|
2005
|
|
|
segurtasun epe berria, bost urte baino gehiagorako espetxealdi zigorretan ezartzen dena eta hirugarren gradua, edo eraentza irekia? lortzea atzeratzen duena (36.2 artikulu berria, Zigor Kodekoa); zigorrak benetan betearazteko eraentza berria (78 artikulu berria, Zigor Kodekoa), zigor batzuk batera pilatzen direnerako bai eraentza irekia, bai askatasun baldintzatua,
|
bai
espetxeetako onurak, bai eta baimenak ere, lortzeko epe neurketa berezia ezartzearen bitartez, aipatu erakundeak martxan jartzea nabarmen, edota betiko, atzeratzen duena; eta, azkenik, erantzukizun zibila ordainduta edukitzeko betekizun berria, eraentza irekia edota baldintzapeko askatasuna lortzeko ezinbestekoa dena (72.5 artikulu berria, Espetxeetako Lege Organiko Orokorrekoa).
|
|
2008
|
|
|
Preso politikoa bere ingurunetik bakartzea beti izan da Espainiako eta Frantziako espetxe politikaren oinarrietako bat, azaldu du AAMk. Bide horretan, euskal presoei ingurukoekiko harremanak gero eta gehiago murrizten ari zaizkiela salatu du; bai kalean direnekiko
|
bai
espetxean diren kideekiko loturak saihesten ari direla, espetxe politikaren helburua, legez, gizartearekiko atxikimendua lortzea den arren. Murrizketa horien artean aipatu ditu presoak bisitatu ahal izateko ezartzen ari diren trabak, zein telefono deietan eta gutunetan egiten ari zaizkien murrizketak.
|
|
2009
|
|
|
–Euren helburua argia da: inpunitate eremuak handitzea,
|
bai
espetxe barruan, bai kanpoan. Kartzeletan, gure senide eta lagunek pairatzen dituzten eskubideen urraketak betikotu eta isilarazi nahi dituzte?, ohartarazi du Natxi Aranburuk Etxerat en izenean agiria irakurrita.
|
|
2010
|
|
|
Anzaren heriotza salatzeko egingo diren mobilizazioetan parte hartzera dei egin du. Eta protestak ez dira eten; bai kalean,
|
bai
espetxean hainbat protesta egin dira. Esaterako, Ocañan dauden 11 euskal presoek baraua egin zuten hilaren 18an.
|
|
2013
|
|
|
Hala Bazan egitasmoak bertan parte hartu dutenen arimaren zati bat ere baduela azaldu du Zubizarretak. «Arima preso daudenei egindako eskaintza da,
|
bai
espetxe fisikoetan daudenentzat, baita espetxe ideologikoetan preso gaudenontzat ere». Amparo Lasheras kazetari eta idazleak aitortu du gaiari heltzeko izan zituen zailtasunak.
|
|
2015
|
|
|
Izan ere, emakume presoek preso zein emakume izategatik bizi duten diskriminazioa bikoitza da (Alvarado, 2012). Espetxearen inguruko estigma sozial negatiboei aurre egin behar diete,
|
bai
espetxera sartzean bai behin kalera irtendakoan. Preso dauden emakumeei gainera, gizarte patriarkalaren genero arauak apurtzen dituztela gehitu behar zaie.
|
|
2016
|
|
|
Buruko gaitzez bestalde, bai presoak
|
bai
espetxeko langileak kezkatzen dituen beste gai bat suizidioena eta suizidio saialdiena da. Honela azaltzen du Leirek:
|
|
|
Egitate hori, ordea, ezin da arazoei muzin egiteko aitzakia izan. Agerikoa da gabeziak eta desberdinkeriak daudela, eta
|
bai
Espetxe Erakundeek bai presondegietako lantaldeek horren erantzukizun zuzena dutela. Azken finean, eurak dira jardueren, ikastaroen eta enpleguen gaineko hautuak egiten dituztenak; baita batzuetan proposamenak kanpoko eragileek egiten badituzte ere.
|
|
|
Kontrolaren gaiaren harietatik zertxobait gehiago tiraka, diziplina ezartzerakoan edota zigorrak gauzatzerakoan neurrigabekeriarik egon ote den ere hartu behar dugu kontuan. Baina, orokorki, bai emakume presoek
|
bai
espetxeko langileek tratua zuzena dela uste dute; eta, akaso, kasuren batean edo bestean biolentzia gehiegi baliatu dela edota neurri hertsatzaileak gogorregi aplikatu direla ukatu gabe, salbuespenak direla adierazten dute. Gehiengoaren iduriko, funtzionarioen erasoak ezohikoak dira, botere gehiegikeriak hain urriak ez izan arren18.
|
|
2018
|
|
|
Izan ere, hiri kartzela berriek alderdi guztietatik egindako hobekuntzak uztartu dituzte: ...zkoa izateko aukerak biderkatu dira; maila guztietan finkatutako hierarkia eta diziplina zorrotzek kanpoko gizartean norberak bete behar duen tokia betetzeko berregokitzen dituzte presoak, birgizarteratzeak arrakasta handiagoa izango duela bermatzeko, eskolak betebehar horretan porrot egin duenean; azpiegiturek eurek eta barne antolamenduak inoiz izandako segurtasun mailarik handiena bermatu dute,
|
bai
espetxe barruko biztanleriarentzat, bai kanpoko gizartearentzat; eta, azkenik, erakunde pribatuen eskuetan egonda, eta barruan lortzen den produktibitateari esker, enpresa iraunkorrak dira egungo kartzelak, mesede egiten diote eskualdeari, hainbat produkturen prezioak jaisten direlako, eta ez dakarte ia kosturik Estatuaren altxorrarentzat.
|
|
2022
|
|
|
Programa horietan parte hartzea ez da derrigorrezkoa izanen; nahi duenak ematen du izena. Artolazabalek adierazi zuenez, jardueretan parte hartzeko aukera izanen dute
|
bai
espetxe zigor luzeak dituzten pertsonek eta baita ETAko kide izateagatik kartzelan dauden horiek ere. Indarkeria matxistagatik kartzelan daudenen kasuan, ordea, salbuespenak egonen dira.
|
|
|
Izan ere, joera bat erakusten ari dira bai fiskala eta
|
bai
espetxe zaintzako epailea: aurten, sei preso eraman dituzte atzera ere kartzelara, gradu progresioa ukatuta.
|