|
2008
|
|
|
Eskultura txiki hau zementuz dago egina eta, plano eta angeluen konbinazioen bidez, eskuetan haurra duen ama errepresentatzen du.
|
Bai
gaiagatik, bai tamainagatik, eskultura hau Erdi Aroko ikonoekin nahiz kultura primitiboetako deboziorako irudiekin erlaziona daiteke. Lehen eskultura hau egin aurretik, Oteizak krisi erlijioso bat jasan zuen, eta Madrilen egiten ari zen medikuntza ikasketak alde batera utzi ondoren, eskulturak egiteari ekin zion.
|
|
|
Eskultura txiki hau zementuz dago egina eta, plano eta angeluen konbinazioen bidez, eskuetan haurra duen ama errepresentatzen du. Bai gaiagatik,
|
bai
tamainagatik, eskultura hau Erdi Aroko ikonoekin nahiz kultura primitiboetako deboziorako irudiekin erlaziona daiteke. Lehen eskultura hau egin aurretik, Oteizak krisi erlijioso bat jasan zuen, eta Madrilen egiten ari zen medikuntza ikasketak alde batera utzi ondoren, eskulturak egiteari ekin zion.
|
|
|
Uruguaiko zenbait biztanle, auzitegietan aurkeztutako lan eta erresidentzia baimenengatiko demandetan, lehenengoz, Estatuaren ondarezko erantzukizuna eskatzen hasiko ziren, beraien baimenak Gobernuak ukatu ondoren auzitegietan aldeko sententziak lortuz gero, kalte ordainak jaso nahian7 Ikuspegi praktiko batetik aztertuta, hori gatazkaren behin betiko ebazpenaren aldeko presio elementu berri gisa eratuko da. Modu horretan,
|
bai
Espainiako bai Uruguaiko autoritateen geroz eta ardura eza handiago horri aurre eginez.
|
|
|
Uruguaiko zenbait biztanle, auzitegietan aurkeztutako lan eta erresidentzia baimenengatiko demandetan, lehenengoz, Estatuaren ondarezko erantzukizuna eskatzen hasiko ziren, beraien baimenak Gobernuak ukatu ondoren auzitegietan aldeko sententziak lortuz gero, kalte ordainak jaso nahian7 Ikuspegi praktiko batetik aztertuta, hori gatazkaren behin betiko ebazpenaren aldeko presio elementu berri gisa eratuko da. Modu horretan, bai Espainiako
|
bai
Uruguaiko autoritateen geroz eta ardura eza handiago horri aurre eginez.
|
|
|
Zentzu horretan, lehenik eta behin, Vienako Hitzarmenaren 54 artikuluak dioenera jo genuke9, bertan jasotzen baitira tratatuen amaierari dagozkion jarraibideak espresuki ondorengo tratatu batean edota horietatik kanpo beste modu batean hori izan bada aldeek zuten borondatearen kasua. Hori gure kasua ez dela ikusita, bigarren pauso moduan 59 artikuluak10 jasotzen dituen isilbidezko amaiera suposturen batean gauden aztertu litzateke,
|
bai
ondorengo tratatuetatik ideia hori eratortzerik zegoelako, bai aldeen borondatea beste bide batetik hori zela ondorioztatzeagatik edota tratatu ezberdinen xedapenak bateraezinak direla ondorioztatzeagatik aplikazio bateratua ezinezkoa bihurtuz. Eta hori horrela izatekotan ezinezkoa genuke, sententziek defendatzen dutena kontraesanez, Vienako Hitzarmenaren 30 artikulua aplikatzea; izan ere, horretarako behar dugun aurresuposturik ez genukeelako, hau da, gai beraren inguruan indarrean dauden bi tratatu ezberdin.
|
|
|
Zentzu horretan, lehenik eta behin, Vienako Hitzarmenaren 54 artikuluak dioenera jo genuke9, bertan jasotzen baitira tratatuen amaierari dagozkion jarraibideak espresuki ondorengo tratatu batean edota horietatik kanpo beste modu batean hori izan bada aldeek zuten borondatearen kasua. Hori gure kasua ez dela ikusita, bigarren pauso moduan 59 artikuluak10 jasotzen dituen isilbidezko amaiera suposturen batean gauden aztertu litzateke, bai ondorengo tratatuetatik ideia hori eratortzerik zegoelako,
|
bai
aldeen borondatea beste bide batetik hori zela ondorioztatzeagatik edota tratatu ezberdinen xedapenak bateraezinak direla ondorioztatzeagatik aplikazio bateratua ezinezkoa bihurtuz. Eta hori horrela izatekotan ezinezkoa genuke, sententziek defendatzen dutena kontraesanez, Vienako Hitzarmenaren 30 artikulua aplikatzea; izan ere, horretarako behar dugun aurresuposturik ez genukeelako, hau da, gai beraren inguruan indarrean dauden bi tratatu ezberdin.
|
|
|
Instrumentu horretan jasotakoak eta lan honetan egitateetan islatuta geratu denak ez bide diote uzten zirrikitu handirik Uruguaiko herritar bati bisaturik gabe Espainian sartzeko momentuan; izan ere, bertan jasotzen den moduan, bakarrik laurogeita hamar egunetik beherako sarreretan edota langileria diplomatikoaren kasuetan baimen hau ez da galdatuko. Horri atzerritartasun legeriari blokean egindako igorpena gehitzen badiogu, horrek ondorioztatzera garamatza ezen, nahi
|
bai
, baina zaila dela bi instrumentu horien arteko interpretazio bateragarria topatzea eta, beraz, arlo honi dagokionez, 1870eko Tratatuaren 8 artikulua litzatekeela aplikatu bateraezintasun horiek direla eta. Edonola ere, konklusio horrek ez luke interpretazio lana agortuko; izan ere, 1992ko Tratatu Orokorrak 1870eko Tratatuan dituen eraginak aztertzea ezinbestekoa suertatzen baita, beronen eraginak, gure aburuz, orain aipatutako egoerari iraulketa ematen baitio.
|
|
|
Hitzarmen horrek, egun, atentzio berria sortu du, oraingoan berriz, amerikar kontinentetik Espainiarako bidean gauzatzen diren migrazio fluxuak direla eta. Espainiako autoritateek hitzarmen hau Uruguaiko herritarrei ez aplikatzearen jarrerak erantzun sendoa piztu du uruguaitarren aldetik,
|
bai
arlo politikora bai judizialera zabalduz, bi aldeen gobernuei tratatu horren aplikazioa gauza dezaten beharrezko gestioak egin ditzaten eskatuz eta, aldi berean, auzitegietan eskubide horiek galdatuz.
