2000
|
|
Hau da, herriaren borondatea errespetatuko dela, dioena. Guk
|
bagenekien
ez zuela alde bozkatuko, garbi ikusi genuen PSE ez zela mugituko. Orain, PSOEko liderrek bozketaldiaz egiten duten interpretazioa entzuten dugu.
|
|
Gari Berasaluzeren ustez," hasierako ataletan kosta egin zaio irakurlea kateatzea baina behin lortu eta gero, nekeza izango zaio eleberri hau esku artean duenari liburua baztertzea." (Gara II) Jose Jabier Fernandezek, ordea, honakoa uste du: " Ondorioz, orrialde batzuetan narrazioa argi eta itzal hauen artean galtzeko arriskuan egoten da, nondik jo
|
jakingo
ez balu bezala. Argiaren eta itzalaren arteko bidea, garbia ez den neurrian, aurkitzea eta jarraitzea zaila izaten baita askotan." (Egunkaria)
|
|
Kolektiboen eremura joanik, eta esparru hartan koka daitezkeen nazio aldarrikapenak kontuan ez hartzeagatik hain zuzen, injustiziazko egoera gatazkatsuaklehertu izan dira behin baino gehiagotan, aipatutako arazo horiek estatuak beharbezala bideratzen
|
jakin
ez duelako.
|
|
Historiatik ikas dezagun. Badago nafar erregeek lotzen
|
jakin
ez zuten gauzariketa oker handia egin zutena: Euskara (Lingua Navarrorum) zabartu egin zuten eta okerhorrek ondorio tragikoak ekarri dizkio Euskal Herriari.
|
|
Eta inoiz izarren bati zure izena jarri badiot, barkatu mesedez. Agian kontsolagarri izango zaizu
|
jakitea
ez dudala pitorik gogoratzen, zeruko zein izar ote den horrela bataiatu nuena. Izar koitadua.
|
|
Liburua idatzi nuenean ihesi nenbilen erlijioa  ren itzal luzetik. Gaur ez dakit itzalik gabea izatera heldu naizen, baina
|
badakit
ez nukeela nire haurtzaroa kontatuko orain ia hogeita hamar urte kontatu nuen moduan. Nola egingo nukeen orain?
|
|
|
Badakit
ez duela asmo txarrez egiten, baina Dan oso jakinluze eta indiskretoa da. Berdin berdin galdegingo dizu egoera familiarraz, edo irabazten duzunaz edo daukazun auto markaz.
|
|
bi amorosek elkarri luzatzen dizkioten begirakuneak, elkarrengana hurbiltzeko duten joera eta modua niri gero eta adierazgarriagoak egiten zaizkit.
|
Badakit
ez duzula halakorik entzun gura, baina niri hala iruditzen zait eta halaxe diotsut. Amaitzeko, eta Rakelentzako mezuren bat idaztea erabaki baduzu, hona hemen Las Vegas en egongo garen hotelaren izena:
|
|
[Urrezko abarra, I bol., 237 orr.13 Jakina, herriak ez du benetan sinesten subiranoak halako botereak dituenik; subiranoak soberan
|
daki
ez duela halakorik, eta baldin eta ez badaki, ergela edo eroa da. Baina, jakina, bere boterearen ideia moldatuta dago, —herriaren eta subiranoaren— esperientziarekin bat etortzeko moduan.
|
|
" ez hintzen", esan zuen," behar zen garaian, behar zen tokian". " Niri", saiatu zen Xan," inork ez dit esan... nik... toki
|
jakinik
ez nuen..."; argudio haiek ordea, hain ziren ahulak, hain ziren lekuz kanpokoak, Xanen boza motelduz joan baitzen, azken hitzak berak ere apenas entzun ahal izateraino. Ez zuen behinik behin Bonifazio komentzitu.
