|
2000
|
|
|
1930ean frontoi bat ireki zen Txinan. Zuk
|
badakizu
nolako borondate enpresariala behar den euskal pilota nora eta Txinara eramateko. Borondate ikaragarria behar da.
|
|
|
Jelly Roll Morton blues gizona esaterako, norgehiagoka hasiko zaio. Inoiz lehorreratu ez den arren,
|
badaki
nolakoa den Parisko Point Neuf zubitik" Bateau Mouche" ak (untziak) pasatzen ikusten egotea.Bederatziehunentzat emakume bat ezagutu, ezkondu eta seme alabak munduratzearen plana ez da batere kilikagarria. Berak dioen moduan" nire mundua pianoaren teklak dira"," ni ezin naiz munduaz jabetu tekla gehiegi dituelako" eta" mundua teklatu bat da non bakarrik Jaungoikoak jotzen duen".
|
|
|
Musikagileekin ez da hori gertatzen. Inork ez
|
daki
nolako itxura duen Bingen Mendizabalek. Zentzu horretan askoz ere galduagoak daude, askeago.
|
|
|
Ez
|
genekien
nolako interesak zeuden Internet en atzean. Orain arte izan direnizugarrizko gastuak, telekomunikazio azpiegituran gehienbat, gobernuek berengain hartu dituzte.
|
|
|
Den borak ere bere bihotza dik!" Eta nik, begiak hertsi, gogoa hots jarraiki haien konpasean kulunkatu, eta iduritu zitzaidan ezen denboraren bihotzean sartu nintzela. Gero, ordea, bat batean, haginetako min handi bat sentitu nuen, zeren eta
|
baitakizu
nolakoak izaiten diren usu ametsak, iduri bati bertze bat darraiola, nehongo loturarik gabe. Eta erlojuak diiin daaan, diiin daaan egiten segitzen zuen... baina beren laburrean zein luze egin zitzaizkidan dindan haiek!, harik eta amets hartarik haginetako minik gabe itzarri nintzen arte, bat batean orduan ere.
|
|
|
—Amesgaizto bat izan duk, eta
|
badakik
nolakoak izaiten diren amesgaiztoak: lehengoan tigreak morroia akometatu zian, eta iduri hori geratu zaik gogoan; gero, badakik ezen, lotan gaudela, ez garela geure buruaren jabe, eta halatan nahasten zaizkigula iduriak nahi bezala, edo nahi ez bezala.
|
|
|
tigreak Mattin larrutu zuen eta berriak larritu egin ninduen. Ordea, oroitu nuenean tigre hezitzaileak errana, noiz eta jakinarazi baitzigun ezen suerte hartako tigreak ez zirela gizonen aurka oldartzen, eta ikusi nuenean, bertzetik, ezen aztarnarik ez zegoela ingurune hartan, nahiz eta lurra hezea eta umela zegoen, harritu egin nintzen, zeren nik
|
bainekien
nolakoak ziren tigrearen atzaparrak eta haren aztarnak, ongi baino hobeki, eta iritziz aldatu nintzen.
|
|
|
Zuk badituzu gauza inportantagoak... Atzo, oker ez banago, trabailu bat igorri nizun, Virgilioren hexametroei buruzkoa... eta ea ni natorrenerako akabatzen duzun, zeren
|
baitakizu
nolakoa den bizitza: gaur banoa eta bihar banator...
|
|
|
" Ez al duzu anaia ezagutzen? Ez al
|
dakizu
nolakoa den. Eta ez al dakizu ezen ez dagoela anaia bide batetik eramaiterik eta hura behartzerik, zeren aurkako bidetik joanen baitzaizu?" Eta amak:
|
|
|
Adi egon, bada, zeren kontatuko baitizuet nola sendatu zuen Avilako Teresak gure aita —eta ikusirik ezen guztiek kasu egiten zidatela, nahiz eta zaldunek, artean, mesfidantzaz behatu, aitzina segitu nuen, hiztun onen antzera, hitzaren jabe—: ...dezala Jainkoak egin zigunagatik! —, erlikiontzi hau lepotik dilindaka zeramana; gizonak erraiten zuen ezen erlikiontzi hark santaren behatzezurrez zeuzkala —ezker oineko hatz lodikotearenak—, eta erran zigun ezen egun baten buruan sendatuko zuela berak aita, baldin harekin bakarrik uzten bazuten, bere erlikia harekin eta bere orazinoekin; hura entzun nuenean, ez nion sinetsi, zeren
|
baitakizue
nolakoak izaiten diren gauza hauek, eta zenbat gezurti eta engainati dagoen mundu honetan; eta, ikusirik hark ezen sinesgaitz agertzen nintzaiola, galdegin zidan: " Mutila, ez didazu sinesten, baina erradazu:
|
|
|
Zeren ez uste ezen Mattini nion gorrotoa eta herrazko herra ni mundurat etorri orduko biribildu zitzaidala, ezta gorroto biribil balizko hark erabaki zituela ere ene handik aitzinako urratsak, halabeharrez; ez dizut erranen, halaber, maitatu baizik egin ez nuela, zeren
|
baitakizu
nolakoak izaiten diren umeen arteko harremanak, orain maite du batak bertzea eta orain gorrotatzen du, orain akort eta alegera daude eta orain eta haserre, eta, beraz, badirudi ezen badela aldi bat onerizkoarentzat eta bertze aldi bat gaitzerizkoarentzat, eta bata bertzeari darraiola, nola itzala gorputzari. Baina sentimendu hauen joan jinetan, edo joan jin hauen gainetik, uste dut, orobat, ezen beti ere mintza daitekeela jokamolde orokor batez, eta oker handirik gabe erran diezazuket ezen ene jokamolde hura maitasunezkoa izan zela.
