|
2000
|
|
|
Erasok dioskunez," halako datuak gutxiago edo gehiago sinesten dituzu, nahiz eta manipulatuta ote dauden susmoa ere aipatzen den. Beraz, xehe mehe non gauden
|
jakin
nahi genuen". Halaxe, bi etxe hauen entzule azterketaz aparte, enpresa pribatu batekin galdeketa bat egin eta emaitza horiek berretsi ez ezik, audientzia hobea ere eman die.
|
|
|
Eta hala bete nuen, Gasteizen elkarrekin bazkalduz. Nire iritziak
|
jakin
nahi zituen nonbait, eta nire karguaren arabera nola jokatzen nuen adierazi nion. Administrazioaren aurrean hiritarren alde legea zuzen betearaziz, hor agertzen nituela nire iritzi zuzenak eta ez bestetan.
|
|
|
Egiazko historiagileentzat esan beharrik ez nuke Nafarroari buruzkoan Arturo Campión-en Navarra en su vida histórica (1929) eta José Yanguas y Miranda-ren Historia de la conquista del reino de Navarra por el Duque de Alba, general del ejército del rey Fernando el Católico (1843) ezagutu beharrekoak direla gai hauetaz zerbait
|
jakin
nahi duenarentzat. Horietan lekukotasun zehatzez irakur dezakegu zein sartu zen indarrez, su eta gar, hainbat herritan heriotzak eginaz.
|
|
|
Ezpairik gabe esan nezake mendi horietan hainbeste ibili garen euskaldunontzat ez dela horretaz zalantzarik. Baina, zerbait sakonago
|
jakin
nahi dutenek, arren, jo dezatela Joan Coromines en Estudis de Toponímia Catalana() bilketa oparo eta ikerlan bikainera.
|
|
|
|
Jakin
nahi duenarentzat, hor daude lekukoak. Beraz, zergatik ez kezkatu gaur egun gertatzen ari denaz?
|
|
|
Horretaz gehiago
|
jakin
nahi duenak, gogorik baldin badu behintzat, beste agiri batzuen iturriak ere aurki litzake. Adibidez, Eusko Ikaskuntza erakundeak bere sorreratik laster argitara eman zuen liburuxka interesgarri bat:
|
|
|
gai, gertaera eta pertsonaien izaera, jatorria, Euskal Herriarekin zuten lotura edo eragina, hizkuntza eta bestelako datu batzuk. Honekin hauxe
|
jakin
nahi genuen, funtsean: zeinerreferentzia eremu islatzen dute egunkariek nagusiki, eta nolako Euskal Herria erakusten dute? 13
|
|
|
Erreferentzia eremu nagusiak (Euskal Herria, Espainia eta Frantzia) egunkarietanzein gairen inguruan egituratzen diren ikusi ostean, azter dezagun orain nola eraikitzendiren Euskal Herriaren barneko erreferentzia eremuak. Hots,
|
jakin
nahi duguna hauxeda: zeri buruz mintzatzean islatzen digute egunkariek Euskal Herriaren osotasuna. Edo zein izaera du Euskal Autonomia Erkidegoak?
|
|
|
gure asmoa ez da egunkariek Euskal Herriaz eraiki duten irudiaren azterketahistorikoa egitea, une jakin batean dagoen errealitatea hedabideetan nola islatzen denikertzea baizik. Une hori ez-ohikoa edo berria bada, berripaperek ez ohikotasun edoberritasun hori jasotzen ote duten edo nola interpretatzen duten
|
jakin
nahi dugu, datuenbilketa eta azterketaren bitartez. Eta horixe eskaintzen digu oraingo azterketak.
|
|
|
Entzunaldiak egiteko irratilari talde bat izatea garestia izan arren, emaitzak on onak izan daitezke. Gainera, zerbitzu honetaz baliatzeak irrati baten profesionaltasuna adierazten digu; nork ez ote die benetako profesional deitu, beste irratiek edo telebistek oraintxe bertan zer dioten
|
jakin
nahi duten irratilariei. Hori gorabehera, entzunaldiak maizegi egiten badira, paranoiak sor daitezke irratilariengan.
|
|
|
Hala ere, komenigarria da iturriak aipatzea. Sinesgarritasuna lortzeko edo entzule askok iturriak zeintzuk diren
|
jakin
nahi dutelako, kazetarioi ez zaigu ezer kostatzen iturria zein den esatea. Ordueroko albistegi laburretan, buletinetan, hasieran edo amaieran aipatu ahal da iturria.
