|
2000
|
|
|
Euskaraz ere gero eta klasiko gehiago itzultzen ari da.
|
Horien
eragina gehiago nabari da idazleengan irakurleengan baino. Komertzialki ez dute harrera berezirik izan.
|
|
|
Kutsadurari dagokionez, ikuspegi desberdinak uztartuko dira, ingurumenaren kutsadura gero eta ikuspegi berritzaile gehiagotik arakatzen ari baita gaur egun. Zenbait kutsadura mota eta
|
horien
eraginak aurkeztuko dira: material biodegradakorrak, ozonoa, kutsadura elektromagnetikoa, espazio eta ibaietako kutsadura, hondakin erradioaktiboak, airearen kalitatea eta trafikoa, eta abar.
|
|
|
Tentsio
|
horiek
eragina dute plazerrean, dimentsio horietan guztietan, abandonatzeko gaitasun eta askatasunean. Izaera eskizoidea, ahokoa, masokista edo zurruna izan daiteke.
|
|
|
Hemen fantasia (inkontzientea) honelaxe definitu da: instintuak ere barruandauden eta sentsazio
|
horiek
eragindako objektuekiko harreman gisa interpretatutako sentsazio fisikoak diren gertaera somatikoen errepresentazio mentalen multzoa.(...) Fantasia instintu irriken adierazpen psikikoa da, eta baita instintu irriken aurkazuzendutako defentsa mekanismoena ere (Hishelwood, 1992, 53 orria).
|
|
|
Honek ondokoa esannahi du: fantasian lotura
|
horiek
eragindako afektuak aurkituko ditugula.
|
|
|
Martínez de Sousa k (1992) berriemaileengan ikusten du informazio iturri independenteena, teorian behintzat; horrela dela uste du, nahiz eta jarraian irratilaria zenbait kontrolen menpe dagoela aitortu (kontrol juridikoa eta produzkio harremanena). Ni, ordea, ez nintzateke hori esaten ausartuko, kontrol
|
horien
eragina hagitz handia baita; baina mesfidantza gutxien sortu ohi duen iturria dela esango nuke. Ikerketek askotan erakutsi duten bezala, irratia beste hedabideen aurretik doa sinesgarritasun mailan eta irratilari berriemaileen irudia eta horiez dagoen aburua aski onak dira gizartean.
|
|
|
izeneko araudiak eskaintzen digute aipatutako prozesu hori ikusteko bidea143 Lehenengoari dagokionez, aipatu dugun. Informe Quintana, ren eragina nabarmena izan zela eta txosten horren ezaugarririk garrantzitsuenak jaso zituela ikus daiteke (egitura zentralizatua, irakaskuntzaren uniformizazioa, etab.); bestalde,. Reglamento, n ere azpimarratu behar da jaso zuen zentralizazio gogoa. Baina neurri
|
horien
eragina berez eskasa izanik, bestetik, liberalen eraginkortasuna batere txikia izan ez zela konturatzeko, hezkuntza administrazioak izandako bilakaerari so egin genioke.
|
|
|
Bildu ditudan datu eta osagaien analisitik ondorioztatu dudanez, nazioarteko mailan euskal nazionalismoak gauzatu zituen ekintzak elkarri lotuta egon ziren; ekintza
|
horien
eraginez gauzatu zen politikak bi alde osagarri izan zituen: lehenik, ildo teoriko bat sortu zuen kanpo jardueraren eremuan; bigarrenik, ildo teoriko hori praxira eraman zuen, proposatutako nazioarteko harremanak gauzatu egin baitzituen.
|
|
|
Senideak erraz har daitezke amodio edo gorrotoaren susmagarritzat, alderdi bata nahiz bestearen aurka: joko horretan zein interes eduki eta
|
horiek
eragin bizia dute euren interesen gainean. Gutxitan gordetzen dituzte horiek, taldetxoek arinki askatzen dituzten negozioetan, halako ganora edo arreta, hain zuzen ere, moralak agintzen dituenak ohitura arloetan.
|
|
|
Badago zientzia bat legegileentzat, magistratuentzat beste bat dagoen modu berean; eta lehenak ez du bigarrenaren antzik ere. Legegilearen zientziak gai bakoitzean kausitu behar ditu guztion onurarako oinarririk alderakoenak; magistratuaren zientziak, aldiz, oinarri
|
horiek
eraginean behar ditu jarri, hedatu eta zabaldu, kasu bakoitzarekin aplikazio zuhurra eta arrazoitua eginez; legearen izpiritua aztertu, haren letra idortu eta ahitu denean eta oro har, aldizka manupeko eta aldizka matxino izateko eta menpekotasun gogoaz desobeditzeko arriskutik alde egin.
|
|
2001
|
|
|
Abertzaleok ezagutzen dugun Euskal Herria (sei edo zazpi lurraldekoa) Frantzia nahiz Espainiako egitura politikoen azpian egon da azkeneko bi mendeotan. Egitura politiko
|
horien
eraginak eta ondorioak ezin daitezke eraldatu, ez hogeita bi urtetan eta are gutxiago bizpahiru urtetan.
|
|
|
Gaur egun askoz gehiago dakigu elementu horien efektuez eta metal
|
horien
eraginak zerikusia du garapeneko atzerapenetan, hainbat minbizi motatan, giltzurruneko kalteetan eta baita hainbat heriotza kasutan ere.
|
|
|
Journal of Applied Social Psychology aldizkariak argitaraturiko artikuluetatik ondoriozta daitekeenez, xarma fisikoa kulturalki erabakitzen den muntaia soziala da, estetika ereduen eta modak agintzen duen joeraren arabera aldatzen dena; eta aldi berean,
|
horiek
eragina dute gizarte harremanetan eta norbere gorputz irudiari buruzko iritzian.
