Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 509

2000
Hitzen ondoeza (Txalaparta, Tafalla, 1997). Atal honetan aipatzen ari diren genero aldetik sailkagaitz gertatzen direnen artean berriena dugun hau hiztegi baten modura eratua dago eta tankera ezberdineko osagaiez taiutua.
‎Zalantzarik gabe ipuingintzaren arloan arrakasta ezagutu du egileak, kritikaren nahiz irakurleen onespenaz. Horretaz gain" Saiakera eta entsegu" izen orokorraren pean aipatuko ditugu bestalde, Ni ez naiz hemengoa (1985) liburuaz gainera, Marginalia (1988), Ez gara gure baitakoak (1989) Izeba Mariasunen ipuinak (1989), Ainhoari gutunak (1990) eta Hitzen ondoeza (1997) liburuak.
‎Saio, saiakera eta literatur entsegu materialez osaturiko liburu hauen artean aipatzen dira honako liburu hauek: Ni ez naiz hemengoa (1985), Marginalia, edo Ez gara gure baitakoak (1989), Izeba Mariasunen ipuinak (1989), Ainhoari gutunak (1990) eta Hitzen ondoeza (1997).
Hitzen ondoeza. Txalaparta, Tafalla, 1997.
‎Joseba Sarrionaindia, Hitzen ondoeza, Txalaparta, Tafalla, 1997, 270 hitza.
‎Zeren nik ez bainuke orain bertze munduan sartzeko okasionea galdu nahi, berorri eskua emanik eta biok bat eginik. Eta amorioaren lorea, gaur hain ederra dena, bihar berean ihar liteke..." Hitzen ederra...! Edo, hobeki, hitz biribilen ederra...!
2001
Hitzen atzekaldean gure burua gordetzen eta zuritzen ikasi dugun garai honetan xarri xarri entzuten den esaldi honek nauka harriturik: " Enpresari komeni zaionak irabaziko du partidua".
Hitzen atzekaldean gordetzeke adibidea: Mikel Goñik Iban Otaegiren aurka neurtu behar baditu indarrak lau kuadro eta erdiko neurriaren barruan, Oronozkoak pilota fierroak, Fernando Arretxek esango lukeen bezala, edo gizon pilotak, edozein matxistatxok aipatuko lukeen modura, ditu.
‎Joseba Sarrionandia, Hitzen ondoeza
‎Halako baieztapen kategorikoakarriskutsuak direla jakin arren, nik neuk ere beste horrenbeste esango nuke etapoeta handia ez ezik, narratzaile handia ere dugula gaineratuko nuke. Hor dauzkagu Narrazioak, Atabala eta euria eta Ifar aldeko orduak bilduma ezagunak (baitaMiopeak, bizikletak eta beste langabetu batzuk bilduma txikia ere); eta lanhoriekin batera testu labur eta ezberdinez osatutako Ez gara gure baitakoak, Hanizanik hona naiz eta Hitzen ondoeza miszelanea lanak ere ahaztezinak dira.
‎Bi hitzetan, aurreko mendean jaio eta mende honekinbatera indartuz joan den literatur kontzepzioa, lehenxeago ere aipatu duguna. ...n azaldu duenez (Obabakoak eta Groenlandiakolezioa lanen barruan, esaterako), erromantikoengandik zetorren originaltasunareneta jenialtasunaren kontzepzioei aurre egingo zaie teknikaren garrantzia onartuzeta originalak izateko pretentsioa alboratuz, dena esanda baitago, bai Asteasukoidazleak bai lurretakoak maiz gogorarazi dutenez (are gehiago, dena esandadagoela ere esanda dago jada Sarrionandiak Hitzen ondoezako. Orijinaltasuna, hitz sarreran iradoki legez).
Hitzen ondoezan bi maila komunikatiborekin jolasteko joera hori areagoturikagertzen da, horrenbeste non ia testu gehienen aurrean zalantzan geratuko garenirakurleok esanahi anitz eta ezkutuak sumatu ahala(. Baloia?,. Dortoka?,. Elefantologia?,. Jeikitzeko ordua?,. Kanta?,. Klandestinitatea?,. Nokauta?,. Otsoareningurukoak?,. Sartzen?,. Tiroa, eta abar).
‎Eta horrela, bere testuak diren bezalakoak direlako (oskol eta guzti helaraztendizkigulako, Hitzen ondoezako sarreran aipatzen den ipuina gogoratuz), nork bereirakurketa egin du, norberaren baitan begiratu eta norberaren iritzi etaaurreiritziak errebisatuz, gauzak birpentsatuz. Horri esker «irakurtzen duzularikirakurri egiten zara», hasieran jasotzen genuen idazlearen beraren aipura itzuliz.
‎HO: Hitzen ondoeza, Txalaparta, Tafalla, 1997.
