2000
|
|
bata J. K. Molineroren poema liburua, eta bestea K. L. idazle gaztearen ipuin bilduma. Halakoetan ohi bezala, aretoa bete bete dago; ez, gainera, entzule arrunt edo xumeez, oso jende ilustreez baizik; ez dira
|
horien artean
falta idazle, kazetari, apaiz, irakasle, literatur kritikoak.
|
|
Arrazoi bila ari dira guztiak. Bat batean, intelektual famatu batek kamera ezkutu anker
|
horien
moda aipatu du; ez zaiei gainerakoei argudio kaxkarra iruditu eta, segituan, goitik behera miatu dute gela; ez dute, ordea, inon kamerarik aurkitu. Eta orduak aurrera ahala, bost zentzuak zorroztu zaizkie han harrapatuta daudenei, irtenbide baten peskizan.
|
|
Bai, zalantzarik gabe. Baina nigan bi kontzeptu aurkako
|
horiek
aspaldi aurkitu zuten neurgailua. Maitasunarekin lotura duen oro patxada adierazle da; gorrotoarekin zerikusia duen oro, aldiz, presazkoa da, zalua.
|
|
Debekatuta dago hau, bai, esplizitoki, aldi berean, espiraletan jardutea edo espiralki jokatzea; ajerezaren arauen arabera, espirala, puntu batean sortzen dena, biziaren iturri baita, itzuliak eginez infinituraino luza daitekeena. Hori horrela izanik, espiralak konotazio zuzenak ditu ekologiarekin, naturarekin eta sorkuntzarekin, eta ajerezak, kontzeptu
|
horiek
deuseztu ez, baina ez ditu onartzen, garaietan aurrera egin ahala eta bere praktika asko zabaldu eta herrikoitu delarik, ikuspegia zertxobait malgutu den arren. Praktikan, baina, espiralki joka  tzea guztiz debekatuta dago, non edo non ez gaur, ez hemen, mugimendu horren aurrean itsuarena egiteko joera ikusi bada ere.
|
|
Hasieran, istripu bat zela iruditu zitzaidan, lizuna eta kontaezina. Zioak ez ziren ezagutzen, baina aipaturiko hiru
|
horietatik
edozein izan zitekeen. Nolanahi ere, ez zen hura izan istripuaren ondoren erabili nuen estreinako buruhaustea.
|
|
Laster batean ezagutu nuen; samin sakon hornidura gabeko batek jakinarazi zidan bakarrik nengoela. Ahal bezala berreskuratu nuen sosegua; itsuari erreparatu nion, bere amarekin maitagarri
|
horien
ipuin bat irakurtzen zuen umeari, eta bikote gazteari; surik antigualenak asebetetzen zituzten haiek, ahalkerik gabe, oihanetako piztien gisa, gordelekuan edota herioaren sastrakan begiak elkar aurkitzeko beldurrik gabe. Neskak esa  ten zion" hartu nire ezpainak, jan nire ezpainak", horrelaxe, panpina batek esaldi txepel bat errepikatuko lukeen moduan, emoziorik gabe, eta mutila, zeina ni baino gazteagoa baitzen eta era berean ederki burusoildua, gogor saiatzen zen maiteñoaren eskakizunak betetzen, jubilatu urrezko txarteldun talde bati zeharka begiratzen zien bitartean; haiek, era berean, zeharka begiratzen zioten mutilari, eta pentsatzen zuten beraiek askoz ere ederkiago beteko zuketela neskatoaren erregua, mutil ezjakin hark baino; ezen, ordurako, mutila beste ezpain batzuk ari baitzen jaten, nahastuta, beste ezpain gozo eta petalo irekien antzeko batzuk.
|
|
Ni ez naiz futbol kontuetan adituegia. Baina beste
|
horiek
badakite.
|
|
Oi, oi, nire esanak desitxuratzeko edo bihurritzeko abildade handia duzu, Smart. Zaindu egin zenituzke apurtxo bat pultsio
|
horiek
.
|
|
Bada, noski, halakorik bere kabuz egiten duenik, bere burua, erakusleihoa edo ganadua bailitzan, gustura erakusten duenik, propaganda edo fama edo nik ahal dakit zeren bila. Ez nago ni
|
horien artean
, Jainkoak daki. Baina bizitza gauza hagitz aldrebesa da, eta ezuste asko gordetzen du bere baitan, eta ez dago esaterik esperientziaren ahotsa da mintzo iturri horretara sekula arrimatu ez zarenik edo aizkora horrek zure burua noizbait gogoko izango ez duenik.
|
|
Burubidea, umoretsua izanik ere, arrazoizkoa zen eta zuzena, baina, bueltan, galdera bat sortzen zuen, ezinbestean, eta Brown jaunari ere ez zitzaion itzuri: " Esku
|
horiek
etorri dituk, bai, berena zenaren bila; baina, eta nire eskubideak?; eta nire eskuak?; non daude nire eskuak?". Galdera jaulki zuen, arestiko garrasia baino leunago hala ere, eta bakarrik hura ez zitzaion parte onekoa iruditu.
