|
2003
|
|
|
g) Hamazazpigarren artikuluko 4 paragrafoaren azken tartekadurak egiten duen aipamena eta lege honetan adingabeen epaileari buruz jasotzen diren
|
beste
guztiak adingabeen epaile zentralari egiten zaizkiola ulertuko da, Zigor Kodearen 571 artikulutik 580.erakoetan aipatutako delituetatik edozein adingabeei egozten zaienean.
|
|
|
Lege organiko honen aplikazioa ebaluatu ondoren, eta Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiari, Fiskaltzari, autonomia erkidegoei eta Parlamentuko taldeei entzun eta gero, Gobernuak neurriak bultzatuko ditu, neurri horien bidez delitu egitate batzuk gogorrago zehatzeko, noiz eta, egitate horien egileak adingabe izan arren, egitateok astuntasun berezia dutenean,
|
besteak
beste, Zigor Kodearen 138, 139, 179 eta 180 artikuluetan ezarritakoak direlako.
|
|
|
4 Aurreko paragrafoak aipatzen dituen kasuetan, ezarritako zigorra edo betetzeko dagoena bi urtetik beherako presoaldia bada edo
|
beste
izaera batekoa, kondenatuari zaintzapeko askatasunaren neurri soila ezar dakioke kondena betetzeko falta den denbora horretan; horretarako, nahitaezkoa da Fiskaltzak hori eskatzea, adingabeen epaileak adingabearen letraduari, haren legezko ordezkariari, adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoari eta epaiaren menpean dagoenari berari entzutea, eta epaile horrek adieraztea hori lege hon... Bestela, adingabeen epaileak betetzat jo dezake zigorra, eta azkendutzat, epaiaren menpean dagoenaren erantzukizuna.
|
|
|
Kautela neurria barneratzea denean, horren gehieneko iraupena hiru hilabetekoa izango da, eta Fiskaltzak hala eskatuta eta auto zioduna emanez, luza daiteke, askoz jota,
|
beste
hiru hilabetez.
|
|
|
Kautela neurriak betetzeko denbora oso osorik zenbatuko da, auzi berean ezar daitezkeen neurriak betetzeko edo, halakorik izan ezean,
|
beste
auzi batzuetan ezar daitezkeenak betetzeko, beste auzi horietan aztergai izan badira neurriok ezarri baino lehenagoko egitateak. Fiskaltzak hala proposatuta, eta adingabearen letraduari eta kautela neurriaren gaineko txostena zein talde teknikok egin eta horri entzun eta gero, epaileak erabakiko du zenbateraino den zentzuzkoa ulertzea kautela neurriak ezarritako neurriaren egikaritza konpentsatu duela, eta hala uler dadila aginduko du.
|
|
|
Kautela neurriak betetzeko denbora oso osorik zenbatuko da, auzi berean ezar daitezkeen neurriak betetzeko edo, halakorik izan ezean, beste auzi batzuetan ezar daitezkeenak betetzeko,
|
beste
auzi horietan aztergai izan badira neurriok ezarri baino lehenagoko egitateak. Fiskaltzak hala proposatuta, eta adingabearen letraduari eta kautela neurriaren gaineko txostena zein talde teknikok egin eta horri entzun eta gero, epaileak erabakiko du zenbateraino den zentzuzkoa ulertzea kautela neurriak ezarritako neurriaren egikaritza konpentsatu duela, eta hala uler dadila aginduko du.
|
|
|
Fiskaltzak instrukzioa burutzen duen bitartean, behar beste egiaztatuta geratzen bada adingabea zoro zegoela edo indarreko Zigor Kodearen 20 artikuluko 1, 2 edo 3 paragrafoetan ezarritako inguruabarretatik
|
beste
edozein gertatzen dela, orduan, adingabea babestu eta zaintzeko beharrezkoak diren kautela neurriak hartuko dira, kasuan kasuan aplika daitezkeen manu zibilen arabera; egoki bada, adingabea ezgaitzeko eta babes erakundeak eratzeko jarduna sustatuko da zuzenbidearen arabera. Horri guztiari kalterik egin gabe, instrukzioa bukatuko da, eta lege honetan agindutako alegazioak egingo dira beronen 5.2 eta 9 artikuluetan ezarritakoarekin bat etorriz; halaber, lege honek araututako izapideen bitartez, hala denean, adingabearen intereserako egokia den neurri terapeutikoren bat eskatuko da lege honetan ezarritako guztien artean.
|
|
|
Hiru urtekoa,
|
beste
edozein delitu astun gertatuz gero.
|
|
|
Aurreko artikuluetan aipatu egintzen egilea hamalau urtekoa baino gazteagoa bada, ez zaio lege honen araberako erantzukizuna eskatuko; bai, ordea, aplikatuko Kode Zibilean eta indarreko
|
beste
xedapenetan adingabeen babesari buruz agindutakoa. Fiskaltzak adingabeak babesteko erakunde publikoari igorriko dizkio, lekukotzaren bidez, adingabearen zehaztasunik beharrenak, haren egoera balioesteko; erakunde horrek, adingabearen inguruabarrak aintzat harturik, sustatu ditu harentzat egokien diren babes neurriak, urtarrilaren 15eko 1/ 1996 Lege Organikoari jarraiki.
|
|
|
Izaera horretako zentroetan, heziketa laguntza espezializatua edo tratamendu berezia egingo da. Tratamendu horren jasotzaileak izango dira,
|
besteak
beste, anomalia edo aldakuntza psikikoak dituzten gizabanakoak, edari alkoholdunen, droga toxikoen edo gai psikotropikoen menpe daudenak edota oharmenean aldakuntza dutenak, baldin eta horien ondorioz aldakuntza larria badute errealitatearen gaineko kontzientzian. Neurri hau bera bakarrik aplika daiteke, edo, bestela, ardunak mendekotasuna gainditzeko sentikulu honetan ezarritako neurrietatik beste edozeinen osagarri gisa.
|
|
|
Tratamendu horren jasotzaileak izango dira, besteak beste, anomalia edo aldakuntza psikikoak dituzten gizabanakoak, edari alkoholdunen, droga toxikoen edo gai psikotropikoen menpe daudenak edota oharmenean aldakuntza dutenak, baldin eta horien ondorioz aldakuntza larria badute errealitatearen gaineko kontzientzian. Neurri hau bera bakarrik aplika daiteke, edo, bestela, ardunak mendekotasuna gainditzeko sentikulu honetan ezarritako neurrietatik
|
beste
edozeinen osagarri gisa. Interesdabidea ezesten badu, epaileak beste neurri bat aplikatu dio, haren inguruabarrekin bat datorrena.