Hitzen bizitza
Hitzen auzi hau ez da, nire ustez, ez auzia ez ezer: ez luke behinik behin izan behar, pixkaren bat zentzatuko bagina.
Hitzen eremuan (eta eremu hau har dezakedan bezain zabal hartu nahi dut, behar baino zabalago estu estuan) aspaldidanikakoa dugu katramila eta saltsa. Aspaldidanikakoa eta, halaz guztiz, alderdi batekoa.
‎Hizkuntzara bihurtzen garelarik, orduko dolu eta kexakizunak ukitu nahi nituzke gaingiroki, nik ere neure ahoan, esan dudanez, izan ditudanak. Hitzen kontuari, nagoen lekuan ari naizelarik, lotu na  tzaio zor dudan legez.
2002
‎A) Hitzen osaketa fonetikoa (silaben egitura, fonemen sekuentzia, hitzenenfasia, tonua).
‎– Hitzen hautaketa eta aurreiritzia.
‎Latinari buruzkoa, V, 5 Hitzen jatorria. (Itz.:
‎Edota literatur aukerakoa eskaintzen diguten hiztegi moduko horiek: Anjel Lertxundiren Letrak kalekantoitik (atsotitz eta kontu herrikoien bilduma baino askoz gehiago dena, 1996), eta Joseba Sarrionandiaren Hitzen ondoeza  (1997); iurretarrarenak dira, baita ere, mikrosaioaren eta ipuin laburraren artean mugitzen diren bi lan: Ez gara geure baitakoak (1989) eta Han izanik hona naiz (1992) (dena den, eta Aitzpea Azkorbebeitiaren iritziaren aurka, ez dut uste lan hauek Narrazioak, Atabala eta euria eta Ifar aldeko orduak ipuin bilduma" klasikoagoak" gainditzen dituztenik, liburu gisa alegia:
2003
‎5.2.1.4 Hitzen itxura
‎Ez zitzaion, hala ere, ezer asko ulertzen; arazo inportanteak zituen letrak ahoskatzeko, eta hortz gutxi. Hitzen bat ulertzen zuen Matiasek lantzean behin, hala nola," auzoa"," eliza"," gotikoa" edo" sugandila". Agurearen jarduna zen hiru lau igel negarrez eta kilker batzuk zotinka.
‎13 Sarrionandia, J., (1997): Hitzen ondoeza, Txalaparta, Tafalla.
‎26 Sarrionandia, J., (1997): Hitzen ondoeza, Txalaparta, Tafalla.
2004
‎Globalizazioa, txikiak txikitzeko eta handiak handitzeko erabiltzen den eufemismo lotsagarria, 135 Mendebaleko Estatu inperialistak Erdi Aroaren hondarrean abian jarritako inperialismoaren egungo fase aldia besterik ez da. Hitzen sormenerako gaitasuna ere ebatsi digute eta beren lanabes teorikoez eta ideologikoez hornitzen ditugu geure ezintasun globalak. Aurkariari, ordea, nola egin dakioke aurre bere burua zurkaizteko sortutako tresnez?
‎Eta ezin izango du. Hitzen esanahia hauen eta munduaren arteko erlazioa baita neurri handi batean. Eta mundua ez du agintzen duenak aldatzen, hala nahi (eta uste) badu ere?.
‎hitzak multzotan aztertu behar dira, ez bakanka. Hitzen izana bera multzotan erabakitzen da.
‎Gizakiok1 errealitatearen margolariak gara. Hitzen koloreez margotzen dugu, hitzen koloreez irudikatzen dugu errealitatea, munduaren irudiak eginez. Hizkuntzaren perpausak ditugu irudiok.
‎Isiltasuna zentzu eta doinu berriz jantzi zaigu. Hitzen erabilera okerrez eta zentzugabeez hobeki ohartzen gara egun. Erlijioak eta Ebanjelioek berek nozitu duten manipulazio, dogmatismo eta demagogia ikusita, Jesusen eta mistikoen hitzak (eta isiluneak) hobeki ulertzen lagundu diezaguke Wittgensteinen lehen filosofiak, baldin eta autofagia linguistikora (eta are gutxiago mentalera) geure burua kondenatzen ez badugu. Izkiriatu ditugun orrialdeok bide horretan zertxobait lagunduko duten itxaropenak gidatu gaitu honaino.
