|
2000
|
|
|
Sermoiak eskuz idazten ditu eta beti orrialde kopuru berbera eta letra tamaina berberaz. Ez
|
dakit
zenbat orrialde. Asko.
|
|
|
Gaia nahiko geldi dago eta hasieran jarritako epeak ez dira betetzen ari, beraz lanak atzeratuta doaz. Oraindik ez
|
dakigu
zenbat diru egongo den, gure ingurune babestuak kontserbatzeko. Benetan, nork oradainduko du kontserbazio hau?
|
|
|
Oztopoak hor egonda ere, euskara ez dago gaizki, bere txikitasuna ez da mugarria kulturgintza behar bezala eraikitzeko. Islandian esaterako, 300.000 baino ez dira eta, ba al
|
dakizu
zenbat egunkari dituzten?... Sei!
|
|
|
Ez
|
dakit
zenbat urte edukiko nituen nik orduan (32 zituen), baina nik momentu hartan pentsamendu hori izaten nuen, 30 urte bitarte txapelketak jokatu eta gero uztekoa. Gero ikusi da pentsamendu bakarra daukadala, nire gorputzak ezin utzi handia izan duela.
|
|
|
Azken unera arte ez dute
|
jakiten
zenbat gizonezko eta zenbat emakumezkok parte hartuko duten," egoten gara beti, nahiz eta normalean oso gizon gutxi animatzen den. Sexualitatea modu garbiago bizitzen dutelako izan daiteke, emakumeak aldiz, barneratuago izaten du.
|
|
|
Pentsa, unibertsitatean orain itzulpengintza karrera jarri dute. Autonomia Estatutua jarri zenetik urte piloa pasa da, gaur egun Euskal Herrian ez
|
dakit
zenbat mila jende itzulpenetik bizi gara, aldez edo moldez, itzuli eta itzuli, ikasi dugunak. Eta gauzak horrela 20 urtez egon ondoren, orain jarri dute itzulpengintza eskola.
|
|
|
Dingletik irten eta Connemararaino. Ez
|
dakit
zenbat kilometro dauden, baina asko, hori seguru. Ehundaka.
|
|
|
Argazkiko itsasoa, berunezko zerua, larreak eta harrizko txabolatxoak. Eta gogoratuko zara, Bitakoratxo, esan nizula gizon bat ere bazegoela txaboletako baten aurrean jesarrita, munduaren zentroa zela eta ez
|
dakit
zenbat txorakeria gehiago. Beno, sentitzen nuena zen, ezta?
|
|
|
Helburu horrekin, txangoak antolatzen dituzte, xake txapelketak, futbola, igeriketa... Ez
|
dakit
zenbat ekintza aipatu zizkidan. Hala ere, orain ez daude haurrekin; izan ere, eurak seiak duela gutxi sartu dira talde horretan, eta elkar ezagutze aldera pentsatu dute egun batzuk batera pasatzea.
|
|
|
Lanera bidean ez dut ardirik ikusi bere baserrian, eta arratsaldean euria egin du. Bisitatzera joan naiz, baina lasaigarria eman diote eta lotan pasatu ditu ez
|
dakit
zenbat ordu.
|
|
|
maite ez dudanarekin bikote bizitza ia normala egiten ari naiz, gerta daitekeenaz beldurtuta. Eta Txemaren lagunik onenarekin larrua jotzen, eta Jabiren antza duen irlandar batekin maiteminduta, eta batek
|
daki
zenbat gauza absurdu gehiago.
|
|
|
ene anaiaren irri sardonikoarena, zeina baita, bertze hitz batzuetan, oinazearen irria. Zeren, ote
|
dakizu
zenbat sufritu zuen anaiak, hark bere buruari egin zizkion zaurien gaizkoaduraren ondorez. Eta, halarik ere, bere irri harekin ikusten genuen beti, edo bere irri iduriko harekin, hobeki, zeren eta irri hura ez baitzen arraitasunarena, baina nigarrarena eta tristurarena, penarik penagarrienarena eta hortz haginen karraskotsena; eta trufarik krudelenaren irria zen, azpian eta bere maskarapean oinaze neurriz gaineko hura gordetzen zuelako, bizi bizia...
|
|
|
Aditua nuen nik noizbait ezen jauregiko paretek gutunen bat gordetzen zutela, etxegoiendarren leinuko arbasoetarik batek skribatua, baina nehoiz ere ez nion inportantziarik eman, zeren gure egunorozko bizitza ipuinez eta asmakizunez betea baitzegoen bertzenaz ere, eta hura bat gehiago izan zitekeen. Alabaina, han berean zegoen gutun hura, jaun Esteban Etxegoienek ez
|
dakit
zenbat urte lehenago skribatua! Jaun Esteban Etxegoienek, bai, etxegoiendarren leinuko ardi beltzak!
