2003
|
|
3 Hemezortzi urtekoak baino gazteagoak direnei epaiketa egin bazaie 1973ko Zigor Kodean xedatutakoaren arabera, indargabetutako zigor legeen arabera edota indarreko Zigor Kodearen xedapen indargabetzailearen arabera, eta adingabe horiei
|
bi
urteko presoaldi txikia edo bi urtetik gorakoko erakunde publiko eskudunak txoste espetxealdi zigorra ezarri bazaie, eta lege hau indarrean jartzean hori betetzeko badago, orduan, zigor horien ordez, lege honetan ezarritako neurrietatik bat ezarriko zaie, Fiskaltzak hala eskatuta, eta aurretiaz talde teknikoak edo adingabeak babestu edo eraldatzena eginez. Ondore horretarako, Fiskaltzari igorri zaizkio bete agindua eta atal honetan jasotako adingabeei ezarritako zigorren behin behineko likidazioa.
|
|
3 Hemezortzi urtekoak baino gazteagoak direnei epaiketa egin bazaie 1973ko Zigor Kodean xedatutakoaren arabera, indargabetutako zigor legeen arabera edota indarreko Zigor Kodearen xedapen indargabetzailearen arabera, eta adingabe horiei bi urteko presoaldi txikia edo
|
bi
urtetik gorakoko erakunde publiko eskudunak txoste espetxealdi zigorra ezarri bazaie, eta lege hau indarrean jartzean hori betetzeko badago, orduan, zigor horien ordez, lege honetan ezarritako neurrietatik bat ezarriko zaie, Fiskaltzak hala eskatuta, eta aurretiaz talde teknikoak edo adingabeak babestu edo eraldatzena eginez. Ondore horretarako, Fiskaltzari igorri zaizkio bete agindua eta atal honetan jasotako adingabeei ezarritako zigorren behin behineko likidazioa.
|
|
4 Aurreko paragrafoak aipatzen dituen kasuetan, ezarritako zigorra edo betetzeko dagoena
|
bi
urtetik beherako presoaldia bada edo beste izaera batekoa, kondenatuari zaintzapeko askatasunaren neurri soila ezar dakioke kondena betetzeko falta den denbora horretan; horretarako, nahitaezkoa da Fiskaltzak hori eskatzea, adingabeen epaileak adingabearen letraduari, haren legezko ordezkariari, adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoari eta epaiaren menpean dagoenari berari entzutea,... Bestela, adingabeen epaileak betetzat jo dezake zigorra, eta azkendutzat, epaiaren menpean dagoenaren erantzukizuna.
|
|
Aurreko paragrafoek adingabeen epaileak hartutako erabakiak aipatzen dituztela kontuan hartuta, erabaki horiek auto bidez jasoko dira, eta auto horren aurka, zuzen zuzenean, gora jotzeko errekurtsoa jarri ahal izango da, bost egun balioduneko epean, probintziako audientzian. Lege hau indarrean jartzen denetik
|
bi
hilabeteko epean hartu dituzte adingabeen epaileekbearen egoera ez da aldatuko. erabaki horiek. Epe horretan, adinga
|
|
Neurrien iraupena ezin da izan
|
bi
urtetik gorakoa. Ondore horietarako, zenbatu egingo da, lege honen 28.5 artikuluan xedatutakoarekin bat etorriz, hala denean, adingabeak kautela neurriaren ondorioz jadanik bete duen denbora.
|
|
Hala eta guztiz ere, jokabide berberak
|
bi
arau hauste edo gehiago eragiten baditu, edo jokabide hori beharrezko bidea bada beste bat burutzeko, horietatik larriena bakarrik hartuko da kontuan neurri egokia aplikatzeko.
|
|
Barneratze neurriek
|
bi
denboraldi desberdin izango dituzte: lehenengo denboraldia kasuan kasuko zentroan burutuko da artikulu honen aurreko paragrafoan egindako deskripzioaren arabera; bigarren denboraldia zaintzapeko askatasunaren erregimenean burutuko da epaileak aukeratutako modalitatean.
|
|
Iraupena, guztira, ezin da izan 9 artikuluak ezartzen duena baino luzeagoa. Talde teknikoak argibideak eman ditu
|
bi
denboraldi horien edukiari buruz, eta epaileak epaian bertan adieraziko du zein den bakoitzaren iraupena.
|
|
Neurri egokia edo egokiak aukeratzeko, Fiskaltzak eta adingabearen letraduak, euren postulazioetan, eta epaileak, epaian bertan, malgutasunez hartuko dituzte kontuan, egitateen inguruko froga eta balioespen juridikoa, eta, batez ere, adingabearen adina, familia eta gizarte inguruabarrak, nortasuna eta interesa. Azken
|
bi
horiek talde teknikoen txostenetan jasoko dira, eta, hala denean, adingabeak babestu eta eraldatzeko erakunde publikoen txostenetan, halakoak eman behar direla lege honen 27 artikuluan xedatutakoaren arabera. Epaileak zioak jaso behar ditu epaian, eta xehetasunez azaldu behar du zergatik aplikatzen duen neurri zehatz bat; adierazi behar du, halaber, zenbat iraungo duen neurri horrek, adingabearen interesa balioetsi ahal izateko.
|
|
Neurrien epea
|
bi
urtetik gorakoa bada, hiru urtekoa izango da horien preskripzio denbora. Gainerako neurrien preskripzio denbora bi urtekoa izango da, salbu eta zentzarazpenaren, gizartearentzako prestazioen eta asteburuko zereginetarako atzipenaldiaren kasuan, horien preskripzio denbora urtebetekoa baita.
