2003
|
|
Gauzak horrela, duela berrogeita hamar urte inguru, etxeetan ezin omen zen bizi. " Jaio, maitasuna egin eta hil etxe barruan egin ohi ziren, baina ohikoa zen kanpoan bazkaltzea eta gosaltzea ere bai; afaldu besterik ez zen haietan egiten", dio adituak, zehaztuz eskulangintzan ari zirenek bertan egingo
|
zutela
lan, baina normalean etxeak txikiak eta estuak zirenez, ez zutela jendearekin eroso egoteko inongo aukerarik ematen. " Aberatsenek bazuten aukera hori, baina zenbat ziren horiek?", galdetzen du Sesmerok.
|
2004
|
|
Kontuan hartu beharrekoa iruditzen zaigu bokazioz egiten
|
zutela
lan eta ikusi eta bizi izan behar zutenak esperientzia oso gogorrak zirela. Gainera jaiotzen ari zen arte bat zenez zailtasunak ekarriko zituen jendeak beraien lanak ulertzeko orduan.
|
2005
|
|
Hauek ez zutela biziari deus ulertzen iritzi eta laidoztatzera utzi zituen: jende izugarri onak, alaina txapelaren hondoan euro bat pausatu zioten, hogeita hamazazpi urte eta erdi lanean ari izanik, ederki merezitako erretretara helduak ziren sekula, eta mailukatzen zuten hori, sekula beraz, greba egun bakar bat ez herrokaturik, nagusiaren ez kexarazteko, eta sindikatuetako adiskideei esplikatuz etxe berrirako hilabetesari garratzen ordaintzeko ez
|
zutela
lanaren uzteko ahalbiderik: greba ere aberatsentzat zen.
|
2006
|
|
Halaber, nobedade gehien dituen kapitulua alarguntza pentsioei buruzkoa da. Atal honen sarreran, Espainiako gizarteak azken urteetan izandako aldaketak aipatzen dira, eta gogorarazten da aurreko mendean emakume ezkonduek ezin
|
zutela
lanik egin, ezta dibortziorik ere. Hori dela eta, prestazio honek ordezkapen errenta izaera berreskuratzea eta hildako langileak familia mantentzen laguntzen zuen egoeretarako gordetzea nahi da.
|
2007
|
|
Langile klase berria bertako langile eta kanpoko emigranteekin osatu zen.5 Langileriaren eraldaketa horretan batzuetan gertatu zen militante politiko eta sindikalista historikoek zubi lana egin
|
zutela
lan merkatuan sartu berriak zirenekin. Baita ere oso kontuan izan behar da eliza barruan ematen ari ziren aldaketa batzuk onuragarriak izan zirela langile berriak gatazketan bideratzeko orduan, hain zuzen ere eliza talde batzuk auzi sozialaz ardura zuzena hartuz joan ziren heinean.
|
2008
|
|
Ez dago bide zuzenagorik Hegotik Iparrera joateko, eta horrek erakusten du erromatar ingeniariek zorroztasun handiz egiten
|
zutela
lan.
|
|
Gasteizkoa kasurik aipagarriena izan bada ere, egun gutxiren buruan sei langile hil dira. Are adierazgarriagoa da hildakoen erdiak atzerritarrak zirela, eta lauk azpikontratetan egiten
|
zutela
lan. Egoera hori guztia salatu dute sindikatuek, eta segurtasun neurriak betearazteko galdegin diete administrazioei.
|
|
Eta honek, jakinez zer atxikimendua nuen zure Errege Jaungoarentzat, segidan kontatu zidan. Artase zuhur et zentzudunarekin elkarrizketatu ondoan, altxorra
|
zutela
lan zikin haren saria, isil kideri haren kentzeko erabakia hartu genuen. Zazpi gauez eta zazpi egunez, diru, harri bizi, eta edergailu guziak garraiatu genituen hiruek, Uzterloko iturritik nik bakarrik dakidan leku batetarat, ez baitut hemen erraiten ahal non, baina, gure Erregearen zerbitzuko han daitekeena.
|
2009
|
|
Galdetu zioten ea zergatik egin zuen enpresak halako ahalegina euskararen alde, lanerako behar ez bazuen. Enpresariak erantzun zion langile asko eskualde euskaldunetakoak zirela eta nabari zela gusturago egiten
|
zutela
lan euskaraz gaztelaniaz baino. Hark bazekien nola motibatu langileak.