|
|
takoirik gabe ibiltzea erabaki zuela, adibidez. Baina inor ez zen ezertaz ohartu, eta Brown jaunak ahaztu egin zituen estura haiek guztiak lanean jardun zuen bitartean; eta etxeratzerakoan, jabetu zen hurbilago ikusten zuela orain espaloi zorua, eta hanka haiek bereak baino askoz ere indartsuagoak zirela, gihartsuagoak,
|
horiek
kuadrizepsak eta izterrak, hura nekerik gabeko abaila, riii raau, eta besoak ere berdin, ikusi besterik ez zegoen bizeps haien taxua eta sendotasuna, mendi gailur leunak, horixe pentsatu zuen bere kabutan Brown jaunak, ispiluaren aurrean besoak luzatu eta bildu ordu erdiz jardun zuen goiz urratu berrian.
|
|
Eszena hura irudikatze hutsak barre karkara batean jarri zuen, barre zergatik egiten zuen ulertzen ez bazuen ere. Baina kontraesan
|
horiek
normalak ziren: kontraesanak dira munduaren motorra.
|
|
Arreben maitasun gardena?
|
Horiek
denek bihotz arimaz hunkitzen zuten, ondo sentiarazten, baina Brown jaunaren eskakizunak harago zihoazen, eraginkortasuna zuten helburu. Nork salba zezakeen egoera hartatik?
|
|
Eta ezkutuko xehetasun guztiak?
|
Horiek
ez zitzaizkion, noski, teleikusleari ardura, eta arduratzen bazitzaizkion ere, ez erakustearekin konpontzen zen arazoa. Zer zela eta erakutsi behar zitzaizkion, bere gordintasun guztian, anfiteatroko gertaerak?
|
|
Eta zer, adarbakar gizajoaren paraderoaz? Zergatik oldar
|
horiek
–Zergatik haginkatu zuten halako herraz bizia kendu arte?
|
|
Gertakari txiki ezusteko hark nire baitan sortu zuen ondoeza ez dut orain aditzera emango; soil soilik esan behar dut, betidanik gogaitu izan nauen komunikazio inkomunikazio dikotomiak sortzen dituen arazo nire ustez konponezinekin akordatu nintzela orduan ere ezinbestean, eta, atzera, nire teoria ezkorra, nahi bada, eta agian atzerakoi samarra ere bai, baina ez horregatik okerra edota enpirismorik gabea sendotu egin zen, kasik errefutaezin bihurtzeraino. Mila froga eman nitzakeen gizakion arteko komunikazio ezintasunari buruz;
|
horietatik
bat aukeratzekotan, nire izate guztia aspaldidanik zauritzen duen adibidea aukeratuko nuke zalantzarik gabe, ezinago argi adierazten zuelako nire teoriaren funtsa batetik, eta, bestetik, ni neurrigabeki eta desesperatuki mintzen ninduelako. Zenbat gutun bidali nizkion nik neure maite kuttun bihotzekoari, gaxte gaxtetatik hasi eta gaurko neure zahartzaro ubel honetaraino?
|
|
Nahiago dut oinaze une hura zehazgabetasunaren lanbroan gal dadin, hartara errazago jarraitu ahal izango baitut narrazioarekin. Zahartzaroak baditu bere pribilejioak, eta
|
horietako
bat, garrantzitsuena akaso, ahanztura da; edo, beste era batera esanda, erotasuna. Dagokidan erotasun eremuak salbatu izan nau askotan neure buruaz beste egitetik, adibidez; eta, gauzak hain muturreraino eraman gabe, zahartzaroak ekarri didan erotasunak, erotasun funtzionalak, egin du posible lekukotza hau kontatua izan dadin.
|
|
Aldatzen al du horrek zerbaitetan kontakizunaren moldea edo nondik norakoa? Zehazgabetasun xume
|
horiek
aldatu egiten al du, akaso, oinazearen zentzu sakon sakonekoa. Negu edo uda, udaz  ken edo udaberri, eliza gotiko ala kartoi harri faltsu, zer axola dio, eguzkia bere orbita betiberdin azkengabean jira eta bira badabil?
|
|
Eta zer hausnarketa egin nuen Otsotzarmendi jaunaz? Bada, auskalo eta batek daki zalantzati
|
horien azpian
, gizaseme kalkulatzaile bat ezkutatzen zela, otsoak bezalaxe, gaizki egiten badu, bere burua zigortzen duena, eta, era berean, hipopotamoek bezalaxe, zelaietan atzera eginez sartzen dena, kontrako norabidean joan dela irudi dezan. Hau da, nolakoa zen, egiaz, Otsotzarmendi jauna?
|
|
Eta halaxe adierazi zuen, inork galdetu gabe, Armando Bonilla izatea erabaki zuenez geroztik, gauzak ez zirela hobeto joan, okerrago baizik, askoz ere okerrago baizik: " Gero gerokoak esan dut lehen, oker ez banago, zeren, jendeak ez baldin badaki ere, etxeko artxiboan bilduta dauzkat munduko errefrau guztiak, bilduma oso bat, eta horretarakoxe etorri nintzen hona, dohakabe inozoa, bost milioi
|
horiekin
nire artxibo erraldoi hori argitaratuko nuelakoan".
