|
2004
|
|
|
Eta geroxeago, niri erabat esnatzeko astirik ere eman gabe—: Baina, ez al duzu lo makal eta fruiturik gabekoi utzi
|
behar
–Ez al duzu argi emankor eta on-onera etorri behar?
|
|
|
Baina, ez al duzu lo makal eta fruiturik gabekoi utzi behar? Ez al duzu argi emankor eta on-onera etorri
|
behar
–Esaidazu agudo, zinez eta klarki, ez al da iritsi ordua?
|
|
|
Oso mihi dotore eta leunekoa da nire barruko hori, eta dirudienez ezin du munduko gehienek bezala hitz egin, belarrari belar deituz eta lastoari lasto; beragatik balitz, belarrari" ama lurrak guretzat sortu zuen elikagai osasungarria" esan beharko litzaioke, eta lastoari berriz" elikagai ez hain osasungarria, elikagai osasungarria lehortu eta udazkentzen denean erabiltzekoa". Bai, holaxe hitz egiten du nire barruko ahotsak, eta ondorioz ikaragarri luzatzen da zerbait argitu nahi duen bakoitzean, eta ondorioz oso aspergarri egiten dira bere kontu gehienak, eta ondorioz pazientzia hartu
|
behar da
berari entzuten jarri eta marruka ez hasteko. Ordea marruka hasita ere, berdin da, zeren ahotsa ez baita gure barrutik kentzen, ezin baita inola ere desegin.
|
|
|
Zer esan
|
behar nion
–Bera ni baino nagusiagoa zen, horretan ez zegoen dudarik, baina oso ipuinzalea ere bai nire aldean.
|
|
|
Non zegoen etxerako bidea? Ez al zuen azaldu
|
behar
–Bada, ez, ez zirudien azaltzekoa zenik.
|
|
|
—Zer! Ez al didazu ezer esan
|
behar
–—atera zitzaidan azkenean.
|
|
|
Bistakoa zen amorrarazita zegoela, zeren ez baitzidan bere lagun on-ona nintzenik aipatu ere egin. Pentsatzen jarrita, Setatsuak berak ere oso gaztea izan
|
behar zuen
garai hartan, bestela ez zen erantzun txar batengatik haserretu izango. Txarragoak ematen dizkiot orain, eta ez da asko estutzen.
|
|
|
—Laguna, desenkusatu egin
|
behar duzu
nirekin. Elurra zela-eta etxeratzeko eskatu dizudanean, obeditu beharrik ez zeneukan.
|
|
|
—Ez duzu arrazoirik, lagun, eta ez zenuke zeure burua era horretan gutxietsi
|
behar
.
|
|
|
nekatu egiten nintzen goiko alde hartan eta luze, oso luze, oso-oso luze iruditzen zitzaidan denbora. Noiz etorri
|
behar zuen
egunsentiak. Noiz erakutsiko zidan argiak etxerako bidea?
|
|
|
Baina alferrik zen. Artean ez zuen gauerdia ere izan
|
behar
, ilargia eta izarrak puska baterako zeuden zeruan. Azkenean, gogoz bestera nire harrotasuna mintzen zuelako, eskura neukan adiskide bakarrari hots egin nion.
|
|
|
Noiz eta hogeigarren mendean! Ergela izan
|
behar
holakorik sinisteko!
|
|
|
Atzetik joan bai, baina eraso ez. Odol hotza
|
behar duzu
, lagun.
|
|
|
Zeren, jakina, beti etxe inguruetan geldituz ez bainuen ikusi ere egiten, ez baineukan berarekin traturik. Nik banekien non egongo zen La Vache, Antiaju Berde eta errotako hortzaundiak zaintzen alegia, eta bisita bat egin
|
behar niola
pentsatzen nuen egunero; ordea azkenean Balantzategiko lokatz eztian sartuta gelditzen zitzaizkidan lau hankak. Era berean, gogoratu egiten nuen biok kanposantu ttikian edukitako hizketaldia, eta gerra kontu haiekin jarraitu egin beharko genukeela esaten nion neure buruari, baina batzuetan goizegi eta besteetan beranduegi iruditzen zitzaidan arazo haietaz arduratzeko, eta hurrengo egunerako uzten nuen dena.