|
|
|
Eta nora egingo dut ihes, Irlandara ez bada? Ai!, ondo idazten
|
jakin
nahi nuke sentitzen dudan zirrara zelakoa den azaltzeko, baina argazkietan hainbeste bider ikusi dudan lurralde horrekin topo egiteko zorian nagoela pentsatze hutsak zoratu egiten nau. Ez dakit, guztiok izaten ditugu idealizazioak, eta neuk ere Irlanda bat daukat buruan.
|
|
|
Baina antsiaturik igartzen zaitut, jaun André, zeren, Salamancan zerbait kontatu banizun ere, orain oro
|
jakin
nahi baitzenuke —hau, hori eta hura, eta xehetasun guztiak—, kolpe batez. Ordea, noiz eta historia baten korapiloak kolpe batez laxatu nahi baititugu, aldiz, are gehiago korapilatzen dugu hura, eta has nadin, bada, haien bat banaka laxatzen, geroko luzamendutan eta gibelamendutan ibili gabe.
|
|
|
‘Non dago...? ’ Baina aitonak, ene lehen oldarraldian gibela egin ondoren, ez zian bigarrenean berdin gertatzerik nahi, eta erran zidaan: ‘Zertarako
|
jakin
nahi duk. Ez haut, bada hi ere protestant izanen... ’ Baietz erraiteko gogoa etorri zitzaidaan, baina ihardetsi nioan:
|
|
|
‘Ez. Bakarrik
|
jakin
nahi dut hain beltza izan ote zen gure etxeko ardi beltza’ ‘Protestant guztiak dituk, berez eta izaitez, ardi beltzak’, haserre iduri egin zidaan. ‘Ordea, berorrek erran dit ezen izeba Joana emazteki ona zela, nahiz eta... ’ Eta ene hitzak aditu bezain sarri, aitonak muturra okertu zian, eta bere keinu hartan ohartu ninduan ezen bigarren aldiz harrapatu nuela.
|
|
|
—Nik aitari aditu diot, ordea... Eta
|
jakin
nahi nuke zer erran nahi duen.
|
|
|
Berori beti hain argia! Gainerat, esker oneko ere egon genuke, zeren heriotzak konfesaturik harrapatu baitu, eta
|
jakin
nahi nuke zer gertatuko zitzaion, baldin bertze itsas portu horietan harrapatu izan balu...
|
|
|
—Aita hil zaigu, Mattin hil zaigu, eta zu zaitugu orain herederoa eta etxeko gizon bakarra —erran zidan— Baina Jainkoaren deia ere tartean dago, eta
|
jakin
nahi nuke ea oraino apez izan nahi duzunetz...
|
|
|
" Aizak, Piero, Florentzian eta Italian lehen mailako anitz artista izan duk, eta ulertzen diat, haien koadro eta freskoetarik ikasteko asmotan, hango eta hemengo elizetarat, basiliketarat eta bertzelako edifizioetarat joan nahi izaitea, Domenicorekin lana akabatu ondoren. Baina, pintura zer den
|
jakin
nahi baduk, kasu egidak: hoa Vaticanoko Capella Sixtinarat, Michelangeloren maisu-lanaren ikusterat, zeren eta hura bertze gauza bat duk:
|
|
|
Baina aita jesuitak gehiago
|
jakin
nahi zuen, eta bertze egun batean, hark propio eskaturik, Pagabasoko leizerat eraman nuen.
|
|
|
—Zu zaitugu etxeko jauna, Martin —ihardetsi zion amak—, eta zuhaurk erabaki behar duzu hori, baina ene iritzia
|
jakin
nahi baduzu, hauxe duzu: zure anaia, erlijioneaz denaz bezainbatean, leizearen ertzean dabil eta leizerat eginen du azkenean... eta Maddalenekin dabilen bezala ibiltzea, bertzalde, irain hutsa da etxegoiendar guztiontzat, zeren goia behearekin nahasten denean, badakizu...!
|
|
|
Baina gai hauetan gu baino adituagoa diagu aita Bartolome, hire aita spirituala —eta, pausa labur bat eginik eta aita Bartolomeganat jiraturik, segitu zuen—:
|
Jakin
nahi nuke, beraz, zure iritzia, aita Bartolome...