|
|
|
Neurri hau bera bakarrik aplika daiteke, edo, bestela, ardunak mendekotasuna gainditzeko sentikulu honetan ezarritako neurrietatik beste edozeinen osagarri gisa. Interesdabidea ezesten badu, epaileak
|
beste
neurri bat aplikatu dio, haren inguruabarrekin bat datorrena.
|
|
|
Finkatutako gida-lerroak bete dituzte, horrela tratamendu egokia emango baitzaio euren anomalia edo aldakuntza psikoen edo gai psikotropikoen kontsumo mendekotasunari eta, orokorrean, oharmenean dituzten aldakuntzei. Neurri hau bera bakarrik aplika daiteke, edo, bestela, artikulu honetan ezarritako neurrietatik
|
beste
edozeinen osagarri gisa. Interesdunak mendekotasuna gainditzeko sendabidea ezesten badu, epaileak beste neurri bat aplika diezaioke, haren inguruabarrekin bat datorrena.
|
|
|
Neurri hau bera bakarrik aplika daiteke, edo, bestela, artikulu honetan ezarritako neurrietatik beste edozeinen osagarri gisa. Interesdunak mendekotasuna gainditzeko sendabidea ezesten badu, epaileak
|
beste
neurri bat aplika diezaioke, haren inguruabarrekin bat datorrena.
|
|
|
jokarauak bete ditu. Jokarau horiek,
|
besteak
beste, ondoren ezarri
|
|
|
Epailearen ustez komenigarri diren
|
beste
betebehar guztiak betetzea. Epaileak, ofizioz edo Fiskaltzak hala eskatuta, halako betebeharrak ezar ditzake epaiaren menpe dagoena gizartean sar dadin berriro; baina neurri horiek ezin diote inoiz ere kalterik egin hark gizabanako gisa duen duintasunari.
|
|
|
i)
|
Beste
norbaitekin edo beste familiakoa, epaileak ezarritako denboraldian ze edo hezkuntza talde batekin bizitzea. Neurri honen menpe dagoen gizabanahar, beste norbaitekin edo bere familiaz besteko familia batekin edo hezkuntza talde batekin bizi behar da; horiek guztiak egokiro hautatuko dira, adingabea gizarteratze prozesuan orientatzeko.
|
|
|
i) Beste norbaitekin edo
|
beste
familiakoa, epaileak ezarritako denboraldian ze edo hezkuntza talde batekin bizitzea. Neurri honen menpe dagoen gizabanahar, beste norbaitekin edo bere familiaz besteko familia batekin edo hezkuntza talde batekin bizi behar da; horiek guztiak egokiro hautatuko dira, adingabea gizarteratze prozesuan orientatzeko.
|
|
|
i) Beste norbaitekin edo beste familiakoa, epaileak ezarritako denboraldian ze edo hezkuntza talde batekin bizitzea. Neurri honen menpe dagoen gizabanahar,
|
beste
norbaitekin edo bere familiaz besteko familia batekin edo hezkuntza talde batekin bizi behar da; horiek guztiak egokiro hautatuko dira, adingabea gizarteratze prozesuan orientatzeko.
|
|
|
Laugarren xedapen gehigarrian ezarritakoarekin bat etorriz, erabateko desgaikuntzaren neurriak behin betiko kentzen dizkio ohore, enplegu eta kargu publiko guztiak hori zein gizabanakori ezarri eta berorri, nahiz eta halakoak hautazkoak izan. Ezgaitasuna dakar, orobat, horiek guztiak nahiz
|
beste
edozein ohore, kargu edo enplegu publikoak lortzeko, eta kargu publikoetarako hautatua izateko, neurriak dirauen artean.
|
|
|
5*) Salbuespenez, aurreko erregelan ezarritako kasuak oso oso larriak badira, eta epaiak beren beregi hori adierazten badu, epaileak erregimen itxiko barneratze neurria ezarri du urtebetetik bost urte arte; horren osagarri gisa, ondoz ondo, zaintzapeko askatasunaren
|
beste
neurri bat ezarriko du, hezkuntza laguntza eta guzti, askoz jota, beste bost urterako. Lege honen 14 eta 51.1 artikuluetan xedatutakoaz baliatu ahal izateko, nahitaezkoa da barneratze neurria benetan betetzen hasi denetik lehenengo urtea igarotzea.
|
|
|
5*) Salbuespenez, aurreko erregelan ezarritako kasuak oso oso larriak badira, eta epaiak beren beregi hori adierazten badu, epaileak erregimen itxiko barneratze neurria ezarri du urtebetetik bost urte arte; horren osagarri gisa, ondoz ondo, zaintzapeko askatasunaren beste neurri bat ezarriko du, hezkuntza laguntza eta guzti, askoz jota,
|
beste
bost urterako. Lege honen 14 eta 51.1 artikuluetan xedatutakoaz baliatu ahal izateko, nahitaezkoa da barneratze neurria benetan betetzen hasi denetik lehenengo urtea igarotzea.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, jokabide berberak bi arau hauste edo gehiago eragiten baditu, edo jokabide hori beharrezko bidea bada
|
beste
bat burutzeko, horietatik larriena bakarrik hartuko da kontuan neurri egokia aplikatzeko.
|
|
|
1 Epaileak, ofizioz edo Fiskaltzak nahiz adingabearen letraduak hala eskatuta, edozein unetan eraginik gabe utz dezake ezarritako neurria, horren iraupena labur dezake edo
|
beste
batekin ordez dezake; horretarako, aldez aurretik entzun egin behar die Fiskaltzari eta adingabearen letraduari, eta txostena eskatu behar dio talde teknikoari, eta, hala denean, adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoari, eta, gainera, aldarazpena adingabearentzat onuragarria izan behar da, eta adingabe horri behar beste azaldu behar zaio haren jokabideak merezi duen gaitzespena.
|
|
|
Edozein modutan ere, egiaztatuta badago adingabeak aurretiaz izaera bereko
|
beste
egitate batzuk burutu dituela, Fiskaltzak hasiera eman dio espedienteari, eta, hala denean, lege honen 27.4 artikuluak baimentzen duenaren arabera jardun du.
|
|
|
Behin adiskidetzea gertatu eta gero, edo biktimarekin edo egindako delitu nahiz faltaren ondoriozko kaltedunarekin bereganatutako konponketa konpromisoa bete eta gero, edo bata edo
|
besteak
ezin badira gauzatu adingabearen borondatetik kanpoko arrazoien ondorioz, Fiskaltzak bukatutzat joko du instrukzioa, eta jarduna largetsi eta artxibatzea eskatuko dio epaileari, horretarako jarduna hari bidaliz.
