|
2008
|
|
|
deitzen duenaren arteko berdintasun eta ezberdintasunez arduratzen zen. Lehen aldiz, arte abstraktua
|
zer
izan zitekeen galdegiten zion bere buruari, hurrengo urteetan Oteizaren testu zein eskulturetan garrantzi nagusia izango zuen kezkari hasiera emanez.
|
|
|
Testu horretan dago, nire ustez, liburuaren muina. Bertan Ley de los Cambios en el Arte eta Estetika ezkorra ideia garrantzitsu eta aberatsak azaltzen ditu, eta artelan bat
|
zer
den definitzen du. Eta gure ustez garrantzitsuagoa dena, ideia horiek eskulturak egiten zituen bitartean bere buruan nola sortzen joan ziren azaltzen digu.
|
|
|
|
Zertaz
ari da artea. Oso haur nintzela Orion nire aitonak hondartzara eraman ohi gintuen pasioan.
|
|
|
Oso oso babesturik sentitzen nintzen. Baina,
|
zerengandik
babestu nahi nuen nik. Haurretan jada, denek bezala, gure izatea ezerez txiki bat bezala sentitu ohi dugu, gauza, zirrara, mugazko biribilki ezkor bat bezala zertzen zaiguna, haren erdian, gure bihotzean heriotzaren beldurra, ukapen goren bezala?
|
|
|
433). Quousque tandem?! ekin artea
|
zer
den azaltzen digu Oteizak. Baina noski, hori jakiteko lehenik artista izan behar da, eta artearen hizkuntza plastikoa nola garatzen eta amaitzen den ulertu behar da.
|
|
|
Baina noski, hori jakiteko lehenik artista izan behar da, eta artearen hizkuntza plastikoa nola garatzen eta amaitzen den ulertu behar da. Hau gertatzen denean, artea
|
zer
den azaltzen has daiteke, edo dioen bezala, Quousque tandem?! idazten has daiteke.
|
|
|
Oteizari buruz eginiko irakurketa hauek ezin dira ukatu, interpretazioen historiaren parte baitira, eta Quousque tandem?! argitaratu zenetik hurrengo urteetan euskal gizartean eta kulturan
|
zer
gertatu zen ongi islatzen dute. Oteiza euskal kulturaren epizentroan kokatu zen, ekintza politiko eta kulturalak gauzatzeko orduan jarraitu beharreko gidari baten modura, eta bere presentzia hutsak, bere zalapartak, polemikak eta haserreak, bere lanaren ikerketa oztopatu izan dute urte askotan.
|
|
|
zein irakurketa edo zein ondorio atera ditzakegu orain? Gaur egun
|
zer
eskaini diezaiokete Oteizaren eskultura eta idatziek Oteizaren artelanetara lehen aldiz inguratzen den ikusleari. Euskal kulturaren mugetatik kanpo, ba al du Oteizaren lanak dimentsio unibertsalik? 11
|
|
|
433).
|
Zer
amaitzen du Oteizak Quousque tandem?! eko orrietan, eta zer gauza berri hasten du. Horri erantzuteko, Oteizaren ibilbideko zenbait pauso aipatu ditugu, zeinak, Quousque tandem?!
|
|
|
433). Zer amaitzen du Oteizak Quousque tandem?! eko orrietan, eta
|
zer
gauza berri hasten du. Horri erantzuteko, Oteizaren ibilbideko zenbait pauso aipatu ditugu, zeinak, Quousque tandem?!
|
|
|
Horri erantzuteko, Oteizaren ibilbideko zenbait pauso aipatu ditugu, zeinak, Quousque tandem?! aparte lagata, Oteizak
|
zer
nolako testuak argitaratu zituen ikusteko ere balioko baitigu. Testu horietan eskulturak eta idazkiak lotzen dituen hari fin bat aurki dezakegu, 1929an hasi eta Quousque tandem?!