|
|
|
Eta, Fernando Pachecoren erranetan, indiar gorri guti batzuk ez bertze guztiak gaixto ziren, zeren hezgaitzak eta moldagaitzak baitziren, bihurriak eta maliziatiak, eta oihanean sarturik segitu nahi zuten, giristinoen eta gizon zurien erranetarat plegatu eta makurtu gabe... eta indiar horiak, aldiz, onak, zeren kontzientziaz sinpleak, plaunak eta maliziarik gabekoak baitziren, eta zeren harat joan ziren giristinoen zerbitzurat bizi baitziren bai hango eta hemengo misionetan eta bai inguruetako etxaldeetan ere, giristinotasuna onartu edo onartzeko bidean zeudela. Eta erran zigun, halaber, ezen deus gehiago
|
jakin
nahi bagenuen, elizarat joaiteko eta galdetzeko apez don Anselmogatik, zeina baitzen, beti ere Fernando Pa checoren erranetan, bere lagun handia.
|
|
|
—eta, bere soa bizkaitarrarenganat desbideratzen zuela, irritsu bezain insolent, gaineratu zuen—: Dena den, hire lagun horrek badik ezpata bat eta horrekin borroka haiteke, damu ez bahaiz... zeren eta
|
jakin
nahi bainuke zer koloretakoa den hire odola: gorria... edo zuria eta esnea bezalakoa...
|
|
|
Eta orduan bertze historia bat asmatu nuen, are harrigarriagoa zena baina honat ekarriko ez dizudana, kontu honekin gehiegi ez luzatzeagatik. Zeren eta halakoa baitzen ene injenioa eta halakoa ene imajinazinoa, Avilako santak etxeko erotzat zuena... baina
|
jakin
nahi nuke zer gertatuko zitzaion bizkaitarrari, baldin etxeko eroak asmatu izan ez balu puntu hartan erlikiaren historia hura...!
|
|
|
AMAK bere egia kontatu zidan eta orain enea
|
jakin
nahi zuen. Eta ikusi zuenean ezen ez nekiela nondik has, erran zidan:
|
|
|
Eta, segidan, eni beha paratzen zela, kapitainak erran zidan nola lau urte lehenago itsasoa utzi zuen, eta nola, handik gutirat, gure amaren bisita izan zuen, gutien igurikitzen zuenean... zeren gure amak baitzekien orduko ezen ni harekin ibilia nintzela hango eta hemengo itsasoetan barrena hainbat urtetan, eta zeren ene berri
|
jakin
nahi baitzuen, bere arimaren osasunarekin loturik zegoen kontu ezin seriosago batek hartarat bulkaturik...
|
|
|
—eta, ohartzen nintzelarik ezen, Nafarroa aipatu nuenean, harritu bezala egin zirela, aitzina egin nuen—: Baina, neure bizitzako historiarekin hasi baino lehen,
|
jakin
nahi nuke nor zareten zuek eta norentzat trabailatzen zareten, eta jakin nahi nuke, orobat, nor den zuen jauna eta nagusia, hari ene begirunea erakutsi ahal izan diezaiodan amoreakatik.
|
|
|
—eta, ohartzen nintzelarik ezen, Nafarroa aipatu nuenean, harritu bezala egin zirela, aitzina egin nuen—: Baina, neure bizitzako historiarekin hasi baino lehen, jakin nahi nuke nor zareten zuek eta norentzat trabailatzen zareten, eta
|
jakin
nahi nuke, orobat, nor den zuen jauna eta nagusia, hari ene begirunea erakutsi ahal izan diezaiodan amoreakatik.
|
|
|
Eta hurrengo galdegitea gaztelaniaz egin zidan, nola eginen baitzidan beti handik aitzina. Eta galdegite hura zen ene egoerari buruzkoa, zeren
|
jakin
nahi baitzuen zer egiten nuen nik Indietan eta zertarat etorri nintzen. Eta orduan asmatu nuen nola Nafarroan nengoela Antonio Ibarbia zeritzan kapitain ohi bat ezagutu nuen, El Doradoko mapa bat zuena, eta hargatik etorri nintzela harekin Indietarat, eta hargatik egin genuela Gorukik eta biok iragan berri genuèn oihan hartan barrena, baina ez genuela deus ere aurkitu ez irabazi... eta, are okerrago, zeren, batetik, kapitain ohia eritu eta sukar izugarri baten ondorez hil baitzen, eta zeren baitzirudien, bertzetik, ezen oihanean galdu ginela Santo Tomáserat itzultze asmotan ginenean, nahiz eta azkenean zorte apur bat ere izan genuen... edo zorte handia, hobeki, ez baitzen ahuntzaren gauerdiko eztula paraje haietan fama oneko bertze nafar bat ikustea, ezta gutiagorik ere...