|
|
" Harrezkero", esan zuen," guk ez diagu ikusi. Handik gutxira berriz, kasernako leherketa hura izan zuan eta... hi orduantsu atzeman hinduten ala?"; Xanek baiezkoa egin zuen;" ba, beharbada
|
jakingo
ez duana duk, Henrik egun haiek, edo aste haiek, ez zakiat, herritxo batean eman zituela, hemendik ez urruti. Eta, leherketa izan zen egun hartan, herri hartako ostatuan zela, ostalariari (nire ezaguna dena, nik hau berak esanda zakiat) esan ziola, tipo bat han bazterretan ostuka ikusi zuela; bere kusan ote zebilen; eta gure etxeko telefonoa eman zioan, edozer gertatzera guri abisu emateko"; apur batean isildu egin zen, gero jaiki egin zen eta:
|
2001
|
|
Azkenean, Filosofiarekin hasi nintzen".
|
Badaki
ez duela irteera lar izango, baina" gustuko dut filosofia eta lana izan, badudanez, bada aurrera".
|
|
Orain artekoak gazteleraz idatzi dituzte baina euskaraz, frantsesez edota ingelesez ere egin dezakete. Rosetekin batera, lau kolaboratzaile ari dira honetan, filologoak denak; eta etorkizunerako asmo
|
jakinik
ez duten arren, bizirik dagoen pertsona ospetsu baten biografia idaztea gustatuko litzaioke Roseti. Bitartean, Matahariren biografia prestatzen ari da, eta laster beste eleberri bat amaituko du:
|
|
Izan ere, behar bezala zahartzea horixe baita, luzaroago bizi eta astiaz gozatzea, helduarora iritsi aurretik ezinezkoa izan genuena, egin nahi izan ez genuena edo egiten
|
jakin
ez genuena eginez.
|
|
Horrela, ikaslearen egiazko premien arabera egokituko duzu gastua (hiztegi soil bat, adibidez, oraindik erabiltzen
|
jakingo
ez duen beste mardulago baten ordez).
|
|
Lasai,
|
badakit
ez duzula Rosamunda izena gustuko, pentsatuko dut besteren bat...
|
|
(Telefonoan) Imanolen amona naiz...
|
Badakit
ez duela zuekin lan egiten, baina oraindik deskontua izango dut... Ezetz?
|
|
1 Gauza errealak (jolasak, matematika, marrazki bizidunetako fantasmak) eta 2 Misterioak. Umetan ez nuen pentsatzen, ondo
|
bainekien
ez nituela misterioak ulertuko, arrebak pazientzia antojugarriz azaltzen bazizkidan ere. Misterioak ziren eta misterioak gozoak ziren.
|
|
Halantxe esan zion, euskaraz. Eta
|
jakingo
ez zuen ba! Ordurako denek genekien Ariane Zubietan, etxe alokatuan eta nabarmenki bakarrik bizi zela.
|
|
Horrelako eginkizunetarako ez dugu gure artean ez gogorik ez girorik izan. Erruduna nor den
|
jakiteak
ez du axola handirik, baina hori ondo jakinaren gainean dugula abiatu behar dugu bide horietatik.
|
|
|
Badakit
ez dutela, Jainkoari eskerrak, kristau demokrata guztiek horrela jokatu Txilen: onenek eta argienek ez, beharbada; bai, ordea, gehienek eta eraginkorrenek.
|
|
Madariagak dioenez: " Bere nobelak puska gaizki josiak dira, neurri eta itxura
|
jakinik
ez dutenak. Nola hasi eta non buka, nork daki?
|
|
Lan hori, orain, euskarari berari zor dio. Bidea hain ederki
|
dakienak
ez du noski gidari beharrik. Hauxe esatera ausartuko nintzaioke halaz ere:
|
|
Adiskidea gaizki omen zen: zinez behar ez zuen haragi meta batekin ordaintzera abian, pentsatu baino gastu gehiago obratzen ene errezibitzeko,
|
jakinez
ez nuela ardikia maite eta lo eskasez etorriko nintzaiola ez hain gose. Pagatzeko unean, begiak zuloetarik punpaz, Kaietenia ostatuak eman moltsa berdean lehor aski ez izanez, Visa txartela atera zuen.
|
2002
|
|
Zerorrek
|
jakingo
ez duzu; nik bai haren erantzun errea.
|
|
Basoan, ilargiaren eta eguzkiaren bideen berri izaten dugu, Basotx. Horraitio, ibaiek, errekak, iturriak hurrengo urtean urez ugari edo murritz izango diren
|
jakiterik
ez dugu.