|
|
|
e) Prozeduraren egoera eta gradua edozein izanik ere, adingabeak sentimeneko laguntza eta laguntza psikologikoa izan behar ditu, eta bertan izan behar dira gurasoak edo adingabeak aipatzen dituen
|
beste
gizabanako guztiak, adingabeen epaileak hori baimentzen badu.
|
|
|
Lege honen 61 artikuluan ezarritako akzioei kalterik egin gabe, prozeduran akusatzaile partikular gisa agertu ahal izango dira delitutik zuzeneko ofentsa hartu duten pertsonak, euren gurasoak, jaraunsleak, edo legezko ordezkariak, haiek adingabe edo ezgai direnean; prozeduran alderdi izateak eratortzen dituen ahalmenak eta eskubideak izango dituzte, eta, horien artean,
|
besteak
beste, hurrengoak:
|
|
|
3 Adingabearen letraduak zenbait eginbide proposatu baditu, eginbide horiek eragina badute adingabearen edo
|
beste
gizabanako batzuen oinarrizko eskubideen gain, eta Fiskaltzak eskabideari egoki baderitzo, fiskaltza horrek adingabeen epailearengana joko du lege honen 23.3 artikuluan xedatutakoarekin bat etorriz; horri kalterik egin gabe, letraduak ahalmena du adingabeen epaileari eskari berbera egiteko, artikulu honen 1 paragrafoan ezarritako baldintzetan.
|
|
|
Era berean, talde teknikoak bere txostenean proposamena egin dezake, betiere adingabearen intereserako, espedientearen izapidetzak aurrera egin ez dezan; horren arrazoiak izan daitezke adingabeari gaitzespena behar beste azaldu izana jadanik burutu diren izapideen bitartez edota, adingabearen intereserako,
|
beste
edozein esku hartze desegoki gertatzea, egitateak burutu direnetik igaro den denboraren ondorioz. Halako kasuetan, lege honen 19.1 artikuluan ezarritako betekizunak izanez gero, Fiskaltzak espedientea bidal diezaioke epaileari, largeste proposamenarekin batera; gainera, egoki bada, jardunari buruzko lekukotza bidaliko dio adingabeak babesteko erakunde publiko eskudunari, horrek adingabearen babeserako jardun dezan.
|
|
|
Adingabea egitateekin ados badago, baina ez eskatutako neurriarekin, entzunaldi izapidea gauzatuko da azken autu horri dagokionez bakarrik; proposatutako frogak egingo dira, neurri horren aplikazioa agintzeko edo, eskatutako neurriaren ordez,
|
beste
bat ezartzeko, beste hori egokiagoa bada adingabearen interesarentzat eta alderdietatik edozeinek hala proposatu badu.
|
|
|
Adingabea egitateekin ados badago, baina ez eskatutako neurriarekin, entzunaldi izapidea gauzatuko da azken autu horri dagokionez bakarrik; proposatutako frogak egingo dira, neurri horren aplikazioa agintzeko edo, eskatutako neurriaren ordez, beste bat ezartzeko,
|
beste
hori egokiagoa bada adingabearen interesarentzat eta alderdietatik edozeinek hala proposatu badu.
|
|
|
1 Entzunaldia egitea bidezkoa denean, epaileak gonbita luzatuko die Fiskaltzari eta adingabearen letraduari, horiek euren aburuz komeni dena adieraz dezaten,
|
beste
froga batzuk egiteari buruz edota prozeduraren izapideak egitean hautsi den oinarrizko eskubidetako eskubidea berrezartzea, hori bidezren bati buruz; edo, hala denean, haiei adieraziko die eskatutakoaz bestelako kalifikazio edo neurri bat aplikatzeko aukera. Jarraian, epaileak erabakiko du entzunaldiari ekitea edo hautsikoa denetan.
|
|
|
Errekurtsoaren helburua doktrina bateratzea izango da, baldin eta aipatu auzitegi nagusietako adingabeen aretoek gora jotzearen gaineko epaiak eman badituzte, eta epaiok desberdinak badira, auzitegi nagusietako adingabeen
|
beste
areto batek edo batzuek** eman dituztenei begira, edo Auzitegi Gorenak eman dituen epaiei begira; hala gertatuko da, egitateak eta adingabearen inguruabarrei buruzko balioespenak oinarrian berdinak izanik, pronuntziamendu desberdinak izan direnean.
|
|
|
Era berean, neurri horiek ezin izango dira
|
beste
modu batera bete, lege honek eta berau garatzen duten erregelamenduek zein modu ezarri eta modu horretan baino.
|
|
|
Kasuan kasuan egokia dena erabakitzea, zehatutako adingabeek aurkeztu ahal dituzten eskaera edo kexei buruz; adingabeek halakoak aurkez ditzakete, hala nola, erregimenaren inguruan, tratamenduaren inguruan edota euren oinarrizko eskubideak uki ditzaketen inguruabarretatik
|
beste
edozeinen inguruan.
|
|
|
Autonomia erkidegoek eta Ceuta eta Melillako hiriek beharrezkoak diren lankidetza hitzarmenak edo akordioak egin ditzakete
|
beste
erakunde batzuekin, horiek publikoak izan, estanaren titulartasuna eta horren ondorioztuko, tokiko edo beste autonomia erkidego batzuetako administraziokoak, nahiz pribatuak izan, betiere irabaziak lortzeko asmorik gabekoak; hitzarmen edo akordio horien helburua izango da haien eskumeneko neurriak betearaztea, haien zuzeneko ikuskapenarekin, eta horrek ez dakar inola ere betearazpeko erantzukizun...
|
|
|
Autonomia erkidegoek eta Ceuta eta Melillako hiriek beharrezkoak diren lankidetza hitzarmenak edo akordioak egin ditzakete beste erakunde batzuekin, horiek publikoak izan, estanaren titulartasuna eta horren ondorioztuko, tokiko edo
|
beste
autonomia erkidego batzuetako administraziokoak, nahiz pribatuak izan, betiere irabaziak lortzeko asmorik gabekoak; hitzarmen edo akordio horien helburua izango da haien eskumeneko neurriak betearaztea, haien zuzeneko ikuskapenarekin, eta horrek ez dakar inola ere betearazpeko erantzukizuna lagatzea.
|
|
|
Ezarritako neurri guztiak edo horietatik batzuk ezin badira aldi berean bete, elkarren segidan beteko dira hurrengo erregelak kontuan hartuta, salbu eta epaileak adingabearen intereserako
|
beste
hurrenkera bat ezartzen duenean:
|
|
|
Barneratze terapeutikoa
|
beste
neurri batekin pilatuz gero, barneratze terapeutikoaren neurria ezarriko da lehenago. Epaileak, hala denean, geroago ezarritako neurrien betearazpenari hasiera ematea eten egingo du, barneratze terapeutikoa bukatu edo ezereztu arte, salbu eta lege honen 14 artikuluan ezarritako ahalmena erabiltzen denean.
