|
2000
|
|
|
Gero, ezjakintasun horri konponbidea ematen saiatzen zen, eta ez nolanahi! "
|
Dakianak
ba daki. Leiar edo kristalezko edontziak (gaur ulerkorrago danez, basoak), aal bezain zabalak, zenbat eta leiar meegoa, obe:
|
|
|
Bertzenaz, guztien ahotan zebilen ezen jesuita misionestak jendearen baitarat iristeko —jendea beldurtzeko, jaun André? — dohain berezia zuela, eta bazirudiela ezen spirituak —beldurraren spirituak, jaun André? — ukitua zela, zeren joaiten zen herri guztietan uzten baitzuen jendea hunkiturik eta gogo aldaturik, halako suertez, non, misioneak akabatu bezain fite, ezin konta ahalekoak izaiten baitziren konfesionea solizitatzen zioten herritarrak, beren egunorozko desbidetik bidezko biderat egiteko asmotan. Nik ez
|
dakit
ba ote zuen hartan zer ikusirik pulpiturat eramaiten zuen burezurrak, huraxe zelako, hain zuzen ere, haren ohitura, baina baietz erranen nuke, zeren eta batzuetan burezurra bi eskuz hartu eta oihuka erraiten baitzuen: " Hona hemen, hona hemen bai, zuen etorkizuna, eta damu zaitezte, bada...!", erakusten zuelarik modu hartan ezen ezin hobeki mugitzen zituela teatroaren hariak, nola baitzegokion, hezkuntzaz eta ikaskuntzaz, jesuita bati.
|
|
|
Neure buruarekiko konfiantza sendotu ahala, konplexuak ere astinduz. ...rrean, buruz behera inoiz jauzirik egin gabe; Udalak (baina ez soilik Udalak) eman zizkidan aginduak (xelebreak gehitzekotan ibili naiz, baina eutsi diot tentaldiari) estu estu betez; alegia, nire garraiomodu ez ezik bizimodu ere bilakatu dena ahalik eta erarik arruntenean aurrera eramanez, inon enbarazurik edo ezustekorik sortu gabe, eskatzen zaizkidan erakustaldiei gogotsu erantzunez, baina muga
|
jakin
ba  tzuk sekula gainditu gabe; beti oharkabean eta isilik.
|
|
|
oso gustu txarreko txantxa izan zen. Hala ere, ez
|
dakit
ba guztiz oker ote nengoen, ze atzo jakinarazi nizun bezala, gauean Tom taldekide berriarekin lo egitea egokitu zitzaidan. Futxo eta errefutxo!
|
|
|
Ez
|
dakit
ba. Hiru bat minutu?
|
|
|
Baina gaur neure buruarekin ere haserre samar nago: lehen ia ia eskapatu zait lehendabiziko deia zela eta ez
|
dakit
ba Rakelek zer edo zeren susmoa hartuko ote zuen. Futxo!
|
|
|
Dâailleurs, jakizu ni Dan eta taldeko beste neska batekin, Adelarekin, geratu nintzela, erogailu horietara igo gabe. Adela hori dela eta ez dela, eta barre apur bat egin dezazun, ez
|
dakit
ba nire atzetik ez ote dabilen: begirada horiek, hurbiltasun hori...
|
|
|
Sarraskiak errebindikatzeko potrorik ez zuten izan orduan, eta gaur ere ez dute duintasunik egiten dituzten txakurkeriak aitortzeko. Ez
|
dakigu
ba ondo zer pelajetakoak diren hauek.
|
|
2001
|
|
|
Duela bi urte zalantzak izan nituen. Orduan ez
|
nekien
ba ote zegoen osagairen bat alderdian UPNrekin leunago jokatzera behartzen zuena, gaur egun argi dut ez dagoela, eta zuzendaritza sostengatzen dut, nahiz eta gauza batzuetan iri tzi desberdinak ere baditudan.
|
|
|
27 ba
|
eztakit
ba/ prebentzioak eta gauza asko (galdetuz) ez/ eta bo ba::
|
|
|
84// (zehaztuaz) adin
|
jakinik
ba al dago
|
|
|
Hitz solteak baino ez. " Geroago"," ez
|
dakit
ba"," horixe baietz"... Edozein elkarrizketari legozkiokeenak.
|
|
|
‘Zer
|
dakit
ba nik. Hagatik! ’
|
|
|
‘Zelan
|
dakizu
ba? ’ galdetu zuen Goiok.
|
|
|
Ez
|
zekiat
ba, ez zekiat...
|
|
|
Jesus! Ekarri leikion zuria edo urdina edo ez
|
dakit
ba nik..., zeozer alaiagoa, ezta?
|
|
|
Etxean, aitak esan du oraintxe aldatuko direla gauzak. Amak" ez
|
dakit
ba, ez dakit ba", eta arnasa handi bat hartu du. Nebak garbantzuak, haragi egosia eta platanoa, denak batera ahoan sartu eta, arrapalada batean, kanpora alde egin du, lagunengana.
|
|
|
Etxean, aitak esan du oraintxe aldatuko direla gauzak. Amak" ez dakit ba, ez
|
dakit
ba", eta arnasa handi bat hartu du. Nebak garbantzuak, haragi egosia eta platanoa, denak batera ahoan sartu eta, arrapalada batean, kanpora alde egin du, lagunengana.
