2001
|
|
Nik hemen jende askori buruz hitz egiten dut eta guztiak lagunak konsideratzen ditut, nahiz eta batzuekin askotan ez naizen egoten, beste horrenbeste arrazoiengatik. Miren, adibidez, nire lagun baten zelako nire laguna bihurtu zen, eta gero, utzi zutenean, harremana dezente hoztu zen,
|
baina
ez maitasun faltagatik, aukera faltagatik baizik. Duela astebete elkartzea erabaki genuen, batak bestearen berri izateko. Gauza askotaz hitz egin genuen, gure gaur eguneko bikotekideetaz barne, eta, hemen, bitxiena dena:
|
|
Ondo gogoratzen dut.
|
Baina
ezin genuen besterik egin, trukatze horren gose ginen, eta konturatu gabe, hau eta hura komentatzen jartzen ginen edozein aitzakiarekin. Orain, urteak pasata, berriro elkartu garenean, berdin berdin jarraitzen dugula ematen du, eta pozgarria izan da elkarrekiko interesa ez dela galdu ikustea. Arratsaldea motz geratu zitzaigun.Zaletasunak konpartitzea lagunak aurkitzeko oso bide zuzena, polita eta aberasgarria da, eta aurkituz haratago, mantentzeko ezin formularik onena.
|
|
Lagunekin joaten da. Ez nuen Miren horrelako mutil batekin ikusten, ez nuen ulertzen.
|
Baina
berak nolakoa zen eta zergatik berarekin zegoen azaldu zidan. Bere alde on guztiek ederki orekatzen zuten beste gaietan berarekin zuen konplizitate falta.
|
2010
|
|
Auzoko arrandegian ere bai.Ia goizero pasatzen da handik Eusebio edo Jazinto izeneko agure potolokote eta bromazale bat, bi makuluren gainean, oker oker eginda. Ia goizero pasatzen da,
|
baina
ez du beti arrainik erosten.Pozik, erdi oihuka hitz egiten du Errealak irabazten duenean, eta irribarre bihurri eta harroaz, ume batek bezala, kontatzen du Errealaren gol bakoitzeko larrutaldi bat izaten duela emaztearekin. “Echo un kiki” dio berak.
|
|
Wang Fok urkaturik ere margotu zuen, izan ere gustatu egiten baitzitzaion hilotzek hartu ohi duten tonu urdinxka.Hala bada, emaztea galdurik dena galdua zuelakoan, Lingek dena saldu, eta pintore xaharrarekin abiatu zen biderik bide.
|
Baina
gertatu zen, gau batez, ostatu batean lo zeudela, soldaduak ustekabean etorri zirela Wang Fo atxilo hartzera. Soldaduek enperadore gaztearengana eraman zituztenean, hura pintoreari zuzendu zitzaion:
|
|
‘Aitak mundu zabalera atera ninduenean, dena itsusia eta zikina iruditu zitzaidan. Horrexegatik agindu dut zu hiltzea,
|
baina
horren aurretik eskuak moztuko dizkizute, eta begiak erre…’.Enperadoreak pintorea hil nahi zuela esatearekin batera, Ling oldartu egin zitzaion, baina soldadu bat aurreratu, eta burua moztu zion ezpataz. Enperadoreak, orduan, axolagabe esan zuen:
|
|
‘Aitak mundu zabalera atera ninduenean, dena itsusia eta zikina iruditu zitzaidan. Horrexegatik agindu dut zu hiltzea, baina horren aurretik eskuak moztuko dizkizute, eta begiak erre…’.Enperadoreak pintorea hil nahi zuela esatearekin batera, Ling oldartu egin zitzaion,
|
baina
soldadu bat aurreratu, eta burua moztu zion ezpataz. Enperadoreak, orduan, axolagabe esan zuen:
|
|
Enperadoreak, orduan, axolagabe esan zuen: ‘Hala ere, zu hil aurretik, amaitzeke utzitako koadro bat amaitu didazu’ Wang Fok ez zuen koadroa oroitzen,
|
baina
ekarri ziotenean argi antzeman zion bere lanari: mendiak ageri ziren, ibai bokale bat eta, hondoan, itsasoa.
|
|
egun, euskal kulturan ez zara inor baldin eta Lopez lehendakariak haren hitzaldietan aipatzen ez bazaitu. Bon, bada, lehendakariak Zaldieroa haren hitzaldi batean aipatu du, ez zuzenean
|
baina
bai ordea zeharka. Iragan asteartean Iruñean izan zen, Baluarten, hitzaldia eskaintzen.
|
|
Hiru: ez dakit jabetu zareten
|
baina
gaur igandea da. Eta azkenaldian igandero bada elkarrizketaren bat, adierazpenen bat, agiriren bat gure Serio Demonio hau kioskora iristen denerako zeharo zaharkitua uzten duena.
|
|
Bigarren kasuan bada eta une honetan autoan bazaude, erreparatu seinaleei eta ez galdu arreta, ez baitut istripurik sortu nahi.
|
Baina
ez itzali irratia, mesedez.Esan gabe doa, guztiarekin ere nire hitzei erreparatzea aukeratu baduzu, jakizu enaizela (sic) gehiegi luzatuko. Iragarritako bost minutu horietako bat joan da dagoeneko eta ez naiz galduko alperrikako (sic) bideetan.
|
|
Eta alperrikako (sic) bideetan esan dut eta, esana badut, esan dut idatzizkoan alferrikako idatziko nukeen arren.
|
Baina
, badakizu, ahozkoan barkagarria izaten da idatzizkoan barkaezina dena. Enaizela (sic) luzatuko esan dut, ez naizela luzatuko idatzia dudan arren.
|
|
Labur esateko, esan nahi dudana hauxe da: batzuetan idatzizko testuak entzuten ditut irratietan eta idatzizkoak direla gehiegi nabaritzen da, akats linguistikorik gabeak,
|
baina
, era berean, hotzak, zurrunak, esklerotikoak, “gatzipe” esango genuke.... Esan gabe doa, hor ardura handia daukagu irratiz hitz egiten dugunok.
|
|
Osasun zerbitzuak prestatzea eta hobetzea zen helburua, eta ziur aski lortuko zen hori.