|
|
Neurrien epea bi urtetik gorakoa bada, hiru urtekoa izango da horien preskripzio denbora. Gainerako neurrien preskripzio denbora
|
bi
urtekoa izango da, salbu eta zentzarazpenaren, gizartearentzako prestazioen eta asteburuko zereginetarako atzipenaldiaren kasuan, horien preskripzio denbora urtebetekoa baita.
|
|
Aurrenekoa da, orobat, Justizia Sailak eta Deustuko Unibertsitateko Euskal Gaien Institutuak hasitako lankidetza prozesuaren emaitzen artean. Epe laburrean, honen lorratzetik etorriko da Prozedura Zibilaren Legea, eta
|
bi
biok jauzi kaulitatiboa ekarriko dute, justiziaren munduan eta zuzenbide arau-emailean euskara integratzeko bide luzean. Eurek ahalbidetuko dute esparru horietan euskara nabarmenago egitea.
|
|
Aurrenekoa da, orobat, Justizia Sailak eta Deustuko Unibertsitateko Euskal Gaien Institutuak hasitako lankidetza prozesuaren emaitzen artean. Epe laburrean, honen lorratzetik etorriko da Prozedura Zibilaren Legea, eta bi
|
biok
jauzi kaulitatiboa ekarriko dute, justiziaren munduan eta zuzenbide arau-emailean euskara integratzeko bide luzean. Eurek ahalbidetuko dute esparru horietan euskara nabarmenago egitea.
|
|
Jarraian, epaileak adingabeari galdetuko dio ea hark aitortzen duen egitateon egile dela eta ea ados dagoen Fiskaltzak eskatutako neurriarekin. Adingabea
|
bi
autu horiekin ados badago, orduan, behin adingabearen letraduari entzun eta gero, epaileak adostasuneko ebazpena eman dezake. Letraduak ez badu bat egiten adingabeak berak emandako adostasunarekin, epaileak erabakiko du entzunaldiak aurrera egin behar duen ala ez; epaian bertan, erabaki horren zioak azaldu ditu epaileak.
|
|
1 Adingabeen epaileak, ofizioz edo Fiskaltzak nahiz adingabearen letraduak hala eskatuta, eta, edozein kasutan, horiei, talde teknikoaren ordezkariari eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta gero, erabaki ziodunean ezar dezake epaian jasotako epaitzaren betearazpena etetea, baldin eta ezarritako neurriak ez badu
|
bi
urtetik gorako iraupenik; etendura denbora zehatz batez luzatuko da eta, askoz jota, bi urtez. Etendura hori epaian bertan erabakiko da, edo, hori irmoa denean, auto ziodunean; edozein kasutan, etendura horren baldintzak zehaztu dira.
|
|
...nahiz adingabearen letraduak hala eskatuta, eta, edozein kasutan, horiei, talde teknikoaren ordezkariari eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta gero, erabaki ziodunean ezar dezake epaian jasotako epaitzaren betearazpena etetea, baldin eta ezarritako neurriak ez badu bi urtetik gorako iraupenik; etendura denbora zehatz batez luzatuko da eta, askoz jota,
|
bi
urtez. Etendura hori epaian bertan erabakiko da, edo, hori irmoa denean, auto ziodunean; edozein kasutan, etendura horren baldintzak zehaztu dira.
|
|
Lege honetan ezarritako neurriak betearaztean, adingabeen epaileak izango du kontrola, horrek kasuan kasuko epaia eman duen heinean; epaileak auto ziodunean erabakia hartuko du
|
bien
bitartean gerta daitezkeen gorabeherei buruz, Fiskaltzari, adingabearen letraduari eta neurria betearazten duen erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta gero.
|
|
Adingabea biktimarekin adiskidetzen denean,
|
bi
bion arteko adostasuna, lege honen 19 artikuluan aipatu bezala, edozein unetan gertatzearekin batera, adiskidetze horrek ondorerik gabe utz dezake ezarritako neurria, baldin eta epaileak adierazten badu, Fiskaltzak edo adingabearen letraduak hala proposatuta, eta talde teknikoari eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta gero, adiskidetze horrek eta neurr...
|
|
Adingabea biktimarekin adiskidetzen denean, bi
|
bion
arteko adostasuna, lege honen 19 artikuluan aipatu bezala, edozein unetan gertatzearekin batera, adiskidetze horrek ondorerik gabe utz dezake ezarritako neurria, baldin eta epaileak adierazten badu, Fiskaltzak edo adingabearen letraduak hala proposatuta, eta talde teknikoari eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta gero, adiskidetze horrek eta neurriaren...
|
|
2 Adingabeen epaileak txostena eskatuko dio Fiskaltzari, eta errekurtsoaren gaineko ebazpena emango du, auto ziodunean,
|
bi
eguneko epean. Auto horren aurka, gora jotzeko errekurtsoa jar daiteke auzitegi nagusi eskuduneko adingabeen aretoan*, lege honen 41 artikuluan xedatutakoarekin bat etorriz.
|
|
Hilabetetik
|
bi
arteko epealdian, adingabea jolaserako irteerez gabetzea.
|
|
Aurreko paragrafoko lau kasuetan ezarritako zehapen berberak, hurrengo iraupena izanik:
|
bi
egunekoa, asteburu batekoa edo bikoa, egun batetik hamabost artekoa, eta hilabetekoa, hurrenez hurren.