|
|
2002
|
|
|
Inguruan jendea behar baduzue; ostatu, zinema eta horrelako zerbitzu eta ikuskizunik gabe bizitzen ez badakizue; asfaltoaren behar gorria baldin baduzue edota, autoaren zarata eta kutsadura maite badituzue ordea, ez hurbildu. Eta ez, autorik ez delako baina guzien matrikulak buruz
|
dakienik
ba omen da edo zaratarik ez delako.
|
|
|
Orduan
|
jakin
ba ekian bizikletan. Aurrerantzean, maixu egingo zan" ziklistii" ez baina, hobeto ibiliko zan, eta ardura handiz jagongo eban bere burdinazko asto barri barria.
|
|
|
Baina txoriak ihes egiten ekiela be,
|
jakin
ba ekian. Horraitio, baserritar patxaratsu haren esan koipeak, zarrada biguna egiten eutsien barruan mutikoari, lur samurrean euri zaparrada maminak egin ohi dauan antzera.
|
|
|
Beraz umez beteriko gizona izan zan. Ez
|
jakin
ba, oraingo PostModernismo honek sistor unadea ezagutuko ete dauan Euskalerrian ere. Bazterretan gizonak eta emakumeak eurrezean.
|
|
|
–Ezetz? Eta zergatik... zergatik ez duk aipatu, zer
|
zakiat
ba nik, kanpinen bat edo?
|
|
|
–Adibidez...? Ba, zer
|
zakiat
ba nik: noiz jo behar den larrua.
|
|
2003
|
|
|
Euskerearen barru barruko ondasunak aztertu ta agertuko dituez: antxina antxinakoa dala (Paradisukoa; Babelgo zeretik sortua, gitxienez be; Tubalek ekarritakoa; Aitorren hizkuntz zaharra; Espainiako zaharrena ta lehenengoa, t.a.); garbia, argia, biraorik bakoa(!), ederra, zoragarria, txukuna, logikoa, soinu gozokoa, filosofiarako oso egokia, aberatsa... ta nik
|
dakit
ba zenbat holako eta antzeko.
|
|
|
Ez dot
|
jakingo
ba... Esku bakar bategaz be bai.
|
|
|
Lakuaren kasuan zalantza dena, ordea, ebidentzia da Nafarroako Gobernuaren kasuan. Beste behin ere, Expolanguesen ez da agertu ere egin Nafarroako Gobernua, euskararen kontra ekindako politikari tinko eutsiz, eta eroso gainera, inork ez baitio konturik eskatu (ez
|
dakit
ba, sikiera Parlamentuan galdera xixtrin bat, Sanzi ez bada ere Laguna kultura kontseilariari). Baina FITUR horretara bai, horra joan da Nafarroako Gobernua, turistak erakarri nahian.
|
|
|
Ez daki Lupek badakien horrelakorik. Ez
|
daki
ba ote dakien, ehiza errazegiari ez diola tiro egiten azkenean, gizonezkoak.
|
|
2004
|
|
|
Ez
|
dakit
ba. Ni oroitzen naiz Espainian munduko kopa izan zenean nola esaten zuten:
|
|
|
–Ez
|
dakit
ba. Badakizu etxea Yitzhadena dena.
|
|
|
Ez
|
dakit
ba!
|
|
|
Biok bakarrik? Ez
|
dakit
ba.
|
|
|
Ez
|
dakit
ba!
|
|
|
Nik al
|
dakit
ba!
|
|
|
Nik ez
|
dakit
ba!
|
|
|
Ez
|
dakit
ba zergatik esaten duzun hori.
|
|
|
Ez
|
dakit
ba, baina milioi bat yen baino askoz ere gehiago, ziur asko.
|
|
|
–Zer
|
dakizu
ba? –Felixek galdera egitera behartuta ikusi zuen bere burua, nahiz eta leihoaren bestaldeko iluntasunean jarrita izan begirada eta burua bere etxeko sukaldeko fluoreszentetik gertu ibili.
|
|
|
Nik neuk, eta gu geienok, amatara emon dogu: isilak, ezkutu zaleak, lotsatiak, edo ez
|
dakit
ba zelako erreserbadu aizeko garean be. Aita, ostera, lagunarteko utsa genduan, eta lagunartean azi be egiten zan a gizajoa.
|
|
|
Denok ulertzen dugu hori arazorik gabe modu matematikoan arrazoitzeko dugun ahalmenari esker, baina kontua korapilatuko zaigu kiliogonoaren irudia burura ekartzen ahalegintzen bagara (burura ditzakegu hirukia, laukia, pentagonoa..., baina kiliogonoa? Ez
|
dakit
ba nik! Ematen du nahikoa beharleku handia izango genukeela horretarako), eta gehiago oraindik bere existentzia materiala baieztatzean edo horren antzerako zerbait mundu materialean zertzen ahaleginduz gero.
|
|
|
" Ernio?" Batera bestera begiratuz kalkulu batzuk egin eta: " Ez
|
dakit
ba. Pixka bat kendu egingo du horko bista igual."