|
|
Eta hirugarren arrazoi bat ere eman dio Musonek Phineasi: gogorarazi dio Londreseko lau medikuek ikazkinekin egin
|
zutela
lan urte askoan eta ihes egin zutela Londresera gero. Esan du ikazkinak eta ikazkinen ingurua oso haserre daudela oraindik ere medikuekin, normala ere badenez, eta medikuen kontra erabili nahi izango dituztela grabazioak beharbada.
|
|
Gezurra esan zidak. Rotaflexa izorratzeagatik bota
|
zutela
lanetik!
|
|
Oiartzundik Lesakara doana, Irundik Erlaitzera doana, eta Lezotik Jaizkibel mendiraino igotzen dena. Zalantzarik gabe, Oiartzundik Lesakara doana da prisionero gehien jaso zuena, eta erraz esan daiteke milakaprisionerok egin
|
zutela
lan bertan, Oiartzunen izan baitzuten kokapena batailoikoPlana Mayor gehienek.
|
|
Aurrerago ikusiko dugun moduan, lan horien barrenean ezberdindu behardira mendiko errepideak eta bestelako gotortze lanak, errepide horiek bestelakoerabilera izan zutelako ondorengo urteotan, eta horregatik hain zuzen ere ezberdinaizan zen eskualdeotan bi lan mota horien eragin ekonomikoa. Nafarroako kasuan, ikusiko dugunez, errazago izan da bereizketa hori egitea, eta esan dezakegu 6.758prisionerok, gutxienez, egin
|
zutela
lan mendiko errepideak irekitzen, mugaldekolanetan ibili zirenen erdia baino gehiago.
|
|
Paul Godfreyk bost urteko oporraldia hartu nahi zuela esan zuen hasiera batean, 2003 urtean. Baina gero, berak eta Rossek taldea zatituko zutela erabaki zuten, eta beste abeslariekin egingo
|
zutela
lan. Halere, beti esan didate atea irekita daukadala Morcheebara itzuli nahi izanez gero.
|
|
Lamerako Pereiraren kiosko inguruan, Xixilira joateko gogoa etorri zait. Zapatua izanik portuko beharginek ez
|
zutela
lanik egingo kontuan hartuta, pentsatu dut ez nuela enbarazurik egingo moilatik paseoan joango banintz. Haranzko bidea hartu dut, bueltan joango nintzela amuma bisitatzera esanda neure buruari.
|
|
Orduan ez
|
zutela
lan makala hartu esan zion Estudianteak.
|
2010
|
|
Gainera, nola uler dezakegu bai Carlosek eta bai kazetariek telefono mota bera erabiltzea? Ez al du ematen pertsona berarentzat egiten
|
zutela
lan? –horraino Amaiaren hipotesia, kausa efektu kateatu guztiak gelditu egiten ziren, ez aurrera ez atzera.
|
|
Galeper fabrikan ez zen horrelako ezer izan, esateko. Galerak hiletik hilera handiagoak, zeukaten makineria zaharkituarekin produkzioa handitzerik ez, lehiakideek merkeago egiten
|
zutela
lan berbera, garraioaren hobekuntzari esker beraiena izandako merkatua kanpokoek bereganatuta... Egoera horretan, ixtea beste erremediorik ez zeukala erabaki zuen ugazabak, eta halaxe jakinarazi zien langileei, herri txikietako lantoki txikietan izan ohi den harreman erdi adiskidezko erdi paternal horrekin.
|
|
Txirrindulari gehiegi zeuden aurrean denak ados jartzeko. Argi zegoen askok ez
|
zutela
lanik egingo, Vinokurovekin jai zutelako azken igoeran. Beraz, atzean ez gara gehiegi larritu, nahiz eta helmugara iritsiko zirela uste genuen.