|
|
Ba al dut nik iraganik? Zertarako balio didate errefrauek,
|
horiek
ere ezin badezakete nire iragana zuri. Horiek ere ezin badezakete nire atsekabea otzan?
|
|
Zertarako balio didate errefrauek, horiek ere ezin badezakete nire iragana zuri?
|
Horiek
ere ezin badezakete nire atsekabea otzan?
|
|
Nola ekarriak izan ginen, zer jukutria eta azpijoko erabili zituzten, aspaldian utzi nituen esanda. Bere kabuz, diruaren akuiluz, etorriko zenik ere izango zen apika; ez naiz ni
|
horien artean
zenbatzekoa, Jainkoak ongi daki hori edo jakingo luke, aspaldian hila ez balitz; era berean, dagoeneko ohartuta egongo da irakurlea Oinazeak orduak luze ditu programa ez zela programa arrunt bat; zerbait izatez gerotan, gehiago zela epai bat, non gonbidatuak eta irakurleak jakin behar luke gonbidatu hitz horri zein zentzu eman ez baitzuen defentsarako aukerarik txikiena ere, nire aurretik joan zi... Baina epai bat zenik ere ez nuen bete betean uste; beste errezelo batzuk egiteko ere ikusten bainituen han hemenka arrazoiak, oraindik adierazi ezin dizkizudanak bestalde, baina denboraren joanak egia bihurtu zituenak nire begien argitan.
|
|
Lehen lehenik, irakurle, barkamena eskatu behar dizut atzera, atal honetan neure esperientzia gordin ahaztezinari buruz aritu behar dudalarik, halabeharrez esango nuke, soil soilik aparteko traszendentzia izan zuenari atxikitzen banatzaio; ez naiz, beraz eta tamalez, seguruenera, xehetasun txiki baina betiere apaingarrietaz arituko, hala nola eguraldiaz, zinpeko zaintzaileen jardunaz, publikoaren mozorro aldaketez eta heriotzez edota programaren beraren hainbat makinazio ezkutuez; eta ez naiz horretan ahaleginduko, ez alferkeriagatik edo gogoak halaxe eskatzen didalako, ez, arrazoi sinple eta zintzo bategatik baizik: ez naizelako
|
horietaz
oroitzen. Zergatik?
|
|
Halaxe pentsatu nuen ataka larri hartan: " Ni galdua bai, baina hiru
|
horiek
ez dira hain erraz libratuko nirekin batera zulo beltzera erortzetik! Ez dute ezagutzen ongi arerioaren ezpata!".
|
|
nireak. Eta bigarren mailako nire idazlanak aldarrikatzera etorri ez naizen bezalaxe, orain B. L. liburuzainak irakurri dituenak aldarrikatu nahi nituzke,
|
horietaz
bai nagoelako harro, horiek bai direlako sun  tsiezinak, horiek, azala zatika erauziko balidate ere, nire izango direlako betiko, oroimenaren ekipajean lekurik handiena eta goxoena hartzen dutenak. Punto.
|
|
nireak. Eta bigarren mailako nire idazlanak aldarrikatzera etorri ez naizen bezalaxe, orain B. L. liburuzainak irakurri dituenak aldarrikatu nahi nituzke, horietaz bai nagoelako harro,
|
horiek
bai direlako sun  tsiezinak, horiek, azala zatika erauziko balidate ere, nire izango direlako betiko, oroimenaren ekipajean lekurik handiena eta goxoena hartzen dutenak. Punto.
|
|
nireak. Eta bigarren mailako nire idazlanak aldarrikatzera etorri ez naizen bezalaxe, orain B. L. liburuzainak irakurri dituenak aldarrikatu nahi nituzke, horietaz bai nagoelako harro, horiek bai direlako sun  tsiezinak,
|
horiek
, azala zatika erauziko balidate ere, nire izango direlako betiko, oroimenaren ekipajean lekurik handiena eta goxoena hartzen dutenak. Punto.
|
|
Bular menditsuak, ordea, ez ziren konformatu izate estetiko hutsarekin, eta, egun batetik bestera, tumor edo hantura gaiztoaren jokabidea hartu zuten; ezkerrekoak (aurretik begiratuta) mintzoa xurgatzen omen zion, eta eskuinekoak, (aurretik begiratuta) entzumena; deliberazio hartara iritsi omen ziren behintzat Estatuko espezialistarik adituenak, hainbat eta hainbat froga egin ondoren. Eta ez zegoen artean sendabiderik, eta hantura
|
horiei
biz  karroi izendatzea erabaki zuten, beste irtenbiderik ez eta, medikurik jakintsuenek. Paperak erakutsi zituen gero Maria Morenak nahi adina, paper zigilatuak, eta denek sinetsi genizkion orduan arbelean idatzitako azalpen doi umezurtzak.
|
|
Deerek izan ezik. " Paper
|
horiek
lau durotan erosten dira merkatu bel  tzean, jaunak! Ez itzazue itsu itsuan sinetsi hitz dohakabe itxurakook, agian itxura besterik ez dira izango eta!".
