2005
|
|
02 Baina hemengo belar luzeak hedea baino gogorragoak dira.
|
Beste
belarrek ezin baitute iraun hain lur momor eta lehorretan.
|
|
05 Larrean, tontorren artean,
|
beste
animalia batzuk daude erasorako prest.
|
|
18 Munduko
|
beste
edozein basamortutan euriak bere garaia izaten du; oso urri egin arren. Australian ez, ordea; noiznahi egin dezake.
|
|
26 Inurri haragijaleak lurreko
|
beste
edozein animalia baino ugariagoak dira. Ornogabe txikiek ez daukate zereginik haien aurrean.
|
|
Mulgarak harrapatzen duen guztia jaten du: txoriak, muskerrak, intsektuak, armiarmak, eta
|
beste
ugaztun batzuk ere bai. Buztan potoloan koipea metatzen du, aldi latzak datozenerako.
|
|
31
|
Beste
inongo basamortutan ez dugu aurkituko hainbeste haragijale, txiki eta biziak. Arra maitasun giroan hurbiltzen denean ere, zortzi orduraino irauten duen lehia gogorra ematen du.
|
|
36 Edozein unetan, emea ernari egon daiteke, erditzeko; zorroan kume txikia duela, erro batetik esne mota bat edaten... eta zorrotik kanpora kume handiagoa; hari beste esne mota bat ematen dio
|
beste
erro batetik.
|
|
44 Baina
|
beste
batzuk ere itzultzen dira.
|
|
22 Australiako hego mendebaldeko txoko urrun batean Gilbert potoro izeneko martsupialioa bizi zen. Ehun urtez ikusi ez eta galdutzat zeukaten,
|
beste
asko bezala.
|
|
30 Orain, animalia iheskor hauek aurkitu eta aztertzeko behar dituzten abileziak erakusten dizkiote batak
|
besteari
.
|
|
32
|
Beste
gauza bat ere badakigu orain. Muskerrak ugaritzeko, lurra modu tradizionalean erre beharra zegoen.
|
|
33 Zorionez, Australia milaka uhartez inguratua dago, handi zein txiki. Babesleku natural hauengatik ez balitz,
|
beste
bederatzi ugaztun espezie galduko lirateke, harraparien atzaparretan.
|
|
39
|
Beste
bitxikeria batzuk ere badira ilunpean. Katu itxurako animalia pikart bereziak, tigre kuolak.
|
|
Katu itxurako animalia pikart bereziak, tigre kuolak. Hauek ere ez dira
|
beste
inon bizi.
|
|
45: 23 Maitasun eta gorrotozko harreman bitxia dute Australiako faunak eta jendeak. Animaliak ugariak eta bitxiak dira, eta batzuentzat gizakien eragina kaltegarria izan bada ere,
|
beste
batzuei oparoaldia ekarri die.
|
|
13 Pixkanaka, Surrey bera sortu zuten munduko
|
beste
muturrean â?, antzekoa bai, baina ez berdina.
|
|
08 Kalearen
|
beste
muturrean Naufragoen Etxea dago, Ignacio Smithen lana. Arriluze moilako pasealekua hasten da puntu horretan, eta ezpondan zehar itsasargiraino iristen da.
|
|
09 Oraintsu
|
beste
gune bat ere sortu dute Getxon, atsedenerako eta atseginerako: Kirol Portua.
|
|
10 Horrela, Areetara iritsiko gara, Getxoko
|
beste
herriguneetako batera. Orain mende batzuk arte itsasadarraren antzinako bokalean zeuden erdi itsas erdi ibai areatzetatik hartu du izena.
|
|
11 Areetak
|
beste
interesgune batzuk ere baditu jendea erakartzeko, zerbitzu ugari eta kalitate handiko hainbat jatetxe ospetsu, adibidez.
|
|
12 Gure ibilbideko laugarren bisitagunea Romo da, Getxoko langile auzoa, Gobela ibaiaren ondoan. Oraintsura arte, Romo udalerriko herrigunerik xumeena izan da, baina bertako alde zaharra jende gaztez betetzen hasi zenetik hainbat etxe zaharberritu dituzte, eta gaur egun Romoko kale eta eraikinak ez dira gutxiago Getxoko
|
beste
herriguneetakoen aldean.