|
|
|
Hitzarmen horrek, egun, atentzio berria sortu du, oraingoan berriz, amerikar kontinentetik Espainiarako bidean gauzatzen diren migrazio fluxuak direla eta. Espainiako autoritateek hitzarmen hau Uruguaiko herritarrei ez aplikatzearen jarrerak erantzun sendoa piztu du uruguaitarren aldetik, bai arlo politikora
|
bai
judizialera zabalduz, bi aldeen gobernuei tratatu horren aplikazioa gauza dezaten beharrezko gestioak egin ditzaten eskatuz eta, aldi berean, auzitegietan eskubide horiek galdatuz.
|
|
|
Iruzkin honi ezin zaio amaierarik eman azken sententzia honen ondorio juridiko zein politikoei erreferentzia labur bat egin gabe. Dagoeneko aipatu dugun moduan, sententzia honek eskumenezko bideari amaiera ematen badio ere, eta horren ondorioz eta behe mailako auzitegietan Auzitegi Gorenaren doktrinaren izaera loteslearen ondorioz eskumenezko bidean arazoa konpondutzat jo behar bada ere19, oraindik 2007 urtean gatazka honek ez ditu bere azkenak eman,
|
bai
Uruguaiko (2007ko irailaren 18ko Ordezkarien Kamerako Ebazpena. 2007ko 1987 zk. Karpeta) bai Espainiako (GNAO.
|
|
|
Dagoeneko aipatu dugun moduan, sententzia honek eskumenezko bideari amaiera ematen badio ere, eta horren ondorioz eta behe mailako auzitegietan Auzitegi Gorenaren doktrinaren izaera loteslearen ondorioz eskumenezko bidean arazoa konpondutzat jo behar bada ere19, oraindik 2007 urtean gatazka honek ez ditu bere azkenak eman, bai Uruguaiko (2007ko irailaren 18ko Ordezkarien Kamerako Ebazpena. 2007ko 1987 zk. Karpeta)
|
bai
Espainiako (GNAO. Diputatuen Kongresua, D zk., 2007/09/20koa, 1073 or., Ekimena) barne ordenamenduko arlo politikoan izan diren zenbait ekimenek aditzera ematen dutenez.
|
|
|
Ekintza gaitasunari dagokionez, ikasleen gehiengoak asmatu egin du
|
bai
euskarazko bai gaztelaniazko ariketetan. Ez, ordea, ingelesezko ariketetan.
|
|
|
Ekintza gaitasunari dagokionez, ikasleen gehiengoak asmatu egin du bai euskarazko
|
bai
gaztelaniazko ariketetan. Ez, ordea, ingelesezko ariketetan.
|
|
|
Eskema formala aztergai dugularik,
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz, oro har, atalak beti aipatzen dira. Dena dela, ia lan guztietan falta dira ataletako batzuk, norberaren aurkezpena IDAZ 2an eta sarrera hitz edo aurkezpen tematikoak IDAZ 1 eta MINTZA 1ean, esate baterako.
|
|
|
Eskema formala aztergai dugularik, bai euskaraz
|
bai
gaztelaniaz, oro har, atalak beti aipatzen dira. Dena dela, ia lan guztietan falta dira ataletako batzuk, norberaren aurkezpena IDAZ 2an eta sarrera hitz edo aurkezpen tematikoak IDAZ 1 eta MINTZA 1ean, esate baterako.
|
|
|
Esan bezala, antolatzaile gutxi erabiltzen dituzte argudioak aurkezteko; elkarrekintzan, bestetik, talka da nagusi, oposizioa erakustea eta, ondorioz, diskurtsoera ezberdinen txertaketa benetan urria da.
|
Bai
euskaraz bai gaztelaniaz aurkitzen dugu hori, baita ingelesez ere. Ingelesez, baina, sarritan akats linguistikoak ere badaude lokailu horietan bertan.
|
|
|
Esan bezala, antolatzaile gutxi erabiltzen dituzte argudioak aurkezteko; elkarrekintzan, bestetik, talka da nagusi, oposizioa erakustea eta, ondorioz, diskurtsoera ezberdinen txertaketa benetan urria da. Bai euskaraz
|
bai
gaztelaniaz aurkitzen dugu hori, baita ingelesez ere. Ingelesez, baina, sarritan akats linguistikoak ere badaude lokailu horietan bertan.
|
|
|
Aditz aspektuari dagokionez, horren balio diskurtsiboa ongi erabili izana azpimarratuko genuke, ikasle batzuek asmatu baitute narrazioetako lehen planoa eta fondoa nahiz egoera inizialak aspektuaren bitartez antolatzen,
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz.
|
|
|
Aditz aspektuari dagokionez, horren balio diskurtsiboa ongi erabili izana azpimarratuko genuke, ikasle batzuek asmatu baitute narrazioetako lehen planoa eta fondoa nahiz egoera inizialak aspektuaren bitartez antolatzen, bai euskaraz
|
bai
gaztelaniaz.
|
|
|
Joskera apala erabiltzen dute ikasleek
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz, zer esanik ez ingelesezko ariketetan. Gainera, ahozko ariketetan, MINTZA 1 eta 2an, gaztelaniaren eragina nabarmena da euskarazko ariketan eta, alderantziz, euskararen eragina gaztelaniazko ariketetan.
|
|
|
Hala nola: deskribapenaren ordez kontaketa egin dute batzuek eta alderantzizkoa ere
|
bai
; argudiaketarako antolatzaileen gabezia orokorra da; edota argudio dialogikoan negoziazio gabezia. Hala eta guztiz ere, argudioa ardatz duten bi testu motak baino kopuru aldetik onargarriagoak dira narrazio zein deskribapenak.
|
|
|
Ingelesa 5 urterekin ikasten hasi ziren ikasleek emaitza kaskarragoak azaldu dituzte
|
bai
IDAZ 1 eta IDAZ 2 ariketetan euskaraz zein gaztelaniaz eta, batez ere, ingelesezko ariketa guztietan, MINTZA 3, MINTZA 4 eta IDAZ 4an. Laguntza eske etengabeen ondorioz, testu desegituratuagoak, hierarkizatu gabeak eta lotura eskasagodunak aurkitu ditugu taldekide horien artean.