|
|
Edurne Caterpilar bere jesarlekutik altxatu, eta biziro estutu zuen bere kontra, atzealdeko titiak nahigabe zanpatuz. Une hunkigarria izan zen hura, egun pare batean ahazten ez den
|
horietakoa
. " Negarrez ari naiz", idatzi zuen orduan bere kasa Ana Morenak, harentzat mihia zen arbelean, eta jendearen begiek eztanda egin zuten, emozioari ezin eutsirik, eta uholde gezi bero bat sortu zuen.
|
|
Zer dira malko
|
horiek
–Ez al daukate zure begiek limpiaparabrisarik?
|
|
Aski nuen bi hitz
|
horiek
esatea, eta Migelek, Antonek eta hirugarren kankailuak etxera alde egingo zuten. Nire espiritu aluak galdu zuen Kandido.
|
|
Eta zer erru ote nuen nik, bi hitz bitxi
|
horiek
eztarrian ito bazitzaizkidan?
|
|
Inork ulertzen ez dituen gauza
|
horiek
esa  ten zizkiguten haur garaian, eta hitz nahasi horietan ezkutatzen zituzten gurasoek nire zalantzen erantzunak. Gaur egun ere, ez dut oso atsegin gurasokerietan jarduten den jendea.
|
|
Inork ulertzen ez dituen gauza horiek esa  ten zizkiguten haur garaian, eta hitz nahasi
|
horietan
ezkutatzen zituzten gurasoek nire zalantzen erantzunak. Gaur egun ere, ez dut oso atsegin gurasokerietan jarduten den jendea.
|
|
" Gazteegi". Erraz aldatzen diren
|
horietakoak
dira nire iritziak. Ahoan nuen erantzuna, erlijioaren alde borroka egiteko ez baita inor gazteegi; baina, doala!, nahiago izan nuen barre egitea.
|
|
errepikatu zuen. Aitak ere apaiz nahi zuen izan gaztetan, baina badakizu... baserrian diru gutxi zegoen, eta eskuak mantalean igurtzi eta lapikoan zeukanari begiratu zion garai haietan urri zebilen dirua, eta diru ugari behar izaten zen gauza
|
horietarako
.
|
|
Nagia, baina bizkorra. Nahi dutenean bakarrik saiatzen diren
|
horietakoa
. Amak, ohetik jaiki eta, zertan zarete?
|
|
Zarata ederrik atera zenuten. Hobe zenuke, ordu
|
horietan
jolasean ibili baino arrosariora etortzea.
|
|
Nahikoa dugu erantzun zion errainak sukaldetik, Aita Gurea baino ezagunago ditugu ipuin
|
horiek
.
|
|
Baztertuta sentitu naizen bakoitzean. Gertatzen da, pertsona bat, edo gustura irakurri zenuen libururen bat, edo inor gutxik ezagutzen duen zelai ederren bat maitatzea; baina azkenean ez zara gauza
|
horiekin
ere asetzen, eta brrummmm etengabean itotzen zaizu bihotza. Osaba Andonik Migel ni baino gehiago maite zuela konturatzen zara, eta nik bakarrik dakit zenbat sofritu dudan kontu horrengatik.
|
|
Aspaldi honetan asko kostatzen zait gauzak behar bezala gogoratzea. Imajina batzuk darabiltzat etengabe nire begien aurrean, eta nire bizitza osoa ari zait imajina
|
horietan
ito  tzen. Auto gorri bat ikusten dut, eta ez nago ni barruan.
|
|
Zumea bezala bihur  tzen dira nire herriko kaleak gure arrantzaleen bizileku zigortuetan. Atzerritarrak ez du kale
|
horietako
gizonen begietan irakurtzen ikasiko. Agur luzeetan bustitako begi horiek, zenbat familia hautsirik ikusi duten!
|
|
Atzerritarrak ez du kale horietako gizonen begietan irakurtzen ikasiko. Agur luzeetan bustitako begi
|
horiek
, zenbat familia hautsirik ikusi duten! Heriotzak itxaropenaren zirrara ebakitzen duenean bakarrik itzaltzen dira nire herritarren begietako argiak.
|
|
" Borondateak, benetako bihotz isurtze denean, ez du neurririk". Sarritan entzunak nituen hitz
|
horiek
. Iraileko euri berriak lur guztia itxuraz aldatzen duenean, badakigu zein neurri duen atsekabeak.
|
|
Ez egin dudarik erantzun diot, baina hitz
|
horiek
esaten ari nintzela, musika isildu, eta ahots ezagun bat entzun dut.
|
|
Artikuluan arretaz irakurri ahal izan dudanez, Helen Fisher antropologoaren iritziz, emakumeok genetikoki markaturik gaude, bikotekidearekin hiru urte eman eta gero, bereiztera. Nonbait, ba omen daude gu maitemintzea bideratzen duten garun batzuk, eta
|
horiek
isurtzen dituzten substantzia kimikoak agortu egiten dira 36 hilabeteren buruan. Hala ere, emakumezkook jeneralean ez gara horretaz ohartzen beste urtebete bat igaro arte eta, horrenbestean, lau urteren buruan amaitzen dugu harremana.
|
|
Behingoz bakarrik, tristetxoa iruditu zaidan hirian atzera eta aurrera ibili naiz, harik eta Hard Rock jatetxe
|
horietako
bat topatu dudan arte. Berehala nire Gorputz Masaren Indizeaz oroitu eta, oso gosetua ez banintzen ere, sartu egin naiz birritan pentsatu gabe.