2005
‎Halako keinu subliminalak egiten saiatzen dira kanpainako politikariak ere euren publizitatean, segurtasun, sinpatia, sinesgarritasun ez esplizitu bat transmititzeko. Hitzen hauteskunde lehia ia hutsa da. Irudiaren mundua nagusitzen ari:
‎Mitxelenak inoiz aitortu zuenez, baliteke ikertzaileari gertatzea besterik gabe eta arrazoi formal hutsengatik, delako hitz batzuk mailegutzat jotzea, are inork haien jatorria aurkitu edo bilatu ere ez duelarik. Hitzen luzera, esatera­ ko, dagoeneko Sapirrek aldarrikatu zuen irizpidea dugu: delako hizkuntza batean halako forma kanoniko bat izaki, hitz batek silaba kopuru jakin bate­ tik gora badu, bi analisi aukera ditugu; hots, edota zati txikiagoetan eman dai­ tekeen eratorri edo konposatu batekin ari gara, edota mailegu batekin (cf.
‎Tonu aldaketetan, goitik behera eta behetik gorako melodian asmatzea komeni zaio esatariari, irakurtzen ari den testuari eman nahi dion esanahia emateko eta entzuleak horrela jasotzeko. Hitzen aldaketa txikiak eragin ohi du melodia bat edo beste erabiltzea, ironiaz edo bromaz ari garen adierazteko geure egunorokoan.
‎Globaltasunean, ez da egia denak on line egongo garenik (J. Sarrionandia, Hitzen ondoeza, Tafalla, Txalaparta, 1997," Teknologia" sarrera).
Hitzen kutxa: euskal literaturaren aleak.
‎Galicia Hoxe kazeta besapean duelarik azaldu da Anxela. Hitzen beharrik ez duen erretratu argigarri batek janzten du lehen orria. Behin eta berriro hiltzen nauten berri agentzietako argazki horietako bat.
2006
‎Herriak bai!, aberriak ez. Hitzen esanahia landu behar da, zer sustrai duten aztertu.
‎Lehenik galdetu litzateke ea zer den bortizkeria. Hitzen esanahiekin kontuz ibili behar da, dena baita orain bortizkeria. Beraz, bortizkeria armatuaz hitz egiten badugu, lehenik aztertu litzateke, noiz, non, nola eta zergatik egiten den.
‎(. Deabruaren abokatua?, Hitzen ondoeza)
‎Humanoak gara eta, beraz, humanoa den guztia dagokigu, Sarrionandiakpapagaioaren ahotsaren bidez gogorarazten digunez (ik. Hitzen ondoezan izenbereko testua). Batzuek ikusi nahi ez badute ere, nire ustez agerikoa dagizatasunezko sentiera honezaz blai eginda daudela Sarrionandiaren testuak etasentiera hori, itxurakeriatik asago, zinez zintzoa eta benazkoa dela.
‎Adibideetan ezluzatzearren,. Ikaroren erorketa? deitu poema irakurtzea gomendatu nahi nizueke14, bai eta bere aurrekaritzat jo daitekeen izen bereko testua ere( Hitzen ondoezan).
‎(. Autoa?, Hitzen ondoeza)
‎(. Bandoak?, Hitzen ondoeza) 16
‎(. Auzolana?, Hitzen ondoeza)
‎–Erloju geldiaren paradoxa? eta. Erlojeriazko bestegogoeta bat?, Hitzen ondoezan). Eta jarrera itxien ondorio dira, halaber, diskurtsodogmatikoak eta «latinezko mezak», honezkero gurean ere arrotzak ez direnak:
‎(. Latinezko mezak?, Hitzen ondoeza)
‎(. Arkitektura?, Hitzen ondoeza)
‎(. Nazioa?, Hitzen ondoeza)
‎(. Protestantismoa?, Hitzen ondoeza)
‎ik.. Manualak? Hitzen ondoezan), baizik eta pentsamendu kritikoa praktikan bultzatzea eta irekitasuna idazketanbertan erdiestea. Eta nola erdietsi hori?
‎Izan ere, galdera «aidean utzitako gogoeta» da, entzulearengandik edota irakurlearengandik «jarraipena eskatzen duen egituragramatikal osatu bakarra» (ik. . Galderak?, Hitzen ondoezan). Horrexegatik usuegingo dugu topo galderekin Sarrionandiaren testuetan.
‎( Hitzen ondoeza)
‎(. Derrota?, Hitzen ondoeza)
‎Muturrera joanda, benetan bizitzeko deia egiten digu Igorretakoidazleak, ez diezaiogun bizitzari ihes egiten utz: Hitzen ondoezako. Humanismotragikoa, testuaren bukaeran dioskunez, «bizitza galduz gero izan dadila bizi izangarelako, ez bizi izan ez garelako».
