|
2000
|
|
|
Eta hitz horien artean badaude hainbat, denborak aurrera egin ahala, gero eta esanahi itsusiagoz kutsatzen direnak. Hitz
|
horietatik
batzuek gora-beherak ezagutzen dituzte eta inoiz itxuraldatzen hasten dira eta zentzu garbi eta aldekoagoa ezagutzen. «Tribu» da hitz horietako bat.
|
|
|
Bat bateko jardunean ere bertsolariak gori gori aritu izan dira sarri eta
|
horietako
batzuk topa daitezke antologia honetan: Txirrita, Pello Errota, Lazkao Txiki, Iturriaga, Egaña, Peñagarikano, Sarasua, Lujanbio...
|
|
|
Mitologiaz gain, folklorean, festetan eta ohituretan ere honelako hainbat ezaugarri topa daiteke. Ricardo de Apraiz arabarrak idatzitako artikulu batean jasotzen dira
|
horietako
batzuk. Numantziar Museoko zuzendari izandako honek sokamuturra eta" toro ensogado" delakoaren arteko lotura aipatzen zuen lehenengo.
|
|
|
Txerriak eskibatuz, beraz, mendebalderantz jo genuen, harrizko hondartza zabaletara. Mendiak itsaso harroaren zaindari eta ehunka metrotan, behin hippy izandako guraso" betiko gazte"
|
horietako
batzuk biluzik, euren seme alabatxoak bainujantzia inondik erantzi nahi ezik, bakea eta gu.
|
|
|
Lan metodoa, taktika eta helburu ertainei buruz departamendua edo autonomiari buruz joan ala ez. Herriko taldeetan indar nagusia eman edo indar metatze bat talde baten inguruan ematea dira aipa daitezkeen jarrera
|
horietako
batzuk. Jarrera hauek, azken gertakarien eta azken kanpainen antzutasunek bertze bide batzuen jorratzeko borontateak ondu dituzkete.
|
|
|
3 km. beranduago, urtegia inguratzen segitu nahi badugu, ezkerrera jo dugu, beste 3 kilometrotan Marieta zeharkatuz (35,5 km.). Hemendik aurrera urtegiko hurbiltzeko gure ezkerrera bideska bat baino gehiago aurkituko dugu, baina
|
horietako
batzuk egoera txarrean daude. Ondo daudenak (askaldegi eta guzti prestatutako guneak) Marietatik 3,5 kilometrotara hasten dira.
|
|
|
Arrakasta honekin batera hainbat arazo sortu dira.
|
Horietako
batzuk barnekoak dira, eta adibide gisa jar dezakegu eskolaren bidez hizkuntza ikasi duten gazteena: asko daude, baina ez dago, ordea, jende kopuru hori disolbatu daitekeen euskaldun osoen ohatze egokirik, eta horrek hainbat arazo badakarzki:
|
|
|
Ipuin labur13 honek bat edo bi orrialde izaten ditu, eta bere luzera dela-eta, ezau13 Zehaztasun gehiagorako ikus Lucanor aldizkariko 15 zenbakia. garri jakin batzuk ditu. Hona hemen
|
horietariko
batzuk: izenburuaren garrantzia ulermenerako; ironiaren erabilera; amaieraren garrantzia:
|
|
|
Horretaz gain, liburuak aurrera egin ahala, gero eta hausnarketa gehiago eskaintzen dizkigu.
|
Horietako
batzuk Euskal Herriko egoeraren ingurukoak dira: Ermuko PPko zinegotziaren hilketa, ETAren su etena, presoak Euskal Herriratzeari buruzko aipamenak, maiatzaren 1eko hauteskundeei buruzko erreferentzia,...
|
|
|
Horietako bat prentsarena izan da, nahiz eta arazougari dituzten gehienek bizirik irauteko, El Correo taldearen edo Diario de Navarra rensalbuespenarekin.
|
Horietako
batzuk ekimen politiko zuzen batetik jaio dira, aipaturikoaurrekoen nazionalismo espainolarekiko lerrokatze argiari aurre egiteko, eta hor duteirauteko justifikazioa, hala Deia, PNV ri atxikitako Editorial Iparragirre-ren bidez, nola beste neurri batean, Nafarroako Diario de Noticias edo Arabako El Periodico deAlava, enpresa talde berekoak biak, zeinetan ezaguna den nazionalismo moderatuariatxiki... 5556).
|
|
|
Esate baterako, HansburgotarrenInperioaren desagerpenarekin, Europako erdiguneko mapa osoa aldatu zen, nazio estatu berrien agerpena ekarriz. Hala ere, gutxiengo egoeran zeuden herrien arazoaskok bere hartan jarraitu zuten,
|
horietariko
batzuk Bigarren Mundu Gerrarensorrera aitzakia eta beste batzuk gerra horren biktima izan zirelarik.