|
|
Eta lehen harridura horretaz mintzatu gara, nire GMI ren kalterako, platerak kasik ahantziak genituela: Segoviako beraren familia sinestuna, erabakiaren gogorra, teologia ikasketak...; zazpi lagun hasi omen ziren apaizteko asmotan, eta ikasketak bik bakarrik amaitu dituzten arren,
|
horietatik
bera bakarrik da apaiztekoa.
|
|
Orain bizikletaz ibiltzen hasi behar al duzu? Belarrian beste zulo bat; hippy
|
horietako
bat emango duzu... Oroitzen dut Dabid, irribarre biratsuarekin, aldian aldiko nire proposamenei erantzuten.
|
|
" Erotuta zaudete: gu telesilla eta zaldiko maldiko mantso
|
horiekin
nahikoa dugu", erantzun digute erreguka hasi garenean.
|
|
Nola esango nuke. Une honetan, ez daukat hitzik Chicagok sortarazi dizkidan sentsazio eta sentimenduak azaltzeko, sentsazio eta sentimendu
|
horiek
hitzetan itzulezinak balira bezala. Eta behin hitz egokiaren bila hasirik, bozkarioa ateratzen zait, edo ongizatea, edo atsegina...
|
|
Supermerkatu horretan bazkarirako eta klinapa egiteko gauzak erosiko ditugu. Hemendik aurrera, kanpinetan taldeka lan egingo dugunez, lau talde egin ditugu, eta talde
|
horietako
batek gaurko afariaz arduratu du. Hale hop!
|
|
Ni pentsakor egon naiz (neurri batean erraza iruditu zait hain orokorki hitz egitea, teoria
|
horiek
norberaren egoerara ekarri gabe, eta, ezin ukatuko dut Karmelo eta Ruben hain hurbil ikusirik, sekulako sentitu dudala Adela eta Estherren turismo sexuala zertan den ezagutzeko; eta gehienbat Karmeloren gogoetarekin bat egin dut:
|
|
Ulertzen dizut. Otoitz
|
horiek
antigualekoak dira eta, esanahia oso ongi ezagutu ezean, hutsalak irudi dezakete. Zerua, izena santu izatea, erreinua, tentaldia, bekatariak..., hitz zaharkituak dira eta, nik neureganatuak ditudan arren, ulergarria zait esan nahi duzuna.
|
|
Ilunabarra izan arren, Tom, Tomas edo Popok ez ditu eguzkitako betaurrekoak erantzi, baina egingo nuke begirada apaldu duela aitortu didanean funeraria batean lan egiten duela. Gero, azalpen
|
horiek
egin izanak besteei buruzko informazioa jasotzeko eskubidea eman izan balio bezala, galdezka hasi zait: lehenik nitaz eta, segidan, bidailagunei buruz.
|
|
Emakume modernoentzako aldizkari
|
horietako
batean irakurria dudalakoan nago: Madrilen, gau batez Frank Sinatra taberna zulo batera jaitsi, eta han ibili zen, whiskyrik whisky, harik eta bazter bateko ilunpean zegoen piano bati antzeman zion arte.
|
|
Eta orain, urte askoren buruan, amodioa txita bat bezain hauskorra dela argi dudan honetan, ez dakit, Rubenekin gauero elkartuz, ez ote diodan aldiro txitari lepoa gehiago bihurritzen, batez ere Dabidekiko harremanari. Eta beharbada zalantza eta nahasmendu
|
horiek
izan dira, besterik gabe unean unekoa bizitzeko dudan ezintasunak, gaur goizean, Death Valleyn noraezean sentiarazi, eta gaizkitu nautenak.
|
|
eder
|
horiek
ikusitakoan, furgonetara itzuli garenean, Danek, irribarrea ezpainetan, galdera hau xuxurlatu dit:
|
|
Zenbat denbora igaro duzu
|
horiei
begira?
|
|
Eta gero, berriro ere furgonetaren leihora itsatsirik nindoala, pentsatu dut badakidala Danek zergatik ez duen urjauzien kontu hori denen aurrean kontatu, eta segidan pentsatu dut ea zenbat denbora igaro ote duten Xavierrek eta Olgak Bridaveill Falls
|
horiei
begira. Baina, alde batera, dibortzioaren kontu hori nerabilela eta, bestera, amonak bananduei deitzeko erabiltzen zuen" bizirik alargun" adieraz  pidea, Rubenen belaunaren ukidura leuna sentitu dut, eta orduan desioak eta terneziak oinetako behatz ttikienaren atzazaletik buruko ilerik garaieneraino zeharkatu naute.
|
|
Salgai akasdun
|
horiek
arropak bereziki oso erakargarriak egin zaizkit eta ni ere erakargarri sentitu naiz Rubenen aurrean, honek Dabidek egin zidan zuloari erreparatuko ez balio bezala.