|
|
|
—Zinez egun pollita iragan dizut, Mo —hasten da pozik, kriskitin-kraskatan—, aspaldidanik beinuen burrasoen ikusteko gogoa. Baina zoin pena eta xangrina adio erraiteko tenorean, Mo —jarraitzen du— Bi orenetan elhestan ari garelarik, eta gero juan
|
behar
. Eta badakizua?
|
|
|
balantzategiarra izango nintzen, hantxe pasako nuen nire bizitzaren aurreneko aldia, aldirik garrantzitsuena; bertan geldituko zitzaidan bihotza itsatsita. Nahiz zaharra izan, nahiz etxe hartatik urruti hil
|
behar
gaur edo bihar, nire bihotzak Balantzategi maiterako bidea bilatzen du beti, eta auskalo, agian joan ere joaten da haraino ni lo gelditzen naizen bakoitzean. Esaera zaharrak dioen bezala:
|
|
|
Apika izango nituzke, apika ez. Jakin egin
|
behar
. Izanez ere, behiok suerte txarrekoak gara gauza guztietan, eta denbora partitu zuten egunean ere suerte txar berberori sartu zitzaigun tartean.
|
|
|
Eta nik diot: inuzentea izan
|
behar du
behiak, ergela izan behar du behiak, kankailua izan behar du behiak, Denbora-partitzaileak" mordoxka bat" esan eta berak" eskerrik asko" erantzuteko! Eskerrak eman orduan?
|
|
|
Eta nik diot: inuzentea izan behar du behiak, ergela izan
|
behar du
behiak, kankailua izan behar du behiak, Denbora-partitzaileak" mordoxka bat" esan eta berak" eskerrik asko" erantzuteko! Eskerrak eman orduan?
|
|
|
Eta nik diot: inuzentea izan behar du behiak, ergela izan behar du behiak, kankailua izan
|
behar du
behiak, Denbora-partitzaileak" mordoxka bat" esan eta berak" eskerrik asko" erantzuteko! Eskerrak eman orduan?
|
|
|
—Nik dote
|
behar dizut
komentualat sartzeko, eta ez dizut. Ene burrasoek ukatu deitadiezu.
|
|
|
Baina, mundu honetako gauza gehienak bezalaxe, ilusioa zen nire hasierako asmo hura. Zeren, nahiz asko saiatu, lumak ez baitaki goldearen moduan aurreratzen, ez baitu memoriaren lurra xuxen eta zehazki harrotzen, baizik eta desordenan, baldarki, esan
|
behar direnak
hondoratuz eta esan behar ez direnak argitara ekarriz. Memoria hauetan, nire bizitzaren materia azaltzen ote da?
|
|
|
Baina, mundu honetako gauza gehienak bezalaxe, ilusioa zen nire hasierako asmo hura. Zeren, nahiz asko saiatu, lumak ez baitaki goldearen moduan aurreratzen, ez baitu memoriaren lurra xuxen eta zehazki harrotzen, baizik eta desordenan, baldarki, esan behar direnak hondoratuz eta esan
|
behar
ez direnak argitara ekarriz. Memoria hauetan, nire bizitzaren materia azaltzen ote da?
|
|
|
Begiratu dagoeneko idatzi dudanari eta harritu egiten naiz: ez dut kontatu ustez kontatu
|
behar nuena
, eta iritzi askok ez dute nireak ematen. Esaterako, ahala eduki eta Balantzategira itzuliko nintzatekeela idatzi nuen hasieran, eta aitorpen faltsuagorik ezin dut imajinatu.
|
|
|
Ederki! —egin zuen berak oihu azenario bati ostiko emanez— Bixtan duzu zer egin
|
behar duzun
. Ez izkriba haboro!
