|
2010
|
|
|
" estatua duen dialektoa da hizkuntza". Beraz, guk ere hizkuntza izan ahal izateko, katalanok
|
behar duguna
hori bada, lor dezagun estatu bat, gainerakoa ondorioaz emango zaigulako (eta onartuko zaigulako, gainera). Honetara garamatzate Fernando Savaterren argumentuek:
|
|
2011
|
|
|
Dirudienez, 1890 urtean Aphezac soldado plazaratu zuen. Idazlan hori, izatez, hamabost orrialdeko panfletoa da, xuri-gorrien arteko borroka politikoetan kokatu
|
behar duguna
, eta inolako sinadurarik gabe agertu zena. Piarres Xarritonek berrargitaratu zuen 1998an, Euskera aldizkarian.
|
|
2013
|
|
|
Esan liteke aurreko ataleko kapituluak aurretikoak zirela, hona heltzeko nire begietan kendu beharreko sasi batzuk, edo ikusi beharreko paisaia batzuk. Ekintzarako pentsamendua da
|
behar duguna
, hizketagai dugun hizkuntza honen norabidean.
|
|
2014
|
|
|
Txapelketak horretako eginak dira geroztik? Batzuk delibera dezaten pentsatu
|
behar duguna
–
|
|
|
Lehen bezala orain ere kulturek beren zirkuluak sortzen baitituzte. Bada kontsumitzen den kultura, izan behar diren lekuak, ikusi behar diren jendeak eta gure bizian eragin duena, aldatzen gaituena, biziaren egiteko
|
behar duguna
. Ez dut Caudine hortik urrun ikusten.
|
|
2015
|
|
|
Emakume adierazleari nola lotzen zaizkio mendeko, naturala, ama, intuizio. adierak? Eta gogoan izan, edozein gauza (praktika, objektu, pertsona...) izan daitekeela signifikatze-praktiken objektu, dena baita interpretazio -gai, bizi
|
behar duguna
sentitu eta aditu behar baitugu.
|
|
2017
|
|
|
Eta sinesteko premia hau,
|
behar duguna
egia bihurtu ahal izateko, behinik behin.
|
|
|
Arrazoi osoa du Baumanek esaten duenean gaur egungo kontsumismoa ez duela gauzen metaketak definitzen, gauzen bat-bateko gozamenak baizik. Jada ez dugu filma jakin bat ikusteko zertan zain egon, ez dugu janaria noiz prestatu zain egon, ezta sexu-harremana izateko ere, etab.,
|
behar duguna
sofara berehala ekar dezaketen enpresak asko baitira. Egun dena bilakatu zaigu paperezko muki-zapi, eta heziketa ez da salbuespena.
|
|
2019
|
|
|
" Euskararen eskaileran ere nonbait izan behar dugu maila moderno bat gure bidaiari hasiera emateko eta eskailera horretatik jausteko". Horregatik, eta gauzak bere lekura eraman eta gero, ondoko eskema da erabili
|
behar duguna
:
|
|
|
Hauxe da subjuntiboarekin batera baztertuko duguna. Beraz, zakarrontzira bota
|
behar duguna
: uztartze hori daramaten aditz laguntzaile guztiak eta ez hizkiak.
|
|
|
Laguntzailea osatzerakoan erabiltzen dugun prozedurari esker dauzkagu holako" hizkuntza bitxiak". Eta hori da, hain justu, azpimarratu
|
behar duguna
, aditz laguntzailearekin erabiltzen den prozedura.
|
|
|
Horrek agerian uzten du euskararen historian, plurala asmatu baino lehen, singularra asmatu zutela eta, horrenbertzez, historia horretan badagoela garai bat non singularraz baino ez baitzuten hitz egiten. Eta hauxe da biziki azpimarratu
|
behar duguna
: gure ikerketan zehar argi eta garbi geratu dela da adizkia izan zela denetan zaharrena.
|
|
|
Pentsa: batetik, gu elkarlanean aritzeko,
|
behar duguna
edota nahi duguna lortzeko, agintera oso aproposa da; bertzetik, gure unibertso txikia barneratzeko ezinbertzekoa eginen zaigu da adizkiaren erabilera. Bada, hi eta ni eta haien adizkirik gabe, onartu behar dugu ezinezkoa egiten zaigula gure gauzei buruz aritzea.