|
|
2005
|
|
|
Ni sekula ez naiz izan argala, beti mardula, eta jaten ere ona. Eta," zer nahi duzu ba, Amaia?", eta nik," ez
|
dakit
ba, tia, zeozer, zeuk nahi duzuna!". Eta, lehenengo, arrain zopa!
|
|
|
Uholde, tropel, masa... futbolak mugitzen omen ditu modu ulergaitzean. Ez
|
dakit
ba, futbola bakarrik den. Etxetik ateratzen gaituena, nagusiki, jan edana da.
|
|
|
25 Oso politaâ? ¦ ontzitxoak, belaontziak, paseotxo bat egin, ez
|
dakit
ba, zerbait edan, eta besterik gabe.
|
|
|
–Ez
|
zakiat
ba, san Pankraziori errezatu?
|
|
|
–Ez
|
zakiat
ba. Ez diagu hitz egin horretaz.
|
|
|
– Ez
|
zakiat
ba.
|
|
|
Ez
|
dakit
ba, horrela, derrepente, ez dugu ia elkar ezagutzen... Ez al doa hori arauen kontra?
|
|
2006
|
|
|
Eta mediku lagunek adierazitako sintoma den denak azaldu nizkion, argi eta garbi. " Ama alarguna dugu, neu naiz seme zaharrena, kezkatuta nago... ez
|
dakit
ba! Zer egin nezake?
|
|
|
Nik kontra egin nion: " Ez
|
dakit
ba. Ez zait iruditzen.
|
|
|
Ados nago, zenbait egoera bizitzea oso dramatikoa da, baina planteamendu hori ontzat emanez gero, alzheimerra duten gaixo guztiekin, harreman bizitzarik ez duten guztiekin, arazo neurologiko bat dutenekin, zer egin behar litzateke? Nik ulertzen dut bideragarritasunik ez duen bizitza bat ezin dela luzatu, eta hori legeak onartu lukeela, baina hortik beste egoera batzuetan modu aktiboan sartzera... ez
|
dakit
ba. Ni kasu bakoitza banaka aztertzearen alde nago, gainera gaur egun badira min fisikoa ia guztiz desagerrarazi dezaketen farmakoak eta drogak, beraz oraintxe zerbaiten alde egin behar banu, esango nuke, eutanasia pasiboa bai, eutanasia aktiboa ez.
|
|
|
Agian ni zahar samarra naiz, baina aberrazio kultural bat iruditzen zait, besterik gabe. Horregatik esaten dut, abertzalea baietz, baina ezkerrekoa, ez
|
dakit
ba nik.
|
|
|
Ez
|
dakit
ba... Zaila da esatea.
|
|
|
Zoratuta zagoz, zuk zer
|
dakizu
ba idiez?
|
|
|
Kontraesan hori bi arrazionalizazioen artekoa da: batetik, eguneroko komunikazioaren arrazionalizazioa, zeina bizitzaren munduaren estruktura intersubjektiboei loturik dagoen (bertan, mintzaira da elkar ulertzeko bitarteko egiazko eta ordezkaezina); eta, bestetik, helburuen araberako ekintza arrazionalekoprintzipioarekin, hots, elkar ulertzea helburu duenarekin; horrek, baldintza
|
jakin
ba azpisistemek biziko duten konplexutasun hazkorra (bertan, diruak eta botereak koordinatzen dute ekintza). Bi arrazionalizazio horien artean lehia jazotzen da, beraz; baina, ez ulertzera orientaturiko ekintza. motaren eta arrakasta erdiestera orientaturiko ekintza motaren artean, baizik eta integrazio sozialeko printzipioen artean: zioak ahalbidetzen duen integrazio sistemikoa lehian sartzen da beste integrazio batetik, baliozkotasun asmoek orientaturiko komunikazio linguistikoak ordezkatzen duen mekanismoa(...); bestetik, kontrol bitarteko deslinguistizatuak(...).
|
|
|
A: Ez
|
dakit
ba.
|
|
|
–Ez
|
dakit
ba –Cristinak– Aurrena pintura lortu dugu. Aldamioa badaukagu, baina pintzelak eta disolbentea erosi ditugu...
|
|
|
A: Ez
|
dakit
ba. Neure bizitzari zentzu bat emateko; bizitzak berak aurrera jarraitzeko; nolabaiteko betetasuna sentitzeko...
|
|
|
–Ez
|
dakit
ba... –hasi nintzen ni, totelka.
|
|
|
–Ez
|
dakit
ba. Taldea ikustera?
|
|
|
–Ez
|
dakit
ba. Talai hori ikustera joango gara?
|
|
|
Lankide guztiek errepikatu zioten behin eta berriro, nagusiarekin endredatzea ez zela parte oneko kontua, gizon hura beti zebilela berdin, ez zela lehenengo aldia, ez zegoela jakiterik ea aldi berean beste sail bateko neskaren batekin ote zebilen, damutuko zitzaiola. Eta ezkonduta zegoela, noski, baina hori bazekien Aniak ere, nola ez zuen
|
jakingo
ba. Halako batean, harremana moztea erabaki zuen Aniak, baina ez bere lagunen aholkuek bultzatuta, Ivan maite ez zuelako baizik, edo hori sinetsi nahi izan zuen behintzat.