|
|
|
Testu apalagoak aurkitu ditugu 5 urterekin hasitakoen multzoa osatzen dutenengan,
|
bai
euskarazko eta gaztelaniazko ariketetan (joskera sinpleagoa eta akats morfologiko gehiago) bai ingelesez egindakoetan. Ingelesez akats morfologiko gehiago, testu izaera ez duten zenbait lan, berba ulergaitzak eta ortografia akats gehiago topatu ditugu 5 urterekin hasitakoen taldekideen artean.
|
|
|
Testu apalagoak aurkitu ditugu 5 urterekin hasitakoen multzoa osatzen dutenengan, bai euskarazko eta gaztelaniazko ariketetan (joskera sinpleagoa eta akats morfologiko gehiago)
|
bai
ingelesez egindakoetan. Ingelesez akats morfologiko gehiago, testu izaera ez duten zenbait lan, berba ulergaitzak eta ortografia akats gehiago topatu ditugu 5 urterekin hasitakoen taldekideen artean.
|
|
|
Horiek, gainera, ingelesez laguntza eskeak eta zerbait saihesteko edo murrizteko estrategia gehiago darabiltzate. 8 urterekin hasitakoen multzokoek autonomia handiagoa erakusten dute aukeratzen dituzten estrategiei erreparatuta, automonitoretzeko gehiago erabiltzen baitituzte
|
bai
gaztelaniaz bai ingelesez ere.
|
|
|
Horiek, gainera, ingelesez laguntza eskeak eta zerbait saihesteko edo murrizteko estrategia gehiago darabiltzate. 8 urterekin hasitakoen multzokoek autonomia handiagoa erakusten dute aukeratzen dituzten estrategiei erreparatuta, automonitoretzeko gehiago erabiltzen baitituzte bai gaztelaniaz
|
bai
ingelesez ere.
|
|
|
Horretarako, ikerketek gaitasun komunikatiboaren lanketarekin jarraitu lukete, osagaiak lantzen, hizkuntza bakoitzaren deskribapen soziokultural eta diskurtsiboak osatzen eta, batez ere, transferitu daitezkeen ezagupenei arreta berezia eskaintzen. Gainera, elebitasunak dakarzkien onurak aprobetxatzen asmatu litzateke,
|
bai
kognitiboak bai komunikatiboak. Azken horien ikerketan sakondu beharra ikusten da.
|
|
|
Horretarako, ikerketek gaitasun komunikatiboaren lanketarekin jarraitu lukete, osagaiak lantzen, hizkuntza bakoitzaren deskribapen soziokultural eta diskurtsiboak osatzen eta, batez ere, transferitu daitezkeen ezagupenei arreta berezia eskaintzen. Gainera, elebitasunak dakarzkien onurak aprobetxatzen asmatu litzateke, bai kognitiboak
|
bai
komunikatiboak. Azken horien ikerketan sakondu beharra ikusten da.
|
|
|
Eleaniztasuna etorkizunean gizarte eta gizakien ezaugarri saihestezina izango da. Besteak beste, hezkuntza sistemari ezarri zaio
|
bai
gizaki bai gizarte eleanitzak prestatzeko agindua. EAEko hezkuntza sistemak dituen xede nagusien artean, euskara hizkuntza minorizatua hezkuntzaren bitartez biziberritzeko ahalegina dugu.
|
|
|
Eleaniztasuna etorkizunean gizarte eta gizakien ezaugarri saihestezina izango da. Besteak beste, hezkuntza sistemari ezarri zaio bai gizaki
|
bai
gizarte eleanitzak prestatzeko agindua. EAEko hezkuntza sistemak dituen xede nagusien artean, euskara hizkuntza minorizatua hezkuntzaren bitartez biziberritzeko ahalegina dugu.
|
|
|
Joskera apala erabiltzen dute ikasleek bai euskaraz
|
bai
gaztelaniaz, zer esanik ez ingelesezko ariketetan. Gainera, ahozko ariketetan, MINTZA 1 eta 2an, gaztelaniaren eragina nabarmena da euskarazko ariketan eta, alderantziz, euskararen eragina gaztelaniazko ariketetan.
|
|
|
Zentzu horretan, eraldaketarako klabea ez da zenbat alditan dagoen erabakitzeko aukera, baizik eta biztanleek euren parte hartzea definitzeko bitartekoak izatea ala ez (Kaufman, 1997). Ibilbide horretan lagundu ahal duten erreferente normatibo ugari aipa badaitezke ere, kasu honetan garapen lankidetzarako izan dezaketen eragin eta onarpen orokortua dela eta, giza garapenaren eta garapen jasangarriaren teoriak jarriko ditugu gidari, hori
|
bai
, horiek ere zabalegiak direnez batzuetan, enpoderamendua ahalbidetzen duten neurri eta mugekin hartuta.
|
|
|
Bestetik, ildo beretik baina egiturazko taldeen arteko harremanetan bainoago jarrera mikroetan zentraturik, Olaizola eta Álvarez-ek (2003) diote ezen mundu jasangarri batek egungo eredu nagusian kokatzen den pertsona bakoitzaren aldaketa eskatzen duela, ostera produkzio eta kontsumo ereduak alda daitezen; horrek balio aldaketa dakar eta, beraz, herritarren inplikazioa eta parte hartzea premiazkoa da bizitza ereduak aldatu ahal izateko. Testuinguru honetan gatazka suposatzen duen problematikaren definizioa zaila izaten da batzuetan, eta, ondorioz, tokiko komunitatearen inplikazioa garrantzitsua da,
|
bai
arazoa ondo ulertzeko, bai konponbide propioak identifikatu ahal izateko, eta bai erabakitako ekintzen eraginkortasuna bermatzeko (ibid.).