|
|
6 Banantze zehapenak berarekin ekarriko du adingabea bere gelan edo horren antzeko ezaugarriak dituen gela batean izatea, zentroko jarduerak burutaezko hezkuntza jaso, bisitak hartu eta egunero
|
bi
ordu atari zabalean izateko.tzen diren orduetan salbu eta nahi
|
|
Behin autoa establezimenduari jakinarazi eta gero, hori berehalakoan betearazteko modukoa izango da. Errekurtsoa gauzatzen den bitartean,
|
bi
eguneko epean, neurria zein erakunde publikok betearazi eta erakunde horrek beharrezkoak diren neurriak har ditzake aldatutako ordena berriro ezartzeko, gizabanako zehatuari artikulu honen 6 paragrafoa aplikatuz.
|
|
Aurreko
|
bi
lerrokadetan agindutakoa gorabehera, erregimen itxiko barneratze neurriak, askoz jota, hamar urteko iraupena izan dezake hamasei urtekoak baino nagusiagoak direnentzat, eta bost urtekoa, adin hori baino gazteagoak direnentzat, baldin eta delitu bat baino gehiagoren gaineko erantzukizuna badute, delitu horietatik bat astuna dela kalifikatu bada eta Zigor Kodearen 571 artikulutik 580.erakoen terror...
|
|
Bere eragile anitzen jardunbideak, polizia, epaileak, fiskalak, abokatuak, hezitzaileak, gizarte langileak? banandurik badoaz, nork bere helburuak lortu nahian,
|
bi
akats larrik eragotzitako egitura burokratiko bihurtzen da: alde batetik, okerreko arazoaren gainean eragitea, giza konplexutasun existentziala aintzat hartzeko egokiak ez diren tresnak erabiltzen diren heinean, delituaren egileak jasoko duen erantzuna bere pertsona eta gizarte ingurunea kontuan hartzen ez direnean gertatzen den legez; bestalde, ihardespen penalak gazteari delitugile etiketa jartzen badio eta gizartetik baztertzea areagotzen badu, praktikan jarraikitzen diren delitu gehienen sintoma diren giza arazo partikularrak eta gizarte gatazkak zorroztu eta kronifikatzea besterik ez da lortuko.
|
|
3 5/ 2000 LO gazteen delinkuentziaren arloan eredu juridikoa egokia bazen ere, beraren eragingarritasuna kolokan jarri dute
|
bi
faktorek: lehendabizi, lege honek gizarte zerbitzuei galdatzen dien parte hartze zabala egikaritzeko, ezinbestekoak dira oraindik eskuratu ez diren baliabide material nahikoak.
|
|
lehendabizi, lege honek gizarte zerbitzuei galdatzen dien parte hartze zabala egikaritzeko, ezinbestekoak dira oraindik eskuratu ez diren baliabide material nahikoak. Ezartzen diren neurriak ezerezean gera ez daitezen, beharrezkoak dira, alde batetik, baliabide ekonomiko egokirik gabe lortezinak diren azpiegiturak eta, bestalde, konpromiso handiagoa hartu dute herri administrazo guztiek, orain arte erakutsi ez duten ahalegin eta gogoaz, legeak eskaintzen dituen ahalbide guztiak, oraindik neurrigek de facto behintzat
|
bi
salbuespenezko erregimen juridiko penal sortu baitzituz handi batean martxan jarri ez direnak, eskuragarri egon daitezen. Bigarrenez, lege hau vacatio legis aldian zegoela, 7/ 2000 eta 9/ 2000 LOak onartu ziren, eta orain arte egindako balorazio positiboa erabat auzitan utzi zuten, zeren eta aipatu bi leten, terrorismo delituen edota zenbait delitu astunen kasuan eman beharreko erantzuna nabarmen gogortzearen bitartez.
|
|
Ezartzen diren neurriak ezerezean gera ez daitezen, beharrezkoak dira, alde batetik, baliabide ekonomiko egokirik gabe lortezinak diren azpiegiturak eta, bestalde, konpromiso handiagoa hartu dute herri administrazo guztiek, orain arte erakutsi ez duten ahalegin eta gogoaz, legeak eskaintzen dituen ahalbide guztiak, oraindik neurrigek de facto behintzat bi salbuespenezko erregimen juridiko penal sortu baitzituz handi batean martxan jarri ez direnak, eskuragarri egon daitezen. Bigarrenez, lege hau vacatio legis aldian zegoela, 7/ 2000 eta 9/ 2000 LOak onartu ziren, eta orain arte egindako balorazio positiboa erabat auzitan utzi zuten, zeren eta aipatu
|
bi
leten, terrorismo delituen edota zenbait delitu astunen kasuan eman beharreko erantzuna nabarmen gogortzearen bitartez. Adingabeak esandako delitu hauek eginez gero, ez du erantzungo bere berezitasunak kontuan hartuz, helduari ematen zaion logikaren arabera baizik, delituaren astuntasunak gaztearen inguruko diagnostikoa etenda utziko balu bezala.
|
|
Horrekin guztiarekin batera, gaztelania euskara eta euskara gaztelania aurkibide analitikoak eskaintzen dira,
|
bi
hizkuntzetatik edozeinetan hitz sarrerak errazago bilatu ahal izateko.