|
|
Barre egin zuen. Besteek, Alex zela
|
jakin
ez balute, ez zuketen ezagutuko. Zeharo zargalduta zegoen; zurbil zurbil.
|
|
Amak ez zidan begirik kentzen.
|
Banekien
ez zuela normaltzat jotzen ni musika akademiara joatea, baina ez zen ezer esatera ausartzen. Aitak periodikoko zuzendariaren kontra jarraitzen zuen.
|
|
Edonola ere, istorio zahar arrunt bat, baldin esperientzia hark erre eta pipertu izan ez balu. Etxean entzundakoagatik
|
dakit
ez zuela porrota irensten jakin eta harreman gatazkatsuak zituela jendearekin; beti zuela auziren bat, udaletxekoekin ez bazen, irakasleren batekin edo guraso elkartearekin. Ahotsa bezain zakarra zuen behintzat jenioa.
|
2003
|
|
Baina existitzen badira, ziur Jorgeren antza dutela». Eta gizarteak bere aportazioa onartzen
|
jakin
ez duela ere badiote.
|
|
Probak egin eta diagnostikoa
|
jakiteak
ez du zerikusirik gaitzaren geroagoko balizko eboluzioarekin.
|
|
Chicagotik Euskal Herrira etorria zen James Jacob irakasle jaunarekin solasean nengoela, aldi batez, ateraldi hau egin zidan politologo horrek: Zuek ez
|
dakizue
ez dugula denok demokraziaren definizio bera erabiltzen: frantsesentzat zer da demokrazia?
|
|
Nolaz nire burasoek hori egiten ahal didate? Biziki ontsa
|
badakite
ez dudala Ahmet rekin ezkondu nahi. Zertako bizia eman didate?
|
|
" Artearen arrabal ilunetan ospearen argiraino iritsi nahirik pilatzen den jendailaren artean oso azkar bereizten dira miseriatik ihesi datozenak eta etxe onekoak, eta etxe onekoa zen Romain, zein etxetakoa zen inoiz
|
jakin
ez bagenuen ere –dio gaztetako beste adiskide batek– Esnobismoagatik murgildu zen beharbada hiriaren zabortegietan, gaztetako errebeldia merkeak bultzatuta nahastu nahi izan zuen giza hondakinekin, ezagutu nahi izan zituen gertutik etsipenera kondenatuak, jo nahi izan zuen berak ere bere oinekin bizitzaren hondoa eta dastatu nahi izan zuen gauak, galerak eta porrotak duten distira beltz... Desberdina izan nahi zuen seguruenik, heterodoxoa, eszentrikoa, eta lortu zuen alafede!".
|
|
–Ardoaren lamada beroekin batean desioaren ausikiak suma nitzakeen begirada horretan, baina baita beldurra ere.
|
Banekien
ez nuela zer eginik han, alferrik luzatuko nuela nire bazkalondoko kafea, lagunak inguruan zenituen bitartean ez zinela niregana hurbiltzen ausartuko, eta lagunik gabe ere ez beharbada, ez zinela inoiz, gizonengan horrenbeste gorrotatzen nituen hantustezko plantak eginez, esku bata galtzen poltsikoan eta bestean edalontzia, nire inguruan itzuli pare bat egin eta" zure aurpegia ezaguna egiten... Bazkalondoko kafea luzatu nuen, beraz.
|
|
|
Badakit
ez duzula berriketarako gogo handirik izango, baina hala ere eskutitz hau idaztera ausartu naiz. Idaztera eta zuri bidaltzera.
|
|
|
Badakizu
ez dudala senargairik.
|
|
–Errak hi, ez haiz gibelatuko arauz?
|
Bazekik
ez duala eskubiderik! Aitzina beti aitzina duk.
|
|
Ikusi ahal izan nuen anabasa hartan, eskuz esku, sukaldeko aihotz distiratsu bat, hezurrak eta zatikatzeko erabiltzen den horietakoa, auskalo nondik agertu zena. Baina, tira, jipoi hartatik neure burua kanpoan uzten badut ere ezen Jainkoak
|
daki
ez nuela bertan eskurik hartu, ez litzateke nire aldetik ez justua ez ausarta eskuak hain lotsagabeki garbitzea hura Fuenteovejuna bat zen, azken finean, eta, beraz, kontakizuna lehen per  tsona pluralean idazten jarraituko dut, orain arte egin dugun bezala. Ongi.