|
|
|
Bigarren eredua, kultur taldearen mugak estatutikkanpo daudenean gertatuko litzateke (1B irudia; e.b., Alemania, Korea). Hirugarrenerlazioa, estatua kultur talde desberdinen kokagunea denean agertuko litzateke, baina talde
|
horietariko
batzuk bakarrik egonik estatuaren mugen barnean (1C irudia; e.b., Zelanda Berria, Maori & Pakhearen taldeekin). Laugarren konfigurazioak estatu baten mugen barneko konzentrazio handia islatzen du, baina kopuru aldetik ezdira nagusiak, eta beste estatuetan ere agertzen dira (1D irudia; e.b., KurdoakIraqen, Turkian eta Iranen).
|
|
|
Horiek agertzeko lekua ez da hau, eta ni ez naiz horien berri ematekoegokiena. Alor eta lan horiek beste lekuetan jende adituek aztertu eta azalduakdituzte1 Dena dela, oroigarritzat besterik ez bada ere, aipatu nahi nituzke hemen aloreta lan
|
horietakoren
batzuk: Hizkuntzalaritza oro har (Hizkuntzalaritza Hiztegia), hizkuntzaren antropologia (Hizkuntza eta Pentsaera), Euskararen batasuna (Sustraibila eta Euskara Batua zertan den), Euskararen gramatika (Euskal Gramatika etaEuskal Aditz Batua), euskal fonologia (Euskal Azentua eta Euskal Fonologia), eta Soziolinguistika eta Glotopolitika (Kolonizatuaren Ezaugarria, Albert Memmi ren liburuaren itzulpena, eta Elebidun Gizarteen Azterketa Matematikoa eta hainbat eta hainbat artikulu aldizkari2 eta egunkaritan), neuri dagokidanez, oso deigarria eta suspergarria gertatu zitzaidan garai hartan Memmiren liburua, Txillardegik itzuli eta Jakinekargitaratua?.
|
|
|
Tonuen gorabehera
|
horietariko
batzuk ondoko irudian ikus daitezke (ikus bitez, batez ere, azentu lexikalen inguruan gertatzen diren jaitsiera bortitzak)
|
|
|
Ariketak maiztasunez egiteak on egiten die irrati telebistako esatariei. Hortaz, ariketa
|
horietariko
batzuk aipatzea, egokia izan daiteke oso:
|
|
|
Izan ere, karst hau zulatzen duten kobazulo, leize eta zirrikitu anitzek babes paregabea eskaintzen dute horretarako. Haitzulo hauetan zazpi saguzar espezie desberdin aurkitu dira eta gehiago egotea ere litekeena da; espezie
|
horietako
batzuk gainera, oso ugariak dira Raneron.
|
|
|
Hostajea oso trinkoa ez denez, amezti garatuenak ere oihan argitsuak izaten dira eta oihanpea landare azidofiloez estaltzen da: Deschampsia flexuosa eta Pseudarrhenatherum longifolium gramineoak, Melampyrum pratense, Veronica officinalis eta Teucrium scorodonia dira
|
horietako
batzuk. Ohianpe hauetan hainbat narrasti bizi dira, suge leuna horien artean.
|
|
|
Azken batez, badirudi Estatu nazioak Estatuari sortzen zaion beharrari erantzuten diola. Badago gai hau argitu dezakeen nazionalismoaren hainbat teoria, eta
|
horietako
batzuen irakurketa azkarrari ekingo diogu. Adibidez, Gellner en ereduaren arabera18, gizarteen modernizatze prozesuan koka daiteke nazionalismoaren gaia, gizarte tradizionalek gizarte industrializatu bihurtzeko izan duten igaroaldian.
|
|
|
eta, bestetik gutxiengoen nazionalismoa, askapen politikoa eta kulturalaren alde borrokatzen direnak? (askapen nazionala nahi duten horiek lirateke benetako mugimendu nazionalistak; baina
|
horietako
batzuek ez dute Estatu berri bat sortu nahi, eta, beraz, sailkapena motz geratuko litzateke).
|
|
|
Ondo ondoan, ostatuaren eta jantokiaren artean goiti, eskailera estu batzuk zenbait jangela tikitarako bide ziren, jite pribatuagoko oturuntza eta besten ospaleku.
|
Horietariko
batzuen gainean erran merran franko ibiliak ziren hirian: nahi ahala haragi fresko omen —ez bakarrik plater barnean—, eta halaber hauts xuria nasaiki, sudur zuloen alaigarri.
|
|
|
Altxamendu frankistaren garaipen giro hartako Iruñean zebiltzan intelektual falangista gazte ezagun andana ageri da Sanchez Ostizek prestaturiko Los barrun tos de la botica azterlanean. Ilustratu bezain doktrinario,
|
horietariko
batzuk nafarrak ziren (Angel Maria Pascual, Iribarren, Yzurdiaga apeza...) urrutiagotik etorriak besteak
|
|
|
Azken horiek dira nazio izaera itxuratu eta aldirik onenetarako ere duin direnak. Uko egin diegu
|
horietariko
batzuei, bai, baina soil soilean horien izpiritua beste izpiritu baten aurrean desagertu denean. Jakina, horien idatzia ez litzateke besterik izango eguneroko liskarren iturria baizik, eta hori arrazoimenak eta gure usadioek uxatu egiten dute.