|
|
|
Ordea, amorioaren denbora bertze denbora bat da, eternitatearekin eta sekula gabeko sekularekin lotua dagoena, eta, nola behin eternitatea ukitzen duen lurtarrak uste duen, nahiz eta artean lurrean bizi izan, ezen betiko ukitu duela, eta ezin uler daitekeela, hartaraz gero, lurreko denbora bertze molde batean, hala uste izan nuen nik ezen ene arima kaio eternal bat bihurtuko zela egun guti batzuen buruan, eta hala ibili ahal izanen zela itsas gainean, akabantzarik gabeko hegaldi batean. Banuen, halarik ere, aitzinetik, Elbirarekin bizi izan nuen esperientzia, adierazten zidana ezen lurrean bizi zitezkeen eta zerurako bidean jar gintzaketen mementurik ederrenak ere euli farfailen hegoak eta haien hegaldiak bezain hauskorrak izan zitezkeela eta noiznahi den jar gintzaketela haiek, berriro ere, lurrerako bidean, nola gertatu baitzitzaidan niri neure lehen amorio harekin; haatik,
|
badakizu
nolakoa den amorioa, jaun André: hartarik libratzen garenean, uste izaiten dugu ezen ez garela berriro eroriko, zeren, zentzua berreskuraturik, ezinezkoa iduritzen zaigun; baina, noiz eta ustekabean berriro harrapatzen baikaitu, galtzen dugu bertze behin zentzua eta, zuriezina zuritu nahian, asmatzen ditugu zentzurik gabeko zentzugabekeriarik handienak, halako moldez, non bailirudike ezen zentzua galtzeari irizten diogula zentzuzkoen.
|
|
|
edo ez genituen puta haiek salatzen, zeren ezein salatzailek ez baitzuen nehor salatzeko eskubiderik, baldin berak ere salatua izaitea merezi bazuen, nola izan baitzen gure kasuan, etxe galdu hartan fornikatzen harrapatu gintuztelako; edo, egitekotan, uko egin genion nork bere poltsaren jabetasunari, puta haiek ezin pobreagoak zirenez gero, beren seme alabei jaten emaiteko sos erdirik ere ez zutenak, eta hargatik ebatsi zizkigutenez gero, hain zuzen ere, diru poltsak, nezesitate handian zeudelako. ...daina barkatzea izan baitzitekeen gure bekatuaren kulpa eta hobena ordaintzeko modurik egokiena; eta akabatzeko erran zigun ezen, baldin, halarik ere, justiziak haiek harrapatzea nahi bagenuen, uste genuelako ezen gure eskubidea zela, lasai egon gintezkeela, zeren segur baitzegoen berant baino lehen harrapatuko zituztela putatzar haiek... nahiz eta ez zen, bertzalde, erraza izanen," zeren eta
|
baitakizue
nolakoak diren putak: gaur izen bat dute, bihar bertze bat; gaur iduri bat dute, bihar bertze bat..."
|
|
|
Buru ukaldi batez harekin bat egin nuen. Bai,
|
banekien
nolako anaia nuen, bertan ez egoteak Edurneri adina min ematen ez bazidan ere une horietan.
|
|
|
Alabaina, nire menpeko gizona duk, eta hari sinetsi beharrean nagok. Salaketa egin, gogoak ematen badik, baina
|
badakik
nolakoak diren hemengo epaileak...
|
|
2001
|
|
|
|
badakizu
nolako fama duten... Inmak adibidez nahiago ditu langileak, «badakizu ikasleek nolako fama duten, dena txikituta uzten dutela...».
|
|
|
Zure bete beharreko guztia zaharrekin egotea da, haiekin hitz eginez eta alaitzen saiatuz.. Baina,
|
badakigu
nolakoak diren atso eta agure guztiak, gehienbat horrelako kartzeletan giltzapetuta egoten direnak, mojak dirudite. Berria den norbait bisitara sartu orduko, umeak litxarrerietara bezala hurbiltzen zaizkio eta bere izenaz eta bere gurasoez galdezka basten, axola balitzaie bezala, eta titi ume bat balitz bezala goxoki bat eskaintzen diote, oso ederra eta handia dela esan ondoren.
|
|
|
Hormatzarraren bestaldean, hilerriaren parez pare, udal labirintoa dago, ezkutuan. Ez
|
dakigu
nolakoa den, handia edo txikia, harrizkoa edo zuhaixkaz osatua, kanpotik ezin baita ikusi. Leihatilaren barnean udal langile bat dago, azafata bat, urdinez jantzita, eserita, ordenagailu bati begira.
|
|
|
Ikusi duenak
|
daki
nolako agintea izan dezakeen hondamendiaren hondarrean gizontasuna besterik utzi ez dioten egiazko agintariak bere mutilen aurrean. Eta ikusi ez duenari igarraraziko dio zerbait Alec Guinness ek, gogoa zabalik badauka.