|
|
|
Eta, han, mintzatu zen ama etxeko jaun andereekin, ekarrarazi zuten haiek zaldizaina, eta amak galdetu zion: ‘Rosak zurekin ihes egiteko asmoa du, baina
|
jakin
nahi nuke zuk harekin joaiteko asmorik ba ote duzun... ’ Zaldizainak burua beheititu eta erran zuen: ‘Hobeki pentsatu dut, eta uste dut nahiago dudala egunorozko ogia, egunorozko miseria baino’ Zer min eman zidaten haren hitzek, zeren zaldizainak promes egin baitzidan egun guti batzuk lehenago ezen zernahi egiteko prest zegoela, baita untzia hartu eta Espainiarat ihes egiteko ere, mila sakrifizio eta bertze hainbat buruhausteren artean, baldin zirkunstantziek hartarat bulkatzen bagintuzten!
|
|
|
Eta gizonak hura guztia erran zigun... eta aita erreus eta urduri jartzen hasi zen, zeren eta
|
jakin
nahi baitzuen batik bat nola ehizatzen zuen tigre hark eta nola erabil zitekeen hura ehizarako. Eta gizonak halako batean erran zion:
|
|
|
—Jaun Marcel, orainokoan isilik izan zaitugu, eta
|
jakin
nahi nuke zuk ere zer irizten diozun...
|
|
|
—eta, buruan bertze zerbait zerabilela eta irri malizios bat xuxentzen zidala, eratxiki zuen—: Baina gurasoen iritzia
|
jakin
nahi baduk, bazkalorduan izan zezakeagu horretarako okasinoa...
|
|
|
Eta bertze gauza bat:
|
jakin
nahi nuke nola doan zure esperimentua eta zertan akabatzen duten oiloaren babesean hazi ahattoek, paparaka edo kokorozka...
|
|
|
—Zertarako
|
jakin
nahi duzu hori?
|
|
|
—Baina nik
|
jakin
nahi dut...
|
|
|
Erlojuari behatu nion: zazpi minutu gelditzen zitzaizkigun eta oraindik gauza bat bakarra ere ez nion galdegin,
|
jakin
nahi nituenetarik.
|
|
|
—Ez —zuhur—, baina Urtxipiaren ordenagailuko unitatearen edukia aztertzen hasiak ote garen
|
jakin
nahi baduk, erantzuna baiezkoa duk.
|
|
|
Makineria pisuaren laguntza behar duten zientziaren edo pentsamenduaren eremu handi zabalak bezain maite zituen letra tiki zirtzilen goldeaz lantzen diren alor apalak, eta haietara biziotsuaren gutiziaz makurtzen. Ttipik guztiez guztia
|
jakin
nahi zuen, eta grina horri zion eskaintzen ikasketek, lagunarteak eta irakurraldi ugariek libre uzten zioten denbora. Batzuek seiluak, txanponak, fosilak edo tximeletak biltzen dituzte; hark, berriz, bere ingurukoen bizien zertzeladak metatzen zituen, taldeko gainerako lagunok nesken ondotik agertzen genuen irrika berean, baita arrakasta handiagoaz ere.
|
|
|
—Agendetan zer izen agertzen ziren
|
jakin
nahi zutela erran nahi duk? —nahita erabili nuen plurala.
|
|
|
Ohikoa den, normala,
|
jakin
nahi duzu. Bada, ez nizuke esaten jakingo.
|
|
|
Karmelok eta, ondorioz, Dabidek seguruenik Rubenekin dendan zer gertatu den
|
jakin
nahi luke, baina nekez jakingo du ez dela ezertxo ere gertatu; nekez jakingo du, azkenean, ez Clevelandeko jatetxean ez Grand Canyoneko jaitsieran aitortu ez nion guztia azaldu diodala (guztia, Karmeloren ibilerak eta helburuak salbu, ez baitut nahi bien arteko harremana inondik ere ozpintzea); nekez jakingo du nik burua Rubenen bularraldean pausatua egin dudala nire aitorpena, hark beso bat sorb...