|
|
|
Nire gaiari berari buruz hitz egin baino lehenago, sarrera ohar gutxi batzuk egiteko baimena eskatzen dizuet. Nire pentsamenduak komunikatzerakoan oztopo handiak edukiko ditudalakoan nago eta uste dut
|
horietako
batzuk desagertuko direla aurretiaz aipatzen baldin baditut. Lehenengoa, aipatzea kasik beharrezkoa ez dena, ingelesa ez da nire jatorrizko hizkuntza, eta, beraz, gai zail bati buruz hitz egitean desiragarriak diren zehaztasun eta zorroztasuna falta zaizkio maiz nire adierazpenari.
|
|
2001
|
|
|
Gezurra badirudi ere, obra horiek ez dira Espainiako Estatuan ikusgai egon orain arte. Egunotan Bilbon dira
|
horietako
batzuk.
|
|
|
Dena dela, zerak kezkatzen nau: pil pilean dauden
|
horietako
batzuk Espainiako Estatuko gorakada horrek bultzatuta daudela eta gehiago kezkatzen nau euskaraz hip hopa egiten duten taldeak sortzea beste taldeak sortzea baino. Besteak sortzea ere nahi dut, horrek hip hop kultura ere indartuko duelako eta erdaraz dagoen neurrian, euskaraz ere hori izanen delako.
|
|
|
Leku batzuetan hirugarren horma bat ere izan daiteke, errebotekoa, eta denetan zorua jadanik porlanezkoa (gaur egun asfaltozkoa) izan ohi da. Hauetako frontoi asko denborak aurrera egin ahala estaltzen joan dira, eta
|
horietako
batzuk pilotaleku industrial edo komertzialak bihurtu dira (Labrit, Beotibar, Astelehena), baina funtsean denek erakusten dituzte ezaugarri berdintsuak: Motzak (32 metro) ala luzeak (52 metro), bertan modalitate orotara joka daiteke, hots, eskuz, palaz, xisteraz, erremontean…
|
|
|
Galdera
|
horietako
batzuek erantzun dituzte dagoeneko. Jon Andoni Fernandez de Larreak, esaterako, antolamendu militarraren inguruko ikerketa burutu du eta Ernesto Garcia Fernandezek hiribilduak aztertu ditu.
|
|
|
Politika egiteko politikagintzarako dauden tresnak daude, esate baterako, Batasuna alderdia, eta bejondeiola politika egiten badu. Ez gaude preso politikoei aitorpenik eskatzeko eta ez dugu halakorik egingo, baina gero eta preso gehiago gure proposamenak aztertzen ari dira eta
|
horietatik
batzuek, kalean bezala, bat egingo dute gurekin eta beste batzuek ez. Ez dugu ez kolektiborik ez ezer hautsi nahi, gizartean politikagintzarako bideak zabaldu nahi ditugu eta horretan parte hartu nahi duenak ateak zabalik izango ditu.
|
|
|
Ez nuke zutabe hau hetsi nahi panorama beltz bakar horrekin edo gaitz
|
horiek
batzuei bakarrik bizkarreratuz. Afizionatu mailan abian da euskal selekzioa eta Elite elkartea Iparraldea eta Hegoaldea hurbiltzen saiatzen ari da trinkete barneko modalitateetan.
|
|
|
Hona hemen tresna
|
horietako
batzuk:
|
|
|
Ikasketa unibertsitarioak, interneteko atari interaktiboak edo boluntario gisa bete ditzaketen jarduerak dira
|
horietako
batzuk.
|
|
|
Musika, dantza, hizkuntzak, informatika, antzerkia, jolasak, ikasteko teknikak eta kirolak dira
|
horietako
batzuk, horien kostuak ere biziki desberdinak diren arren.
|
|
|
Gertatzen dena da zenbait hiritan etxebizitzen (guztien edo
|
horietako
batzuen) balio katastrala oso baxua dela, behar adina berrikusi ez delako eta beste hiri batzuetan berriz merkatuko baliotik ez dela hainbeste aldentzen.
|
|
|
Etorkizuneko autoen prototipoetan automobilen parkea hazi zeneko hidrokarburoena baino teknologia garbiagoa sartzen da dagoeneko: eguzki gelaxka garestiz estalitako karrozeriak, bateria astunez edo erregai gelaxkaz mugituriko motorrak edo
|
horietako
batzuen edo guztien konbinazioa...
|
|
|
Ziberkafetegi, atsedenaldi zentro edo azalera handietan kokaturiko bideojokoen makinei dagokienez, euro bateko prezioa ezarri da, makina horien konplexutasuna halakoxea izaki:
|
horietako
batzuk 4 milioi pezeta baino gehiago kostatzen dira eta gaur egun horietako gehienetan jokatzea 200 pezeta kostatzen da.