|
|
|
Eta, nola baitzen aldi berean salbaia eta eztia, hala maitatu nuen salbaiki eta eztiki handik aitzina behin eta berriro... eta maitatuko nuen ez
|
dakit
zenbat aldiz gehiago, baldin patu gaixtoak harenganik urrundu izan ez banindu ezinbertzez, zeren, bere kantekin nigar egiten zuenean, nigar eragiten baitzidan neuri ere, eta zeren, alegera kantatzen zuenean, inguruko tximeletak ere dantzan jartzen baitzituen... eta zeren, irri egiten zuenean, agerian uzten baitzituen hortzak, marfilezko dorre tipiak iduri.
|
|
|
Eta hiltzerat kondenatuko ninduten, zaude segur, baldin don Venancioren ardurari eta haren dilijentziei esker izan ez balitz, zeren aitortu baitzuen hark, ene kontra jokatu zèn judizioan, ezen hamaika hamabi urtez ezagutu ninduela eta kontzientzia oneko gizona nintzela, giristino zaharra, ohorezkoa, eta ez
|
dakit
zenbat gauza gehiago, eta neke eta gaitz egiten zitzaiola, halatan, ni nehor hiltzeko gai izaitea, defentsa propioan ez bazen, eta guztiz sinetsirik zegoela bera ere, falsoki akusatzen ari zitzaizkidala.
|
|
|
Eta ni hantxe geratzen nintzen bide erdian, nori sinetsi ez nekiela, zeren osaba Joanikot oso jakintsua omen zen, astronomoa, matematikoa eta ez
|
dakit
zenbat gauza gehiago, baina nola nik, artean, Felisa osaba Joanikot baino hagitzez maiteago bainuen, eta, nola maite duen ezjakinak gehiago omen dakien maite ez duen jakintsuak baino, zeren maitasuna baita jakintasun ororen gaineko jakintasuna, hala, Felisaren ipuinekin geratzen nintzen azkenean.
|
|
|
—erran zidan, teatro edo komediako aktoreen gisarat deklamatzen zidala, hitzak eta isiluneak tartekaturik— Baina segur ez bahago, hemendik gutirat egonen haiz...! —eta jaurtiki zuen orria airerat, higitu zuen ezpata baterat eta bertzerat haize errotaren hegala baino arinago, eta apurtu zuen papera ez
|
dakit
zenbat zatitan.
|
|
|
—Bai, fidatzekoak dituk orain ere sainduen erlikiak...! Lehengo batean ere, konparazione, hor ikusi nian Florentziako karriketan ijito iduriko gizon bat, Avilako santaren ile baten erlikia zuena, ez
|
dakit
zenbat mirakulu eragin zituena... haietarik bat karsoil bati, zeinak gauetik egunera ilez eta biloz beterik ikusi ahal izan baitzuen bere burua, halako moldez non baitzirudien ezen mendi gorri bat zegoèn lekuan baso ezin abartsuago bat sortu zela... Baina hik badakik, Joanikot, ezen santaren mirakulurik handiena, halarik ere, haren erlikien ingurukoa dela, zeren, munduan dabiltzan menbroak, ileak, hortzak eta hezur guztiak juntatuko bagenitu, Avilak ehun santa Teresa izanen bailituzke egun, bakarra izan beharrean...
|
|
|
Eta bertze sos parrasta bat, gehigarri, probintzia bakoitzeko marra zapaldu bezalaxe.
|
Badakik
zenbat probintzia genuen tartean. Bortz, jauna.
|
|
|
Horiek guztiak Pleistozenoan geldituak zirela, begi aitzinean nuen froga garbia. Ez
|
dakit
zenbat mega, giga eta istorio gehiagoko memoriadun, kafea zerbitzatzeko izan ezik zernahi egiteko gauza zirudien.
|
|
|
—Kontu horrexekin etortzen zait larunbatero, ez
|
dakit
zenbat denboraz geroztik. Aspertu dela mundu honetaz eta pilula bat emateko, behin betikoz lokarrarazten dutenetarik.
|
|
|
Gertatzen da, pertsona bat, edo gustura irakurri zenuen libururen bat, edo inor gutxik ezagutzen duen zelai ederren bat maitatzea; baina azkenean ez zara gauza horiekin ere asetzen, eta brrummmm etengabean itotzen zaizu bihotza. Osaba Andonik Migel ni baino gehiago maite zuela konturatzen zara, eta nik bakarrik
|
dakit
zenbat sofritu dudan kontu horrengatik.