|
|
|
" Henriren berri?", galdetu zuen Lazarok; oso harritua zirudien;" neuk emango diat", esan zuen;" neuk emango diat Henriren berri"; bat batean, serio planta eginez: " zer
|
jakin
nahi duk?", galdetu zion; zurrutaldi batean hustu zuen basoa, barran laga zuen;" ba al dakik", esan zuen," Henri eta biok ekipo berekoak ginela. Zera jakingo duk.
|
|
|
" oso... lagunak zineten?". " Baginen... lagunak", esan zuen Xanek, isildu egin zen; Raissak gehiago
|
jakin
nahi zukeen, Xanek ordea ez zuen besterik esan; kanpora begira, sor sor gelditu zen; samurtu egiten zuen euriaren hotsak; salako koloreek, Raissak ere samurtu egiten zuen; bere begiak hezetu ziren; Raissak agian nabaritu zuen, hasperen egin zuen; bera ere samurtuxe zegoen, eta hori agian beragatik zen, Xan apur bat aztoratu egiten zuena; halako kuraiaz: " etxe ederra duzu", esan zuen.
|
|
2001
|
|
|
Nobela klasikoetan berriz, pasa ditzakezu 40 orrialde deskribapenetan. Oraingo irakurleak ez dizu hori onartzen,
|
jakin
nahi du istorioa zeri buruzkoa den nobela horretan. Gaur ez dugu berdin kontatzen.
|
|
|
Torturarekin gertatzen den bezala: ezker abertzaleak salatzen du ia bakardadean,
|
jakin
nahi duenak tortura hor dagoela ondo dakien arren. Gertuko eskubide urraketa salatzen da, eta beste bandokoarenari muzin egiten zaio, zuzenbide estatuaren izenean, edo gatazkaren izenean.
|
|
|
Gero, oso zaila da zerbait aurkitzea, eta behin urteak joan direnean berriro hastea, mundu horretan sartzea, kosta egiten da". Hala ere, berak ziur
|
daki
nahi duenak urrunetik, nahiz fakultatetik, nahiz etxetik ere, ikasketak gaindi ditzakeela: " Goizean jaiki eta norbere buruari egunean zehar egin behar duena programatzen laguntzea da kontua.
|
|
|
Orduan, ikasleak, modu horretan inongo aurrerabiderik ematen ez ziolakoan, esan omen zion ez zeukala zertan bere ikasle izanik, ezeri erantzuten ez zionez. Orduan, rabinoak, behingoz, galdera batekin erantzun omen zion,
|
jakin
nahi zuela zertan bereizten zien ikaslea eta maisua. Ikasleak, orduan, harro erantzun omen zion, gure kasuan ezertan ez, zuk nire galderari beste galdera batekin erantzun diozunez.
|
|
|
Liburu honek alderdi askotatik aztertzen ditu gertakizunak, eta lan zehatza da, zorrotza, oso dokumentatua, irakurterraza, bizi diren protagonistekiko begirune handikoa... Benetan zer gertatu zen
|
jakin
nahi duenak ezinbesteko materiala du bertan.
|
|
|
"
|
Jakin
nahi nuke nork betetzen duen orain nik utzitako zelda...
|
|
|
|
Jakin
nahi nuke ihes egin genuenok benetan ihes egin genuen ala ihes egitearena bizitzen irauteko atxakia hutsa izan zen" (GP, 111)
|
|
|
"
|
Jakin
nahi nuke nork betetzen duen orain nik utzitako zelda" (P, 205)
|
|
|
Eta Eroski Taldea Fundazioak zer eskaintzen dien
|
jakin
nahi duten internautek beren eskura dute
|
|
|
Egoera horren aurrean legez zer egin daitekeen
|
jakin
nahi nuke.
|
|
|
Abizenak aldatzeko alabaren aitari baimena eskatu behar zaion
|
jakin
nahi nuke, harekin aurrerantzean ere ez dugu eta inongo harremanik izan nahi.
|
|
|
Aire konpainiak nolako kalte ordaina zor didan
|
jakin
nahi nuke.
|
|
|
Ezin dugu idatziz ezer frogatu eta bide judizialetik aurrera egitea merezi ote duen
|
jakin
nahi nuke.