|
|
|
Hurrengo urteko lehen egunetan finantza erakundeek
|
horietako
batzuk hasiak dira dagoeneko kontuak eurotara aldatu eta ordaintze sistemak txekeak, kreditu txartelak, zor txartelak, etab. berrizendatuko dituzte, titularrak inongo kosturik jasateke.
|
|
|
Gailur elurtuak diren elur biltegi horiek, ordea, agortzen ari dira eta baliteke
|
horietako
batzuk behin betiko desagertzea: horrek, ibai eta errekak elikatzeko izotza urtzea ezinbesteko fenomeno duten eskualdeetan, hirietako ur horniduran eta soroetako garastatzean eragin larria izango du, dudarik gabe.
|
|
|
|
Horietako
batzuk, uhin ertain eta frekuentzia modulatuan diharduten berberak izaten dira baina, Interneten sarturik, ia ia mundu osoan entzun ditzakegu, eta Internetera konektaturiko ordenagailua edukitzea da muga fisiko bakarra.
|
|
|
Hona hemen erreferentzia
|
horietako
batzuk: errauts sulfatatuen portzentajea, olioaren izaera lurrunkorra, zink kopurua eta oxidazio proba.
|
|
|
Gainera, animalia
|
horietako
batzuk ondo zaintzea zail samarra izan daiteke.
|
|
|
Hona hemen
|
horietako
batzuk:
|
|
|
Sustantzia
|
horietako
batzuk naturalak dira, hala nola: E322 (lezitina), eskuarki soiatik edo arrautzatik ateratakoa, gantz gutxiko elikagaiak eta txokolatea osatzeko baliatzen dena, eta E471 (gantz azidoen mono eta diglizeridoak):
|
|
|
|
Horietako
batzuk Gnutella, esate baterako nekez jazar daitezke legearen ikuspegitik, fluxua eten dezakeen gune neuralgikorik ez baitute.
|
|
|
Gehientsuenek bigarren mailako eginkizuna bete behar izaten dute(
|
horietako
batzuk eszipiente hutsak dira, esate baterako), ez eragile aktiboari dagokionik.
|
|
|
Landarezkoak erasotzen dituzten izurriteak (onddoak, intsektuak, etab.) kontrolatzeko baliatzen diren produktu fitosanitarioak ureztatze soilak suntsitu egiten dituen arren,
|
horietako
batzuk iraun egiten dute barazkietan.
|
|
|
Hurbiltasun geografikoa, soldata, diruzkoak ez diren onura sozialak, lan giroa, aurrera egiteko aukerak, egin beharreko lanen interesa, lanpostuaren egonkortasuna, enpresaren prestigioa eta ordutegia izango dira alderdi
|
horietako
batzuk.
|
|
|
gustuko programak...
|
Horietako
batzuk hautatu, grabatu eta klaseratu genituen, hainbatastetan zehar antolatuz. Programa horiekin inferentziaren inguruko teknikaklandu genituen, eta bukaeran teknika horiek guztiak baloratzeko eskatugenien:
|
|
|
Ika mika isil hori inoiz gutxitan ailegatu da hedabideetara, etasekula ez erdarazkoetara. Hala ere, nago egun batez izanen dela gure artean ikertuko duenik, euskal idazle
|
horietariko
batzuek beren literatur lanetara eraman dituzten planteamenduek zer pisu izan duten azken urte honetako gertakarietarako lurraongarritzerakoan. Eta ez naiz inoren paparretan, are gutxiago nirean, dominarikezartzen ari, niretako begi bistan dagoen zerbaitez ohartarazten baizik.
|
|
|
Hala ere, beste ideia batzuk ere azpimarratzen dituzte gauregungo psikologia sozialaren egoera azaltzerakoan.
|
Horietako
batzuk:
|
|
|
Ohiko liburuen zerrenda luzea idatzi baino, eskuen artean sarri izan ditudanak aipatuko ditut, berezitasunak azpimarratuz;
|
horietako
batzuk aurreko orrialdeko argazkian ikus daitezke.
|
|
|
Baina azpimarratu behar da uxuolioarekin nahasten den edozein elikagaik ere metatu ditzakeela horrelako substantzia toxikoak. Elikagai
|
horietako
batzuk barazki eta arrain kontserbak dira, baldin eta beren osaeran benzopireno kontzentrazio handiko oliba patsaren olioa badute. Kontserbetako etiketa gehienetan, landare olioa duela esaten da, zein landare mota den zehaztu gabe, edo oliba olioa, eta ez da adierazten birjina, findua, uxuala edo nahasketa den.
