|
2003
|
|
|
|
Bi
lege horiek mugarik gabe ulertzeagatik sor daitezkeen kontrako ondorio horiek argiro erakusten dute lege bakoitzari mugak ezarri behar zaizkiola, beste legeekin baterakorra izan dadin. Egia da, gizaki guztiek lehenengo bi legeen espirituaren arabera jardungo balute, bakoitzak zuzentasunez interpretatuko lukeela zer eskatzen duen seme alabak gurasoen oinordeko izateko agintzen duen legeak, baita ondasunak testamentu bidez xedatzea ahalbideratzen duen legeak zer agintzen duen ere.
|
|
|
Horregatik, ez litzateke zuzena izango askatasun zehaztugabea uztea horretaz abusatu dezaketenei, baina, aldi berean, gizaki bakoitzarentzat lege bat ezartzea ezinezkoa izango litzateke. Ondorenez,
|
bi
lege horiek bateratzeko eta guztioi aplikatzeko moduko erregelak ondorioztatzeko, nahierarako lege bat ezarri behar izan da, hauxe xedatuz: seme alabei kalte eginez xedatzeko ahalmena mugatu da eta gurasoen ondasunetatik zati bat erreserbatu behar da seme alabentzat; legeak finkatu zati hori seniparte deitzen da eta ezin zaie inoiz kendu seme alabei.
|
|
|
Eta
|
bi
lege horien artean, gizartea sortzeko betebeharrak, eta, hurrean ere, gizartea bera bizirautekoak, oinordetzatik datozenak:
|
|
|
Aitzina joan eta lege guztiok
|
bi
lege horiekin dituzten lokarriak azaldu aurretik, behar beharrezkoa da gogoeta batez jabetzea, gogoeta hori begi bistakoa baita. Izan ere, gizarteak harako bi lege horiek euskarri izan behar zituela eta, eurak bete ez arren, bizirauten du.
|
|
|
Aitzina joan eta lege guztiok bi lege horiekin dituzten lokarriak azaldu aurretik, behar beharrezkoa da gogoeta batez jabetzea, gogoeta hori begi bistakoa baita. Izan ere, gizarteak harako
|
bi
lege horiek euskarri izan behar zituela eta, eurak bete ez arren, bizirauten du. Itxuraz behinik behin, ematen du, horren ondorioz, haren sustraiak osterantzekoak direla.
|
|
|
Epaitzeko, bada, gizartea gaurko egoeran gordetzen duten legeen espiritua eta ohitura, premiazkoa da horren nondik norakoak zehaztea, oinarri direla lehen
|
bi
lege horiek. Horien bidez idoroko da besteen ordena, eta batzuen eta besteen arteko loturak; jarraian, ikusi behar da zein modutan esku hartu duen Jainkoak egun ageriko zaigun egoeran hura bizirauteko, batez ere, gizabanakoen artean, gizabanako horiek lehen lege ezinbesteko horien espirituarekin bat etorri ez eta Jainkoak euskarri nahi zituen lege sustraiak ahultzen dituztela.
|
|
|
GIZARTEAREN EGITASMOA, LEHEN
|
BI
LEGE HORIEN GAINEAN ERAIKIA ETA BI BETEBEHAR MOTAREN BIDEZ AZALDUA
|
|
|
Ez da hona ekarri behar harako azalpena, erlijioak erakusten dizkigun egiena, berorietan dela Jainkoak nola bideratzen eta jasotzen duen gizakia, xede hori erdiets dezan. Aski da gizartearen egitasmoa zirriborratzeko, haiek finkatutzat eman eta jarraian so egitea Jainkoak gizakiari nola eman dion mundu honetako bizitza, soil soilean,
|
bi
lege horien jarduketan aritzeko; halaber, ikusteko duen oro, dela bere buruan, dela beste izakiengan ere, horretarako behartzen duten objektuak dira. Lehen legeari dagokionez, eurak ikusi eta euren erabilerei aplikatzean, nahitaezko zaio gizakiari hauxe begitaratzea:
|
|
2004
|
|
|
Eta Sokratesek horrek dakarren zorroztasun absolutuari ere. etahorri batez crc, jaramon egin nahi dio.