|
Baina
simulakro hura ikusi eta gero, halako gogoeta egin, eta konturatu nintzen gurean simulakro asko eta asko egoten direla, eta, gainera, entzierroko hori ez bezala, oharkabean pasatzen direla haietako gehien gehienak. Esate baterako, gure agintarien ahotan iraunkortasuna, errentagarritasuna, zuhurtasuna eta beste hainbat tasun aditzen ditugun bakoitzean simulakro handia dago, gero, errealitatean, Los Arcoseko zirkuitua eta halako obrak egiten dituztelako, hau da, zabaldutako hitz eder haietatik beste muturraren puntan daudenak.
|
|
X eta Z rengan pentsatzen zuen bereziki.Baudelaireri adituta, argi dirudite aureolarik ez eramateko abantailek.
|
Baina
, zertarako engaina, arras osagarri ederra da aureola ongi eraman bat, guztiarekin konbinatzen du, baita (hau Baudelaireren ondoren jakin zen eta bereziki hari esker) bohemiar izaerarekin ere. Gainera, hain dira merkeak! Demagun norbait Alde Zaharreko kale batetik edo parke batetik paseatzen (flânatzen) ari dela, hilkor xumeak bezala, eta bat batean iristen zaio guztia kaka hutsa delako sentsazio leun bat, orduan burura eraman dezake eskua, aureola doi doi ukitu eta bera salbaturik dagoela sentitu, bera artista delako:
|
|
Angel ErroSan Agustinek bereziki, eta Elizak oro har, tumeszentziarekin izan duten zerikusi gatazkatsuaren berri ongi ematen du Hiponako santuaren adagio honek: “hantutakoak handia dirudi
|
baina
ez da osasuntsua”. Egunero errepikatzeko moduko esaldia da, arrazoi berezirik gabe beti irribarrea sorrarazi didana, seguruenik ia gauza guztietan bigarren zentzua, gehienetan lizuna, aurkitzeko joera umetsua, adinarekin txikiagotu ez zaidana, dela kausa.Hala ere, gero eta gehiagotan San Agustinekin ados egoteko motiboak aurkitzen ditut.
|
|
bata, irakurle klubak, gure hiri herrietan gero eta ugariagoak. Irakurketaren inguruko dinamismoa isla zezaketen,
|
baina
nik kontrakoa ikusten dut; bakarkako lana den irakurketa sozializatzeak ariketa horren krisia eta minorizazioa baino ez dezake adierazi. Irakurle klubek autolaguntza taldetik dute.
|
|
Gaur, 25 urte geroago, 25 euskaltzalek beste eskaera bat aurkeztu dute erregistroan. Galdegiten dutena, Nafarroako Gobernuak Euskalerria Irratiari baimena eman diezaiola behingoz,
|
baina
ez bakarrik analogikoki emititzeko, baita aurki indarrean jarriko omen duten sistema digitalean aritzeko ere. Gaurko eskaeraren aurkezleen artean, duela mende laurdenekoa sinatu zutenetako batzuk, 25 urteko gazteak, euskalgintzako zein kulturgintzako ordezkariak, Euskalerria Irratiko langileak, entzuleak, bazkideak, lagunak.
|
|
Irratiaren arduradunak behin eta berriro saiatu dira emititzeko baimen administratiboa eskuratzen. ...ari gara Irratiari partizipazioa eta sostengua eskaintzen dion EUSKALERRIA IRRATIA ELKARTEko kideak; IRUÑEKO KOMUNIKABIDEAK elkargo eragilekoak; Irrati entzule, kolaboratzaile, adiskide, lantaldeko kideak.25 urte iragan dira Iruñerriko irrati euskalduna eratzeko eta abiatzeko eskaera formala Nafarroako Gobernuari lehen aldiz egin genionetik.Ordutik hona aldaketa handiak gertatu dira bai,
|
baina
badira orduan bezalatsu aldagaitz irauten dutenak: Lehen bezala orain ere beharrezkoa da, komenigarria eta egingarria, Iruñerriko euskal jendearen zerbitzuan ari den heda eta komunikabidea.Lehen bezala orain ere sendoa da hemen bildu garenon –eta beste aunitzen konpromisoa eta deliberoa euskarazko komunikazio zerbitzua eskaintzeko ahaleginean eta borondatean.Lehen bezala orain ere emiti... Aldaketa gehiagoren bezperetan omen gaude.
|
|
Aita familiakoaOso aita familiako jatorra zen,
|
baina
bazituen hiruzpalau akats: alkoholikoa zen, ludopata eta erosle konpultsiboa. Etxea berripotekatu zuen, bere bizio horiek guztiak ordaindu ahal izateko.
|
|
Kopetilun mintzatu zitzaien senideei: “Niri zuei baino min handiagoa ematen dit neurri hauek hartzeak,
|
baina
gastuak murrizten ez baditugu, zulora goaz”. Erabakiok hartzeak zein seme alaben eta amonaren aurpegi goibelak ikusteak zapore garratza utzi zioten.
|
|
Iruditu zitzaion gastuak murrizteko hartu zituen neurri zorrotzak hartu eta gero haren egoera ekonomikoak berehala eginen baitzuen hobera, eta hartara mailegua eskatzea ez zela horren larria.Kapitalismoa bersortzenTxisteak azaltzea baino okerragorik ez da.
|
Baina
horixe eginen dugu. Tripetatik ateratzen zaigu.
|
|
Eta Espainian lau milioi langabetik gora izanda enpresarien elkarteko presidente Diaz Ferranek despido librea aldarrikatzea terrorismoa gorestea dela.
|
Baina
, harrigarriki, ez digute batere kasurik egin. Bi:
|
|
Bi: Zertaz ari ginen jabeturik, Txikiteroa ohi baino luzeago
|
baina
beti bezain sakon mintzatu zitzaigun: “Ba niri oso zerbitzu erabilgarriak iruditzen zaizkit.
|
|
Txikiteroa gurekin izan zen. Eta, beti bezala, labur
|
baina
sakon, oso sakon mintzatu zitzaigun: “Zer ongi datorkizuen Nafarroako Gobernua”.
|
|
Euskaldun jatorrok globalizazio burgesak inposaturiko janzkera pijoaren aurrean intsumiso. Krisiak,
|
baina
, arrakala zabaldu du gure goretex dun armaduran. Gure mendiko jantzi intsumiso cool ak ikaragarri garestiak dira, eta krisi garaiotan badira gero eta euskal herritar gehiago ezin dituztenak haien oinarrizko beharrak bete.
|
|
Agian denok Decathlon eko Quechua azpimarka merkea erosi dugu, Mikel Sotok merquechua deitzen duen hori.