‎deitzenduen horren erresistentzia guztiz naturala iruditzen zaio9 edota, alderantziz esateko, hain arbuiagarri egiten zaio edozein inposaketa eta edozein eskubide zapalketa, ezen horrek erresistentzia jarrera du ondorio. Hitzen ondoezako. Inoiz, testuanbadiosku:
‎poemaren bukaeran, edota askatasuna lotzearena. Askatasuna? testuan( Hitzen ondoezan):
‎Esan nahi baita, halakoetan testuak maila esplizituan zerbait diola igarrikodugu irakurleok (eta maila honetan egindako irakurketak zentzua eduki badaukanez, irakurketa honekin gera gaitezke), baina atzean beste zerbait ere badagoelasumatuko dugu (alegia, komunikazio inplizituaren bidez testuak beste zerbait erebadiola edota inplikazioak eratorriz beste irakurketa bat ere egin daitekeela). Ezgara gure baitakoak eta Han izanik hona naiz lanetan dagoeneko baliatu zenSarrionandia bide honetaz, baina itxura guztien arabera Hnuy illa nyha majahyahoo poema liburuan eta Hitzen ondoezan bereziki hartu zuen estrategia haumakulutzat (adibide zenbait aukeratzearren, ikus HINMYko. Zaurituarekin lubakian?,. Solas metereologikoa, eta. Gereziak jateko sasoia iritsi da?
‎eta. Gereziak jateko sasoia iritsi da? poemak, baieta Hitzen ondoezako. Sartzen?,. Tiroa, eta. Ezurtea?
‎Sarrionandiak badaki hori, eta badaki, jakin, gehiago: badaki testua irentsi beharrean testuaren aurrean geratu egingo bagara eta gogoetaegingo badugu idazkera hori beharrezkoa dela. Hitzen ondoezako hitzaurrean bereidazkera horren zentzua argitu zuen eta baita Hasier Etxeberriarekiko elkarrizketanere17:
‎(. Zauria?, Hitzen ondoeza)
‎Aitzitik, nik neuk Sarrionandiaren beste irudi bat erreibindikatu nahi nuke (irekiagoa, zalantzatiagoa, humanoagoa) eta gaurkoan hori egiten saiatu naiz.Baina bihoa, bukatzeko, azken ohar bat, hasieratik iradoki dudanari berriro helduz: gaurkoan eta hemen Sarrionandiaren aipatu irudia marrazten saiatu garelarik ere, eta hori bere testuen irakurketatik abiatuz, emaitza subjektiboa da halabeharrez, guztia gure irakurtzeko eran oinarritzen da eta. Sarrionandiaren hitzak gogoratuz, «gauzak, diren bezala ikusi beharrean, garen bezala ikusten ditugu»(. Gauzak?, Hitzen Ondoezan). Subjektibotasunaren onarpen horrek, beraz, zirrikitu bat irekitzen du gaurko saioan, edo ate bat, irakurle oro bertatik barnera dadin gaiareninguruko eztabaidara eta nork bere irakurketarekin Sarrionandiaren inguruko bereirudia osa dezan.
‎_____ Hitzen ondoeza, Txalaparta, Tafalla, 1997.
‎Jokin Muñozek 2005eko martxoan Iruñeko Hizkuntza Eskolan emandako hitzaldiaz ari naiz.Volgako Batelariek hitzaldi horren testua argitara eman zuten beraien Interneteko orrian (http://www.eibar.org/blogak/ volga) eta euskarri horretan bertan bidea ireki zitzaion Muñozek euskalidazleek gure errealitate mikatzari bizkarra eman diotela salatzeaz batera abiatu zuen eztabaidari (ikus, besteak beste, Gotzon Barandiaranek nahiz Mikel Hernandez Abaituak erantzundakoa). Eztabaida horretan sartzeko inongo asmo barik, arazoa kronologikoki zabalagoa (edota endemikoagoa) ez ote den ere bada eztabaidagarri; alegia, isiltasunerako joera horrek ez ote du gure literatura berehastapenetatik beretik markatu? Sarrionandiak berak badauka galdera honentzako erantzunik (irakurbitez, esaterako, Hitzen ondoeza bildumako. Literatura lausoa?,. Isiltasuna, eta. Drama?
‎Ikus. Irakurleari abisua?, Hitzen ondoezan.
‎Ikus. Laugarren mundua?, Hitzen ondoezan.
‎«Beharrezkoa da, ausardia?, gauzak argiak eta garbiak ezdirela ametitzeko. Argitasun bakoitzak ilunbe zabalagoak susmaerazten dituela, erantzun bakoitzakgalderak ugaltzen dituela...»(. Ausardia?, Hitzen ondoezan). Ikus, orobat,. Agerikoa?
‎Ikus. Antipentsamendua?, Hitzen ondoezan.
‎«Autokritika, badakizue zer den. Autotik autora, norbere autoa frenatu gabe, martxan, leihotik burua apur bat aterata beste autoaren txoferrari ahalik eta irainik harrigarrienak jaurtitzea».(. Autokritika?, Hitzen ondoezan).