|
Bi
lege horien artean, zeini obeditu, hortaz. Aldebatetik, daimonaren legeari jarraitzen dio, cgia da, baina baita idatzitako legeari crc, cz baita atzcrrira joaten.
|
|
2005
|
|
|
Erlatibitatearen teoriaren bigarren ondorio bat da ezen, grabitazio eremua zenbat eta gutxiago erakarri, denbora azkarrago igarotzen dela. Afinatu milimetroan
|
Bi
lege horiek ezagutzen ditugunean, kontuan hartu behar da GPS sateliteek orduko 14.000 kilometrora orbitatzen dutela. Horrek esan nahi du astiroago igarotzen dela haientzako denbora (astronautaren kasuan bezala).
|
|
2006
|
|
|
Urte honetako ekainaren 22ko errege dekretuen bidez bi lege aldarrikatu dira.
|
Bi
lege horien betearazpenak berarekin dakartza zenbait aldaketa, besteak beste, zigor prozeduraren kode berria onestea; Botere Judizialari buruzko 1870 urteko irailaren 15eko Lege Organikoa aldatzea; kide anitzeko auzitegien kopurua eta egoitza zehaztea, horiek auzialdi bakarrean, eta ahoz ko eta jendaurreko epaiketan, euren gain hartu behar dutenean euren lurraldean gertatutako delituen gaineko ar...
|
|
|
Bereziki ausartak izan ziren 2000 urtean Nafarroak eta 2003an Euskadikegindako legeak, familia homoparentalak globalki arautzen baitzituzten, eta zentzuhorretan, harrera eta adopzioaren aukerak ahalbidetzen zituzten euren izatezkobikoteentzat, edozein izanik adoptatzaileen aukera sexuala.
|
Bi
lege horiek auziperatuak izan ziren1.
|
|
2007
|
|
|
Legearen arauketa gehitu litzaioke, baita Elkartze Politikorako Eskubideari buruzko ekainaren 14ko 21/ 1976 Legetik indarrean geratzen ziren artikuluak ere.
|
Bi
lege horiek indargabetu egin dira gaur egun indarrean dagoen Alderdi Politikoen ekainaren 27ko 6/ 2002 Lege Organikoa dela bide (aurrerantzean APLO). Lege hori oso polemikoa izan da, nahiz eta horren konstituziotasuna Konstituzio Auzitegiak martxoaren 12ko 48/ 2003 epaiaren bidez bermatu.
|
|
2009
|
|
|
Gizaki bizidunak eboluzionatzen zuten, baina aurretik ezarritako plan baten arabera.
|
Bi
lege horiek aurre egitasmo hori nola betetzen zen argitzen zuten. Jirafek ariketaren bidez luzatzen zuten beren lepoa, baina ariketa hori egitera barneko bizi indar batek bultzatuta zeudelako.
|
|
2010
|
|
|
Fernando Buesak berak, adibidez, Euskal Eskola Publikoaren Legea eta Irakasle Gorputz Ez Unibertsitarioaren Legea EAEko hezkuntza sistemaren antolaketarako giltzarriak zirela esan zuen 1993ko otsailean, bi legeak Legebiltzarrean bozkatu baino sei egun lehenago. . Euskal gizartean gehiegi luzatzen ari den eztabaida amaitzen dute
|
bi
lege horiek?, adierazi zuen Buesak otsailaren 14an, Alberto Surio kazetariak El Diario Vasco egunkarian egindako elkarrizketan. Euskal Eskola Publikoaren Legearen kasuan, zehazki,, iraganeko kontuak kitatzea?
|
|
|
Lehena1956ko Lurzoruaren Legea da, estatu espainiarreko hirigintza eskubidearen sorreratzat jotzen dena9; bigarrena, 1975eko erreforma legea eta lege horren testu bateratua, 1976koa, Errege Dekretu bidez onartua; eta hirugarrena, azkenik, EstatukoEspazio Naturalen Legea da, 1975ean aldarrikatua, Lurzoruaren Legearen erreformaren aldi berean ia.