|
|
|
Bestetik, ildo beretik baina egiturazko taldeen arteko harremanetan bainoago jarrera mikroetan zentraturik, Olaizola eta Álvarez-ek (2003) diote ezen mundu jasangarri batek egungo eredu nagusian kokatzen den pertsona bakoitzaren aldaketa eskatzen duela, ostera produkzio eta kontsumo ereduak alda daitezen; horrek balio aldaketa dakar eta, beraz, herritarren inplikazioa eta parte hartzea premiazkoa da bizitza ereduak aldatu ahal izateko. Testuinguru honetan gatazka suposatzen duen problematikaren definizioa zaila izaten da batzuetan, eta, ondorioz, tokiko komunitatearen inplikazioa garrantzitsua da, bai arazoa ondo ulertzeko,
|
bai
konponbide propioak identifikatu ahal izateko, eta bai erabakitako ekintzen eraginkortasuna bermatzeko (ibid.).
|
|
|
Bestetik, ildo beretik baina egiturazko taldeen arteko harremanetan bainoago jarrera mikroetan zentraturik, Olaizola eta Álvarez-ek (2003) diote ezen mundu jasangarri batek egungo eredu nagusian kokatzen den pertsona bakoitzaren aldaketa eskatzen duela, ostera produkzio eta kontsumo ereduak alda daitezen; horrek balio aldaketa dakar eta, beraz, herritarren inplikazioa eta parte hartzea premiazkoa da bizitza ereduak aldatu ahal izateko. Testuinguru honetan gatazka suposatzen duen problematikaren definizioa zaila izaten da batzuetan, eta, ondorioz, tokiko komunitatearen inplikazioa garrantzitsua da, bai arazoa ondo ulertzeko, bai konponbide propioak identifikatu ahal izateko, eta
|
bai
erabakitako ekintzen eraginkortasuna bermatzeko (ibid.).
|
|
|
Hirugarrenik, boterea
|
bai
gatazkazalea nola kontsentsuzalea izan daitekeela aldarrikatzen duten teorikoak daude. Hauen artean aukera bat zentrurik gabeko botere eredua da, boterea ez da substantzia eta objektu konkretu bat, ezin gara horretaz jabetu ez eta berau pilatu, baizik eta soilik harreman bat gauzatzen deneko unean existitzen dela.
|
|
|
Hartara bildu zituen Erdi Aroko agirietan topatu ahal izan zituen izen guzti guztiak, mitologian eta literaturan inoiz agertutako izen oro eta, zelan ez, Herrian zehar izan diren eta diren Andra Mari guztien izenak. Azken kasu horretan herri askoren izenak sartu zituen Satrustegik, Andra Mari famaturik edo bat ere ez zuten herriak izanik ere (ezagun da Ainhoa herriak ez duela izan izen bereko Andra Maririk,
|
bai
ostera herri gaineko muino batean dagoen Arantzazu izeneko ermitak, baina Satrustegik ez zuen arazorik izan Ainhoa proposatzeko eta izenak izugarrizko hedapena izan du harrezkero). Esan bezala, Satrustegiren lanak irauli egin zuen euskal izendegia eta handik geroko euskal izengintza osoa.
|
|
|
Askotan, estrategien eta protokoloen arteko aldea gradu kontua baino ez da.
|
Bai
estrategietan, bai protokoloetan, leinu jatorra edo senitarte sare zabala eraikitzea funtsezkoa izan da. Abizenak darama gaur egun betekizun horren zama:
|
|
|
Askotan, estrategien eta protokoloen arteko aldea gradu kontua baino ez da. Bai estrategietan,
|
bai
protokoloetan, leinu jatorra edo senitarte sare zabala eraikitzea funtsezkoa izan da. Abizenak darama gaur egun betekizun horren zama:
|
|
|
Horregatik ez digute ezer esaten objektuari buruz, izendatu/ erakutsi baino ez dute egiten. Erreferentzia dute,
|
bai
; baina ez esanahirik. Ondorioz, inoizko, bataio primigenio?
|
|
|
Baina Bourdieu k ez du baztertzen ez juizio kritikoa (hau da, berari eragiten dioten faktoreak antzemateko eta haiei aurre egiteko gai den juizioa), ezta ekintza autonomoa ere. Gogora dezagun Bourdieu ren lanak oinarri izan dituela
|
bai
–harremanak, lehenesten zituen filosofia bat (Cassirer-en antisubstantzialismoa), bai, ekintza?
|
|
|
Gogora dezagun Bourdieu ren lanak oinarri izan dituela bai, harremanak? lehenesten zituen filosofia bat (Cassirer-en antisubstantzialismoa),
|
bai
–ekintza, balioesten duen teoria orokor bat ere.
|
|
|
Izendatze kodea nolako eskuragarria den; horra gakoa. Eta badira talde kode mugatuak eta talde kode zabalak, oso mugatuak eta oso zabalak ere
|
bai
. Zer dioskute Jessica edo Yerai izenek?
|
|
|
Ba al da antzekorik izenen kasuan?
|
Bai
; bada izenetan berdin partekatzen ez den kapital bat, eta badira lehian edo zein bere aldetik dabiltzan kapitalak. Kapital horiek, hasiera batean izendatze kode edo izendatze kultura bereziak baino ez dira, erkideek lehenetsi dituzten eta kanpokoei balioztarazi nahi dizkieten kodeak.