|
Baina
nola demontre ariko gara poteoan mendiko jantzi merke horiekin. Termozigilaturiko kremailerarik gabe poteko, kaxako dirua galduko dugu.
|
|
Hain justu, egun hauetan Martxelo Otamendi, Joan Mari Torrealdai, Iñaki Uria, Txema Auzmendi eta Xabier Oleagaren zein haien hurbileko,' Egunkaria' ko langile ohi, eta zergatik ez herritar asko eta askoren aurpegietan ikusitako poz eta lasaitasuna zuekin partekatzea.
|
Baina
irudi beltzera behartu naute berriro ere Guardia Zibilak eta Espainiako Auzitegi Nazionalak.Eta ez da hori okerrena. Baizik eta' Egunkaria' ren absoluzioagatik poza loratu zaigulako gaizki sentitzera eraman gaituztela atzoko atxiloketek; alaitasuna piztu zaigunez Auzitegi Nazionalaren jokoan erori garela pentsatu dugula.
|
|
Bai, Nafarroan pila bat dakigu horretaz.“Espainia, nigandik ken ezazu kaliza hori” poema liburu gogoangarria idatzi zuen Cesar Vallejo perutarrak, 1937an. Urtebete lehenago, aldiz, “Min ematen dit Espainiak”, idatzi zuen Unamuno bilbotar euskaldunak.Nago arrazoi zeukatela bi biek, eta horrexegatik, nahiz eta legearen ordenamendu juridikoaren ikuspuntutik espainiartzat hartzen dudan neure burua,
|
baina
ez sentimenduz, bera librea baita, ez dut arazorik aitortzeko niri ere min ematen didala Espainia horrek, aldartez husturaino. Beno, ez horrenbesteraino. [audio http://euskalerriairratia.com/wp content/ uploads/ 2010/ 04/ josetxoazkona20100415.mp3] Deskargatu
|
|
Beraz, etimologiari erreparatuz, adjektibo sorberri honek dotore esan nahi du. Ez gara,
|
baina
, edozein dotoreziaz ari, baizik eta, zehazki, Julio Sotok Ramon Saizarbitoriaren elegantziaz abesten duelarik darabilenaz. Edonola ere, asmaturiko beste edozein azepzio onartzeko prest daude hitzaren bultzatzaileak.
|
|
Ordenagailuan tekleatu zuen lehen esaldia, “Elegante bukatu zuen Julio Sotok Lesakan jokatutako Nafarroako Bertsolari Txapelketako finala”. Patua,
|
baina
, arrunt apetatsua da. Testua maketan sartzeko tenorean, ez zuten erabat ezabatu Ramon Saizarbitoria aipatuz hasten zen beste testu bat, eta uztarketa horretatik hitz berria sortu zen.
|
|
Ozen, euskal identitatea adierazten duten jantzi tradizionalen bitartez, han denek baitzeramaten forropolarra, wind blocka edo zortzimilakoak egiteko moduko gore tex txamarra. Guk ez genuen ikusi,
|
baina
kontatu ziguten gauean, euskal abertzale jatorrak haratago joan zirela, eta kranpoiak jarrita ibili zirela tabernarik taberna parrandan. Biziki hunkigarria.
|
|
Ordenagailuan tekleatu zuen lehen esaldia, “Elegante bukatu zuen Julio Sotok Lesakan jokatutako Nafarroako Bertsolari Txapelketako finala”. Patua,
|
baina
, arrunt apetatsua da. Testua maketan sartzeko tenorean, ez zuten erabat ezabatu Ramon Saizarbitoria aipatuz hasten zen beste testu bat, eta uztarketa horretatik hitz berria sortu zen.
|
|
Derradan, bidenabar, hori horrela izan bada, hein batean, Ezker Batuko Lidia Biurrun izan zenari esker lortua dela, bere garaian hark egin baitzuen eginahal eta esfortzu gehien, Arga ibaiaren ipar aldeko bazterrak orain dauden bezala egon zitezen. Zilegi betik, beraz, justiziazkoa baita, esker ona adieraztea orain dela urte dezente, 12 urte edo, hil zen sentiberatasun handiko zinegotzi hari.Orain,
|
baina
, Iruñeko Udalak Larreina aldaparen magalean eta Curtidores inguruan egin duen lardaskeriak arrangura besterik ez du eragin hainbat hiritarrengan, nigan barne, inguru hori zuhaitzez soilduta nola utzi duten ikusi eta gero. Motozerrak eta bestelako makinak hara bidaliz errotik moztu dituzte hango arbolak.
|
|
Motozerrak eta bestelako makinak hara bidaliz errotik moztu dituzte hango arbolak. Zergatik,
|
baina
–Udalak emaniko erantzuna apartekoa da, adimenaren lupa zorrotzez aztertzeko modukoa, honakoa: “Bai, zuhaitzak moztu ditugu gune horietan, zuhaitzok Takonera aldeko harresia ezkutatzen zutelako. Orain, ordea, alderdi hori guztiz toki zabala da, eta harresia begiztatzen ahal da eragozpenik gabe”.Arrazoiak, Udaleko Polo zinegotzi arduradun txit prestuak dionez, badu bere logika, inondik ere.
|
|
Plan horren arabera, adibidez, ez zuhaitzak bakarrik, baita baratza batzuk ere arrisku bizian leudeke.
|
Baina
, lasai, baratzak kentzearekin batera, Baratzei Buruzko Interpretazio Zentro hagitz dinamiko eta modernoa paratuko dute, zertaz eta, baratzeen garrantziaz tratatzeko.Tristea da erratea, baina, ikusitakoak ikusita, espazio publikoen hobetzeaz ari bagara, maiz hobe da espazio horiek beren horretan uztea, Administrazioaren esku txikitzaileari aukera ematea baino.Plazaola tunelaren eta Curtidores sen ...