|
|
|
hitza gerora edozein atzerritarrekin konparatuta betebehar berdintsuak eskatzearekin bat ez litzatekeela etorriko. Horrelako interpretazio batek ez baitu argitzen benetan hitz horren esanahia
|
zertan
datzan eta, gainera, interpretazio horretaz baliatuta administrazioari erreza gertatu zaio, urtarrilak 11ko Atzerritarren eskubide eta askatasunei buruzko 4/ 2000 Lege Organikoaren (aurrerantzean 4/ 2000 LO) 40 artikuluan jasotzen diren supostu berezietan11 Uruguaiko biztanleak barneratuz, 38 artikuluan jasotzen den nazioaren enplegu egoerari egiten zaion erreferentzia12 ez aplikatzea eta, ondori... Horrek termino konkretu horretatik eratorritako interpretazioari aurre egiteko aukera emango balio ere, eta, aldi berean, tratu berdintasunaren erreferentziarekin bete, 4/ 2000 Lege Organikoaren 32 artikuluak bestelako puntu batera garamatza, zeren bertan erresidentzia iraunkorra honako modu honetan definitzen baita:
|
|
|
Aldi berean,, facilidades? terminoaren interpretazioak ez dirudi batere pazifikoa; izan ere, Uruguaiko herritarrei modu bateko edo besteko tratu pribilegiatu bat eskaintzea bezala ulertzea badago ere, hori errealitatean konkretuki
|
zertan
datzan zaila delako zehaztea. Zenbait auzitegik ez dute inolako arazorik aurkitu Uruguaiko herritar horiei laneta erresidentzia baimenak esleitzeko orduan lehentasunezko tratu bat aplikatzeko, betiere, eta barne ordenamenduko legedia errespetatuz, bereziki nazioaren enplegu egoera.
|
|
|
3 Ondorioak? eta azkenean
|
zer
–
|
|
|
Ondorio orokor bezala aipa liteke, ikasleen artean aldeak dauden arren, oro har, maila ona eman dutela euskarazko nahiz gaztelaniazko probetan. Ingelesezkoetan, berriz,
|
zer
hobetu handia dute, maila benetan apala baitute. Hizkuntza ezberdinetako mailen artean korrelazioa dago; hots, euskaraz maila ona duenak, gaztelaniaz eta, neurri batean, ingelesez ere erakusten du maila hori.
|
|
|
Zuzentasun zein aberastasun aldetik
|
zer
hobetua badute ere, hizkuntza gaitasunari dagokionez ondo aritu dira.
|
|
|
oro har, akats larriagoak eta ugariagoak egin dituzte (IDAZ 1, IDAZ 2, MINTZA 1). Gaztelaniaz egindako ariketetan alderantzizkoa daukagu, euskara lehen hizkuntza dutenek
|
zer
hobetu gehiago dute (IDAZ 1, IDAZ 2, MINTZA 1, MINTZA 2).
|
|
|
Joskera apala erabiltzen dute ikasleek bai euskaraz bai gaztelaniaz,
|
zer
esanik ez ingelesezko ariketetan. Gainera, ahozko ariketetan, MINTZA 1 eta 2an, gaztelaniaren eragina nabarmena da euskarazko ariketan eta, alderantziz, euskararen eragina gaztelaniazko ariketetan.
|
|
|
Emandako definizioan, jada, analisirako elementu eta informazio asko pilatzen zaizkigu, baina testuaren kapitulu honi izena ematen dion anbiguotasuna
|
zer
den errazago azaltzeko, horietariko hiru baino ez ditugu oinarritzat hartuko: –eragitea?,, erabaki hartzea?, eta, kudeaketa?.
|
|
|
Lan honen izenburuan
|
zer
motatako parte hartzea bilatzen den aipatu da, eraldatzaileak diren ereduak hain zuzen. Bilaketa horretan ez da defendatuko zenbat eta parte hartze gehiago izan, hobe delako ideiarik, ez da eskala kuantitatibo soil bat eskaini nahi, baizik eta sakoneko begirada kualitatibo bat.
|
|
|
Parte hartze eraldatzailea, nolabait, enpoderamendua sortzen duena dela definitu dugu. Baina horrek zehazki
|
zer
suposatzen duen jakiteko aurretiaz jakin behar dugu nola egikaritzen duen botereak. Boterea kontzeptu konplexua da, aldi berean, gaitasun bat, erlaziozko fenomeno bat eta egiturazko fenomeno bat izan baitaiteke.