|
|
Nahi baduzu gera zaitezke, gure artekoan zuk ere zeresan handia duzu. Nire hitzekin neure burua bera ere harriturik nuen arren, hitz
|
horiek
, zergatik ez badakit ere, adoretu egin naute. Orduan ulertu dut Dabidengana ez naizela joan besterik gabe bakezkoak egitera eta, lehen bezala, amen, amen esatera.
|
|
Autobuseko leihatilatik begira, Dabidekikoa gertatu zenez geroztiko garai ez oso aspaldikoaz oroitu naiz, eta Gasteizko Marañón kafetegian ebaki bat eskatu, eta leiho ondoko mahaian esertzea atsegin izaten nuela, handik oinezkoei erreparatzeko. Kaleko antzeztoki handian, serioxeago ala alaixeago, ez zirudien jendeak arazo asko zuenik, baina nire antzera egon behar zen arazoz lepo zebilen jendea, eta ni oinezko guztien artean
|
horiei
antzematen saiatzen nintzen.
|
|
Autobuseko leihatilatik begira, batez ere homeless jendeak erakarri nau (kasualitatez, nik izen hori duen markako niki berria soineratua nuen, eta haiei begira, haien degradazio prozesua imajinatuz, nire arazoak neurri handi batean hutsalak direla ez direla hain hil edo bizikoak onartu behar izan dut; eta hala ere, halaxe iruditzen zaio arazo
|
horiek
bizi dituenari).
|
|
Dabidekin hasi baino urte pare bat lehenago (berarekin sekula ez dut horretaz hitz egin), lodi ez egon arren, askoz gutxiago jatea erabaki jaten hasi nintzen. Baina, egun kritiko
|
horietako
batean, goseari gehiago ezin eutsi, eta kilo eta erdi sagar jan irentsi nuen, harrapazka, erretzaile konpultsibo batek abstinentziari utzi, eta zigarroei ekingo liekeen modu bertsuan. Betekada hark sekulako indigestioa eragin zidan; gainera, sagarrak sabel barnean irakiten hasi zitzaizkidan eta, minaren minez egoteaz gain, ahotik halako hats higuingarria isurtzen hasi nintzen, upel bat sagardo edan izan banu bezalaxe.
|
|
Hiriak Gasteizko giza neurri bera du, eta Donostiako xarma, aukeran. Oraintxe bertan, Irish Pub
|
horietako
batean nagoela, ez naiz batere arrotz sentitzen eta garagardoak doi bat bizkortu eta indarberritu nau. Esango nuke arimak hiri honetan aurkitu nauela eta beldurra uxatzen hasia naizela, zeren
|
|
Eta beharbada Karmelorekin atzo hori gertatu zitzaidan. Inondik ere ez da Dan bezala lehen begi kolpetik liluratzen zaituen mutil
|
horietakoa
gazta puska, Adelaren hitzetan, edo bere hauskortasunagatik kasik bera zaintzera defenda  tzera behartzen zaituen Ruben bezalakoa, eta burusoiltzen hasia den arren (gaurko bainualdian frogatu dut, bestalde, ez duela gorputz atletikoa), niri beste biak baino kilikagarriago eta eskuraezinago egiten zait. Atzo, behinik behin, hori iruditu zitzaidan.
|
|
" Zorionak, Zakarias". Jendeak ez zekien kode sekretu bat ote zen, berba
|
horiek
mezuren bat ezkututatzen ote zuten edo, beste barik, norbait zorion  tzen ari zen, baina hala izanda ere, nor zoriontzen zuen, zergatik. Urtetan, X ek eskaini izan dituen hitzaldi edo elkarrizketetan, Zakariasi buruzko galdera ezinbestekoa izaten zen; baina X ek beti berdin erantzuten zuen:
|
|
etxera sartu da, ganbarara igo, eta, han, sabaitik esekiak, bi zaku handi eta lirdinga  tsu ikusi ditu, barnean bizia dutenak eta arnasketa ikaragarri horren sortzaile direnak; gero, amona batek emango dio usadio bitxi horren berri: elurraren eta ilunaren etorrerarekin, hibernatzen duten animalien antzera, herrixka urrun horretako biztanleak zaku
|
horietan
bil  tzen edo babesten dira neguari aurre egiteko; eta irakasleak orduantxe ulertu du, izularriturik, arotzaren desagerpenaren arrazoia eta hark egindako proposamena: gaua eta negua elkarren berotan igarotzea eskatzen zion, elkarren arnasa birikaratuz, elkarren isurkinetan babestuz...; eta erotuko ez bada, emakume gaztea lehenbailehen joango da herrixka hartatik iheska.
|
|
Bitxia da, bitxia denez, aldian aldiko telefono kabinaren ilaran Karmelo deika ikustea, eta hura ahoskatzen ari den hitzak laster zureak izango direla jakitea, eta norbera izatea hitz
|
horien
sujeta. Bitxia da, bitxia denez, haren deietan nirekiko erakusten duen berri ezaren aldean, ni urbizien pareko bilakaera azkar batean sentitzea, eta hark kanpotik ezin ikustea neure baitan zer nolako aldaketak gertatzen ari diren.
|
|
bizi baino biziagoa, sendoagoa, tonifikatuagoa". Eta hitz
|
horiek
New Yorken niregan izan zuten eragin bera izan dute Las Vegas honetan ere.