|
|
Plan horren arabera, adibidez, ez zuhaitzak bakarrik, baita baratza batzuk ere arrisku bizian leudeke. Baina, lasai, baratzak kentzearekin batera, Baratzei Buruzko Interpretazio Zentro hagitz dinamiko eta modernoa paratuko dute, zertaz eta, baratzeen garrantziaz tratatzeko.Tristea da erratea,
|
baina
, ikusitakoak ikusita, espazio publikoen hobetzeaz ari bagara, maiz hobe da espazio horiek beren horretan uztea, Administrazioaren esku txikitzaileari aukera ematea baino.Plazaola tunelaren eta Curtidores sen inguruko zuhaitzekin gertatutakoa, errandakoaren lekuko. [audio http://euskalerriairratia.files.wordpress.com/2010/ 03/ josetxoazkona20100325.mp3] Deskargatu
|
|
Berdin du, zuk salatu itzazu sistemaren aitzinean, harek haiekin zer egin jakinen du eta. Zugarramurdikoa gertatu eta hurrengo 400 urte hauetan deus ikasi ez dugula iduri du,
|
baina
ez da egia. Sistemak irakaspen hagitz onak jaso zituen, eta sorgin ehizak darrai. [audio http://euskalerriairratia.files.wordpress.com/2010/ 03/ mikel rodriguez mar 16.mp3] Deskargatu
|
|
Horiek ez dira-eta ezeren kezkabide erranen diote elkarri UPNekoek eta PSNekoek; abertzaleak, funtsean, ezgauzak dira politikarako”.Ilusioa lore delikatu bat da, eta ongi zaintzen ez bada aise zimelduko da. Hala da, nafar anitzen itxaropena bazter egin nahi dute orain, hain xuxen, hura orain dela 7 urte biztuarazi zuten berberek, hurrengo bateratze saio batean jendeak lehenagoko kemenez edo are handiagoko batez erantzunen dielakoan.Oker dabiltza,
|
baina
. [audio http://euskalerriairratia.files.wordpress.com/2010/ 03/ josetxoazkona20100311.mp3] Deskargatuda zer gertatuko den NaBai koalizioarekin. Izan ere, direla proiektua zalantzan jartzen dituzten buruzagi gorenen adierazpen ezkorrak, direla buruzagion hitz anbiguoak bezain kriptikoak, direla koaliziotik kanpo ezkutuan suertatzen ari bide diren bestelako negoziazioak, zio horiengatik guztiengatik, eta batek daki zer arrazoi gehiago tarteko, errateko tenorean gaude koalizioa gertu dagoela desagertzetik.
|
|
Hala da, nafar anitzen itxaropena bazter egin nahi dute orain, hain xuxen, hura orain dela 7 urte biztuarazi zuten berberek, hurrengo bateratze saio batean jendeak lehenagoko kemenez edo are handiagoko batez erantzunen dielakoan. Oker dabiltza,
|
baina
.
|
|
Ez zekiten inor diktadore jaiotzen bada, diktadore hilen dela, eta umearen musika-zaletasun berri eta inpultsiboa, aginte nahia sublimatzeko modua besterik ez zela.20 urte ditu orain mutilak, eta larunbat gauean Gipuzkoako herri batera joan da sagardoaren kulturari gorazarrez haren lagunek goizeko ordu txikietara arte horditu nahi dutelako. Ematen du ondo pasatzen ari dela,
|
baina
barrua irensten dio zerbaitek. Eta musikak dauka errua.
|
|
Gazteak ezin du, ezin duenez, taberna guztietan aurkitzen duen pop diskotekeroaren eta 80ko hamarkadako punk ultra errepikatuaren konbinaketa jasan. Zerbait barrokoa entzun nahi du, edo erromantikoa, edo post erromantikoa, edo garaikidea,
|
baina
gustu pixka bat daukan zer edo zer otoi.Ertzainek atzaparra gainean jarri diotenerako hil ditu esku hutsez sei edo zazpi kamarero eta pare bat DJ; txikituta utzi lokal gehienetako musika aparatuak; su eman die, gainontzean balio handirik ez zuten CD bildumei. Beste behin ere frakasatu dute bere planek; kartzelan sartu dute auskalo noiz arte, baina, txikitan ez bezala, proselito batzuk egin ditu Gipuzkoako herrian, ni tarteko:
|
|
Zerbait barrokoa entzun nahi du, edo erromantikoa, edo post erromantikoa, edo garaikidea, baina gustu pixka bat daukan zer edo zer otoi.Ertzainek atzaparra gainean jarri diotenerako hil ditu esku hutsez sei edo zazpi kamarero eta pare bat DJ; txikituta utzi lokal gehienetako musika aparatuak; su eman die, gainontzean balio handirik ez zuten CD bildumei. Beste behin ere frakasatu dute bere planek; kartzelan sartu dute auskalo noiz arte,
|
baina
, txikitan ez bezala, proselito batzuk egin ditu Gipuzkoako herrian, ni tarteko: fabore handia egin digula uste dugu, gau batez musika anestesiko merkearen morrontzatik libratu gaituelako.Gauean zeldakideak galdetu dio bihar zer egiteko asmoa duen.
|
|
Eta soldadu erromatarrak izan ziren merkatariak tenplutik atera, atxilotu eta espetxeratu zituztenak. Mahatma Gandhi desobedientzia zibilaren bitartez gogor borrokatu zen Britainia Handiaren aurka,
|
baina
ez Indiaren independentzia lortzeko, orain arte okerki zabaldu den bezala, baizik eta Indiari Gernikako Estatutuaren eta Nafarroako Foru Hobekuntzaren pareko autonomia aitor ziezaioten. Martin Luther Kingen esaldirik ezagunena “I have a dream” da, baina esaldi horrek bazuen bigarren zati bat, horren ezaguna ez dena, eta Auzitegi Nazionaleko epaileei esker behingoz zabaltzen ari dena:
|
|
Mahatma Gandhi desobedientzia zibilaren bitartez gogor borrokatu zen Britainia Handiaren aurka, baina ez Indiaren independentzia lortzeko, orain arte okerki zabaldu den bezala, baizik eta Indiari Gernikako Estatutuaren eta Nafarroako Foru Hobekuntzaren pareko autonomia aitor ziezaioten. Martin Luther Kingen esaldirik ezagunena “I have a dream” da,
|
baina
esaldi horrek bazuen bigarren zati bat, horren ezaguna ez dena, eta Auzitegi Nazionaleko epaileei esker behingoz zabaltzen ari dena: “Amets bat daukat, Espainiako Konstituzioa mundu osoan izatea indarrean”.
|
|
Jon Orzaiz Gaurko argazkia, eta antzekoak, egunkari guztietan topa ditzakegu,
|
baina
nik" Gara" egunkariak argitaratutako bat hautatu dut. Bertan, NATOko soldaduak ageri dira Afganistango herrixka batean, euren armak bi neskatorenganantz destatuz.
