2005
|
|
01 Gaur
|
badakigu
hori ez dela egia.
|
|
06 Itzelean harritu ziren, beraz, hemen jendea bizi zela
|
jakitean
.
|
|
07 Basamortuari probetxu ona ateratzen
|
zekiten
.
|
|
38 Aborigenek
|
bazekiten
iturriak non zeuden, eta lehorterik gogorrenetan ere zeintzuk zeukaten ura.
|
|
43 Ez
|
dakigu
kostaldeko hegaztiek, mila ta bostehun kilometro harantzago, uraren usaina hartzen duten, ala aldaketa bitxiren bat sumatu atmosferan. Baina Australia guztitik heltzen dira, milaka eta milaka.
|
|
44 Nola
|
dakite
hemen ugaldu behar dutela. Basamortuko itsaso hau hogeita hamar urterik behin bakarrik sortzen bada, nola dakite hemen zer dagoen?
|
|
44 Nola dakite hemen ugaldu behar dutela? Basamortuko itsaso hau hogeita hamar urterik behin bakarrik sortzen bada, nola
|
dakite
hemen zer dagoen?
|
|
24 Kamioi gidariei ere banatu zizkieten hegazti honen marrazkiak, zeren bila ari ziren
|
jakiteko
.
|
|
31 Beraz, azken batean, eskinkoak beti izan dira hemen, eta bertako jendeak oso ongi ezagutzen zuen.
|
Bazekiten
hareazko zuloetatik gauez ateratzen zirela basamortuko landareak eta intsektuak jatera, atzean lorratz bereizgarria utzirik.
|
|
32 Beste gauza bat ere
|
badakigu
orain. Muskerrak ugaritzeko, lurra modu tradizionalean erre beharra zegoen.
|
|
47 Loroek nektar artifizialeko doako otordua amaitzean, pausatzera egingo dute alde. Inork ez
|
daki
ziur norantz egiten duten. Gizakiek animatu egiten dituzte eta loroak gizakien eskuzabaltasunaz baliatzen dira.
|
|
03 Koalak, beste aldean jateko zerbait dagoela
|
badaki
, gora egingo du hara iritsi arte. Motel doa, baina estilo bikaina erakusten du.
|
|
11 Badirudi, gizakiak bizi ahal izateko lan gogor egin duen tokietan, bertako faunak
|
jakin
duela etekina ateratzen.
|
|
Itzelean bizi gara, ez? Ondo jan,
|
badakigu
ondo jaten, eta jendeak lapiko kontuan ere asko daki.
|
|
Itzelean bizi gara, ez? Ondo jan, badakigu ondo jaten, eta jendeak lapiko kontuan ere asko
|
daki
.
|
|
24 Asko gustatzen zait itsasoa, ez
|
dakit
baâ? ¦ lasaigarria da.
|
|
25 Uff... ez
|
dakit
bat, gauza asko, denetarik dago eta...
|
|
25 Oso politaâ? ¦ ontzitxoak, belaontziak, paseotxo bat egin, ez
|
dakit
ba, zerbait edan, eta besterik gabe.
|
|
Horrelaxe sortu ziren Areeta eta Neguri herrigune dotoreak, eta beste bizimodu mota bat nagusitzen hasi zen udalerrian. Gaur egun, Getxo Bizkaiosorako erreferentzi puntu da zerbitzu eta azpiegitura egokiak sortzen
|
jakin
duelako. Beraz, lasaitasuna, dibertsioa eta abentura nahi dituenarentzat ezinbestekoa da Getxo bisitatzea.
|
|
10 Beharrezko azalpenak eman ondoren, buzoa jantzi dugu. Geure itxura ikusita, mundua salbatzera etorritako talderen bateko kideak ematen dugu, ez
|
dakit
baâ? ¦ astronautak edo.
|
|
11 Eta
|
badakizue
zer. Ba, azkenean ez dugula izokinik bat ere ikusi.
|
|
13 Lehiaketa gastronomiko horretaz gehiago ikertu baino lehen, Osteroit era hurbilduko gara, hango amuarrain haztegi bat bisitatu eta Norvegian hain ugaria den arrain horri buruz gehiago
|
jakiteko
.
|
|
Zaporeari dagokionez, motel samarra da, eta nire asmoa zapore hori indartzea da. Horregatik ondo
|
jakin
behar da gehigarriak aukeratzen, ondo datozkionak erabili behar dira.