|
|
|
Hala ere, zailtasunek eta espazio txikiek adimena handiagotzera behartzen gaituzte, zabaltasun sentsazioa ematen duten materialak erabili edo erabiltzeko. Beirazko adreiluak dira material
|
horietako
batzuk. Horiek lorategiko gune txikiak bereizteko erabil daitezke, argitasuna erraz sar dadin, edo bidezidor txikiak zolatzeko, azpiko argi batek behar bezala beteta.
|
|
|
Bestalde, kontuan hartu behar da fabrikatzaile askok beren produktuak egiteko erabiltzen dituztela osagai landuak, osagai alergenikoak izan ditzaketenak eta azken produktuen etiketetan zehazten ez direnak. Hona hemen
|
horietako
batzuk: Behi esnea:
|
|
|
Gaixotasun infekziosoen zati handi bat elikagai kutsatuak jatearen ondorio da. Kontrol neurriak nabarmen hobetu diren arren, elikagaien ondoriozko toxiinfekzioez hitz egin daiteke oraindik, eta
|
horietako
batzuk berriz sortzen ari direla jo behar da.
|
|
|
Osagai begetalekin egindako edariak dira (zerealak, haziak eta abar). uretan birrinduak eta beratuak, sortzen den likidoari propietate elikagarriak transmititzeko. Edari
|
horietako
batzuk espeziekin gozatzen eta gozatzen dira, baina berezko zaporeaz ere goza daiteke. Behi esnearen antzeko itxura izan arren, ez dute halakorik, eta ez dute inolako zerikusirik haien nutrizio balioarekin; beraz, ezin dute inoiz aldatu.Batez ere karbohidratoak, mineralak eta hainbat bitamina ematen dituzte, oinarrizko osagaiaren arabera.Hortxatak egitea ez da zaila; kasu askotan, prozesua osagaiak uretan ordu batzuetan uztea, xehatzea eta, ondoren, ondoriozko likidoa isurtzea da.
|
|
|
Bere hitzaldian, John Pezzutok azaldu zuen hainbat gaixotasun daudela, eta gaixotasun horiek gizaki askoren sufrimendua eta heriotza eragin dutela denbora luzez.
|
Horietako
batzuk modu eraginkorrean tratatu dira, baita birtualki ere, txertoak (adibidez, baztanga edo polioa) edo agente farmazeutiko espezifikoak (adibidez, antibiotikoak) erabiltzeari esker. Hala ere, orain arte ez da ezagutzen minbiziaren aurkako txertorik, eta kimioterapiako tratamenduek ez dute ahalmen hori, gutxienez, gaiztotasun edo metastasi egoeran.
|
|
|
Anana tropikala, pinaburu amerikarra ere esaten zaiona, Bromeliazeoen familiakoa da (Bromeliaceae). Familia honetan 1.400 landare espezie inguru daude, ia denak belarkiak eta hosto iraunkorrekoak eta lore oso deigarriak dituztenak.
|
Horietako
batzuek, hala nola pinaburu tropikalak, entzima proteolitikoak sortzen dituzte, hau da, proteinen digestioa errazteko gai diren substantziak. Familia zabal horretako espezie guztiak Amerika tropikalean hazten dira.
|
|
|
kontserbadoreak elikagaien egonkortasuna bermatzea, oxidazioen eta mikroorganismoen garapen eta hazkundearen aurrean, elikagaien bizitza baliagarria luzatuz eta segurtasuna hobetuz. Hasieran, gehigarriak osasunerako kaltegarriak ez diren substantzia gisa, baina denborak aurrera egin ahala, egiaztatu da kasu askotan hori ez dela egia,
|
horietako
batzuek fenomeno toxikoak sortzen baitituzte epe luzera. Kontsumitzaileen beldurra arintzeko, sakon aztertu dira elikaduran erabiltzen diren gehigarriak, eta, horren ondorioz, herrialde askotako legediek zerrenda positiboak argitaratu dituzte elikagaiak prestatzeko onargarritzat jotzen diren guztien artean.
|
|
|
Era berean, sintoma elkartuak ager daitezke, hala nola buruko mina, suminkortasuna eta apetitu falta. Idorreria jasaten duen pertsonak ezaugarri
|
horietako
batzuk izan ditzake, edo besterik ez. Idorreria eragiten duten arrazoiak.Hauek dira koadro hau eragiten duten arrazoi ohikoenak, akutua edo kronikoa:
|
|
|
Edari
|
horietako
batzuek badute berrikuntza handi bat: osmolaritate txikia (partikulen kontzentrazio txikia:
|
|
|
Lehenik, “bi aldiz pentsatu, espainiar bakoitzak Gabonetan batez beste ordainduko dituen 100.000 pezeta baino gehiago gastatu baino lehen”. Eta, bigarrenik, “benetan beharrezkoak diren erosketen zerrenda egitea eta
|
horietako
batzuk bidezko merkataritzako dendetara bideratzea”. Berme etiketa BM lankidetza tresna eraginkorra dela frogatu da, baina Espainian oraindik ere gainditu gabeko irakasgai asko ditu.