|
|
Eskabide horri ere erantzuna emateko onetsi da lege organiko hau. Dena den, Zigor Kodeak puntu honetan xedatzen duena osatu beharra dago
|
bi
esangura berezitan. Lehendabizikoz, tinko eutsi behar zaio halako printzipioari, alegia, adingabeen erantzukizun penalak baduela, adinekoenaren aurrean, izaera hezitzaile lehenetsia.
|
|
5 Modu berean, lege organiko hau idazteko irizpen eragileak izan dira, besterik ezin eta, Konstituzio Auzitegiaren doktrinan barneratuak, batez ere, otsailaren 14ko 36/ 1991 eta martxoaren 17ko 60/ 1995 epaietan.
|
Bi
bion oinarri juridikoak aintzat hartu dira. Hor daude, besteak beste, adingabeen epaitegietan eginiko prozedurek bete behar dituzten bermeak eta oinarrizko eskubideei zor zaien begirunea.
|
|
5 Modu berean, lege organiko hau idazteko irizpen eragileak izan dira, besterik ezin eta, Konstituzio Auzitegiaren doktrinan barneratuak, batez ere, otsailaren 14ko 36/ 1991 eta martxoaren 17ko 60/ 1995 epaietan. Bi
|
bion
oinarri juridikoak aintzat hartu dira. Hor daude, besteak beste, adingabeen epaitegietan eginiko prozedurek bete behar dituzten bermeak eta oinarrizko eskubideei zor zaien begirunea.
|
|
10 Goian aipatutako printzipioekin bat etorriz, zalantza ñimiñorik gabe, hamalau urtekoa izatea adin muga bihurtu da zigor arloan adingabe direnei erantzukizun zehatzailea eskatzeko. Legea aplikatzeko esparruan, eta gauzatutako egitateen ondorioak mailakatzeko orduan,
|
bi
tarte bereizi behar dira, alegia, hamalau urtetik hamasei urte artekoena, eta hamazazpi eta hemezortzi urtekoena. Talde batek eta besteak ezaugarri desberdinak dituzte, eta, ezaugarri horiek direla bide, tratamendu desberdina ezarri behar da, zientziaren eta zuzenbidearen ikuspuntutik.
|
2004
|
|
Aurreoinarri horiekin, orokorrean legeak
|
bi
bide atondu ditu, babes judizial adierazlerako: batetik, «epaiketa arrunt» deritzon prozesua, izen horrek ideia adierazteko duen erraztasunarekin; eta, bestetik, «hitzezko epaiketa».
|
|
Hitzezko epaiketetan, ikustaltzunaren ostean, epaiketa baino lehenadiaren garrantziarengatik; epaiketa arruntean, prozedurako gertaerarik nabarienak direlako, demanda eta erangoko entzunaldia eta epaiketa bera.
|
Bi
biotan, epaileak nahitaez bertan egon behar du.
|
|
Hitzezko epaiketetan, ikustaltzunaren ostean, epaiketa baino lehenadiaren garrantziarengatik; epaiketa arruntean, prozedurako gertaerarik nabarienak direlako, demanda eta erangoko entzunaldia eta epaiketa bera. Bi
|
biotan
, epaileak nahitaez bertan egon behar du.
|
|
Epaiketa alde juridikoei buruzko txostenekin amaituko da, alderdi guztiek idatziz informatzea nahiago izan ezean edo auzitegiak hori egokitzat jo ezean. Gainera, azpimarratu behar da, grabatzeko eta erreproduzitzeko tresna egokien bidez jasoko dela jendaurreko eta ahozko jardun guztia,
|
bi
auzialdietan, beharrezko aktei kalterik egin gabe.
|
|
Ez da batere heterodoxoa, ez ikuspuntu organikotik, ezta prozesuko ikuspegitik ere, eta are gutxiago Konstituzioaren ikusmiratik, jada auzialdi
|
bi
agortu badira, kasazio errekurtso berezia zentzuz mugatzea; eta prozesuko arau hauste larriak jasan dituela uste osoa duen pertsonari galdatzea, aldi berean, berorrek Zuzenbide substantiboko arau hausteen berrikuspena ez eskatzeko.
|
|
Bestalde, ezin da ahantzi, 1881eko Legearen arabera, aldi berean forma urratzea eta epaiari buruzko arau hausteak alegatzen zituen kasazio errekurtsoa jarriz gero, lehenengo, eskatutako forma urratzea aztertu eta horri buruz erabakitzen zela, eta, errekurtsoari forma urratzeagatik on iritziz gero, auzialdiko auzitegira berriro igortzen zirela, horrek beste epai bat eman zezan. Era berean, epai horri beste kasazio errekurtso bat jar zekiokeen, lehenik, «legea urratzeagatik»; bigarrenik, epaiketaren oinarrizko formak urratzeagatik; eta, hirugarrenik,
|
bi
kontzeptuongatik. Lege honetan ez da funtsezko aldaketarik ezarri, izapideak bizkortzeko mekanismoak adibidez, auzilarietatik bakoitzak epai berberaren aurka errekurtso berezi desberdina aukeratu duenerako.
|
|
|
Bi
erakunde desberdin horiek okerrak egiteko arriskua dakarte. Arrisku horiek antzekoak dira, eta onartu beharrekoak, babes judizialaren eragingarritasunerako eta kredituaren nahitaezko babeserako.
