2000
|
|
Ja! Nahiago nikek egunero
|
joango
bahitzake!».
|
|
– Zugaz alkartu baino lehen, gaur Orexara
|
joatekotan
nintzan. Ez dago hemetik oso urrin.
|
2002
|
|
Emakumiai Sukarrieta" n esan eutsoen
|
juango
nintzala, baña ezin juan, ba. Urrenguan ixango da.
|
|
Orain, geu euren jaira juatia, bidezkua zan. Eta orrezkero, etxian bazkaldu ondoren, belbilian sartu eta
|
juan
gintzan Ondarroa" rantz.
|
2003
|
|
Orduan hasten zan Koreako gerratea. Ni lau edo bost bider
|
joaten
nintzan hilean bizkaitar harengana, batez ere igande goizetan. Nere adiskidea ezkertarra ta komunismozaletxua zan.
|
|
ni Jose Mariren aldikoa naz, batera ikasi genduan Gasteizko Seminarioan, batera izan ginan Deriokoan irakasle ta hezitzaile; horregaitik, neu joateko eskatu eustan Rikardo gure gotzain jaunak. Ez neukala ezertariko eragozpenik, erantzun neutsan, eta joan be, pozik
|
joango
nintzala.
|
|
Adiskide onak lagun nituala
|
joan
nintzan: Jose Mari Delclaux bikarioa eta Iñaki Etxezarraga, biok Sâo Paulon bertan gotzain barriaren abade lagun izandakoak urte askotan, eta Felix Aretxaga, Durangoko parrokoa.
|
|
orain dala urte bi, ni hara joan nintzanean, Winnemucca (Nevada) izan zan orduko euskal jaiaren bihotza, hantxe ospatzen zalako NABOren batzar nagusia (Erakunde horrek Ipar Ameriketako Euskal Etxe guztiak batzen ditu). Hango euskaldunen apez arduraduna dan Martxel Tillousek dei eginda
|
joan
nintzan orduan Winnemuccara; eta, bide batez, beste Euskal Etxe batzuk be ikusi nebazan lau Estadutan.
|
|
Boiseko euskaldunen artera be
|
joan
nintzan, eta eurontzat meza bat be emon neban, uriko eleiza baten, astegunez. Orduan esan eusten:
|
|
Maiatzean, eskola aurrean geunkan parroki eleizan, eskola ume guztiok, bai neskato ta bai mutikook, alkarregaz Andra Mariaren Lorak egiten genduzan, baina dan dana kanta ta guzti erdera hutsean. Egia esan, Herriko Eskolatik kanpora, beste eskola" partikular" batera be
|
joan
nintzan urte batzuetan, gehiago ikastekotan. Hango maistrak ahizta bi ziran, euskaldun garbiak biak eta abertzaleak, geure herriko alabak; baina hantxe be eskola barruan ez zan erderea baino beste hizkuntzarik erabilten.
|
|
Arlo horretan bidea asko erreztu jatan: astean behin herriko abade biak etorten jakuzan seminariora, konfesetan biak euskaldun garbiak, eta ni eurakana
|
joaten
nintzan, ia beti, eta oso ondo hartzen ninduen biak (bata, lekeitiarra zan, D. Sebastian Larragan; bestea, abadinoarra, D. Alfonso Lamikiz...). Harrezkero alkarren adiskide handi egin ginan betiko.
|
|
9 urte; handik Morgara
|
joan
nintzan, eta hemendik orain bizi nazan leku honetara Arteagara etorri. Herriz herri berbaldiak emoten be ibili ninoiatzun Bizkaiko ta Gipuzkoako herrietan, Garizuma aldian batez be.
|
|
Euskaltzaleon mundutxuan sartzen
|
joan
nintzan, apurka apurka, batez be Comillaseko ekitaldia amaitutakoan. Euren artean adiskide onak be egin nituan:
|
2004
|
|
Fabrika haiek Gezalan balegoz, kea lurpera
|
joango
litzake, dudarik gabe, hango aberatsen birikiak kedarrez bete ez daitezen. Pobrearen oinean beti arantzaren bat.
|
2005
|
|
Han
|
joan
nintzan ba barriro, oraingoan bakarrik eta erdi hasarre. Zer eta tratamentu barri hori operazino bat zan, operazino arina agindu eustienez.