|
|
|
Hala ere, txostenak onartzen du egungo bankuek bezeroak lineako eragiketetara desbideratzen saiatuko direla, transakzioen kostua murrizteko. Kostuak murrizteko mugimendu horren barruan, gaur egungo bankuek banka elektronikoko zerbitzuak hirugarren konpainiei eman diezazkiekete, eta
|
horietako
batzuek hainbat bankuri eman diezazkiekete bitartekoak. Forresterrek, joera horretan, hirugarren batzuek kudeatutako plataformetan zerbitzuak integratzeko bidea ikusten du, bezeroei “on line” produktu ugari eskuratzeko aukera emateko.
|
|
|
Ikertzaile horren arabera, «argiarekin eta materiarekin zerikusia duten eguneroko fenomeno askoz gehiago daude, hala nola argazkigintza, jantzi fosforeszenteak, eta, hala ere, hurbilenak, argiak izaki bizidunetan dituen efektuak eta gure planetako bizitza ahalbidetzen dutenak, ezezagunenak izaten jarraitzen dute». «Argi erradiazioak —adierazi zuen— garrantzi biologiko handiko erreakzio kimikoak abiarazteko behar den energia ematen du; erreakzio
|
horietako
batzuk onuragarriak dira bizitzarako, hala nola, landareetako fotosintesia, ornodunetako ikusmena edo azaleko bitaminen sintesia; beste batzuk kaltegarriak dira, hala nola zenbait minbizi mota». «Hori da espektroskopia eta fotokimika aztertzeko eremua:
|
|
|
Egia esan,
|
horietako
batzuk ez daude horren atsekabetuak. Beraien herrietako giroa eta bizitza ez ziren askoz hobeak.
|
|
|
|
Horietako
batzuk txurixkak dira eta batik bat hirietan aurkituko dituzu. Azal zuria aintzakotzat hartzen dute denek.
|
|
|
7 Behin eta berriro azaldu zaizkigu ezaugarri
|
horietako
batzuk garai hauetan. Hortaz, azterketa eredu bat itxura liteke kazetaritza politikoaren ezaugarri horietatik abiatuta eta aldi bakoitzeko erreferentziak erantsiko litzaizkioke ezaugarri bakoitzari.
|
|
|
euskaltzale ospetsua eta kudeaketan zaildutako emakumea, EHUko Irakasleriarako errektoreordetza ez baita nolanahiko zezena. Kirol zuzendaria ren salbuespenaz landa, sailean Mari Karmen Garmendiaren ekipoak jarraitzen du oraindik, nahiz eta
|
horietako
batzuk Gabonetako oporretatik bueltan ez direla itzuliko dabilen(). Ekipo bera bai, baina estilo aldaketa nabarmena izan da.
|
|
|
Nola erabili duten sail batzuek euskara, soilik langile fidelak eskuratzen jarraitzeko. Nola, irakasle
|
horietako
batzuentzat, euskara konkurrentzia akademikoa saihesteko tresnabaino ez den, eta eskoletan erabili beharreko hizkuntza deserosoa (eta ozta ozta, gelako atea zeharkatu eta berehala gaztelaniaz hasten direlako). Eta horrek guztiak zer ondorio dituen euskara zientifikoaren bilakaerarako.
|
|
|
Azken aldi honetan hizkuntz politikaren aurka makina bat jarrera eta iritzi agertu da. Iritzi eta jarrera
|
horietako
batzuk bildu ditugu hemen, EAEko eta Nafarroako euskalgintzari dagozkionak. Ez guztiak, ezta gutxiago ere.
|
|
|
ura lurruntzerakoan aire bihurtzen da; ondoren airea euri bilakatzen da, euri hori lurrera eroriko den ur izango delarik; horren ostean ur hori lur bihurtuko da; eta lur hori, egurra esaterako, erre egingo da su bihurtuz; su hori zerura igotzean atzera aire bihurtuko da... Honela, elementu hauen arteko ezberdintasunen azpian bada elementu
|
horietako
batzuk beste elementu bihurtzea ahalbidetzen duen substratu komun bat. Prozesu honen kimika biziki landu gabea izan daiteke (grekoek ez zuten bestelakorik ezagutzen), baina Platon itxurazkoaren atzean dagoen substratuaren bila dabil.
|
|
|
Mariskalak, zalditeria eskuadra batzuen ondoan gelditurik, aginduak ematen jardun zuen luze.
|
Horietako
batzuk aurrera bidali zituen, kargan, baina ni nahikoa horditurik nintzen, eta ez nuen gertakarien gaineko ideia garbirik egiten. Bat batean sarjentu nagusiak oihu izugarria egin zuen:
|
|
2002
|
|
|
Irakurketa asko egin dira finalaren amaieraz, momentu katartiko hartaz. Irakurketa
|
horietako
batzuk beroan egin ziren eta nire aburuz, gehiegizkoak ere izan ziren. Hori bai, inork ere ez zuen esan Euskal Herria Belodromoan bildu zen hura zenik, gutunen batean irakurri dudan moduan.