|
|
|
" Nire lagunak pozak txoratzen jarriko lirateke Bakarnerekin ez, eta benetako neska batekin harremanak izan ditudala esango banie", adierazi izan dit trufaz azken egunotan, baina ez Ruben ez ni ez gara ausartzen etorkizunaz hitz egitera. Badirudi ez dugula elkar behartu edo mindu nahi; badirudi biok ere elkarren gorputzen gose garela, eta gose horrek ez duela amaierarik(" Orain arte neure buruari ematera mugatua,
|
bazeneki
zenbat laztan dudan zuri emateko...", esan zidan afaldu ondoren hotelera itzuli ginenean).
|
|
|
Ez
|
dakit
zenbat denboran egon garen lurrean etzanda, baina altxatu bezain laster zer gertatu den ikustera gindoazela, edozer izanik ere, azkenean larrialdietako telefonoa erabili genuela pentsatu dut. Eta zer gertatu den ikusteko puska bat atzera egin dugunean, Karmelo eta beste gizon bat Tom lurretik altxatzen ikusi digutu.
|
|
|
Ez
|
zenekien
zenbat denboraz geldituko zinen,
|
|
|
Irailaren amaierako egun batean utzi nuen lana eta biharamun goizean aski goizik alde egin nuen etxetik, bakarrik eta oinez, Inazio Loiolakoak bezala, hari buruzko liburu baten izenburuak dioenez. Ez
|
nekien
zenbat denbora emango nuen etxetik kanpo, eta ez nion inori abisurik eman. Nori emanik ez nuen, izan ere.
|
|
2001
|
|
|
berak ere ez omen
|
daki
zenbat sari jaso dituen. Besteren artean," Medalla de Plata al Merito Turistico" (1996, Ministerio de Comercio y Turismo Español)," Kalitate Saria" (2000)," Escoba de plata"...
|
|
|
Hots, saurioak Sekundarioan bizi izan hituan! Orain dela ez
|
zekiat
zenbat milioi urte! Alferrarena egin ahal izateko erabiltzen diren aitzekiek, alderantziz, itxura" berria" hartu diate gaur.
|
|
|
Ni azkenekoz, urrian egon nintzenean jendea oso erreta aurkitu nuen, nahiz eta pazientzia handikoak diren sahararrak. Nazio Batuek erreferenduma ez
|
dakit
zenbat aldiz atzeratu duten, eta egin duten azkenengoa izan da" Hirugarren Bidea" aurkeztea, alegia Marokoren barnean autonomia bat proposatzea. Eta sahararrak ez daude hori onartzeko, ez dituzte 25 urte erbestean eman autonomia bat lortzeko, haiek oso garbi daukate independentzia dela nahi dutena.
|
|
|
" Talibanek...", hirugarrenak «Bin Laden...». Denak ari dira errepikapen kate batean, eta
|
badakite
zenbat eta aldi gehiagotan errepikatu bere mezua, besteak ez duela aukerarik ere izango bere mezua zabaltzeko. Euskal Herrian hori garbi ikusia dugu, eta argi gelditu da hemengo bertako komunikabideak izatea funtsezkoa dela, eutsi egiten diotelako besteen erasoari.
|
|
|
Euskal narratiban jadanik" klasiko" bihurtu den nobela honek" nobela elebiduna"," nobela modernoa"," gaizki irakurritako nobela",... eta ez
|
dakigu
zenbat kalifikazio jaso ditu. Lau hizkuntzatara itzulia, 7 argitalpen ezagutzen dituena, film bat,... eta fakultateetako hainbat klasetan kritika" zientifikoak" (tonu ironikoan esanda, noski) deitutakoak aplikatzeko testu aparta.
|
|
|
Dagoeneko
|
badakigu
zenbat billete eta txanpon izango diren, pezetak noiz arte erabili ahal izango diren, billete faltsuak eta egiazkoak nola bereiztu...
|
|
|
Elkarte katolikoak egin duenarekin... Ba al
|
dakizu
zenbat bazkide duen elkarte horrek?
|
|
|
Bentzopirenoa oliba patsaren olioan aurkitutako substantzia da, eta produktu hori merkatutik kentzea eragin du. Substantzia hori minbizia dela jakin arren, ez
|
dakigu
zenbat den. Horregatik, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) substantzia hori izan dezaketen elikagaiekin kontakturik ez izateko gomendatu du.
|
|
|
–Ez, nahiago dut zure eskuek egindako bufanda janztea. Tira, Ales,
|
badakizu
zenbat gustatzen zaizkidan horrelako gauzak. Ales...
|
|
|
Behin baino gehiagotan askatu behar izan zituen korapiloak, askatu eta berriz hasi. Maria pentsatzen hasita zegoen ez ote zuen nahita egingo,
|
bazekielako
zenbat atsegin zuen bere flamenkoa ikustea, bere oin biluzien taupadak sentitzea eta behatzen artean olioarekin laztanak egitea.