|
|
3 Prozesuan, gertaera kaltegarriak pertsona zehaztugabeekin edo zehazgaitzekin osatutako taldearen gain eragina izan duenean, deialdiak eten egingo du aribideko prozesua, gehienez
|
bi
hilabeteko epean. Epea zehaztuko da, kasuan kasuko inguruabarrak edo gertaeraren konplexutasuna, baita kaltedunak zehaztu eta aurkitzeko zailtasuna ere, aintzat hartuta.
|
|
Hildako auzilaria demandatzailea izan bada eta horren oinordekoak aurreko lerrokadaren lehenengo
|
bi
arrazoiengatik bertaratzen ez badira, atzera egindakotzat joko da, demandatuak horren aurka jarri ezean; azken kasu horretan, 20 artikuluko hirugarren paragrafoa aplikatuko da. Oinordekoak bertaratzen ez badira agertu nahi ez dutelako, alderdi demandatzaileak egikarituriko akzioari uko egin diola ulertuko da.
|
|
Eskualdatzaileak epaiketan jarraituko du eskuratzailearen uzia onartu ez denean,
|
bion arteko
harreman juridiko pribatuak gorabehera.
|
|
Aurreko lerrokadan xedatutakoa ez da aplikatuko, errentariak lehenengo batean maizter botatzea ezereztu badu; ezta errentatzaileak errentariari, modu sinesgarrian, zorra ordaintzeko agindu badio ere, demanda aurkeztu baino gutxienez
|
bi
hilabete lehenago eta ordainketa egin ez bada demanda aurkeztean.
|
|
2) Borondatezko uko egiteagatik, lanbidea uzteagatik edota lanbidearen egikaritzan eteteko zehapena jasotzeagatik. Lehenengo
|
bi
kasuetan, prokuradoreak, aurretiaz eta modu sinesgarrian, gertaera hori ahalorde emaileari eta auzitegiari ezagutarazi behar die. Etendura gertatuz gero, Prokuradoreen Elkargo eskudunak auzitegiari emango dio horren berri.
|
|
Abokatu eta prokuradorearen parte hartzea manuzkoa ez denean, demandatzaileak nahi badu bere kabuz agertu eta abokatuak defendatua edo prokuradoreak ordezkatua izatea, edota auzi jartzaileak
|
bi
profesionalen laguntza aldi berean nahi badu, orduan demandan hori adieraziko du.
|
|
2 Dena den, doako laguntza juridikorako eskubiderik ez duen auzilariak eska dezake abokatuaren, prokuradorearen edo
|
bien
izendapena, horien parte hartzea manuzkoa denean, edo, halakoa ez bada ere, aurkako alderdiak auzitegiari adierazi dionean abokatuak defendatuta eta prokuradoreak ordezkatuta jardungo duela.
|
|
Nazioarteko eskumenik eza zein jurisdikziorik eza dela eta, auzia bestelako jurisdikzio ordenari dagokiola ohartu bezain laster, ofizioz aginduko da aurreko
|
bi
artikuluetan aipatutako abstentzioa, alderdiek eta Fiskaltzak esan beharrekoa entzun eta gero.
|
|
Auzigaia ebazteko, arazo bati buruz erabakitzea beharrezkoa bada, eta, arazo hori, aldi berean, auzitegi horretan edo beste auzitegi zibil batean prozesuaren auzigai nagusia bada, eta, arazo hori erabakitzeko egonik, autoen metaketa ezinezkoa bada, orduan auzitegiak, auto bitartez, aribideko jardunaren etendura agin dezake, jardun hori dagoen egoeran dagoelarik, epaitu aurreko arazoa xede duen prozesua bukatu arte.
|
Bi
alderdiek edo horietako batek eskatu behar diote etendura auzitegiari, aurkakoari entzun eta gero.
|
|
Espainian egoitza edo bizilekurikke Espainian dauden tokian bertan, edo nazioko lurraldean izan duten azken
|
bi
ez dutenak demandatuak izan daitezzilekuko tokian; eta horrela ere eskumena zehazterik ez badago, orduan auzi jartzailearen egoitzako tokian izango dira demandatuak.
|
|
6) Abokatu defentsariarentzat egun berean auzitegi ezberdinetan ikustaldirako
|
bi
data zehaztu badira, zehaztu orduengatik bietara joatea ezinezkoa izanik, eta abokatu horrek behar bezala egiaztatu badu aldiberekotasuna saihesdu zela, hori lortu gabe, 183 artikuluateko beste data bat zehazten ahaleginren arabera.
|
|
6) Abokatu defentsariarentzat egun berean auzitegi ezberdinetan ikustaldirako bi data zehaztu badira, zehaztu orduengatik
|
bietara
joatea ezinezkoa izanik, eta abokatu horrek behar bezala egiaztatu badu aldiberekotasuna saihesdu zela, hori lortu gabe, 183 artikuluateko beste data bat zehazten ahaleginren arabera.
|
|
lehenago zehaztuta duenak, eta,
|
bion
data egun berean zehaztu badira, orduan eten egingo da antzinatasun gutxieneko prozeduraren ikustaldia.
|
|
1 91 artikuluaren 2 paragrafoan ezarritakoaren arabera, auzitegi errekerituak metaketa agindeia onartu ez badu, hori bidegabekotzat jotzeagatik, edo metaketa auzitegi horretan erabakitzeke dauden prozesuekin egin behar dela uste izateagatik, orduan auzitegi errekerituak hori komunikatuko dio auzitegi errekeritzaileari, eta auzitegi
|
biek
desadostasuna erabakitzeko auzitegi eskudunaren menpe utziko dute erabakia.