|
|
|
Udal ordenantza tresna eraginkorra eta praktikoa izan daiteke hizkuntza normalizaziorako. Karpetan edo apalean gordez gero, ordea, ez
|
dakit
ba..., ez ote den ahaztuxea gelditzen... Eta, zoritxarrez, horixe da hainbat udal ordenantzen patu tristea:
|
|
|
Hutchesonek ez luke onartuko argudio (edo kontra argudio) hori. Nork
|
daki
ba ote dagoen ezer identifikatzeko. Eta balego, ez dugu ezagutzen zein den, ez dugu aintzat hartzen judizio morala osatzen dugunean.
|
|
|
ez
|
dakienik
ba ote
|
|
|
|
Badakizu
ba, hemendik aurrera zure poesiak, niretzako!
|
|
|
–eta Goiok ez zuen buruaz ezetz esateko lanik ere hartzen, garbi bai garbi baitzen galdera erretorikoa zela–, prestakuntza, prestakuntza, prestakuntza da beharrezkoa alternatiba bat eratzen dugun bitartean, eratuko dugun egunerako, kostako da baina, hori ez dago ukatzerik, errealitatea konplexua eta aldakorra delako, horrexegatik beragatik hain zuzen, eta gero fabrikako lankideen eta sekzioko sugegorrien komentarioak, begira urliaren semea, lau urte baizik ez ditik eta lehengoan, nagusi izatean zer izan nahi duen galdetu eta ez al zian erantzun, ba, Hipertrolako ingeniari aurrez jubilatua soldataren ehuneko laurogeita hamarrarekin, Hi per tro la ko in ge nia ri au rrez ju bi la tua sol da ta ren ehu ne-ko la ro ta ha ma rra re kin, dena braust, baina silabak ongi markatuz eta silaba bakar batean zalantzarik edo tostorrik egin gabe, hori ez duk galduko, bizi bizi zetorrek, edo sandiaren aita hil berriarena, aita ona izan zuan, eta norbaitek inozoki galdetu, zer, seme alabekin mintzatzen zuan, seme alaben edukazioaz arduratzen zuan, kariñosoa zuan, edo zer, eta erantzuna labana kolpe bat bezala, ez, motel, ez, azkar hil zuan eta diru pixka bat utzi zian, dena zetorren ondo egun kloniko horiek iragateko, katean tapizeria jarri berriari errepasoa egiten, jostura bat tokiz kanpo han eta olio orban bat hemen, jardunaldi bakoitzean horrenbeste kotxe eta azkar ibili beharra orain gaueko txandan zebilen taldeak ehuneko hamarra ateratzen zielako produkzioan, Goiok ez zuen ulertzen, zertarako hainbeste presa gero handik sei hilabetera, merkatuaren egoera zela-eta, produkzioa mantsotu behar bazen eta fabrika hainbeste egunetan ixten bazuten, fabrika itxita zegoeneko egun libreak egun poltsarako, martxa hartan jubilazio egunean bi lan urteko zorra edukiko zuen enpresarekin, Armani, esplikatuzak hau, bizitza guztia lanean eta orain hauek zatozek dirua zor diedala, potroak, gero, bai, bazakiat denbora aldakorrak direla, baina ez nian uste sekula hainbeste aldatuko zirenik, lan egiteagatik ordaindu beharra, gaur jan ditudan lentejak datorren hilean pagatuko ditiat, zorretan jan ditiat, potroak gero, eta egunak joan egunak etorri, denak igual igualak, elkarrengandik bereizezinak, lenteja platerkadako bi ale bezainbeste, sikiera produkzio bitartekoak aitzurra eta pala ez diat esango baina hondeamakina eta barrenoa balira, horiek egitate kontrolagarriak zituan, ukigarriak, hurbilak, fisikoak, nire kapazitateentzako dimentsio ulergarrikoak, humanoak, baina orain dena egon zagok, baina sekula egon gabe, deabru ikusezin batek mugitzen ditik hariak hiperespazioko tokiren batetik, nonbait, mutilak, izorratu gaitiztek, esan ohi zuen Goiok, gaur egun dena duk birtuala, nire buruko soila izan ezik, igual, ez zaitez horregatik kezkatu, esaten zuen Armanik, ilea ugaritzeko genea aurkitu ditek saguetan, eta produktu bat atera ditek, funtzionatzen omen dik, baina ez hadi kezkatu, orain serio esaten diat, eta batez ere, ez hadi kexatu, sekula ez gaituk gaur den egunean bezala bizi, begiratu hire inguruan, Goio, noiz eduki ditiztek langileek horrelako kotxeak, noiz bidali ditiztek seme alabak unibertsitatera, noiz eduki ditek bigarren etxebizitza, noiz jokatu burtsan, noiz inbertitu, Armanik hori esaten zuenean Goiori bihotza jausten zitzaion lurrera, iruditzen zitzaiolako bere semeak arrazoi zeukala, bere semeak ezertarako balio ez zuen zahar bat zela uste zuelako, izan ere, pentsatzen zuen Goiok, ez nauk aita ona izan, azkar hil, auskalo, baina dirurik utziko ez dudalakoa segurua duk, nik ez zakiat burtsan jokatzen, orduan irri egiten zioten, ez dakiala burtsan jokatzen?, hori erraza duk, motel, ea: badakik frontoian jokatzen?, ba, orduan burtsan jokatzen ere badakik, ez