|
|
|
Bera ere urduri egongo zen. Ez
|
dakit
zenbat denbora igaro zen. Baina ixteko garaia zetorren.
|
|
|
Ranchin nire ohe ondoan banuen horrelako tunel bat. Ez
|
dakit
zenbat aldiz puskatu nuen tunel hori. Alferrik.
|
|
|
Trivandrum, Keralako hiriburuan gurasoak etengabe arranguratzen ziren, alaba zaharrenak ezkontzerakoan etxetik ez
|
dakit
zenbat diru eraman zuela eta.
|
|
|
Ahmedabaden, Unibertsitateko irakasle asko, indioak, hesteetakoarekin edo urdail minez ibiltzen zirela ikusi nuen aurreneko egunetik. Han zebiltzan egunero ez
|
dakit
zenbat pastilla hartzen.
|
|
|
Halere, inork ez
|
daki
zenbat neskatxa lurperatzen dituzten etxeko larrainetan edo junglako lapardietan. Eskualderik behartsuenetan mirariz bezala atera liteke bizirik neskatxa bat.
|
|
|
‘Batzuek uste dute, ez
|
dakit
zenbat milioi mende barru eguzkia itzaliko denean lur guztia izango denaren antza duela Antarktika honek. Eguzkia amatatzean mundua izoztu eginen da, izotza mundu guztian zehar hedatuko da.
|
|
|
N: Oi, Samuel, ez dakizu nola..., ez
|
dakizu
zenbat...
|
|
|
Ez
|
dakit
zenbat jende baliatu zen Larramendik sortutakoez, ikerlana atzera baitabil hemen ere. Nolanahi ere, diodan bidenabar, Hiribarren, Eskaldunac poeman eta beste zenbait bertso lanetan, ez zen segiziokoa izan4; Agirre Asteasukoa, bere betiko neurri jakinean, berriz, bai:
|
|
|
Hizkuntzari bagagozkio, aski da Sabinen beste hura gogoan edukitzea: kaltegarriago dela arrotz batek euskaraz ikastea ez
|
dakit
zenbat euskotarrek euskaraz ez jakitea baino. Hor ere," euskotartasuna", dakigun oinarrietan finkaturikako zera, nagusi zen" euskalduntasunaren" aldean.
|
|
|
Neronek
|
dakit
zenbat bider egin dudan huts hartu nuen bidean. Beude hor barkakizun ez direnak, ez baitute barkatzerik.
|
|
|
Filosofiak ematen dizkigun arrazoien gaitzespen hura sendoagoa da gaur nigan. Eta zientzia aldetik, emaztearen benetako izaera objektiboa —eta bere subjektiboa— nigana heltzen dela, nire buru eta gogoraino, ez
|
dakit
zenbat mezulari eta mezuren (fisikazko, biologiazko, psikologiazko eta abarren) bitartez, eta nik zuzen eta osorik eskuratzen bururatzen dudala, hori baiestea ez dagoela uste dut inoren zentzumenetan edo adimenean, lehentxeago esan dugunez. Ez dago inongo zientziatan.
|
|
|
Ez
|
dakit
zenbat geltoki pasa nituen tren madarikatu hartan goragaleak erasan zidanerako. Denbora motel pasatzen zen nire burutik.
|
|
|
Ez
|
dakit
zenbat denbora pasa zen berriz ere begiak ireki nituenerako; baina Mantxola komisarioa bertan zegoen. Ni han egongo ez banintz bezala jokatzen zuen; erabat lanpetuta zirudien eta, etengabean, sartu eta atera egiten zen folio mordo bat eskuan; gorbataren korapiloa guztiz zabalduta zeukan eta mahuka hutsik zebilen.
|
|
2002
|
|
|
Harrera oso ona izan du lan honek, dagoeneko ez
|
dakit
zenbatetan taularatu dugun. Irailean Katalunian aurkeztuko da, katalanez.
|
|
|
Argi dut 1.200 hautetsi horiek bat egiten dutela esandakoekin. Arazoa argazkiarena baldin bada konponduko dugu, hori da errazena,
|
badakigu
zenbat garen eta zer pentsatzen dugun
|
|
|
Katona irakasten zidan. Ez
|
dakit
zenbat urterekin ikasi nuen irakurtzen, baina gogoratzen dut oso umetan okindegira joatean mostradore gainean jarri, eta nola esaten zidan" ea, irakurri hau". Nik aisa irakurtzen nuen.