|
|
|
Auzi hauek konpontzeko legez zer egin dezakedan
|
jakin
nahi nuke.
|
|
|
Alde eginiko gidari baten datuak
|
jakin
nahi badituzu, haren matrikula Aseguruen Konpentsazioko Partzuergora eraman dezakezu.
|
|
|
ANGELAk
|
jakin
nahi du zer gertatzen den.
|
|
|
Tomas, hemen. (?/?) Kiniela itzuli nahi dut eta
|
jakin
nahi nuke galdu zuen emakumearen telefono zenbakia. (?/?) Ez jardun, Lore, ez dut kiniela kobratu nahi.
|
|
|
Nire aurrean geratu zen eta, abestia bukatu zuenean, bufanda gorria baztertu, jakaren papar hegalean zeraman krabelin zuria oparitu eta nire ondoan eseri zen. Ez zidan galderarik egin, izena bakarrik
|
jakin
nahi zuen. " Teresa", esan nion.
|
|
|
Inori ezer esan gabe jaso dut, baina ez lapurretarako edo horrelako ezer. Eraztun hau norena den
|
jakin
nahi dut soilik, eta zergatik zegoen han."
|
|
|
‘Ez dakit, ’ esan dit Andonik. ‘Lehenengo, ea existitzen diren
|
jakin
nahi nuke. Eta ea neu ere existitzen naizen bide batez... ’
|
|
|
‘Goiori zer pasatzen zaion
|
jakin
nahi nuke. Begiak mindu arte irakurri dut eta, historia kliniko hori nobela bat da.’
|
|
|
(Kopatxoa kolpetik hustuz): Baina
|
jakin
nahi baduzu, eta gauzak argi geldi daitezen, lagun, nirea aszetismo intramundanoa da, alegia etika anti eudenomista, anti hedonista eta guztiz adkisizioaren aldekoa...
|
|
|
Bai, eta zer? Ez da hori
|
jakin
nahi genukeena, beste hau baizik: literatur euskaran agertzen al dira?
|
|
|
Ez dakit, halaz guztiz, ez zertan gauden ezta noraino heldu garen ere. Ba ote dugu, hau da
|
jakin
nahi nukeena, gure arteko Irakaskuntzako Langileak bil ditzakeenik. Gabe bagaude, badugu ordu horrelako zerbait sor  tzeko, bestek gure ordez sor dezan baino lehen.
|
|
|
Lotsatuxe gelditu nintzen behinik behin, duela hogei urtetsu, Cabezon de la Sal en, han mundu honetarako eta besterako gidari zirenekin batean bazkaltzen ari ginenean. Aski bizirik zebiltzan politika nahastetara jo genuen azkenean, ez nire gogoz, eta horra non
|
jakin
nahi duten  nongoa edo nongotarra naizen ni; nik, berriz, isilune labur bezain nabari baten ondoan," Gipuzkoarra" erantzutea aukeratzen, hoberik ezean edo. Eta oraindik ere aski dut orduan gertatuaz oroitzea orduko lotsa berritzeko.
|
|
|
Okerrena, zen, geroxeago ikusi nuenez, ez nuela inolako kezkabiderik. Erraz ager daiteke zer
|
jakin
nahi zuten galdatzaileek, eta zergatik. Mendiz haranzkoa ote nintzen ziren beldur, Burgos Palentzia aldekoa, maqueto bat beraz, bertako mintzaerarik jatorrenean esan ohi duten moduan.
|
|
|
Eta, zuek gaitzat eta aitzakiatzat harturik, zuen inguruan Euskal Herrian bizi bizirik dagoen ideia eta joera asko da aztertua edo ukitua liburu horretan. Anaitasuna aldizkariak
|
jakin
nahi lukeena da ea zuetako bakoitzak berari buruzko lanaz zer pentsatzen duen. Alegia, zuen zeuon iritziz egokiro aztertuak izan zareten ala ez, zuei buruzko azterketa hori zertan den zuzen eta zertan oker, ongi interpretatuak eta epaituak izan zareten ala ez.
|
|
|
Badakit, Euskal Herritik aski urruti bizi banaiz ere7, arazo hori" ikaragarri eztabaidatua" dela. Hona, berriz, zer
|
jakin
nahi nukeen: ea arazo hori non izan den eztabaidatua.