|
2011
|
|
Berariazko prestakuntzarik gabeko profesionalak Soilik medikuak (endokrinoak edo nutrizioan espezializatuak) edo dietetikan diplomatuak eta goi mailako teknikariak gaituta daude nutrizio balorazioak eta gomendio dietetikoak ezartzeko. Alde horretatik, emaitza ona izan da (duela lau urteko «onargarriaren» aldean, «ona»); izan ere, bisitatutako lau establezimendutik ia batean bakarrik ikusi zen zentro horiek zaintzen dituzten profesionalek ez
|
zutela
lan horiek egiteko kualifikazio egokia. Bezeroen arretari dagokionez, ia ez dago kexarik alde horretatik, zentroen% 5ek izan ezik; izan ere, tratu «erregularra» eman zioten (bereziki nabarmena Murtzian eta Alacanten bisitatutako zentroen ia erdietan), eta beste batzuek «oso txarra» (Murtziako hiriburuko establezimendu batean).
|
2012
|
|
Ez naiz gogoratzen. Kontua da norbaitek pentsatu zuela bi harri jasotzaileek batera egin behar
|
zutela
lan. Bi bola behar ziren, beraz, baina bat besterik ez genuen.
|
|
ELGAk ohartarazi zuen egonkortasun erantsi horrek Estatuko errealitate desberdinak “estaltzen” dituela, Espainian %22, 9ko langabeziarekin, eta Hego Korean %3, 1ekoa. Nazioarteko erakundeak, “Herrialde garatuen Kluba” izenekoak, zehaztu zuen 2011ko azaroan 44,6 milioi pertsona inguruk ez
|
zutela
lanik ELGEko kide ziren herrialdeen artean, eta horrek esan nahi du 2010eko azaroarekin alderatuz 1,8 milioi jaitsi direla, nahiz eta oraindik 2007ko azaroan baino 13,8 milioi langabe gehiago dauden. Euroguneari dagokionez, azaroko langabezia tasa %10, 3koa izan zen, finantza krisia hasi zenetik altuena, eta zazpi ekonomia handienena, berriz, %7, 5ekoa, urriko datua baino hamarren bat txikiagoa.
|
|
Margaritak aditua zuen baserrietako emakumeek erditzen ziren egunera arte egiten
|
zutela
lan, eta nekez izaten zutela kontuan egin beharreko lanak indarra egitea edo zamak eramatea eskatzen zieten. Hori gogoan edukita, bada, ez zekien nola ulertu Malenen babestu nahi hura.
|
|
Lapurdiko odola merke saldu zen orain hemen jostatu behar da gazteria libertitu behar eta libertatearentzat joan zirenak harripean lo begiak harriturik harria burdina bezainbat urtu baitzuen mende berriak oroimeneko portuen uhainen joan jinean altxatzen dira kantoreak harresien eresi eta Gabriel Arestik zion: zerutik erori gabeko harria, ongi labratua, maisu trebe txit trebe eta habil batek landua, oinarri, giltzarri, zimentarria, (adoratzen zaitugu), (ez zara eroriko) diot ere harresia altxatu zutenek harria orhatu
|
zutela
lanaren labean labanaren harea gizonaren kartzela hilotzaren eremua merke saldu zituela herritarren izerdia laborarien uzkurra saltzaileen maltzurrak uztail ondarreko sapa agorrileko hil zeinuaren dangak iretsi zuen treinbideen burdin haga luzean
|
2013
|
|
1895ean hasi zen, Hiriart Urruti hasi eta urte gutxira. Heldu baita, Hiriart Urrutik eta Adémak urte luzeetan egin
|
zutela
lan elkarrekin.
|
|
San Isidorok zekien zuzenbide erromatarrak Inperioaren mendebaldeko zuzenbide arruntean zuen iturburua; arean, legegile erromatar garrantzitsuenak zerrendatzen dituenean, Justiniano aipatu ere ez du egiten. Europan gordetako eskuizkribu kopurua ikusita, badirudi apaiz jakintsuek erabili
|
zutela
lan hori, adierazmolde juridikoen eta horien laburduren esangura aurkitzeko.
|
2014
|
|
Erreferentzia zaharrenak XVII. mendearen bigarren partekoak dira, eta Pasaiako udalaren agirietan aurkitu ditu ikertzaileak. Idazki berean Cantinek idatzi du gizonezkoek emakumeek baino diru gehiago jasotzen
|
zutela
lan bera egiteagatik. Fraide kaputxinoen txalupazain emakumekoak aipatzen dituzte behin baino gehiagotan agiri historiko horietan.