|
|
|
Bigarrenik, adostasunaren ikusmoldearen teorikoak daude, beraiek boterea etengabe heda daitekeela uste dute pertsonen abilezia balitz bezala, botereak gaitasun baten antza hartzen duelarik. Zentzu honetan indibiduo edo talde batek botere gehiago izateak ez du
|
zertan
beste baten kalterako izan, ez baitago hasierako botere dotazio mugaturik, eta gizarteak botere gehiago sor baitezake helburu komunak bilatu eta legitimatzen dituen heinean.
|
|
|
Aurreko hausnarketei jarraituz, jada enpoderamendua
|
zer
den definitzeko modu erraz bat dugu: lau botere mota horiek lortzen direneko prozesua.
|
|
|
Parte hartzeko espazioak nola, nork,
|
zergatik
eta zertarako sortzen edo betetzen diren jakitea funtsezkoa da beraz. Dena den, bi espazio mota hauen arteko muga ezin da zorrotzegia izan, bien arteko desberdintasuna ez baita soilik nork betetzen dituen, baizik eta bertan adosten diren estrategiek existitzen diren botere egiturak desafiatzen dituzten ala ez (Miraftab, 2004); zentzu horretan talde berdinek barruan eta kanpoan aldi berean egotea erabaki dezakete.
|
|
|
Parte hartzeko espazioak nola, nork, zergatik eta
|
zertarako
sortzen edo betetzen diren jakitea funtsezkoa da beraz. Dena den, bi espazio mota hauen arteko muga ezin da zorrotzegia izan, bien arteko desberdintasuna ez baita soilik nork betetzen dituen, baizik eta bertan adosten diren estrategiek existitzen diren botere egiturak desafiatzen dituzten ala ez (Miraftab, 2004); zentzu horretan talde berdinek barruan eta kanpoan aldi berean egotea erabaki dezakete.
|
|
|
Lehen aipatu dugu parte hartzeaz dauden ikuspegien arteko bereizketa oso arrunta dela, berau bitarteko gisa edo helburu modura hartzen duten begiratzea, bada, parte hartzaileen erabakitze gaitasun mailari dagokion sailkapena ere zabalduenetariko bat da. Kasu honetan oinarrizko galdera da ea
|
zer
neurritan dagoen erabakien gaineko kontrola aktore desberdinen artean sakabanatua, bereziki aurretiaz baztertuta zeuden subjektuei erreparatuta. Zentzu horretan bost maila (Blas, 2006) aurkeztu ahal ditugu, kontrol gutxienetik gehiagora ordenatuta:
|
|
|
Batetik ea tokiko informazioa kontuan hartzen den ikusi behar dugu, eta datuak eta horien ondorengo iritzi eta interpretazioak zeinek egiten dituen, ea parte hartzaile berberak diren edo kanpoko teknikari bat den, finean, ea informazioaren sortze prozesu osoa plurala den. Bestetik, informazio kudeaketari begiratu genioke, ez soilik bi zentzutan doan ikustea, baizik eta
|
zertarako
erabiltzen den eta zeinen eskutan dagoen.
|
|
|
guztiok dakigu zein diren izenaren konnotazio positiboak eta negatiboak (gizon gaztea, ederra, aberatsa, ospetsua...) Ez da inolako ahalegin berezirik egin behar, ez lan kognitibo nekezik, izen hori jarri dutenen asmoa zein izan den antzemateko. Berehala ulertu ahal dugu
|
zer
adierazi nahi diguten izen horren bidez6.
|
|
|
jendea harrituko du eta, askotan ere, jakin mina piztuko:
|
Zer
da izen hori. Zer esan nahi du?
|
|
|
Zer da izen hori?
|
Zer
esan nahi du. Nondik agertu da?
|
|
|
Horrela, bada, inork lortzen badu erregistroko sexu identitatea aldatzea, era berean aldatu behar du izena.
|
Zer
dela-eta bereizteko grina hau. Zer dela-eta sexua eta izena egokitzeko nahi sutsua?
|
|
|
Zer dela-eta bereizteko grina hau?
|
Zer
dela-eta sexua eta izena egokitzeko nahi sutsua. Jendea identifikatzeko?
|
|
|
Argi dago euskal izenen hedapena euskararen normalizazioarekin batera doala. Argitzeke dugu, ostera,
|
zer
gertatzen den abizenekin, zein den abizenak era normalduan ofizialtzeko eta erabiltzeko arduragabekeriaren arrazoia. Paradoxikoak dira, ortografia aldetik gutxienik, baina arruntak Argine Aguirre edo Arantza Ocaranza moduko izen abizenak.