|
|
|
1 Adingabeak askatasunaz gabetzeko neurri bat hausten badu, adingabe horrek zein zentrotatik alde egin eta zentro horretan sartuko da berriro, edo, bestela, haren baldintzekin bat etorriz egoki den
|
beste
zentro batean; asteburuko egotaldiaren kasuan, adingabea bere egoitzara eramango da. Horrela, betetzeko dagoen denbora geldiarazpenik gabe beteko da.
|
|
|
Adingabeak neurri bat hautsi badu, baina neurri hori ez bada askatasunaz gabetzen duten horietarikoa, Fiskaltzakkariari entzun eta gero, bai eta talde tek adingabearen epaileari eska diezaioke, harako neurriaren ordez, izaera bereko
|
beste
bat ezartzea. Salbuespenez, eta Fiskaltzak hala proposatuta, behin adingabearen letraduari eta legezko ordeznikoari entzun ondoren ere, adingabeen epaileak, aurretiaz ezarritako neurriaren ordez, beste bat ezar dezake, alegia, barneratze neurria, zentro erdi irekian, betetzeko dagoen denbora horretan zehar.
|
|
|
Adingabeak neurri bat hautsi badu, baina neurri hori ez bada askatasunaz gabetzen duten horietarikoa, Fiskaltzakkariari entzun eta gero, bai eta talde tek adingabearen epaileari eska diezaioke, harako neurriaren ordez, izaera bereko beste bat ezartzea. Salbuespenez, eta Fiskaltzak hala proposatuta, behin adingabearen letraduari eta legezko ordeznikoari entzun ondoren ere, adingabeen epaileak, aurretiaz ezarritako neurriaren ordez,
|
beste
bat ezar dezake, alegia, barneratze neurria, zentro erdi irekian, betetzeko dagoen denbora horretan zehar.
|
|
|
1 Neurriak betearazten diren bitartean, horiek ezarri dituen epaileak ofizioz edo Fiskaltzak, adingabearen letraduak nahiz Administrazio eskudunak hala eskatuta, eta alderdiei entzun eta gero, bai eta talde teknikoari eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta gero ere, ondorerik gabe utz ditzake halakoak, edo, haien ordez,
|
beste
batzuk ezar ditzake, bere ustez beste horiek egokiagoak badira lege honetan araututakoen artean; betetzeko falta den denbora zenbatekoa izan eta beste horrenbestekoa edo laburragoa izan daiteke neurrion iraupena. Hori guztia, aurreko artikuluaren 2 paragrafoan xedatutakori kalterik egin gabe, eta lege honen 14 artikuluarekin bat etorriz.
|
|
|
...urriak betearazten diren bitartean, horiek ezarri dituen epaileak ofizioz edo Fiskaltzak, adingabearen letraduak nahiz Administrazio eskudunak hala eskatuta, eta alderdiei entzun eta gero, bai eta talde teknikoari eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta gero ere, ondorerik gabe utz ditzake halakoak, edo, haien ordez, beste batzuk ezar ditzake, bere ustez
|
beste
horiek egokiagoak badira lege honetan araututakoen artean; betetzeko falta den denbora zenbatekoa izan eta beste horrenbestekoa edo laburragoa izan daiteke neurrion iraupena. Hori guztia, aurreko artikuluaren 2 paragrafoan xedatutakori kalterik egin gabe, eta lege honen 14 artikuluarekin bat etorriz.
|
|
|
...nahiz Administrazio eskudunak hala eskatuta, eta alderdiei entzun eta gero, bai eta talde teknikoari eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta gero ere, ondorerik gabe utz ditzake halakoak, edo, haien ordez, beste batzuk ezar ditzake, bere ustez beste horiek egokiagoak badira lege honetan araututakoen artean; betetzeko falta den denbora zenbatekoa izan eta
|
beste
horrenbestekoa edo laburragoa izan daiteke neurrion iraupena. Hori guztia, aurreko artikuluaren 2 paragrafoan xedatutakori kalterik egin gabe, eta lege honen 14 artikuluarekin bat etorriz.
|
|
|
Araua hausten duten adingabeen zentro berezietan betearaziko dira lege honen arabera ezarritako neurri askatasun gabetzaileak, atxiloketak eta barneratzean dautzan kautela neurriak; zigor arloko adin nagusitasuna dutenei zigor kondenak eta askatasunaz gabetzen duten kautela neurriak ezartzen zaizkienean, espetxeetako legeriak zenbait zentro ezartzen ditu halakoak betearazteko, baina adingabeak
|
beste
zentro berezi batzuetan izango dira.
|
|
|
Zentroaren barruan jarduera ordenaduna lortzeko laguntza eman behar dute, eta gizabanako guztiei errespetua eta begirunea zor dizkiete zentroaren barruan nahiz kanpoan; bereziki, halakoakleei eta barneratutako
|
beste
adingabeei. zor dizkiete agintariei, zentroko langi
|
|
|
Argibideak eurek ulertzen duten hizkuntza batean emango zaizkie. Adingabe batzuek zailtasunak badituzte argibide horien edukia ulertzeko,
|
beste
bide egoki bat erabiliko da, azalpena emateko.
|
|
|
Epaileak, batzuen eta
|
besteen
idazkiak eskuratzeaz batera, ahozko ikustaldira dei egingo die demandatzaileei eta demandatuei; ikustaldi horretan, haiek eta horiek, hurrenkeraren arabera, euren uziak eta alegazioak azalduko dituzte, euren aburuz prozesu horretan erabakigarri izan daitekeenari buruz. Egintza horretan bertan, bidezkoak diren frogabideak onartu, eta proposatutako horiek egin egingo dira.
|
|
|
Adingabeen prozedura horretan, entzunaldia egin eta gero, eta epaia edo behin betiko
|
beste
ebazpen bat eman ostean, epaileak epai zibila emango du indarreko Zigor Kodearen 115 artikuluan adierazitako edukiarekin, demandatuak absolbituz edo erantzule zibilak nortzuk diren adieraziz.
|
|
|
Audientzia Nazionalaren eskumeneko prozedurak ezin dira pilatu adingabeen jurisdikzio eremuan instruitutako
|
beste
prozedura batzuekin, subjektu egotziak berberak izan zein izan ez.