|
|
|
Aldagai soziodemografikoei eta soziolinguistiokei dagokienez: 1) laginorokorreko subjektuek dituzten ezaugarri
|
horien
eragina ez da garrantzitsuegia motibazioan. Lagin orokorrari dagokionez, gurasoen jaioterriak bakarrik eragiten dusubjektuen orientazio motibazionalean; horrela, bi gurasoak Euskal Herritik kanpojaioak dituzten subjektuak dira orientazio instrumental indartsuena dutenak; 2) transmisio kanpainako populazioan ezaugarri horien eragina askozaz handiagoa daorientazio motibazionalean:
|
|
|
1) laginorokorreko subjektuek dituzten ezaugarri horien eragina ez da garrantzitsuegia motibazioan. Lagin orokorrari dagokionez, gurasoen jaioterriak bakarrik eragiten dusubjektuen orientazio motibazionalean; horrela, bi gurasoak Euskal Herritik kanpojaioak dituzten subjektuak dira orientazio instrumental indartsuena dutenak; 2) transmisio kanpainako populazioan ezaugarri
|
horien
eragina askozaz handiagoa daorientazio motibazionalean: a) lehen hizkuntzatzat euskara duten subjektuek irabazi pertsonal motako orientazio indartsuena dute, b) Euskal Herritik kanpo jaiotakosubjektuek eta elebidunen portzentaia %40 den guneetan jaiotakoek orientazio instrumental indartsuagoa dute, c) subjektuen bizilekuan elebidunen presentzia nabariagoa denean, orientazio instrumentala eta irabazi pertsonalekoa nabariagoak dituzte subjektu horiek, eta d) bi gurasoak Euskal Herrian jaioak direnean, irabazi pertsonal motako orientazio indartsuagoa da, eta gurasoetako batek edo bieklehen hizkuntzatzat euskara dutenean, mota bereko orientazio indartsuagoa dutesubjektuek.
|
|
|
ikaskuntza/ ezagutza eta erabilera azaltzeko. Hala ere, aztertutako teoria
|
horien
eragina ez da berdina izan, batzuekbesteek baino gehiagotan eta indar handiagorekin funtzionatu dutelako: motibazioa eta identitate etnolinguistikoari buruzko teoriekin gertatzen dahori. Jarrerak ere funtzionatzen dute, askotan zeharka bada ere, edo motibazioa edo identitatea baldintzatuz adibidez, agian beste teoria horiekin ondobereizi eta mugatzen ez delako.
|
|
|
Egoera horretan eta klimaren eraginez, sortu eta hedatu da jatorrizko landaredia. Gaur egungo paisaia geologiaren historiak eta prozesu morfoklimatikoek itxuratu dute;
|
horien
eraginez, Euskal Herriko lurraldean hainbat motatako paisaiak daude, hala nola mendiak, haranak, lautadak eta kostaldea.
|
|
|
Nutrizio balioa: Letxugak kaloria gutxi ematen ditu, ur asko (%90), bitaminak (folatoak, A probitamina edo beta karotenoa) eta bitamina ugari (azken bi
|
horiek
eragin antioxidatzailea dute, gaixotasun kardiobaskularren prebentzioarekin eta baita zenbait minbizi motarekin ere), mineralak (potasioa, magnesioa) eta zuntza (hesteen funtzionamendu egokirako beharrezkoa). Kolore ilunagoko kanpoko hostoak barrualdekoak baino elikagarriagoak dira.
|
|
|
Mugikortasun gastrointestinala murrizten du, eta kardiak gehiago erlaxatzen dira (esfinterra, hestegorria urdailarekin komunikatzen duena). Digestio sisteman gertatzen diren aldaketa
|
horiek
eragin nabarmena dute okadak, bihotzak eta idorreria sortzen direnean. Odol bolumena handitzen du, eta, horren ondorioz, hemodiluzioa gertatzen da, eta horrek haurdunaren anemia fisiologikoa eragiten du.
|
|
|
Groimeierrek aurkitu duenez, lanean aritu diren birusek erakarpen berezia dute CD155 molekularekiko; molekula hori masiboki agertzen da glioma zeluletan, garuneko minbizi hilgarrien %95etan. Zelula
|
horiek
eragiten dute gaixotasuna hedatzea. Molekula hori ez da agertzen garuneko zelula osasuntsuetan, eta, beraz, bi birusek erasotzean, minbizi zelulak isolatu eta garatzea eragotziko luke.
|
|
|
Bronkioetako eta biriketako tumore
|
horien
eragin handiena Bartzelonan izan zen.
|
|
|
Nafarroan, biriketako minbiziaren eragina 1996an 11 kasu izatetik 1999an 826 izatera igaro zen. Avilaren kasuan, 1996an bi kasu bakarrik erregistratu ziren, eta 1998an 230 diagnostiko egin ziren; horrek esan nahi du tumore
|
horien
eragina 115ekin biderkatu zela.
|
|
|
Barazkiak prestatzeko hainbat modu eta
|
horien
eragina nutrizio balioan
|
|
|
Gainera, komeni da egunero barazki gordinen anoa hartzea, entsaladetan, horrela aprobetxatzen baitira elikagai guztiak (uretan edo gantz ingurune batean egosita; olioa, gurina…), eta, ondorioz, haien bitamina asko suntsitu egiten dira. Barazkiak prestatzeko hainbat modu eta
|
horien
eragina nutrizio balioan Barazki erreak: Teknika horrek zaporea areagotzen du, baina bitaminen %25 inguru galtzen da (uretan egosita baino gehiago).
|
|
|
‘Behi eroen’ amaiera Nekazaritza Ministerioak bukatutzat eman zuen behien entzefalopatia espongiformeak (BSE) eragindako krisia, agertu zenetik urtebete igaro denean. Era berean, ohartarazi zuen bere zaintza eta kontrol funtzioak mantenduko dituela, bai eta arrisku material espezifikoak (MER) kentzeko ezartzen diren aseguruetarako hobariak ere, baina ez luke 26.000 milioi pezeta ordainduko, autonomia erkidegoekin erdi bana, MER
|
horiek
eragiten dituzten animalia irinak merkatutik kentzea kostatu baita. Exekutiboaren asmoa da ordainketa gehigarri hori txikizkako sektorean aplikatzea, batez ere saltoki handietan, eta kontsumitzaileari jakinaraztea, animalia irinak ezabatzea ondoriorik gabe gera baitaiteke EBk pentsuak egiteko debekua kentzen badu urte erdian.