|
|
|
Galdera horri funts handiagoko galdera batez erantzun genioke:
|
zer
garrantzi du gizona ala emakumea den jakiteak. Zertarako behar dugu jakin?
|
|
|
zer garrantzi du gizona ala emakumea den jakiteak?
|
Zertarako
behar dugu jakin?
|
|
|
estetikoki erakargarriak dira, inpaktu eta inbertsio arteko harreman, erosoa? dute, pertsona indibidualizatzeko indar nahikoa izanda ere, edonork ezagutuko du?
|
zertan
diren?. Nonbait, goi modernitatearen haizeak alde jotzen ditu.
|
|
|
|
Zer
esan nahi du Alaitz izenak. Horrelako galderak aski ezagunak ditu euskal izenik duen orok. Zenbat aldiz entzun dugu horrelakorik?
|
|
|
Euskal izenek, itzulpena? omen dute, azaldu behar ditugu,
|
zer
esan nahi duten azaldu. Gutxitan galdetuko da, ordea, zer esan nahi duten Jose, Maria edo Eustaquio erdal izenek.
|
|
|
omen dute, azaldu behar ditugu, zer esan nahi duten azaldu. Gutxitan galdetuko da, ordea,
|
zer
esan nahi duten Jose, Maria edo Eustaquio erdal izenek. Izenak dira, besterik ez.
|
|
|
Baina erakutsi eta adierazi egiten du; eta horrela, gu geu gara izenari esanahia ematen diogunok: guk adierazten dugu zerbait, guk ematen dugu aditzera
|
zer
edo zer, guk esan nahi dugu zerbait... Eta beti, norbaiti eta noizbait.
|
|
|
Baina erakutsi eta adierazi egiten du; eta horrela, gu geu gara izenari esanahia ematen diogunok: guk adierazten dugu zerbait, guk ematen dugu aditzera zer edo
|
zer
, guk esan nahi dugu zerbait... Eta beti, norbaiti eta noizbait.
|
|
|
Esanahia ematea ez da aukera bat, etengabe eta nahitaez egin behar dugun lana baizik. Beste kontu bat da
|
zeri
eta nola eman esanahi bat edo beste, baina ematea bera ezinbestekoa dugu jendeok. Zentzudun mundu batean bizi beharra dugu, zentzukide den jendearekin:
|
|
|
Wittgenstein-en aholkuari jarraiki, erabileraz galdetu beharra dugu:
|
zer
ondorio du, nola, norentzat, zein testuingurutan... / Alaitz/ esateak?
|
|
|
Horregatik,, esanahia?
|
zer
edo zeri deitzekotan, adierazle batek har ditzakeen adiera guztien multzoari deitu genioke. Hala ere, jende komunitateak ondo arduratu dira adierazle eta adiera arteko loturak instituzionalizatzeaz eta naturalizatzeaz; alegia, adierazle bati esanahi bat eta bakarra lotzen saiatu dira, konnotazio guztiak bakar batera murrizten, horrela sortzen baita denotazioa.
|
|
|
Horregatik,, esanahia? zer edo
|
zeri
deitzekotan, adierazle batek har ditzakeen adiera guztien multzoari deitu genioke. Hala ere, jende komunitateak ondo arduratu dira adierazle eta adiera arteko loturak instituzionalizatzeaz eta naturalizatzeaz; alegia, adierazle bati esanahi bat eta bakarra lotzen saiatu dira, konnotazio guztiak bakar batera murrizten, horrela sortzen baita denotazioa.
|
|
|
nork erabaki ahal du zein den hitz baten arauzko forma eta arauzko adiera? Nork erabaki ahal du
|
zer
ulertu behar dugun hitz bat erabiltzean? (Putnam, 1975).
|
|
|
Laburbilduz, izendatze jarduerak eta pertsona izenak
|
zertan
diren ulertzeko (izena eta izena erabiltzea bereizterik badago) erreferentziaren paradigmatik irten behar dugu. Denotazio zurrunetatik ihes egin behar dugu.
|
|
|
Erantzun diezaiogun, bada, hasieran egin dugun galderari:
|
zer
esan nahi du Alaitz izenak. Erraz esanda,. XXI. mendeko euskal gaztea naiz?.