|
|
1980rako lizentziatuta zegoen, ondo gogoratzen zituen Olinpiadako egun haiek. Esan zion Ireneri Moskun bizi ziren guztiek egin behar izan
|
zutela
lan Olinpiadetarako aurreko hilabeteetan, guztiek, eraikinak egiten aritu zirela. Olga bera, Matematikan lizentziatua ordurako, hotel erraldoi bat egiten aritu zen, adreilua, porlana.
|
2015
|
|
Horietako lan bat Aduanakoa izan zen. EH Bilduk azaldu du amaierako gastuek (6.185.000€) aurrekontuan jasotakoa (3.275.000€) ia bikoiztu zutela eta% 188ko gainkostua eragin
|
zutela
lanek, udalaren zorpetzea larriagotuz.
|
2016
|
|
Hori dela eta, zalantzan jarria izan da baita ere izaera totalitarioa, frankismoa totalitarioa baino autoritarioa izan zitekeela edota azken urteetan autoritarismorantz eboluzionatu zuela esanez. Hala ere, kontutan izan behar dugu, alderdi indartsu baten faltan bazen ere, beste organismo batzuek beteko
|
zutela
lan hori, adibidez, Armadari eta batez ere Francori leialak zitzaizkion gizonek (nahiz eta askotan alderdi faxista erabili paper hori betetzeko; Dionisio Ridruejok atsekabez esan zuen Falangen kargua hartzeko meritu militarrek baino gehiago balio zutela, guda merituek?, alderdia jada ez zela ideologia faxista bilatzen zuen alderdi bat, baizik eta armada merituak lehenesten zituen alderdi bat).... Praktikan autoritarioa edo totalitarioaren arteko zanga askotan ezabatu egiten da maiz (kategoria horien erabilerak badu interes politikotik asko), batez ere askotan marra gorri bezala alderdi totalitarioa (eta honen nagusitasuna) ezartzen denean.
|
2017
|
|
Baina argi daukagu gure helburua ezin dela izan denborak erretaulan utzitako arrastoak erabat ezabatzea". Edozein kasutan, De Miguelek adierazi du erretaula" egoera onean" aurkitu
|
zutela
lanean hasi zirenean. " Argi dago Itsasok bere ondarea baloratu izan duela eta ez dela egon itoginik erretaularen gainean; hezetasunik ere ez da izan inguru horretan.
|
|
Horrenbeste debaluatu zen emakumeen lana, non hirietako gobernuek emakumeen etxeko produkzioa (batez ere alargunena) aintzat ez hartzeko esan zieten gremioei, ez zelako benetako lana, eta emakumeek lan hura behar zutelako, laguntza publikoen beharrik ez izateko. Wiesnerrek dio, gainera, emakumeek onartu egiten zutela fikzio hura, eta are barkamena eskatzen
|
zutela
lan eske erreguka ibiltzeagatik, beren burua mantentzeko behar zutenez (ibid.: 84? 85).
|
|
Alaitzek bere amarekin eztabaidatzerik ez zegoela erabaki zuen. Bazekien, halaber, amak eta oraindik altxatu ez zen aitak bederatzietarako etxetik alde egin beharra
|
zutela
lanera eta ez zirela arratsaldera arte bueltatuko. Elkarrekin lan egiten zuten, erdiguneko zentro komertzial batean, eta ez ziren etxera bazkaltzera inoiz itzultzen.
|
|
Iturri andrea bere kanpainarako erabiltzen ari zena zen. Eta banekien bertan Piperminek eta gazte bik egiten
|
zutela
lan. Luzaroan egon nintzela joan edo ez joan erabaki ezinik esan nahi nuke, baina ez zen horrela izan.
|
|
" antes de llegar a el, a 28 brazadas, se hallan las limitaciones del montazgo de Alduncin". Eta hurrengo egunean lan berean segitzeko eten
|
zutela
lana: " siendo testigos Franco.