|
|
|
Horrela ba, ez gara inguruko baldintzek babesgabetutako biktimak; gai gara kanpoko eta barruko indarrak aldatzeko eta
|
horiengan
eragiteko, eta gure ingurumaria —neurri batean— kontrolatzeko.40
|
|
2002
|
|
|
Egunkarietako kritikak idazleengan eragiten du, irakurleengan eragina izatea zailagoa da. Herri honetan bitartekari asko dago eta
|
horiek
eragin gehiago dute. Batzutan, harrigarria egiten zait liburu batek sekulako arrakasta izatea eta beste batek, batere ez.
|
|
|
Amak edertasun produktuetan gastatzen duena ere kontuan hartzea oso bidezkoa da, bederatzi hilabete
|
horiek
eragingo dioten endekapen fisikoari saihets egin nahi badio, bederen.
|
|
|
Aurrekoa kontuan izanda, ospitaleak bere eginbeharra bete du lesioen berri epaitegiari ematean, lesio
|
horiek
eragin zituzten gertakariak delitu izan diren eta ospitalean trataturiko pertsona biktima kaltetua izan daitekeen argitzeko.
|
|
|
Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Defentsarako Lege Orokorrak, 11.3 artikuluan, eskubidea aitortzen dio kontsumitzaileari jatorrizko akatsak edo
|
horiek
eragindako kalte galerak erabat dohainik konpon diezazkioten.
|
|
|
Azterketa batzuetan gehiegizko irakurketak egin dira gerra gertaeren ondoriozko suntsipenei buruz; ikusiko dugun bezala, suntsipen
|
horiek
eragin txikia izanzuten, abian jarri zen politika ekonomiko berriaren emaitzekin alderatuz gero, behinik behin.
|
|
|
Aldaketa
|
horien
eragin ikusgarriena ondasun eta zerbitzuen produkzioan suertaturiko hazkundean nabarmendu zen, hain zuzen ere garapen ekonomiko gisa hartuzena; haren erakusgarririk handiena industrializazioa izan zen. Industrializazioalurralde jakin batzuetan, lehenbizi Bilbo inguruan eta gero Gipuzkoako alderdijakin batzuetan?
|
|
|
EBko politika erregionalak hartzen duenaurrekontuaren zatia handiagotu egin da azken urteetan (gaur egun %30 bainogehiago da). Politika horien baliabideak gehiago diren heinean, bertan parte hartzen duten erakundeak areagotzen dira, eta
|
horien
eragin politikoa handitzenda. Hori dela eta, MAGaren adituek aldarrikatzen dute ezen Politika Erregionalarenkasuan, eta etorkizunean Berrikuntza Politikan ere?
|
|
|
Azken urteetako beste joera nabarmen bat gai bakarra jorratzen duten alderdien sorrera da, hala nola herri mugimenduen bertsio antolatuena (berdeak...), edoezarritako alderdi politikoekiko eta sistema politikoen funtzionamenduarekikomesfidantza abiapuntu izan duten taldeena. Eskuineko nahiz ezkerreko mugimendu politiko
|
horiek
eragina dute ezarritako alderdi politikoetan.
|
|
|
Irakasle
|
horien
eraginaren ondorioz, bi irakasle lerro gauzatu dira. Ikerketaegiten duen, edo egin duen?
|
|
|
Idatziaikusi eta erakutsi egin daiteke. Ezaugarri
|
horiek
eragina dute idatziari buruz duguniritzian: ez da lehendabiziko erantzuna, erantzun landua baizik, hizkuntza zainduaeta antolatua.
|
|
|
Zein dahizkuntza idatziaren tokia giza formazioan, eta zeintzuk dira gizarteak garatzendituen hizkuntza portaerak? Aldaketa
|
horiek
eragina izaten dute sistema psikikoanere, ez dira estrategia berberak erabiliko, seguruenik, eskuz, idazmakinaz edoordenagailuz idaztean?. Ezberdintasun horiek, hizkuntza idatzi desberdinak, sortzeraino ere hel daitezke (Schneuwly, 1988).
|
|
|
Zorionez, garai berean ikertzaile batzuksaiatu ziren, metodologia arkeologikoaren hastapenetan, aztarnez eta hauen testuinguruaz ganorazko informazioa eskaintzen. Euskal Herriko trikuharrietanaxolagabeko jarduera
|
horien
eragina (haitzuloren batean badago antzeko jardueraren baten berri) nahiko neurrikoagoa izango zen halere, hemengoen neurriakaskoz txikiagoak direlako eta alde horretatik ez direlako beste lurralde batzuetakoak (Bretainia, Ingalaterra, etab.) bezain erakargarriak. Baina hemen ere ez zenfalta izan hanka biko astakirtenik, eta horrela Betelun zegoen bainu hartzaile batekAralarko trikuharri bat (Debata, Arruazu) dinamitaz leherrarazi zuen (Aranzadi etaAnsoleaga, 1918:
|
|
|
Esan dugun bezala, Gipuzkoako, hainbat herritan sortu ziren udal irratiak, emi sora
|
horien
eragina oso handia izan ez zen arren. Lehenengo emisora Idiazabalgo Zirika Irratia izan zen, eta 1989ko abenduan hasi zen emititzen udaletxetik.
|
|
|
Egoera txarrean dagoen instalazio batek ekipoetan kalteak eragiteko arriskua areagotzen du. Horien artean, zirkuitulaburrak eta suteak nabarmentzen dira; horregatik, komeni da
|
horiek
eragiten dituzten arrazoiak ezagutzea eta, batez ere, horiek saihesten ikastea. Kalteak bi arrazoirengatik gertatzen dira:
|
|
|
Garbigarri bereziak (lurzorua garbitzeko likido arruntak baino ahaltsuagoak) nahiz potasa edo beste edozein substantzia korrosibo erabiltzen badira, gutxieneko neurri batzuk hartzea komeni da. Garrantzitsuenak babes eskularruak eta betaurrekoak erabiltzea dira; izan ere, eskuetako eta begietako azala dira arrisku gehien duten gorputz atalak, eta produktu
|
horiek
eragin dezaketen narritadurak eragin ditzake arrisku gehien. Elementu horiekin luzaroan lan egin behar bada, gorputz osoa estaltzen duen arropa ere erabili behar da, mahuka luzeak eta gorputzari estutuak, eta, batzuetan, maskarak ere bai, arnasbideak babesteko.