|
|
20 Animatu saltokietako jendearekin hitz egiten. Harrigarria badirudi ere, saltzaileetako batzuek gaztelaniaz ere
|
badakite
. Asko ikasleak dira, saltokiotara lan egiten etorriak, hizkuntzak ikasi ahala bide batez diru pixka bat irabazteko.
|
|
12.50 Gidatzen ere
|
badakite
, norabidea laurogeita hamar graduraino alda dezakete larruko zimurrei eraginez eta buztana lematzat erabiliz.
|
|
14.58 Diseinu bikaina izatea oso ondo dago; baina erabiltzen ere
|
jakin
behar da. Hiru egun zorrotik kanpora, eta kume hau pozarren dago hanketako malgukiekin.
|
|
26.57 Milaka aleko talde ikaragarriak egiten dituzte. Aspaldiko esploratzaileek, ur bila zebiltzanean,
|
bazekiten
papagai taldeok ikustean uretaraino gidatuko zituztela.
|
|
35.56 Beste krokodiloen antzean sabel gainean narras barik, lehorrean joateko hanka puntetan ibiltzen
|
dakite
. Ibilera azkarragoa da; eta izan behar, egunsentirako ura aurkitu behar badute.
|
|
46.40 Inork ez
|
daki
nola gertatzen den. Milaka milioi arrautza, denak batera, gau berean.
|
|
Defentsa sistema paregabea martxan jarri ordez, kobrak nahiago du babesera jo.
|
Badaki
gizakia ez dela urrun ibiliko.
|
|
Sugegorria azkeneko aldiz ikusi duten tokia erakutsi diotenean, Hadj Ahmed-ek ez du denborarik galdu. Lanera doa berehala laguntzailearekin;
|
badaki
, orduak dituela aurkitzeko.
|
|
Sugeak babesleku zaharreanhartu du ostatu.
|
Badaki
beste animaliak horra hurreratuko direla. Janaria aurkituko du, bila joan gabe.
|
|
Arra alde egiten saiatzen da, baina barano gosetiak ez du amore emango, sugeak txistuka ari diren arren. Baranoak
|
badaki
diela bi kobrei batera aurre egin, hortaz, banandu egin behar ditu.
|
|
Hareatzako arrai batekin egin du topo; hau ere ehizan dabil, baina orain suge pozoitsuarekin egin du topozoritxarrez. Sugegorriak
|
badaki
azkar jo duela erasoa, hareatzako arraina etsai gogorra baita.
|
|
Sugandilak burutik heldu dio sugeari, itotzeko; baina sugeak ez du borroka egiten.
|
Badaki
etsaiari sartu dion pozoiak eragina izango duela laster.
|
2006
|
|
Litekeena da Lemoizeko proiektua behar bezala saldu ez izana. Ez genuen
|
jakin
Frantziak bezala egiten. Bertan, oposiziorik gabe eraiki zituzten zentral nuklearrak.
|
|
Baina, batetik, kontra izan nituen referendumari baiezkoa eman behar ziotenak, Suarez edo Calvo Sotelo, eta bestetik, nire alderdikoak. Izan ere, nik
|
jakin gabe
, hasiera batean galdeketaren alde egonikoek kontrako bidea hartu zuten, Iberdueroko presidenteak berak behin esan zidanez.
|
|
|
Bagenekien
, berari eta bere emazteari ere entzun nien nik esaten, bere alderdiko â?, baroienâ, artean talde bat zuela kontra.
|
|
Suarezek pentsatu zuen erregea ere ez zuela alde. Ez dut uste horrela izan zenik, baina ez
|
dakit
.
|
|
Munduko beste hainbat lekutan aztertu da uharte honetako koartzen amu arrantza, baina ez da inon antzeman. Nork
|
daki
, agian, egunen batean, zabalduko dute sekretua espeziekoen artean.
|
|
Objektu bat tresna den ala ez
|
jakiteko
, hura nola erabiltzen den hartu behar da kontuan.
|
|
Beleak
|
badaki
hostoaren zainak luzera egokia izateaz gain, alde batean hortzak izango dituela.
|
|
Bele gazte honek asko du oraindik ikasteko. Nola ikasten duen, ordea, ez
|
dakigu
oraindik.
|
|
Kaledonia Berriko bele guztiek
|
dakite
ziri mehea egiteko adaska nola soildu. Baina bele honek gainerako guztiak jokoz kanpo utzi ditu.