|
|
|
Baina
|
zer
nolako agenteaz ari gara. Jendartean ohi denez, izaera askotako indarrak bildu egiten dira ekintza ildo batera, bat egite horri, subjektu tasuna?
|
|
|
Eta badira talde kode mugatuak eta talde kode zabalak, oso mugatuak eta oso zabalak ere bai.
|
Zer
dioskute Jessica edo Yerai izenek. Horrelako izenak erruz topatuko ditugu goi klase sozioekonomikoetan?
|
|
|
teoriak (arrunta hitzaren zentzu bikoitzean: denen ezaguna eta estatus gutxikoa) argitu ahal digu
|
zertan
den izena hautatzeko eskubideari jarritako mugak onartzeko erresistentzia. Erresistentzia arrunt hori bizitza arruntari darion erresistentzia da:
|
|
|
Gurean, umea izatea asmoz eta buruz erabakitzen da: noiz, nola,
|
zertarako
, zergatik... Ez dira isilpeko kontu oharkabeak.
|
|
|
Izenaren eufonia, esanahi etimologikoa, identitate edo jatorri kulturala eta linguistikoa, originaltasuna, hurbiltasuna... ezaugarri horiek guztiak hartu behar dira kontuan artez hautatzeko. Beti ez da modu esplizitu batez eta intentzio argiz egiten, baina gurasoek badakite
|
zer
dagoen jokoan, oso dira jakintzaren gainean. Bourdieu k, jarrera naturala?
|
|
|
Bourdieu k, jarrera naturala? zeritzonarekin dihardute, alegia, jokoan dagoena
|
zer
den ondo jakinda baina zuzeneko jakintza praktiko batekin.
|
|
|
Praktiken logika, bistan da, ez da bakarrik logika ekonomikoa, alderantziz, diskurtso eta ekintza eremu bereiziak atontzen dituzten logika asko ditugu. Logika horiek ezartzen dute eremu bakoitzean
|
zerk
duen balio, zer den kapitala eta zer ez.
|
|
|
Praktiken logika, bistan da, ez da bakarrik logika ekonomikoa, alderantziz, diskurtso eta ekintza eremu bereiziak atontzen dituzten logika asko ditugu. Logika horiek ezartzen dute eremu bakoitzean zerk duen balio,
|
zer
den kapitala eta zer ez.
|
|
|
Praktiken logika, bistan da, ez da bakarrik logika ekonomikoa, alderantziz, diskurtso eta ekintza eremu bereiziak atontzen dituzten logika asko ditugu. Logika horiek ezartzen dute eremu bakoitzean zerk duen balio, zer den kapitala eta
|
zer
ez.
|
|
|
Ondare sinbolikoa, hortaz, edozer izan daiteke, betiere eremu batean balioa arautzen duen logikak balio hori ematen badio. Horregatik, ondare sinbolikoaren balioa ezagutzeko eremuaren logika bera ezagutu behar dugu, jakin behar dugu
|
zeren arabera
duen balioa, bestela ez diogu inongo baliorik, aitortuko?. Behar dugu, hitz batean, ondare sinbolikoa sortu duen kulturaren code de chiffrement, hots, ulertze kodea.
|
|
|
Orduan, drama metafisiko hori argiki gogoan hartuz, bai eta haren errepikapen etengabea, mila bertsio eta metafora literarioren bidez huskeria segur baterat helarazten duena («abolis bibelots d, inanité sonore»/ «soinu hutseko gauza ezdeustaratuak», Poésies, op., 59 or.),
|
zer
da gelditzen. Soilki isiltasuna, hitzetik harat den itsasoaren beraren errealitatea; azken buru buztan, ez, ez da idatzi beharrik (hau da Mallarmé ren galderaren bigarren ihardespena).