|
|
|
[?] je veux me donner ce spectacle de la matière, ayant conscience d, elle, et, cependant, s? élançant forcenément dans le Rêve qu, elle sait n? être pas,[?] devant le Rien qui est la vérité. /
|
bai
, badakit, gaiaren itxura ezdeusak baizik ez gira, bainan aski sublimoak Jainkoa eta gure arimaren asmatu ahal izaiteko. [?] nahi dut nere buruari ikusgarri hau eman:
|
|
|
ondoko bilaketa kontakizuna, «Ihoan Mandabillaren bidaia benturosak»en berridazketa, itsas bidaia luze baten lekukotasun gutti edo aski asmatu gisa agertzen da, jatorrizkoak ematen dituen istorioak mitologiari direlarik lotuagoak. «Benturosak» izenondo horrek, bildumaren lehen orrian agertu zenak, (25 or.), Absolutu gisa itsasoz itsaso bilatua den Terra incognita baten,
|
bai
eta hau absolutuki islatuko lukeen Textus incognitus baten mentura azpimarratzen du; ezen ipuinean, fikzioan hondoratzeko arriskua etengabea da. Eta hori du adierazi nahi azken poemak, azken hitzak arbuiatzen dituela hitzen bidez errealitatea konprenitzeko saiakerak (kon prenitu:
|
|
|
lehenik Bacon-en The Advancement of Learning eta Descartes-en liburu bat, nondik Daniel-en Liburutik ateratako aipu bibliko bat hartua baita; eta ondotik liburutegi oso bat, liburu zerrenda izugarri luze eta erreferentzia kartografiko andana baten bidez, Francis Bacon eta Johannes Dee k egina, azken horren liburu sortatik ateratakoak omen, Fabri de Pereiscen en hautuetan oinarriturik. «Sine nomine» azalpenak iragartzen duena da, beraz, jarraituko zaion testua jatorrizko testuaren hatzaren hatzaren hatza baizik ez dela, jatorrizko hura nahasia delarik ahoz transmititu ipuinetan («entzun dut», 84 or.) eta erreferentzia literarioetan (Pline aipatua da 74, 92, 94 or.; Greziako mitologia anitz aipatua da,
|
bai
eta hango filosofoak eta Biblia). «Iohan Mandabillaren bidaia benturosak» idatzia izan den testuingurua kontatzen digun XVII. mendeko paratestu bat aurretik duela, paratestu horrek A. Arkotxaren bigarren paratestu batek iragartzen eta «itzultzen» duela, ez da beraz lehen testu lortezin baten itzulpenaren itzulpenaren itzulpena baizik, bortxaz traditua beraz, lehen testu hura bizitua izan zen esperientzia baten fikziozko itzulpena delarik:
|
|
|
Orduan, drama metafisiko hori argiki gogoan hartuz,
|
bai
eta haren errepikapen etengabea, mila bertsio eta metafora literarioren bidez huskeria segur baterat helarazten duena («abolis bibelots d, inanité sonore»/ «soinu hutseko gauza ezdeustaratuak», Poésies, op., 59 or.), zer da gelditzen. Soilki isiltasuna, hitzetik harat den itsasoaren beraren errealitatea; azken buru buztan, ez, ez da idatzi beharrik (hau da Mallarmé ren galderaren bigarren ihardespena).
|
|
|
Septentrio irakurtzean, liburu «eruditu» hori, erran dugun bezala, eta «collage» literario bat dirudiena, parte batez gai ez literarioz osatua dena, irakurleak ikasten ditu,
|
bai
, euskal itsas munduari lotuak diren gauzak, Ihoan Mandabillaren bidaia kondairari esker, beste testu artxibatu eta argitaragabeen erreferentziei esker (adibidez Martin de Hoyarsabal ena, 101 or. aipatua, eta horretaz itzulpena egin zuen Piarres Dorre-rena, 135 or.), «orain goibelak» iruditzen zaizkigun lehengo mapen erreprodukzioei esker («désormais opaques», Septentrio, 2006), edo eleberri ...
|
|
|
A. Arkotxak defendatu nahi ote ditu ere frantsesa eta gaztelania? eta ingelesa ere
|
bai
, lehen bilduma Kenneth White-ren olerki zatiekin hasten baita, eta zergatik ez latina, tituluak eta azpitituluak ikusiz?
|
|
|
Irratiek entzuleen ezaugarrien araberako edukiak sortzen dituzte programazioak ahalik eta eraginkorrenak izateko
|
bai
publizitate errentagarritasunaren aldetik bai entzuleria poltsa handitzeko. Hartzaileak dira kate eta irrati publiko zein pribatuetako publizitate eta edukien azken helburua.
|
|
|
Irratiek entzuleen ezaugarrien araberako edukiak sortzen dituzte programazioak ahalik eta eraginkorrenak izateko bai publizitate errentagarritasunaren aldetik
|
bai
entzuleria poltsa handitzeko. Hartzaileak dira kate eta irrati publiko zein pribatuetako publizitate eta edukien azken helburua.
|
|
|
Horrek guztiak abantaila handiak dakarzkie
|
bai
entzuleei bai irrati programatzaileei edukien eta programazioaren aukeraketa zabalago bat bermatu eta sistema hertziarrean ez zeuden hainbat baliabiderekin jokatu baitaiteke, hala nola salerosketa digitalak, e commerce a, edo eduki eta zerbitzu gehigarriak, soinuzko eta saio eta eduki multimedien deskarga, adibidez?.
|
|
|
Horrek guztiak abantaila handiak dakarzkie bai entzuleei
|
bai
irrati programatzaileei edukien eta programazioaren aukeraketa zabalago bat bermatu eta sistema hertziarrean ez zeuden hainbat baliabiderekin jokatu baitaiteke, hala nola salerosketa digitalak, e commerce a, edo eduki eta zerbitzu gehigarriak, soinuzko eta saio eta eduki multimedien deskarga, adibidez?.
|
|
|
Hurrengo batean, herriko kontseiluko hauteskundeetarako kanpaina barruan ikusiko dugu 1888ko maiatzaren hasieran6 Eskualdunaren zenbaki horrek. Donibandar boz emaileak? deritzon hauteskunde proklama dakar, zeinak nolabaiteko programa aldarrikatzen baitu lehen zatian, eta
|
bai
hautagai xurien zerrenda zehazten ere bigarrenean;. A. Goyeneche (medikua)?
|
|
|
Gero, gonbidatuen zerrenda ia amaigabea dator, hemen errepikatuko ez duguna, baina nolabaiteko who is who zehatza damaiguna. Orobat, kronika horri esker jakin izan ditugu Albert Goienetxeren titulu bi, alegia, Charles III.aren komendadorea eta
|
bai
Isabela Katolikoarena. Gorago aipatu dugun bezala, dirudienez 1887rako alargunduta zegoen Goienetxe, ez baitugu lehen ezkontzari buruzko inongo oihartzunik aurkitu Eskualdunako orrialdeetan23.
|
|
|
Haritxelharren artikulu labur horrek eranskin gisara badakartza halaber Albert Goienetxe medikuaren
|
bai
jaiotza agiria eta bai heriotza agiria ere, eta dokumentuotan irakur daiteke nortzuk izan ziren haren aita amak, alegia, Jean Baptiste Goyeneche eta Catherine Orasia(?) Bassergues. Ez dakigu gainerako anaia arrebarik eduki zuenetz.
|
|
|
Haritxelharren artikulu labur horrek eranskin gisara badakartza halaber Albert Goienetxe medikuaren bai jaiotza agiria eta
|
bai
heriotza agiria ere, eta dokumentuotan irakur daiteke nortzuk izan ziren haren aita amak, alegia, Jean Baptiste Goyeneche eta Catherine Orasia(?) Bassergues. Ez dakigu gainerako anaia arrebarik eduki zuenetz.