|
|
Burlatako PSNren egoitzaren kontra pintura bota zutela-eta egin zuen gaitzespen hori. Tamalez, lehentasunak lehentasun dira oraindik orain. [audio http://euskalerriairratia.files.wordpress.com/2010/ 02/ jonorzaiz2010215.mp3] DeskargatuGaurko argazkia, eta antzekoak, egunkari guztietan topa ditzakegu,
|
baina
nik" Gara" egunkariak argitaratutako bat hautatu dut. Bertan, NATOko soldaduak ageri dira Afganistango herrixka batean, euren armak bi neskatorenganantz destatuz.
|
|
Burlatako PSNren egoitzaren kontra pintura bota zutela-eta egin zuen gaitzespen hori. Tamalez, lehentasunak lehentasun dira oraindik orain.Gaurko argazkia, eta antzekoak, egunkari guztietan topa ditzakegu,
|
baina
nik" Gara" egunkariak argitaratutako bat hautatu dut. Bertan, NATOko soldaduak ageri dira Afganistango herrixka batean, euren armak bi neskatorenganantz destatuz.
|
|
Pasahitza saioan NaBaiko zinegotzi Itziar Gomez, ANVko Mikel Gastesi, Diario de Noticias egunkariko Ivan Gimenez, Nabarreria taldeko Jon Orzaiz eta Pablo Joxe Aristorena kazetari eta teologoarekin mintzatu gara ekimen polemiko honetaz. [audio http://euskalerriairratia.files.wordpress.com/2010/ 02/ jonepaulo.mp3] DeskargatuUPNtik diotenez, 2016an Europako kultur hiriburu izate aldera, estatuarekin Torunekin harremana estutu nahi dute, han ere badute-eta Karol Wojtylaren estatua bat. Itziar Gomezen arabera,
|
baina
, Nikolas Koperniko Toruneko seme kutun izanda, haren estatua jar litekeela. ANVko Mikel Gastesik nabarmendu du nekez uztar daitekeela Iruñeko Udalaren izaera ustez akonfesionala ekimen honekin.
|
|
Produktu ona da gehien bat.
|
Baina
, ez da ezaguna. Zaila da aurkitzen.Aldarrikapen maximalistetan ito ordez, egitura beregainak behar ditu herri honek.
|
|
Gure mundu zuri honetan gripeak gu guztion akabera zekarren eta hori dela medio txertoak, txertoak behar genituen erosi.
|
Baina
zorionez buru batzuk pentsatzen dute eta txerto hori egokia ote zen, beharrezkoa ote zen, nahikoa testatua ote zegoen zalantzan jarri zuten.Beraz erositako txertoan %20 azpitik behar izan da gripe malapartatu honen aurkako gerra irekian. Gainera 100.000 biztanletik 19.000 baino ez omen ditu kutsatzen orain eta heriotzak uste baino kopuru txikiagoan omen.Berriz ere beteko zen probabilitatearen legea.
|
|
Josafatera beraz gripeak heriotza eraginda ez garela ailegatuko ematen du une honetan, lasai gaitezen.
|
Baina
ez gaitezen gehiegi lasai zigarroak eramango baikaitu bestela, bularretako minbiziak edo kasurik makurrenean lanean izanen dugun istripu oker batek. [audio http://euskalerriairratia.files.wordpress.com/2010/ 01/ aitziber sarasola 2010122.mp3] Deskargatu
|
|
Josetxo Azkona Ez dakit nola izendatu, nola definitu gaurko nire berriketa,
|
baina
jo dezagun une batez (beraz, hipotesi bat besterik ez da) Haiti berrikitan bortizki astindu duen intentsitate bereko lurrikara batek jotzen duela demagun, diot gure hiriko barrunbea, Iruñea eta Iruñerria nabarmen inarrosiz.Ziur, kalte pertsonalak zein materialak eurrez izanen genituzkeela. Ziur, etxe batzuk birrindu eta beraietako etxetiar zenbait hilko edo larri zaurituta suertatuko liratekeela.
|
|
Agian, lur astinketa dela medio, Foru monumentua, edo Gaztelu plaza, edo Irrintzi dorrea arrunt pitzatuta ere gerta litezkeela.Hala da, lagunak, zafraldia hain gogorra izanen zen.Duda gabe, iruindarron mina eta samina egundokoa litzateke txikizioagatik.
|
Baina
, aldi berean, ziur egon gaitezke seismo gaiaz dakitenek adierazitakoari jarraiki hildako, zauritu eta galera materialak askoz urriagoak liratekeela bere proportzioan Iruñea batean, Haitin gertatu direnak baino.Eraikuntzak eta, sendoak dira hemen, laguntza banatzeko zerbitzuak eta azpiegiturak sendoak diren bezala. Kanpotik ailega zitekeen babesa, kasu, traba handirik gabe zabalduko zen herritarren artean.Dena den, zergatik ez, erasoak, lapurretak, jokamolde ez gizatiarrak eta halakoak gerta litezke, Haitin bezala, baita hemen ere:
|
|
Gomendagarria, zinez.Tira, entzule: lurra ez dakigula sekula urra oinpean, izan ongi, eta gaur zortzira arte! Adio! [audio http://euskalerriairratia.files.wordpress.com/2010/ 01/ josetxo azkona 2010121.mp3] DeskargatuEz dakit nola izendatu, nola definitu gaurko nire berriketa,
|
baina
jo dezagun une batez (beraz, hipotesi bat besterik ez da) Haiti berrikitan bortizki astindu duen intentsitate bereko lurrikara batek jotzen duela demagun, diot gure hiriko barrunbea, Iruñea eta Iruñerria nabarmen inarrosiz.Ziur, kalte pertsonalak zein materialak eurrez izanen genituzkeela. Ziur, etxe batzuk birrindu eta beraietako etxetiar zenbait hilko edo larri zaurituta suertatuko liratekeela.
|
|
Duda gabe, iruindarron mina eta samina egundokoa litzateke txikizioagatik.
|
Baina
, aldi berean, ziur egon gaitezke seismo gaiaz dakitenek adierazitakoari jarraiki hildako, zauritu eta galera materialak askoz urriagoak liratekeela bere proportzioan Iruñea batean, Haitin gertatu direnak baino. Eraikuntzak eta, sendoak dira hemen, laguntza banatzeko zerbitzuak eta azpiegiturak sendoak diren bezala.