|
|
|
Euskara lantzeko ere, egunoroko elkarrizketa eta elizkizun jaiegunetako kantuez kanpora, ez zegoen sorleku hautaturik. Lehen burutik hasteko,
|
badakigu
nolako hondabidean ibilia zen gure irakaskuntza eta irakaskuntza horretan, Etxeberri bezalakoren baten ahaleginak gorabehera, euskarak izan zuen sarrera eta eragin urria. Hobe genuke (agian gehiegi goraipatzen dugun) Oñatiko Unibertsitatea ahazmenaren osinean murgildurik utzi.
|
|
|
–Sarri sarri da.
|
Badakit
nolakoa xiren ama: hitz eman eta gero ez duxu hitza atxikitzen...
|
|
|
Bere izena badiat, noski, baina ziur nagok faltsua dela. Nik ez
|
zekiat
nolako loturarik dagoen zuen artean eta bost axola niri hire osaba indianoa bada ere. Ikusi nahi baduk baimena emango diat.
|
|
|
– Poliziak darabiltzan auto propaganda bideez hitz egin behar baduk, jakin ezak ondotxo
|
dakidala
nolako jukutriak asmatzen dituzuen...
|
|
2002
|
|
|
Urrutiko berriak horrela ziran asi berritan, eta ez genekian horrela zan ala ez. Orain, ordea, emen berton dugu, Euskalerrian, tresna orren bitartez ikusi aal izatea, eta euskaldun askok
|
dakite
nolakoa dan, egunero ortan ari diralako.
|
|
|
Egia esan, oilaskoak ez dira ez arrosak ez gorriak izaten, eta horrek esan diezaguke beste ezaugarri organoleptiko batzuei ere eragin dietela. Baina kasu horietan guztietan suposizioez ari gara, ez
|
baitakigu
nolakoa den produktu hori. Nolanahi ere, egokitzeko giza gaitasuna oso handia da.
|
|
|
Oso garrantzitsua da Hegoaldea eta Iparraldea non dauden jakitea. Denok
|
dakigu
nolakoa den eguzkiaren ibilbidea, ekialdetik mendebaldera, hegoaldetik pasatuz. Eraikin bat iparralderantz orientatuz gero, ikuspena, zarata edo estetika dela eta, eraikin beroago batzuk, erradiadore indartsuagoak (horrek dakarren gastuarekin) eta hegoaldera begira baino bao txikiagoak izan dira.
|
|
|
Bi neska hurbiltzen zaizkit, lasaitzeko esanez.
|
Badakidala
nolakoa den autografoa eskatu didan mutila. Ulertzeko.
|
|
|
" Ez
|
zakinat
nolakoa den eta ezta jakin nahi ere. Esadazue zuek.
|
|
|
Hala ere, pentsatzekoa da euskarak ere izango zuela zerbait aurretik, ez zutela trikuharrietan etzanda daudenek guk bezala hitz egiten garai hartan eta, gutxienez, Kristoren gorpua gaubeilatzen zuten soldadu erromatarren mintzoaren eta Gran Vian goiti eta beheiti ibiltzen diren banketxeetako langileen erdararen artean dagoen desberdintasunaren pareko zerbait izango dela Gernikan piperrak saltzen dabiltzanen eta Santimamiñeko gibel hartan margoak egin zituztenek erabiltzen zuten euskararen artean. Ez dugu dokumenturik
|
jakiteko
nolako itxura zuen erromatarrekin trukean aritzen ziren euskaldun haien mintzairak, nahiz latinaren eta gaztelaniaren artean holako gorabeherak baldin badira, oraingo euskararen eta orduko euskararen artean ere gorabehera aski handiak izango diren. Ez dakit nik hain erraz ulertuko ote zuten elkar piper saltzaileek eta Picasso aitzinatu haiek.
|
|
2003
|
|
|
Beraz, merkatariak bere kontura ez badu euskaraz dakien ordezkorik topatzen lan poltsara joko genuke. Ez
|
dakigu
nolako harrera izango duen, baina uste dugu berritzailea dela", adierazi digu Getxoko egitasmoaren arduradunak. Orion ere, beste modu batera, baina eskaini zituzten merkatarientzat euskara ikastaroak ere, eta arrakasta handia izan zutela adierazi digu Zabaletak.
|
|
|
Bidaiari ekin aurretik, ordea, bisitatu beharreko herrialdeaz interesatzen dira, badakite halako jaialdi ederrera joan dutela ezinbestean eta argi eta garbi
|
dakite
nolako tokiak bisitatu behar dituzten.
|
|
|
Alta, halakorik izan bazen, produkzio gune gisa ez bide zen finkatu eta indartu. Zehazki Iztuetaren kondairari dagokionez ez
|
dakigu
nolako oihartzuna izan zuen. Ziurrenik ez nabarmenegia.
|
|
|
Pelikulak egiten hasita ere bazegoen, baina ez zen isiltzen; diruaren aurrean ere ez zen isiltzen eta, badakizu, aktoreen kontuak. Eta ez Matiasek ezta Romanek berak ere ez
|
zekiten
nolakoak diren aktoreen kontuak, baina baietz, bazekiela esan zuen Matiasek, eta poz pozik geratu ziren biak, italiarraren biografiako puntu beltz bat argitu izan balute bezala eta istorioak aurrera egiteko beste trabarik ez balego bezala.