‎" Oso interesgarria" iruditu zaie eta diasporakoei Hitzen weben berri emateko asmoa agertu dute
‎AEBetan euskal diasporakoek Euskal Herriko informazio orokorra jasotzen dute, baina ez horrenbeste euren herrietakoa, eta Gaztambideren eta Izurzaren iritziz, beraientzat Hitzen berri izatea" oso garrantzitsua" da," Hitzetako weben bidez herri informazioa jasotzeko aukera dugulako"(' Busturialdeko Hitza' k, oraingoz ez du weba, proiektua sortu berria baita). " Gainera, aukera bat da NABOren webean Hitzen webetara loturak jartzea", zioten.
‎AEBetan euskal diasporakoek Euskal Herriko informazio orokorra jasotzen dute, baina ez horrenbeste euren herrietakoa, eta Gaztambideren eta Izurzaren iritziz, beraientzat Hitzen berri izatea" oso garrantzitsua" da," Hitzetako weben bidez herri informazioa jasotzeko aukera dugulako"(' Busturialdeko Hitza' k, oraingoz ez du weba, proiektua sortu berria baita). " Gainera, aukera bat da NABOren webean Hitzen webetara loturak jartzea", zioten.
Hitzen gerra. (i).
Hitzen eta gauzen arteko harremanari buruz gizakiek ez dute beti berdin pentsatu. " Magiko" ohi deritzon aroan (gaur egun ere bizirik dirauena) onartzen baitzen zenbait kasutan esentzia bat (edo, zehazkiago, esentzia magikoez ari garenez," mana" delakoa) existi zitekeela esentzialki desberdinak ziren existentzietan.
2007
‎liburuan Benito Lertxundiren berrogeita hamar kanta ezagunenak daude jasorik, kantu bakoitzaren doinu, gitarrarako akorde eta hitzak eskainiz. Hitzen testuak euskaraz eta gaztelaniaz agertzen dira. 140 kantu inguru grabatu ditu Benito Lertxundik gaur arte, baina kantu horietariko batzuek bertsio berriak ezagutu dituzte, 1998an Euskadiko Orkestra Sinfonikoarekin grabatu zuen Ahuen sinfonikoa, esate baterako.
Hitzen eratorkuntzarako euskarak dituen atzizkietan ere ezagun da latinaren eragina. Agerien eta deigarrienetarikoa, euskarak aditzak sortzeko darabilen tu atzizkia da, latin aditzaren tum supinotik erakarria.
‎Bidegurutzeak. Beno, nik hala deitzen diet. Hitzen bidegurutzeak gustatzen zaizkit: gurutzegrametan bi hitzek, aldi berean, elkar mozten eta osatzen duten laukitxo horiek.
‎Euskaraz hiritarra eta herritarra kontrajartzen ditugu. Hitzen gorabeherak gure kultura politikoaren ezaugarri bikaina dira: –herritar?
‎eboluzioaren errepasotxo hau amaitzeko, «Über die Verschiedenheit» bietan206, Kawi izkribuaren hitzaurrean bereziki (1830). Hitzen sorrerarekin, esaten da azken honetan? «aplikazioa ulertzen da kategoria logiko orokor batzuena, egintza, eginiko, substantzia, propietate, etab., [hizkuntzaren forma apriorizkoak!], erroei eta oinarrizko hitzei»207.
‎Hizkuntzak abstraktuagoak bilakatu ahala, eta keinuarekiko lotura «naturalari» urrunagotu ahala, historian nolanahiko ordenak joan omen dira garatuz, denak baliagarriak, ideiak bata bestearekin ongi josten diren bitartean. Alabaina, latinez eta, oraindik nabariak ei dira hizkuntzaren jatorrizko ordenaren aztarnak585 Hitzen ordena natural baten pretentsio sasikartesiarra alboratua geratzen da (hau da, razionalismoarekin mozorroturiko frantsesaren gehiagotasun eta hegemonia uzia).
‎...ina eta beti trasformazio tai gabean dihardu653 Alfabetoaren asmaketak argitasuna eragiten du kontzeptuetan, simetria sintaxian654 Lanbideek, klase sozialek, erlijioek, nazioaren bizitzako gorabeherek, hizkuntza antzaldarazten dute655 Poesiak eta prosak malgutzen, gozatzen dute, zientziak doitasuna, gardentasuna ematen dio656, hizkuntzaren beraren estudioak, gramatikak azken ukitua ematen diote657 Hitzen esanahia, balioa, «betiereko isurian» doa, garaiaren edo
‎Bi eskuak masailetan jarri zizkidan orduan, aurrez aurre begira niezaion. Hitzen listuak ezpainak zipriztindu zizkidan ahapeka esan zidanean: " Ni itsasora noak, Rubio, aditu?
2008
‎Matematikako problemak egiten nituenean, zenbaki batzuk gustatzen zitzaizkidan, beste batzuk gorroto nituen, nahasketa batzuk ederrak ziren... Hitzen konbinazio musikal perfektuaren bila 8.000 aldiz irakurtzen dut pasarte bakoitza. Batzuetan, esan nahi dudana ondo esanda dago, baina badago soinuan kriki kraka bat.