|
|
Hitz
|
horiek
entzunda, behintzat, ez du jaisteko gogorik ematen jaurti du Lolak.
|
|
Egia da gure presidenteak Ameliarekin ez bezala jokatu zuela Lewinskyrekin (Adela), baina Ameliarekin argi utzi zuen bere gizontasunaren neurria, argi erakutsi zuen ez dela segada non, hantxe jausten den gizon
|
horietarikoa
. Are gehiago:
|
|
Goizeko ordu
|
horietan
oso jende gutxi zebilen Phantom Ranch inguruan, eta gorantza abiatu aurretik gehienok txabola itxurako komunetik igaro gara. Ni emakumeenean zain nengoela, Tom gure taldekoa ez zen gizon batekin hizketan sumatu dut, itxuraz aspaldiko laguna zirudiena.
|
|
Jaun andereok, gabon. Atzo ustekabeko adierazpen batzuk entzun genituen areto honetan bertan hasi da herri tribunala bildua zegoen aldera inguratuz eta besoaz zerua seinalatuz, eta hilkutxa hotz baten antzera utzi gintuzten gure akusatuaren frikunkeria gehiago ezagutu ahal izan genuen, baina iraganeko kontu
|
horien
beharrik ere ez dut nire alegatoa egiteko, zeren presidentearen oraina baita une erabakior honetan epaitzea dagokiguna. Hori argitu ondoren, eta, ezer baino lehen, oroitarazi nahi dizuet gaurko honetan EEBBetako presidentea epaitzeko bildu garela, EE BB e ta-ko pre si den te-a, alegia.
|
|
Ez dakit zergatik, baina ezezko haren ondotik, atzo gauean Ruben eta biok elkarrengandik aski urrun ibili ginen. Afaltzeko bi talde osatu zirenean (ordu
|
horietan
guztiz ezinezkoa zen denontzako jatetxe egokia aur  kitzea), talde banatan abiatu ginen eta gero, Blue Chicago pub ean ere, berriro elkarrengandik aparte samarrean eseri ginen. Handik berandu erretiratu ginen eta, Adela eta Estherrek donuts ei ekin bitartean gelan tar tar tar jarraitu zutenez, atzo ezin izan nuen ezer idatzi (zer edo zer argi baldin badut, horixe da:
|
|
Ez txarto hartu, baina giro honetan halakoak sortzea ez da harritzekoa. Dâailleurs, jakizu ni Dan eta taldeko beste neska batekin, Adelarekin, geratu nintzela, erogailu
|
horietara
igo gabe. Adela hori dela eta ez dela, eta barre apur bat egin dezazun, ez dakit ba nire atzetik ez ote dabilen:
|
|
Adela hori dela eta ez dela, eta barre apur bat egin dezazun, ez dakit ba nire atzetik ez ote dabilen: begirada
|
horiek
, hurbiltasun hori... Ahantzi aurretik:
|
|
Kontuak kontu, garbitzaileak korridoreetan zebiltzala ikusirik, koadernoa hartu, eta irentsi egin dut kanpoko kafetegi batean. Egunerokoa, hegazkinek eraman ohi duten kutxa beltz
|
horietako
baten antzekoa egin zait, ze azken batean Rakelek bertan jasotzen ditu bere azken orduko istripu sentimentalak; zuk egin zeniona tiro egitearekin konparatzen du, hortik atera kontuak. Edozein modutan, azken egunotan esandakoa baino askoz gehiago ezin dizut esan:
|
|
Ez, agian, min ematen duten
|
horiek
ez dira korapiloak, zuloak baizik, adiskide bakoitzari, amets bakoitzari, maitale bakoitzari, txikienari, gau bakarrekoari, ordu batzuetakoari ere utzi dizkiozun bihotz pusketen zuloak. Zulo horietatik indarrak ihes egiten dizu.
|
|
Ez, agian, min ematen duten horiek ez dira korapiloak, zuloak baizik, adiskide bakoitzari, amets bakoitzari, maitale bakoitzari, txikienari, gau bakarrekoari, ordu batzuetakoari ere utzi dizkiozun bihotz pusketen zuloak. Zulo
|
horietatik
indarrak ihes egiten dizu. Gogoa, segitzeko gogoa isurtzen zaizu.
|
|
Arches eko ibilaldietan zehar aski bakarti egon naiz. Tarteka, bidelagunei argazkiak atera behar izan dizkiet (Tom ere makinarik gabe etorri da, baina jende gehiena oraindik ez da ausartzen berari eskatzera; bestalde, badirudi orain beti ibiliko dela jeans ak eta unai sonbreiru berri
|
horiekin
); eta tarteka, neure harridurarako, Tom eta, batez ere, Ruben eta Karmelo inguratu zaizkit (zertan ote da Adela eta Estherren turismo sexuala?); baina hala izan denean ere, bero saparen eraginez isilik samar ibili gara. Eta ibilaldietan zehar, oroitzapen freskagarrien harrapaketan aritu naiz:
|
|
Biderka ezazue bederatzirekin. Atera zaizuen emaitza zenbaki bikoa bada, esate baterako 33, gehitu itzazue bi zifra
|
horiek
: 3 gehi 3 alegia.