|
|
|
Gai
|
horietan
eragina duten lege ekimenetan Administrazioaren aurrean solaskide izan nahi du.
|
|
|
Hori dela eta, zientzialariek uste dute hurrengo urteetan obesitatearekin zerikusia duten gaixotasunak areagotu egingo direla, hala nola diabetea eta hipertentsio arteriala. Patologia
|
horien
eragina handiagoa izango da emakumeengan, obesitatea ohikoagoa baita emakumeengan. Gaixotasun baskularren tasak, espainiar obesoen edo gehiegizko pisua dutenen artean, AEBn erregistratutakoen oso antzekoak dira, diabetesaren kasuan izan ezik.
|
|
|
Iritzi berekoa da Ros Mar, janariarekin “gurasoek gauza asko irakasten dizkietela seme alabei, besteak beste ohitura onak. Eta
|
horietan
eraginik ez badute, biharko egunean haur horiek gaizki jango dute”. “Guztiok ditugu gure haurtzaroko zaporeak erretinan”.
|
|
|
Osteoporosiak ez du sintomarik sortzen, ez du minik ematen. Hala ere, hezurren hauskortasun handiagoa dela eta, kaltetutako pertsonetan hezur haustura handiak agertzen dira maiz, eta
|
horiek
eragiten dituzte zeinu klinikoak. Menopausia ondoko emakumearen haustura ohikoenak ornoetakoak dira, bizkarreko min oso akutuekin eta haren deformazio progresiboekin:
|
|
|
Hozte ekonomikoa OMTren arabera, mundu mailako bidaia turistikoetan izandako atzerakada ekonomia nagusiak Ipar Amerikan, Afrikan eta Asian hoztearen ondorioa izan zen, baita aipatutako irailaren 11ko atentatua ere. Bi arrazoi
|
horiek
eragin zuten turismoaren hazkundea negatiboa izatea, hau da, Francesco Frangialli OMko idazkari nagusiak adierazi zuen industria 2002 urtearen amaieran berreskuratuko dela, urte hasieran sektoreak espero zuen bezala. Turismoko diru sarrerei dagokienez, 2001ean 462.000 milioi dolarreko diru sarrerak izan ziren, hau da, 2000n baino% 2,6 gutxiago.
|
|
|
OCUk ohartarazi zuen, halaber, Espainiako kontsumitzaileek jasan ditzaketen «kalteak» ere aipatu zituen; izan ere, zuzentarau hori estatuko legerian ez da ezarri, eta bi urtean kontsumo ondasun guztien bermeak ezartzen ditu, Espainian indarrean dauden sei hilabeteen ordez. José María Múgica OCEko zuzendari nagusiak atzo adierazi zuenez, erakunde horrek Espainiako Estatuaren aurka «zigor historiko» bat lortu du «zazpi kontsumitzaile
|
horiei
eragindako kalteen erantzukizuna dela eta». 23.839 euro Maiatzaren 7ko epai batean, Auzitegi Nazionaleko Administrazioarekiko Auzien Salak Administrazioak zazpi erabiltzaileri (horietako bat ere ez) kalte ordaina ematera zigortu zuen Administrazioa, 23.839 eurorekin (4 milioi pezeta).
|
|
|
Helburua da molekula jakin batzuk erabil daitezen eragoztea. Kasu askotan ez zegoen molekula
|
horien
eragin toxiko errealaren ebidentziarik. Hala ere, arau horiek nabarmen urratu dira, eta, horren ondorioz, intoxikazio koadroak edo osasun alarmak sortu dira.
|
|
|
«Trilucent» izeneko sojazko protesi protesien fabrikatzaileek erabaki bat hartu dute: Espainian protesi
|
horiek
eragindako 900 bat euroko kalte ordaina emateko, protesi horiek Espainian eragindako 900 bat euroko abokatuen langela juridikoa. Protesiak merkatutik kendu ziren 2000 urtean, eragin toxikoak izan zitzaketen.
|
|
|
Hala ere, Power laginak dio erasandako zelulek oxidazio estresa desaktibatzen duen entzimak eragiten duela, eta garunaren inguruan dauden beste laguntza zelula batzuek ere entzima antioxidatzaile bera sortzen dutela. Entzima, beraz, lesioen inguruan kontzentratzen da, Lewiren gorputzak, zeinak gaixotasun
|
horiek
eragiten baitituzte eta Parkinson mugikortasunean eragiten baitute; dementzian eta Alzheimerren, berriz, oroimenari eragiten diote. «Entzimen ekoizpena kaltetu egiten diren gaixotasunetik babestu nahi diren zelula kaltetuen erantzuna da; gaixoaren beraren gorputza da entzimak aktibatzen dituena, haiek, era berean, oxidazio estresa inaktiba dezaten», dio Power.
|
|
|
Gaztak egiteko esne gordinak erabiltzeko joera mantentzen da. Izan ere, pasteurizazioarekin esnearen proteina endogenoak desnaturalizatu egiten dira, eta
|
horiek
eragiten dituzte zaporedeiturikoak.
|
|
|
Bigarren kasuan, aldiz, zerga jendeari saltzeko prezioaren arabera kalkulatzen da, eta, beraz, normalean, garestiagoa da. Auzitegiaren iritziz, “tasazio desberdintasun
|
horiek
eragin ditzakeen sistema bat Itunaren aurkakoa da”. Luxenburgoko Gortearen epaiak Finlandiako legerian bigarren eskuko ibilgailuen balio galera balioesteko eta, ondorioz, matrikulazio zerga murrizteko aurreikusitako formula ere errefusatzen du.
|
|
|
Zuzenean aurreko zoladuran finkatzen da eta jarri ondoren zapal daiteke Komeni da materiala lurrean zabaltzea instalatu aurretik, gelako tenperaturara eta hezetasun mailara egokitu dadin. Bi faktore
|
horiek
eragina dute zoladura berrian, eta hura uzkurtzea edo dilatatzea eragiten dute; beraz, komeni da halako mugimenduak egitea zoladura jarri aurretik. Halaber, ziurtatu behar da gainazala leuna, nibelatua eta egoera onean dagoela.