|
|
|
Baina orduan, errealitateak ez badu liburu baterat bururatzekorik, ez baitugu hartaz deus berririk erraten ahal,
|
zergatik
A. Arkotxak oraino idazten ote du. Bi erantzun egoki dira galdera horrentzat.
|
|
|
eta ingelesa ere bai, lehen bilduma Kenneth White-ren olerki zatiekin hasten baita? eta
|
zergatik
ez latina, tituluak eta azpitituluak ikusiz. Ez, «zergatik idazteari halere jarraiki» galderaren bigarren erantzuna hauxe da:
|
|
|
denak hilen gara ihardespenik erdietsi gabe betiko galderari: zergatik zerbait ote da eta ez ezer ez, eta
|
zergatik
hala eta ez bestela. Mallarmé ren arabera, «Salbamena» ez da beraz beste nonbaitetik etorriko, beste nonbait Ezdeustasuna baizik ez baita:
|
|
|
denak hilen gara ihardespenik erdietsi gabe betiko galderari:
|
zergatik
zerbait ote da eta ez ezer ez, eta zergatik hala eta ez bestela. Mallarmé ren arabera, «Salbamena» ez da beraz beste nonbaitetik etorriko, beste nonbait Ezdeustasuna baizik ez baita:
|
|
|
1 Aurrez aztertu beharreko definizioak.
|
Zer
da irrati programazioa?
|
|
|
Ebazpen horren sarrerako azalpen laburrak dioenez, Donibane Lohizuneko auzapezak uko egin zion Baionako suprefetak eskatutako argibideak emateari administrazio egintza baten gainean, eta,, auzapez horrek parte hartu zuen era desegokian burututako deliberazio batean, zeinaren bidez Donibaneko udal kontseiluak aginte prefekturaleko erabaki baten kontra protestatu baitzuen, udalerrian eskola publiko bat eraikitzeko.
|
Zer
esanik ez, astekariaren azalpen eta iruzkin suminduak datoz prefekturako ebazpenaren ostetik. Nolanahi, prefekturaren suspentsioaz gainera, otsailaren 14ko zenbakian20, Frantziako Errepublikaren presidenteak sinaturiko Goienetxeren errebokazioa ikusiko duzu, alegia, kargugabetzea.
|
|
|
Goizean argitu gabe, hatzeman dute ohean hila; ez bertzeak ez eta, menturaz, bera ere ohartu gabe hila; ordu berean hila izan balitz bezen bero.
|
Zer
izialdura etxean, auzoetan, hiri eta herri guzian!
|
|
|
Gisa (sic) gaizoak!
|
Zer
dute bada?
|
|
|
Zazpiak bat, horra
|
zer
dugun irakurtu Donibaneko Eskualdun buruzagiek beren etche aintzinetan, bai eta ere bide bazterrean, bi aldetarik hedatuak zituzten bandera ederretan. Zazpiak bat:
|
|
|
Zenbaki horretan,
|
zer
esanik ez, hainbat eta hainbat xehetasun irakurriko dituzu aurreko egunetan bizi izandakoaz, dela inguruetan kokatu ahala 5.000 lagun zeudelarik Donibane Lohizuneko elizan bedeinkaturiko, le drapeau de la fédération basque, delakoaz, dela Barkoxeko gazteriak jokatu zuen Abraham pastoral maluruski eguraldi txarrak trabatuaz, zein, euskara ikasten edo hasi zen Serbiako Natalia erreginak ikusi Andoaingo dantzarien erakustaldiaz, eta abar.
|
|
|
Ildo beretik edo, urriaren amaieran Goienetxek berak sinatzen du artikulu labur bat EskualdunaOgientzat ongarri erremedio berriez astekarian??, azalduz gariak
|
zer
nolako ongarriak eta behar dituen (Goienetxe, 1892a). Honelaxe hasten du:
|
|
|
|
Zer
esanik ez, Donibaneko euskal jaiek hartu zuten 1894ko abuztuaren 31ko Eskualdunaren azala eta zati handi bat49 Dirudienez, arrakasta handiz gertatu ziren, eta milaka bisitari eduki zituen herriak50 Nolanahi, kronika osotik puntu bakar bat aukeratu dugu hona aldatzeko, alegia, pastoralari dagokiona:
|
|
|
Bainan, egia erran behar da, luzegi, anitz luzegi khausitzen dute oroc pastoral hori. Ala bada ere, nehorc guti konprenitzen du
|
zer
erraiten duten eta yendea eneatzen da builta batetaric harat bethi yestu beren ikhusten eta ahophaldi beren entzuten.
|
|
|
Alegia, aurreko bertsoan irakurri bezala. Dena dela, ezin izan dut zehatz mehatz argitu
|
zer
gertatu zen.