|
|
|
Eta kontuan harturik zenbaezinak direla egunero egunero sortzen ditugun zabor motak, hamaika lan berezi aurkituko dituzue aldizkari honetan. Adibidez, ba al
|
dakizue
zenbat txerrikeri aurkitu zituzten Londreseko metroan dauden eseraulki ustez garbietan. Edo zein ote den «ESETÉ»ra idazten dutenen zikinkeriarik kilikagarrienak?
|
|
|
Guretzat hain da elementala, nola ezin gara ados jarri gai honetan? Mundura atera zaitez eta esan ezazu" tortura kasu batzuetan erabiltzea zilegi da, hor daukazu ez
|
dakit
zenbat emakume hil eta bortxatu dituen halako, eta hura aurkitzeko behar balitz, erabili egin litzateke". Nola defendatuko duzu tortura, gizona?
|
|
|
Azkuek atsekabetxu hori iruntsi, eta berrogei lerro inguru ez
|
jakin
zenbat barriro asmau eta idatzi zituan. Kendu behar eban zatiaren truke.
|
|
|
Teatru lanak, jaungoikoa lagun, zientu erdi baino gehiago. Ipuinak, olerkiak, kantak, histori gaiak, artikuluak... ez
|
jakin
zenbat.
|
|
|
Lan harremanen konplexutasunaren muina langileak alokatzen duena aurretiaz zehaztua ez egotean datza. Bere lan indarra alokatzean, langileak
|
badaki
zenbat irabaziko duen, baina errenta hori irabazteko zer egin duen ez (zehazki behintzat). Enpresariak, bestalde, gizalegez lor daitekeen guztia erdietsi nahi izango du; baina gizalegez eska daitekeena definitzea eta arautzea ez da erraza.
|
|
|
Ulertzekoa denez, ezin ditugu
|
jakin
zenbat erdarazko artikulu argitaratu zirenbai hemengo bai kanpoko erdal aldizkarietan (gaztelaniaz, frantsesez, ingelesez, etab.).
|
|
|
Tesaliako hiria da Farsalia, eta hor garaitu zuen Zesarrek Ponpeio. Hamar liburu ezagutzen ditugu, eta ez
|
dakigu
zenbat gehiago idatzi nahiko zukeen.
|
|
|
Kasu honetan ere ezin izango duzu egin, Ogasunak berriro uste baitu ohiko etxebizitza duzula. Zalantzak sortzen dizkizun beste kontu bat da
|
jakitea
zenbat diru eman dezakezun urtebetean etxebizitza kontu batean. Egia esan, ekarpenetan ez dago mugarik.
|
|
|
Amagandiko edoskitzeak arazo bat du: ez
|
dakigu
zenbat esne hartzen duen haurrak, biberoiekin gertatzen den bezala; horregatik, ama asko kezkatzen dira, eta, kasu batzuetan, esne artifizialetara ere jotzen dute. Bularreko haurrak behar adina ematen duen jakiteko, nahikoa da baskula begiratzea; izan ere, bularra besterik jasotzen ez duen haur bat 120 g igoko da astean lau hilabetera, eta 85 g tik 142 g ra astean sei hilabetetik hamabi hilabetera, Pediatriako Akademia Amerikarrak egindako azterketen arabera.
|
|
|
Hala, azken 30 urteetan, mundu osoko baleontzi baleazaleek 426.800 balea baino gehiago harrapatu dituzte; horietatik 21.500 baleak 1986ko urtarrilean zetazeo horiek ehizatzeko debekua ezarri zen, eta indarrean jarraitzen du. Datu fidagarri bakarrak dira; izan ere, Greenpeace Españako ozeanoen kanpainaren arduradunak, María José Caballerok, azaltzen duenez, oso zaila da
|
jakitea
zenbat hiltzen diren itsasoak degradatzen ari direlako. Erakunde horrek eta Baleak eta Izurdeak Kontserbatzeko Elkarteak egindako kalkulu batzuen arabera, hegoaldeko hemisferioan ugalduko diren baleen populazioa 1.200.000 ale ingurukoa da, eta balea grisa, balea urdina eta balea frankoa dira arrisku handieneko espezieak.
|
|
|
Greenpeacetik azaldu dutenez, hegalaburra itsas zabalean harrapatzen dute, eta, gero, sare hesi batzuetara eramaten dute, han gizentzen baitituzte. Horrela, esan dute ezin dela
|
jakin
zenbat arrain harrapatu duten, zein adinetakoak diren eta estatistika azterketa serioa egin. Bestalde, gizentzeko granjetako arduradunek ukatu egiten dute jarduera horrek espeziea murrizten laguntzen duela.
|
|
|
Eskualdeko alebinaje zentroak izokina aztertzeko eta, batez ere, basoberritze kanpainen jarraipena egiteko balioko duen gailu bat ezartzen ari dira. Helburua da
|
jakitea
zenbat izokin itzultzen diren jaioterrira, eta itsasoan bidaiatzen dutenean nora joaten diren. Quintanako arrainkumeen zentroa, Las Mestas del Narcea arrantzaleen elkarteak kudeatzen duena, 15.000 arrainkume markatzen ari da egunotan.
