentan hartu zuen egun duen eraikina, baina beti ere erosteko aukerarekin. Urte batzuren ondoren, Labordeneko fabrikako langile kooperatiben artean gorabehera handiak izan ziren, zorrak areagotzen
|
joan
zitzaizkien eta horiek ordaindu ahal izateko orube osoa erosteko aukera luzatu zieten egungo sustatzaileei. Hauek proiektuari aurre egitea erabaki zuten eta hala abiatu dute Kultur Parkea.
|
|
|
Elkarlanean eta beste bost argitaletxek orain urte batzuk hasitako ekimen bat da. Liburu txikiekin oso ondo
|
joan
dela dirudi, eta gazte alorrera zabaldu nahi dute ekimena. Sari hau jarri dute, eta badakit asmo zabalxeagoak ere badituztela.
|
|
|
Aldiz, PP inoiz baino ahaltsuago (eta, beraz, makurgaitzago) dago bere gehiengoaren gorenean. Mesede eske
|
joan
behar zaizkion piztiak elkarren artean haginkaraziz entretenitzeko, edota sozialistak oraindik kateatuago edukitzeko modua aurkitzeko, epaileei hats pittina ematea nahikoa zaio.
|
|
|
Bai, egitura definitiboagoa atera nahi genuke hemendik. Orain arte bertsolari kopuru eta mailaren arabera txapelketaren egitura aldatzen
|
joan
da, baina orain eskualde guztietan transmisioa ziurtatuta dago; Ezkerralde Enkarterri inguru hori posible balitz etorkizunean... giroa eta entzule transmisiora bideratu behar dugu zortzi hamar urtera begira, txapelketak errespetu eta oihartzuna lortu baititu.
|
|
|
Horren guztiaren atzean badago kontu garrantzitsu bat, geure buruari lora gehiegirik bota barik, bertsolaritza gustatzen dela eta gauzak serio eta txukun egiten direla elkartean. Jaialdiak behera
|
joan
dira eta hurbilpena da orain helburua, bertsolariak badagoz eta alde guztietan jendea suspertu behar dugu, inplikatu, beste era batera saioetara joango ez litzatekeen jendea hurbildu
|
|
|
SORTU zenetik izandako bisitari kopurua eta publikoa erakarri eta honekiko duen jarrera onagatik jaso du Guggenheim Museoak 2000 urteko Europako Museorik Hoberenaren saria. Bonneraino, bertako Historiako Etxeraino,
|
joan
zen maiatzaren 13an Juan Ignacio Vidarte museoko zuzendaria saria eskuratzera. Beste 28 hautagaien artean izan da aukeratua Guggenheim museoa.
|
|
|
\ 1984 eta 1995 artean hies kasuen agerpena urtez urte gorantz
|
joan
den bitartean (1995ean 582 izan ziren), ordudanik (farmako berrien laguntzaz) tendentzia beherakoa da. 1999an hiesdun berriak 207 izan ziren.
|
|
|
Hala ere, ikastolak aurrera egin zuen gurasoen militantzia eta ilusioari esker, soldatak beraiek ordaintzen zituzten eta garbiketa eta konponketez arduratzen ziren. Ondoren, baserri bat erosi zuten, egoitza txikia baina duina, eta ikasle kopurua handituz
|
joan
zen. 1977 aldera, ikastolaren arrakasta ikusita, ikastolako arduradunak La Inmaculada ikastetxeko mojekin harremanetan jarri ziren, baita akordio bat adostu ere.
|
|
|
Bertan festak dira eta motxila bizkar gainean dutela iritsiko dira hango kanpinera. Gaupasa egiteko asmoarekin
|
joan
dira eta liburuaren orrietan horixe da kontatzen dena: gau bat.
|
|
|
Txapelketako lehen urtean bertan hartu zuten parte emakumezkoek. Pixkanaka kopurua haziz
|
joan
da, ia parekatu den arte, baina azken urteotan berriro behera egin duela dirudi. Hemezortzi urtera arteko gazteekin jokatzen da txapelketa, eta adin honetan ezberdintasun handiak daude neska eta mutilen artean.
|
|
|
Herri Irratian hasi ostean Bizkaia Irratia sortu zen, eta bizkaiera lantzeko orduan ere ezinbesteko erreferente bihurtu da azken urteetan, egunero egunero egindako lan eskerga dela-eta. Baina ia ia elizaren magalera bilduta egon da, edo inguruko sektoreen babesean, horietako zenbait sarri euskara batuaren aurka, denboran atzera
|
joan
ahala batik bat. Gailendu den euskararen normalizazioaren aldekoek ere behin baino gehiagotan eman diote lepoa etxeko euskarari eta euskalkiari.
|
|
|
Gailendu den euskararen normalizazioaren aldekoek ere behin baino gehiagotan eman diote lepoa etxeko euskarari eta euskalkiari. Ikuspegi nazionalaren izenean emandako urrats asko bide horretatik
|
joan
dira. Xabier Amurizak aipatzen zuen:
|
|
|
Mendebalderen baitan jorratu bada ere, hausnarketa eta irizpideak bideratzeko orduan beharra dago egiteko. Euskara eredu bakarra, sarritan estuegia, arlo askotan malgutu da, eta lehen hezkuntzan jarraitu beharreko bidea ere hortik
|
joan
litzatekeela uste du batek baino gehiagok.
|
|
|
Hala suertatu zait, gaztelera portugaldar azenturik gabe ondo hitz egiteko heldu nintzen Iruñeara. Aurretik, nire aitaren lana zela eta, 12 urterekin Angolara
|
joan
ginen bizitzera, baita han ia hiru urte pasa ere. Gerra zibila hasi baino lehen, jendea orain baino askoz hobe bizi zenean.
|
|
|
Iruñean nengoela, egun batean, Lekunberrira
|
joan
eta han entzun nuen euskara lehen aldiz. Zein bitxia!
|
|
|
Polonia katolikoan euskal jokalarien harrera polemikoa izan zen, jende gehienak" komunista eta gorri" tzat hartzen zituelako. Gero, igandean mezara
|
joan
eta bertan banan bana jaunartzen zutela ikusi zituztenean poloniarrak harrituta eta zer esan jakin gabe geratu ziren. Katowice n Silesiako selekzioaren aurka jokatu zuten, eta baita 4 irabazi ere.
|