|
2019
|
|
Franki 6, Gorritz 4, Bidania 4, Lazaroborda 4, Txubitanea 4, Astibia 2, Martikone 2, Pastagin 2, Musun 2, Garagartza 2, Abadeborda 2, Esolakortea 2, Astarrola 2, Barrenenea 2, Aienen 2, Migeltxon 2, Bordatxurin 2, Orkin bordan edo gero Sestorainenean 2, Lesakenea, Alfaro, Artxekonea, Bordaberri eta Juanenean beste bina. Esan gabe doa bi hil ziren etxe guzietan idi parea erabiliko
|
zutela
lanerako, eta seguru aski ere bina idi pare lau hildako etxeetan, eta baliteke Frankin uztarrirako hiru idi pare ere izatea, garraio lanetan erabiltzen zituztenak; sei hil baitziren.
|
2020
|
|
Diseinu grafikoa ikasteko joan nintzen Donostiara, eta hori ikasi eta ondoan hasi nintzen lanean argazki denda batean, gehienbat muntaketak egiten, photoshop programa erabiltzen… Garbi nuen, aspalditik, argazkilari izan nahi nuela, hori zen nire ametsa, eta hiru urtez dendan lan egin eta ondoan, ikasketak egin nituen Andoainen eta praktikak egin nituen Juantxo Egañarekin. Praktikak egin eta ondoan erran zidaten nahi nindutela hartu, baina ez
|
zutela
lan anitzik. Hortik hilabetera atera zitzaien lan bat, eta eman egin zidaten.
|
|
Baina harrigarriena zera zen: ez
|
zutela
lanera bidaltzen beste gazte guztiekin batera.
|
|
zailtasunik handienak ospitalea berrantolatzeko orduan izan dituzte. Barne medikuntzako erizain gainbegiralea da Miren Ezenarro, eta dio antolaketan egin behar izan
|
zutela
lanik sakonena: " Koronabirusaren krisia iritsi bezain pronto hasi ginen ospitalea egokitzen:
|
2021
|
|
Horrek bi kalte nagusi sortzen zituen: batetik, Urumean gora bizi eta izokinen arrantzan aritzen ziren familiek ezin
|
zutela
lanik egin. Bestetik, izokina itsasotik erriorako bidean zihoala harrapatzen zutenez, arrainek ez zituztela arrautzak jarriko Urumeako goiko erreketan eta, hala, etorkizunean ez zela izokinik izango Urumean.
|
|
Salbuespenak salbuespen, Hirigoienek ohartarazi du «errespetu handiarekilan» egin
|
zutela
lan hori Marcel Dubois eta Pichonnet Andralek, euskaldunez «zinez interesaturik» eta haien ondarearen «baloratzeko».
|
|
Ihesaldia helmuga iristeko egunik aproposena zela esan zuten askok eguerdian, etapa abiatu aurretik. Arrazoia, bihar lehen etapa gogorra korrituko dela, eta oilar indartsuenek eta euren taldeek ez
|
zutela
lanik egingo etapa garaipena bilatzeko. Esan eta egin.
|
|
Oscarrek esan zien ez zeramala denbora asko ofizioan, baina lasai egoteko. Egunero, aita etxetik ateratzerako, etxe atarian egongo zela haren zain, egunero bide ezberdin batetik egingo
|
zutela
lanerako bidea, autoa erabili behar zutenetan berak begiratuko zuela autoaren azpiko aldea, beraietako edonor aitarekin kalera ateratzen zenetan bera ere haiekin joango zela, oporretan ere txoko bat egin ziotela, iluntzeetan pertsianak garaiz jaisteko, aterik ez zabaltzeko inori, ez erantzuteko atariko txirrinari, bizilagunekin diskretuak izateko, familiaren asmoen berri ez emateko inori, plan al... Begiak erne.
|
2022
|
|
Xaharrek zioten lamiek zituztela harriak beren mantaletan hartu eta lekuz aldatu, ez zutelako Fuzès ko landatik ohilduak izan nahi. Beste batzuek diote aingeruek egin
|
zutela
lana Ama Birginaren aginduz.
|
|
Barrendu nintzen etxe batean bizpahiru lagun zeuden sutontzi inguruan eserita; bat ergela zen eta barrez ari zen, hanka hutsik zegoen oin horituak sutontzian bermaturik eta hatsanka egiten zuen barre. Neska bat zutitu zen, ergelaren arreba; esan zidan haiek ez zeukatela mandorik, denak zirela jornalariak, alegia, peoiak; egunero hara hona ibili behar
|
zutela
lana zeinek emango. Neska ilehoria zen eta ederra, patxadaz mintzo zen, ez zen sinestekoa nolatan ziren sabel beretik atereak bera eta ergela; bazuen koinatu suhiltzaile bat eta zinemara eramaten zuen noizik edo behin, harentzat dohainik baitzen; gainerako neskak ez ziren zinemara joaten horretarako dirua behar da eta.