‎Tamalez, ez dira gauza bera ijito zapataria eta zapatari ijitoa. Hitzen hurrenkerak ideien hurrenkera salatzen du. Krystal ijitoa da, eta bere zapatek ondo dakite norantz doazen.
‎Azkenik, merezi du aipatzea hemen EusWN baliabide lexikala (Agirre et al, 2002), euskarazko WordNet. Hitzen esanahiak erlazio lexiko semantikoen inguruan egituratzen dituen Ezagutza Base Lexikala da WordNet. Euskarazko WordNet ek EuroWordNet eko zehaztapenak jarraitzen ditu, eta beraz hizkuntzen arteko hitzen esanahiak Hizkuntza_ Arteko_ Indizearen bidez daude lotuta.
‎iritsitako hitz eta kontzeptu ikasi berriak, baita hitzez eta kontzeptuz egituratutako irudikapenak ere: esan nahi baita euskara beti sartzen zela nola edo hala, uholde bat bezala maiz, gazteleraren mundu jaioberrian, prozesu ia automatiko batean, zeinak Beñardoren arreta desbideratzen baitzuen eta haren kontzentrazioa eragozten, mutilaren baitan halako anabasa bat sortuz?? Hitzen dantzan bizi naiz/ arin arinean;/ pentsatu baino lehen,/ hitza mingainean(?), esan zuen bere bertsoetako batean?, harik eta, hiru aste zeramatzala, maisuak galdetu zion arte:
Hitzen alboan nolako informazioak egon behar luke. Hitza beraz gain, gutxi nez, honako elementu hauek agertu behar lirateke:
Hitzen familiak gehienetan mantendu ditugu (Arbitrador, > > Arbitrar, > rado, > Arbitrariamente, > Arbitrario...).
Hitzen adierazia erreferente juridikoa delako, ez dute bizitza arruntean parekorik.
‎eratorpenez, hitz elkarketaz, maileguz, zabalkuntza semantikoz edo berrezarpen lexikalez(...) Arau batzuk oinarri hartuz hitz berriak moldatzera jotzen du, kontenplazio handiegirik gabe, aitzindari bidearen aldekoak. Hitzen erabideari buruzko arau egokiak aplikatzea baizik ez dago, aitzindari zalearentzat, euskararen lexiko berrikuntza eragiteko.
‎3 Hitzen formaz gain Hiztegi Baturako adierak zehaztea.
‎Hortaz, hiztegi batez ere orto grafikoa lantzen ari da Euskaltzaindia. Hitzen –grafia, eraiki du, az haraindi lana badagoela jakinik ere.
‎– Hitzen eraketa arautzen duen mugimendu programan gertatzen bada nahastea, hitzen ortografia zuzena izaten da, baina deformatu egiten dira letrak (disgrafia apraxikoa).
Hitzen elkarketa edo bereizketa desegokiak: gizon hura= gizonhura; etxeetan= etxe etan.
Hitzen diktaketa: bi hitz zerrenda diktatzen zaizkio haurrari, erantzunorrian idatz ditzan.
‎7 Hitzen silabak jan
‎– Hitzen eta lerroen makurdura desegokia edo usu aldatzea makurdura.
Hitzen formetatik urrun dauden grafien bidez edo ongi bereizitako grafien bidez ager daiteke hipotesi silabikoa.