|
|
|
Hala, egokia dirudi legeriek patogenorik gabeko deskribapena ez sartzea, eta horrek nahasmena eragin dezake eta lortu ezin den helburua sor dezake. Era berean, ezinbestekoa da balorazio estatistikoak dituzten kutsadura mailak ezagutzea, bestela ezin baita
|
jakin
zenbat lagin analizatu behar diren patogeno bat aurkitu ahal izateko eta hori normala den ala ez. Ikuspuntu horretatik, beharrezkoa da hitz egiten hastea ez patogenorik batere ez dagoela, baizik eta kontsumitzaileen osasunerako arriskurik ez dakarten patogeno mailak ezagutzen.
|
|
|
Peiok 1O urte zeramatzan zerua osorik ikusi gabe. Kartzelako barrek napa beltza zatitzen zuten xarma guztia kenduz. lritsiko da eguna, non kalpar distiratsu horiek inguratuko hauten bien artean oztoporik egon gabe, ari zen pentsaketan, kaiola honetatik hegaldatuko haizena askatasunari buruz,, sakeletik familiaren argazkia atera eta hari begira,
|
bazenekite
zenbat maite zaituztedan; izarrak zeru beltza baino gehiago argitzen duzue nire bihotza! eta bakarrik iraun, ezin duk egoera honetan jarraitu, hi ere pertsona haiz eta bizia merezi duk Zeinek esan behar dik hiri non ala norekin bizi behar haizen?
|
|
|
Burugogorrak halakoak! Itsuegi ibili nahi izan duzue ez
|
zakiat
zenbat urtetan. Erosoago egiten zitzaizuelako.
|
|
|
Gainera, mutil mordo bat ezagutuko dun. Ba al
|
dakin
zenbat dauzkanan atzetik. Nik baino gehiago, agian –irribarre txikia atera zitzaion Alazneri, baina serio jarri zen berehala– Imanol segituan joango zain burutik.
|
|
|
–eta ikusi zuenean aho zabalik geratu nintzela, tutik ere ulertu ez niolako, erantsi zuen–: Hik ba al
|
dakik
zenbat ziren errege magoak?
|
|
|
–Ez
|
dakizu
zenbat sentitzen dudan, Pantxike, baina...
|
|
|
Eta ihes eta ihes egin nuen, egun batean eta bestean, ez
|
dakit
zenbat denbora. Ez nintzen sartu herrietan ez hirietan, zergatik nire orein itxura harekin beldurra neukan, jendeak ikusi eta tiro egingo zidala.
|
|
|
Hartarainoko zirrara eragin zidaten hitz haiek. Ezagutzen nuen pixka bat nire semea, eta
|
banekien
zenbat kostatzen zitzaion barruko gauzak aditzera ematea. Sumatzen nuen egoerak oso berezia behar zuela izan haren barruan, eta laster konprenitu nuen, haren haur munduak krak egin zuela, haren barne defentsa guztiak hautsi eta babesik gabe utzirik.
|
|
|
Aulki batean eseri eta negarrez hasi nintzen, malkoak isurtzeari irizten diodan ahuldadeari buruzko kezkarik gabe. Ez
|
dakit
zenbat denbora egingo nuen hala. Astiro, inguruaz jabetzen hasi nintzen.
|
|
|
Eztandak, tiro hotsak, biraoak. Aitak ez omen
|
daki
zenbat denbora egin zuten gorderik, arnasa ere hartzeko beldurrez, bihotzak kolkoa zulatu beharrean. Etxeratu zirenean, ez zioten ezer kontatu inori.
|
|
|
Ez
|
dakit
zenbat denbora egingo nuen horrela, arreta egongelan jarrita. Ez dakit loak hartu ninduen ere.
|
|
|
Ez
|
dakit
zenbat denbora egin nuen  gorpuaren aurrean, odolak zoruan utzitako orbanari begira.
|
|
|
Bide batez: ez
|
dakit
zenbat hartzen duen, eta berdin zait une honetan, baina pentsatzen dut euskaraz argitaratzeagatik hartuko duela diru hori. Horregatik nire harridura egunkari honen aldaera ingelesez ere(!) ikusi dudanean Interneten [16].