|
|
|
Baina baithako hori plantako bada, ontsa izkribatzeko galtaturen deitzu. Eta zer egin
|
behar duzu
ontsa izkribatzeko?
|
|
|
Apaintu, Mo! Eta hori duzu egin
|
behar duzuna
baitakoari obeditu nahi badeiozu: orain artinoko paperak korrejitu, orraztatu eta apaintu, Mo.
|
|
|
orain artinoko paperak korrejitu, orraztatu eta apaintu, Mo. Badakizua zenbat urte
|
behar
ukan zituen Jaun Done Agustik bere Aitorpenak korreji, orrazta eta apaintzeko?
|
|
|
Hamar urte haik korrejitzen, orraztatzen eta apaintzen iragan ondoan, bere Aitorpenen bigarren partearekin hasi zuzun. Eta orain, barkamendua galtatzen deitzut, Mo, baina lanean jarraiki
|
behar dizut
.
|
|
|
Zer esan nahi zuen arrozarenak? Ezagutzen nuen bere iritzia, alegia nire kabuz pentsatzen ikasi beharra neukala, eta gogoratzen zitzaidan otsoen arazo hartan berak hartutako joera axolagabea, baina aldi hartan lagundu egin
|
behar zidan
. La Vachek eta biok tratabidea genuen berriro; errotua zirudien, geranio puxka tarro berrian bezalaxe, garai batean hautsita egondako adiskidetasunak.
|
|
|
—Eta nondik atera da arroz zaku hori? Zertarako
|
behar dute
hainbeste arroz Balantzategin. Beraientzat?
|
|
|
Mendian izango da noski janari premia, batez ere orain, negu gorrian gaudela. Baina ez dut uste azalpen luzeagoa eman
|
behar dizudanik
. Dagoeneko ez zara hain ume, eta logikaz pentsatzen ikastea nahitaezkoa zaizu.
|
|
|
La Vachek bere teoria azaltzea nahi nuen. Bera zen Balantzategiko arrarotasunaren ikertzaile lehena, eta hartaz hitz egiterakoan berak izan
|
behar zuen
esku.
|
|
|
—esan zidan La Vachek isilik— Harrapatu egingo dituzte mendikoak! Esan nizun Balantzategin tiroak entzun
|
behar genituela
.
|
|
|
Nolanahi ere, zuek erne egon, seinalea zaindu. Baina, esaten dizuet, lehenbailehen izan
|
behar dik
.
|
|
|
Guztia apirileko beste egun lanbrotsu haietako batean hasi zen, presakako kargaketa haren segida-segidan. Usandizagak mendikoei esan bezala, lehenbailehen egin
|
behar zen
lan hura, Antiaju Berde eta gainerako sikarioak Burgosko ospakizunean ziren bitartean.
|
|
|
Egunak argitu eta ordu batzuetara, guardia guztiak bilduta zeuden etxe atarian. Nekatu eta gosetuak ziruditen, eta Antiaju Berdek berehalakoan eman
|
behar zien
erretiratzeko aginduaren zain. Baina Antiaju Berdek ez zuen etsitzen.
|
|
|
orduantxe jaitsi mendikoak. Nahitaez, informazio sistema bat egon
|
behar
behekoen eta goikoen artean. Eta egon, noski, sinplea bezain ona gainera.
|
|
|
Faltan botatzen zituzten pentsu banketeak, faltan baita ere iragan egunetako disko eta musikak, eta hala galdetzen zioten elkarri: noiz itzuli
|
behar du
Genovevak?
|
|
|
Behi makalek ez zuten konprenitu nahi, ez zuten agur hura betirako despedida izan zela ikusi nahi, eta etengabe egiten zuten galde: Noiz itzuli
|
behar du
guregana. Ez al dugu beste pentsu banketerik egin behar?
|
|
|
Noiz itzuli behar du guregana? Ez al dugu beste pentsu banketerik egin
|
behar
–Goiko salako diskoek noiz hasi behar dute ostera?
|
|
|
Ez al dugu beste pentsu banketerik egin behar? Goiko salako diskoek noiz hasi
|
behar dute
ostera?