|
|
|
Bi urte geroago, 1965ean, 49 lotearen enkantea argitaratu zuenean Joyceren Ulises-ekin alderatu zuten eta urte horietako iparramerikar eleberririk onena zela esan zuten kritikari batzuek. Eta hirugarrenarekin, Gravity’s Rainbow rekin irabazi zuen, azkenik, 1974an National Book saria, herrialde hartako handiena, baina ez zen saria jasotzera agertu eta inork ez
|
daki
nolako itxura duen, inork ez du ezagutzen Thomas Pynchonen aurpegia. Gure idazlearen jarrera Pynchonena bezain legezkoa zela nabarmendu eta gertatuaren errua denona, gizarte osoarena ez ote den galdetu ondoren, isiltasunean gorde nahi izan duten beste zenbait idazle aipatzen nituen artikuluan, Salinger edo Thomas Harris esate baterako.
|
|
|
Tarteka nigatik galdetzen omen zien, maite diren pertsonei buruz galdetzean egin ohi diren zeharbideak erabiliz. Nik ere ondotxo
|
dakit
nolakoak diren galdera horiek, ahotsak dardara egiten digu eta ezezagun bati buruz ari bagina bezala hitz egiten dugu, axola ez zaigun itxurak eginez. Baina Monikak gaizki zeraman bakardadea.
|
|
|
–Maitea, zuk
|
badakizu
nolakoa naizen.
|
|
|
Ez du pentsatzen. Beno, zuk nik baino hobeto
|
dakizu
nolakoa den Joseba. Beti elkarrekin ibili izan zarete ttiki ttikitandik.
|
|
|
Urte oso bat zuri eskutitzak idazten, egun horren zain, eta azkenean neu azaldu ezin. Ez
|
dakizu
nolako amorrazioa ematen didan! Baina hala ere, berdin da, Kattin.
|
|
|
Beste batzuek gure auzoan Jainkotzat artu zuen arrazoia eta aintzakotzat onratu zezeen jendeak, andetan erabilli zuen kalez kale onen idoloa.
|
Badakizue
nolakoa. Arritu zaitezte, Zeruak!
|
|
|
Nire iritziz, behingoan ekin behar zaio eta ez dugu inola ere gaitzaren leherketaren zain egon behar. Aski ongi
|
dakigu
nolakoak diren gaitzaren sustraiak eta badakigu errotik nola moztu, hazi eta garatu baino lehen. Era berean, gizakiaren etorkizuna zaintzeko, ez da aski gaitza agertu ondoren sendatzearekin, eta aurrea hartubehar diogu.
|
|
2004
|
|
|
Eta sezesiora" behartutako" Euskadi hori beste zerbaitek administratuko luke, ez oraingo EAJk. Ez
|
dakigu
nolako administrazio moldea izango lukeen, baina bai oso ezberdina litzatekeela.
|
|
|
Abioiak lurra hartu zuenean, ez
|
nekien
nolakoa zen hartzen ninduen herria: Finlandia.
|
|
|
Aste osoko lanak edo ezkontzako argazki digitalak inoiz galdu dituen erabiltzaileak ederki
|
daki
nolako garrantzia duen segurtasun kopia edukitzeak.
|
|
|
–Ez galdetu.
|
Badakigu
nolako zama zeraman bere familia osoa galdu zuenetik. Askotan mintzatu gara honetaz eta askotan pentsatu dut gai izango zela, gaur, orain egin duena egiteko.
|
|
|
Lehen gaizki atera bazen, berriro ere ez du iraungo zuenak. Zuk
|
badakizu
nolakoa den Beñat. Zure titiak gustatzen zaizkio, baina zu ez zaitu maite.
|
|
|
Eta horixe erranen nien... aukera nuen bitartean. Ez
|
nekien
nolako zigorra izanen zuten Alemanian lapurretan saiatzeagatik, baina gauza bat argi zegoen: espioitzagatik baino arinagoa izanen zen, dudarik gabe.
|
|
|
–Tira,
|
badakik
nolakoak diren alderdiko handi mandi horiek: " Familia, Jaungoikoa eta Lagi Zarra".
|
|
|
Bueno, zaude lasai.
|
Badakizu
nolakoak diren gizon hauek. Ni ere askotan haserretzen naiz Bingenekin, ez pentsa, baina gero beti konpontzen gara.
|
|
|
—Berrorek ez
|
daki
nolakoa den beltz hori. Oso behi txarra da, erotua dago —esaten zion Antiaju Berderi La Vache qui Rit seinalatuz, errotaren kantoi batean gelditua baitzegoen.
|
|
|
" Orduan ohartu nintzen" aitortuko zion Marcki," min haustura eta hondamendi haren ondoren, euskaldun patu gogorra, herri hura eta kate guztiak atzean utzi nitueneko ustea hausten ari zitzaidala portzelanazko ilusio bat bezala. Zuk ez
|
dakizu
nolakoak ziren gure amaren Zer egin didazu haiek".
|
|
|
batek
|
daki
nolako ura edanen dugun!
|
|
2005
|
|
|
Akademiakoei esan diete ezin dutela izan ez
|
dakit
nolako harremanik Kataluniakoekin... Baina negozio guztiak Kataluniaren eta Valentziaren artean egiten ditugu eta!
|
|
|
Bazkaltzen hasi eta" zer nahi duzu, Amaia?". Aitaren familiak ez ninduen ezagutzen, ez
|
zekien
nolakoa nintzen. Ni sekula ez naiz izan argala, beti mardula, eta jaten ere ona.