|
2011
|
|
Nazka aurpegia jarri du, jakina, pizza edo hanburgesak ez den edozerekin egiten duen bezalaxe. Zuk azaldu diozu arroz odolkia oso goxoa dela, txikitan gustura jaten zuela, eta aitari ere izugarri gustatzen zaiola,
|
baina
alferrik. “Zergatik ez dugu hanburgesarik edo pizzarik eskatzen? ”.
|
|
“Zergatik ez dugu hanburgesarik edo pizzarik eskatzen? ”. Pizza herenegun afaldu zenutela azal diezaiokezu edota hanburgesak ez zaizkiola aitari gustatzen,
|
baina
emaitza berbera izanen litzateke, eta beraz, amore eman duzu. Haserre dago.
|
|
“Zer duzu gaur, maitea? ”. Hasiera batean ez dizu kontatu nahi izan,
|
baina
birritan galdetu ostean, egia esatea beste erremediorik ez zaio gelditu: Mikelekin utzi egin du.Zortzi hilabete eta erdi zeramatzaten nobiotan, eta hori, egungo nerabeendako, behin betiko amodioaren baliokide da.
|
|
Sekulako harreman sendoa. Zuk ez diozu inoiz alabari halakorik esan,
|
baina
, aitor dezagun, Mikel ez zitzaizun gehiegi gustatzen ere. Mutil jatorra zirudien, baina ez zen gelako azkarrena ere, eta zure alabatxoak zerbait gehiago merezi zuela errepikatzen zenion zeure buruari.
|
|
Zuk ez diozu inoiz alabari halakorik esan, baina, aitor dezagun, Mikel ez zitzaizun gehiegi gustatzen ere. Mutil jatorra zirudien,
|
baina
ez zen gelako azkarrena ere, eta zure alabatxoak zerbait gehiago merezi zuela errepikatzen zenion zeure buruari. Egiak aitortzekotan, aitor dezagun ere poz pittin bat sentitu duzula albistea kontatu dizunean.
|
|
Ez nazazu deitu”, idatzi dio. Kostata ulertu duzu zer jartzen zuen, bokalik gabe idatzita baitago,
|
baina
argi duzu esanahia.“Baina, baina… zergatik. Zer gertatu da, bada? ” galdetu duzu.
|
|
Hori al da dena? “.
|
Baina
berehala konturatu zara okerreko galdera egin duzula. “Nola dena?
|
|
Bada hemendik aurrera denbora gehiago izanen du futbola ikusteko”. Aitortu beharra dago bere arrazoibideari ez zaiola logikarik falta,
|
baina
bikotekideen arteko harremanak halakoak direla esan diozu. Finean, zu bere ama zara, eta berak baino gehiago dakizu horretaz guztiaz.
|
|
Halako mila eztabaida izan zenituen zuk zeuk duela 20 urte, artean alaba jaio ez zela, senarra eta biak nobiotan zenbiltzatenean.Kontatu diozu, adibidez, zinemara joateari utzi behar izan zeniotela, senarrak Schwartzenegger en filmak bakarrik atsegin zituelako. Esan diozu zuk Itoiz eta Hertzainak bezalako taldeak maite zenituela,
|
baina
ezin izan zenituela behin ere zuzenean ikusi, hark gorroto zituelako. Min eman dizu gogoratzeak, baina aipatu duzu, halaber, zure betiko lagunekin kontaktua galdu zenuela aspaldi, mutilaren koadrilarekin atera behar zenuelako beti, hura ez haserretzeko.Eta hori guztia azaltzen ari zinela, pentsatu duzu errazagoa izan zitekeela dena zure gazte denboretan ere iPhoneak existitu izan balira.Erre usainak atera zaitu ametsen mundutik.
|
|
Esan diozu zuk Itoiz eta Hertzainak bezalako taldeak maite zenituela, baina ezin izan zenituela behin ere zuzenean ikusi, hark gorroto zituelako. Min eman dizu gogoratzeak,
|
baina
aipatu duzu, halaber, zure betiko lagunekin kontaktua galdu zenuela aspaldi, mutilaren koadrilarekin atera behar zenuelako beti, hura ez haserretzeko.Eta hori guztia azaltzen ari zinela, pentsatu duzu errazagoa izan zitekeela dena zure gazte denboretan ere iPhoneak existitu izan balira.Erre usainak atera zaitu ametsen mundutik. Odolkia da.
|
|
Pipa azal bat erori egin zaio sofaren azpian. Biltzeko imintzioa egin du gizonak,
|
baina
une horretan gol baten errepikapena ematen ari ziren, eta amore eman du. Pipa azala lurrean gelditu da, beste zenbaitekin batera.
|
|
Eta olibek, horiek ere bai, hemen betidanik oliba bota izan baitzaio bermutari. Orain arte ez genekien zergatik,
|
baina
orain argi dugu: Jaenekin modu banaezinean lotuta gaudelako.
|
|
Bai.
|
Baina
hizkuntza, historia, folklorea, gastronomia, geografia eta soziologia bezalako txikikeriak alde batera utzita, zerk lotzen du Nafarroa Euskal Herria izeneko kimera hori ustez osatzen duten gainontzeko lurraldeekin. E?
|
|
Hiru: EAJ ere bere burua birbataiatzekotan omen dabil,
|
baina
bere gaztelerazko izenari doakionez soilik. Orain arte Partido Nacionalista Vasco izan dena Partido Nacional Vasco bihurtuko da.
|
|
Hura ere itxura egiten ari zen, gaztelaniaz izan balitz ere ezinezkoa zelako, hark inoiz ez baitu horrelakorik abestu.
|
Baina
behin euskaraz zerbait ikasten hasi, aizue, eta La Internazional ikastea... hori hauteskunde kanpainan baizik ezin liteke gertatu.
|
|
Bateragune auziaren kontura Otegi espetxeratu zutelarik, txostenek The Organization en aginduz Batasuna birsortzen ahalegintzea egozten zioten.
|
Baina
, aldi berean, Batasunaren eta The Organization en arteko talka aipatzen zuten. Hau da, txostenon arabera, Otegi The Organization en aginduz Batasuna berpizten ari zen The Organization en aurka egiteko.
|
|
Sari hori San Sebastian egunean eman ohi da.
|
Baina
Real Madridek, Espainiako Errege Kopako partida baten kontura, Alonsori esan zion 20an ez ziola utziko Donostiara joaten. Askoz jota, 19an joan zitekeela.