|
|
|
Setatsuari aitorpen hura entzun ondorenean ez nintzen oso nire onean egon. Inor haraneko bidean azaltzen bazen, Antiaju Berde izan
|
behar zuela
iruditzen zitzaidan, eta egundoko arindua hartzen nuen paseatzaile bat edo inguruetako nekazaria zela ikustean. Eta bien bitartean, halaxe pentsatzen nuen, hamaika larritasun pasatzeko jaiotzen garela mundura.
|
|
|
Ni neroni ere ez nintzen oso palazioko, ez nintzen zaldi edo katu, baizik eta behi. Zer, eta behi izan
|
behar
! Animalia itsusia, animalia makala, animalia fama txarrekoa.
|
|
|
Deabrua atera
|
behar zaidala-eta
batzuetan belauniko jartzen nau Pauline Bernardettek, eta hantxe egoten gara biok komentuko lorategian izter-gerriak nekatzen eta eroarena egiten. Baina, zer egin dezaket?
|
|
|
—Behia izan
|
behar
!
|
|
|
Bai, konformatu beharra zegoen. Behi izan
|
behar banuen
, behi izango nintzen.
|
|
|
Eta fedea galduz gero, joan egingo zen komentutik. Horixe besterik ez nuen
|
behar
, halako segalari paregabea galtzea.
|
|
|
—Etor hadi hona, ttiki, bankete on bat egin
|
behar diagu
hire kontura —esaten zidan besteak bere hortz guztiak erakutsiz.
|
|
|
Bat-batean, ordu arte beste mundu batean bezala egon ondoren, zaldi gorria irrintzika hasi zen, eta halako modu larrian hasi ere non bertan zendu
|
behar zuela
iruditu baitzitzaidan. Arrazoi zuen nire barruko Setatsuak:
|
|
|
Azken batean, bizia zor nion errotan nire alde egindakoagatik. Bai, etzan egin
|
behar nuen
adiskide harekin.
|
|
|
Esaiozu agur edukazio guztiarekin eta zoaz lo goxoa egitera. Gainera, ezagutu egin
|
behar dituzu
Balantzategiko beste behiak.
|
|
|
Eta horixe da ulertzen ez dudana. Zertarako
|
behar da
leiho bat holako toki batean. Izarrei begiratzeko?
|
|
|
—Bai, orain isilik eta baketsu dago den-dena —jarraitu zuen La Vachek— Baina ikusi egin
|
behar zenuen
orain dela urtebete edo gutxiago. Egunez fusilak tiraka, gauaz fusilak tiraka.
|
|
|
La Vachek aipatzen zituen gauza arraroek ba al zeukaten zerikusirik baso hartan gertatutako fusilamenduekin? Bai, nahitaez eduki
|
behar
.
|
|
|
—esan zidan Genovevak, eta nik segituan obeditu nion. Baneukan Setatsuak eskatutako datua, banekien non sartzen zituzten gorriak beltzok ukuiluan banketea egin
|
behar genuenean
. Edo non sartuko gintuzten gu, banketea gorriei egokitzen zitzaien egunean.
|
|
|
—Ene lagun on-ona, zergatik pentsua? Balantzategin dagoen belar fin, goxo eta elikagarriarekin, zer dela-eta kamioi-etan ekarri
|
behar den
elikagai hori. Zenbat kostatzen ote da pentsu zaku bat?
|
|
|
Eta gainera, ez da jateko modu osasungarria. Ahal dela gauza naturala jan
|
behar da
, zeren osterantzean hondatu egin baitaiteke gure estomagoetako bat. Eta benetan esaten dizut, bere estomagoetako bat hondatzen duen behiak bere bizitzaren zati bat ere hondatzen du.
|
|
|
Eta benetan esaten dizut, bere estomagoetako bat hondatzen duen behiak bere bizitzaren zati bat ere hondatzen du. Naturala, lagun, ahal dela gauza naturala jan
|
behar da
. Ez dakit Balantzategiko ugazaba andrea zertan pentsatzen ari den.