|
|
13 Udalerria ezagutzeko
|
beste
aukera bat Galea lurmuturreko itsaslabarretako ibilbidea egitea da, Aixerrotaraino. Hemen zutik geratu den inguruko haize errota bakarra da.
|
|
Orain ez dago lantegi zaratatsurik eta lurraldea berrantolatu dute. Euskalduna Jauregia da estetika berriaren
|
beste
erakusgarri bat.
|
|
19 Ba, begiraâ? ¦ haurrentzako eskolan poniak baino ez ditugu erabiltzen, eta 4 urteko haurrak ere badabiltza. Gero, jende nagusiagoarentzako
|
beste
eskola bat ere badaukagu, 20tik 40 urtera artekoentzat, zaldiketan hasteko.
|
|
20 Kirol hau oraintsukoa da, ez da aspaldikoa. Baina gero eta zaletasun handiagoa dago, lehiaketa gehiago daude, jendeak txapelketetan parte hartzen du, eta
|
beste
modalitate batzuk ere egitendituzte: saltoak, raid a, zaldi heziketaâ? ¦ Gorantz doan kirola da.
|
|
12 Norvegiaren ezaugarrietako bat bertako gastronomia da. Itsasoko gaietan oinarritzen da gehienbat, jakina, 21.000 kilometro luzeko kostaldea baitu herrialdeak, zenbatu ezin
|
beste
fiordoren sartu irten sakonez betea. Horregatik da Norvegia munduko arrantza herrialdenagusienetakoa.
|
|
23 Lehenbiziko geldialdia, 20 bat minutukoa, Stalheim hotelean egiten da, bertako ikuspegi ederrez gozatzeko. Hotela batetik
|
bestera
zeharkatu eta beste aldean begirada galdu arteraino hedatzen den ibar zoragarria zabaltzen da.
|
|
Sogn fiordoa munduko luzeena eta sakonena da, 204 kilometro ditu luzeran, eta 1308 metroko sakonera. Naeroy fiordoak, bestalde,
|
beste
berezitasun bat ere badu: Europako estuena da.
|
|
25 Ferryaren ibilbidea Flam herrian bukatzen da, Sogn fiordoaren
|
beste
beso baten barnealdean. Flam etik egunero Flamsbanaizeneko trena abiatzen da mendian gora eta behera.
|
|
07 Ibaizabal itsasadarraren
|
beste
ertzean Getxo dugu, Bizkaiko udalerri nagusietako bat, itsasoarekin bat eginda Abra inguruan.
|
|
11 Herriko
|
beste
eraikin bitxietako bat Azoka etxea da, arrain lonja, 1985ean berriztatua.
|
|
12 Plentziako hondartzaren ezaugarri nagusia hango ur barea da, eguraldia txarra denean ere itsasoa
|
beste
leku askotan baino lasaiago egon ohi da eta.
|
|
15
|
Beste
herri askotan ere gertatu izan denez, arrantza portu izatetik kirol ontzientzako kai izatera aldatu da.
|
|
17 Merezi du â?, ermiten ibilbideaâ? egitea,
|
besteak
beste Santa Katalina, San Kristobal eta San Estebanen omenezko baselizak ezagutzeko.
|
|
21 Bermeo nekazari herria ere bada, eta Sollubeko maldetan hainbat baserri dago, batzuk berri..
|
beste
batzuk zahar.
|
|
23 Portu inguruan eliza, udaletxea eta
|
beste
eraikin bitxi batzuk. Eta ondoan, udan jendez gainezka egoten diren hondartza txikiak.
|
|
07.32 Ingurune latza da, baina
|
beste
martsupialio batzuk ere bizi dira goiko lurrotan: walabi txiki fin finak.
|
|
09.14 Burua alde batera eta
|
bestera
erabiliz, errekako radar maparen antzekoa egiten du, berak jaten dituen zizare eta izkiratxoak aurkitzeko.
|
|
Gaur egun ez dira oso zabalak, kontinentearen milaren bat baino ez dute estaltzen. Eta hala ere, Australiako
|
beste
edozein ingurune baino aberatsagoak ditugu bertoko izakien ugaritasunagatik.
|
|
10.44 Hementxe ikusiko dugu,
|
beste
inon baino hobeto, Australia zeinen toki bitxia den. Eta nola, jatorrizko izaki apur batzuetatik, hainbeste espezie berezi garatu den; Australian bakarrik ikusiko ditugun animaliak.