|
zakiat
ba, defenditzen zen Goio, hik nahi duana esango duk baina nik frontoiarena garbiago ikusten diat, tira, orduan ez hadi gehiago kezkatu eta jokatu frontoian, eta uztak burtsa Armanirentzat, Armanirentzat?, Goio harrituta, ez duk izango, berriz irri egiten zioten, izango ez duk ba, nondik uste duk ateratzen duela bestela, horren traje bakoitzak hire pagaren erdia balio dik, Goio, mesedez, Goio, badakik frontoian jokatzen?, ba, orduan burtsan jokatzen ere badakik, ez zakiat ba, defenditzen zen Goio, hik nahi duana esango duk baina nik frontoiarena garbiago ikusten diat, tira, orduan ez hadi gehiago kezkatu eta jokatu frontoian, eta uztak burtsa Armanirentzat, Armanirentzat?, Goio harrituta, ez duk izango, berriz irri egiten zioten, izango ez duk ba, nondik uste duk ateratzen duela bestela, horren traje bakoitzak hire pagaren erdia balio dik, Goio, mesedez, Goio, –hau Armani zen–, Goioren begietan irakurtzen zuen mesfidantzak asaldaturik, eta nork lortu zian KPI gehi bateko igoera, zer uste duk, gauza horiek traje eder bat eramateagatik lortzen direla?, ez horixe, gure indarraren kontziente direlako lortzen dituk, eta guk badakigulako nola tratatu jendilaje hori, nola erabili, nola kudeatu gure indarra, eta horrek, gaur egun, lehen ez bezalako gauzak eskatzen ditik, esaterako irudia, esaterako trajea, nire trajea hire buzoa duk, gauzak izugarri aldatu dituk, errealitatea bera aldakorra duk, lehen ere ez al genian horretaz hitz egin, trajea atrezzoaren parte duk, baina patronalaren aurrez aurrekoak gogorrak dituk, gogorrak gero, baita zera ere, esaten zioten orduan beste mihigaizto batzuek, baina ez al diok bibotea ikusi, Armaniren bibotea sarria zen, itxia, batek bertan edozer aurkitzea espero duen horietakoa, ez al diok bibotea ikusi, nik lehengoan bertatik langostino azal bat ateratzen ikusi nian, horiek babokeriak dituk, Goio, patronalaren amarru zaharrak, borrokan kontsekuenteenak direnak desprestigiatzeko, horretan ez zagok aldaketarik, hori betiko errealitatea duk, hik hain ongi ezagutzen duana, Goio, hori jokabide betierekoa duk, dena den ulertzen diat, Goio, hain zuzen lehengoan hitz egin nian horretaz beste hainbat konpañerorekin, konfiantzazkoekin, badakik gauza nola dagoen gaur egun, garai berriei egokitzeko ahalegindu beharra zagok, lehen pentsaezinak irudituko litzaizkigukeen soluzioak, ez duk afiliatuentzako plan bat, ezin zaiok horrela deitu, baina sindikatuak ez dik begi txarrez ikusten, urte luzeetako afiliazioa daramaten kideentzat duk, bakarrik, eta pentsatu diagu agian hik, bakoitzak hainbeste jarri behar dik, nahi duenak, noski, nahi ez duenak ez dik jarri behar eta ez duk deus gertatzen, gero sindikatuak eramango dik irabazien ehuneko hainbeste, gainerakoa norberarentzat, joño, Armani, esaten didazun hau, ez nuen sekula pentsatuko, ez al zaizu iruditzen pixka bat, nola esango nuke, gure estilotik, gure etikatik kanpo, etika, etika, erraz esaten duk etika, esadak, Goio, hogeita hamabost urte buzoarekin ibilita, hiru txandatan, eta uste al duk hiri kontu eske etortzeko eskubidea eduki dezakeenik inork, urlia, sandia eta berendia sartu dituk, guztiz legala duk, errealitate aldakor honetan zilegi duk kapitalaren tresnak klase ikuspegi batekin erabil ditzagun, zilegi eta logikoa, ezin gaitezkek atzean geratu, ez kezkatu etikagatik, etika arazo faltsuengatik, ez zakiat, zioen bere artean Goiok, niregatik igual ez nikek egingo, baina familiarengatik, andrea eta semearengatik, semeak uste dik bere aita tonto hutsa dela, ez duk diru asko baina bizi osoko aurrerakina duk, edo ia, ateratzen denarekin etxean obra egingo genikek eta semea bidaltzen genikek kanpora ingelesa ikastera, Armanik arrazoi dik, ez diat kezkatu behar horregatik, eta zer arraio, ez ditek esaten, ba, mihigaiztoek, Armanik ordu sindikalak aprobetxatzen dituela bere swing a edo dena delakoa hobetzeko, orduan, zergatik ez ni... ez diat kezkatu behar horregatik, baina ez, esaten zioten beste lankide maltzur samar batzuek, ez kezkatu horregatik, kezkatu