|
|
|
Batetik, arkeologia experimentala eginez:
|
Badakigu
nolakoak ziren antzinako ontziak, baina nola nabigatzen zuten praktikan ikusten da ondoen, zer abiadura hartzen zuten, nolako belak zituzten irauten ez dutenez, arkeologoek ezin izaten dute zehatz jakin hauen forma... Bestetik, Itsas ondareaz gozatu nahi duenari aukera ematen diote nabigatzeko, kontuan hartuz elkartea dela, ez aisialdi taldea, beraz, ez da diruz ordaintzen arraunean egitea, talde lanetan parte hartuz baizik.
|
|
|
Diktadura garaian zurrumurruak entzuten ziren; Trantsizioan zalaparta eta garrasiak... Orain ez
|
dakit
nolakoak izango diren, bertan ez nagoelako. Baina pentsatzen dut kalean dagoenaren isla izango direla.
|
|
|
Hala ere, Herranek, lehengo bezero batzuk mantentu ahal izateko amarru bat erabili zuen: Madrilen ateratako lehen alea Ateneoko kide guztiei igorri zien, harpidedun izatera gonbidatuz72 Ez
|
dakigu
nolako arrakasta izan zuen, Madrilgo aldian ez baita irakurlegoaz inolako daturik agertzen. Aldizkarian espainiar edukiak ugaritzeak euskal harpidedunen galera koerlatibo bat eragin zezakeen.
|
|
|
Euskararen aldeko kanpaina egiten ari zirenean, trikitilari taldea 10:00etan jotzen hasi beharrean 11:00etan hasizen, ikasleen tutoreak berandu etorri zirelako. Irakasle horiek ikastolan sartu berriak dira, eta ez
|
dakite
nolakoa den erakundearen funtzionamendua. Karmelekkargu hartu zien irakasleei, oso gogor gainera.
|
|
|
Atzo (abenduak 5) jakin zuen Saioa Imazek bere proiektua aukeratu zutela, eta gustura zegoen. " Aurten ere nik egin nuen karroza, eta orain
|
badakit
nolako lana den karroza egitea. Lanean hasteko gogoarekin nago eta bihar (gaur) hasteko asmotan naiz", zioen atzo.
|
|
|
Zuk ondo ezagutzen nauzu, Sorin,
|
badakizu
nolakoa naizen: ez daukat okotzik, belarriak beherantz tolesten zaizkit, begiak dauzkat ziztrinak.
|
|
|
–.. eta Irlandan jaioa denez, ondo ulertzen du hemen pairatzen ari garen egoera, han beraiek ere borroka gogorra baitute independentzia lortzeko –beste harritxo bat entzun nuen leihoaren kontra, eta indartsuago eta azkarrago jarraitu nuen– Baina berak ez du Irlandara itzuli nahi, amarekin haserretuta omen dago, aita kartzelan egon zenean beste batekin ibili omen zelako.
|
Badakizu
nolakoak diren kontu horiek. Orain goazen egongelara gurasoekin.
|
|
|
–Ez, ez
|
dakit
nolakoak diren kontu horiek –gaineratu zuen doinu epikoz–, eta ez dut jakingo zeren eta...
|
|
|
Oh putain!
|
Badakik
nolakoa den hura.
|
|
|
Osaba Ignacio gomutatu zait. Leica kamara aldean, Europan barna ibili zen
|
jakiteko
nolakoak ziren beste europarrak, eta Europako mugetatik harago ere heldu zen, Petrogradoraino, baina hura garai hartan Europa zen. Ze orain Berlingo argamasarekin eraikitzen baita hura.
|
|
|
Kubertan, kamainan, jantokian, faktorian, zerbait zekienak deus ez zekienari eman zion orduan, ahapetik, Nemesio Arozenaren haserrea pizteko beldur, hildakoaren berri. Eta pentsatzen ahal duzu kontatutako denak ez zirela zuzenak izanen,
|
badakizu
nolakoak garen solasean hasten garenean, ipuinetan aritzen gara ez bada filmetan. Baina egia da Francisco Franco gure herrian egon zen egunean Mateo blai eginda etxeratu zela eguerdian, eta Luziana Rourak berak aitortuta dakit zein izan ziren teilatupe hartan bere senarrak esan zituen hitz bakarrak:
|
|
2006
|
|
|
Berarentzat onuragarri gertatzen diren neurriez ari naiz, noski. Eta gizarte zibilak kontrolaren gaineko eskubidea duen arren, badakigu
|
jakin
nolako jukutriak erabiltzen diren botere publikoetatik haren hedapena eragozteko. Zer esanik ez, gizarte zibilak gune zornetsurantz beharrean beste norabait begiratzen duenean erakunde publikoetatik barre egiten dute, hori bai, sotiltasunez eta erdi ezkutuka.
|
|
|
Ez
|
genekien
nolakoa izango zen kostaldea. Denok espero genuen badia bat izateasikiera, edo ibaia baten bokalea, txalupa olatuen eta ur bizien batere beldurrik gabelehorreraino eraman ahal izateko.
|
|
|
birusa organismoari erakutsi behar zaio gaixotasunik gerta ez dadin, baina immunitate sistemak bere aurkako defentsak sor ditzan. Prebalentziak Hala ere, birusa oraindik ez da aldatu, jakina bada behintzat, gizakien artean transmititzeko; beraz, oraindik ezin da haren aurkako txertoa diseinatu, besterik gabe ez
|
baitakigu
nolakoa izango den. Oraingoz, epidemiaren eragina arinduko duen prebisioa lortu nahi da.