|
|
|
1 Eskerrik beroenak Olaso Dorrea Fundazioari Lacomberen biblioteka kontsultatzeko eskuzabaltasunagatik, eta
|
bai
Euskaltzaindiko Azkue Bibliotekari ere. Halaber, zorretan nago ondoko lagunekin eskaini dizkidaten era askotako laguntzengatik:
|
|
|
85). Egia esateko, xehetasun biografiko oso gutxi dakartza, eta batez ere auzapezaren heriotza supituak piztutako harridura eta saminean zentratua da? «etxe guziak doluminetan ziren»?, eta
|
bai
hiletaren kontakizunean ere? «Mundua han zen, ahokian. Herri guzia...»?.
|
|
|
Handik hilabete bira, uztailaren hasieran irakurriko dugu 1892ko herriko jaiak bereziki distiranteak izan zirela,
|
bai
eguraldiaren aldetik eta bai jendetzaren aldetik31 Nolanahi den, Serbiako Natalia erreginaren bisitaldia da jaien kronikan azpimarratuta dagoena. Izatez, Natalia Kesko() errege bihurtuko zen Serbiako printze batekin esposatu zen 1875ean, eta baita dibortziatu 1888an32 Kontua da 1891n atzerriratu egin zela, eta Parisen, Londresen eta bai Bidarten ere bizi izan zela hurrengo urteetan, eta sarritxotan aurkituko dugu aipatuta Eskualdunako orrialdeetan.
|
|
|
Handik hilabete bira, uztailaren hasieran irakurriko dugu 1892ko herriko jaiak bereziki distiranteak izan zirela, bai eguraldiaren aldetik eta
|
bai
jendetzaren aldetik31 Nolanahi den, Serbiako Natalia erreginaren bisitaldia da jaien kronikan azpimarratuta dagoena. Izatez, Natalia Kesko() errege bihurtuko zen Serbiako printze batekin esposatu zen 1875ean, eta baita dibortziatu 1888an32 Kontua da 1891n atzerriratu egin zela, eta Parisen, Londresen eta bai Bidarten ere bizi izan zela hurrengo urteetan, eta sarritxotan aurkituko dugu aipatuta Eskualdunako orrialdeetan.
|
|
|
Handik hilabete bira, uztailaren hasieran irakurriko dugu 1892ko herriko jaiak bereziki distiranteak izan zirela, bai eguraldiaren aldetik eta bai jendetzaren aldetik31 Nolanahi den, Serbiako Natalia erreginaren bisitaldia da jaien kronikan azpimarratuta dagoena. Izatez, Natalia Kesko() errege bihurtuko zen Serbiako printze batekin esposatu zen 1875ean, eta baita dibortziatu 1888an32 Kontua da 1891n atzerriratu egin zela, eta Parisen, Londresen eta
|
bai
Bidarten ere bizi izan zela hurrengo urteetan, eta sarritxotan aurkituko dugu aipatuta Eskualdunako orrialdeetan. Alabaina, ez da Serbiako Natalia izango Albert Goienetxe medikuak errezibitu zuen aristokrata bakarra; izan ere, 1889an Ingalaterrako Victoria erreginari egin zion ongietorria33, eta beste hainbati ere hurrengo urteetan, geroago aipatuko dugunez.
|
|
|
Hortan sartzen dire: Erlisionea, familia, sor etchea, hilen orhoitzapena,
|
bai
eta bizien artean toki bereko, eta are gehiago odol bereko jendakien elgarrekilako atchikimendua; hitz batez, gizonaren bihotza lur hunen gainean bizi huntako eta bertzeko esteka dezaketen lokharri guziak.
|
|
|
Zazpiak bat, horra zer dugun irakurtu Donibaneko Eskualdun buruzagiek beren etche aintzinetan,
|
bai
eta ere bide bazterrean, bi aldetarik hedatuak zituzten bandera ederretan. Zazpiak bat:
|
|
|
Kronika hori ere Anton Abadiari eskainitako gorazarrezko bazkariari buruzkoa da, baina hainbat xehetasun damaizkigu, aurreko zenbakian agertu ez zirenak. Esate baterako, aipatzen du Salaberrik, orduan Mauleko arrondizamenduko kontseilaria, zubereraz emandako hitzaldia, eta
|
bai
denek batera Gernikako arbola kantatu zutela. Oso deigarria begitandu zait kronikaren tonua gero eta suharrago bilakatuz joan zela, Hendaiako korrespontsalak ondoko hitz aberkoi hauekin amaitu zuelarik:
|
|
|
Hari kronologiko horretan aurrera goazelarik, azaroaren 17ko Eskualdunak Semaine de Bayonne delakoak argitaraturiko berri bat jaso zuen, aditzera emanez Goienetxe medikuak Eskualdun kantaria opuskulua plazaratu zuela42 Izatez, liburuxka horretan hainbat kanta bildu zituen mediku donibandarrak, la grande patrie françaiseren zerbitzura joandakoan euskaldun gazteek bihotzean bizirik manten zitzaten
|
bai
la petite patrie basqueren eta bai ere euskararen gomuta. Era horretara, halaber, hiri handietan gelditzeko tentaziotik begiratu nahi ditu.
|
|
|
...goazelarik, azaroaren 17ko Eskualdunak Semaine de Bayonne delakoak argitaraturiko berri bat jaso zuen, aditzera emanez Goienetxe medikuak Eskualdun kantaria opuskulua plazaratu zuela42 Izatez, liburuxka horretan hainbat kanta bildu zituen mediku donibandarrak, la grande patrie françaiseren zerbitzura joandakoan euskaldun gazteek bihotzean bizirik manten zitzaten bai la petite patrie basqueren eta
|
bai
ere euskararen gomuta. Era horretara, halaber, hiri handietan gelditzeko tentaziotik begiratu nahi ditu.
|
|
|
Abuztuaren 17ko zenbakian47, Eskualduna astekariak euskal jaien egitarau zehatza zekarren, tartean Les 4 fils Aymon pastorala Barkoxeko gazteek jokatua, eta
|
bai
antolakuntza batzordeko kideen izenak ere: ohorezko presidenteak, Natalia Serbiako erregina eta Anton Abadia; presidentea, Albert Goienetxe; presidente-ordeak, Henry Larralde Diustegi Urruñako auzapez eta kontseilari orokorra eta Gustave Lerenburu Sarako alkatea; eta beste dozena bat kide arruntago edo.