|
|
96 artikulua.
|
Bi
prozesu baino gehiagoren metaketa. Metaketa agindei anitz
|
|
Kapitulu honetan xedatutakoa aplikatuko da,
|
bi
epaiketa baino gehiagoren metaketa eskatu denean.
|
|
|
Bi
auzitegik edo gehiagok auzitegi berari agindeia egin badiote metaketa dela eta, azken horrek auzi paperak igorriko dizkio auzitegi guztien goragoko auzitegi erkideari, eta hori komunikatuko die auzitegi errekeritzaile guztiei, horiek erabakia goikoaren menpe utz dezaten. Halakoetan, aurreko bi artikuluetan xedatutakoaren arabera jardungo da.
|
|
Bi auzitegik edo gehiagok auzitegi berari agindeia egin badiote metaketa dela eta, azken horrek auzi paperak igorriko dizkio auzitegi guztien goragoko auzitegi erkideari, eta hori komunikatuko die auzitegi errekeritzaile guztiei, horiek erabakia goikoaren menpe utz dezaten. Halakoetan, aurreko
|
bi
artikuluetan xedatutakoaren arabera jardungo da.
|
|
Aurreko kasu
|
bietan
, prozesuaren etendura amaituko da, hurrenez hurren ordezkoak ordu arteko jarduna jaso duenetik edo ordezkoa abstenituaren atalean nahiz salan sartu denetik.
|
|
1) Botere Judizialaren Lege Organikoaren 61 artikuluan ezarri salak, ezetsiak Auzitegi Goreneko burua, Auzitegi Goreneko sala zibileko burua edo sala horretako
|
bi
magistratu edo gehiago badira.
|
|
3) Botere Judizialaren Lege Organikoaren 77 artikuluan aipatu salak, ezetsiak badira autonomia erkidegoko Auzitegi Nagusiko burua, bertako arlo zibileko eta zigor arloko salaren burua, autonomia erkidegoko probintzia audientziaren burua edo autonomia erkidegoko Auzitegi Nagusiaren arlo zibileko eta zigor arloko salaren
|
bi
magistratu edo gehiago, edo atal bateko edo probintziako audientzia bateko bi magistratu edo gehiago badira.
|
|
3) Botere Judizialaren Lege Organikoaren 77 artikuluan aipatu salak, ezetsiak badira autonomia erkidegoko Auzitegi Nagusiko burua, bertako arlo zibileko eta zigor arloko salaren burua, autonomia erkidegoko probintzia audientziaren burua edo autonomia erkidegoko Auzitegi Nagusiaren arlo zibileko eta zigor arloko salaren bi magistratu edo gehiago, edo atal bateko edo probintziako audientzia bateko
|
bi
magistratu edo gehiago badira.
|
|
5) Probintziako audientziak ezetsia probintziako audientziako magistratua bada, ezetsia kide izango ez dela. Probintziako audientzia atal
|
bik
edo gehiagok osatzen badute, ezetsia zein ataletako kide izan eta beste atal batek erabakiko du, edo atal gehiago izanez gero, ezetsia zein ataletan kide izan eta zenbakizko hurrenkeran hurrengoa den atalak.
|
|
2 Ezespen arrazoia aditua izendatu baino lehenagokoa bada, izendapena noiz jakinarazi eta hurrengo
|
bi
egunetan aurkeztu da idazkia.
|
|
Auziak banatu eta epaitegi nahiz atal egokira igorriko dira, jarduna hasteko idazkia edo eskabidea aurkeztu denetik hurrengo
|
bi
egunetan.
|
|
Akzio
|
bi
edo gehiago batera epaiketa berean egikaritzea ezinezkoa izango da, eta, ondorioz, akzio horiek ezin daitezke metatu, baldin eta akzioek elkar baztertzen badute edo elkarren aurkakoak badira. Bi kasu horietan, akzio bat aukeratzeak bestearen egikaritza eragotzi edo eraginik gabe utziko du.
|
|
Akzio bi edo gehiago batera epaiketa berean egikaritzea ezinezkoa izango da, eta, ondorioz, akzio horiek ezin daitezke metatu, baldin eta akzioek elkar baztertzen badute edo elkarren aurkakoak badira.
|
Bi
kasu horietan, akzio bat aukeratzeak bestearen egikaritza eragotzi edo eraginik gabe utziko du.
|
|
Horiek ahalbidetuko dute jurisdikzio liskarrik gabe ebatzi nahi ez edo ebatzi ezin izan diren arazoak konpontzea. Azkenik, aurrekoak baino berriagoak diren prozesu
|
bi
, alegia, epaiketa monitorioa eta kanbio prozesua.
|
|
Alderdiak hala eskaturik, froga guztia edo gehiena gauzatu behar bada auziaren gaineko ardura zein auzitegik izan eta horrek egoitza duen tokitik kanpo, auzitegiak agin dezake epaiketa
|
bi
hilabeteko epean gauzatzea.
|
|
Jabe edo arduradun horrek kauzioa eman dezake obra jarraitzeko, eta jada eraikitakoa mantentze aldera beharrezko diren obrak gauzatzeko. Auzitegiak agin dezake azterketa judiziala, adituarena, edo
|
biena
, ikustaldia egin baino lehen.