|
|
|
Ez karismarik eta ez ikazkinaren federik ez dugun Kanten ondoko batzuek besterik
|
jakin
nahi genuke. Kresala jaioterriko hizkeran (aski aldatuan, esan beharrik ez) idazteak berezko dirudi.
|
|
|
Oinetako lur hau ikara dabilkigu eta ez dira oraindik isildu dardara berrien aitzin gidari datozen trumoi hots ilunak. Etorkizunaren berri
|
jakin
nahi genuke eta, etorkizunari antzemango badiogu, gu baino gazteagoek gogoan zer darabilten igarri egin behar.
|
|
|
Inork ez bailuke galdetuko Micawber edo Rastignac en alde ala kontra gauden. Besterik
|
jakin
nahi dugu horien eta beste mila giza sorkariren aurrean: ongi itxuratuak eta moldatuak dauden, alegia, bizidunen bizia baino biziagoa gertatu ohi den egiantzik baduten.
|
|
|
Adimendu hori eta adimendu horri eragin zion lana zernahiz aritu zen eta zernahiri bide artean ez ezagunak zabaldu. Ez zeuzkan hiz  kuntzak ahazturik eta, hizkuntza kontuan,
|
jakin
nahi zuen euskara non koka Europakoen artean.
|
|
|
Kondaira ez omen da, inoiz izan zenez, errege, erregina, erregezko, handizki eta jauntxoen tirabirak lerro lerro ipintzea kontu kontari, nahiz eta gerra, ondorengo bake eta guduak bana banan aditzera eman. Ezin Txirritari gehiegizko sinesterik opa Cánovas zenbat tiroz hil zuten
|
jakin
nahi badugu. Kondaira, ordea, ez da holakoetan agortzen eta ez da Txirrita lekuko txarra ardurazko diren zenbait puntutan.
|
|
|
Ez da gehiegizko harrokeria, sinets iezadazu, baina, inoren obra zuzentzeko eta hobetzeko gogorik gabe, guk asmatu bagenu, egungo eguneko premietarako prest sortu bagenu, euskalkirik gabe sortuko genuen. Batasun hori zer den
|
jakin
nahi zenuke. Horrenbeste jende, hain aspaldidanik âeta alferrik, dirudienezâ horrezaz mintzatu ondoren, nola nahi duzu nik ezkutu sakon hori azal  tzea?
|
|
|
Alez ale, emanaldien informazioa emateaz gain, arte eszenikoetako lan berrien aipamenak, elkarrizketak, azterlanak eta beste gai asko jorratuz jantziz joan da Elorrioko inguru emankorrean argia ikusi zuen aldizkari hau. Eta, horrela, lau urte luzetan, nahitaezko errefe rentzia bilakatu da Euskal Herrian eszena gainean zer egiten den
|
jakin
nahi duen ororentzat. Esparru honetan zulo handia zegoen eta oso zaila zirudien era honetako informazioa ematen duen aldizkariak aurrera egiterik izateak, baina hileroko hitzordua txukun baino txukunago betetzen ari da.
|
|
|
–Zuk dena
|
jakin
nahi duzu! Uste dut ezetz.
|
|
|
|
Jakin
nahi nuke
|
|
|
|
Jakin
nahi nuke
|
|
|
– Kontraesanez jositako bertsio hura
|
jakin
nahi nuke.
|
|
|
– Aizak, hirekin dagoeneko nazkatzen hasia nauk. Jokin laguna duan aldetik haren berri
|
jakin
nahi huen. Ondo zagok!
|
|
|
Nola zauden
|
jakin
nahi dut.
|
|
2002
|
|
|
Horixe
|
jakin
nahi nuke nik! Neu harrituta gelditzen naiz askotan.
|
|
|
Jendeak gustukoa duena gehiago ezagutu nahi du. Aktoreen kasuan, benetan nolakoak diren
|
jakin
nahi du?
|
|
|
Bakoitzak lantzen duen ikergaia zer eremutan kokatzen den ikusi, eta lan horren pasarte interesgarrienak gehitu. Horrela, gai zehatz bati buruz gehiago
|
jakin
nahi duenak jakingo du nora jo».