beste honengatik, eta berripaper bat erakusten zioten, non esaten baitzen planta itxi eta beste norabait eramango zutela, gaur jan dituan lentejak zorretan jan dituk, bai horixe, baina kreditua bukatu zaik, ez zagok lenteja gehiagorik, garaiz baino lehen azken tanta arte zukututako limoia haiz, hik ez duk jada limoi urik ematen, kitto beraz, baina lentejak jaten segitu behar diat, hor konpon, hi, Goio, hori ez duk euren problema, jabeena, alegia, Armani, Armani, noizko alternatiba famatu hori, urteak dituk esaten duala ez dela biharko, baina ordutik bihar asko pasatu dituk, edozer baino lehen, ez gaitezen urduri jar, antola gaitezen, gainerako sindikatukook eta gainerako lankideok, orokorrean, bat datoz, egoera larria da, bai, baina guk ere indarra daukagu, manifestazio bat egingo dugu, hasteko, ezin gaituzte part botata utzi, konpromisoak dauzkate gurekin, ederki asko aberastu dira gure kontura, azken hamabost urteetan, borroka egingo dugu, negoziatu dute, negoziatzera behartuko ditugu, langileria berriro karrikaren jabe, beren ikur zaharrekin, jendea trumilka bildurik, Poliziaren karga bat edo beste, atxilotu batzuk, ez beste garai batean bezainbeste, hala ere, ez kargak eta ez atxilotuak, eta patronala eseri da sindikatuekin negoziatzera, ikusten, Goio, esaten zuen Armanik, ikusten, orain, albiste on horrekin batera badut beste bat txarra, urte on batzuen ondoren Elektrikak jaisten ari dituk, baina lanpostuei eutsi egingo zieagu, bai horixe, negoziazioak gogorrak izango dituk, negoziazioak gogorrak izaten ari dira, luzeak izaten ari dira, eta ez dirudi bide onetik doazenik, Elektrikak berriro behera, potroak, hi, negoziazio luzeak eta korapilatsuak eta halako desanimo orokorra zabaldu da fabrikan, aldez aurretik sentitutako derrota batena, kalean ere gero eta jende gutxiago, Poliziak ez du kargatzeko ez inor atxilotzeko beharrik ikusten, pintura planta hemen geratuko da, berrogeita hamazazpitik gorakoak aurrejubilatuko dituzte, eta gainerakoak kalera, hiru mila, bai, hiru mila baino beste lau milarena salbatu dugu, zer nahi duzue, ez dago besterik, baina nik berrogeita hamasei dauzkat, Armani, zorte txarra, Goio, zorte txarra, ahal izan den guztia egin dugu, baina ez dago besterik, azkenak argia amata dezala.
|
|
|
– Ez
|
dakit
ba, Marta, hemen pintxe guztiek izan nahi dute sukaldari.
|
|
|
Orduan, iruditzen zait, baderitzot, gurasoek, urte batzuetan, ez
|
dakit
ba, sei urtez, zortzi urtez, beharbada bere bizitzako urterik onenak esatea agian gehiegi da, baina bai lasaienak behintzat bizi izan zituztela. Aitak erretreta hartu zuen, bizimodua gutxi gorabehera konponduta zeukaten, eta beren ilobak nola hazten ziren ikustea beste zereginik ez zuten.
|
|
|
badakik frontoian jokatzen?, ba, orduan burtsan jokatzen ere badakik, ez zakiat ba, defenditzen zen Goio, hik nahi duana esango duk baina nik frontoiarena garbiago ikusten diat, tira, orduan ez hadi gehiago kezkatu eta jokatu frontoian, eta uztak burtsa Armanirentzat, Armanirentzat?, Goio harrituta, ez duk izango, berriz irri egiten zioten, izango ez duk ba, nondik uste duk ateratzen duela bestela, horren traje bakoitzak hire pagaren erdia balio dik, Goio, mesedez, Goio, –hau Armani zen–, Goioren begietan irakurtzen zuen mesfidantzak asaldaturik, eta nork lortu zian KPI gehi bateko igoera, zer uste duk, gauza horiek traje eder bat eramateagatik lortzen direla?, ez horixe, gure indarraren kontziente direlako lortzen dituk, eta guk badakigulako nola tratatu jendilaje hori, nola erabili, nola kudeatu gure indarra, eta horrek, gaur egun, lehen ez bezalako gauzak eskatzen ditik, esaterako irudia, esaterako trajea, nire trajea hire buzoa duk, gauzak izugarri aldatu dituk, errealitatea bera aldakorra duk, lehen ere ez al genian horretaz hitz egin, trajea atrezzoaren parte duk, baina patronalaren aurrez aurrekoak gogorrak dituk, gogorrak gero, baita zera ere, esaten zioten orduan beste mihigaizto batzuek, baina ez al diok bibotea ikusi, Armaniren bibotea sarria zen, itxia, batek bertan edozer aurkitzea espero duen horietakoa, ez al diok bibotea ikusi, nik lehengoan bertatik langostino azal bat ateratzen ikusi