|
|
|
Aminoazido batzuk aurkitu dituzte glutenean, eta
|
horiek
eragiten dute patologia hori.
|
|
|
Bide zabal batek egonkortasun handiagoa ematen die bihurguneei; batailak, berriz, egonkortasuna irabazten du ibilgailuarentzat, luzeagoa denean, eta autoa arinagoa eta “urduriagoa” bihurtzen du, laburtzen denean. Portaera
|
horiek
eragiten duen printzipio fisikoa da ardatzen artean kargak transferitzea azelerazioetan, balaztatzeetan eta bihurguneetan gurpilen artean. Fabrikatzaileak ibilgailuaren xasiserako proportzioak aukeratuko ditu, etorkizuneko gidatzean eman nahi dion izaeraren arabera.
|
|
|
Eta proteinaren azken metabolitoa urea da”. Azken finean, gaixotasun
|
horien
eragina mugatuko luketen aholku errazak dira. Espainian, gaur egun, 40.000 giltzurruneko gaixo daude, 15.000 transplantatu, beste 4.000 organo baten zain daude eta 21.000 dialisiaren mende daude.
|
|
|
Hala, bidaiari berari ikuskapen bat edo beste egiteko eska dakioke, edo biak. AENAk barkamena eskatu zuen neurri
|
horiek
eragin ditzaketen eragozpenengatik, eta segurtasuna eta kalitatea lehenesten dituen zerbitzua ziurtatzeko lanean jarraitzeko konpromisoa berretsi zuen.
|
|
|
Elikadura alergiak dituzten kontsumitzaileek immunitate sistema desegokia izan ohi dute. Hau da, alergeno bat osatzen duen elikagairen batekin lehen kontaktua izatean, organismoan gehiegizko immunoglobulina E (IgE) sortzen da; eta, bigarren kontaktu baten ondorioz, erreakzioa areagotu egiten da eta substantzia askatuz jarraitzen du, hala nola histamina, eta substantzia
|
horiek
eragiten dituzte alergiaren sintoma klinikoak. Gure elikaduran genetikoki eraldatutako organismoetatik datozen produktuak gero eta gehiago erabiltzen dira, eta, beraz, komeni da galde iezaguzu horiek kontsumitzaileengan alergiak areagotu ote ditzaketen, edo are okerrago, alergiarik eragin ote diezaieketen horrelakorik ez dutenei.
|
|
|
Epaiketa amaitu eta hilabete baino gehiago eztabaidatu ondoren, Kordobako Probintzia Auzitegiak Antonio Miguel Bogas Cardeñosa doktorea kondenatu zuen atzo lau urte eta bederatzi hilabeteko kartzelara, argaltzeko pilulen iruzurragatik. Pilula
|
horiek
eragin zuten 1990eko hamarkadaren hasieran Espainian izaten zen osasun eskandalu handienetako bat. Erremedio horrek herrialde osoko ehunka pazienteri eragin ondoren, epaitza judizialaren arabera, Bogas Cardeñosa da osasun publikoaren aurkako delituaren eta desobedientzia delituaren erantzulea, ustez naturala den eta substantzia debekatuak zituen botika bat merkaturatzeagatik.
|
|
|
Hizkuntzaren egoera ez normalizatua duten beste herri batzuetan ere gisa horretako neurriak hartu dituzteunibertsitatea osatzeko eta
|
horien
eragin eta garrantzia nabariak dira. Gugandik hurbil katalanen jarraibidea dugu eta Unibertsitate katalanaren bidez etorri zaizkien fruituak ukaezinak dira.
|
|
2003
|
|
|
Sostengu psikologikoak lagun diezaieke gaixotasunaren sintomei, baina ez du deuseztatuko hura eragiten duen zera... Laneko baldintzak egokiak ez badira eta langileen osasunari eragiten badiote, laneko baldintza
|
horietan
eragin da, irakasleen ikasgelako autonomia handituz, baliabide materialak ugalduz eta zentroetan irakasleak aholkatzeko laguntzako beste profesional batzuk ipiniz, irakasleen administrazioarekiko eta gurasoekiko komunikazioa hobetuz, prestakuntza eta erreziklajea sustatuz, irakasleen atsedenaldiak hobeto gestionatuz edota, irakaskuntzako profesionalak motibatzeko, konpentsatzeko pizgarri ekonomik...
|
|
|
|
Horien
eragin sanitario eta soziala areagotzen ari da unerik une eta horrelaxe segituko du hurrengo hamarkadetan ere, Sociedad Española de Arteriosclerosis eta Sociedad Española de Cardiología erakundeen arabera.
|
|
|
Hots mailak eta
|
horien
eraginak osasunaren baitan
|
|
|
Gogoan izan eguzki izpiak urak %50 eta hondarrak %35 islatzen dituztela: beraz, izpi
|
horien
eragin kaltegarriak ere areagotu egiten dituzte.
|
|
|
|
Horien
eragin kaltegarriak indargabetzen dituzten doako programa jakin batzuk baliatzea komeni izaten da; eraginkorrenetako bat Lavasoft eko Ad aware da (www.lavasoft.com).
|
|
|
3 Adingabearen letraduak zenbait eginbide proposatu baditu, eginbide
|
horiek
eragina badute adingabearen edo beste gizabanako batzuen oinarrizko eskubideen gain, eta Fiskaltzak eskabideari egoki baderitzo, fiskaltza horrek adingabeen epailearengana joko du lege honen 23.3 artikuluan xedatutakoarekin bat etorriz; horri kalterik egin gabe, letraduak ahalmena du adingabeen epaileari eskari berbera egiteko, artikulu honen 1 paragrafoan ezarritako baldintzetan....
|
|
|
372) dagoela suposatzen duen ala ez, geroakesango du. Argi dago, ostera, hurrengo urteotan aurrerabide eta garapen kontzeptuak, besteak beste, kolokan jarriko direla mugimendu
|
horien
eraginez (FernandezDuran, 2001).
|
|
|
Bertza ur, bitamina eta mineral eta zuntz ugariko barazki bat da. Gainera, konposatu azukretsuak ditu, eta
|
horiek
eragiten dute, hain usain berezia, ezen, egosten den bitartean, oilaskoak askatzen baitu. Gainera, eragin antioxidatzaile handia dute.