|
|
11.20 Edo forma eta itxura guztietako martsupialioak; possumak,
|
besteak
beste.
|
|
12.37 Hegan egiten ikasi du; estilo bikainez gainera. Berezko akrobata jantzia daukate zuhaitz batetik
|
bestera
hegan joateko, 50 metrorainoko jauzietan.
|
|
Euri oihanentokia eukaliptoek hartu zuten. Zuhaitzak bananduago egotean, possum batzuek batetik
|
bestera
planeatzeko forma garatu zuten. Eta beste ibilera batzuk garatzeko tokia ere bazegoen.
|
|
Zuhaitzak bananduago egotean, possum batzuek batetik bestera planeatzeko forma garatu zuten. Eta
|
beste
ibilera batzuk garatzeko tokia ere bazegoen.
|
|
16.10 Eukaliptoen gainean
|
beste
martsupialio bat bizi da. Baina bizitzan epearekinibiltzen ikasi du.
|
|
Asko, errekastoak, urtean hainbat hilabetez zeharo lehortzen direnak.
|
Beste
batzuk, zenbait urterik behin bakarrik betetzen dira.
|
|
26.46 Papagaiak hurbiltzen dira putzuotara
|
beste
edozein animalia baino ugariago.
|
|
29.32 Perikitoen etxe inguruko joan etorri guztiak gehiegizkoak dira papagaientzat. Txori zuhurrak dira, baina; eta
|
besteen
kontuetan mokoa sartu behar izaten dute derrigorrez.
|
|
32.31 Urtero, ikaragarrizko hegazti multzoak heltzen dira hona jan eta ugaltzeko. Bi milioi mika antzara gogor lehiatzen dira, toki apurtxo bat lortzeko, ahate, lertxun, ibis eta
|
beste
uretako hegazti batzuekin. Batzuek urpeko belarra jaten dute, beste batzuek krustazeoak eta arrain txikiak.
|
|
Bi milioi mika antzara gogor lehiatzen dira, toki apurtxo bat lortzeko, ahate, lertxun, ibis eta beste uretako hegazti batzuekin. Batzuek urpeko belarra jaten dute,
|
beste
batzuek krustazeoak eta arrain txikiak.
|
|
34.20
|
Beste
narrasti batzuk ere badaude hemen: ur gezako krokodiloak.
|
|
35.56
|
Beste
krokodiloen antzean sabel gainean narras barik, lehorrean joateko hanka puntetan ibiltzen dakite. Ibilera azkarragoa da; eta izan behar, egunsentirako ura aurkitu behar badute.
|
|
38.12 Eta basamortuaren bihotz bihotzean, Uluru, munduko harri mokorrik handienetakoa. Eta hau muturra baino ez da;
|
beste
sei kilometro baditu gutxienik, lurpean.
|
|
40.43 Australian
|
beste
edozein kontinentetan baino ugariagoak dira; basamortuko duna bakar batean berrogei espezieraino aurkituko ditugu. Muskerren lurraldean gaude.
|
|
00.40 Baina hemen, hirigunetik apur bat aldenduz gero,
|
beste
planeta batean gaudela irudituko zaigu. Izan ere, Australia munduko kontinenterik bitxiena da.
|
|
Animalia guztien bilgunea ibaia da. Ez diote begirik kentzen bata
|
besteari
, arriskua edonon baitago.
|
|
|
Beste
sugegorri bat ere saiatu da ura lasaiago dirudien lekutik; baina erdira iristean, ibaian behera galduda, urak eramanda.
|
|
Ibaitik bueltan,
|
beste
suge bat, eguzkiak kiskalita, itzalaren bila dabil desertuko lugorrian.
|
|
|
Beste
gela batean, espezie arriskutsuenak kutxetan gordetzen ditu Hadj Ahmed-ek.
|
|
Sugegorriak ez direla inoiz hortzik gabe geratzen azaltzen dio ilobari; hortzen bat galduz gero, berria irtengo zaio
|
bestearen ordez
.
|
|
Hadj Ahmed-ek sugegorriak eta kobrak bakarrik elikatzen ditu.
|
Beste
gelan daudenek elkar janez irauten dute.
|
|
Sugeak babesleku zaharreanhartu du ostatu. Badaki
|
beste
animaliak horra hurreratuko direla. Janaria aurkituko du, bila joan gabe.