|
|
|
Ulertzen dut, haren begiak ilundu ziren?, baina zure aita izan arren ez da biziki inportanteaene kontaketan, edo beharbada bai, baina ikusiko... Hasi aitzin, nahi nuke
|
jakin
nolakoak diren, zuzen, zuen ametsak. Zeren hemengo sinesmenetan erraiten da hildakoek dituztela ametsak igortzen, eta kasu berezi bat izanez gero, erraiten dahildako pertsonak mundu honetan egindako hutsak bere familiako norbaiti pagarazi edo konponarazten dizkiola.
|
|
|
–Ez dakit. Haren bila etorri zen inspektoreari galdetu nion, baina
|
badakizu
nolakoak diren txakurrak: dena sekretu.
|
|
|
Ez
|
dakigu
nolako bidaia egin zuen. Ez dakigu nola baliatu zen ezohiko bide haietan ibiltzeko.
|
|
|
Paraje haietako kristauek ez
|
zekiten
nolako haizeak ekarriko zituen Francisco Romero erretore berriak, azkenekoz ikusi zutenean, dena fede eta erlijio su, Canal jeneralaren gizon oldartuen artean etortzen ikusi baitzuten, zeruetako sua dakarren aingeru mendekatzailearen gisan.
|
|
|
Aitatxi Migelek mihi naroa zuen gertakarien segida hari batean lotzeko, eta xuhurra, berriz, bere bihotz barnea agertzeko. Hartara, sekula ez dut
|
jakin
nolako zirrara sorrarazi zioten erregeren hitzek, zirrararik sorrarazi bazioten. Biziak anarteraino eman ez ziona geroak oparituko ziola uste zukeen, hain segur.
|
|
|
Alaba han munduratu zuten. Lehenago ez
|
dakit
nolakoa zen. Nik ezagutu nuelarik handia, lodia, bular oparokoa eta beltzarana zen Léonine, senarraren arras bertzelakoa.
|
|
|
Liburu gisa atera nahi dute Frantzian.
|
Badakizu
nolakoak diren nouvelle vagueko bilobak. Eta hemen, dena ongi?
|
|
|
–Arizonan utzi nuen.
|
Badakizu
nolakoak diren harremanak. Zuk baduzu lagunik?
|
|
|
Apustu egingo nuke sofaz aldatzeko ideia harena izan zela, hasieran, baina ez naiz ondo oroitzen.
|
Badakizue
nolakoa den Elena, bere bereak dituen ideiak denonak bihurtzeko gaitasun horrekin. Koadrilan berdin funtzionatzen zuen, ez al duzue uste?
|
|
|
" Ezer ez, erantzun du Janutak pentsakor?, ez zuen ezer esan. Isilik geratu zen,
|
badakizu
nolakoa den. Pentsatzeko gauza asko zituela esan zidan, besterik ez, etxetik alde egiten ari nintzela".
|
|
|
Zeren eta badakizu ni, zugatik ez balitz, ez nintzatekeela sartuta egongo kontu hauetan:
|
badakizu
nolakoa naizen. Tira, zure aita zenak bazuen joera handixeagoa, onartzen dut, baina ahobero bat zen, funtsean, barka nazala gizajoak, eta gertatu zena gertatu izan ez balitz auskalo zertan ibiliko zen orain.
|
|
|
Antoniok ez zuen protestarik egin; halere, ohi baino kontzentratuago eta uzkur ibili zen denboraldi batez. Emazteak gutxi ikusi zuen haurdunaldian zehar?" Lanez lepo gauden;
|
badakin
nolakoa den ofizio hau"?, eta horrek okerrenerako prestatu zuen Ainhoa: Antoniok umeaz arduratzeko inolako asmorik ez zuela atera zuen ondorioz, eta egin zuenak, urrundu ordez, Edurnerengana hurbiltzeko efektua izango zuela, azken finean; posibilitate horrek loa galarazi zion gau askotan.
|
|
|
Ez
|
dakit
nolakoa den Miren hau. Ez dakit nire bizitzan berriro ikusiko dudan ere.
|
|
|
ozen: gurasoei arazoak eta oinazea beste deus ekarri ez zien egoera baten xuxurlak; egunero bizi zituzten egonezin eta larrimin isilak, ezin zutelako
|
jakin
nolakoa izango zuten etorkizuna. Eta hori guztia hitz bakar batek laburbiltzen zuen, eta isiltasunari orroka entzuten ari nintzaion hitz bakar hori zen izua:
|
|
|
Laster hamazazpi urte betetzeko tenorean, lagun taldeko gazteena nintzen, eta lagunek erabakitako bizpahiru froga gainditu behar nituen hemezortzi bete baino lehenago. Urduri nengoen ez
|
nekielako
nolako frogak jarriko zizkidaten, eta aldi berean pozik, nire adorea erakusteko irrikaz.
|
|
|
Ez
|
dakit
nolakoa izan zen aita semeen harremana. Dakidana, Hermannek ez zuela aitari buruz hitz egiten.
|
|
|
Bitxia badirudi ere, ezin dut nire arrebaren irudia berritu. Ez
|
dakit
nolakoa zuen aurpegia, nola ibiltzen zen. Pelikuletan eta lagun bat identifikatzerik nahi ez denean, itzal moduko batez difuminatzen da haren aurpegia.