|
|
|
Normalean, petrolio ontziek itsas zabalean egiten dituzten garbiketa klandestinoek eta istripu txikiek eragiten dituzte isurketa horiek. Gaur goizean aurkeztutako txostenaren arabera, petrolio gordin “eguneroko” isuri txiki
|
horiek
eragin dituzte kalte handienak Mediterraneoan. Horrek esan nahi du hidrokarburoak arrainen eta itsaskien elikadura katean sartzen direla, eta gero pertsonek kontsumitzen dituztela.
|
|
|
Emakume bakoitzaren historia pertsonaleko gertaera bat da, eta hormona aldaketa batzuek parte hartzen dute. Aldaketa
|
horiek
eragin handia izango dute emakumearen gorputz fisiologian. Zorionez, konnotazio negatiboak gainbeheran daude.
|
|
|
Oraingoz, Brent petrolio gordina igo egin zen atzo, eta, arratsalde erdian, berriz ere upeleko 33 dolarrak ateratzen ziren apirilean. Igoera
|
horiek
eragin nabarmena izanen dute otsaileko Kontsumoko Prezioen Indizean (KPI), eta sektore askoren kostuak garestituko dituzte, bereziki garraioarenak.
|
|
|
Proiektuaren arduradunek beren ekimenez asaldu horren hutsune terapeutikoa bete nahi dute. “Amesgaiztoen eragina murriztu nahi dugu; izan ere, oso maiz gertatzen direnean, eguneroko bizitzari eragiten diote, nekearen, suminkortasunaren eta kontzentratzeko gaitasuna gutxitzearen sintomekin”, esan du Pilar Martínezek, eta “esperientzia
|
horien
eragin emozionala azpimarratzen du, zenbait pertsonak uste baitute amesten dutena benetan gertatuko zaiena baino aurrelakoa dela”. Haurrak, joera handiagoa Espainiako amesgaiztoen azterketa konparatiborik ez dagoenez, terapiaren arduradunak aurrez aurre daude.
|
|
|
GIBa garaitu ahal izateko beste gako bat urte luzez infektatu ez diren Afrikako prostituta talde bat aurkitzean sortu zen, preserbatiborik erabili gabe sexu ekintza behin eta berriz egin arren. Aurkikuntza horrek bultza egin zion txertoak diseinatzeari, zelula immunitarioen mota suspertzen saiatzeko, zelula
|
horiek
eragiten baitute, zuzenean, emakume horien babes bikaina. Beste itxaropen arrazoi bat primateetan txertoak probatzea da, non ikusten baita birusaren aurkako immunizazioa egin daitekeela.
|
|
|
“Abantaila nagusi bat du: sexu egintzaren eguna baino ez da jartzen, eta ez du jarraipenik behar, hormona tratamenduen kasuan bezala, eta, hala, tratamendu
|
horiek
eragiten dituzten albo ondorioak saihesten ditu”, dio Larracoechea doktoreak. Paratzeko deserosotasuna eta konplikazioa puntu beltzak dira, emakumeak nolabaiteko praktika behar baitu baginan ondo kokatzeko.
|
|
|
Nutrizioko beste aditu batek, Salvador Cañada doktoreak, Internetetik “patologia psikiatriko” horiek sustatzen direla aurpegiratzen du, eta dietak egiteko, funtsezkoa dela pazientearen historia kliniko txiki bat eta analitika batzuk egitea. Bestalde, Xavier Serrano Giza Sistemetako psikologo espezialistak uste du eduki
|
horiek
eragin txikia dutela elikadura nahasteak dituzten nerabeengan, “dagoeneko egoera klinikoan daudelako”, nahiz eta arrisku biztanlerian izan dezaketen eraginaz ohartarazten duen.
|
|
|
Horregatik, osagaiak degradatuta daudenez, mikroorganismoak eta intsektuak ugaltzeko leku erakargarria da multzoa. Batez beste, materia organikoan 10.000.000 bakterio baino gehiago metatzen dira gramo bakoitzeko, eta
|
horiek
eragin erabakigarria dute degradazioan. Mikroorganismo horietako batzuk patogenoak dira, eta sukaldea aireztatze hutsetik pasa daitezke ingurunera, intsektuek ondo garraiatuta.
|
|
|
Izpi horiek ahalmen kaloriko handia dute eta azaleko minbiziaren eragina nabarmen handitzeko gai dira. UVBen eraginpean behin eta berriz egoteko aukerari dagokionez, espezialista honek gogoratu behar du izpi
|
horiek
eragin nabarmena dutela tumore gaiztoen garapenean, beltzarantzeko prozesu konplexuan parte hartzen duten zelula pigmentarioetatik abiatuta. Kausa efektu erlazioa ere hauteman da UVB izpien eraginpean egotearen eta begi globoan kataratak sortzearen eta konjuntibaren endekapen batzuen artean; horregatik, ohikoagoak dira marinel eta nekazarietan.
|
|
|
Pasarteen prezioa %30era jaitsi da enpresa txiki
|
horien
eraginez
|
|
|
Azterketa horren arabera, kadmioaren astean bost mikrogramo baino ez dira gai emakumeen hormona sisteman aldaketa handiak eragiteko, ezagutzen ziren giltzurrun eta hezur arazoekin batera. Erreakzio hormonal
|
horiek
eragingo lukete, nolabait, gaixotasuna garatzeko probabilitatea handitzea. Lanaren egileek izan zituzten saguen bidez, nabarmen handitu zen uteroaren pisua, endometrioan aldaketak izan ziren (umetokiaren barnealdea estaltzen duen pareta) edo ugatz guruinen dentsitatea handitu egin zen.
|
|
|
Izpi horiek ahalmen kaloriko handia dute eta azaleko minbiziaren eragina nabarmen handitzeko gai dira. UVBen eraginpean behin eta berriz egoteko aukerari dagokionez, espezialista honek gogoratu behar du izpi
|
horiek
eragin nabarmena dutela tumore gaiztoen garapenean, beltzarantzeko prozesu konplexuan parte hartzen duten zelula pigmentarioetatik abiatuta. Kausa efektu erlazioa ere hauteman da UVB izpien eraginaren eta begi lausoen eraketaren eta konjuntibak begi globoan dituen endekapen batzuen artean.