|
|
|
Nire buruarekin bueltaka, lehen galdera horren haritik, galdetuko nuke interesatzen zaiguna zer ote den: jendeak pentsatzen duenak guretzako garrantzia ote duen, guri interesatzen zaigulako,
|
jakin
nahi dugulako nola erortzen garen hemen. Guri interesatzen zaigu jakitea nola kokatzen dugun gure burua Erriberako gizartean.
|
|
|
Funtsezkoa zen hurrengo galdera ere, antza denez, herri xehea euskara galduz omen zihoan-eta, nahiz eta azkenaldi hartan euskal literaturak gorakada handia egin izan. Eta ea zergatik literaturaren loraldiak euskara bizia indartzeko ondore hoberik ez zekarren
|
jakin
nahi zuen Bengoetxek. Are gehiago ausartzen zen mahaigaineratzera:
|
|
|
Hala izan bazen edo ez bazen, gauza da, gertakari miragarri frankoren egiletzat hartua dela geure Aztia, bere garaikideen ustez deabruarekin itunen bat egina zuen gizona. Baina hemen ezin ditugu denak aipatu, eta beraz, haren berri zabal
|
jakin
nahi duenak, Fultxo Crespo, Mikel Fernandez eta Josu Jimenezek Txalaparta argitaletxearen bidez plazaratu duten" Johanes, Bargotako Aztia" liburura eta CDra jo du, edo bestela, Interneten murgildu eta www.pnte.cfnavarra/bargotakoaztia/ orrialdeak dioena kontuan hartu.
|
|
|
Julenek eta Lauaxetak zalantza asko dituzte argitzeko. Euskal Gudarosteko komandantea izan zen poetak" gerra irabazi ala galdu genuen"
|
jakin
nahi du eta izugarri aldatu den Euskal Herriaren egungo errealitatea (politikoa, linguistikoa, kulturala,...) ezagutu. Julenek, berriz, zentzu bat eman nahi dio bere bizitzari, eta misterioski azaltzen zaizkion mezuetan Marga izeneko neska batek egiten dion gonbidapenari jarraituz, iraganean bizitu ezin izan zituenak nolabait gauzatzen ahalegintzen da.
|
|
|
Europako beste herrialde batzuetako zifrak
|
jakin
nahi nituzke datu hori baloratzeko, baina garrantzitsua eta positiboa da; krisiak zalantzan jarri zuen behi haragia eta mesfidantzak haragi mota guztiak harrapatu zituen.
|
|
|
Plusbalioa ordaintzera behartuta nagoen
|
jakin
nahi nuke.
|
|
|
Pertseok bere eskakizunari gogor eutsi zionean, konturatu ziren ez zutela beste biderik, eta, azkenean, esan egin zioten gazteari honek
|
jakin
nahi zuena.
|
|
|
Eta Pertseok,
|
jakin
nahi zuen hura esan bezain laster, errespetu handiarekin, begia hiru ahizpetako baten begi zuloan jarri zuen. Gero, eskerrik beroenak eman zizkien hirurei, hain adeitsu izan zirelako, eta, joan aurretik, agurtu egin zituen.
|
|
|
Kudeaketaren alorreko alderik garrantzitsuenetako bat komunikazioa da, ahozkoa nahiz idatzizkoa, zeren edozein erabakigintza prozesuren denbora etaenergiarik handiena hartzen baitu. Horregatik, unibertsitatean euskaraz zenbatahozko komunikazio egiten den
|
jakin
nahi dugu hemen.
|
|
|
Frantziako tradiziojakobinoak, baita ilustratuenak ere? erdiko zutabe handi batetik zintzilikatzendu sarea, gehienetan nazio estatuaren asmoa ordezkatzen dutenek erabakita etaaraututa, hori zer den
|
jakin
nahi duenak, Aznarren Gobernuak Espainiarakoaurkeztu duen Unibertsitate legea irakurtzea aski du?. Eredu, alderantziz, eusgune asko dituen sarea bultzatzen du, irekia da eta eskabide berrieiegokitzeko tradizioa du.
|
|
|
Komunikazio honetan ez dugu EHU/ UPV bakarrik gogoan hartu,, Euskal Herrian dauden zazpi unibertsitateak baizik.
|
Jakin
nahi genuen zer egin duten gureunibertsitateek, hau da, zer egin dugun guk unibertsitariook, euskal gatazkarenkonponbidea argitzeko lanetan, eta, aldi berean, alderatu gure ahaleginak munduosoko beste unibertsitateek egiten dituzten saiakerekin.
|