|
2007
|
|
Soldadu
|
joan
nintzan etxetik lenbizi.i.i.
|
|
Gorputzak ibilten be askatu daitekezala jakin genduan. Gero Ekaitz joan egin zan, eta... bigarren biajea hasi zan, lehen baino barrurago eta aldi berean lehen baino kanporago
|
joan
nintzan. Brasildarrek biziteko gogoa eta biziteko beste ikuspuntu bat erakutsi eusten euren hizkuntza gozoaren bidez. Eu tenho ainda saudade de você, Brasil!
|
|
Urduri ibili naz, gauzak gertu izateko dana preparetan nabilela, lagunai
|
joango
nazala esaten, agur esaten. Arazo asko eta hilebete bakarrik.
|
|
Gogoa daukat han egoteko, Ekaitz ikusteko. Europan bakarrik ibili izan naz, Marokora behin
|
joan
nintzan eta sano gustau jatan; antzik ete dabe Marokok eta Peruk. Zelangoa ete da Peru?
|
|
|
joan
nintzan bart ere;
|
2008
|
|
San Juan bezpera gabien abadiek hasarratu zirien, ez eben besterik egiten alkarri musturrek apurtzen
|
joan
nintzan ortura sordatan sordien onduen patana, ha zan gure laztana. Sorginek erre, lapurrek ostu, Orabanu santu, San Juan.
|
|
Bi udatan, falanjeak prestetan ebazan udako kanpalekuetara joateko bidea zabaldu euskun maistra horrek. Auzoko lagun bategaz, Aixerdiko Matiasegaz,
|
joan
nintzan bietan. Hurrengo uda bietan nire anaia gaztea joan zan; auzokoaren anaieagaz hau be.
|
|
1951 urteak izango ziran, hor nonbait. Anaia nagusiek soldadutzara joateko erabilitako egurrezko maleta hartuta
|
joan
nintzan eta bizkarrean, Diputazinoan banatutako motxila. Prakamotz marroiak, alkondara urdina, besoko eta guzti, eta buruan falanjearen ikurra eukan txapel gorria.
|
|
Motxila erabilten ez nago ohituta, lehen aldia da gaurkoa eta. Kontua da, trenetik jatsi eta gero beste guztien atzetik
|
joan
nazala ni be, buruan egurrezko maleta, astuna madarikatua! eta motxila bizkarrean.
|
|
Zazpi bat dinot, txakur oso izatera heltzen ez zan ziztrin bat be hantxe ebilelako, zorri biztua baino zitalagoa bera, zaunka zarratu zarratu egiten ebana. Binaka joan ezkero, tira, baina bakarrik
|
joan
nintzan baten pasau nebazan estualdiak ez deutsadaz inori opa. Alderdi guztietatik erasoten eben, sekula inor agertzen ez zaneko etxe bakarti haretan.
|
|
Zapla belarrondoan. Guztiz sinistu ez, baina larri samar
|
joan
nintzan, neu izan nintzan hartzen lehenengoa eta.
|
|
berbak ez erbestetutie adibidez» Catalina, n, burua (en vez de Catalina, ren, pues decia no se distinguian entonces el genitivo y el ablativo entre sí... ergo... En vez de berialaxe se debe usar en 1ª persona nerialaxe
|
juan
nintzan (ex.gratia) zeurealaxe etorriko ziñate lan amaseiko gorri gaitik.
|
2009
|
|
Astelehenetan eta Gernikara joan etorri bat egin eta tripaki betekadatxu bat botatea atsegin izan ohi jat eta, orain zortzi be hara nintzan; eta, jeneroa ikusiaz, plazatik ibiltaldi bat egin eta ostean, beti lez Don Toribioneko tabernara
|
joan
nintzan. Platerkada bat tripaki eskatu nebanekoxe, kantuka etorren barrura beste gizontxu bat be.
|
|
Hamaika urte nituala Arantzazura
|
joan
nintzan fraile. Han be ikasketa guztiak gaztelaniaz, erderaz.
|
|
Urrengo udaran Loioala
|
joan
nintzan, eta andik gogotik saiatu. Bertsolari bat nun bizi zan entzundakoan, nere pausoak argana zuzendu.
|
|
Eta partizione hortan, bakoitxak badugu gure papela. Eta hura atxikitzia beharrezkoa izaten da, gauzak ongi
|
joan
dezaten. Aita konserbatiboena da.