|
|
|
" Hebendik aintzina ez zira kabalekilan bortura joanen.
|
Behar duzu
Madmoiselle bilakatu, eta sonura joan eta ontsa esposatu".
|
|
|
Kontu haiek guztiak bukatuta zeuden. Beste aldera, ordea, La Vacherekin edukitako harremana erasana zegoen, eta denbora eman
|
behar zitzaion
zauriari. Ezin nintzen errota inguruetara joan eta bere aurrean jarri, esanez:
|
|
|
" Hara, hemen naun, ez dun ezer gertatu. Antiaju Berde eta beste bi hortzaundiak zertan ari diren kontatu
|
behar didan
". Ez, horrela ezin da.
|
|
|
Ez, horrela ezin da. Laguntasuna hausten denean Pauline Bernardettek geranioen adar hautsiekin bezala jokatu
|
behar da
: laguntasun hori lur berri batean jarriz eta itxoinez, pazientzia hartuz harik eta itsasten den arte.
|
|
|
Eguraldia ona zen, lekua eder aparta, Balantzategi eta haraneko beste etxe, erreka eta belaze guztiak bere mende hartzen zituena. Zer gehiago
|
behar nuen
ondo bizitzeko. Ezer ere ez, hala iruditzen zitzaidan orduan.
|
|
|
Zoritxarrez, poz hori hasieran bakarrik izaten da, berehala azaltzen baita Bakardade basamortua zeharkatu
|
behar dutenen
arrisku eta etsairik handiena: Asperkeria.
|
|
|
Barneratu egiten nintzen basoan eta, leku bigunean etzan ondoren, hosto bat aukeratzen nuen zuhaitz batean, hosto berde-berdea, udazkenekoa baino gehiago udaberrikoa zirudiena. Hartan, aukeratutako hostoari buruz jartzen nituen begiak, eta zain geratzen nintzen, egun batez, bi egunez, hiru egunez,
|
behar zen
denbora guztiaz. Oro har, denbora asko behar izaten zuten hostoek adarretik airera, eta airetik lurrera erortzeko.
|
|
|
Altxa eta beragana abiatu nintzen zalaparta batean. Baina alferrik, La Vachek egon
|
behar zuen
tokian ez baitzegoen inor: ez zegoen behirik, ez zegoen lagunik.
|
|
|
Horixe gertatu zitzaidan niri arrats hartan: laguna
|
behar nuen
, eta lagun hori hurbilean ez nuenez, bere fantasma ekarri zidan irudimenak.
|
|
|
—Lagun on-ona —entzun nuen orduan, eta aspaldiko partez entzun ere— Orain arte ez dizut ezer esan nahi izan, zeren uste baitut zure bizitza osoa markatu, kutsatu eta bideratuko duen bolada honetan zeuk egin
|
behar duzula
aurrera, zeure ahalez, inoren laguntzarik gabe. Baina hainbeste proba pasa eta gero, eta kontuan harturik, gainera, negua korrika ttikian datorrela, beste denbora-pasa bat proposatu nahi dizut.
|
|
|
Armak ote zeuden zaku haietan? Nolanahi ere, oso kargamentu garrantzizkoa izan
|
behar zuen
, bai etxekoentzat eta bai Antiaju Berderentzat. Zeren, dudarik gabe, kargamentu kontu haiengatik egiten baitzuten hortzaundiek beren zainketa.
|
|
|
Eta ukuiluaren atera iristear geundenez— Baina isil gaitezen orain, segituko dugu beste behiok lotan daudenean. Kontuz ibili
|
behar dugu
makal jendearekin. Zerbait entzunez gero, auskalo zer nahasmendu sortuko luketen.
|
|
|
—Gelditzen zaizkigun indarrak enbor horietara iristeko erabili
|
behar ditugu
. Lehenbailehen alde egin beharra daukagu hemendik.
|
|
|
Bide on bat bilatzen duzue beti, eta horrela behin ere ez zarete ailegatuko mendira. Mendira joateko, bide txarrak hartu
|
behar dira
.
|
|
|
Gauzak hola, komentu ingurutara elkhi eta bide bazterreko adar eta ezpal biltzen aritu ninduzun, eia egur mozkin haiekin negua iragan artino arranjatzen ginen. Hala, su egin
|
behar zen
azken egunetarik batetan, ezpal beltz eta ttipiño bat ikusi nizun lurrean, lehenago ere errerik zirudiena, eta hartuko dizut-ez dizut hartuko egon ninduzun denbora batez. Azkenean, saskirat eman nizun eta errefektuarrera eraman.
|
|
|
Iraun zueno, ez ninduzun mahaira bazkaitera joan. Onartu
|
behar dizugu
, Mo. Gauza itsusi eta nimiñoenak ere miragarriak gordetzen ahal dituzu.
|
|
|
Bere Ahotsak, garai batean" jo, sartu adarra, alde egin baso itxira" esaten zionak," utzi lagun zaharra eta hartu berriak, pasa basurdeen aldera" esaten zion orain. Ordea bere buruak ezetz esaten zion, bera behia zela eta behi segi
|
behar zuela
.
|
|
|
Dudarik gabe, erotzekoa izan
|
behar zuen
borrokak, eta nahikoa eta gehiegi egiten zuen La Vachek nire ondoan jarraitzearekin. Nik ondo konprenitzen nuen hori.
|
|
|
—Ikusi egin
|
behar
nor den hemen makala! —zipoztu nintzen.
|
|
|
—Zer egin
|
behar dugu
–—galdetu nion La Vacheri.
|
|
|
—Zer egin
|
behar dugun
! —berresan nion berak mutu segitzen zuela ikusita.
|
|
|
Ez zen negu askorik gelditzen, eta harkaitz zulo batean sartzearekin konformatu nintzen. Kanpoko hotzetatik defendatzeko ez nuen gehiagorik
|
behar
. Barruko hotzetatik defendatzeko, berriz, inolako babesik ez neukan.
|
|
|
Izugarri gustatu baitzitzaidan istorioa, eta erabat sinistu bainion Setatsuari. Istorioa faltsua zela eta ez niola sinistu
|
behar
, hori orain badakit, baina ordu hartan, nola susmatu Setatsu zuri eta dottoreak ziria sartu nahi zidala. Ez zitzaidan burutik pasa ere.
|
|
|
Lotsagarria benetan, oraindik ere damuz betetzen nauen portaera. Laguna defendatu egin
|
behar da
beti, otsoen kontra, sugeen kontra, arratoien kontra, behi makalen kontra, mingain gaiztoen kontra, esker txarreko jendearen kontra. Neure orain honetan, ez dut behin ere huts egiten:
|
|
|
" Esker txarreko jendea, munduan den jende motarik okerrena", pentsatu nuen nire artean. Nor, eta Pauline Bernardette engainatu
|
behar
.
|
|
|
Hik ni ikaratu orduan? Horixe besterik ez genikek
|
behar
, hi!"
|
|
|
Lagunak defendatu egin
|
behar dira
, bai. Gazte moxkortuen kontra, ukuiluko adiskideen kontra, etxeko jabearen kontra; beti defendatu behar dira lagunak.
|
|
|
Lagunak defendatu egin behar dira, bai. Gazte moxkortuen kontra, ukuiluko adiskideen kontra, etxeko jabearen kontra; beti defendatu
|
behar dira
lagunak. Egia hau, ordea, ez da segituan ikasten direnetakoa, eta nire Balantzategiko lehen hilabete haietan ez neukan ikasia, eta ondorioz ez nion kargurik hartu La Vacheren kontra hitz egin zuen Bidani behi gorriari.