Hitzen logograma oso ezagunak ezagutzen ditu. Adibidez:
‎Ondoren, lexiko ortografikoan, kontzeptu horri dagokion forma aurkitzen da. Hitzen grafemen ikustezko irudikapenak gordetzen dituen biltegia (lexiko ortografikoa) jarriko da martxan eta hitz horren errepresentazio ortografikoa aktibatuko da lexiko ortografikoan, eta epe laburreko oroimenean gordeko da.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
Lehen forma
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
hitz ondoez 52 (0,34)
hitz hasperen 19 (0,13)
hitz esanahi 14 (0,09)
hitz ordena 13 (0,09)
hitz bat 12 (0,08)
hitz ahaire 11 (0,07)
hitz itzal 9 (0,06)
hitz ubera 9 (0,06)
hitz behar 7 (0,05)
hitz dantza 5 (0,03)
hitz ekoizpen 5 (0,03)
hitz erabilera 5 (0,03)
hitz gourmet 5 (0,03)
hitz hurrenkera 5 (0,03)
hitz erdi 4 (0,03)
hitz klaska 4 (0,03)
hitz silaba 4 (0,03)
hitz ulermen 4 (0,03)
hitz egile 3 (0,02)
hitz gerra 3 (0,02)
hitz indar 3 (0,02)
hitz infinitu 3 (0,02)
hitz jaialdi 3 (0,02)
hitz zerrenda 3 (0,02)
hitz adiera 2 (0,01)
hitz aldaketa 2 (0,01)
hitz asoziazio 2 (0,01)
hitz atzealde 2 (0,01)
hitz bide 2 (0,01)
hitz botere 2 (0,01)
hitz edertasun 2 (0,01)
hitz egitura 2 (0,01)
hitz eraketa 2 (0,01)
hitz errepresentazio 2 (0,01)
hitz forma 2 (0,01)
hitz garrantzi 2 (0,01)
hitz hautaketa 2 (0,01)
hitz hiri 2 (0,01)
hitz historia 2 (0,01)
hitz izaera 2 (0,01)
hitz jolas 2 (0,01)
hitz kaiola 2 (0,01)
hitz karaktere 2 (0,01)
hitz konbinazio 2 (0,01)
hitz kontu 2 (0,01)
hitz kontzientzia 2 (0,01)
hitz kutxa 2 (0,01)
hitz oihartzun 2 (0,01)
hitz osatu 2 (0,01)
hitz pirata 2 (0,01)
hitz soinu 2 (0,01)
hitz sukalde 2 (0,01)
hitz trukatu 2 (0,01)
hitz udaleku 2 (0,01)
hitz web 2 (0,01)
hitz zaindari 2 (0,01)
hitz zentzu 2 (0,01)
hitz ' 1 (0,01)
hitz abiadura 1 (0,01)
hitz adierazi 1 (0,01)
hitz agerpen 1 (0,01)
hitz agintaldi 1 (0,01)
hitz ahalmen 1 (0,01)
hitz albo 1 (0,01)
hitz aldaera 1 (0,01)
hitz alfabetikoki 1 (0,01)
hitz alor 1 (0,01)
hitz amets 1 (0,01)
hitz analisi 1 (0,01)
hitz antolaketa 1 (0,01)
hitz ardura 1 (0,01)
hitz arkeologia 1 (0,01)
hitz arropa 1 (0,01)
hitz asmakizun 1 (0,01)
hitz atari 1 (0,01)
hitz auzi 1 (0,01)
hitz azentu 1 (0,01)
hitz baikortasun 1 (0,01)
hitz balio 1 (0,01)
hitz banaketa 1 (0,01)
hitz batzuk 1 (0,01)
hitz beldur 1 (0,01)
hitz benetako 1 (0,01)
hitz berak 1 (0,01)
hitz berezko 1 (0,01)
hitz berri 1 (0,01)
hitz bidegurutze 1 (0,01)
hitz bila 1 (0,01)
hitz bilkura 1 (0,01)
hitz birus 1 (0,01)
hitz bizitasun 1 (0,01)
hitz bizitza 1 (0,01)
hitz bortizkeria 1 (0,01)
hitz buru 1 (0,01)
hitz denbora 1 (0,01)
Konbinazioak (3 lema)
hitz ondoez liburu 4 (0,03)
hitz ordena euskara 4 (0,03)
hitz bat esan 3 (0,02)
hitz ondoez hiztegi 3 (0,02)
hitz ordena perpaus 3 (0,02)
hitz adiera irauli 2 (0,01)
hitz asoziazio libre 2 (0,01)
hitz behar ez 2 (0,01)
hitz dantza bizi 2 (0,01)
hitz garrantzi jakitun 2 (0,01)
hitz historia jakingarri 2 (0,01)
hitz jaialdi egin 2 (0,01)
hitz karaktere kopuru 2 (0,01)
hitz soinu egin 2 (0,01)
hitz ubera webgune 2 (0,01)
hitz zerrenda bat 2 (0,01)
hitz abiadura ekarri 1 (0,01)
hitz adierazi erreferente 1 (0,01)
hitz agerpen kopuru 1 (0,01)
hitz agintaldi liriko 1 (0,01)
hitz ahaire ' 1 (0,01)
hitz ahaire ekitaldi 1 (0,01)
hitz ahaire hau 1 (0,01)
hitz ahaire hitzaldi 1 (0,01)
hitz ahaire ikastaro 1 (0,01)
hitz ahaire saiakera 1 (0,01)