|
|
Bakea interesatzen al zaizu? ”Guardia zibila: Barkatu
|
baina
orain ez dut horretarako astirik.Sinatzailea: Beti dago astia bakerako.
|
|
Beste behin ere, armarik gabe eta publikoki politika egiten zuten herritarrak atxilotu dituzte, noiz eta bide politikoen eta soilik politikoen aldeko apustua egiten ari zirelarik. Demokratikoki onartezina
|
baina
hainbat herritarrek onartzen dutena. The Organization en indarkeriak eragin dituen drametako bat, eskubide zibil eta politikoen urraketaren aurkako sentsibilitaterik eza.
|
2012
|
|
Aniztasuna, existitzen ez diren eskaintzak, tokiko informazioa. Horiek guztiak bultzatu nahi dituztela diote,
|
baina
gero euskarari puntu guztien %5 besterik ez diote ematen Euskararen Legearen araberako eremu mistoan. %10ekoa, eremu euskaldunean.
|
|
Maleta mexikarra iritsi da gurera juxtu Auzitegi Gorenak esan duenean baietz, 36ko gerrako sarraskiei buruz egia jakitea bidezkoa eta beharrezkoa dela,
|
baina
hori estatuaren egitekoa dela, eta batez ere historialariei dagokiela. Garzoni bidea ixtearekin batera, gerra garaiko beste auzibide guztiei ere itxi die atea Gorenak.
|
|
Ez dute aseko 75 urte zain daramatzaten familien jakin mina.
|
Baina
osatuko dute mural bat, giro bat, iruditegi bat, non kokatu ahal izango diren biktimak duintasunez. Eskerrak maleta mexikarra ez dagoen Gorenaren esku.
|
|
Euskal Herriko konstituzioaren aldeko aldarria eta euskara hutsezko EITBren defentsa. Zertaz ari ginen jabeturik, Txikiteroa, beti bezala, labur
|
baina
sakon, oso sakon mintzatu zitzaigun: “Otegik ere okntuz ibili luke.
|
|
Bengoa Osasun sailburuak dio ETAren bonba batek desagerrarazi zituela haur lapurtuen inguruko zenbait dokumentu, 1975an. ETAk,
|
baina
, 1982an jarri zuen lehendabizikoz bonba bat auzitegi baten aurka. Balorazio asko egin daitezke Bengoaren adierazpenon inguruan.
|
2013
|
|
Arraizen arabera, «urratsez urrats eta erabakiz erabaki» joan behar da nazio subiranoa eraikitzen. Haren esanetan, «mendeetan Euskal Herriak pairatu duen gatazka politikoa konpontzeko aukera paregabea» du bere aurrean Espainiako Estatuak,
|
baina
«arazoa ukatu» besterik ez du egiten. «Esaten digute ez dagoela gatazka politikorik, inoiz ez dela egon eta, ondorioz, ez dela beharrezkoa konponbide prozesua.
|
2015
|
|
Horren aurrean, gobernuarekin elkarlana abiatzeko prestutasuna agertu du euskalgintzak, eta hala berretsi du Euskal Herrian Euskarazek gaurko mobilizazioan.
|
Baina
, bertan adierazitakoaren arabera," helburua argi azaldu behar du gobernuak, eta argi adierazi ematen diren urratsak vascuencearen legea gainditu eta Hizkuntza Politika Burujabe baten noranzkoan emateko prest dauden".
|
|
Hondakinen artean harrapatuta geratu ziren gehienak, eta, horietako bat atera ahal izateko, gunea itxi behar izan zuten. Hasieran desagertutzat jo zuten,
|
baina
hilotz aurkitu zuten geroago; 47 urte zituen. Larri zauritutako beharginetako bat ere hondakinen artean harrapatuta geratu zen atzoko istripuan; suhiltzaileek, ordea, onik ateratzea lortu zuten.Guardia Zibila ari da istripuaren nondik norakoak ikertzen, eraikina zer dela-eta amildu zen argitzeko; oraingoz, baina, polizia iturriek ez dute zehaztu hildakoa eta zaurituak nortzuk eta nongoak diren.
|
|
Hasieran desagertutzat jo zuten, baina hilotz aurkitu zuten geroago; 47 urte zituen. Larri zauritutako beharginetako bat ere hondakinen artean harrapatuta geratu zen atzoko istripuan; suhiltzaileek, ordea, onik ateratzea lortu zuten.Guardia Zibila ari da istripuaren nondik norakoak ikertzen, eraikina zer dela-eta amildu zen argitzeko; oraingoz,
|
baina
, polizia iturriek ez dute zehaztu hildakoa eta zaurituak nortzuk eta nongoak diren.
|
|
Langileek eman ez zieten ordezkaritzaz baliatuz indargabetu zuten borroka. Gaitzetan txikiena bilatu behar zela esan zuten, erantzukizunez jokatuz lanpostuak salbatuko zirela esan zuten…
|
baina
azkenean 150 kaleratzeei ziurtapena eman zieten.
|
|
Hezkuntza Sailak gaizki bideratu du lan eskaintza publiko hau: bat, gobernu barruko informazioa eta kontsentsua behar bezala landu gabe atera du; bi, aurreikus zitekeen oposizioaren jarrera,
|
baina
herritarren artean –eta bereziki irakasle komunitatean– gaia plazaratzeko komunikazio kanpaina egokia behar zen, denboraz eta sakon garatua. Jose Luis Mendoza sailburuak onartu egin ditu akatsak, hurrengoan ondo egiteko ezinbesteko urratsa.
|
|
Bada bigarren, hanka sartzea denbora gutxian, Imanol Aranbururen kargugabetzea ere horixe izan baitzen. Azken hau ez du onartu,
|
baina
gobernuaren jarraipena batzordearen bilkura bat behar izan zen arazoa bideratzeko.
|
|
Hauteskundeak. Abenduaren 20ko Espainiako hauteskunde orokorrak giltzarri dira gai honetan eta, eskura jarriz gero, oposizioko alderdiek baliatu egiten dituzte halako egoerak, batez ere UPN, PSN eta PP.
|
Baina
baita ere Ahal Dugu eta Izquierda Ezkerraren kasuan ere. Ahal Duguk bere esperientzia eza erakutsi du hasieran, baina jarrera birpentsatu du; Ezkerrak berean jarraitzen du.