|
|
|
Gure izar nagusi Eguzkiaren handitze eta eztanda ziurrarekin bezala gertatzen zait: zertarako arduratu, gure bolatxo triste hau hondar izpi bihurtuko duen pum hori hemendik ez
|
dakit
zenbat milioi urte barru gertatzen bada. Badago kontsolatzen denik pentsatzen gure ondorengoek, progresuaren indar miresgarriak bultzatuta, asmatuko dutela fisikaren patuari ihes egiteko bideren bat, izarrarteko emigrazioa, kasu; baina hori espekulazio hutsa da, hots, agian gauzatuko da, agian ez.
|
|
2003
|
|
|
Bozemailearen hasierako triunfalismotik otsailaren hasierako errealitatera. Bi edo hiru mila tonako orban handi batetik gaurko ez
|
dakigu
zenbat tona duen laurehun bider laurehun orbanez betetako eremu batera pasatu gara. Aldundiek kontratatu dituzten enpresek garbiketa egiten dute, baina bakarrik hondartzetan (kostalde osoko %8); eta bitartean haitzetan eta itsaslabarretan ez dakite zer egin.
|
|
|
J. M. JUARISTI. Ez da alde bakarreko eskema, inolaz ere. Baina hori baino lehen, denok ohartzen gara bizi dugun egoera politikoaren larritasunak ezin dezakeela itxaron ez
|
dakit
zenbat hamarkada gutxieneko oinarri batzuetan ados jartzeko, amaierarik gabeko sukalde lanetan aritzeko. Batetik, hauteskundeak irabazi eta urte berean, politika orokorreko Legebiltzarreko jardueran, lehendakariak hainbat gauza iragarri zituen:
|
|
|
Azkenean esaten duzu: " Aizu, zure semea astean ez
|
dakit
zenbat egunetan uzten didazu, gainera asteburutan hara eta hona ibiltzen dut, eta ludotekara eramateagatik hamar mila pezeta kobratzen badizute isilik egoten zara, eta klubera ekartzen duzunean exijitu egiten duzu: eman diezaiotela arropa, eman ez dakit zer..."
|
|
|
Armeniarrek ez dute elkarterik osatzen, ez ditu inork zerrenda ofizialean ezartzen, ez dute erregistro agiririk. Ezin, beraz,
|
jakin
zenbat diren. Diote, 800.000 eta milioi bat artean daudela Ameriketako Estatu Batuetan, horietarik 400.000 Los Angelesetan.
|
|
|
Ez dira konturatzen zer nolako «mesedea» egin dioten Julio Medemen film berri honi, zer nolako promozioa «Euskal pilota»ri. Ez
|
dakite
zenbat jende jarri duten pelikula ikusteko irrikan. Honezkero hasiko ziren pentsatzen, hainbatetan bezala, «hobe isilik egon».
|
|
|
Ezin da ahaztu inpresio hura, amamak gure aita besarkatu egin zuen eta ez
|
dakit
zenbat minutuz egon zen besarkatuta. Eta gurekin berdin.
|
|
|
Eta hor dago ñabardura. Ez
|
dakit
zenbatek bereizi ahal duen hori. Baina uste dut gure eginkizunaren zuztarra hori dela.
|
|
|
Ander Manterola abadea izango da, aurrerantzean, Bizkaiko Eleizan euskal jakintza guztiaren ardura nausia izango dauana. Zuk neuk bestean ezagutzen dozu Ander gurea, eta
|
badakizu
zenbat lan eder egin dauan horrek arlo honetan, Seminarioko Liburutegiaren eta Udako Euskal Ikastaroaren bitartez, batez be.
|
|
|
Harrezkeroko guztian, hamaikatxu arrapalada eginak gara biok alkarregaz euskal gaietan! Beti alkarren lagun, bata bestearen miresle ta bultzatzaile, nok
|
jakin
zenbat aldiz lankide, euskal zaletasunean bihotz bateko, eretxietan antz antzeko, asmoetan sutsu ta neurribako...
|
|
|
Gogotsu eta eten barik. Aldizkarietan argitaratu dituan artikuluak batek
|
badaki
zenbat diran! Berak be ba ete daki?
|
|
|
Eta ez daiguzan ahaztuta itxi Bilboko Eleizearentzat egin izan dituan itzulpen ugariak, batez be Eleizbarrutiak eratutako Batzar Nagusi haren urte luzeetan. Zenbatek daki orduko itzulpen guztiak eta Jaungoikoak
|
daki
zenbat paper zabaldu zan orduan! Martinek euskeratu zituala. Bermeon parroko egoala, Udaleko itzultzaile be izan zan luzaroan.
|
|
|
Alderdi batzuk baino ez aitatzekotan, horra hor irrati mundua. Nok
|
daki
zenbat ahalegin egin izan dituan Olazabalagak euskerea Arrateko eta Bilboko Herri Irratian sartzeko. Zuzendariei eskabidea egiten ekin eta ekin, hizlariak bilatu, gaiak eskaini, berak be bere grabazinoak eta alkarrizketak ekarri, herrietan propagandea zabaldu...