|
|
Kriskitin sugea bezala, arrastan dabil hau ere eta horrela errazago egiten du aurrera
|
beste
batzuek arazoak dituzten tokietan.
|
|
Begiekez dutegarrantzi handirik harrapakina bilatzeko.
|
Beste
organo batzuk dituzte horretarako... matxardetako ile luzeak, kasu.
|
2006
|
|
Ryanen atentatua, tamalez, ETAk orduan egiten zituen atentatuetako bat zen. Pertsona berezia izan zen, baina halere, ETAk egindako
|
beste
ekintza bat zen.Garai hartan, ETAk zuzendu zezakeen ekimen politikoa.
|
|
Gogoan dut, aurretik, ezker abertzalearen eta, nolabait esateko, sistemaren arteko apurketa izan zela. EAJ estatutuaren bidetik joan zen, eta gu
|
beste
gauza batzuengatik borrokatzen ginen. Sasoi horretan pil pilean zegoen KAS alternatiba zeritzona.
|
|
Euskadin ezik gainerako erkidegoetan egondakoa zela eta, bere ustez, Euskadira ez etortzeak â?, ausardiaâ?? eza erakutsi zezakeen (berak
|
beste
berba bat esan zuen). Nik hirutan esan nion ez etortzeko.
|
|
Gogor astintzen du makila, polizia agente zorrotza bailitzan,
|
besteei
atzera eragin eta begirunea eskatzeko.
|
|
Txinpantze guztiak ez dira maila berekoak, eta batzuk
|
besteak
baino paretsuago daude.
|
|
Teknika hau
|
besteak
baino oparoagoa da antza.
|
|
Harri ugari dituzte eskura, beraz Bissauko txinpantzeek ez dute harriak leku batetik
|
bestera
eraman beharrik, izan ere, fruitu lehorrak non, harriak ere han inguruan izaten dira.
|
|
Baina joan etorriak alde batera utzita, guk hauxe ikertzen dihardugu: nola pasatzen den belaunaldi batetik
|
bestera
trebetasun eta ezagutza hori.
|
|
Bertan sakonuneak ageri dira, eta hori fruitu lehorrak irekitzeko erabiliak izan diren seinale da. Txinpantzeek fruitu lehorrak gune horietan jartzen zituzten apurtzekoâ? ¦ Baina lanabesaren
|
beste
aldea lehendik erabilita zegoela antzeman genuen, eta bertako sakonunearen tamainak adierazten dualde honek lehendik mailu funtzioa bete zuela â? ¦ Horixe egin zuten txinpantzeek â? ¦ alde hau mailu modura erabili zuten.
|
|
Analogia izugarria da. Tresna hauek berdin berdinak dira, nahiz bata orain bi milioi urtekoa eta
|
bestea
egungo txinpantzeena izanâ? ¦ Horrek esan nahi du, beti ehiztaritzat hartu ditugun gizakiek fruituak ere jaten zituztela.
|
|
|
Besteak
beste, arrazoi honexegatik hasi nintzen txinpantzeak ikertzen. Nire asmoa gure asaben lanabesak eta jokabidea ezagutzea da.
|
|
Animalia batzuek tresnak erabiltzeko berezko gaitasuna dute,
|
beste
batzuek ikusitakoa kopiatzen dute, eta bada lanabesak egiteko adimena darabilenik ere.
|
|
Aye aye izeneko animaliak gauez bizi dira, batzuek arbuiatu eta baztertu egiten dituzte, baina
|
beste
batzuek, ordea, asaben espiritutzat hartzen dituzte.
|
|
Baina arrainaren jarrera ez da berekoia. Anemona, baleztarrainaren hondakinez elikatzen da eta beraz, batak
|
bestearen
beharra dute bizitzeko.
|
|
Batzuek hostoei eusten dieten bitartean,
|
besteak
ezker eskuin mugitzen dituzte larbak, zeta behar den lekuan isurtzeko.
|
|
Eboluzio prozesuan lehenengo animalia izanik, primateak maisu dira lanabesak erabiltzen.
|
Beste
espezieak atzean uzten dituzte.