|
|
|
Ondorioz, Espainiako Estatuan 2.000 bikote inguru bat batean jokoz kanpo geratu dira, kasu batzuetan 3 edo 4 urte tramitetan pasa ondoren.
|
Horietako
batzuek berriro hutsetik hasi eta beste herrialde batera jotzea erabaki dute. Beste batzuek, ordea, nahiago izan dute Errumanian gauzak noiz konponduko zain geratzea.
|
|
|
ETB1, TVE1 eta Kataluniako TV3 kateetako hamaika telesailetan egin du lan: «Bai Horixe», «Hau da AU», «Jaun eta jabe», eta «Bi eta bat» dira
|
horietako
batzuk. 1994az geroztik, Goenkalen dihardu.
|
|
|
HORRELAKO galderak eginez ia txantxetan ari naizen norbait galdezka azaldu baino lehen errealitatera jaitsiko naiz. Esango diot baietz, badakidala non bizi naizen, badakidala ETA hor dagoela, izugarrizko ahalmenarekin dena kutsatzeko, geure arteko harremanak usteltzeko, badakidala alderdi
|
horietako
batzuk abertzaleak direla eta besteak ez, eta zoritxarrez marra hori gaindiezina bihurtu dela hainbat jenderentzat. Gure errealitatearen marrazkia osatu bitartean, beste gauza ilun asko esango nioke.
|
|
|
Nazionalismoa, nahiz eta oso kritikatua izan den, pentsamendu horiek zeukaten garrantziaren ordezkapena egiteko gai izan da. Ordezkapen hori gainera ez da antzua izan, gauza berri asko ekarri ditu,
|
horietako
batzuk kritikagarriak izan arren. Azken hiru hamarkada hauetan nazionalismoa nahiko emankorra izan dela uste dut, bai bere formulazio zaharrean edo berrietan.
|
|
|
Komunitate birtualek, hala ere, gainerakoek ez bezala, Internetek eskaintzen dituen hainbat zerbitzuren bidez bermatzen dute interaktibitatea. Eztabaida foroak, txata eta posta elektronikoa dira zerbitzu
|
horietako
batzuk eta, hain justu, horiek dira talde hauek dituzten berezitasun garrantzitsuenen zioak. Batetik, tresna horiei esker, bertako kide batek informazio kopuru handia bidal diezaieke instantean gainerakoei, eta honek euren arteko hartu emana nabarmen errazten du.
|
|
|
Eskaintzak hain gutxi irautearen arrazoia, bidaia egokiaren bila dabiltzan lagunentzat benetan erakargarriak izatean datza. Guk web gune
|
horietako
batzuk bisitatu eta gustu, zaletasun eta poltsiko guztiak pozik uzteko moduko bidaiekin egin dugu topo: asteburu bateko, astebeteko nahiz hamabost eguneko egonaldiak landetxe batean, Pirinioetan, Mediterraneo aldean nahiz Karibeko irla exotiko batean, Mediterraneoa edo Europa iparraldeko itsasoak zeharkatzen dituzten hamabost eguneko itsas bidaia erromantikoak, 55 urtez gorakoentzat nahiz ezkon berrientzat bereziki antolaturiko bidaiak, natura eta abentura kirolak uztartzen dituztenak...
|
|
|
Baina jakin denok badakigu zeluloide zinta baten atzean pertsona askoren lana dagoela.
|
Horietako
batzuk egia ez dena egi bihurtzen dutenak dira, gezurra errealitate bihurtzen dutenak, efektu berezien egileak, hain zuzen ere. Oraingoan «mago» horietako birekin izan gara euren lana eta sekretuak ezagutzeko eta beren hauts magikoak aurkitzeko asmoz.
|
|
|
Liburuxka honetan Euskal Herriko eskaintza oparoa jasotzen da. Lerrootan zerbitzu
|
horietako
batzuk ageri dira.
|
|
|
Baina Child Sordiers proiektuaren ekarpen zirraragarriena gazte eta gaztetxoen lekukotasunak dira.
|
Horietako
batzuek ezagutzen duten arazo batez idazten dute gune horretan. Beraiek haur soldaduen eskuetan nozitu duten bortxaz ari dira beste batzuek.
|
|
|
Eta behin borrokan sartuta, nola atera haurrak gerraren zirkulu odoltsutik, bakea sinatu ondoren ere? Kamajor mutiko
|
horietako
batzuek honakoa deklaratu diete nazioarteko funtzionarioei: «Errebeldeak hiltzen dituen 14 urteko mutila naiz.
|
|
|
Atal honen hasieran genioenez, asko dira azken urteotan subjektibitatea ardatz duten eleberriak kaleratu dituzten egileak.