|
|
|
programaturiko ekitaldiei buruzko xehetasun batzuk aipatzen ditu. Hurrengo zenbakian73,
|
zer
esanik ez, nabarmen zabaldu da jaiei eskainitako tokia. Astekariaren arabera arrakasta handikoak izan dira jendearen aldetik:
|
|
|
Herri huntan berean, guziek badakizue, prestamuzko kacha bat altchatu duela gure jaun errotor kartsu eta ohoragarriak laborarien laguntzeko. Badakizue ere
|
zer
abantail handiak gure syndicat agricole deitzen den konfardien medioz onesten ditugun ongarri edo ongailuen izaiteko. Ongarri berri horiek gure errekolta edo uzta suerte guziak emendatu dituzte.
|
|
|
Baina
|
zer
balio dute obra, despendio eta lan horiek guziek orai arte bezala kampo herriek lehertzen balin bagaituzte bihiz eta aziendez eta gehiago dena hiri handitan diren tratularien meneko bizi behar. Gure ganat zuzenki ethorri behar luken dirua badoha kampo herritarat; guretzat bakharrik gelditzen dire gaizki saldu ondoan gure bihiak eta aziendak, zergak, phetchak eta bethi eta gehiago pagatzeko izurritea.
|
|
|
Hola beren oihua nekez adiaraz dezakete eta hortako laborarien nahi gaberi kasu egiten da.
|
Zer
behar diteke bada egin laborari jendeen laguntzeko?
|
|
|
Nola behar diren arthatu eta atchiki?
|
Zer
tratamendu behar duten arbolek, nola chertatzen diren. Horiek guziak laborari gehienek ez dakizkiten gauzak dire.
|
|
|
2) Enpresarentzako esanguratsua den ezagutza mapa antolatu(
|
zer
dagoen eta zer egon litzatekeen).
|
|
|
2) Enpresarentzako esanguratsua den ezagutza mapa antolatu (zer dagoen eta
|
zer
egon litzatekeen).
|
|
|
Hazkundea
|
zertan
oinarritzen den
|
|
|
Ohargarria da Henry Ford bere garaian honela kexu zela: «Pare bat esku behar dudanean,
|
zergatik
jabetu beharra daukat gizabanako oso batez?»; gaur egun, ordea, litekeena da enpresek honako beste galdera hau egitea: «Zertarako behar dut pare bat esku?».
|
|
|
Esparru horretan bereziki da interesgarria, halaber, enpresa kudeaketaren alorrean jakintza sortzeko eta zabaltzeko prozesua aztertzea; alegia, sorkuntza horretan parte hartzen duten agenteak eta jakintza horrentzako, merkatuaren? sorkuntza
|
zertan
diren aztertzea. Horren harian, aztergaietako bat da enpresen zuzendaritza eta kudeaketa jakintza merkatua, oro har.
|
|
|
ez zuen lagundu Euskal Arma daren eraginkortasunean.
|
Zer
esan arma askoren kalitate kaskarrari buruz? 38 Borroken deskribapenek disparatu ezin zuten metrailadore edota kanoiei buruzko aipamen ugari dituzte, baita tiroen norabidea neurtzeko tresnarik ez zuten morteroen ingurukoak. Munizioa ez zen izan hasieran, beste une batzuetan bezala, arazoa Legutioko erasotzaileentzat; bai, ordea, defendatzaileentzat zenbait momentutan.
|
|
|
Hau da, belaunaldi berekoen eta belaunaldi artekoen elkartasun printzipioak analisian barneratu behar direla, alegia. Horrela, etxebizitza sistema batek garapen iraunkorraren marko teoriko horretan
|
zer
nolako ekarpena egiten duen aztertu nahi dugu.
|
|
|
Izan ere, dentsitate baxuegiei loturiko gehiegikerien kontzientzia harturik, etorkizunean arazo hau kontrolatzeko neurriak hartu nahi dira. Baina, finkaturiko ildo eta muga horiek errespetatuta, praktikan, udalek izango dute azken batean
|
zer
, non eta nola egingo den erabakitzeko eta exekutatzeko ardura, beraien baliabideak kudeatzeko ardura, alegia.