|
|
|
c) Burututako egitateetatik bat xedapen gehigarri honetan aipatuta badago, eta delituaren erantzukizuna duena hamasei urtekoa baino nagusiagoa bada, epaileak erregimen itxiko barneratze neurria ezarriko du urtebetetik zortzi arteko epealdian; hala denean, horren osagarria izango da zaintzapekopenetik, gutxienez, erdia igaro denean. askatasunaren
|
beste
neurri bat, askoz jota, bost urte artekoa, lege organiko honen 9 artikuluko 5 erregelaren bigarren lerrokadan ezarritako betekizunak izanik. Kasu horretan, eta lege organiko honen 14, 40 eta 51.1 artikuluek neurria aldatu, eten edo ordezteari buruzko ahalmenak aipatzen dituztela kontuan hartuta, ahalmen horiek erabili ahal izango dira, bakar bakarrik, ezarritako barneratze neurriaren irau
|
|
|
Delitu horien erantzuleak hamasei urtekoak baino gazteagoak badira, epaileak erregimen itxiko barneratze neurria ezarriko du urtebetetik lau arteko epealdian; hala denean, horren osagarria izango da zaintzapeko askatasunaren
|
beste
neurri bat, askoz jota, hiru urte artekoa, lege organiko honen 9 artikuluko 5 erregelaren bigarren lerrokadan ezarritako betekizunak izanik.
|
|
|
571 artikulutik 580.erakoetan araututako delituak izanez gero, epaileak, lege organiko honen arabera ezar daitezkeen
|
beste
neurriei kalterik egin gabe, erabateko desgaikuntzaren neurria ere ezarriko du, erregimen itxiko barneratze neurriaren iraupena zein izan eta hori baino lau urtetik hamabost arteko iraupen luzeagoarekin; horretarako, proportzioz kontuan hartuko ditu delituaren astuntasuna, egindako delituen kopurua eta adingabearen gaineko inguruabarrak.
|
|
|
Horrekin batera ere, badira
|
beste
inguruabar batzuk, lan honi oraindik garrantzi handiagoa ematen diotenak. Alde batetik, terminologia bateratzeko ahaleginak egin dira, adostasuna, sendotasuna eta iraunkortasuna lortu nahian; horrek nabariro gehitzen du lan honek izan dezakeen eragina, eta aktibo baliotsu bihurtzen du.
|
|
|
Euskararen dinamismoa eta gure hizkuntzak Justizia Administrazioan duen sarbidea ukaezinak dira, egun eskura ditugun baliabide berriak,
|
besteak
beste adingabeen erantzukizun penalari buruzko lege hau, ikusita.
|
|
|
Horregatik, esku hartze hezitzaile orok adingabeen ingurunearen gainean zabaldu behar du bere eragina, horrek ematen baitio benetako zentzua. Araua hautsi duen pertsonaren bizitza normalizatzeko asmoz zehaztuko da non biziko den ezarritako neurria betetzen duen bitartean, baita zein heziketa edo osasun zentrora joango den, bere nortasunaren eta bere familiaren inguruabarren arabera gizartean bizitzeko gaitasuna eskura dezan, betiere gizarteak haren adin bereko
|
beste
edozein gazteri eskaintzen dizkion gizarte baliabideen sare bera erabiliz.
|
|
|
izatea arlo bateko eta besteko zehapenen esanahi eta prozeduren artean, betiere justizia eskaera egin duen ororen berme erkideei kalterik egin gabe. Bigarrenez, Zigor Kodeak hemezortzi urteko adin muga ezarri du adingabeen erantzukizun penala zehazteko, eta horrek gutxieneko
|
beste
muga bat behar du. Hortik hasi behar da erantzukizuna eskatzeko aukera, eta hori hamalau urtean finkatu da.
|
|
|
Bi bion oinarri juridikoak aintzat hartu dira. Hor daude,
|
besteak
beste, adingabeen epaitegietan eginiko prozedurek bete behar dituzten bermeak eta oinarrizko eskubideei zor zaien begirunea. Hala ere, hori guztia prozedura arruntari egin dakizkiokeen bestelako moldaketei kalterik egin gabe, moldaketa horiek ahalbidetzen baitute prozedura motaren izaera eta helburua kontuan hartzea.
|
|
|
Arauak hausten dituen adingabeari erreakzio juridikoa zuzentzen zaio, eta erreakzio horrek esku sartze hezitzailea izan nahi du, indar berezikoa, adinekoen zigor zuzenbidearen osterantzeko xede funtsezkoak beren beregi baztertuz, hala nola, egintzaren eta zehapenaren artean proportzioa izatea edota arauen jasotzaileei larderia eragitea. Horrekin eragotzi nahi da adingabearentzat ondorio makurra izan dezakeen oro, kasurako, biktimak edo
|
beste
gizabanako partikular batzuek akzioa egikaritzea.
|
|
|
Lege honek eskubide zabala ezarri du biktimek parte har dezaten. Biktimei prozeduretan esku hartzeko aukera ematen zaie,
|
besteak
beste, frogak proposatu eta egiteko, ondorioak formulatzeko eta errekurtsoak jartzeko. Hala ere, parte hartze hori modu mugatu batez ezarri da, adingabeen arloan ez baita onartzeko modukoa gizabanakoek alderdi akusatzaile izateko duten eskubidea, horretarako diren prozesu eskubide eta karga guztiekin.
|
|
|
Legea aplikatzeko esparruan, eta gauzatutako egitateen ondorioak mailakatzeko orduan, bi tarte bereizi behar dira, alegia, hamalau urtetik hamasei urte artekoena, eta hamazazpi eta hemezortzi urtekoena. Talde batek eta
|
besteak
ezaugarri desberdinak dituzte, eta, ezaugarri horiek direla bide, tratamendu desberdina ezarri behar da, zientziaren eta zuzenbidearen ikuspuntutik. Hamasei urtekoak baino nagusiagoak direnen tartean, astuntze berezia ezarri da, delituak indarkeriaz, larderiaz edo gizabanakoak arriskuan jarriz burutu direnerako.
|
|
|
Lehen esana geratu den bezala, hezkuntza eta heziketaren arloko espezialistek adingabearen interesari erreparatu behar diote; izan ere, espezialista horiek hurbilagoko esparruetan dihardute, estatua bera baino hurbilago, hain zuzen. Alderdiek hala eskatuta, eta epaitegiko talde teknikoei eta autonomia erkidegoko erakunde publiko eskudunari entzun eta gero, adingabeen epaileak ahalmen zabalak erabil ditzake, ezarritariek
|
beste
batzuekin ordezteko. Zentzuzko neurriak eteteko edo ezarritako hokoa denez, horrekin ezin dira urratu edo gutxitu prozesuko bermeak, horixe baita arautegi berriaren oinarrizko helburuetatik bat.
