|
2005
|
|
|
Peio ahaleginetan ari da Euskal Txerria berreskuratzeko eta produktu labeldunak ekoizten ditu: betiko modura egindako hestebeteak, e.a. Izan ere, produktu
|
horietako
asko galduta zeuden. Orduan, azterketa zehatz bat egin genuen, eta han hemengo adituekin kontsultatu eta ohartu ginen kalitateko produktuak gero eta indar handiagoa hartzen ari zirela Europan.
|
|
2007
|
|
|
Kimu berririk gabeko basoari lurzorua lehortuko zaio, baso osoa ihartuko da. Jakina da kimu berri
|
horietatik
asko galduz joango direla urteen etorrian. Baina kimu horietatik batzuk bilakatuko dira enpresa ertain eta handi, galzorian doazenen artean, ordezko.
|
|
2008
|
|
|
Ikerketa ugarik erakutsi dutenez, azetil L karnitina eta azido alfa lipoikoa nahastuta, arratoi eta adineko txakurrek zeregin berriak ikasten dituzte. Garunari dagokionez, hainbeste zelula eta konexio edo sinapsi ditugu (ehun mila milioi neurona eta mila bilioi sinapsi), eta
|
horiei esker
asko galdu eta galera hori konpentsatu ahal izango dugu, bizirik dirautenen loturak handituz. Nagusitzea, azken batean, ahalmen funtzionalak galtzea besterik ez da; izan ere, egitura edo masa proportzio desberdinetan galtzen da organo bakoitzean, eta lan itundua egiten dute gure gorputzak bizitza autonomoa eta interaktiboa izan dezan.
|
|
2009
|
|
|
Esaterako, urdillena (urdailena) izeneko sabeleko nerbio eta ondoezak osatzeko, belar eta igurdi bidezko osabidea praktikatzen zuen Berangoko andrea. Baina gaur egun, ofizio
|
horietariko
asko galduak dira.
|
|
2010
|
|
|
Euskal Herrian eta Arrasaten ondare aberasgarria daukagu, hamaika erreferentzia. Eta
|
horietako
asko galtzen joaten dira. Horregatik gaiok ikasi, ezagutu eta landu egin behar ditugu gizarte moduan indarra hartzeko.
|
|
2011
|
|
|
Aurrenekoak kantatu egiten ziren eta, batzuetan, olerkariak berak asmatzen zuen doinua; gehienetan, ordea, abesti zaharren bat aukeratu ondoren, haren neurrira egokitzen zituen bere hitzak. Ahaire
|
horietako
asko galdu egin dira zoritxarrez baina, beste nonbait aipatu bezala, Qian Long enperadoreak ehunaka bildu zituen XVIII. mendean argitara eman zuen liburuan.
|
|
2012
|
|
|
Andres Iñigok azpimarratu duenez,, herriaren izanaz mintzo zaizkigun leku izenak. Hortaz, Leioako toponimo historikoak,
|
horietako
asko galduak edo ahantziak badira ere, eta egun bizirik dirautenak leioaztarren izanaren eta bere hizkeraren lekukotasun adierazgarriak dira. Gertatzen dena da biziaren bilakaerak, hirigintzaren hazkundeak eta paisaia geografikoaren aldaketa sakonak eragin zuzena izan dutela mendeetan zehar iraun duten izen ugariren galtze eta desitxuratze prozesuekin?.
|
|
|
Zukuak ere fruta jateko beste modu bat dira. Ez dira beren nutrizio ezaugarri guztiak aprobetxatzen,
|
horietako
asko galdu egiten baitira, batez ere zuntza eta bitaminak, baldin eta gehiegi pasatzen uzten bada edaten den arte. Nolanahi ere, onurak askotarikoak dira:
|
|
2016
|
|
|
Milaka hizkuntza dira munduan, eta hizkuntza horietariko gehienek arras hiztun gutxi dute199 Milaka hizkuntza" txiki"
|
horietariko
asko galtzeko zorian daude200: ikus, adibidez, Foundation for Endangered Languages (FEL) erakundeak horretaz esan berri duena (Ogmios aldizkaria, 27 zkia.).
|
|
2019
|
|
|
Goizuetan, Urnietan, Errenterian eta Oiartzunen, besteak beste.
|
Horietako
askotan galdu egin da, Errenterian esate baterako, eta beste batzuetan, aipatu bezala, berreskuratzen ari dira. Oñatin eta Antzuolan ere egiten da gaur egun. Eta adituek jasotako testigantzen arabera, nahiko zabaldua egon zen ohitura Euskal Herrian barrena.
|
|
|
Laguntzak bere mugak ditu, ordea. Lehenik, ez dira, inondik ere, izandako leku izen guziak agertzen, Notarioen bulegoetara iristen ziren auzi edo arazoekin zerikusi zeukatenak bakarrik; bestalde, izen
|
horietako
asko galdu ziren gero eta ezin gaur egungoekin, zuzenean behintzat, alderatu. Bigarrenik, datuak, bakan batzuk salbuetsirik, 1600 urtearen ondokoak dira; gaurko izen anitz, baina, urte hori baino askoz ere lehenagotik etor litezke.
|
|
2021
|
|
|
Haien arabera, pandemiaren lehen zantzuekin batera, oinarrizkoak ez ziren ia aktibitate guztiak gelditu egin ziren, eta, gerora, lan erregulazioekin osatu ziren. Hala ere, aitortu dute enplegu
|
horietako
asko galdu egin direla, batik bat pribatizatuta dauden sektore prekarioetan. «Behin behinekotasuna nagusi den eremuetako bat da, eta, beraz, enplegua erraz suntsitzen da; emakumeak nagusi dira sektore horietan», azaldu du Bengoetxeak, hala nola Inditex korporazioaren adibidea jarrita.
|
|
|
Etxeko langileetan, adibidez. Nahikoa da iragartzearekin langile horien soldata pixka bat igoko dela enplegu
|
horietako
asko galtzeko, enplegatzaile askok ezin dutelako —edo ez dutelako nahi— baldintza horietara moldatu. Gogora ekarri behar da etxeko langileak kontratatzen dituzten guztiak ez direla milioidunak, baizik eta pentsiodunak, edo lan merkatuan mantentzeko haurrak zaintzeko laguntza behar duten familiak; pentsioak eta soldatak ez badira igotzen, ezin da lan hori ordaindu, zaintza lanak merkatuko merkeenak diren arren.
|
|
|
ⳠKopuruz, esan nahi ninan. ⣠Kopuru
|
horiekin
asko galtzen du poesiak. â³ Hala iruditzen?
|
|
2023
|
|
|
Asko egon da ikasteko: konturatu ginen zeinen garrantzitsuak diren zerbitzu publikoak, eremu berdeak izatea hirian... baina ikasketa
|
horietako
asko galdu egin dira. Imajinazio eta energia handiagoa falta izan dela igarri dut.
|