|
|
Enborraren azalean kolpe txikiak eman eta belarria zorroztuz, barruko larbak non dauden
|
jakiten
du.
|
|
kontzeptua sortu zuten, tresna hauei adiera lineal eta ebolutiboa emateko. â? ¦ Gaur egun, ideia horretatik urrundu egin garaâ? ¦ Ez dugu halakorik uste,
|
badakigu
, hainbat animalia espeziek, eta euron artean txoriek, mota ezberdinetako lanabesak erabiltzen dituztela, eta asko, oso konplikatuak direla.
|
|
Saiak ongi
|
daki
hiruretako batek baino ez duela arrautza puskatuko.
|
|
Sai zuriak ostruka arrautzak nola apurtzen dituen ikusi dugu,
|
badaki
zein tresna erabili horretarakoâ? ¦ Baina arrautza guztiak ez dira berdinak eta guztiekin ez du berdin jokatzen. Guztiz teknika ezberdina erabiltzen du oilo arrautzekin.
|
|
Artikoko Oin handia, hurrena Animalien Planetako Hartz zuriaren sekretuak agerian saioan.) HOST VO: (01 11 31) Hau ez da hartz zuriak
|
jakitera
eman nahiko lukeen kontu bat, bainaâ? ¦HOST VO: (01 11 35)... baina hartz familia osoko oinen neurriari dagokionez, berak du errekorra.
|
|
Badiraitsasoan janari bila 100 kilometro ere egin dituzten hartzak. Baina inork ez
|
daki
itsasoko munstro hauen muga non dagoen.
|
|
Hala, bizitza errusiar erruleta bezalako zerbait izan daiteke harentzat. Inoiz ez
|
dakizu
hartza non egongo den. Hartz honek ez du bere bazkaria banatzeko gogo handirik.
|
|
Zein da hemen begiluzea? Hartz zuriak
|
jakin
nahiak izaten dira oso. Eta hartzok sudur luzeak dira gizaki kontuetan, gizakiok haienetan sudur luzeak garen bezalaxe.
|
|
orain dela gutxi
|
jakin
dugu, kolonia hauek informazio
|
|
trukatzen, janaria non dagoen. Horrela, ez
|
dakienak
aski du
|
|
[01.25.16] Beringi esker
|
jakin
zen Aleutiarrak
|
|
ederki
|
jakingo
dugu zer den infernua. Honela ikusi, eta bai:
|
|
izan da. [ON] Merezi zuen etortzeaâ? ¦ Ez
|
dakit
munduaren
|
|
[01.38.09] diegu...
|
Badakizu
zertan saiatuko naizen?
|
|
Ez mugitu! Ez
|
dakit
ikusiko ote gaituen, edo konturatuko ote
|
|
[01.45.29] Beste gauza bat ere
|
jakin
dugu itsas igarabaren
|
|
Nola
|
jakin
daiteke elurrezko zubiak eutsiko diola?
|
|
|
dakit
ikusten duzuen, baina atzera egin behar dugu. Pixka
|
|
zera ofizialak latinez zihoazen idatziak, baina ez zenherriaren hizkuntza. Beste bat zen herriaren hizkuntza, baina egiptoeraz idazten zuten, ez
|
zekiten
da beren hizkuntzaidazten.NICOLASEta hemen, konparazio batera, zer jartzen du. OUT: 01:16:03: 10 TAKE 25 Track 1IN:
|
|
Ka, arima da: Â Ra-ren arima bizirik dago Â, Â gora Ra-ren arima Â. Ra,
|
badakizu
, kaskarra berotzen ari zaigun eguzki jainkoa da. (barre) NICOLASOngi egiten du bere lana.CLAUDEBai horixe! (barre) OUT:
|
|
00:00:41: 10KONTALARI [01.17.19] Champollionek mila zortziehunda hogeita biandeskodetu zituen egiptoar hieroglifoak. Claude Rilly kederki
|
dakizki
irakurtzen. Baina bere bizitzako erronka, idazkera meroitikoa ulertzea da.
|
|
[01.41.44] Ez
|
dakigu
. Indusketa honekin hasi ginenean, nik
|
|
Eta,
|
badakizu
gizona ala emaztea zen?
|
|
Pelbisagatik. Baina ez
|
dakigu
ziur. Hori emakumeen
|
|
Eta,
|
badakizue
helduak ala umeak diren?