|
|
Birjartze errekurtsoa bost eguneko epean jarri da, birjartze errekurtso horretan errekurtsogilearen ustez zein ebazpenen arau haustea gertatu eta hori azalduz. Aipatu betekizun
|
biak
gertatzen ez badira, probidentzia bideztzia horren aurka ez dago errekurtsorik. ez da errekurtsoa onartuko; probiden
|
|
1 Galdera orokorrak erantzun ondoren, lekukoa zein alderdik proposatu eta alderdi hori hasiko da lekukoa aztertzen; eta alderdi
|
biek
proposatu badute lekukoa, azterketa hasiko da demandatzaileak egindako galderekin.
|
|
Auzitegiak, alderdiak entzun ondoren, hala denean, proposamenaren egokitasun eta erabilgarritasunari buruz ebazpena emango du; pertsona juridikoaren edo erakundearen adierazpenaren gai den arazo edo diren arazoak zehaztuko ditu, eta agindeia egingo zaio horri adierazpena egin dezan eta zehaztu aldian auzitegiari berori igor diezaion, 150 eurotik 600 eurorako isunohartarazpena eginda, eta ez egitearen erantzulearen aurka agintaritzari desobeditzeagatik jardungo dela ohartaraziz. Froga hau gauzatzeak ez du aribideko prozedura etengo, auzitegiak alderdi baten edo
|
bien
defentsarik eza eragozteko beharrezkoa dela jotzen duenean izan ezik.
|
|
1 Demandatuak erantzunean edo auzi jartzaileak entzunaldian alegatzen baditu gaitasun edo ordezkaritzari buruzko akatsak, eta horiek ongitzeko edo zuzentzeko modukoak badira, berehala ongitu edo zuzenduko dira; eta une horretan ezin bada halakorik egin, horretarako hamar eguneko epea emango da gehienez,
|
bien
bitartean entzunaldia eten eginez.
|
|
Auzitegiak ulertzen badu auzikidetza bidezkoa dela, auzi jartzaileari emango dio hori eratzeko egoki deritzon epea; epe horrek gutxienez hamar egunekoa izan behar du. Beste demandatu horiek demandari erantzun diezaiokete, 404 artikuluan ezarri epean,
|
bien
bitartean, jardunaren bidea eten egingo da, hasierako demandatzaile eta demandatuarentzat.
|
|
Artikulu honen 1 paragrafoaren arabera froga gauzatu denean, jardunak ez du froga baliorik izango, demanda aurkezten ez bada froga aurreratua gauzatu zenetik
|
bi
hilabeteko epean, epe horretan egiaztatu ezean prozesua ezin izan zela hasi ezinbesteko kasuarengatik edo garrantzi bereko arrazoietatik beste edozeinengatik.
|
|
1 Alderdi bakoitzak auzitegiari eska diezaioke gainerako alderdien galdeketa, epaiketaren objektuari lotuta dauden egitate eta inguruabarren berri badute. Auzikide batek beste auzikide baten galdeketa eska dezake, baldin eta, prozesuan,
|
bion arteko
aurka jartze edo interesen gatazka bada.
|
|
Egitate eztabaidagarriak berberak izanik, alderdi
|
bik
edo gehiagok, edo, 301 artikuluko bigarren paragrafoaren arabera, alderdiei parekatutako pertsona bik edo gehiagok, adierazpena egin behar badute, beharrezko neurriak hartuko dira, elkarren artean komunikaziorik ez egoteko, eta galdera eta erantzunen edukia aldez aurretik ez jakiteko.
|
|
Egitate eztabaidagarriak berberak izanik, alderdi bik edo gehiagok, edo, 301 artikuluko bigarren paragrafoaren arabera, alderdiei parekatutako pertsona
|
bik
edo gehiagok, adierazpena egin behar badute, beharrezko neurriak hartuko dira, elkarren artean komunikaziorik ez egoteko, eta galdera eta erantzunen edukia aldez aurretik ez jakiteko.
|
|
Aurreko atal
|
bietarako
xedapenak
|
|
Demandaren erantzuna noiz aurkeztu eta handik bost egunera egin da adituaren izendapen judiziala, izendapena nork eskatu duen kontuan izan gabe. Alderdi
|
biek
hasieran izendapen hori eskatu badute, auzitegiak aditu bakarra izenda dezake eskatu txostena egiteko, alderdiok ados badaude; halakoetan, adituari auzilari biek ordainduko diote erdi bana, kostuen arloan agin daitekeenari kalterik egin gabe.
|
|
Demandaren erantzuna noiz aurkeztu eta handik bost egunera egin da adituaren izendapen judiziala, izendapena nork eskatu duen kontuan izan gabe. Alderdi biek hasieran izendapen hori eskatu badute, auzitegiak aditu bakarra izenda dezake eskatu txostena egiteko, alderdiok ados badaude; halakoetan, adituari auzilari
|
biek
ordainduko diote erdi bana, kostuen arloan agin daitekeenari kalterik egin gabe.
|
|
Alderdiek ere eska dezakete azterketa
|
biak
aldi berean gauzatzea, eta auzitegiak, bidezkotzat jotzen badu, horixe aginduko du.
|
|
Aurreko artikuluko lehen paragrafo
|
biak
aplikatzeko modukoak direnean, ez da onartuko idazki eta agiriak aurkeztea, baldin eta bertaratutako gainerako alderdiei kopiak helarazi zaizkiela agerrarazten ez bada.