|
2010
|
|
Zezen zalea izanik, Hemingway Maria Cristina hotelean geratzen zen zezenketa egunetan. Horietako batean Artetxeri idazlea han izango zela abisua eman zioten eta"
|
joan
nintzan astiro hotelera. Bertako saloi zabal eta ederrak utsik zeuden.
|
|
Jardun politikoari utzi behar dio bidea. Su etenetik urrunago
|
joango
litzakeen pausoa nahiko luke haratago joateko.
|
|
Ementxe bertan, (Portoloko atarin) ill zen atta, lizarran gañetik eroita. Amabi illabetekin atta ill ta, amakin
|
yoan
nitzan ni Arantzara. An, neskame eotten zen ama, Zapatteibaitan, maestra batekin.
|
|
Armada ez egiteko, ihes
|
joan
nintzan Ameriketa heltu, bi sos sakoletan.
|
2011
|
|
Kurtzio be garrantzitsua zan niretzat; izeko Justina arduratzen zan ha zaintzeaz, eta ni poz handiz
|
joaten
nintzan bertara beragaz, jenteak barrura botaten ebazan txanponak batzen.
|
|
Esan dodanez, abade nintzan teologiako azken urte horretan. Horregaitik, abade barria nintzanez, La Revillako katekesi tokira edo parrokiatxura
|
joan
nintzan Sortzez Garbiaren bezperan autortzak egitera eta jai egunean Meza Nagusia emotera. Orduantxe jarri nintzan, lehenengoz, autor lekuan.
|
|
Urte Santuan, mila bederatzirehun eta berrogeta hamarrean hain zuzen be, abesbatzagaz
|
joan
nintzan lehenengoz Erromara. Besteak, orduko ikasleak eta ikasle izandako abadeak, euren kontura, nahiz eta Seminario guztiarena izan erromesaldi hori.
|
|
Jainko maitasuna eta oraindino bizirik baina arriskuan egoan gure herriaren nortasuna zaintzeko gogoa lotzen, zenbat ahalegin! Ze pozik
|
joaten
nintzan egunero umeei eskolan, euren eskola lana amaitzen ebenean, dotrinea emotera. Eta dotrinea amaitutakoan, bertan, abestiak, bertsoak, euskal alfabetatzearen hasiera...
|
|
Gazteekin, mutilen dantza talde barria ikustera eta bultzatzera, eta nesken abesbatza prestatzera eta zuzentzera
|
joaten
nintzan. Eta han eta hemen antzeztuko genduzan antzerkiak irakastera.
|
|
Don Jose Maria Dañobeitia etorten zan Durangotik, urte batzuetan. Gero, bidezkoa zanez, Iurretako abadeok hartu genduan bere lekua, eta neu
|
joaten
nintzan nire Iurretako azken aldian.
|
|
Betebehar hori izan neban lehenengo domekan,
|
joan
nintzan nire boneteagaz eta isopuagaz. Baten aurrean Aita gurea esan eta beste bategana; harena amaitu eta hurrengokoagana.
|
|
Goizean, eleizearen aurrean egoan eskolako maixu baltza esaten eutsienak bialtzen euskuzan umeak, gugaz ondo konpontzen zan eta. Arratsaldean, neu
|
joaten
nintzan, lehenengo orduan Arriandira eta gero Oromiñora.
|
|
Arriandin, lehenengo urteetan neuk emoten neutsen bai neskatoei bai mutikoei, baina gero, nire abade lagun Jose Rementeriak eta biok banatzen genduzan zereginok. Oromiñora neu bakarrik
|
joaten
nintzan.
|
|
Arratsalde baten, gogait eginda nengoan gaztetxuekin. Zuzen ibili eitezan esan eta San Vicente de la Barquerara
|
joan
nintzan. Behin be bakarrik egin ez dodana:
|
|
Gure Balentin Berrio Otxoa santu izendatu ebenean
|
joan
nintzan azkenengoz," Berrio Otxoa" nire abesbatzagaz batera, oraindino neu nintzan zuzendaria eta. Geugaz etorri ziran Bilboko" San Antongo Abesbatza" koak be.
|
|
Arrupe honek mundu guztiko jesuiten agintarien batzar bat zuzentzen ziharduan Loiolan. Durangoko Karmelo Gorrotxategi jesuita laguna autoz eroaten
|
joan
nintzan bertara. Goitik behera lanpetuta egon arren, jesuita honen arazoei erantzuteko nahi adina denpora hartu eban.
|
|
Ez eustan holakorik egingo Aurrezki Kutxan lan egiten eban eta adiskide kutsuz" arzobispoa" esaten eutsen bere anaia Perikok. Pozik
|
joaten
nintzan Aurrezki Kutxara, honegana, umetan, beti arkatzen bat edo gauza politen bat emoten eustalako.
|
|
Horrekin ordaintzen genduan, burdinazko txapetara tako egiten jokatzen genduanean, galdu ezkero leporatzen genduan zorra. Harro
|
joaten
nintzan lagunakana, aitita etorten zanean, eskukada baturrogaz. Zenbatek gura izaten eben orduan holako aitita eukitea!
|
|
Hidalgo kapitana barriro be Julianek harrituta itxirik, holantxe argitu zan italiarraren pistolearen auzia. Neu
|
joan
nintzan, kapitanaren baimenaz, barruan egoan italiarraren ezkon-anaiari hurrengo goizera arte nasai egoteko esaten, italiarra heldu zala eta. Eta bide batez, Benito eta besteak gela txiki ilun haretan zelan egozan ikusten.
|
|
Iluntze mordo baten
|
joan
nintzan, pozik joan be, Mendexara ikastaro bat osotzen. Zelan diran gauzak!
|
|
Honek," Neuk be bai zu, lobatxu maite" erantzuten eutsanean, zelako barreak egiten ebezan etxebarritarrek eta beste herrietako ezagutzen ebezanek. Ondo gogoratzen naz benetako bizitzan, handik urte gitxira, neu
|
joan
nintzala, hanka bat igeltzatuta nebala, eurak ezkontzera.
|
|
Aste barruan, eguaztenetan
|
joaten
nintzan gurasoekin jaten Durangora, eta handik zuzenean Geriara, lau bost umeri katekesia emotera. Ume gehitxuagori emoten neutsen dotrinea Barinagan.
|
|
Polita izan zan Jon hori nor zan lehenengoz ezagutzeko izan neban erea. Barinagara dotrinea emoten
|
joan
nintzan baten, han egoan mutil gazte batek Aginagako eleizarako" formak" eskatu eustazan, abadeak meza emon ahal izateko. Bila nenbilela, hau esan neutsan:
|
|
Abade guztiak hasi ginan parrokia guzti horreen abade izaten, in solidum. Horren aurretik, neu
|
joaten
nintzan eskualdeko batzarretara.
|
|
Ez dakit katekesiko umeekin ala ikastolan izan nebazan umeekin jazo jatan honako hau. Eguraldi eguzkitsua egoala eta basora
|
joan
nintzan ume mordo bategaz. Laumugarrietara heldu orduko ezkerrerantz hartu eta Udalatx aldera joan ez danak ez daki zer dan naturaren edertasuna.
|
2012
|
|
txikitan beti
|
joaten
nintzan
|
|
Gizon gazte au utzi ondoren, iritzi onekin
|
joan
nintzan; baserritar gazteak badutela nun ikasi ta onena, elkarrizketa sakon bat edukitzearren, Jean Pitrau ezagutzera etortzea dala. Poz aundiz eta asko irabazita joango dira, gu bezela.
|
|
Bakoitzak bat izaten zuen, eta arekin joan bear zan erosketak egitera. Gogoan det bein Zelaiaren dendaraino, Ibarraraino,
|
joan
nintzala, oso ume nintzala, kupoiarekin. Azukrea pezeta batena bakarrik saltzen zuten.
|
|
artu neban gero beingoan afaritakopatatetatik niretzat gelditurikoa, isil gordeka
|
joan
nintzan, ase janda, nire anai arreba alai biokandik alde.
|
|
Ordu betegarrenean, Iatagino igan eben, bertatik ia harrika jo leitekezala Bilboko itsas adarra eta portua. Bakiogino
|
joan
nintzan gure tropen atzean. Matxitxakon lotu nintzan.
|
|
Haizatua zintudan ba, aspaldi... Zutaz amets egin nuen egun hartaz oroit zarea? Biharamun goizean berean
|
joan
nintzan posta etxera. Bitxi da halere.