|
|
|
" Uka zazu arrunt zihauren erlisionea! Hemen ez dizugu khiristi federik
|
behar
!". Eta Eutropiok:
|
|
|
—enperadore mexantak— Bada orain ikusiren duzu." Eta enperadoreak hala manaturik, Eutropio animaleko marmita batean sartu zizuen, dupela bezalako pertzean, eta han zerraturik utzi. " Otian
|
behar
nizie egosi?" —pentsatzen omen zizun Eutropiok kemen handiarekin, zeren eta federik baitzian. Baina ez zizien egosi.
|
|
|
—Sartu egin
|
behar
al dituzue dagoeneko? —esan zien gazte begigorri haietako batek.
|
|
2010
|
|
|
Hau guztia kontuan hartuta, identitatearen aurkako diskurtso batzuk azkukre koxkorra bezala desegiten dira beren kontraesanetan. Kultura diferente askotatik datorren jendeari zaila egiten zaio ulertzea proposatzen zaien hiritartasun abstraktu hori; haien identitate zati garrantzitsuak alde batera utzi
|
behar dituztelako
, eta, pixka bat arakatuz gero, sekularizazio azal baten azpian balore erlijioso zehatzak berehala agertzen direlako.
|
|
|
Hitz joko hutsetan erori nahi izan gabe, dena aukera badaiteke, zergatik aukeratu
|
behar da
liberalismoak aurkezten duen modelo deskokatu hori berori?
|
|
|
Liberalismoak ondorioztapen honetan huts egiten du: ongiaren ideiak modu autonomoan aukeratzen direla esaten du, baina ondoren ongiaren ideietatik zein aukeratu
|
behar den
agintzen du. Ez al da hau disparate galanta?
|
|
|
Jarrera honek berarekin du dilema salataria: utzi
|
behar
al zaio inori esklabo izaten, berak hala erabakitzen badu?
|
|
|
Lehen etika moldeari perfekzionismoa deitzen zaio, eta gizakia hobekuntza moral baten bidean jarri
|
behar delako
ustekoa da. Tankera honetakoak dira erlijioak eta teoria orohartzaile guztiak.
|
|
|
Perfekzionismoak eduki trinkoak izan ditzake (demagun, Erdi Aroko kristautasunarenak bezalakoxeak) ala, bestela, balore arin eta guztientzat onargarriak bultza ditzake (autonomia moral hutsa indartzen dutenak, esaterako). Antiperfekzionismoak, bere aldetik, muga batzuk jarri
|
behar ditu
bizikidetza bermatuko bada (legearen agintea, bestearekiko errespetua...), eta muga horiek pisu morala daukatenez, gizakia ere ideia baten ildora bultzatuko du.
|
|
|
Bien arteko konbinazioaren ondorioz tipologia anitza atera daiteke. Komunitaristak eskuarki perfekzionistak dira, gizabanakoari bidea taldeak erakutsi
|
behar diola
uste baitute. Liberalismoan denetik dago, antiperfekzionista sutsuak, perfekzionista moderatuak eta perfekzionistak.
|
|
|
Eremu honetan hainbeste gauza dago jokoan, ezen arrazoitzeko modu berezi bat eskatuko baitio. Erlijioak eta beste edozein teoria filosofikotatik urrun egon
|
behar duen
arrazoimen publikoa eskatuko du teoria politiko bateratzaile honek. Honen ondorioz, arrazoi politikoak, ez erlijiosoak edo metafisikoak, erabil daitezke elkarrizketa publikoan.
|
|
|
Publikotasunaren zainketa zorrotz honek nonbait oinarritu
|
behar du
, bertan ikuspegi guztien adostasuna lortu nahi baitu. Horretarako berrikuntza epistemologiko bat du beharrezko.
|
|
|
Gizakiaren ahalmen linguistikoan oinarritutako teoriak dira hauek, hots, arrazoimena bestearen aurrean elkarrizketaren bitartez erakutsi behar izatean oinarritzen dira. Rawlsek, zor filosofiko horiek ezkutatuz, teoria orohartzaileek teoria politiko hutsak garatu
|
behar dituztela
eskatzen du. Teoria politiko horietan derrigorrez bestearen arrazoiak hartu beharko dira kontuan.
|