|
|
|
Egunete hezkuntzako zenbait jarduera burutan adingabearen gizarte hezkuntzako proiektuaren mamia gauzatzea. Dena den, adingabea joan daiteke
|
beste
toki batzuetara ere, aisialdiko nahiz kulturako beste baliabide batzuk erabiltzeko. Hortaz, adingabeari neurri hau ezartzen zaionean, adingabe horrek bere etxean edo familiaren etxean izan dezake oraindik bizilekua, edo, bestela, harrerako erakundean.
|
|
|
Egunete hezkuntzako zenbait jarduera burutan adingabearen gizarte hezkuntzako proiektuaren mamia gauzatzea. Dena den, adingabea joan daiteke beste toki batzuetara ere, aisialdiko nahiz kulturako
|
beste
baliabide batzuk erabiltzeko. Hortaz, adingabeari neurri hau ezartzen zaionean, adingabe horrek bere etxean edo familiaren etxean izan dezake oraindik bizilekua, edo, bestela, harrerako erakundean.
|
|
|
19 Gizarte hezkuntzako zereginak betetzeko neurria ezartzen denean, adingabeak hezkuntza izaerako jarduera bereziak burutu behar ditu, gizarteanzan zehatzak asetzea, halako beharriza birsartzea errazteko. Neurri hau autonomoa, edo, osterantzean,
|
beste
neurri konplexuago baten osagarria izan daiteke. Neurria autonomoa izanez gero, horren xedea da adingabearen beharrinak igarri direlako eta beharrizan horiek haren oso osoko garapena oztopatzen dutelako.
|
|
|
Neurria autonomoa izanez gero, horren xedea da adingabearen beharrinak igarri direlako eta beharrizan horiek haren oso osoko garapena oztopatzen dutelako. Neurria izan daiteke,
|
besteak
beste, adingabea bertaratu eta horrek parte hartzea gizartean jadanik abian dagoen programa batean, edo, bestela, neurria betearazi behar duten profesionalek «ad hoc» programa bat sortu eta adingabeak horretan parte hartzea. Gizarte hezkuntzako zereginen adibide gisa, hurrengoak aipa daitezke:
|
|
2004
|
|
|
Prozesuaren hasierako uneetan, demandarekin edo alderdia bertaratzearekin batera, prozesuko baldintza jakin batzuk egiaztatzeko agiriak aurkezteaz gain, oso garrantzitsua da, aurkako alderdia jakinaren gainean egon dadin, auziaren edukiari buruzko agiriak aurkeztea. Gainera, aurkeztu beharreko agirioi legeak gehitu die alderdien uzientzat oinarrizko egitateak (esaterako, hitzak, irudiak eta zenbakiak) jasotzen dituzten bideak eta tresnak, bai eta egitateei buruzko irizpen idatziak eta
|
beste
txosten batzuk ere. Era berean, arau berriek agindu dute demanda kasu batzuetan onartzeko zein agiri behar eta agiri horiek aurkeztea.
|
|
|
Hemen,
|
beste
arazo batzuetan gertatzen den bezala, legeak areagotu egin ditu alderdien zamak, eta ahalik eta gehien murriztu du espediente, artxibo eta erregistro publikoetara jotzeko aukera. Legean zehatz mehatz arautu dira hasierako unetik kanpo edukiari buruzko agiriak, eta beste idazki eta tresna batzuk aurkezteko aukerak.
|
|
|
Auzitegiak idazkiak eta agiriak helarazitzat joko ditu, horrek jakin dakienetik kopiak eman zaizkiola prokuradoreen elkargoak antolatutako jakinarazpen zerbitzuari. Horrela, zentzuz arindu da jurisdikzio organoen lana, eta, batez ere, jurisdikzio izaerarik gabeko langileen lana; egia esan, lan hori alferrekoa da, ez dator bat jurisdikzio organoen eta jurisdikzio izaerarik gabeko langileen eginkizunekin, eta oztopo galanta da horiek
|
beste
lan batzuk egiteko. Gainera, gorago esan bezala, sistema berriak «hutsarteak» ezabatzea ahalbidetuko du, behin idazkiak eta agiriak aurkeztu eta horiek helarazi direla egiaztatuta, zenbatzen hasiko baitira gerogarrenean prozesuko edozein jardun gauzatzeko epeak.
|
|
|
Agiri publikoek froga indar berezia dute, uste osoa jarri delako legez baimendu edo gaitutako fede emaileen esku hartzean. Prozesuko legeak, hizkera ulergarriarekin eta bere ondore zehatzetarako, aintzat hartu behar du esku hartze hori; baina prozesuko legea ez da aproposa fede ematearen betekizunak, eskumen esparrua eta
|
beste
inguruabar batzuk ezartzeko. Ildo horretatik, prozesuko legeriak ez ditu interpretazio eztabaidak ebatzi behar, horiek sortzen direnean fede emateari buruzko arauen inguruan edo negozio juridikoak agirian jasotzeko beharrezko laguntza juridikoaren inguruan.
|
|
|
|
Beste
eredu batzuk aintzat hartu eta negozio juridikoen kostu ekonomikoak txikiagotzeko asmoarekin, iritzi iturburu batzuek proposatu dute trafiko juridiko pribatuan, hots, merkataritzakoan eta zibilean, fede publikoa erabat eraldatzea. Legea, ostera, iritzi horien aurkakoa izan da, eta errespetatu egin du fede emate hori.
|
|
|
Gainera, lege batzuen manuetan agiri publiko gisa hartu dira «kontrako froga» izenekoa onartzen duten agiriak, nahiz eta onarpen hori, batzuetan, esanbidez ezarri eta, besteetan, isilbidez. Lege honek errespetatu egin ditu
|
beste
lege horietako xedapenetan ezarritakoa; baina nahitaez bereizita arautu behar izan ditu kontrako froga onartzen duten agiri publikoak eta berez oso osorik frogatutzat jotzen diren gainerako agiri publikoak.
|
|
|
Laburbilduz, badirudi oso eta argia dela lege honek agiri frogaren inguruan egindako arauketa bateratua. Bestalde, praktikan zentzurik gabe geratu dira frogari buruzko arauen
|
beste
zati batzuek konpondu dituzten arazoak. Agiri frogara ezin izango da bildu gainerako frogabideetara bildu ezin eta egitateen egiazkotasuna finkatzeko prozesura ekarri den guztia.
|
|
|
Alabaina, legeak kontuan hartu du asko direla, egun, adituen lanari lotutako eragiketak eta zereginak; ondorenez, 1881eko arauketatik urrundu eta kasuismorik gabe onartu du aditu frogabidea anitz eta zabal izatea. Legeak nabarmendu egin du, berebat, aditu froga, maiz,
|
beste
frogabide batzuen osagarritzat erabili dela, eta ez idazkera alderatzerako bakarrik.