|
2013
|
|
Zure lagunak ikusi nairik,
|
joan
nintzan etxe txurira, Eztakit nundik, baña aberats moduan bizi baitira.
|
2014
|
|
Marinak hamar urte lehenago bere etxeko ateak zabaldu eustazan Birmingham-en. Ni unibersidadeko ikasketak amaitu barritan ingelesa ikasteko asmoagaz
|
joan
nintzan bertara eta Marinak eta bere familiak euren etxeko ateak zabaldu eustezan.
|
|
Bueno, bueno! Axpeko Don Luisengana
|
joan
nintzan berehala.
|
|
Amari agur samur bat eginik, lokarri bage, libre
|
joan
nintzan. Baina negar egin neban.
|
|
Munduko bazterrera joan aurretik mundu zabalera
|
joan
nintzan, dino berak. D. Klaudiogaz eginiko ibilaldi alaiak, pasadizoz betekoak kontatzen ditu.
|
|
plataforman eta sortzaileen arabera, ondorengo asteetan merkatari gehiago gehitzea aurreikusten dute. Egitasmoan izena eman nahi duten dendariek Elkarmedia enpresak Azkoitian duen bulegora
|
joan
dezakete izena ematera edo ondorengo telefono zenbakietara deitu da: edo Bestalde, webgunearen arduradunarekin kontaktuan jarri nahi dutenek, mezu elektronikoa bidali dezakete ondorengo helbidera:
|
|
Ekialdeko antzerkiaren Rimbaud da. Poeta frantsesa Abisiniara joan zen gero arma saltzera kolonialismoaren bizkarkoi gisa bizitzeko, Gillom Baionara joan da, ez arma saltzera hauek Hamar manu minduak en utzi zituen, baina xuriz bezti Nebadara
|
joan
nintzan kantatzera.
|
|
Holetan hazi nuen ideia zu zinela traidorea Eta naski nintzen gazteegia lokarritzeko zauria Ederra zinen nexkatxa Bortu loreak bezala Bisitaz jin zinenian ihes
|
joan
nintzan dolian Orbaizetako menditan geroztikan banabil ametsetan
|
|
Etxola horren inguruko pentzea, guk ginuen ardi pazkatzat negukotz hartzen. Horrarat
|
joaiten
nintzan, aitatxiren lagun, ardi zaintzerat, eta etxola hortan iragan izan ditut ene haurtasuneko orenik goxoenak.
|
|
Ez zenidan mina baretu eta ez nuen
|
joan
zitzan nahi.
|
|
Hemen mezua idazten ari zara Logan Carrierenera
|
joan
zitzan.
|
2015
|
|
Herri Gaztedi 1960tik hasi eta urteetara arte egon zan Bizkaian. Geroko urteen barri ez dakit, ni Belgikara
|
joan
nintzan eta.
|
|
Nigaz konfiantza gehiago eukien.
|
Joan
nintzan parrokoagana, don Mariano Etxeandia. Parrokoagaz erderaz egiten neban; jenteagaz euskeraz, baina parrokoagaz erderaz.
|
|
Holan enterau nintzan, Durangora joan behar nebala. Eta
|
joan
nintzan Durangora; 1964 urtea zan. Han egon zirean abade bi:
|
|
Zegaitik dinodan hori? Neu
|
joaten
nintzan hilearen lehenengo barikuetan Gure Jauna eroaten hainbat gaixori, batez beste 2030 gaixori, eta gehienak euskaldunak zirean etxeetan. Euskaldunak zirean, baina ohiturea eukien erderaz egiteko abadeagaz.
|
|
Lovainan lehen be egonda nengoan egun batez hiru urte aurrerago; gustau egin jatan lekua eta hara
|
joan
nintzan. Obispoari eskatu neutsan baimena.
|
|
Baina ez eustan dirurik ez bekarik emon.
|
Joan
nintzan osaba errotariak emondako diruagaz. Nire aita, esanda daukat, erlijiosoa zan, baina ez zan klerikala.
|
|
Lovainara 1967ko urrietan
|
joan
nintzan. Han Collège du Saint Esprit eritxanean egon nintzan abadeentzat oso propioa zan, Naamsestraat kalean.