|
|
3 Epaiketa arruntean, entzunaldian baimendutako alegazio edo uzi osagarrien ondorioz, alderdiek eskatzen badute auzitegiak irizpena egingo duen aditua izendatzea, 427 artikuluko laugarren paragrafoan xedatutakoaren arabera, auzitegiak hala aginduko du, betiere auzitegiak irizpena egoki eta erabilgarritzat jotzen duenean, eta alderdi
|
biak
ados daudenean aditu lanaren objektuarekin eta auzitegiak izendatu adituaren irizpena onartzearekin.
|
|
4.tegiak aditua izendatzea eta alderdi ho Aurreko paragrafo
|
bietan
adierazi kasuetan, zein alderdik eskatu auziriek ados badaude irizpena pertsona edo erakunde zehatz batek egitean, hala aginduko du auzitegiak. Alderdiak ados ez badaude, aditua izendatuko da 341 artikuluan xedatutako prozeduraren bitartez.
|
|
Legeria horrek bere barruan hartzen ditu urtarrilaren 7ko 1/ 2000 Legea, Prozedura Zibilarena, eta Prozedura Zibilari buruzko 1881 urteko aurreko Legearen xedapen batzuk, hain zuzen ere, arautegi berria onetsi arte indarrean dirauten horiek. Azpimarratzekoa da testu horiek, eta, bereziki,
|
bi
horietatik aurrenekoa, 2004 urteko abenduaren 31 arte eguneraturik eskaintzen direla, haiek aldarrikatu eta ondorengo aldaketa guztiak jasota.
|
|
Edozein modutan ere, prozesuaren inguruko gaiek espezializazio handia behar dute, honako
|
bi
arrazoi hauek tartean direlako: batetik, teknizismo juridikoa ezinbestekoa izatea; eta, bestetik, hainbat arazo sortzea, besteak beste, alderdi bakoitzaren uziak defendatzeko baliabideei buruz eta auzitegien barne antolaketari buruz.
|
|
Bateratze prozesu horrek bete beteko eragina izan zuen prozesu zibilaren euskarri
|
bi
hauetan: prozedura eta auzitegien antolaketa.
|
|
Bilduma honetan ohikoa den bezala, lan honek molde elebiduna du,
|
bi
zutabekoa, gaztelania euskara, eta aurkibide analitiko egokiak barneratzen ditu, gaztelania euskara eta euskara gaztelania. Aurkibide horiek bi hizkuntzen arteko berbategiak dira, eta, horrez gain, hizkuntza batetik bestera terminoen baliokideak bilatzeko gidak, lege testuaren barruan termino horien non dauden kokatuta argitzearekin batera.
|
|
Bilduma honetan ohikoa den bezala, lan honek molde elebiduna du, bi zutabekoa, gaztelania euskara, eta aurkibide analitiko egokiak barneratzen ditu, gaztelania euskara eta euskara gaztelania. Aurkibide horiek
|
bi
hizkuntzen arteko berbategiak dira, eta, horrez gain, hizkuntza batetik bestera terminoen baliokideak bilatzeko gidak, lege testuaren barruan termino horien non dauden kokatuta argitzearekin batera.
|
|
atala. Aurreko atal
|
bietarako
xedapenak 390
|
|
atala. Aurreko atal
|
bietarako
xedapenak 911
|
|
Prozesu bereko auzilari desberdinek errekurtso berezietatik mota ezberdina aukeratu badute, batek prozesuko arauak hausteagatik, eta besteak autonomia erkidegoko foru zuzenbide zibilaren edo bertako berezko zuzenbide bereziaren arauak hausteagatik, errekurtso
|
biak
gauzatu eta erabakiko dira, pieza batean metatuta, salak epai batean bakarrik ebatziz; salak kontuan izango du kasazio errekurtsoari buruzko erabakia bakarrik eman daitekeela, prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtso bereziari gaitz iritzi bazaio.
|
|
Kexa errekurtsoa prestatuko da, bosgarren egunaren barruan, errekurtsopeko autoaren birjartzea eskatuz; eta birjartze horri ematen zaionerako, ebazpen
|
bien
lekukotza eskatuko da.
|
|
1 Ezkontza deuseztasuna, banantzea edo dibortzioa eskatu duen ezkontideak demandan egoki dena eska dezake hartu beharreko behin behineko neurriei buruz, neurriok aldez aurretik hartu ez badira. Halaber,
|
bi
ezkontideek arazo horien inguruan lortutako hitzarmena auzitegiari aurkez diezaiokete, auzitegiak hori onets dezan. Hitzarmen hori ez da loteslea izango, alderdi bakoitzaren uziekiko, ezta behin betiko neurrien inguruan auzitegiak har dezakeen erabakiarekiko ere.
|
|
2 Eskaera horien izapideak 771 artikuluan xedatutakoaren arabera egingo dira. Dena den, eskaera egiten bada
|
bi
ezkontideak batera etorriz edo batak bestearen adostasunarekin, eta hitzarmen arau-emailea ekarriz, hurrengo artikuluan ezarri prozedurari ekingo zaio.
|
|
Aurreko
|
bi
paragrafoetan xedatutakoa bete ondoren, edo, hori beharrezkoa ez bada, ezkontideek berrespena egin ondoren, auzitegiak epaia emango du, banantzea edo dibortzioa onartuz edo ukatuz, eta, hala denean, hitzarmen arau-emaileari buruzko erabakia hartuz.
|
|
2 Ezkontideek defentsa eta ordezkaritza bakarra izan dezakete,
|
biek
batera etorriz eskatu banantze edo dibortzio prozeduretan.
|