|
|
|
Egun osoa aire librean, horixe zen gehien gustatzen zitzaidana. Arratoi tzarren hozkadak kenduta, zeruak
|
daki
nolako nazka diedan?, lan hark ez zuen aitzakiarik. Gainera, opari bat ere ekarri zidan, Parisen igaro nuen urtebete hark eskaini zidan ederrena.
|
|
|
Ezin al zuen idatzi koitaduak" oguia erostera joan naiz"," ipurdico azcura daucat", edo gisakoren bat? Ba ote
|
zekien
nolako lana jarri behar zigun. Tira, horixe da idatzi zuena, eta horrekin etsi dugu.
|
|
|
Bat, ikasleari ez zaio ikasmateriala liburu berriaren baldintzetan emango: ikasle bakoitzak ukiezina izango du erabiltzeko (ez oharrik, ez azpimarrarik, ez eskemarik...) eta(
|
badakigu
nolakoak diren umeak) zenbaitetan hondatzen hasitako liburua jaso du berak zaindu duena baino askoz okerrago zaindu duelako beste batek (esango digute liburuak zaintzen ikastea oso hezitzailea eta formatiboa dela, baina zuk uste duzu ikaslearen heziketari begira hartu dutela erabaki hori?). Bi, irakasleari lan gehiago eskatuko zaio, eta gelako antolaketa eta curriculumaren programazioaz gain, liburuen kudeaketa egin du:
|
|
|
salto egin du Anselmok, zer esateko? galdetuko dute zerbait jakin nahi badute, saludatu bai egiten dut, bueno, ez edozein e!, batzuk ikustearekin
|
badakit
nolakoak diren, horiek ez ditut saludatzen!
|
|
2007
|
|
|
Gero eta eduki gehiago egongo da eta zerbitzuak aldatu egingo dira. Ez
|
dakit
nolako aldaketa izango den, baina ez dut uste handia izango denik. Batik bat teknologia aldatuko da.
|
|
|
roaminga, garraioa, telekomunikazioak, energia sektorea... Kontsumitzailearen eskubideak geroz eta garrantzi handiagoa hartzen ari direnez, alor guztietan duten presentzia egunetik egunera areagotuz doa.Area askotan, Batzordea aitzindari da kontsumitzaileen eskubideen gaineko arauak egitean.Lehendabizi, Europar Batasunaren mailan; ondoren, eskubide horiek estatu kideetan indartzeko sustapenean.Nola handitu edo hobetu daitezke kontsumitzailearen informazioa eta konfiantza. Ondo hausnartu eta taxuturiko legeria baten bitartez.Esate baterako, ene ustez, Espainian jabetza anitzaren sektorea arautuko duen legerik ez dago eta alor horretan, aspaldion, arazoak izan dira.Egun, Europa osoan jabetza anitzeko zerbitzuak eskaintzen dituzten enpresa guztien %35 Espainian daude.Espainiak daukan turismoa aberatsa da eta ez du horrelako zailtasunen eraginik nozitu behar.Adieraz dezagun, nolanahi ere, jabetza anitzeko zerbitzuak eskaintzen dituzten enpresa problematiko asko Espainian finkaturiko erakunde atzerritarrak direla.Larrialdi biziko afera horri aurre egin diogu eta, halakotzat, gure agendan datza.Maiatzaren amaiera baino lehenago, izan ere, jabetza anitzari buruzko arteztarau bat onestea aurreikusia dugu.Dena dela, arazoak sortzen direnean badago ordaintze kolektiboko sistemetara jotzea, jarduera bateratuak sustatzea, etab.Eta hori aurreikusia du Espainiako legeriak.Ene ustez, dena den, egokia litzateke Europa osoan neurri berdinak edukitzea.Esan bezala, kontsumitzailearen konfiantza maila altxatzen saiatuko gara eta jabetza anitza dugu horren adibide baliagarria.Halaz ere, beste hainbat gaik ere kezkatzen gaituzte, hala nola Interneten erabilerarekin loturiko zerbitzuak musika deskargatzea, adibidez, finantza zerbitzuak eta, bereziki, kontsumorako kreditua.Azken hau biziki garrantzitsua da, egun kreditua hitzarturik ez duten herritarrak gutxi gutxi direlako.Adiera horretan, Kontsumo Kredituaren Arteztaraua taxutzen ari zarete, ezta. Hala da.Maiatzaren hasieran lantalde batek gai horri buruzko negoziazioari ekingo dio, kontsumorako kredituen sistema harmonizatzeko jomugaz.Afera horren gaineko Arteztaraua sortze horrek zazpi urte bete ditu eta hori, egiari zor, ez da eraginkortasunaren eredu egokia.Hala eta guztiz, akordio batera iritsi eta gai hau arautu behar dugula uste dut: kontsumoak berebiziko garrantzia du egun, familien zorpetze maila biziki handia baita.Jendeak askotan ez
|
daki