|
|
|
Tatuajeko eta piercing eko profesionalek ere parte hartu zuten azterketan, baita zientzialariek, osasuneko profesionalek eta Osasuneko funtzionarioek ere. Ondorio kezkagarrienetako bat da “tatuajeetarako edo “piercingetarako” erabiltzen diren substantzia kimiko gehienak beste erabilera batzuetarako sortutako industria pigmentuak direla, hala nola automobiletarako pintura, idazketarako tinta eta beste substantzia batzuk, eta
|
horien
eraginak ezezagunak izaten dira askotan. Oso kasu gutxitan erabiltzen dira pigmentu kosmetiko egokiak larruazaleko edozein gaixotasun eragozteko.
|
|
|
383 kontratu eta 190 praktika Andaluziako zortzi probintzietako enpresa arruntetan (ostalaritza eta zerbitzuen sektoreetan, ahal dela), 2001 eta 2003 bitartean. Emaitza
|
horietan
eragin nabarmena izan du Andaluzian Adimen Atzerapena duten Pertsonen Aldeko Erakundeen Espainiako Konfederazioak (FEAPS) duela urtebete Justizia eta Herri Administrazio Sailarekin sinatu zuen enplegu publikoko hitzarmenak. Horri esker, adimen urritasuna duten 38 pertsonak lan egin dute Batzordean.
|
|
|
Toledoko Paraplegiko Ospitale Nazionalak txosten bat egin du medula lesioetan trafiko istripuek duten eraginari buruz. Horren arabera, ezbehar
|
horiek
eragindako lesioak gero eta larriagoak dira, eta kaltetuen batez besteko adina gero eta txikiagoa da urtetik urtera. Lan hau zentro honek azken zazpi urteetan bildutako datuetan oinarritzen da, non sarreren erdiak zirkulazio istripua izan baitu.
|
|
|
Salmonellaren kasuak 5255 izan ziren urte horretan bertan. Kasu gehienetan, eta haurrengan edo adinekoengan eraginik ez badu, agente
|
horiek
eragindako gastroenteritisa onbera izaten da. Jatorriari dagokionez, salmonelosi prozesu gehienak hainbat elikagai motaren kontsumoak eragiten ditu (esnea, gazta, haragia, arraina…).
|
|
|
Aipagarriak dira, halaber, bakterio jatorriko toxinek eragindako elikadura intoxikazioen agerraldiak, batez ere Staphylococcus aureus ek eragindakoak. Azken urteotan, intoxikazio
|
horien
eragina murriztu egin da, batez ere manipulatzaileen eta ekoizpen prozesuen gainean kontrol handiagoa egin delako, Arriskuen Analisiaren eta Kontrol Puntu Kritikoen (APPCC) sistema aplikatu behar delako. Egoera txarrean dauden elikagaiak kontsumitzeagatik (botulismoa, esaterako) bere garaian konponezinak ziren kalteak eragin zituen beste intoxikazio baten eragina ere ia anekdotiko bihurtu da.
|
|
|
In vitro hainbat azterketa egin ondoren, ohartu ziren SED1 izena eman zaion proteina bat ezinbestekoa zela espermatozoidea obuluaren kanpoko geruzarekin bat egiteko. Adituek uste dute ernalketa prozesua molekulen arteko elkarrekintza alternatiboen baturaren emaitza dela, eta elkarrekintza
|
horiek
eragiten dute gameto atxikidura, eta proteina horren zeregina funtsezkoa da zelulen arteko lotura mekanismoa aktibatzeko. Ondoren, proteina hori ez zuen semen batekin entseatu zen laborategian, eta espermatozoiderik ez zela gai obulu batekin bat egiteko.
|
|
|
Hori dela eta, Nazio Batuen Agentziak lehentasunezko txertoa jartzea gomendatzen die arrisku handiko taldeen artean dauden pertsonei, hala nola, adinekoei, immunitate sistema ahuldua duten gaixoei eta azpiko gaixotasun kronikoak dituztenei, bai eta populazio zaurgarri horiekin harreman estua duten medikuei ere. Gomendio horien bidez, arrisku handiko talde horietako kasuen kopurua murriztu nahi da bereziki; izan ere, talde
|
horien
eraginak pneumonia eta bestelako gaitz larriak eragiten ditu maiz.
|
|
|
Hidrogenazioak, bestalde, loturen konfigurazio espaziala aldatzen du. Hala, gantz azido asegabe naturaletan CIS formak ugariak badira(
|
horiek
eragiten dute molekulak tolestea), prozesua amaitu ondoren, TRANS izeneko formak dira ohikoenak, gantz azido aseen ezaugarriak. Nutrizio garrantzia Ohiko patogenoek ez dute ugaltzeko gaitasunik margarinetan, ezta giro tenperaturan ere.
|
|
|
Ikuskatzaileek ikuskatu beharreko zergadunak hautatzeko erabiltzen dituzten Planaren jarraibideetan, Zerga Agentziak higiezinen sektorea, finantza sektorea, hiru eta sei milioi euro artean fakturatzen duten enpresak, luxuzko eta itsasontziko ibilgailuen iruzurrezko inportazioa eta BEZaren iruzur sareak sartu ditu. Ildo horietan, Ogasunak, arriskugarritzat jotzen diren arloak ez ezik, ikuskaritzak
|
horien gainean
eragingo du, ikuskapenetan jarraitu beharreko metodoak ere barne hartzen ditu. Izan ere, teknologia berriak ezartzeak aldatu egin ditu bai ikertuko diren zergadunak hautatzeko metodoak, bai egiaztapen eta diru bilketa prozedurak.
|
|
|
Ildo horretatik, “lortutako emaitzak bat datoz animaliekin egindako ikerketen datuekin”, dio Jensen Jarolimek. Adituek ohartarazi dutenez, H hartzaileen antagonista dago, efektu alergiko
|
horiek
eragiten dituen sendagaietako bat. Azidotik babesteko botika honek eta beste batzuek azidoen jariaketari eragiten diote eta pH-a neutralizatzen dute urdailean.