|
|
|
besteak beste, hiri ereduaren gainekoa, edota lurzoruaren erabileraren gainekoa. Bigarrenik, testuinguru teoriko hau oinarritzat harturik EAEko etxebizitza politika eta planeamendua aztertu dira, aurretik aurkeztutako eztabaidak gurean
|
zertan
gauzatzen ari diren ikusteko asmoz. Eta hirugarrenik, EAEko garapen iraunkorraren eredu gisa proposatu den kasu bati buruz hitz egingo da, Donostiako Antondegi auzuneari buruz, hain zuzen.
|
|
|
Lan honen bidez, Etxebarriko eta Bolibarko gaurko euskara parez pare jarri eta euren arteko aldea ateratzeko saiakera da eta, bide batez, herri bakoitzean belaunaldi batetik bestera
|
zer
nolako bariazio linguistikoa gertatu den aztertzekoa.
|
|
|
Bi hizkera aztertzean, ez da nahikoa hizkera bietako belaunaldi ezberdi netako hiztunak aztertzea. Horretaz gain, hizkera biak karenka jarri eta bata bestearengandik
|
zerk
banatzen dituen eta zerk lotzen dituen aztertu behar da.
|
|
|
Bi hizkera aztertzean, ez da nahikoa hizkera bietako belaunaldi ezberdi netako hiztunak aztertzea. Horretaz gain, hizkera biak karenka jarri eta bata bestearengandik zerk banatzen dituen eta
|
zerk
lotzen dituen aztertu behar da.
|
|
|
Amaitzeko, hirugarren ondorio bat badago: hizkera aldatzen doa eta
|
zerk
aldarazten duen aztertu nahi bada, ezinbestekoa da dialektologiak soziolinguistikari ateak zabatzea, ahozko hizkerak aztertuz.
|
|
|
Euskara batua edo eredu estandarra beharrezkoa zen euskarak iraungo bazuen. Egia da estandarizazioa ezinbestekoa izan zaigula, baina beronen abiada behar baino biziagoa izanez gero
|
zer
pentsatua ematen digu, ezagun baitu euskara batuak batasun mezua zabaltzeko dakarren asmoa. Hala ere, oso aberasgarria litzateke bata besteaz (batua euskalkiez eta euskalkiak batuaz) aberastea, trukean eta auzolanean arituz gero biek irabaz baitezakete.
|
|
2009
|
|
|
Hori da, agian, atera dezakegun lehenengo ondorioa. Ikusita gaur egun ere
|
zer
gutxi idazten den Matematikari buruz euskaraz (testuliburuetatik haraindi), meritu handia izan zuten autore haiek.
|
|
|
Aztertutako testu guztiak, Neurriztia izan ezik, 1936 urteko matxinada baino lehen idatzi ziren. Matxinada horrek bizitzaren arlo guztiak eten zituen; beraz, ezin dugu esan
|
zer
gertatuko zatekeen proposamen harekin, arrakasta izango zukeen edo ez. Izan ere, euskara baturako ez ziren hitz berri haiek hartu:
|
|
|
Testuen barnealdea aztertzen hasiko gara orain.
|
Zer
nolako testuak dira esku artean ditugun hauek. Lehendabizi, corpusa osatzen duten testuak emango ditugu1:
|
|
|
Artikulu honen prestaketan Igone Zabalaren, Mikel Lersundiren eta Xabier Artolaren laguntza izan dut; testuak Jazinto Iturberi esker eskuratu ditut.
|
Zer
esanik ez, asmatutakoak denonak dira, baina okerrak nireak. Mila esker lauroi.
|
|
|
|
Zer
de la eta geldieraz i
|
|
|
|
Zerk
ibilerazten du
|
|
|
B ut why dri ves on that Baina
|
zergatik
d oa hain Manner verb+ Ne utral verb+ t verb M4
|
|
|
Talmy k (1991, 2000) eta Slobin ek (1991, 1996a, 1996b, 2000, 2004, 2005) proposatutako banaketari jarraituz, euskara aditz hizkuntza dela frogatu da, baina Bideari buruzko informazioari dagokionez, satelite hizkuntzek bezala jokatzen duela (Ibarretxe Antuñano, 2004a). Tipologikoki desberdinak diren bi hizkuntza horien arteko itzulpenean
|
zer
gertatzen den aztertu nahian, Coleridge ren poema ingelesetik (satelite hizkuntza) euskarara (aditz hizkuntza) itzultzean Sarrionandiak zein estrategia erabili dituen aztertu da.
|