nian, horiek babokeriak dituk, Goio, patronalaren amarru zaharrak, borrokan kontsekuenteenak direnak desprestigiatzeko, horretan ez zagok aldaketarik, hori betiko errealitatea duk, hik hain ongi ezagutzen duana, Goio, hori jokabide betierekoa duk, dena den ulertzen diat, Goio, hain zuzen lehengoan hitz egin nian horretaz beste hainbat konpañerorekin, konfiantzazkoekin, badakik gauza nola dagoen gaur egun, garai berriei egokitzeko ahalegindu beharra zagok, lehen pentsaezinak irudituko litzaizkigukeen soluzioak, ez duk afiliatuentzako plan bat, ezin zaiok horrela deitu, baina sindikatuak ez dik begi txarrez ikusten, urte luzeetako afiliazioa daramaten kideentzat duk, bakarrik, eta pentsatu diagu agian hik, bakoitzak hainbeste jarri behar dik, nahi duenak, noski, nahi ez duenak ez dik jarri behar eta ez duk deus gertatzen, gero sindikatuak eramango dik irabazien ehuneko hainbeste, gainerakoa norberarentzat, joño, Armani, esaten didazun hau, ez nuen sekula pentsatuko, ez al zaizu iruditzen pixka bat, nola esango nuke, gure estilotik, gure etikatik kanpo, etika, etika, erraz esaten duk etika, esadak, Goio, hogeita hamabost urte buzoarekin ibilita, hiru txandatan, eta uste al duk hiri kontu eske etortzeko eskubidea eduki dezakeenik inork, urlia, sandia eta berendia sartu dituk, guztiz legala duk, errealitate aldakor honetan zilegi duk kapitalaren tresnak klase ikuspegi batekin erabil ditzagun, zilegi eta logikoa, ezin gaitezkek atzean geratu, ez kezkatu etikagatik, etika arazo faltsuengatik, ez zakiat, zioen bere artean Goiok, niregatik igual ez nikek egingo, baina familiarengatik, andrea eta semearengatik, semeak uste dik bere aita tonto hutsa dela, ez duk diru asko baina bizi osoko aurrerakina duk, edo ia, ateratzen denarekin etxean obra egingo genikek eta semea bidaltzen genikek kanpora ingelesa ikastera, Armanik arrazoi dik, ez diat kezkatu behar horregatik, eta zer arraio, ez ditek esaten, ba, mihigaiztoek, Armanik ordu sindikalak aprobetxatzen dituela bere swing a edo dena delakoa hobetzeko, orduan, zergatik ez ni... ez diat kezkatu behar horregatik, baina ez, esaten zioten beste lankide maltzur samar batzuek, ez kezkatu horregatik, kezkatu beste honengatik, eta berripaper bat erakusten zioten, non esaten baitzen planta itxi eta beste norabait eramango zutela, gaur jan dituan lentejak zorretan jan dituk, bai horixe, baina kreditua bukatu zaik, ez zagok lenteja gehiagorik, garaiz baino lehen azken tanta arte zukututako limoia haiz, hik ez duk jada limoi urik ematen, kitto beraz, baina lentejak badakik frontoian jokatzen?, ba, orduan burtsan jokatzen ere badakik, ez
|
zakiat
ba, defenditzen zen Goio, hik nahi duana esango duk baina nik frontoiarena garbiago ikusten diat, tira, orduan ez hadi gehiago kezkatu eta jokatu frontoian, eta uztak burtsa Armanirentzat, Armanirentzat?, Goio harrituta, ez duk izango, berriz irri egiten zioten, izango ez duk ba, nondik uste duk ateratzen duela bestela, horren traje bakoitzak hire pagaren erdia balio dik, Goio, mesedez, Goio,
|
|
|
Justinen hitz egiteko modua datorkit beti gogora. Ameriketako Estatu Batuak aipatzean berea ez den entitate bat –politikoa, filosofikoa, nik
|
dakit
ba zein– aipatu moduan egiten izan digu. Baina hark ere gerra aipatu digu.
|
|
|
Lotsatu egin zen, baina egun hartan eta erantzun harekin zirkuitu edo gurpil bat itxi nuen nik, ez nago ziur zirkuitua ala gurpila, baina biribildu egin nuen nire baitan zeozer, hiri haren izaera ulertzeko gakoa edo zena, nik
|
dakit
ba zer.
|
|
2007
|
|
|
Ez
|
dakit
ba, Leon Bilbaori egin genion omenaldi hartan jo nuen, duela hamar urte baino gutxiago, eta Hernaniko Albokarien Egunean ere izan nintzen duela hiru urte edo. Pieza pare bat edo jo nuen, eta entzun ere han entzuten ditut albokari guztiak, baina arretarik jada ez daukat nik hainbeste entzuten egoteko, eta gazteak ez ditut entzuten.
|
|
|
Los Sitios auzora etorri ginen [aharrausi egin du, nasai]. Ikasten hasi nintzen, Lehen Hezkuntzan, saiatzen eta ahal
|
dakit
ba nik zertan, 80a ailegatu zen arte. Marianaon ginen ordurako, izebarenean, etxe handi batean, Buenavistan, Miramarretik hurre, enbaxadak dauden lekuan.