|
|
|
Donibane Lohizuneko kronikan herriko kontseilua batu zela irakur daiteke, hain zuzen ere alkatea aukeratzeko. Aho batez aukeratu zituzten,
|
bai
alkatea, Albert Goienetxe medikua, bai lehen axuanta, Dominique Larrea botikaria, eta bai bigarren axuanta, Carlos Petit abokatua. Alegia, aurreko bertsoan irakurri bezala.
|
|
|
Donibane Lohizuneko kronikan herriko kontseilua batu zela irakur daiteke, hain zuzen ere alkatea aukeratzeko. Aho batez aukeratu zituzten, bai alkatea, Albert Goienetxe medikua,
|
bai
lehen axuanta, Dominique Larrea botikaria, eta bai bigarren axuanta, Carlos Petit abokatua. Alegia, aurreko bertsoan irakurri bezala.
|
|
|
Donibane Lohizuneko kronikan herriko kontseilua batu zela irakur daiteke, hain zuzen ere alkatea aukeratzeko. Aho batez aukeratu zituzten, bai alkatea, Albert Goienetxe medikua, bai lehen axuanta, Dominique Larrea botikaria, eta
|
bai
bigarren axuanta, Carlos Petit abokatua. Alegia, aurreko bertsoan irakurri bezala.
|
|
|
Antza, Donibanen kongresu bat antolatzekotan zeuden, eta, ildo, horretatik, Charles Bordes komisario delegatua aritu zen Parisen euskaldunen batzorde bat eratu nahian. Kronikak zenbait bileraren berri damaigu, dela Parisen, dela Bordelen, eta
|
bai
Goienetxe alkatearen gonbit batena: eskutitz baten bidez, Albert Goienetxek Etnografia Elkarteari gonbidapena luzatu zion bere urteroko kongresua Donibanen egin zezan hurrengo abuztuan, bertako euskal jai tradizionalekin batera.
|
|
|
Kronikagileak, bestalde, ponentziekin liburu bat osotzeko asmoa dagoela aurreratu zigun: «Badugu uste,
|
bai
mintzatu direnen, bai eta mintzatu beharrak ichilik egon diren guzien solasak elgarretarat bildurik agertuko direla sarrichago liburu eder batean». Izatez, iragarritako liburu hori 1899 urtean argitaratu zen azkenean, eta oraintsu berrargitaratu da (Askoren artean, 1899).
|
|
|
Kronikagileak, bestalde, ponentziekin liburu bat osotzeko asmoa dagoela aurreratu zigun: «Badugu uste, bai mintzatu direnen,
|
bai
eta mintzatu beharrak ichilik egon diren guzien solasak elgarretarat bildurik agertuko direla sarrichago liburu eder batean». Izatez, iragarritako liburu hori 1899 urtean argitaratu zen azkenean, eta oraintsu berrargitaratu da (Askoren artean, 1899).
|
|
|
Donibaneko euskal tradizioaren jaien azken oihartzun bat dakar urriaren 8ko kazetak76 Dirudienez, Donibaneko txarangak arrakasta bizia eduki zuen
|
bai
Gernikako arbolarekin eta bai Harispe marexalari hainbeste gustatzen omen zitzaion euskal ehiztarien martxarekin. Kronikagilearen arabera, martxa hori ahaztuta zegoen ia, baina David medikuak, bai, Ezpeletako alkateak, berpiztu egin zuen.
|
|
|
Donibaneko euskal tradizioaren jaien azken oihartzun bat dakar urriaren 8ko kazetak76 Dirudienez, Donibaneko txarangak arrakasta bizia eduki zuen bai Gernikako arbolarekin eta
|
bai
Harispe marexalari hainbeste gustatzen omen zitzaion euskal ehiztarien martxarekin. Kronikagilearen arabera, martxa hori ahaztuta zegoen ia, baina David medikuak, bai, Ezpeletako alkateak, berpiztu egin zuen.
|
|
|
Donibaneko euskal tradizioaren jaien azken oihartzun bat dakar urriaren 8ko kazetak76 Dirudienez, Donibaneko txarangak arrakasta bizia eduki zuen bai Gernikako arbolarekin eta bai Harispe marexalari hainbeste gustatzen omen zitzaion euskal ehiztarien martxarekin. Kronikagilearen arabera, martxa hori ahaztuta zegoen ia, baina David medikuak,
|
bai
, Ezpeletako alkateak, berpiztu egin zuen. Izan ere, David medikuak opari bi egin zizkion Goienetxe bere adiskideari tradizioaren jaietarako, batetik, aipatu martxa, eta bestetik, artzainek kaioletan gazta egiteko erabiltzen zituzten kaikuen bilduma oparoa (bildumaren argazkia ikusteko:
|
|
|
Goienetxe, batetik, Donibane, Sokoa eta Ziburuko patroi eta armadoreen ordezkari gisa joanik, arrantzale kontuez mintzatu zen ministroarekin. Bestalde, Arthako dikearen arazoa ere gogorarazi zion Lockroy jaunari, eskatuz herri lanetako ministroari azpimarra ziezaion obra horren
|
bai
premia eta bai larria.
|
|
|
Goienetxe, batetik, Donibane, Sokoa eta Ziburuko patroi eta armadoreen ordezkari gisa joanik, arrantzale kontuez mintzatu zen ministroarekin. Bestalde, Arthako dikearen arazoa ere gogorarazi zion Lockroy jaunari, eskatuz herri lanetako ministroari azpimarra ziezaion obra horren bai premia eta
|
bai
larria.
|
|
|
Lehen aldikotz emaiten dire primak Donibaneko herrian eta urthe guziez, Jainkoak nahi badu, emanak izanen dire laguntzeko
|
bai
eta kuraieztatzeko toki hautako laborari jendea.
|
|
|
Mundu guzia mintzo da laborariez eta laborantzaz; frango gauza eder eta on asmatuak izan dire azken denbora hautan,
|
bai
laborarien laguntzeko, bai eta gure lur zaharreri behar den hazkurria emaiteko.
|
|
|
Mundu guzia mintzo da laborariez eta laborantzaz; frango gauza eder eta on asmatuak izan dire azken denbora hautan, bai laborarien laguntzeko,
|
bai
eta gure lur zaharreri behar den hazkurria emaiteko.