|
|
|
Kontetan deutsudanean ez deustazu sinistuko... Ez
|
dakizu
zenbat kostau jatan orain arte zuri ezer esan barik eukitea, baina hasieratik entzun ezkero ondo adituko dozulakoan nago.
|
|
|
Adibidez, populazioaren %44k baizik ez
|
daki
zenbat euro diren hiru milioi pezeta eta %3k soilik kalkula dezake gutxieneko zehaztasun batez zenbat pezeta diren 500 euro (83.000 pezeta, hor nonbait), nahiz eta eragiketa hori soil soila izan (mila euroren erdia, alegia) eta balio horretako billete berariazkoa egon.
|
|
|
Amazonia, gaur egun, elkarrekin erlazionatuta diharduten ekosistema ugariren multzo handia da eta, esaterako, oraindik ez
|
dakigu
zenbat landare espezie dauden animali espezie bakar baten menpe, baina seguru dakigu animali espezie bat desagertzeak horren menpeko landare asko desagertzea ekarriko duena, eta alderantziz.
|
|
|
Euskaldun Fededun, Jainkoak
|
daki
zenbat aldiz entzun ahal den, orobat frantsesen. Catholiques et Français, famatuari zor genion euskal herritarrek erramolde hori, eta ez naiz baitezpada esaldi hori berpiztu beharrez ariko, baina iduritzen zait hausnarketa hauek bururatzean, hitzaldiño hau ere, duela zenbait urte prestatu nuena, Donostiar apezlagun batek eskaturik, hemen berriz ager nezakeela, ene barneko berri jakin gura duenari emaiteko baizik ez balitz ere.
|
|
|
Nahiz eta gaiari buruzko azterlanak falta diren: alergenoa ehuneko ehunean saihesteko ezintasunaren aurrean, ez
|
dakigu
zenbat gluten den gaixotasunaren sintomak eragiteko gutxieneko dosia. Gaixotasun zeliakoa edo glutenarekiko intolerantzia, besteak beste, nekea, beherakoa, desnutrizioa eta hezurretako mina eragiten dituena, da gutxien diagnostikatutako arazoetako bat, eta jotzen da 300 indibiduori eragiten diela, eskualde geografikoaren arabera.
|
|
|
Hona hemen salerosketa kontratua sinatu arte eman ohi diren urratsak. Hemen ez da kontuan hartzen salerosketa banaka aztertzeagatik finantzazioa bilatzea (beste artikulu batzuetan aztertzen da), baina suposatzen da, inolako ordainketarik egin aurretik, finantzaketaren bideragarritasuna aztertu dela eta, beraz,
|
badakigu
zenbat ordaindu daitekeen gehienez etxebizitza bakoitzeko. Salerosketa kontratua sinatu arteko urratsak 1) Eskari eta aukera bakoitzerako egokia den etxebizitza bilatzea.
|
|
|
desagertu ez ezik, uste zuten bezala, hainbat ale bizi ere badira. “Ez
|
dakigu
zenbat eta non dauden zehazki, baina frogak ditugu”. Lurrean egindako zenbait aztarnak argazkiak atera eta beste felido batzuenekin konparatzea lortu dute, eta ondorioztatu dute ez datozela bat inorekin.
|
|
|
“Gutxienez lau lehoinabar desberdinen arrastoak ditugu. Orain, berehalako helburua da
|
jakitea
zenbat diren eta non dauden zehazki”, dio Domenechek.
|
|
|
Gero, dena lehengo bezalakoa izango da langilea oporretatik abiatu aurretik; izan ere, funtsean, dio Garcíak “ohitura animaliak gara”, eta, azkenean, berandu edo goiz egokitzen gara egoera berrira. Aurreikusi ezin dena da
|
jakitea
zenbat pertsonak pairatzen dituzten arazo horiek lan munduan sartzean. Zifrak %35 dira.
|
|
|
Isildu egin zen orduan Mercedes; sabaiari begiratu, eskumako galtzerdia altxatu eta jarraitu egin zuen. Anaien jokoan, esan zuen, kontuan hartu behar dira ordua, eguraldia eta ez
|
dakit
zenbat gauza gehiago. Jokoa oso oso txarto azaltzen ari zelako inpresioa zuenez, gauzak astiroago azaltzea erabaki zuen Mercedesek, eta esan zuen" Esan nahi dut diferente mugitzen dela pieza bat, esaterako, goizeko hamarrak eta bostean edo arratsaldeko seiak eta hogeita hamahiruan eta, ordu berbera izan arren, ez direla piezak berdin mugitzen eguzkia dagoenean, lau gradu daudenean eta haizea iparretik datorrenean".
|