|
|
|
Elikagaiak (eta horiek ekoitzi, landu eta prestatzeko erabilitako ura) arrisku mikrobiologiko, kimiko eta fisiko ugari transmititzeko bektorea izan daitezke. Mundu osoan kutsa daitezkeen gaixotasunak Elikagaiek transmititutako gaixotasunek edo arrisku
|
horiek
eragindako gaixotasunek gero eta arazo ekonomiko eta osasun publiko handiagoak sortzen dituzte, bai herrialde garatuetan bai garatze bidean daudenetan. Alde horretatik, esan behar da mesfidantza handiena herrialde garatuetan sortzen dela, elikagaien kontsumitzaile garrantzitsuetan.
|
|
|
Besteak beste, “faktore genetikoak, garuneko aldaketa biokimikoak, gaixotasun kronikoak, muga psiko fisikoak eta asaldura somatikoak” azaltzen ditu Angel Moríñigo doktoreak, Sevillako Valme Unibertsitate Ospitaleko Osasun Barrutiko psikogeriatrak. Pertsona
|
horiei
eragin diezaieketen eta gaixotasuna eragin dezaketen faktore psikosozial gisa, honako hauek nabarmentzen dira, besteak beste: erretiroa, aintzatespen sozialik eza (askotan, familiarentzat zama gisa sentitzen dira, eta jada ez dira erabilgarriak), mendekotasuna, autoestimurik eza eta segurtasunik eza.
|
|
|
Lehen agerraldi garrantzitsuetatik hasi eta gaixotasun horiei eta
|
horiek
eragiten dituzten eragileei buruzko ezagutza zientifikoaren azken aurrerapenetara arteko informazioa du serie honek. “Azken urteotan, zoonosiak eta gizakiek eta animaliek kutsa ditzaketen gaixotasunek kontzentratu dute munduko arreta”, dio Mirta Roses Periagok, ZEBko zuzendariak.
|
|
|
Anorexia Nerbiosoaren eta Bulimiaren Arreta Defendatzeko Elkarteak (ADANER), aste honetan, Toledon, Elikadura Nahasteak Prebenitzeko Kanpaina bat aurkeztu du. “Ausartzen da, zuk zeuk hitz egin dezakegu” lemapean, gaixotasun batzuk dituztenei lagundu nahi die, eta gaixotasun
|
horien
eragina, elkartearen arabera, bost aldiz handitu da azken urteotan. Prentsaurrekoan, erakundeko koordinatzaile nazionalak, María del Carmen Gonzálezek, adierazi zuen 1997an, azken datu ofizialak eman ziren egunean, 250.000 pertsonari eragiten zietela arazo horiek, eta orain uste dute kopuru hori boskoiztu egin dela, eta are gehiago, diagnostikatu eta aitortu gabeko kasuak direla eta.
|
|
|
Sojak indize gluzemiko txikiko karbohidratoak ematen ditu, «gaur egun baloratuenak», Marinéren arabera, baita zuntz disolbagarri eta oligosakarido ugari ere, prebiotiko gisa dihardutenak. Oligosakarido
|
horiek
eragiten dute lekale guztien berezko flatulentzia. Duela gutxi, oligosakaridotan urriak diren soja barietateak merkaturatu dira, eragin inherrikoi hori arintzeko.
|
|
|
Ideia horiek guztiek berebiziko indarra emango zioten Ekintza Katolikoaren baitan biltzen ziren eliz mugimendu ugariei (HOAC, JOC, JARC, Herri Gaztedi...); horiek guztiek Eliza txiro eta konprometituagoaren alde egin zuten, aldi berean Euskadiren berezitasun etniko, kultural eta linguistikoak defendatuz. Mugimendu katoliko
|
horien
eragina funtsezkoa izan zen bai langileen aldeko erakundeak sortzeko (Comisiones Obreras, esaterako), bai ETAren osaketarako.
|
|
|
Orduan, kulturari," ondasun" (objektua) kulturalari," ondareari" eta kultur" p roduktuen" sustapenari ekonomiaren neurria ezarri zitzaion eta ez bakarrik errentagarritasunsozialarena. Hortaz, bizitza kulturalari berari ez dagozkion albo eragin
|
horiek
eraginik, Europako Batasuneko erakundeetan kulturaz mintzo direnean, alarma guztiek jo eta Estatuak beldur dira horrek ez ote duen ondoriorik izanen ekonomian, gizarte mugimenduetan eta politikan, eurekberek horren kontrola izaten segitu nahi dutelako.
|
|
|
Kontua da, esandako faktore
|
horiek
eraginda, euskalduntze alfabetatzeak ikasleak galtzeak hizkuntza politikaren ahuleziak agerian uzten dituela. Beste era batera, Euskal Herriko gizartea ren aldaketa izan da euskalduntze alfabetatzearen ahuleziak agerian utzi dituena.
|
|
|
Horretara, printzipio hauek ditugu: autu guztietan,
|
horiek
eragin dituzten arrazoiak izan behar dira gogoan; erabakiak hartzeko erregelak bereizi behar dira, bakoitzaren erabilera, mugapenak edo hedadura kontuan izanda; bi printzipio horiek ezin daitezke erregela finko eta zehatz bihurtu, kasuren bat konpontzeko arau moduan erabiltzeko. Beste printzipio mota batzuetan, azkenez, ez da erraza erregelak egitea edo erabilera zehaztea, halakoak azaldu ditugun tokietan emandako azalpena irakurtzean ikus daitekeen bezala; baina horrek ez du esan nahi printzipiook ez dutela inolako ondorerik, hagitz erabilgarriak izan daitezkeelako, erregela guztiak kasu zehatzetan aplikatzerakoan.
|
|
2004
|
|
|
Negoziazioa oso latza izan zen eta alderdi garrantzitsuenak hor buru belarri sartu ginen, Nafarroako ikuspegiak alde batetik edo bestetik defenditzeko. Gero jarrerek eta erabakiek alderdi
|
horietan
eragin eta ondorio desberdinak izan zituzten. UCDn harlauza izanen balitz erori zen eta alderdia puskatu zen; PSOEk, aldakortasunaren bertute edo akatsa duelako, ez zuen ondorio handirik jasan eta EAJren kasuan, indarrez eta meritu handiz lortutako bide politikotzat jo zuten.
|