|
|
(01 08 03)... gradu, baita termometroa 45 gradu zeropera jaisten denean ere. Harrigarria dirudien arren, Iparralde izoztuko ugaztun handi honen tenperatura oso gertu dago
|
beste
ugaztunon tenperaturatik, izan tropikoetan balantzaka dabilen orangutan hanka luzea zein Sahara gurutzatzen duten gameluak.01 08 29 00TAKE 1001 08 30 00HOST VO: Baina geruza sendo ultra isolatzaile honek, inoiz, arrisku handia ekar diezaioke.
|
|
(01 09 21)... janariaren arrastoari segika beti, usaimen finak bultzaturik, edo gidaturik beharbada. Gizakiak agian ez du afariaren usaina adituko labean ez badago, eta
|
beste
ugaztun batzuek, mazopek adibidez, ez dute usaimenik batere; hartz zuriek, berriz, janariari 24 kilometrora ere usain egin diezaieke, ondoren haren arrastoaren atzetik joateko. Sudur zoragarri hori oso erosoa da janaria urria denean, edo lagun bila dabiltzanean.
|
|
Edo agian bestelako arrazoiren bat izango da. Edozelan ere, hartz zuri handiaren
|
beste
misterio bat da, inoiz ere argituko ez dena beharbada.
|
|
Txikiak berarekin ehizara joateko prest egon arte, ama bere gantz erreserbetatik biziko da gehienbat. Hartz honen esnea
|
beste
hartz guztiena baino aberatsagoa da, eta giza esnea baino hamar aldiz aberatsagoa. Izan ere, ahalik eta azkarren gizendu behar ditu ta kumeak.
|
|
(01 22 30) Hartz zurietan pentsatzen jarrita, elurra datorkizue gogora, ezta? Hemen duzue bada Hartz zuriaren sekretuak agerian saioaren
|
beste
esklusiba bat. Animalia hauek, goseak daudenean, errazago aurkitzen dira uretan edo uretatik gertu, lehorrean baino.
|
|
HOST VO: (01 26 38) Orain, ehizara berriz,
|
beste
estrategia bat baliatuz: itsas txakurrek arnasa hartzeko izotzetan egiten dituzten zuloen inguruan zain egon.
|
|
Are gehiago, mozolo ederrak izan daitezke batzuetan.01 03 18 00TAKE 401 03 19 00HOST VO: Eta hartz zuria Artikoko harrapari lehortar bakartia delakoa ereâ? ¦ hori ere ez da egi egia,/ hartzok
|
beste
piztia asko bezain taldekoiak izan daitezke ta. / Eta orain artekoa nahasgarri samarra iruditzen bazaizue, entzun ondoko hau:
|
|
HOST VO: (01 29 06) Baina Azerikomenuan ez badago,
|
beste
plater bat bai, badago, ezin sinetsizkoa ia; berehala ikusiko dugu hori.
|
|
HOST VO: Nomada hauek
|
beste
arrazoi batzuengatik ere ibiltzen dira hara hona. Gehiago da; ibilian dabiltza beti.
|
|
Gehiago da; ibilian dabiltza beti.
|
Beste
hartz guztiak baino ibiltari handiagoak dira. Inuitek nanook esaten dioten piztia honen lurraldea handia da.
|
|
Ar heldua, batez beste, emea baino bi hiru bider handiagoa izaten da. Kume hauek gai dira orain Artiko gogor honetan moldatzeko, baina hartz heldu bati aurre egitea
|
beste
kontu bat da, amaiera tragikoa izan dezakeena.
|
|
Hartz ama erabaki izugarri bat hartu beharrean gertatzen da. Kume ahulenarekin atzean geratzen bada,
|
beste
kumea izoztu eta hil egin daiteke, ekaitzean babesa aurkitu baino lehen. Eta atzean uzten badu, urrutitik zelatan dabilen hartz arrak akabatu eta jango du.
|
|
Ez zuten ikusi
|
beste
hori.
|
|
tektoniko, bata
|
bestearen gainean
zangalatrau.
|
|
[01.20.37] Ikustazu, denean daude.
|
Beste
abantaila bat da
|
|
|
besteak
beste, egiaztatzeko, Asia ta Amerika banaturik
|
|
|
besteak
eskimal.
|
|
|
besteren artean
, Steller itsas lehoia: Beringen espedizioko
|
|
Alde batean izotzezko itsasoa, eta
|
bestean
ozeanoa.
|
|
Aleutiarretako
|
beste
uharte batean.
|