|
Bi
lege horiek ez ditugu aztertuko; izan ere, trantsiziodemokratikoaren etorrerarekin eta Autonomien Estatuaren ezarpenarekin, apenasizan zuten eraginik, bereziki EAEn.
|
|
|
gizabanakoari dagokion" ama hizkuntzaren legea" eta gizataldeari dagokion" hizkuntza komunitatearen legea". Kontua da
|
bi
lege horiek —zeinek ez duten inolako irakurketa ideologiko politikorik onartzen— ez direla hainbeste ikerketa linguistikoaren aztergai, baizik eta batez ere hizkuntzalaritza osoagoaren abiapuntu. Eta horrekin Weisgerberrek ikerketarako bide berriak irekitzen dizkie, halaber, ikuspuntu ezberdinetatik hizkuntzaz ere arduratzen diren bestelako giza eta gizarte zientzia guztiei.
|
|
2011
|
|
|
Edonola ere, mantenua eskatzen duen pertsonak ezin duenean mantenu hori lortu nazioko lege erkidearen arabera, pertsona horren ohiko bizilekuari dagokion legea aplikatuko da.
|
Bi
lege horiek izan ezean, edo bietatik batek ere ez badu ahalbidetzen mantenua jasotzea, mantenuaren erreklamazioa zein agintaritzaren eskumenekoa izan eta agintaritza horren barne legea aplikatuko da.
|
|
|
sortze datari begiratuz, eman zirenetik 50 urte baino gehiago pasatu direla kontuan hartuz, erraz asko uler daiteke,
|
bi
lege horiek urteetan zehar hainbat aldaketa pairatu izana. Lege horiek eguneratzeko, oro har interpretatzeko eta segurtasun juridikoa bermatzeko, Justizia Ministerioaren Erregistro eta Notaritzaren Zuzendaritza Nagusiak hainbat erabaki, instrukzio eta zirkular eman ditu.
|
|
2012
|
|
|
|
Bi
lege horien helburuak dira Foru Erkidegoko herritarren hizkuntza eskubideendefentsa egitea, euskara biziberritzea eta beraren erabilera areagotuko dutenneurriak finkatzea. Baina, Nafarroa hiru hizkuntza eremutan banatzearen ondorioz, nafar batzuei ukatzen zaizkie arestian esandako eskubideak, lurraldetasunarenaraberako eskubideak norbanako eskubideen aurretik jarriz (Barandiaran, 2009: 257):
|
|
|
Laburbilduz, «autonomia fiskal zabal» hori estututa edo mugatuta geratzenda Konstituzioaren exijentziengatik, Nafarroako eta EAEko AutonomiaEstatutuengatik, eta Hitzarmen eta Kontzertu Ekonomikoaren Legeengatikberagatik, hurrenez hurren. Ahaztu gabe, jakina,
|
bi
lege horiek MadrilgoGorte Nagusietan onartutako legeak direla eta ganbera horri dagokiolaaldaketak egiteko eskumena.
|
|
|
Edonola ere, ez dago zalantzarik espainiar legegilea bazegoela gatazka horren jakinaren gainean, eta horren ondorioa izango dira Lehiaketa Desleialaren Lege berrian sartutako mekanismoak edo bideak,
|
bi
lege horien arteko harremana ordenan jartzeko asmoarekin. Une honetan, gure azterketaren objektua Lehiaketa Desleialaren Legearen erreforman berritasun garrantzitsuenetariko baten analisia izango da.