|
|
|
Esperientziak erakusten du, mundu osoan zehar, alderdiek hasierako alegazioak egin ondoren, berehala ahozko ekitaldira jotzen bada, eta, ekitaldi horretan, epaia ere berehala eman aurretik, alegazio osagarri eta froga jarduera guztiak pilatzen badira, orduan, ia gehienetan, hurrengo arriskuetatik bat egon ohi dela: bata, larri larria, eta, horren eretzean, auziak ebatz daitezke, aurkakotasun osoa bermatzen duten erregela guztiak bete gabe eta epaitzaren oinarri izan behar duten osagai guztietan beharrezko arreta jartzeke;
|
bestearen
ondorenez, epaiketara edota ikustaldira berehala jotzearekin ustez irabazi den denbora gal daiteke etendurekin eta gertakizun bereziekin. Etendura eta gertaera horiek ez dira beti arrazoitugabekotzat eta huts hutsik luzatzailetzat hartu behar, maiz beharrezkoak baitira auzien konplexutasuna dela eta.
|
|
|
Bestalde, babes judizial eragingarriaren eskakizun zentzuzkoa eta Konstituzioaren araberakoa da prozesuko baldintzei eta oztopoei buruzko arazoak ahalik arinen ebaztea. Horrela, saihestuko dira, batetik, auzigaiaren edukiari heltzen ez dioten epaiak; eta, bestetik, prozesuari, horren objektua ebatzi gabe, amaiera ematen dioten ebazpenetatik
|
beste
edozein, alderdien eta auzitegien alferreko ahalegin neketsuen ondoren.
|
|
|
Ondorenez, esan bezala, egintzak ahalik eta gehien bateratzea egokia da, soil soilik, konplexutasunik gabeko auzigaietan edo babes guztiz azkarra behar duten auzigaietan.
|
Beste
kasu batzuetan, epaiketa arrunta da zentzuzko lege aukera, horren aurretiazko entzunaldiarekin, prozesua arazteko eta eztabaidaren objektua zehazteko.
|
|
|
Horrela, ohiko intzidente prozedura ere ezaba daiteke. Horrez gain, prozedura zibilari buruzko lege berri honek ahalbidetu du, bermeak gutxitu gabe, prozedura zibilari buruzko lege arruntetik kanpo
|
beste
hamaika legetan barneratutako auziei aurre egitea. Horren adibide dira, besteak beste, xedapen indargabetzailea eta azken xedapenak.
|
|
|
Horrez gain, prozedura zibilari buruzko lege berri honek ahalbidetu du, bermeak gutxitu gabe, prozedura zibilari buruzko lege arruntetik kanpo beste hamaika legetan barneratutako auziei aurre egitea. Horren adibide dira,
|
besteak
beste, xedapen indargabetzailea eta azken xedapenak.
|
|
|
Gora jotzea berresten da, gora jotako ebazpenaren jurisdikzio berrikuspen betearen aldetik. Gora jotako ebazpena lehen auzialdian emandako epaia izanez gero, legez ezarri da bigarren auzialdia epaiketa berria ez izatea, bertan egitate eta argudio mota guztiak ager edo kasuari buruzko
|
beste
uzi batzuk azal ezin daitezkeela. Gora jotzeko epaiaren edukia koherentziaz arautu da, batez ere, epai horren kongruentzia berezia kontuan izanik.
|
|
|
|
Beste
xedapen batzuen bitartez, epaiketaren balizko okerrak zuzentzeko aukerak areagotu nahi izan dira, berme egokiekin. Horrez gain, hainbat manuren bidez, prozedura errazagoa erdietsi nahi izan da, bai eta, bigarren auzialdian, ahalik kasurik gehienetan edukiari buruzko epaia ematea ere.
|
|
|
Aipatu beharra dago lege honek ez duela erabiltzen gora joatzeari atxikitzea deituriko kontzeptua, kontzeptu horrek hainbat zalantza sorrarazten baititu. Haatik, lege honek nabarmendu eta zehazten du zer nolako eginkizuna betetzen duen,
|
beste
alderdiaren gora jotzea ikusita eta hasieran gora jotako alderdia izanik, errekurtsoaren aurka jartzen denak, horrek, aldi berean, jadanik gora jotako autoa edo epaia aurkaratzen badu, auto edo epai hori ezeztatzea edo onuragarriagoa den beste batekin ordeztea eskatuz.
|
|
|
Aipatu beharra dago lege honek ez duela erabiltzen gora joatzeari atxikitzea deituriko kontzeptua, kontzeptu horrek hainbat zalantza sorrarazten baititu. Haatik, lege honek nabarmendu eta zehazten du zer nolako eginkizuna betetzen duen, beste alderdiaren gora jotzea ikusita eta hasieran gora jotako alderdia izanik, errekurtsoaren aurka jartzen denak, horrek, aldi berean, jadanik gora jotako autoa edo epaia aurkaratzen badu, auto edo epai hori ezeztatzea edo onuragarriagoa den
|
beste
batekin ordeztea eskatuz.
|
|
|
Uste izan da Justiziaren eraldaketak, arlo honetan nahiz
|
beste
arlo batzuetan, ezin dituela alboratu eta ez dituela alboratu behar berezko sistema juridikoaren historia, idiosinkrasia berezia eta balio positiboak. Eraldaketa egokia da, izatez, subjektu juridikoen eskubide eta interes legitimoak babesteko, kasu zehatzetako prozedura osoaren mailak edo auzialdiak gutxitu eta hobetzen dituena.
|
|
|
Era horretara, errekurtsoaren beharrizana zentzuzko objektibotasunarekin ezarri da. «Kasazio interesa» modu objektiboan itxuratzeak segurtasun juridiko handiagoa dakarkie justiziapekoei eta euren abokatuei, eta horixe hobetsi da zenbait erakundek proposatutako
|
beste
metodo batzuen kalterako; beste metodo horietan, kasazioko auzitegiari ahalmena ematen zaio bere eskumeneko auziak hautatzeko. Itxuraketa horrek ezabatzen ditu, besteak beste, mesfidantza eta auzitegiaren erabakiekin bat ez etortzeko arriskuak.
|
|
|
Era horretara, errekurtsoaren beharrizana zentzuzko objektibotasunarekin ezarri da. «Kasazio interesa» modu objektiboan itxuratzeak segurtasun juridiko handiagoa dakarkie justiziapekoei eta euren abokatuei, eta horixe hobetsi da zenbait erakundek proposatutako beste metodo batzuen kalterako;
|
beste
metodo horietan, kasazioko auzitegiari ahalmena ematen zaio bere eskumeneko auziak hautatzeko. Itxuraketa horrek ezabatzen ditu, besteak beste, mesfidantza eta auzitegiaren erabakiekin bat ez etortzeko arriskuak.