|
|
Horixe ez dugu jakiterik izanen. Baina kontua zera da, bi txoriek tinko jarraitu
|
zutela
lanean eta egun jakin batean bukatu zutela beren etxetxoaren eraikuntza. Gero, berriro ere etorri zen arrautzak errutea, txitatzea, kumeak jaiotzea eta hazkuntzaren prozesu osoa.
|
|
Baserrira heldu zirenez beren pisuetara igo ziren. Bazekiten ez
|
zutela
lan handirik egingo, baina lotsa arraro bat sentitzen zuten momentu hartan elkarrekin jarraitzeko. Hala ere, Patxik ezin zituen gauzak horrela utzi.
|
|
Kontuak egiteko: 2018an 8,5 milioi euro zituzten gordeak obra horretarako, eta horrek esan nahi du urte batetik bestera milioi bat euro gehiago atera
|
zutela
lan horietarako.
|
|
Administrazio moduko bat sortu zuten aborigenei lana emateko. Kontatzen zuen bere gurasoek inausketan, obrajean eta uzta biltzen egiten
|
zutela
lan, baina oso gutxi ordaintzen zietela, eta kexatzen hasi zirela. Nahikoa diru ez izateaz gain, ez zegoen ez mediku artarik, ez ezer».
|
|
1947an, emakume honek daukan asbestosia aitortuta zegoen. Bestalde, 1957an indarrean sartu zen lege batek esaten zuen 18 urtetik beherako gizonek eta 21 urtetik beherako emakumeek ezin
|
zutela
lan egin amiantoarekin. Kepa Madariagaren kasuan debekatuta zegoen 18 urtetik beherako mutil bat amiantoarekin ibiltzea.
|
|
" Orduan ari ziren Behobia eta Bilbo arteko A autobidea eraikitzen. Lagunak esan zidan berak lan egiten zuen enpresa Donostia eta Orio arteko zatia eraikitzen ari zela eta jendea behar
|
zutela
lanerako". Bi aldiz pentsatu gabe, Roses utzi eta Orio aldera etorri zen herrikide batekin.
|
2023
|
|
...ela esaten zion; prestakuntza eskola flamendarra ikusi zutela eta han hiru urtekoak zirela ikasketak; aldiz, Holandan gutxienez sei urte irauten zutela; gainera, Bruselan ebanjelista plaza lortzeko ez zegoela kurtsoa amaitu beharrik; eskatzen zena jendeari hitzaldi erakargarriak emateko gaitasuna zela; antzinako hizkuntzak eta teologia ikasteak ez zuela hainbesteko garrantzirik; gehiago baloratzen
|
zutela
lan praktikorako gaitasuna eta bihotzetik datorren sinismena; jendeari serioski eta sentimenduarekin hitz egiten ikasi behar zela; Bruselakoek Vincent hara joatea nahi zutela, baina gastuak ekidin behar zirenez, Etten en zegoela, aurretiko prestakuntza lana egiten; apaizekin egoten zela, elkar hobeto ezagutzeko.
|
|
Bertzetik, hainbat lekukok azaldu zuten lanak egin bitartean «zailtasunak» izan zituztela, eta horiekin lotu dituzte obren gainkostuak. Autoak aipatzen du, adibidez, 34 hilabete iraun behar
|
zutela
lanek, baina azkenean 70 behar izan zituztela, bikoitza. Horrez gain, «aparteko gorabehera asko» ere izan zituztela dio:
|
|
Antza, arrazoi sendorik izan gabe uste zuen aurreko urteetan bidalitako espedizioek nolabaiteko arrakasta izan zutela eta bazela garaia ereiniko uzta jasotzeko. Hori edo, bestela, bidalitako ordezkariek ez
|
zutela
lan txukunik egin ikusirik, egindako inbertsioen aldean espero zituen emaitzak eskasak zirelako, Garaik berak hartu behar izan zuen aitzindaritza: azken batean, norberak baino hobeto ez du inork lanik egiten.
|