|
|
|
HLO (Hezkuntzaren Lege Orokorra, 1970) eta HSAOL (Hezkuntza Sistemaren Antolamendu Orokorrerako Lege Organikoa, 1990). Hala ere,
|
bi
lege horien eragin aldien ezaugarriak dituzte testuliburu batzuek eta, are gehiago, HLOren (Hezkuntzako Lege Organikoa, 2006) zenbait alderdi ere ager daitezke aztertutako azken ikasliburuetan. Hori kontuan hartuta, hiru alditan banandu da aroa:
|
|
2013
|
|
|
) edo Espainiako kultura ondarea kontserbatzeko eta zaharberritzeko egindakoak, Espainiako Ondare Historikoari buruzko 16/ 1985 Legea. Hala ere, dohaintzak Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko Legean edo Sozietateen gaineko Zergari buruzko Legean ezarritako berariazko araudi fiskalera jo behar da, dohaintza emaileari aplikatu behar zaionaren arabera. Izan ere,
|
bi
lege horiek kontuan hartzen dituzte dohaintzak egin dituzten pertsona fisiko eta juridikoen errentei aplikatzen zaizkien kenkariak. Proiektuak finantzatzea erabakitzen duten inbertitzaileei dagokienez, urte bakoitzaren amaieran Dohaintzen ziurtagiria muga bateraino desgrabatzen uzten du, aukeratu duten crowdfunding plataformaren arabera. Hala, Goteo espainiarrak aukera ematen du PFEZaren eta Sozi... Eta bai enpresa ekimen handietarako, bai proiektu txikietarako.
|
|
2014
|
|
|
Espainiako estatuko araudian, aipaturiko zuzentarauak, lehenengo aldiz 30/ 2007 Legea, urriaren 30ekoa, Sektore Publikoaren Kontratuena eta 31/ 2007 Legea, urriaren 30ekoa, ur, energia eta posta zerbitzuen sektorean kontratatzeko prozedurena indarrean sartzearekin batera barneratu ziren.
|
Bi
lege horiek berariaz jaso zuten kontratazio publikoan ingurumen eta gizarte alderdiak sartzeko aukera. Sektore Publikoaren Kontratuen Legeak hitzez hitz jaso zuen 2004/ 18/ CE Zuzentarauaren edukia eta, labur esanda, berritasun nagusiak kontratazio publikoan gizartearekin eta ingurumenarekin zerikusia zuten eskakizunak sartzea baimentzen zuten mekanismoekin zeuden lotuta, kontratua gauzatzeko baldintza berezi gisa edota eskaintzak baloratzeko irizpide gisa.
|
|
2015
|
|
|
|
Bi
lege horien bidez honako hau bilatzen da:
|
|
2017
|
|
|
Asmo horrekin, Euskal Autonomia Erkidegoko Euskararen Legea (1982) eta Nafarroako Euskararen Legea (1986) hartu ditugu ardatz.
|
Bi
lege horien ondorioz, lehenbiziko aldiz, euskara ofiziala izango da Araba, Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroako iparraldean; Nafarroako erdialdean (eremu mistoan) sasi ofiziala izango da eta gainerako lurraldeetan ez da ofiziala izango. Ikasleek sare publikoan euskaraz ikasi ahal izango dute, administrazioak euskaldunen eskubideak bermatuko
|
|
2022
|
|
|
|
Bi
lege horietan, adina ez da aipatzen espresuki. “Baina ‘diskriminazioa eragin dezakeen beste edozein egoera pertsonal’ horren barruan legoke adina ere”.
|
|
|
Asko kostatzen da PSOE mugitzea, baina pixkanaka ari gara. Espero dut laster ikusiko ditugula
|
bi
lege horiek Espainiako Aldizkari Ofizialean publikatuta.
|
|
2023
|
|
|
Unibertsitateko gela batean egonda, azken
|
bi
lege horiekin azalduko litzateke dena, ekuazio konplexuekin. Infografietan, ostera," edonork ulertzeko" moduko hizkuntzan egitea erabaki dute, Ogandok azaldu duenez:
|
|
|
Nafarroako Etxebizitza Legea. Madrilen onartzekoa diren legeak aterki juridiko bat emango dio Nafarroakoari, eta Nafarroako Gobernuak
|
bi
lege horien esparruan hartu ditu etxebizitzaren alorreko erabakiak.
|
|
|
Toki Korporazioen Kontratazioari buruzko Erregelamendua; edota gaur egun ere indarrean jarraitzen duen 1955eko Toki Korporazioen Zerbitzuei buruzko Erregelamendua.
|
Bi
lege horiek teknikoki gorenekoak zirela aitortzen du doktrinak.
|