nolako konpromisoak hartzen ari den eta egiaz zer egiten ari den, kontsumorako kreditu bat kontratatzean.Hori ez da ona.Nola ikusten duzu kontsumitzaileen elkarteen betekizuna 27en Europar Batasunean. Espainian, bereziki, erakunde arras indartsuak dituztela uste dut.Horietako batzuen arduradunekin bilerak izan ditut eta horrelaxe erakutsi didate.Zorionak eman behar dizkiet elkarte horien jarduera... 2003 urteaz geroztik, adibidez, kontsumoko produktuen erabileraren ondoriozko arriskuen gaineko informazioa azkar trukatzeko Rapex sistema dugu martxan; horren bitartez, estatu kideetako merkatuetan horrelako produktuak daudela jakinarazten da.Iaz produktu arriskutsuei buruzko komunikazioak bikoiztu izanak zerbaitek funtzionatzen duela adierazten du.Sistema horrek erakusten duenez, adibidez, Txinako produktuak dira ohartarazpen gehien jaso dituztenak.Orain bertan ahaleginetan gabiltza Txinarekin akordio zenbaitetara iristeko, haiek ere gureak bezalako arauak aplika ditzaten.Gure ustez, Prezio onak erdieste hutsa ez da aski; Europako balioen eta arauen alde egin beharra dagoZer egin daiteke kontsumitzaileak online merkataritzan duen konfiantza hobetzeko. Batasuneko ondarea berrikusteko proposamenak bete behar ditugu, botila lepoa hautematen den areak egunera daitezen lortzeko.Orduan lortuko dugu Europako kontsumitzaile guztiek estatu kide denetan babes maila berdina izatea.Bestela esateko, online merkataritzari dagokionez, Europar batasuneko toki guztietan neurri berdintsuak aplika daitezen lortzeak garrantzi handia du.Lehen lehenik, Interneten bidez produktu edo zerbitzu bat erosten duenean, adibidez, garrantzitsua da kontsumitzaileak nolako eskubideak gauza ditzakeen ezagutzea.Erositakoa itzultzeko eskubidea ote duen, emaniko dirua berreskuratuko duen, noiz itzuliko zaion... jakin behar du.Merkataritza elektronikoa darabilenean ere nolako eskubideak dauzkan ezagutu behar du kontsumitzaileak, oso inportantea da hori.Kontsumitzaileentzako Europako Zentroak, hain zuzen, horretarako daude hor:
|
|
|
Baina artean ez
|
genekien
nolakoa zen itsas hondoa. Orduantxe, 1960ko hamarkadan, estatubatuarrak ozeano hondoen mapa egiten hasi ziren, eta haiek ikusi zuten dortsal ozeanikoa.
|
|
|
Anbararekin batera bestelako fosilak aurkitu dituzte, oso egoera onean; ikatz bihurtutako lumek, landareen hostoek, polenak eta egur fosilek, besteak beste, garai hartako ekosistemak eta klima nolakoak ziren ulertzen lagunduko dute, ezbairik gabe. Anbarean aurkitutakoetatik jasotako informazioak, anbararen egiturak berak eskainitakoak eta anbaraz gain aztarnategian aurkitutakoen azterketak dagoeneko eman dute bidea
|
jakiteko
nolakoa zen ingurua.
|
|
|
Robotez eta adimenaz hitz egiten da, eta, jakina, adimena garun artifizial baten ondorioa da. Hala ere, idazleek ez
|
zekiten
nolakoa izan zitekeen garuna, eta, hain zuzen, garun horri ez zioten ordenagailu izaera ematen.
|
|
|
Ez dugu inola eregaitzaren leherketaren zain egon behar. Aski ongi
|
dakigu
nolakoak diren gaitzarensustraiak eta badakigu errotik nola moztu, hazi eta garatu baino lehen. Era berean, gizakiaren etorkizuna zaintzeko, ez da aski gaitza agertu ondoren sendatzearekin; aurre hartu behar diogu.
|
|
|
Zenbateraino dakigu euskaldunok gure herrian, ipar etahego, burutu duten etnozidioaren berri? Zenbateraino
|
dakigu
nolako egoeranazionalean utzi gaituen jasan dugun etnozidioak? (Bidenabar:
|
|
|
Agerikoa da politikan jarduten duten sofistak ahalmen politikoa irakastetik urrun daudela, orokorrean ez
|
baitakite
nolakoa eta zeri buruzkoa den; izan ere, jakingo balute, ez lukete esango politika eta erretorika gauza bera direnik, ezta politika erretorika baino gutxiago denik ere, eta ez lukete pentsatuko legeak egitea erraza denik (Aristoteles, Nikomakorentzako etika, 1181a= X, 9).
|
|
|
–Ez
|
dakit
nolakoa izango zen zure garaian, baina gaur egun ezin itsusiagoa da. Famatu egin dute, ordea, hobi irekitzeek.
|
|
|
Baina, jakina, Plasmak ez zion ezer erantzun nik esandakoari.
|
Badakizu
nolakoa den hori taberna kontuetan, bezeroa beti bezero lehenbizi, eta kalterik ez dakar berri batek, ezta telebistan agertzen den zu bezalako zomorro harrigarria izanda ere. Ardura gutxi horrek Plasmari, baldin eta edandakoa ordaintzen bazaio.
|
|
|
Baina pelikulen arteko denbora tartea handitzen joan zen, harik eta berriro deitu ez zioten arte. Dirua jartzen duten horiek beti kanpora begira daude, esaten zuen, etxeko kontuez arduratu gabe, eta ustez pelikulak baino garrantzitsuagoak diren hamaika txatxukerietarako erabiltzen dute dirua, gure herri hau erakusleiho bat bihurtzeko; eta bitartean ez
|
dakigu
nolakoak garen, ez dakigu ezta zer moduz gauden ere.
|
|
|
Ezagutzen nauzue,
|
badakizue
nolakoa naizen,
|