|
|
|
Hori irakurri eta gure buruari erran diogu, tresna eta hitza, sekuentzia hau da kontuan hartu
|
behar duguna
: ibilgailua" gauzak garraiatzeko"," gauzak eramateko"," gauzak ekartzeko" asmatu izana zen eta erromatarrek tresna horri carrus izena jarri omen zioten; baina, ibilgailua eta hitza asmatu baino askoz lehenago, baita zirrika asmatu baino askoz lehenagotik ere, gauzak leku batetik bertzera eramaten ziren; eta jarraian:
|
|
|
Ez dago dudarik, NOR-NORK iraganeko 1 eta 2 pertsonakoak 3 pertsonakoa baino beranduago sartu zituzten gure hizkuntzan; horregatik, kronologia kontuan hartuta, lehenik, nuen eta huen baztertuko ditugu eta, azkenik, zuen. Hemen azpimarratu
|
behar duguna
ZEN adizkiaren protagonismoa da.
|
|
|
• Gure kasuan, euskararen garapena da frogatu
|
behar duguna
: euskararen hasmentatik gure menderaino da argitu nahi duguna.
|
|
|
gure aztarnategian, geruzaz geruza, hondoko zolaren sedimentuetara joatea; horretarako, hasiera batean behintzat, aditz laguntzailearen taula erabiliko dugu lagungarri gisa eta gero gerokoak. Baina, gure lanaren helburuarekin batera egin
|
behar duguna
hauxe da:
|
|
|
Azalpen honekin, gure asmoa, kentzen ari garen geruza hau, menderakuntzarena, zenbateraino sakona den erakustea baino ez da izan; baina, azpian dagoena da hurrengo atalean aztertu
|
behar duguna
.
|
|
|
Hori bai, denbora kontua zen ahalera eta baldintza kontzeptuetan sartzea. Eta hori da, hain justu, kontuan izan
|
behar duguna
, momentu hura euskararen historian kokatu nahi baldin badugu. Lehendabizi, geroaldi garbia menturazkoetan sartu aitzin; gero, gai izan ala ez izan ibiliz gero, ahalera eta baldintzazko esaldiak etorri ziren.
|
|
|
Garrantzi handiko kontua da hori, batez ere, barrideen hizkuntzekin konparatzen baldin badugu; izan ere, NOR-NORI-NORK esaldietan, subjektu aktiboa nork, subjektu jasailea nori eta objektu zuzena nor, hirurak aditzarekin komunztaturik izatea barrideko hizkuntzetan, Europako hizkuntzetan behintzat, ez dago parekorik. Bada, komunztadura horiek noizkoak diren zehazteko, bereizgo hori da, hain juxtu, kontuan hartu
|
behar duguna
.
|
|
|
Azpimarratu
|
behar duguna
da gure aspaldikoen hauta eta emaitzaren egokitasuna.
|
|
|
Azalpen honetan, aditz-izena erabili zutelako, menderakuntza indarrean zutela ondorioztatu dugu. Eta hori da, hain justu, azpimarratu
|
behar duguna
.
|
|
|
Menderakuntza asmatu baino lehen holako adizkiak asmatu zituztela baieztatzea zilegi da. Eta kasu honetan hori da azpimarratu
|
behar duguna
.
|
|
|
Aditz hau jatorrizkoa da; eta horixe da, hain zuzen, frogatu
|
behar duguna
, euskararen historian forma hori izan dela erabili den bakarra. Gure arrazoiak hauexek dira:
|
|
2020
|
|
|
[JC] Legeek ezartzen dituzten prozedurei egokitzea da denok, azkenetik lehenengoraino, egin
|
behar duguna
. Ni barne, zu barne.
|
|
2022
|
|
|
Txinan abiatu zen COVID-19, baina" ekonomia eta politika krisian zeuden ja birusa heldu baino lehenagotik". Beraz, agian, ez da ohiko irrealitatea errekuperatu
|
behar duguna
. Kultura globala dago krisian, errealitatea berreraikitzeko eginbeharrarekin:
|
|
|
Eta bigarrena, garrantzitsuagoa, eta bihurriagoa: ea egin
|
behar duguna
hori ote den, ala beste zerbait.
|
|
2023
|
|
|
Johnny Weissmuller bere bi eskuekin ahoa inguratzen, bozgorailu efektua lortzeko. " Hori da lortu
|
behar duguna
", esan die. Kriptiko, itxia, misteriotsu.
|