|
|
|
«Kasazio interesa» modu objektiboan itxuratzeak segurtasun juridiko handiagoa dakarkie justiziapekoei eta euren abokatuei, eta horixe hobetsi da zenbait erakundek proposatutako beste metodo batzuen kalterako; beste metodo horietan, kasazioko auzitegiari ahalmena ematen zaio bere eskumeneko auziak hautatzeko. Itxuraketa horrek ezabatzen ditu,
|
besteak
beste, mesfidantza eta auzitegiaren erabakiekin bat ez etortzeko arriskuak.
|
|
|
Norbaitek prozesuko arau hauste astuna gertatu delako uste osoa badu, eta, arau hauste horren ondorioz, jarduna ekarri behar bada arau hauste hori noiz gertatu eta horren aurreko egoerara, orduan ezin daiteke esan araua zentzugabekoa dela, horrek baztertzen duenean aldi berean
|
beste
epai bat eskatzea, jarduna aurreko egoerara ekarri ordez. Prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtsoari on iritziz gero, beste epai bat eman behar da.
|
|
|
Norbaitek prozesuko arau hauste astuna gertatu delako uste osoa badu, eta, arau hauste horren ondorioz, jarduna ekarri behar bada arau hauste hori noiz gertatu eta horren aurreko egoerara, orduan ezin daiteke esan araua zentzugabekoa dela, horrek baztertzen duenean aldi berean beste epai bat eskatzea, jarduna aurreko egoerara ekarri ordez. Prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtsoari on iritziz gero,
|
beste
epai bat eman behar da. Beste epai horrek zuzenbide material edo substantiboko arau hausterik eraginez gero, epai horri kasazio errekurtsoa jar dakioke, lege hau baino lehenagoko araubidean bezala.
|
|
|
Prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtsoari on iritziz gero, beste epai bat eman behar da.
|
Beste
epai horrek zuzenbide material edo substantiboko arau hausterik eraginez gero, epai horri kasazio errekurtsoa jar dakioke, lege hau baino lehenagoko araubidean bezala.
|
|
|
Bestalde, ezin da ahantzi, 1881eko Legearen arabera, aldi berean forma urratzea eta epaiari buruzko arau hausteak alegatzen zituen kasazio errekurtsoa jarriz gero, lehenengo, eskatutako forma urratzea aztertu eta horri buruz erabakitzen zela, eta, errekurtsoari forma urratzeagatik on iritziz gero, auzialdiko auzitegira berriro igortzen zirela, horrek
|
beste
epai bat eman zezan. Era berean, epai horri beste kasazio errekurtso bat jar zekiokeen, lehenik, «legea urratzeagatik»; bigarrenik, epaiketaren oinarrizko formak urratzeagatik; eta, hirugarrenik, bi kontzeptuongatik.
|
|
|
Bestalde, ezin da ahantzi, 1881eko Legearen arabera, aldi berean forma urratzea eta epaiari buruzko arau hausteak alegatzen zituen kasazio errekurtsoa jarriz gero, lehenengo, eskatutako forma urratzea aztertu eta horri buruz erabakitzen zela, eta, errekurtsoari forma urratzeagatik on iritziz gero, auzialdiko auzitegira berriro igortzen zirela, horrek beste epai bat eman zezan. Era berean, epai horri
|
beste
kasazio errekurtso bat jar zekiokeen, lehenik, «legea urratzeagatik»; bigarrenik, epaiketaren oinarrizko formak urratzeagatik; eta, hirugarrenik, bi kontzeptuongatik. Lege honetan ez da funtsezko aldaketarik ezarri, izapideak bizkortzeko mekanismoak adibidez, auzilarietatik bakoitzak epai berberaren aurka errekurtso berezi desberdina aukeratu duenerako.
|
|
|
Ondorenez, Espainiako Konstituzioaren arabera, prozesuko gai askoren interpretazioa egiteko, auzialdi bakar eta gorena dago.
|
Beste
gai batzuetarako, jarraian aztertuko dugunez, guztiz birmoldatu da legearen intereserako errekurtsoa.
|
|
|
Jarduera hori sustatzeko legitimazioa dute Fiskaltzak, Herriaren Defendatzaileak, bai eta zuzenbide publikoko pertsona juridikoek ere, baldin eta pertsona horiek interes legitimoa frogatzen badute, errekurtsoan prozesuko zein arazo eragin eta arazo horri buruz jurisprudentzia doktrina izan dadin. Benaz, legearen intereserako errekurtsoa ez da benetako errekurtsoa; izan ere, emandako epaiak ez du ezeztatuko irmoa ez den
|
beste
epai bat (ezta epai irmoa hutsalduko ere). Hala ere, izen horri eutsi zaio, aurrekarien arabera adierazgarriena eta komunikatiboena delako.
|
|
|
Horrela, behin behineko betearazpena uzten zen baliabide ekonomiko likidoak zituztenen esku soil soilik. Horrez gain, baziren
|
beste
zenbait arrisku garrantzitsu: hartzekodunak bere kredituaren betepena atzeratzea; eta kondenatutako zordunak bigarren auzialdiko denbora tartea eta balizko errekurtso berezia baliatzea, bere erantzukizuna saihesteko.
|
|
|
Parte hartzea onartu bada ere, jardunak ez du atzera egingo; baina parte hartzailea prozesuan alderdi izango da ondore guztietarako. Parte hartzaileak defendatu ahal izango ditu berak edo beraren auzikideak aurkeztutako uziak, horretarako prozesuan aukera badu, nahiz eta haren auzikideak uko egin, amore eman, atzera egin, edo,
|
beste
edozein arrazoi dela medio, prozesutik baztertu.
|
|
|
Behin jakinarazna demandari erantzuteko epatuko da, demandatua epatu den era eta baldintza berberekin. Hitzezko epaiketa bada, auzitegiak ikustaldirako
|
beste
egun bat jarriko du probidentzia bidez, alderdiei eta prozesura deitua izan den hirugarrenari zitazioa eginez.
|
|
|
1 Epaiketaren objektua eskualdatu bada epaiketa oraindik erabakitzeko dagoenean, eskuratzaileak eskualdaketa egiaztatuz gero, eskatu ahal izango du alderdi gisa onartua izatea eskualdatzailearen lekuan. Auzitegiak eskaera horri bide emango dio jardunaren etena aginduz, eta hamar egunez
|
beste
alderdiak esan beharrekoa entzungo du.
|