|
Horietako
batzuk lehendik ere ezagutzen genituen beste genero edo arlo batzuetan argitara emandako lanengatik (I. Aranbarri, Y. Arrieta, M. A. Mintegi, M. Erzilla...), baina badira bere lehen lana eleberriaren arloan kaleratu duten idazle gazteak ere.
|
|
|
Kafe
|
horietako
batzuen etiketa hobetzeko modukoa da eta, areago, hainbat laginetan ez dago zuzen, ikuspegi horretatik.
|
|
|
Ikus ditzagun
|
horietako
batzuk, atal honetan ohi denez, ikuspegi psikologikotik begiratuta.
|
|
|
Umea etzateko hamaka (43 euro), otorduetan esertzeko berariazko aulkitxoa (60 euro) eta ohartarazle elektronikoa (18 eurotik gora) dira produktu berri
|
horietako
batzuk.
|
|
|
Hona eskakizun xume
|
horietako
batzuk:
|
|
|
Azterturiko modelo
|
horietako
batzuek bestelako prestazioak ere eskaintzen dituzte: zuzeneko markatzea (ohiko zenbaki batera deitzeko tekla bakar bat sakatzea), adibidez, Trium, Sony eta Ericsson T68 laginek ez dutena.
|
|
|
|
Horietako
batzuek etxera itzultzea lortzen dute, baina gainerakoak sakrifikatu egin behar izaten dituzte edo autoen harrapatuta edo goseak hiltzen dira.
|
|
|
Hona
|
horietako
batzuk:
|
|
|
Landarezko askotxotan daude eta
|
horietako
batzuek bitaminaren eragina areagotu egiten dute.
|
|
|
Elementu
|
horietako
batzuen proportzio handia deigarri gertatzen da: Red Bull lata batek egun osoan hartu behar dugun azido pantotenikoaren %100, B6 bitaminaren %310, B3 bitaminaren %113, B2 bitaminaren %94 eta, harrigarriena, B12 bitaminaren %598 ekartzen digu.
|
|
|
Publizitatea ematearren albistegiak etetea ez da kontu berririk; areago, bloke
|
horietako
batzuk babesleek ezarriak izan ohi dira.
|
|
|
1) Akitaniaren, EAEreneta Nafarroa Garaiaren arteko lankidetza protokoloa; 2) Midi Pyrinees ko eskualdearen eta EAEren arteko lankidetza protokoloa; 3) Baiona Angelu Biarritz distrituaren eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren arteko mugaz gaindiko lankidetza ituna, Baiona Donostia Eurohiriaren eragilea; eta 4) Irun, Hondarribia eta Hendaiakoudaletxeen arteko ituna, Bidasoa Txingudi Eurodistritua sortzeko. Gaur egun, ordea, lankidetza ekimen
|
horietako
batzuk zeharo ahulduta daude, zenbait alderdipolitikoren elkar ezin ikusia dela eta.
|
|
|
Natur Zientzietako ikasle euskaldunen proportzioa handia da, oro har, nahizeta
|
horietako
batzuk, selektibitatea euskaraz egin dutenak, erdarazko lerroanmatrikulatzea hautatu.
|
|
|
Bideo eta dokumental ugarik modu dibulgatiboan azaltzendituzte gaurkotasun handiko gaiak.
|
Horietako
batzuk euskaraz ekoitzitakoak dira, baina gehienak (eta onenak) ingelesetik itzulitakoak. Hala ere, dibulgazio mailakomaterial guztiaren kasuan bezala, horiek hutsune terminologiko asko uzten dituzte.Ezin ahaztuko dugu artikulu, liburu eta dokumentalek helburu desberdin etaelkarren osagarriak dituztela, eta beraz, ezin dutela elkar ordeztu.
|
|
|
gomendioen zerrenda bat prestatu dugu, elkarrizketa horien haria eramatenlaguntzeko. Luze litzateke gomendioen zerrenda bere osotasunean hona ekartzea, baina adibide gisa balioko dutelakoan, hona hemen gomendio
|
horietariko
batzuk:
|
|
|
On line ikasbidean orain arte jardun duten ikasleak 40 izan dira, ikasleenbizilekua ere oso bariatua izanik. Hona hemen
|
horietako
batzuk: Argentina, Txile, Mexiko, New York, Italia, Alemania, Valentzia, Alacant, Madril, Bartzelona etaEuskal Herria.
|
|
|
Geroztik, hainbat artikulu eta liburu argitaratu dira gure inguruan. Bukaerakobibliografian jasotzen ditugu
|
horietako
batzuk. Baina argitalpenez gain, ezinditugu aipatu gabe utzi paleopatologiarekin zerikusia duten bi gertakizun zehatz.Lehenengoa, Arabako Arkeologia Museoan prestatutako erakusketa monografikoa, La enfermedad en la Prehistoria de Alava izenburupean.
|
|
|
Azken urteotako lanek, indusketa metodologia zainduagoak eta hilobi
|
horietako
batzuen aparteko kontserbazio egoerak kontuan hartuta, informaziointeresgarria eskaini dute.
|