|
2002
|
|
|
Hizkuntz eskubideen diskurtso politiko instituzionalean gehiengo erdalduna da diskriminatuta dagoena, administrazio publikoetan sartzeko euskarari ematen zaion" garrantziagatik". Administrazio horrek nafar guziok funtzionariogai bagina bezala azaltzen ditu, eta ez administrazioaren aitzinean Nafarroako
|
bi
hizkuntzetako edozein erabiltzeko eskubidea dugun herritar gisa. Gobernua rentzatnafar euskaldunak ehuneko txiki bat baizik ez dira, eta haien hizkuntzaz zerbitzu publikoak jasotzeko eskaera gehiengo erdaldunaren kontra doan pribilegioa da, inolaz ere ez eskubidea.
|
|
2003
|
|
|
Horrekin guztiarekin batera, gaztelania euskara eta euskara gaztelania aurkibide analitikoak eskaintzen dira,
|
bi
hizkuntzetatik edozeinetan hitz sarrerak errazago bilatu ahal izateko.
|
|
|
Kontraesanen artean funtsezko bat aipa genezake: gizarte elebidunaren arriskua bi komunitateen haustura denez gero, arriskuaekidin nahiak egileak bultzatu ditu esatera euskal idazlea dela
|
bi
hizkuntzetatik edozeinetan idazten duen egilea. Eztabaida hori, ordea, gaindituta behar luke aspaldian:
|
|
2005
|
|
|
Autonomia Erkidegoaren lurralde eremuan kokatzen diren enpresa edo establezimenduekin dituzten harremanetan, ofizialak diren
|
bi
hizkuntzetako edozein erabiltzekoa.
|
|
|
Autonomia Erkidegoaren lurralde eremuan kokatzen diren enpresa edo establezimenduekin dituzten harremanetan, ofizialak diren
|
bi
hizkuntzetako edozein erabiltzekoa; enpresa eta establezimendu hauek, bi hizkuntza ofizialetako edozein erabiltzen dutela ere, zerbitzu egokia eman diete.
|
|
2007
|
|
|
Ordezkaritza organoa Generalitatea zen (1 art.). Bestalde, 2 artikuluan hizkuntzaren inguruko guztia arautu zen, Estatutuaren negoziazioan gairik delikatuenetakoa izan zena: Katalunian gaztelania eta katalana koofizialak zirela ezarri zen (Kataluniak Espainiarekin zituen harremanetan hizkuntza ofiziala gaztelania izango zen, Kataluniaren barruan emandako xedapen ofizialak elebidunak izango ziren, eta Katalunian herritarrek
|
bi
hizkuntzetako edozein hauta zezaketen Auzitegiekin, agintariekin eta mota guztietako funtzionarioekin zituzten harremanetan; Auzitegietan katalanez aurkeztutako agiriak gaztelaniara itzuliko ziren alderdietakoren batek hala eskatuz gero, eta Katalunian fede emaile publikoek baimendutako agiri publikoak bi hizkuntzetako edozeinetan idatzi ahal ziren).
|
|
|
Ordezkaritza organoa Generalitatea zen (1 art.). Bestalde, 2 artikuluan hizkuntzaren inguruko guztia arautu zen, Estatutuaren negoziazioan gairik delikatuenetakoa izan zena: ...niaren barruan emandako xedapen ofizialak elebidunak izango ziren, eta Katalunian herritarrek bi hizkuntzetako edozein hauta zezaketen Auzitegiekin, agintariekin eta mota guztietako funtzionarioekin zituzten harremanetan; Auzitegietan katalanez aurkeztutako agiriak gaztelaniara itzuliko ziren alderdietakoren batek hala eskatuz gero, eta Katalunian fede emaile publikoek baimendutako agiri publikoak
|
bi
hizkuntzetako edozeinetan idatzi ahal ziren).
|
|
2009
|
|
|
Kontsumitzaileak babesten dituen eremuari dagokionez, abenduaren 22ko 6/ 2003 Legeak, kontsumitzaileen zein erabiltzaileen Estatutua arautzen du, honako eskubidea aitortzen dielarik: " Autonomia Erkidegoaren lurralde eremuan kokatzen diren enpresa edo establezimenduekin dituzten harremanetan, ofizialak diren
|
bi
hizkuntzetako edozein erabiltzekoa". Honetara, aipatu Legeak xedatzen du, enpresa eta establezimendu horiek, bi hizkuntza ofizialetako edozein erabiltzen dutela ere, zerbitzu egokia eman dietela (37.b art.). Gerora, uztailaren 1eko 123/ 2008 Dekretuak, erabiltzaileen zein kontsumitzaileen hizkuntzaeskubideei buruzkoak zehazten ditu, jendeari begirako enpresen, erakundeen eta establezimenduen hizkuntza betebeharrak.
|
|
|
Besteak beste, hauxe nabarmenduko dugu: lehenago artikuluetan bermatu aditza erabiltzen zen; orain, aldiz, saiatu aditza erabiltzen da16; Euskaltzaindia desagertu da euskara erabiltzeko jarraibideak markatzerakoan eta edukiz hustuta gelditzen da Hizkuntza Normalizaziorako Batzordea; araudi berrian ez dago bermatua ikerlanak Unibertsitateko berezko
|
bi
hizkuntzetarik edozeinetan aurkeztu eta argitara emateko aukera, etab.
|
|
|
Hainbat testuingurutan euskara bakarrik, eta, beste hainbatetan, gaztelania bakarrik. Horrek besteak beste eskatzen du herri administrazioak helburu eta eginkizun horretara egokituz joatea eta
|
bi
hizkuntzetako edozeinetan eroso lan egiteko eta zerbitzua emateko prestatzea, eta herritarrak ere hizkuntza ohiturak aldatuz joatea euskararen mesedean, kontziente izanik herritar bakoitzaren esku dagoela neurri handi batean euskararen erabilera.
|
|
2015
|
|
|
Hori hala, Administrazioarekiko Auzien Donostiako 3 Epaitegiari zuzendu zaio Jaurlaritza, Beizamaren kontrako auzian Gasteizko Gobernua demandatzaile gisa pertsonatzea onar dezan.2015eko urtarrilean jaso zuen Hizkuntza Politikarako sailburuordetzak Beizamako Udalaren gutuna, eta horren bidez Espainiako Gobernuaren Ordezkaritzak Beizamako Udalaren aurka jarritako helegitearen berri eman eta jaurlaritzari eskaera ofiziala egin zion auzi judizialean pertsonatu zedin. Carlos Urkijok, Espainiako Gobernuak EAEn duen ordezkariak, Beizamak eta beste udal batzuek agiriak euskaraz bidaltzeagatik salatu zituen, baina legez euskara eta gaztelera parean daudela eta
|
bi
hizkuntzetako edozein erabili daitekeela esan du Baztarrikak, biak direlako ofizialak: " Estatutuak ofizialtasun betea ezarri zuen.
|
|
2018
|
|
|
Osasun arretaren hartzaileek euskara erabiltzeko eskubidea dute administrazioarekin EAEn ofizialak diren
|
bi
hizkuntzetako edozeinekin komunikatzeko eskubidea dutelako baina, batez ere, osasun sistema publikoan tratu berdintasunerako eskubidea dutelako. Ildo horretatik, lehentasunezko mailak ezar daitezke mota desberdinetako pazienteen artean.
|