|
|
Abenduaren 20ko Espainiako hauteskunde orokorrak giltzarri dira gai honetan eta, eskura jarriz gero, oposizioko alderdiek baliatu egiten dituzte halako egoerak, batez ere UPN, PSN eta PP. Baina baita ere Ahal Dugu eta Izquierda Ezkerraren kasuan ere. Ahal Duguk bere esperientzia eza erakutsi du hasieran,
|
baina
jarrera birpentsatu du; Ezkerrak berean jarraitzen du. Funtsean, azken alderdi honek uste du bera parte den gobernuak alor identitarioari pisu sinboliko gehiegi eman diola orain arte eta neurri honekin gainezka egin dute, benetako arazoaren eztabaidari heldu gabe
|
|
Sektoreko Mahaia. 2016 eta 2017rako 430 lanpostuko lan eskaintza publikoa sindikatuei egindako proposamena denez, oraindik bada berau berriskuteko aukerarik,
|
baina
sindikatuak oso banatuta daude eskaintzarekiko, eta ez dirudi gehiegi aldatzeko aukerarik egongo denik. Hala ere, elkarrizketak eta negoziazioak oraindik badute aukera bat eremu horretan.
|
|
Ostiral honetan bukatuko dira NATOren Trident Juncture 2015 maniobrak. Ariketa militar horien barruan, benetako munizioa erabili dute soldaduek Bardeako tiro eremuan,
|
baina
benetako arriskua Mendebaldeko potentzien interes ezkutuak direla uste dute talde antimilitaristek.
|
|
Siria eta Ukrainako fronteetan asko dute jokoan Amerikako Estatu Batuek nahiz Europako Batasunak, eta NATOko buruen hitzetan, beharrezkoa zen «ikusgarritasun handiko ariketa» egitea, unitate militarrak gerrarako prestatzeaz gainera, «mehatxu berrien aurrean indarra erakusteko». Gerra Hotza amaitu zenetik Europan egin diren ariketa militarrik handienak direla azpimarratu dute erakunde armatuko arduradunek.Mediterraneo inguruko hainbat herrialdetan ari dira Trident Juncture maniobrak egiten —Portugalen, Espainian, Italian, Herrialde Katalanetan eta Euskal Herrian—,
|
baina
Madrilek du operazioaren lidergoa, eta hark bidali ditu soldadu gehien (8.000 inguru). Euskal Herrian, zehazki, Bardeako tiro eremua eta Ablitasko aerodromoa dira bonba eta metraila euriak blaitu dituen guneak.Tutera inguruko biztanleek pairatu dute horren eragina azken asteotan:
|
|
«Leherketak ikusi ditugu egunotan, baita gerra hegazkinen arraseko hegaldiak ere, hiribilduetatik oso oso gertu», esan du Bardea Orain elkarteko kide den Noemi Solanasek (Zaragoza, Espainia, 1977). «Arrisku handiko ariketak dira, eta zalantza handiak ditugu horren guztiaren legezkotasunaz,
|
baina
Carmen Alba Espainiako Gobernuko ordezkariak ez du azalpenik eman nahi izan. Hain zuzen, opakutasun hori da gehien larritzen gaituena, erakundeek ahaleginak eta bi egiten baitituzte tiro eremuaren inguruko xehetasunak sekretupean gordetzeko».Tiro eremuaren eta NATOren maniobren kontra protesta egiteko, 2.000 bat lagunek —50 gizarte eragile, alderdi eta sindikatuk deituta— manifestazioa egin zuten urriaren 25ean Tuteran.
|
|
«Etorkizuneko gerren prestaketa lanak dira. Nagusigo militarra bermatzeko modu bat eta, aldi berean, indar erakustaldi esplizitua, egungo gatazken testuinguru nahasian».Fikziozko gerra, oso errealaUrriaren 3tik 16ra bitartean egin zuten Trident Juncture maniobren lehen zatia,
|
baina
entrenamendu eta ariketa praktikoen fasea —besteak beste, Bardean egiten ari direna— urriaren 24an hasi zen, eta ostiralean bukatuko da. Askotariko operazioak simulatu nahi ditu NATOk:
|
|
Kamon, Lakuta eta Tytan. Gezurrezko gerra horren jatorria,
|
baina
, benetakoa da oso: ur eskasia Afrikako adarrean.KEM komite antimilitaristako kide den Andoni Romeoren esanetan (Alesbes, 1960), NATOk «argi eta garbi» erakutsi ditu bere kartak, maniobra militarren planteamendua argitaratzean:
|
|
«Publizitaterik egin gabe, erabateko babesa adierazi diete Trident Juncture maniobrei hainbat erakundek; besteak beste, Gurutze Gorriak, Unicefek edota Save The Childrenek. Parte hartze hori sekretupean gordetzen dute askok, euren irudi publikoari kalte egingo liokeelako».Gerra jokoen fakturaOstiralean amaituko diren maniobra militarrek badute,
|
baina
, beste eragin bat: ekonomikoa.
|
|
«Politika militarista horien ondorio zuzenetako bat da gastu militarraren garestitze itzela. Datu zehatzak ezagutzerik ez dago,
|
baina
munduan, oro har, 1,8 bilioi eurokoa izan zen gastu militarra 2014an. Espainiako aurrekontuei erreparatuz gero, 24.000 milioi euro gastatuko dituzte 2016an, gerra eta kontrol soziala prestatzeko».Romeoren ustez, Trident Junctureren gisako maniobrek «pribilegiodun gutxiengo bati» egiten diote mesede bakarrik.
|
|
Bere eraginkortasuna balioesteko, osasun ingurune hiritarren hainbat modelo errealista diseinatu dituzte, eta modelo horietan hainbat komunikazio sentsore sartu dituzte, eta hala beren portaera simulatu dute. “Lan honetan proposatutako metodo berriak teknika klasikoen antzeko emaitzak ditu,
|
baina
konputazio kostu txikiagoarekin”, esan du ikertzaileak.
|
|
Maria Jose Beaumont kontseilariaren arabera, gestio publikoa berrikusiko du,
|
baina
ez du botere betereazlerik izango.
|
|
Talde horrek egin du proposamena, matxismoak hildakoen alde elkarretaratzean ateratzekoa. Elkartasuna bai,
|
baina
ez da nahikoa Geroa Bairen ustez. Sozialki eta politikoki landu beharreko gaia da eta behingoz genero indarkeriarekin amaitzeko pausoak eman.
|