|
|
[01.45.15] Bai. Ornoen anomaliengatik
|
dakigu
hirurogei
|
|
zortziâ? konturatzen gara ze gutxi
|
dakigun
herrialde honetaz.Bederatzi herrialderekin ditu mugak. Muga horiek britainiarkolonialismoak ezarri zituen.
|
|
errealistak izateko. Ez
|
baitakigu
animalia guztiok
|
|
begira jarri behar zela argia, haien
|
jakin
mina zapuzteko.
|
|
[OFF] Beldurra uxatuta, Nicolas Hulotek
|
jakin
minez beteriko
|
|
ondorio ote? Nork
|
daki
!
|
|
beste bat eskuan... Orduan ez
|
dakizu
non zauden. [OFF]
|
|
Hau erraldoi bat da! Ez
|
dakit
ze luzera izango duen...
|
|
Oso handia da. Tira, ez
|
dakit
, azalean ikus daiteke, [OFF]
|
|
Eta ez
|
dakitenez
barreiatuko diren, ez aleak ugalduko diren,
|
|
zuzena izan dute bertako habitatean, eta
|
jakin
mina sortu
|
|
Landareak, bere genomaren hainbat aldaera ditu.
|
Dakizun
|
|
Industria handi horiek geure aldejarriko balira, agudo ibili genuke, baina balegokeitxaropen izpi bat. Ni neu oso ezkorra naiz, eta
|
badakit
zeuere hala zarela.OUT: 01:23:38: 11 TAKE 30 Track 1IN:
|
|
00:00:32: 23NICOLASKito! â? ¦ Ze jaitsiera polita! â? ¦ Egiten du euria, ezta. ALAINEgiten du, bai.NICOLASZenbat botatzen du urtean. ALAINAmazonasko arroan bi mila ta bostehun litro, metro koadroko.NICOLASSinisten dizut, bai. Eta gainera, ez
|
dakizu
inoiz ere nola jantzi: orain euria, orain beroa... ALAINEgia. Horregatik daukat aterpe hau, lanerako.NICOLASBada bizitza bazterretan! ALAINEseri hemen! NICOLASAa!
|
|
Pirañapolit bat da. Gaztea.NICOLASZenbat piraña mota daude. ALAINZenbat pirañaren mota dauden Amazonasko arroan. RAMIROBa, guk
|
dakigula
behintzat, bost bat edo.NICOLASZer, Amazonia osoan, alaâ? ¦. RAMIROBai. Amazonasko arroa osoan.
|
|
Baina ez
|
dakit
zori horrek zuzendu ahal izango duen guk
|
|
Hor behean galanta dago, baina ez
|
dakit
jateko ona den.
|
|
|
dakigu
eskualde ekuatorialetan dagoela biodibertsitate
|
|
handiena. Baina duela gutxi
|
jakin
dugu zergatik sortzen diren
|
|
[ON] Orduan,
|
jakin
daiteke noizkoa den, zehatz?
|
|
Ezinezkoa da, nik
|
dakidala
behintzat, berdin berdinak diren
|
|
organiko batekin, egur ikatzarekin edo,
|
jakin
ahal izango
|
|
Bai, hala dira. Gauzak
|
jakitea
ez dago edonoren esku.
|
|
Ezinezkoa da denok dena
|
jakitea
. Istorio guztiak, honako
|
|
eutsi diogu,
|
badakigu
zein diren leku sakratuak, suzko
|
|
|
jakin
dezaten.
|
|
goazen
|
jakin gabe
!
|
|
Hemendik hilabete batzuetara
|
jakingo
duzu erantzuna, ezta?
|
|
Olagarro hauen pozoiaz gehiago
|
jakiteko
asmoz, Melbourne-ra eramango dugu hau, Mark Norman-en laborategira. Normanek urteak daramatza olagarro orban urdinak aztertzen.
|
|
Paradoxikoa da eskorpioi baten toxinekin minbizia sendatu ahal izatea, egungo teknika berritzaileekin, baina bide horretatik doa ikerkuntza. Nahi nuke ba, egunen batean eskorpioiei eskerrak eman behar izatea, euren klorotoxinarengatik, eta gaur egun hilgarria den gaixotasuna tratatzeko eta, nork
|
daki
, agian sendatzeko bidea emateagatik.
|
|
Inbutugile emea da, sabelaldean dituen bi erraboil antzekoei esker
|
dakigu
. Asaldatuta dago, oso.
|