|
|
|
Hainitz azienda gehiago ekharri duzue aurthen
|
bai
eta ere laborantzako fruitu eta gauza. Eskerrak bihurtzen dauzkitzuet zeren guretzat ere atsegin bat baita ongi egina ezagutua izaitea.
|
|
|
14 Proiektu horietako bakoitza talde txiki bati dagokio; taldeak bere estrategia propioa lantzen du eta, laguntza behar izanez gero, enpresako beste kideengana (zuzendariengana ere
|
bai
) jotzen du, sare modura.
|
|
|
c. Oinarrizko unitate autogestionatu eta talde autoantolatuei dagokie ideia berriak sortu eta garatzea (eurena da ekimena),
|
bai
zeregin arrunten atalean baita berrikuntzaren atalean ere.
|
|
|
|
Bai
|
|
|
4 Aktibo ukiezin guztien artean, lidergo faktorea bereziki garrantzitsua da,
|
bai
enpresaz kanpoko ingurumarian gertatutako aldaketei aurre egiteko (ingurune eta antolakuntza aldaketak), baita enpresak berak dauzkan baliabide ekonomiko edo aktibo erreal guztiak arrakastaz kudeatu edo lideratzeko ere (batik bat aktibo intelektualak eta aktibo emozionalak).
|
|
|
Lidergo faktorea aktibo ukiezin estrategikoa da hirugarren milurteko enpresetan,
|
bai
–Kapital Intelektuala, eta bai. Kapital Emozionala?
|
|
|
Lidergo faktorea aktibo ukiezin estrategikoa da hirugarren milurteko enpresetan, bai. Kapital Intelektuala? eta
|
bai
–Kapital Emozionala, sustatzeko.
|
|
|
Nolanahi ere, eta kontuak kontu, etorkizuneko enpresek egokiro bete dituzte
|
bai
rol berritzaile enpresariala, bai rol zuzendari exekutiboa eta bai lidergoaren rola ere, ondorengo bost elementuak sustatu nahirik (ikus 4 taulako izarraren bost erpinak):
|
|
|
Nolanahi ere, eta kontuak kontu, etorkizuneko enpresek egokiro bete dituzte bai rol berritzaile enpresariala, bai rol zuzendari exekutiboa eta
|
bai
lidergoaren rola ere, ondorengo bost elementuak sustatu nahirik (ikus 4 taulako izarraren bost erpinak):
|
|
|
Nolanahi ere, eta kontuak kontu, etorkizuneko enpresek egokiro bete dituzte bai rol berritzaile enpresariala,
|
bai
rol zuzendari exekutiboa eta bai lidergoaren rola ere, ondorengo bost elementuak sustatu nahirik (ikus 4 taulako izarraren bost erpinak):
|
|
|
Ez dago erabateko adostasunik kalitate kudeaketaren paradigmak edo mugimenduak izandako edukia eta bilakaera finkatzeko garaian; izan ere, enpresa munduan kalitate kudeaketaren garapena oso heterogeneoa izan da (Heras et al., 2007). Badira zenbait aditu?
|
bai
enpresa alorreko profesionalen artean, baita akademikoen artean ere, kalitate kudeaketaren paradigma edo kalitatearen mugimendua, nolabait, enpresa kudeaketa modekin lotu izan dutenak (ikus, esaterako, Casadesús, Heras eta Merino, 2005).
|
|
|
Sei Sigma metodologiari dagokionez (3 grafikoa), geroago jendarteratu eta ezarri denez, bizi zikloaren fase oso desberdinean dago: hazkunde edo goraldi fasean,
|
bai
argitalpen akademikoetan bai ez akademikoetan.
|
|
|
Sei Sigma metodologiari dagokionez (3 grafikoa), geroago jendarteratu eta ezarri denez, bizi zikloaren fase oso desberdinean dago: hazkunde edo goraldi fasean, bai argitalpen akademikoetan
|
bai
ez akademikoetan.
|
|
|
Zer esan arma askoren kalitate kaskarrari buruz? 38 Borroken deskribapenek disparatu ezin zuten metrailadore edota kanoiei buruzko aipamen ugari dituzte, baita tiroen norabidea neurtzeko tresnarik ez zuten morteroen ingurukoak. Munizioa ez zen izan hasieran, beste une batzuetan bezala, arazoa Legutioko erasotzaileentzat;
|
bai
, ordea, defendatzaileentzat zenbait momentutan. Dena den, neurririk gabeko erabiltzeak munizioaren urritasuna ekarri zien hirugarren egunetik aurrera errepublikazaleei.
|
|
|
Espainiako Gobernuak brigadetan antolatzeko agindu zuenean, Agirre lehendakariak uko egin zion agindua betetzeari 1937ko apirila arte. Edozelan ere, gogoratu behar da Armada Errepublikazale brigadak ez zirela oso eraginkorrak izan, hasieran behintzat, Bruneteko borroketan agerian geratu zenez;
|
bai
, ordea, armada frankistaren dibisio klasikoa. Buzón teniente koronelak salatu zuenez, batailoien aginte bikoitza (militarra eta intendentzia) beste oztopo bat izan zen armadaren eraginkortasunerako45.
|
|
|
Bi arrazoi daude, nire ustez, jarrera hori ulertzeko. Lehena, gerran eta gerraostean jasotako errepresioak asko ahuldu zituela talde horiek,
|
bai
kide kopuruari dagokionez (bizirik geratu ziren asko gainera ez ziren itzuli Euskal Herrira), baita erakundeen sendotasunari dagokionez ere. Frankoren heriotzaren ondoren indartsu atera ziren sozialistek eta komunistek ez zuten gerra gogoratzeko asmorik, trantsizio politikoak eskatzen omen zuen adiskidetze politikaren ondorioz.
|
|
|
Azken urteetan eraikuntza berri dezente egin da, eta batez ere, hiri lurraren hedakuntza garrantzitsua gertatu da EAEn;
|
bai
babes ofizialeko merkatura bideratzeko egin diren etxebizitza berrien kopurua dela-eta, baita merkatu librerako egin diren etxebizitza berrien eraginez ere. Horretan eragin dute nola babestutako etxebizitzak sustatzeko politikek, hala lurzoruaren liberalizazio neurriek.
|