|
|
Hemendik ni bakarrik
|
joan
nintzan, baina baegozan han euskaldun batzuk. Gipuzkoako Herri Gaztedin ibilitako bi:
|
|
Mezea be euskeraz emoten genduan eta Euskadiko futbol ekipoa be bageunkan. Nik ez neban jokatzen, baina ikusten
|
joaten
nintzan. Oraintsu hil dan Gorka Agirre, EAJkoa, halako futbol partida baten ezagutu neban.
|
|
Txillardegik emon euskuzan euskerazko klase batzuk. Txillardegiren etxera be
|
joan
nintzan inoiz. Bere semea, orain politikan sartuta dagoana, umetan ezagutu neban han.
|
|
Uda horretan, 1968an, hemen nengoala, akorduan daukat abuztuan
|
joan
nintzala abade izandako eta sekularizau barri egoan Juan Mari Villanueva ikustera. Donostian bizi zan, nahi ta bera Barakaldokoa izan.
|
|
Labayru sortu eta laster, ni gaurkotze ikasketa batzuk egiten
|
joan
nintzan Gasteizera, hango seminariora, eta hile batzuetan han egon nintzan" birziklatzea" esaten jakon ikastaro bat egiten. Baina ezin leiteke euki burua han eta hankak hemen, edo hemen burua eta hankak han.
|
|
Juan Mari Uriarte Administradore Apostolikoa zan orduan, Gasteizen be ez neban gauza handirik egin, eta berak esan eustan ikasten joateko. Eta Parisera
|
joan
nintzan. Urtebete egon nintzan Parisen; 1979ko urrietatik 1980ko bagilera arte.
|
|
Ni, sei urtetatik hasi eta hamar urtera arte, egun guztietan
|
joaten
nintzan zortziretako mezea abadeari erasoten. Abade asko egozan orduan Zeanurin, eta etorten zireanean beste abade edo fraile batzuk, hareei be lagundu egin behar izaten geuntsen.
|
|
" Hi abade egiten bahaz, ni obispo egingo nok".
|
Joan
nintzan seminariora. Hor emon nebazan, lehenengo hiru urte Artean, gero beste zortzi urte Gasteizen eta gero beste bat hemen Derion.
|
|
Nire seinzaina izan zan Lorentza. Eta Lorentzaren altzoan
|
joaten
nintzan ni amaren etxera, errotara. Eta behin bildurtu egin nintzan hori gogoan daukat, gerraurrea zan, ze gerra ostean ez egoan Lorentza gure etxean kukuak jo ebalako.
|
|
Akorduan daukat gauez zelan kortara
|
joaten
nintzan, esneak batzean ikusten. Txarriari eta oiloai jaten emotea, txarria hiltea... han ezagutu dodaz nik.
|
|
Nire amaren lagun baten llobeak topau eustan ostatua La amistad kalean. Handik
|
joaten
nintzan Zabalara. Gero, eskolak emoten Deriora, trenez eta furgoneta txiki baten.
|
|
Niretzat etozen karta batzuk eta zabalduta hartu nebazan.
|
Joan
nintzan nagusiagana eta esan neutsan: " Niri kartak ez deustaz inork zabalduten".
|
|
—Ni orain onekin nola joango naun pestara? esan nuan, da etxera joan da amaren gona jantzita
|
joan
nintzan. Oraingo neska gazteak joango lirake!
|
|
—Ez, Zubiaurretxo alderago neukan da ara
|
joan
nintzan.
|
|
Ez duzu esan
|
joan
nintzan nahi zenuela?
|
|
Jainkoa, lagun ezazu arazorik izan ez dezagun eta dena ondo
|
joan
dezan.
|
|
Dena aurrera
|
joan
zezan.
|
2016
|
|
Uriondon egiten dot behar, Ertzaintzarentzat. Horregaitik
|
joan
nintzan hemengo polizia etxera barri emotera. Hemen, orain?
|
|
Bihotzeko minak Gordetu ezinak, Bihotzeko naiak Kunplitu ezinak, Berekin
|
joan
Bitza irrintzinak. Ta alaitasunak har gure egunak!
|
|
Aieteko ur deposituaren zaindaria zan bera; eta bertako Oriamendi baserrian ura ere bertso zaar asko zekianazala esan baitzidaten. Ala, arengana ere
|
joan
nintzan eta ez alperrik. Bertso asko jaso nizkion, Txirritarenak eta abar.
|