|
|
Izan ere, zer gertatzen da tentaldi izateaz ondo gorde  tzen ez den neskatilarekin? Hau da, bere lotsa eta birjintasuna ondo zaintzen
|
jakin
ez duenarekin. Behartuak edo bortxatuak izan ziren makina bat neskek halakoak jasan zituzten aitorlekuetan:
|
|
Euririk egiten ez duenean, edo izurrite garaian, esaterako, Erreguteak ez du inoiz hutsik egiten: emaitzak ez badira berehalakoak ez da Jainkoaren gogorkeriagatik izango, guk ondo erregutzen
|
jakin
ez dugulako baizik, harrotasunez jokatu dugulako, edo fede epelegiarekin.
|
|
" Erdal dunen diskriminazioa", hori argudioa errefo rmarako. " Hizkuntza bat ez
|
dakienak
ez du aukera gutxiago izango administrazio publikoan sartzeko" esan zuen Sanzek. Hau da, jakitea baino, hobe ez jakitea.
|
|
Guk denok ezezko keinua egin genion, berak edo Robertek kontatu ezean jazotarikoa zelan
|
jakin
ez genuela adierazi nahirik.
|
|
bere bizitza aldatzen
|
jakin
ez zuenak,
|
2004
|
|
Euskaraz ez dakitenek euskara ikastea garrantzitsua da, baina are garrantzitsuago da dakitenek hitz egitea. Dakitenek hitz egiten ez badute, ez
|
dakitenek
ez dute euskara ikasteko motiborik.
|
|
Gauza horiek ezin omen dira horrela plateatu: . Hori esatea, ordea, erraza bezain tranposoa da. Paulo Iztueta ari zaigu?, zeren arazoa ez baita euskara
|
dakitenek
ez dutela erabiltzen konstatatzea; zailagoa da esplikatzea zergatik ez duten egiten eta, esplikatuz gero, azaltzea nolako bitartekoak behar diren hizkuntza egoera desorekatu hau normaltzeko. (...) Hizkuntza erreformaren emaitzak arras mugatuak izango dira, borondaterik handiena jarrita ere, baldin aldi berean ez badira aldatzen gizarte egiturak.
|
|
“Oro har, sor daitezkeen arazoak, hala nola goragalea, oka egitea edo beherakoa, ezin hobeto artatu daitezke hurbilen dagoen zerbitzu medikoan”, erantsi du. Hori dela eta, García Alonsoren esanetan, garrantzitsua da pazienteak
|
jakitea
ez duela inolako arrisku larririk bere gain hartzen egun horiek ospitaletik urrun joatea erabakitzen badu, kasu batzuetan gaixoak ez baitu erabaki hori hartu nahi. “Gogorra da, baina ez dakigu azken oporrak izan daitezkeen edo aurrerago okerrago egongo den.
|
|
Kontakizunak sorturiko korapilo sakona askatu nahian altxa egin naiz berriro ere, lasaitzeko asmoarekin. Gogorregia da inoiz aitaren berri
|
jakin
ez duen batentzat. Baina inoiz ezagutu ez dudan norbaitengatik sentitzen dudana da gehien samintzen nauena.
|
|
Alegia: euskera folklore jazkera gisa erabiltzetik ateratzen
|
jakin
ez dutenek, eman diren pausu guziak (Baionakoak, Arantzazukoak berak) kondenatzen dituztela. Eta erderaz kondenatu!
|
|
" Politikarik" ezak hondatu gaitu euskaldunok, hain zuzen. Euzkadi sortzen
|
jakin
ez dugulako gaude gure huntan. Ez gaitu galdu hitz batez," politika" ren gehiegiak eta" soberaniak", ezak eta eskasiak baizik!
|
|
Moduren batean jabetu ziren nik sekula
|
jakin
ez nuenaz. Argi zegoen.
|
|
irudikatzen bainuen haur hura umezurztegian, erizain edo hezitzaileren batek tratu txarra ematen: bai,
|
banekien
ez zuela halakorik zertan gertatu, baina gertatu ere gertatzen ziren halakoak noizean behin, egunkarietako eta teleberrietako albisteen arabera. Eta, gauzak hala baziren, nola permiti nezakeen nik halakorik?
|
|
Gizon talde bat ikusi zuen zirri mirrika galtzak belaunetan.
|
Bazekien
ez zuela hara egin behar, Marck espera izanen zuela goian, baina aspaldi sentitu gabeko irrika batek tira egiten zion. Adio Marck, adio amodio domestikoa.
|
|
Marckek bazekien kontatzen ari zitzaizkionak ez zirela kontu handiak,
|
bazekien
ez zutela munduaren jira-biretan garrantzirik, baina jendearen bizitzako une erabakigarriak gertakari hutsalez osaturik daudela, hitz baten, erabaki ezdeus baten gainean oinarriturik zeudela alegrantzia eta tristurak, izateak eta izan nahiak.
|
2005
|
|
Hezkuntza sailburu berriak ez dakit zein bide segituko duen. Nik
|
dakidala
ez du ezer esan gauzak aldatzeko, baina aldaketaren baten zain gaudela jakin luke. Gauzak aldatzeko zerbait egingo duen itxaropena badugu.
|
|
Ez ote du balio bi gogoeten egitea? Orrialde hauek idaztean neure sinestearen berri ematen dut, bainan
|
badakit
ez duela
|
|
27 Herrialdea oso handia da eta animalia ahulenak izan ohi dira misteriotsuenak. Beraz, oraindik bizirik dirautela
|
jakiterik
ez badugu, nola pentsatuko dugu ba aurrera egiteko laguntza ematea?
|
|
Horixe gertatu zitzaien ONCEko bazkide diren beste 12.000 itsui. Baina, oraingoz, itsutasunak zerk eragin zion
|
jakin
ez badu ere, Carrascok ez du galdu bere gaixotasuna berreskuratzeko eta berriro ikusteko modua aurkitzeko itxaropena. Poz handiena ematen diona zera da:
|
|
Berehalako helburua Hurrengo hamarkadako helburu nagusia da munduan eskolara joaten ez diren 861 milioi analfabeto heldu eta 113 milioi haur alfabetatzea, herrialde garatuetan bizi direnak barne. Izan ere, gizarte aberatsenak ere ez daude analfabetismotik aske, herrialde garatuetan egindako inkestek erakusten duten bezala; izan ere, analfabetismo funtzionalak eragindako biztanleriaren %25era iristen dira – hau da, irakurtzen eta idazten ikasi zuten pertsonak, baina gaitasun hori galdu zutenak edo eguneroko lan sinpleenak ebazteko erabiltzen
|
jakin
ez zutenak. Espainian milioi bat pertsona baino gehiago analfabetoak dira, gehienak 55 urtetik gorakoak, EINek egindako txostenaren arabera.
|
|
Aurreko egunean neska bat ezagutu nuen interneten. Bai,
|
badakit
ez dudala gustoko ikusten ez dudan jendearekin hitz egitea, baina berak kamara bat du eta idazten duen bitartean bera ikusten dudanez, berarekin hitz egiten dut askotan. Nik ez dut kamerarik.
|
|
Sudur txikiaren zuloak airea hartzeko zabaldu dira, Naroak interpretatzen
|
jakin
ez duen keinua eginez.
|
|
Nik denbora asko igaro zen arte
|
jakin
ez nuen arren, kontatzen hasi naizena baino hiru urte lehenago, udaberrian baita ere, Larraitz Azua, hamasei urteko neska gazteak, haurdun zegoela aitortu behar izan zion bere aitari, eta ekintza larri honek gure bizitzekin lotu zuen betiko.
|
|
Alde zaharrean uzteko eskatu zidan; birritan esan nion etxeraino eramango nuela, baina berak bietan erantzun zidan ondo zetorkiola alde zaharrean uztea. Agian non bizi zen inork
|
jakiterik
ez zuela nahiko erabaki eta eskatzen zidana egin nuen.
|
|
–Errudun sentitzen naiz, Joantxo, errudun.
|
Badakit
ez dudala zerikusirik gertatu den horretan, beti argi utzi izan dudala halako ekintzen kontrako jarrera, baina Julio maitale izan nuen, eta etsai ere bai aldi berean, eta ez dakit, baina nolerebait haren heriotzaren errudun sentitzen naiz. Ez dakit ondo azaltzen.
|
|
polizia tribal posturik hurbilena Shiprock herrian zegoen, erokeria bat. Etxekoek nehoiz deus
|
jakin
ez zuten arren, Peterrek ezagutzen zituen zuzentasun eta oreka izpirik gabeko gatazketan zendu euskaldun zenbait. Hala nola Tanny izenarekin Ameriketan ibili zen Donazaharreko Bettan.
|
|
Beldur eta kikil zen,
|
bazekielako
ez zuela mokofinaren jostatzeko aukerarik. Mutikoak plastikozko garagardo basoa aurpegira aurtiki zion kexu.
|
|
–
|
Badakizue
ez duzuela eske ibiltzeko eskubiderik; eta isileko baimena daukazuen arren, ez zaretela jendeei arrabokatzen ahal.
|
|
Bai, ziur nago erraturik egin duela Leonek orain arteko bidea.
|
Badakit
ez duela hemendik sekula alde egingo eta badakit, halaber, lana eta familia ere Ziburun utziko dituela betiko. Atzo konturatu nintzen pinturan baino ez duela lekurik aurkitzen ahal Leon Karrikak.
|
|
Eskuineko besoa luzatu zuen goragoko uztairaino gorputzaren kontra goratuz. Horrela gelditu zen puska batean, zer egin behar zuen
|
jakinen
ez balu bezala. Gero, jauzi ordeko batean gorputz osoaren zama beso luzatuan tanpez eskegita, ezkerreko besoa goratu zuen tolesturik galtzarbean edukia zuen uztai gaineraino, ukondoa bertan tinkatuz.
|
|
Arrantzan hasten badira ez zietek filiñoei baino are zekenago ordainduko? ...horregatik etorri zaidak malkoa, egik kontu zer den niretako orai galdatu didaana, barkamen zoragarria duk, hik pentsa ezak nahi duana, errak berriro hik badakiala zergatik erori hintzen eta ez zela nire hobena izan, berdin zaidak, eta nik baietz erraten diat Eustakio, jakina baietz, hik ez duk konprenitzen ahal, hik ez dakik, hik dena kontrolatu nahi duk baina nik badaukat zokoño bat inork inoiz
|
jakinen
ez duena, han ez dik inork zangoa sartzen, nire gotorlekua duk, nire dorretxea, hiru mila zaldik zaindu eta 380 voltiok hesitutako barrendegia, burutik egin ote zaidan, ez dakik nola, bai, bai erraten diat, bihar atxilotzen banaute ere hi bezala zafratzen banaute ere ez ditek kausituko, hik irakats iezadak nola funtzionatzen duen eta neure gain bertze guztia, hi lasai, bihar tipulanoek grebarekin...
|
2006
|
|
Izen eta guzti, baina titulurik gabe. Bai,
|
badakit
ez zutela nahita egin, oharkabean egin zutela alegia. Agian horixe da txarrena.
|
|
Alegia, zein da une horretan eta arazo horrekiko gizartean zabalduen dagoen iritzia? Horren arabera erabakitzen dugu zer egin, gaixoak horixe nahiko lukeen
|
jakiterik
ez badugu ere». Irizpide orokorra, beti ere, sufrimendua gutxitzea da, eta hori da ia beti senideek eskatzen dutena, modu horretan bizitza laburtuta ere.
|
|
akusatua kondenatzea, nahiz eta jakin horrekin legea hausten dutela edo deuseztasuna eragiten dutela; eta, gisa bertsuan, akusatua absolbitzea, uste osoz kriminala dela pentsatu arren. Azken kasu horretan, akusatu absolbituak, bere presentzia eta garaipen jarrerarekin, biktimari eta horren familiari iseka egiten die, eta hori gertatzeko arrazoi bakarra izan da, besterik gabe, Fiskaltzak delitua ez kalifikatzea, horri dagokion izaeraren arabera eta Zigor Kodean ezarritako manuen arabera, hori egiten
|
jakin
ez duelako edo ezin izan duelako hori egin. Edozein modutan ere, ukaezina da, akusazio sistema mutur horretaraino eramanez gero, eta auzitegiak guztiz pasibo izanez gero, auzitegiok zeregin guztia uzten dutela Fiskalaren esku, alegia, horren esku geratzen da justizia osoa.
|
|
3 Komenigarria bada aurreko paragrafoan aipatutako pertsonetatik baten adierazpena jasotzea, beraren kargua dela-eta
|
jakin
ez dituen arazoei buruz, adierazpen hori haren egoitzan edo bulego ofizialean jasoko da.
|
|
Ez dakiguna da aurretik zer zegoen Segurako nukleoan. Pentsa daiteke testuak dioenagatik, aurretik ere izango zela herriguneren bat, bere izaera bazuena, agian, hiri gutunean aipaturik agertuko zena, baina, ez denez dokumentua gorde, ez dugu ezagutzen; aldi berean, bertako barrutia ere finkatuko zen, hobeto ezagutaraziko zigukeena, baina hori ere
|
jakiterik
ez dugu.
|
|
Eta arazo gabekoa baldin badu berea, ez da zaila asmatzea, zein identitate duen. Identitate horrek
|
badakigu
ez duela arazorik, harrotu beharrik ez dauka, kuestionatua ere inoiz ez da izan. Ehun urtean beti eta etengabe Espainiarekin identifikatu dena, identitatearen arazorik gabe, eta euskal identitatea horregatik ignoratuz, hiritar liberal irekia da noski, ez da nazionalista.
|
|
Nerearen lehenengo hitzak traketsak izan dira, motelak. Nondik hasi
|
jakingo
ez balu bezala. Eta benetan ez daki nondik hasi.
|
|
Anek bere burua madarikatu zuen. Baina ulertu zuen Ponsek alargunaren berri
|
jakiteak
ez zuela hainbesteko garrantzirik.
|
|
Oraindik gauzak atontzen ariko zen jauregian. Une batera, ordea, nondik atera zuen esaten
|
jakingo
ez nukeen liburu batekin hurbildu zen.
|
|
Behin baino gehiagotan damutu izan zait koadro hura, itsasora bota ordez, neuri oparitzeko eskatu ez izana. Nolanahi ere,
|
badakit
ez nuela inolako eskubiderik halakorik zuri eskatzeko.
|
|
Nirea zen errua: nik zabaldu nion bidea Elsbethen erresuminari, eta ni izan nintzen haren jarduna eteten
|
jakin
ez zuen koldarra, eta egia da, aitor dut, ez nintzen gai izan Elsbethi belarrondoko bat emateko, ez nintzen gauza.
|
|
Ez dizut endredorik eragin nahi, benetan diotsut. Nolanahi ere,
|
jakizu
ez dudala sekula ahaztuko inolako baldintzarik gabe erakutsi didazun eskuzabaltasuna.
|
|
Hitz handiegiak, zalantzarik gabe.
|
Jakinek
ez zuen inoiz Euskal Unibertsitatea izatearen ametsik egin, ez eta horren hasikina ere; amestu zuen, ordea, urrutitxo zegoen Euskal Unibertsitatea bideratu ahal izateko kultur hizkuntza jasoa, bai eta hori jakintza modernoaren alor guztietan erabili eta lantzekoa zela aldarrikatu.
|
|
Horregatik
|
dakit
ez nauzula gehiago
|
|
|
banekien
ez ninduzuela
|
|
Barne gogo libre, asistematiko eta kaotikoak eromena deitu eta eritasuntzat jotzen den fenomenoa sorrarazten du hura menperatu, kontrolatu eta zapalduko duen adimen, mintzamen, oroimen edota gorputz errepresiborik ez denean. Baina bestela, menperatu, kontrolatu eta zapaldu egiten badira, nik maiz antzean besteekiko, hurkoarekiko arazotzat jotzen dudan fenomeno hori da barne gogo libre, asistematiko eta kaotikoek pertsonarengan sorrarazten dutena; izen
|
jakinik
ez duen eta eritasuntzat jotzen ez den arazoa da; baina arazoa da, nire ustez.
|
|
Noizean behin galderaren bat egiten zuen, ondoko gizon batek, ardiaren jabeak inondik ere, erantzuten ziona. Erantzunek" omen"," nonbait"," ei" eta, orokorrean, litezkeen modulatzaile guztiak eramaten zituzten, ardi jabeak segurtasun osoz deus
|
jakingo
ez balu bezala. Gaztelaniaz ari zen, hori bai; gaztelania mordoilo samarrean, dena esatera, euskara berriki galdu eta erdara erabat menderatzera iritsi ez diren Pirinioetatik hurbileko herrietan, edade batetik aurrerako jendearekin, usu gertatzen den bezala.
|
|
– Zein liburu den
|
jakiteko
ez duk ezinbestekoa zein hizkuntzatan idatzia den; karaktereak arabikoak izanez gero behinik behin. Biblia irakurtzen al duk?
|
2007
|
|
Euskaldunak dira euskararik gabe eta aski zaie. Euskara
|
dakitenak
ez dituzte baitezpada beti maite, kontzientzia txarraren kilikatzaile bihurtzen baitira euskaraz hitz egiten entzute soilarekin.
|
|
Errekan gora, hala ere, baziren ur jauzi basati antzeko batzuk, garai batean elektrizitatea lortzeko eginak baina aspaldian erabilera
|
jakinik
ez zutenak, txalburuen bizitoki izatea ez bazen. Roberrek entzun omen zion bere anaia Juankarri, komunako garaian hara joan ohi zirela gau batzuetan, halako festatxo batzuk egiteko.
|
|
Orain
|
badakit
ez nuela halakorik esan behar, baina artean ez nekien eta esan banuen esan nuen. Nire hitzen zain baleude bezala, zakurrak zaunkaka hasi ziren eta katuak makakorroka.
|
|
–Musu ematen badizut haserretu egingo zara??. Ordurako
|
bazenekien
ez zenuela ezetzik jasoko, neskak ere nahiago zuelako elkarrizketaren haria aldatu, eta musu bat aukera ona zen. Gainera, bazekien ondo ematen zuela musu, eta eroso sentituko zen berriro.
|
|
Whisky eta Gin. Izenak alabak aukeratu zituen beti, eta ez, haiek
|
zekitela
ez zuen alkoholarekin arazorik. Biak, Whisky zein Gin, etxe urdinaren atzealdeko lorategian lurperatuta zeuden, astigar baten oinetan.
|
|
Mesedez eta faborez, esan diot. Baina berak
|
badaki
ez dudala jarraitzeko adorerik, eta labera altxatu da, pozarren, izokinaren bila.
|
|
«Zenbat eta hezkuntza gehiago izan, orduan eta leishmaniasi gutxiago dago. Jendeak
|
badaki
ez duela hondakinik utzi behar, intsektu bektorea bere etxetik hurbil ugal baitaiteke, adibidez. Leishmaniasiak pobreenei eraso egiten die beti.
|
|
–Bai.
|
Jakingo
ez dut ba. Haren jaioterria da.
|
|
–
|
Jakingo
ez duk, ba! Tira, esadak!
|
|
Baina zu bere lagun mina. Lagun minei gauza batzuk kontatzen zaizkie amek sekula
|
jakiten
ez dituztenak.
|
|
Nik deusik ez bainekien. Geroztik jakin dut, baina
|
dakidana
ez dut oro izkiriatuko, eta beharbada ez dut nehoiz hitz bat izkiriatuko, larru zuriko jendeek ez baitute dena jakin behar. Denak buruan ditut, amatxi xaharrak eta bertze herriko zaharrek erakutsi zizkidaten ipuinak, hitz batez, herri honen oroimena.
|
|
Aldizkari politiko berriak sortzeko gai izan ziren, ez bakarrik Ameriketako euskaldunei zuzenduta, baita Euskal Herriko abertzale eta euskaldunei zuzendutakoak ere. Dinamika berriak sortzen lagundu zuen horrek, nahiz eta hemengo historialariek dagokien neurrian baloratzen
|
jakin
ez dugun.
|