|
|
Guztiarekin, denek txaloka hartu dute emaitza harrigarri hori eta nik argitu behar izan diet, buruketen ondoren, denok zenbaki berarekin jokatu dugula, eta erantzun
|
horietara
iristea zela normalena. Taldekoak gustura ibili dira, eta gero puska batean igarkizunka segitu dute (ni harritu egin naiz neure buruarekin, talde animatzaile izateko gaitasuna berreskuratu eskuratu dudala ikustean).
|
|
Pantailak eskaintzen duen informazioaren arabera, oraingo gure abiada orduko 960 kilometrora igo da, 10.100 metrotan gaude eta tenperatura zeropetik 44 gradukoa da. Eta datu
|
horiek
, buruko ileetatik behatzetako atzazaletaraino zeharkatu nauen hotzikara bat sortzearekin batera, gehiago areagotu dute nire barne hustasuna: ez, ez nuen uste etxetik bakar bakarrik alde egiteko gai izango nintzenik.
|
|
Zure ustetan, zein izango litzateke euskal aferaren konponbidea?", eta abarren abarra. Ez daukat batere gogorik hango egoera gogaikarriaz mintzatzeko (soinean zeramatzaten nikiei erreparaturik, seguruenik galdera
|
horiek
Idoia eta Lola nafarrei egingo dizkiete). Orain neure egoerak arrangura  tzen nau, eta horretaz ere oraingoz ez dut inorekin mintzatu nahi.
|
|
Teresari, nire adiskide minari, oporretan Estatu Batuetara etortzekoa nintzela jakinarazi nionean, aurreneko egunak lasai hartzeko aholkatu zidan. " Hegazkin bidaia
|
horiek
luzeegiak eta azkarregiak ditun, eta arima nekezago iristen dun helmugara gorputza baino". Teresari orduan barre egin nion, baina orain ez dakit bada arrazoia ez ote zuen, izan ere ni arrotz sentitzen bainaiz neure buruarekin zein ingurukoekin.
|
|
Hotza edo hozkailua, sarritan amodioari egokitzen zaion suari kontrajartzen zaizkio, baina niri orain hotzak on egingo lidake: ...hozkailutik atera berriak diren jeans batzuk (garbiak, leunkariaren usain freskoarekin, ongi ematen dutenak; horrelako sen  tsazio pizgarri bat ekarriko didan zerbait norbait desio dut bidaia honetan nire bizitzan; bestalde, atseginez edango nuke basokada bat ur hotz (eta ez motxilan atzera eta aurrera daramadan ur epela); atseginez sartuko nintzateke janaria gordetzeko erabiltzen dugun hozkailu
|
horietako
batean, eta esnatu ez, harik eta, zenbait hildakorekin egiten den bezala, beren gaixotasunerako oinaze afektiboa, noraezitis sendabidea topatzen duten arte.
|
|
Hori guztia oroitu dut hilerri aire bat duen Petrified Forest-en barrena, bakar bakarrik ibili bitartean, izan ere Ruben ez baitzait hurbildu ere egin. Parke horretan, denbora luzeak, milaka urtek harrizko bihurtu dituen enbor
|
horien artean
ibiltzean, oroitzapenak tximeleten antzera altxatu zaizkit eta, horrekin batera, pentsarazi didate orain arteko nire bizitza gero eta harrizkoagoa izan dela, malgutasunik gabea eta, denboraren eragin begi bistakoak gorabehera, aski beti bat...
|
|
Danek bihar Grand Canyon entzutetsura hel  tzeko asmoa duenez, gaurkoan milia asko egin behar izan ditugu. Eta milia
|
horiek
egin bitartean, furgoneta berriro ere denboraren makina bilakatu zait eta ezin izan diot oroitzeari utzi.
|
|
Ezagutzen nauzu, eta badakizu ni ez naizela uztarpean bizitzeko jaio, ez naizela maitasun domestiko
|
horien
zalea alegia aitortu zidan Patxik kafearen tenorean. Hala ere, jakin dezazun diotsut:
|
2001
|
|
M (pozarren): Niretzat al dira malko
|
horiek
ere. Benetan?
|
|
Dionisio eta Fermin. Adinekoak dira, erretiroa hartutakoak, eskuak gerrialdean loturik ibiltzen diren pasealari
|
horietakoak
. Eszena ikusirik, bertan gelditzen dira.
|
|
U (hunkituta): Bihotzez eskertuta daude losintxa
|
horiek
... Inoiz ez nuen jaso halako lore ederrik...
|
|
Zerbitzaria bulegora sartu eta lauzpabost telefono dei egiten ditu sekulako abailan;
|
horiek
egin, eta bezeroarengana hurbiltzen da atzera.
|
|
Eta... eta achimenas longiflorak? Ez al dituk landare
|
horiek
estimatzen oraindik?
|
|
Zein itxura ona duen! Eta apaingarri
|
horiek
!
|
|
Aita dardar batean jartzen da, begiak beren zuloetatik irten beharrean; amak eta semeak txokolatezko tarta irensten dute, gustura eta irribarre  tsu, aitaren buruhausteak ezin ulerturik bezala, edo, agian,
|
horietara
ohituta.
|