|
|
|
Bai, kontatu nahi dizut, baina ez
|
dakit
ba norentzat ari zaren, gobernuarentzat edo…
|
|
|
Sinatzaileen artean ere, denok ez genuen arrazoi berberengatik eman gure izena idatzi barrenean. Baina plantoarekin guztiongan zegoen sariaz urteetan pilatutakoa plazaratzeko gogoa, literatura gizartean gaiaz kezka, nik
|
dakit
ba, sistemaz, kanonaz, erakundeen eginbeharraz edota idazlearen erabileraz; eta nola ez, sariek betetzen duten funtzioa ez ezik, nola eta zeren arabera ematen diren ere, hizpide nahi.
|
|
|
f) Lan baldintzak edo prebentzio neurri bereziak, aparteko arriskua duten lanetan, bereziki lan horietarako medikuen kontrol bereziak ezarri baditzuek nahiz egoera bereziek eratortzen dituzten arriskuak daudenean.ra, edo langileen ezaugarri
|
jakin
ba
|
|
|
–Ez
|
dakit
ba. Nekatuta nago, zeharo.
|
|
|
BEV: Ez
|
dakit
ba; loak hartu ere bai agian.
|
|
|
Espezien bizitasun mina. Ez
|
dakit
ba, ez dakit. Gazitasunagatik, haragia izan behar du, edo arraina.
|
|
|
–Ez
|
dakit
ba. Liburuak, musika hori...
|
|
|
–Ez
|
dakit
ba. Nire aitari ia bihotzekoak eman zion haurdun nengoela jakin zuenean.
|
|
|
Eta haiek, ezetz eta ezetz. Tira hemendik eta tira handik, ez naiz oso indartsua, baina hankak trabatu zaizkiolako, edo nik al
|
dakit
ba, bietako bat lurrera joan da, eta lurrera bidean, autoaren paratxokea jo du bekokiaz, klok, egin du, klok, errekan harri borobil bat beste baten kontra indarrez botatakoan egiten duen bezala. Klok lehor lehor eta sekulako bat.
|
|
|
– Ez
|
dakit
ba.
|
|
|
– Ez
|
dakit
ba –esan zuen Kepak.
|
|
|
" mutila! Hola idatzia da" kuadernoa erakutsiz aitama gaixoeri, hauek harrituak eta despitatuak" nolaz ba, konprenitua ginuen alaba jinen zaukula, ez
|
dakigu
ba nola ditaken hori, barkatu, anderea".
|
|
|
— Halere, sekulan ez zian agertzen nehon ere, nork
|
daki
ba zertan pasatzen zituen bere orenak
|
|
2008
|
|
|
–Puff. Ez
|
dakit
ba, mingaina?
|
|
|
Beste zitalkeria bat esaten baduk nirekin borroka egitera behartuko haut. Nola alde egin? Nik zer
|
dakit
ba! Hori hik esan hidake, hik eta horrenbeste mutur sartzerekin goleta galarazi didazuen besteok, infernuko zuloan kiskalduko ahal zarete denok!
|
|
|
horra nazio identitatearen auzia maila pertsonalera mugatu nahi duenaren ikuspegia. Ez
|
dakit
ba nik Irunen edo Hendaian jaiotzea norberak aukeratzen duen, nork bere nahierara egindako hautua den. Orain artean behintzat ez da horrelakorik gertatu; guk dakigula, jaioberriak zeresan gutxi izaten du jaiotzeko lekuari buruz.
|
|
|
Jadanik nekeza, ezinezkoa, da kultura idatziaren munduan bizi gabe ahozko kulturan soilik bizi ahal izatea, eta kultura idatziaren mundua, dakigunez, erdal munduak dauka monopolizaturik. Ez
|
dakit
ba, euskal herrietan bizi den euskalduna ere, zenbateraino den euskaldun gaurko testuinguru soziolinguistikoan.
|
|
|
Kontrol gelan zeudenak ere hil egingo ziren. Beharbada, torpedo gelakoren bat bizirik aterako zen, baina ez
|
dakit
ba.
|
|
|
266/ 00:00:00: 00/ MICHAEL PALIN} (OFF) Bai, badauka.{ App: 267/ 00:00:00: 00/ ANDUS} Ez
|
dakit
ba.{ App: 268/ 00:00:00: 00/ GULCAN} Bai.
|
|
|
Beste hitzetan esanik, noraino du alde k autonomia lexikal osoa, lexe ma soil eta beregain gisa jarduteko aukera ematen diona? Aldiz nondik aurrera hitz egin behar da, autonomia galeraren norabide
|
jakinean
ba rrena goazelarik, alde> atzizki lexikogenetiko soilaz, behinolako autonomia lexikala erabat galdutako eratorpen morfema hutsaz alegia?
|
|
|
Urte mordoa eman du kartzelan. Ez
|
dakit
ba nik?
|
|
|
Zuek bai esker txarrekoak! Hurrengoan galdetu aztiren bati edo sorginen bati edo nik zer
|
zakinat
ba!
|
|
|
JOANA. Ez
|
dakit
ba! (Mingaina erakutsiz) Gustatu zitzaizun ala ez?
|
|
|
AGURTZANE. Ez
|
dakit
ba! Hotela nork eramango duen, horrexek arduratzen nau orain.
|
|
|
ABEL. Ez
|
zakiat
ba?
|
|
|
UNAI. Ez
|
dakit
ba. Agian?
|