hitz albo nolako 1 (0,01)
hitz aldaketa txiki 1 (0,01)
hitz alfabetikoki sailkatu 1 (0,01)
hitz alor urrats 1 (0,01)
hitz amets zain 1 (0,01)
hitz ardura ukan 1 (0,01)
hitz arkeologia hau 1 (0,01)
hitz arropa kendu 1 (0,01)
hitz asmakizun ere 1 (0,01)
hitz atari sartu 1 (0,01)
hitz atzealde gorde 1 (0,01)
hitz atzealde gu 1 (0,01)
hitz auzi hau 1 (0,01)
hitz azentu zenbateraino 1 (0,01)
hitz baikortasun nabari 1 (0,01)
hitz balio sinboliko 1 (0,01)
hitz banaketa gaurkotu 1 (0,01)
hitz bat atera 1 (0,01)
hitz bat ez 1 (0,01)
hitz bat lakar 1 (0,01)
hitz bat oparitu 1 (0,01)
hitz bat transkripzio 1 (0,01)
hitz bat ulertu 1 (0,01)
hitz batzuk ere 1 (0,01)
hitz behar guzi 1 (0,01)
hitz benetako ulermen 1 (0,01)
hitz berak ere 1 (0,01)
hitz berezko esanahi 1 (0,01)
hitz bidegurutze gustatu 1 (0,01)
hitz bilkura aldaketa 1 (0,01)
hitz bortizkeria nahiago izan 1 (0,01)
hitz botere soil 1 (0,01)
hitz buru joan 1 (0,01)
hitz edertasun larri 1 (0,01)
hitz edertasun xarmatu 1 (0,01)
hitz egitura aztertu 1 (0,01)
hitz egitura egon 1 (0,01)
hitz ekoizpen aldakortasun 1 (0,01)
hitz ekoizpen estatistiko 1 (0,01)
hitz ekoizpen garapen 1 (0,01)
hitz ekoizpen genero 1 (0,01)
hitz erabilera agertu 1 (0,01)
hitz erabilera beti 1 (0,01)
hitz erabilera haratago 1 (0,01)
hitz erabilera nola 1 (0,01)
hitz erabilera oker 1 (0,01)
hitz eraketa arautu 1 (0,01)
hitz eraketa ere 1 (0,01)
hitz erdi ez 1 (0,01)
hitz erdi gainera 1 (0,01)
hitz erdi jan 1 (0,01)
hitz errepresentazio bektorial 1 (0,01)
hitz esanahi aldaketa 1 (0,01)
hitz esanahi behin 1 (0,01)
hitz esanahi erlazio 1 (0,01)
hitz esanahi hauek 1 (0,01)
hitz esanahi hobeto 1 (0,01)
hitz esanahi kontu 1 (0,01)
hitz esanahi landu 1 (0,01)
hitz esanahi zehatz 1 (0,01)
hitz esanahi zertxobait 1 (0,01)
hitz forma hiztegi 1 (0,01)
hitz forma urrun 1 (0,01)
hitz hautaketa ere 1 (0,01)
hitz hiri bezala 1 (0,01)
hitz hurrenkera berebiziko 1 (0,01)
hitz hurrenkera ideia 1 (0,01)
hitz indar askatzaile 1 (0,01)
hitz indar balio 1 (0,01)
hitz infinitu bat 1 (0,01)
hitz infinitu hautu 1 (0,01)
hitz infinitu hitz 1 (0,01)
hitz itzal liburu 1 (0,01)
hitz itzal n. 1 (0,01)
hitz itzal saiakera 1 (0,01)
hitz izaera esanahi 1 (0,01)
hitz izaera letra 1 (0,01)
hitz jaialdi bat 1 (0,01)
hitz klaska zenbatu 1 (0,01)
hitz konbinazio genero 1 (0,01)
hitz konbinazio musikal 1 (0,01)
hitz kontu esan 1 (0,01)
hitz kontzientzia jario 1 (0,01)
hitz kontzientzia liburu 1 (0,01)
hitz oihartzun urrunetik 1 (0,01)
hitz ondoez bera 1 (0,01)
hitz ondoez bilduma 1 (0,01)
hitz ondoez deitu 1 (0,01)
hitz ondoez glosario 1 (0,01)
hitz ondoez idazlan 1 (0,01)
hitz ondoez miszelanea 1 (0,01)
hitz ondoez n 1 (0,01)
hitz ordena aldakor 1 (0,01)
hitz ordena erabaki 1 (0,01)
hitz ordena ere 1 (0,01)
hitz ordena esaldi 1 (0,01)
hitz ordena natural 1 (0,01)
hitz osatu atzizki 1 (0,01)
hitz silaba jan 1 (0,01)
hitz silaba ongi 1 (0,01)
hitz ubera ' 1 (0,01)
hitz ubera agerkari 1 (0,01)
hitz ubera erako 1 (0,01)
hitz ubera gehiago 1 (0,01)
hitz ubera oso 1 (0,01)
hitz udaleku sortu 1 (0,01)
hitz ulermen aztertu 1 (0,01)
hitz ulermen estatistiko 1 (0,01)
hitz web berri 1 (0,01)
hitz web lotura 1 (0,01)
hitz zaindari atal 1 (0,01)
hitz zentzu ondo 1 (0,01)
hitz zentzu ongi 1 (0,01)
hitz zerrenda nahi 1 (0,01)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia