|
2000
|
|
|
|
Euskal
Herriaren nazio eraikuntza prozesua oso luzea izaten ari da. Bere fase aktiboena XIX. mende erditik gaurdaino luzea da.
|
|
|
1) Nahiz eta denbora luzetik hona zatiketa politiko, ekonomiko eta administratibo larriak astindu,
|
Euskal
Herria nazio bat da, historia, kultura eta hizkuntzarenzilbor hesteak elikatutakoa.
|
|
|
Baina, izan, badira. Adibidez, EuskalHerriko alderdi abertzale guztiak (Abertzaleen Batasuna, Euskal Herritarrok, EuskoAlkartasuna eta Euzko Alderdi Jeltzalea) bat datoz
|
Euskal
Herria nazioa dela esateaneta, beraz, beste edozein nazio gisa, bere erabakitze ahalmena gauzatzeko eskubideukaezina duela aldarrikatzean. Eskubide demokratiko hori euskal herritar guztieidagokiela diote denek, Estatu espainiarrak eta frantziarrak ezarritako lurralde zatiketa eta jazarpenaren ondorioz, gaur egun gure gizartean dagoen nazio kontzientziazdauden mailen ezberdintasunaz jakitun badira ere.
|
|
|
Euskal Herriak eta Espainiak elkarrekin duten borroka ez da horrenbeste sozio-ekonomikoa, konkistaren arazo politiko nazionala baizik. Espainiaren eta
|
Euskal
Herriaren nazio lornahi politikoak uztar ezinekoak dira. Gaur egun, de fakto, Euskaldunen eta gure etsaien pertzepzioaren eta arieraren arabera, ditugun mentalitate historikoekin eta ditugun neuronak eta geneak ditugularik, zein da gaur Euskal Herriak duengatazkarik handiena eta zeinekin?
|
|
|
Zergatik ez gorpuztu Biblioteka Nazionala hemen ere?
|
Euskal
Herria nazio bat baldin bada, bere kultura babestu eta suspertzeko komenigarria litzateke zalantzarik gabe. Katalanek ere beren Bi blioteca de Catalunya badute eta.
|
|
2001
|
|
|
Lehen esaten genuen gaur eguneko ezkerra eta orain dela 20 urteetakoa konparatuz, diferentzietako bat horixe da, gaur egun ez dakigula ondo nola definitu ezkerra. Definitu ahal dugu
|
Euskal
Herrian nazio programa bat edo gizarte arloko programa partzial bat, baina ezkerra definitzerakoan galdu egiten gara.
|
|
|
Baita nazio arazoa ere.
|
Euskal
Herrian nazio arazo handi bat dago eta egia da nazio arazo hori azken finean klase arazo bat dela. Baina hori gauza guztiekin gertatzen da.
|
|
|
Are gehiago, Lizarra Garaziko Akordioak suposatu zuen «saio politikoaren» inguruan sortutako indar bilketa eta ilusioaren ondoren. Horrexegatik ari dira ahalik eta gogorren eta lasterren jokatzen
|
Euskal
Herriaren nazio eraikuntzarako funtsezkoak diren oinarriak deuseztatu edota saboteatzeko. Eraso honen barnean ulertu behar dugu Partidu Popularreko (PP) Gobernuak martxan jarri duen negoziazio kolektiboaren erreforma prozesua ere.
|
|
2002
|
|
|
Su eteneko garaian, gatazka amaitu zitekeela irudikatu zen eta horrek ere oso artega jarri zituen alderdi espainiarrak. Argi ikusten da, beraz, Euskal Herrian aurrera egiten denean Madrildik aurka egiten dela, horretarako indarkeria eta
|
Euskal
Herriaren nazio eskubideak nahastuz. Eta testuinguru horretan datoz Alderdien Legea ideien aurkako legea eta bere aplikazioa.
|
|
|
Oraindik edukiak ikusi behar diren arren, proposamena lege proiektu bat planteatzeaz ari da. Lege honen lehen artikuluan
|
Euskal
Herria nazioa dela eta ez nazionalitatea planteatzea espero dut, eta ondorioz, nazio izatearen bertutez, bere erabaki librea gauzatzeko eskubidea aitortuko zaiola. Plana gauzatu ahala, modu batez edo bestez, bataila juridikoa planteatuko dela espero dut.
|
|
2003
|
|
|
Denok dakigunez, Ibarretxeren planean ez dira planteamendu biak egiten. Guk, aldiz,
|
Euskal
Herriaren nazio eraikuntzarako ildoak zehaztu ditzakegu, nahiz eta zeregin horretan lurralde ezberdinetan fase eta erritmo ezberdinak kontuan hartu diren. Baina, finean, Euskal Herria osoa aintzat hartzen dugu bere osotasunean eraikitzeko.
|
|
2004
|
|
|
Galderak Estatuaren eredua porrot bidean dagoela erakusten du, mendez mende ateratzen den galdera da. Eta galdera horri irtenbide bat emateko modu bakarra
|
Euskal
Herriaren nazio eskubideak onartzea da. Estatua horretaz kontziente izanik, badaki ezker abertzaleak gaitasuna duela jokaleku politikoa hankaz gora jartzeko berriz ere.
|
|
|
Orduan, ni bezalako euskaldun batek herri bat nola egiten den galdetzen dio bere buruari. Non dira erreferentziak
|
Euskal
Herrian nazio bat egiten ari garen edo ez baieztatzeko. Zein dira erreferentziak?
|
|
|
Erdiesten ahal diren eskumenez gain, balizko erreforma horrek bertze aukera batzuk eskainiko lituzke:
|
Euskal
Herria nazio bat dela onarpen sinbolikoa lortzekoa; edo Konstituzioaren 2 artikulua, eta horrekin alde batetik espainiar nazionalismoa eta bertzetik frankis moaren eragina testu konstituzionalean, eztabaida publikoaren erdigunean kokatzekoa. Biak, uste dut, beharrezkoak dira.
|
|
|
hizkuntza etnikoa, balio sozialik ez duen mintzaira diglosikoa, seme alabei irakastea deliberatu duten jokabide horretan, zer dago zinez azken azkenean?
|
Euskal
Herriaren nazio nortasunari zor zaion aitorpena, edo bizitzaren ardatza bera duten nazio identitate espainiarraren eranskin folklorikoa. Odolkiak ordainetan direnez, eta zor kontuak ahotan hartuak ditugunez, zergatik ez egin galdera andana hau?
|
|
|
Asteasuko idazlea izan dugu aurreneko eleduna, eta Donostiako beste idazle bat izango dugu bigarrena: . Nazionalismoak ere behin bere helburua lortuz gero. Ramon Saizarbitoriak dihardu?, estatu batekin, enbaxadak Parisen eta Madrilen, ez luke euskararen beharrik izango
|
Euskal
Herria nazio bezala justifikatzeko. Irlandaren kasua da hori, gaelikoak ez ditu definitzen jada, baina ez da deus gertatzen.
|
|
2005
|
|
|
5 Azkenik, goiko koadroaren irakurketarekin amaitzeko, nazioaren ideiariburuzko iruzkintxo bat egingo dugu: Etxe Eskoletan eta Ikastoletan, euskarazkoirakaskuntza
|
Euskal
Herriaren nazio proiektuaren aldarrikapenarekin loturikdago.
|
|
2006
|
|
|
Pako Aristik honakoak esan zizkion Berriari: «Ni euskal idazlea naiz, eta mentalki
|
Euskal
Herria nazio independente gisa bizi dut. Ez daukat inongo ilusiorik Madrilen, Alfaguaran, liburua argitaratzeko.
|
|
|
Ez dut Espainiako Sari Nazionalik nahi inondik inora; Alemaniako idazleek, adibidez, ez dute ilusio berezirik edukiko Italiako sari bat lortzeko. Ni euskal idazlea naiz, eta mentalki
|
Euskal
Herria nazio independente gisa bizi dut. Ez daukat inongo ilusiorik Madrilen, Alfaguaran, liburua argitaratzeko.
|
|
2007
|
|
|
Ikusten denez, zuzen zuzenean planteatu dugu estatu eta nazioaren ingurukoeztabaida: iragan behar du, nahitaez,
|
Euskal
Herriak nazio estatu batetik, garaipostnazional, eta, definizio postnazionaletara?
|
|
|
"
|
Euskal
Herria nazio bat selekzio bat" lelopean ofizialtasunaren alde abenduaren 29an Bilbora joateko deia egin dute ibarreko hainbat kirolarik, Debagoieneko ESAITen deialdiarekin bat eginda. Euskal Herria ordezkatuko duten kirol federazioen aldeko aldarrikapena egin dute, eta hilaren 29ko manifestaziora joateko eskatu dute.
|
|
|
Hala, dei berezia egin diete euskal herritarrei, ESAITek abenduaren 29an Bilbon antolatu duen egun osoko jaian parte hartzeko. Izan ere, egun horretan, Katalunia eta Euskal Herriaren arteko futbol partidua jokatuko da San Mamesen, baina egun guztian zehar,
|
Euskal
Herria nazio bat selekzio bat lelopean antolatutako ekitaldiak izango dira. Egun horretan, manifestazio nazionala irtengo da 17:30ean La Casillatik eta ESAITetik kirolari guztiei dei egin diete, elastikoak jantzi eta manifestazio buruan joan daitezen.
|
|
|
Liburuxka honetan, Espainia eta
|
Euskal
Herria nazio gisa irudikatu baino lehen zegoen nafar sentimendua bi nortasun nazionaletan zatitu zeneko prozesua aztertuko dut. Bi nortasun horiek gero eta gehiago urrundu ziren elkarrengandik, elkarri aurre egin arte.
|
|
|
|
Euskal
Herria nazio gisa aitortuz gero, subjektu politiko berri baten errekonozimendua letorke aitortza horretatik, eta horrek subjektu berri horren balizko eskubide politikoei buruzko hausnarketa eskatzen du (autodeterminazioaz, lurraldetasunaz, burujabetasunaz...), eta, baita ere, subjektu berri horren barnean dagoen gehiengo gutxiengoen erlazioei buruzko hausnarketak egitea, erabaki politikoen mapa b... Espazio politiko geografiko batean gehiengoa osatzen duen iritzi moldea beste batean gutxiengoa nola bihurtzen den ikusteak beldur apur bat ere ematen dio, agian, Arteta demokratari5 Ur horietan sartu baino nahiago du Artetak lanbropean utzi gai ontologikoa.
|
|
2008
|
|
|
Beraz,
|
Euskal
Herria nazio asmatua da?
|
|
|
Arestian onartu dut antzinako garaietatik gaur egun arte iraun izanaren narrazioak metafora bezala balio dezakeela. Hala ere, honek ez du
|
Euskal
Herria nazio bihurtzen. Istorio horrek gizatalde baten iraupen fisikoa adierazten du, baina nazio auzia bertze nonbait jokatzen da.
|
|
|
Abertzale gehienak ez bide dira ohartu oraindik, euskara nazio hizkuntza egiten duena ez dela erdaraz mamitutako jardun politiko, sozial eta kulturala. Gogora diezaiegun halere, horrek ezer askotarako balioko ez badu ere, euskaraz jardunda bihurtzen dugula euskara
|
Euskal
Herriaren nazio hizkuntza. Erdaraz herri euskaldunaren alde egin litekeen guztia eginda ere, deus gutxitarako dela, euskarazko herririk ez baldin badago eginkizun haren ardatzean kokatua.
|
|
|
|
Euskal
Herriaren nazio alienazioak gure izaera historikoaren izana ere nahasi egin digula esan dugu hor nonbait. Lehenak lehen eta esanak esan, berriro itzuli nahi nuke auzi horretara, izenaren eta izanaren arteko dialektikan ideologia nagusiak eragin digun nahasmena xehekiago jorratzeko.
|
|
|
|
Euskal
Herria nazio egoera normalizatu batean balego nola jokatuko lukete hemengo talde eta klase sozialek. José María Sánchez Carrión Txepetxek behiala honako ideia jakingarri hau plazaratu zigun gai horri buruz:
|
|
|
Orduantxe utziko diogu ume izateari, eta heldu bihurtuko gara. Hemendik aurrera, euskal irakurleak ezar bitza idiosinkrasia katalanaren eta euskaldunaren arteko paralelismoak, eta bere kabuz azter beza zertan den oraintxe
|
Euskal
Herriaren nazio emantzipazioaren prozesua.
|
|
|
Denak zilegi. Baina batzuk zilegi izan arren, ez dira egokiak
|
Euskal
Herria nazio gisa irauteko eta bere herritarrak batuago eta hobeto bizitzeko. Espainia eta Frantziako estatuek eredu unionista mantentzen duten bitartean, ezinezkoa bihurtzen dira subiranotasun partekatuaren ereduak edo autonomia estatutuaren erreformarako proposamenak; izan ere, ez dute balio izango Euskal Herriko herritarrok gertuago bizitzeko eta nortasun nazional erkide bat elkarrekin partekatzeko esparruak sortzeko.
|
|
|
Bide horri berriro ekitea badakigu ez dela erraza izango, baina eginahalez baino ezin izango zaio heldu. Gauza bat bai ikasi dugu azken hamarkada honetan, ordea, Espainiarekin eta Frantziarekin inolako akordiorik erdiesteko, lehenbizi
|
Euskal
Herria nazio dela sinesten dugunon arteko indar sozialen eta politikoen artean zintzotasunez lan egin behar dela.
|
|
|
Bihar Izarra aldarrikapenerako eremua bilakatzeaz gain, Euskal Herria, nazio bat, selekzio bat leloak finkaturiko parametroekin bat egiten duten guztien topagunea izan behar da.
|
Euskal
Herria naziotzat hartu izan dugu, filosofiarekin koherenteki praktikara jauzia emanaz. Festa giroan, modu berean ondo pasatzeko aukera eta festa aldarrikapenarekin batu nahi dugu.
|
|
|
Etxetik eta kanpotik,
|
Euskal
Herriak nazio kirol egituraketa eta nazioarteko selekzio ofizialak izan ez ditzan erasoak inoiz baino bortitzagoak diren honetan, euskal selekzio kontzeptuaren inguruan desitxuratze saioak inoiz baino ugariagoak direnean, berebiziko garrantzia dute Izarrako ekimenaren modukoek.
|
|
|
Garai hartan agintean zegoen PPren gobernuak «errepresio bortitz batekin» erantzun zuela gogoratu du. « Guztia ETA da lelopean
|
Euskal
Herriaren nazio eraikuntza kolpatu nahi izan dute», salatu du.
|
|
|
Hiru ziren: erabakitzeko eskubidea;
|
Euskal
Herria nazioa da; egungo eremu instituzionalak agortuak dira eta aldaketa bat behar da, koadro berriak sortu behar dira Euskal Herri osoan, bakoitza bere errealitatearen arabera. Ondoko hilabeteetan, Lizarra Garazirekin egin genuen bide hori EAJko sektore batek ixteko arriskua dago.
|
|
|
«Une garrantzitsuan eta zailean bizi garela».
|
Euskal
Herriak nazio gisa bizi duen «zapalkuntzak» eragiten du «zailtasun» hori, eta «biziki kezkagarria da egoera». Egoera horretatik ateratzeko, beraz, «egitura aldaketa beharrezkoa» da.
|
|
|
Aita Donostia plazatik abiatuko da manifestazioa, 17:30ean.
|
Euskal
Herria nazio bat dela, selekzio ofizialak behar dituela eta kirol egitura propioak osatu behar dituela uste duten guztiei egin zien deia Askasibarrek. Horixe izango du leloa manifestazioak, Euskal Herria:
|
|
2009
|
|
|
Hamabost urteko borrokaren ondoren, Sarkozy buru duen Estatuak erantzun bateratua jaso behar luke.Ipar Euskal Herria lurralde ezezagun samarra da oraindik ere Hegoaldeko herritarrentzat, eta are ezezagunagoa bertako politikagintza.
|
Euskal
Herriaren nazio eraikuntzaren aldeko askorentzat ezezaguna ere badela esan liteke. Artikulu honek, Iparraldeko politikaren egoeraren gainean argibide batzuk ematea du xede.
|
|
|
EA-k historikoki Estatuarekin konfrontazio batera iristeko prest dago. Izan ere, EA-ko buruzagiak uste du, Madrildik ez duela sekula onartuko
|
Euskal
Herriaren nazio izaera. Konfrontazio hori kalera eramatea ez du baztertzen baina, horretarako gehiengo soziala lortzea ezinbestekoa jotzen du.
|
|
|
Aski ezaguna denez, erantzun politikoa laster Sabin Arana Goirik eman du, harrezkeroko euskal historia determinatu duen erantzun hori:
|
Euskal
Herria nazio bat da, beste nazioetatik berezitua, subjektu politiko burujabe bilakatu behar duena, Espainiatik eta Frantziatik aparte. Beste erantzun antropologiko kulturalago baten arabera (Arana Goirik ere asumitzen duena ordea) Euskal Herria euskararen herria da eta bere identitatea hor indartu behar du:
|
|
|
Euskadi Ta Askatasunak aurretik esana du inposatutako proiektu txikitzaile horretan erantzukizunak dituzten arduradunak ETAren helburu direla.Ekintzaren abagunean, herritarrak nahastu asmoz, ETAk bere proiektu politikoa armez inposatu nahi duela esaten aritu dira beste behin ere politikari profesionalak. Ederki dakite ordea ETAk
|
Euskal
Herriaren nazio eskubideen alde egiten duela borroka, hauek onartuak izan daitezen.Ordea nork, nori eta zer inposatzen zaio Euskal Herriari. Abiadura Handiko Trena, turistifikazioa, Bardeetako tiro gunea, Pasaiako superportua, Itoizko urtegia, Boroa, Petronorren planta... den denak euskal herritarren interesen bizkarretara burutu izan dira edo burutu nahi dira.Euskal Herriaren azpiegitura eta lurralde antolaketa, luxuzko bulegoetako epelean, enpresari buru batzuen eta beraien morrontzan ari diren beste hainbeste politikarien artean erabakitzen da.
|
|
|
1992 eta 1996 urteen artean, berriz, bretoi andanari gogor jazarri zion Frantzia, Euskal Herriko abertzaleak beren etxeetan hartzeagatik.
|
Euskal
Herriaren nazio eskubideen sostenguan konprometitutako lagun horiei ere babesa eman zien Skoazell Vreizhek. Azken urte hauetan, berriz, Bretainaren lurralde bateratzearen alde, hots, Pays de Loire barrutia beste lau departamendu bretoiekin azkenean batu dadin lortzeko ahaleginetan ari direnei laguntzen die elkarteak.
|
|
|
Haren ustez, Espainiako nazionalismoak mozorroaren estrategia erabiltzen du herriaren eraikuntzarekiko konpromisoak irudikatu nahian. Ordea,
|
Euskal
Herria nazio gisa aurrerapausoak ematearen aurka daudela ohartarazi du.
|
|
|
Hor koka ditzakegu euskararen normalizazioaren alde nazio, herri eta auzoetako euskalduntze planak, dinamikak eta indar horren guztiaren metaketarako Kontseiluaren moduko erakunde baten sorrera; hezkuntza sistema nazionala eratu ahal izateko egiten ari diren urratsak, Euskal Curriculuma eta Euskal Unibertsitatearen proiektu estrategikoak, esaterako; euskal herritarrak garela auto baieztatu eta munduaren aurrean gure naziotasuna adierazteko EHNAren gisako tresnen sorrera eta erabilpena; emakumeek jasaten duten eskubideen urraketa sistematikoaren aurrean Euskal Herriko Emakumeen Kartaren moduko erreferentzia garrantzitsuen loratzea; euskal laborantzaren beharrei uko egiten dieten administrazioen aurrean Euskal Herriko Laborantza Ganberaren sorrera;. eus domeinuaren gisako dinamika abiatzea; Udalbiltzaren sorrera... Hauek eta artikulu honek eskaintzen duen lekua betetzea ezinezko egiten duten beste hamaika egitasmo eta dinamika,
|
Euskal
Herria nazio gisa hezurmamitzeko ikusmiran kokatzen dira.
|
|
|
Baina deialdi bateraturik ez da izanen. Alta, oinarrietan ados dira EAJ, ezker abertzalea, Aralar eta EA.
|
Euskal
Herria nazio bat da, eta estatua izateko eskubidea dauka.
|
|
|
Laurek ez daukate dudarik
|
Euskal
Herria nazio bat dela. Horren froga eman dituzte, euskara, kultura berezia, tradizioa eta historikoki nazio bat izan izana.
|
|
|
Horren froga eman dituzte, euskara, kultura berezia, tradizioa eta historikoki nazio bat izan izana. Ramirezen erranetan, Nafarroan, Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan UPN, PP eta PSE EEren jarrerak berak erakusten du
|
Euskal
Herria nazio bat dela. Nola ulertu daiteke, bestela, alderdi popularrak eta sozialistak bat egitea nazio bat garela aldarrikatzen dugunok gobernuetatik at uzteko?.
|
|
|
Amets Arzallusek deialdi horren kariaz idatzitako agiria irakurri ondotik, Maite Aristegik eta Mikel Irastorzak hartu zuten hitza, Nazio Eztabaida Gunearen izenean. Mezu baikorra izan zuten, haien ustez
|
Euskal
Herriak nazio izateko kemena, gaitasuna, indarra eta ahalak dituelako. Baina norberaren interesak baztertzeko eta nazio gisa aritzeko eskatu zuten.
|
|
|
Ordu hartan, hainbat printzipio hartu zituen Udalbiltzak bere gain:
|
Euskal
Herria nazio gisa aldarrikatzea; egituraketa politikoa eraikitzen laguntzea; nazio eraikuntza bultzatzea; eta hizkuntzaren, kulturaren, ingurumenaren, lurralde antolamenduaren eta garapen ekonomikoaren alorretan udalen arteko harremanetan laguntzea.
|
|
|
Duela hamaika urte Lizarra Garaziko akordioak gatazkaren konponbiderako proposatutako eredua berreskuratu, eta erabakitzeko eskubidearen alde dauden eragileen arteko elkarlana sustatu nahi du Maltzagako Mahaiak. 2007tik, Euskaria Fundazioaren eskutik martxan jarri zenetik, burujabetzaren eta bakearen alde indarrak bildu nahian dabiltza Maltzagako Mahaiko kideak,
|
Euskal
Herria nazio gisa ikusten dutenen artean estrategia bateratua adostea posible dela uste baitute. Xede hori oinarri hartuta, ekitaldi publikoa antolatuko dute irailaren 12an, Lizarra Garaziko akordioaren hamaikagarren urtemuga egunean.
|
|
|
1999ko irailaren 18an lurralde guztietako 1.800 hautetsik aho batez onartu zituzten erakunde berriaren eginbeharrak gidatuko zituen ildoak:
|
Euskal
Herria nazio gisa eskatzea, nazioartean hori zabaltzea, egitura politikoa eraikitzen laguntzea eta bultzatzea, eta udalerrien arteko harremanak laguntzea, hizkuntza, kultura, kirol, ekonomia eta ingurumen arloetan, besteak beste.
|
|
|
Aralar, inor baztertuko ez duen gutxieneko nazio akordioa? sustatzearen alde dagoela adierazi dute, eta abertzaleen batasunerako oinarriek
|
Euskal
Herria nazio gisa aitortzea, erabakitzeko eskubidea onartzea eta, nazio borroka bide politiko soiletatik egitea, izan behar dutela.
|
|
|
Eskubide historikoak eta foruak, eskubide kolektiboak eta politikoak diren heinean,
|
Euskal
Herria nazioa dela adierazten duten nortasun ikur bat gehiago dira, baina ez bakarra. Eskubide historikoen interpretazio demokratikoa, hau da, ukaziorik gabeko eta aniztasunaren etorkizunaren interpretazioa, erabakitzeko eskubidea da.
|
|
|
Eusko Legebiltzarrean mintzatu zen atzo EAEko lehendakaria, Joseba Egibar jeltzaleak egindako galdera bati erantzunez.
|
Euskal
Herriaren nazio izaeraren garapen politikoaz galdetu zion Egibarrek Lopezi. Izan ere, EAJko legebiltzarkideak lehendakariari egotzi zion Gernikako Juntetxean karguaren zina egin zuenean, herritarrak?
|
|
|
Hala ere, negoziazio horretatik at, talde armatu bati ez dagozkion eduki politikoetan, erritmoa, garapena, osagarriak eta eragileak desberdinak izan lirateke. Arestian aipatutako negoziaziotik kanpo,
|
Euskal
Herria nazio erreferente gisa hartzen duten eragile guztien arteko nazio eta gizarte eraikuntzarako akordioa posiblea da. Akordioak frantziar eta espainiar Estatuen sistema juridiko politikoaren aurkako lehia demokratikoa, baketsu eta zibila bideratu ahal izango luke.
|
|
|
Euskal Herria kontzeptua curriculumetik kendu nahi dute PP PSOEk, historia desitxuratzeko.
|
Euskal
Herria nazio bat dela eta Nafarroako Estatua izan garela ezkutatzeko; indarkeriaz konkistatu zutela ez dute irakatsi nahi, Euskal Herriak duen eskubidea denboraren oroimenean gal dadin.
|
|
|
Alde bakarreko erabakia da. Izan ere, haien irudiko,
|
Euskal
Herriaren nazio aitorpena eta autodeterminazio eskubidearen aitorpena lortzeko, ahulen diren eremura eraman behar dira Frantzia eta Espainia, hala, konfrontazioa eremu politikora eraman behar dela pentsatzen dute. Gero eta zabalagoa izango den indar metaketa bideratzea ere ezinbestekoa dela uste du ezker abertzaleak.
|
|
|
Udalbiltzak Bilboko Euskalduna Jauregian onartu zituen bost helburuak honako hauek dira:
|
Euskal
Herria nazioa dela aldarrikatzea; Euskal Herriaren egituraketa politikoa eraikitzeari laguntza ematea; nazio eraikuntza bultzatzea; herrialde guztietako udalerrien arteko harremanak eraikitzen laguntzea; eta nazioartean Euskal Herria nazio berezkoa eta desberdindua dela adieraztea. Argi utzi nahi dugu udalbiltzaren helburuen alde lan egitea beharrezko eta zilegi dela eta ezin dela delitutzat jo.
|
|
|
Udalbiltzak Bilboko Euskalduna Jauregian onartu zituen bost helburuak honako hauek dira: Euskal Herria nazioa dela aldarrikatzea; Euskal Herriaren egituraketa politikoa eraikitzeari laguntza ematea; nazio eraikuntza bultzatzea; herrialde guztietako udalerrien arteko harremanak eraikitzen laguntzea; eta nazioartean
|
Euskal
Herria nazio berezkoa eta desberdindua dela adieraztea. Argi utzi nahi dugu udalbiltzaren helburuen alde lan egitea beharrezko eta zilegi dela eta ezin dela delitutzat jo.
|
|
|
Askotan hitz egiten dugu
|
Euskal
Herrian nazio politikoa eraiki beharraz. Askoz gutxiagotan nazio kulturala eraikitzearen premiaz.
|
|
2010
|
|
|
Lehen mugarria maiatzean jarri zuten, Beasaingo Igartza jauregian.
|
Euskal
Herria nazio bat dela eta erabakitzeko eskubidea duela jasotzen duen agiria izenpetu zuten hainbat esparrutako pertsona ezagunek. Hurrengo urratsa Miramar jauregian egin zuten, Donostian, urriaren 9an, Goierritik nazio mailara igaroz ekimenarekin.
|
|
|
|
Euskal
Herria nazio gisa egituratzen duten erakundeak tokia izan zuten jaialdian. Udalbiltzak babestu eta Udalbidek lagundu zuen ekitaldia.
|
|
|
|
Euskal
Herriaren nazio izatea ukatua den unean aurkitzen gara. Une honetan Euskal Herriaren nazio izatea aldarrikatu, irudikatu eta sustatzean datza gure funtzio nagusia.
|
|
|
Euskal Herriaren nazio izatea ukatua den unean aurkitzen gara. Une honetan
|
Euskal
Herriaren nazio izatea aldarrikatu, irudikatu eta sustatzean datza gure funtzio nagusia. Horretarako, nazio gisa ikusi, pentsatu eta jardutea dagokigu.
|
|
|
Gure asmoa zen hemen ere berdintsu egitea. Gure beldurra zen,
|
Euskal
Herria nazioa dela onartuz gero, horrek erabaki subjektua duela. Madrilen ez zuten nahi hori horrela onartzea.
|
|
|
Egoera horren parean, ezker abertzaleak etengabe errepikatu eta euskal jendartearen gehiengoak bere egin duen proposamen politikoan dago gatazkaren irtenbidea:
|
Euskal
Herriaren nazio eskubideak aitortzea, euskal herritarrek beren etorkizunari buruz erabakiko dutena errespetatzea eta gaurko egunean inposatzen den lurralde zatiketa gainditzea. Horretarako, autodeterminazio eta lurraldetasun eskubideetan oinarrituriko marko juridiko politiko berri bat adostu eta eraiki behar da Euskal Herriarentzat.
|
|
|
BAI UDALBILTZARI, BAI EUSKAL HERRIARI“UDALBILTZA, Euskal Herriko Udalen eta Udal Hautetsien Biltzarra”, nazio instituzioa, zazpi lurraldeetako ia 1.800 udal hautetsik sortu zuten, 1.999ko irailaren 18an Bilboko Euskalduna Jauregian. Honako printzipio eta helburuekin sortu zuten:
|
Euskal
Herria nazioa dela aldarrikatzea.Euskal Herriaren egituraketa politikoa eraikitzen laguntzea, lurraldetasuna lekuko izanik eta zazpi euskal lurraldeetako udal ordezkariak esparru erkidean batzeko asmoz.Euskal Herriaren nazio eraikuntza bultzatzea, prozesu dinamiko eta demokratikotzat harturik eta euskal herritar guztien erabakimen eta parte hartze askean oinarriturik.Herrialde guztietako udalerri... Horien artean, nabarmena 2.003ko udaberrian Madrileko Auzitegi Nazionalak aginduta erakunde nazionalaren aurkako polizia operazioa dugu.Operazio honen ondorioz UDALBILTZAko hainbat hautetsi eta langile atxilotu, bulego publikoak itxi, udaletxeak erregistratu, materiala eraman, Zuberoan hainbat enpresa egitasmo laguntzeko herritarrek emandako dirua konfiskatu eta UDALBILTZAri suspentsioa ezarri zioten.Operazio honen aurrean, udal hautetsi, ordezkari politiko, sindikal, kultural eta sozial ugari eta anitzek eta milaka eta milaka herritarrek erasoa salatu zuten Bilboko kaleetan, “Bai Udalbiltzari, Bai Euskal Herriari” lelopean.Orain, zazpi urte beranduago, UDALBILTZAren aurkako epaiketa dator.
|
|
|
BAI UDALBILTZARI, BAI EUSKAL HERRIARI“UDALBILTZA, Euskal Herriko Udalen eta Udal Hautetsien Biltzarra”, nazio instituzioa, zazpi lurraldeetako ia 1.800 udal hautetsik sortu zuten, 1.999ko irailaren 18an Bilboko Euskalduna Jauregian. ...dinamiko eta demokratikotzat harturik eta euskal herritar guztien erabakimen eta parte hartze askean oinarriturik.Herrialde guztietako udalerrien arteko harremanak eraikitzen laguntzea, hizkuntzaren, kulturaren, kirolaren, ingurumenaren, lurralde antolaketaren, ekonomiaren garapenaren eta ongizatearen alorrean eta beste esparru batzuetan, udal ordezkarien ekintza bateratuei bide emanez.Nazioartean
|
Euskal
Herria nazio berezko eta desberdindua dela adieraztea, baita Euskal Herriak nazio gisa jardun nahi duela ere Europako etorkizuneko egituraketan eta erakundeetan.Helburu hauek gauzatze aldera hamaika ekimen bultzatu, sendotu, babestu eta aurrera atera izan ditu UDALBILTZAk azkeneko ia hamaika urte hauetan.Oztopoz jositako ibilbidea izan du. Horien artean, nabarmena 2.003ko udaberrian Madrileko Auzitegi Nazionalak aginduta erakunde nazionalaren aurkako polizia operazioa dugu.Operazio honen ondorioz UDALBILTZAko hainbat hautetsi eta langile atxilotu, bulego publikoak itxi, udaletxeak erregistratu, materiala eraman, Zuberoan hainbat enpresa egitasmo laguntzeko herritarrek emandako dirua konfiskatu eta UDALBILTZAri suspentsioa ezarri zioten.Operazio honen aurrean, udal hautetsi, ordezkari politiko, sindikal, kultural eta sozial ugari eta anitzek eta milaka eta milaka herritarrek erasoa salatu zuten Bilboko kaleetan, “Bai Udalbiltzari, Bai Euskal Herriari” lelopean.Orain, zazpi urte beranduago, UDALBILTZAren aurkako epaiketa dator.
|
|
|
BAI UDALBILTZARI, BAI EUSKAL HERRIARI“UDALBILTZA, Euskal Herriko Udalen eta Udal Hautetsien Biltzarra”, nazio instituzioa, zazpi lurraldeetako ia 1.800 udal hautetsik sortu zuten, 1.999ko irailaren 18an Bilboko Euskalduna Jauregian. ...abakimen eta parte hartze askean oinarriturik.Herrialde guztietako udalerrien arteko harremanak eraikitzen laguntzea, hizkuntzaren, kulturaren, kirolaren, ingurumenaren, lurralde antolaketaren, ekonomiaren garapenaren eta ongizatearen alorrean eta beste esparru batzuetan, udal ordezkarien ekintza bateratuei bide emanez.Nazioartean Euskal Herria nazio berezko eta desberdindua dela adieraztea, baita
|
Euskal
Herriak nazio gisa jardun nahi duela ere Europako etorkizuneko egituraketan eta erakundeetan.Helburu hauek gauzatze aldera hamaika ekimen bultzatu, sendotu, babestu eta aurrera atera izan ditu UDALBILTZAk azkeneko ia hamaika urte hauetan.Oztopoz jositako ibilbidea izan du. Horien artean, nabarmena 2.003ko udaberrian Madrileko Auzitegi Nazionalak aginduta erakunde nazionalaren aurkako polizia operazioa dugu.Operazio honen ondorioz UDALBILTZAko hainbat hautetsi eta langile atxilotu, bulego publikoak itxi, udaletxeak erregistratu, materiala eraman, Zuberoan hainbat enpresa egitasmo laguntzeko herritarrek emandako dirua konfiskatu eta UDALBILTZAri suspentsioa ezarri zioten.Operazio honen aurrean, udal hautetsi, ordezkari politiko, sindikal, kultural eta sozial ugari eta anitzek eta milaka eta milaka herritarrek erasoa salatu zuten Bilboko kaleetan, “Bai Udalbiltzari, Bai Euskal Herriari” lelopean.Orain, zazpi urte beranduago, UDALBILTZAren aurkako epaiketa dator.
|
|
|
Euskalduna jauregian onartu ziren bost printzipioak aurrera eramateko lan egitea: 1
|
Euskal
Herria nazioa dela aldarrikatzea; 2 Euskal Herriaren egituraketa politikoa eraikitzen laguntzea eta lurraldetasunaren lekuko izanik eta zazpi euskal lurraldetako udal or dezkariak esparru erkidean batzeko asmoa; 3 Euskal Herriaren nazio eraikuntza bultzatzea; 4 Herrialde guztietako udalerrien arteko harremanak eraikitzen la guntzea, hizkuntza, kultura, kirola, ingurumena, lurralde antolaketa, eko... Egindako ekimen garrantzitsuenak hauek dira, besteak beste:
|
|
|
Euskalduna jauregian onartu ziren bost printzipioak aurrera eramateko lan egitea: 1 Euskal Herria nazioa dela aldarrikatzea; 2 Euskal Herriaren egituraketa politikoa eraikitzen laguntzea eta lurraldetasunaren lekuko izanik eta zazpi euskal lurraldetako udal or dezkariak esparru erkidean batzeko asmoa; 3
|
Euskal
Herriaren nazio eraikuntza bultzatzea; 4 Herrialde guztietako udalerrien arteko harremanak eraikitzen la guntzea, hizkuntza, kultura, kirola, ingurumena, lurralde antolaketa, ekonomia garapena eta ongizatea bezalako esparruetan; 5 Nazioartean Euskal Herria nazio berezkoa eta desberdina dela adieraztea. Egindako ekimen garrantzitsuenak hauek dira, besteak beste:
|
|
|
Euskalduna jauregian onartu ziren bost printzipioak aurrera eramateko lan egitea: ...a politikoa eraikitzen laguntzea eta lurraldetasunaren lekuko izanik eta zazpi euskal lurraldetako udal or dezkariak esparru erkidean batzeko asmoa; 3 Euskal Herriaren nazio eraikuntza bultzatzea; 4 Herrialde guztietako udalerrien arteko harremanak eraikitzen la guntzea, hizkuntza, kultura, kirola, ingurumena, lurralde antolaketa, ekonomia garapena eta ongizatea bezalako esparruetan; 5 Nazioartean
|
Euskal
Herria nazio berezkoa eta desberdina dela adieraztea. Egindako ekimen garrantzitsuenak hauek dira, besteak beste:
|
|
|
Lotsatiren lanak garai hartako euskal olerkigintzaren nondik norakoak hobeto ezagutzen lagun diezaguke, hogeita hamarreko urteen Euskal Pizkundea deituriko garai oparoko olerkigintzaren ingurukoak argituz. Lotsatiren lana, izatez, ez da ez kantitatez ez kalitatez nabarmentzen den lana, baina bai bada ahalegin orokor baten emaitza, saio txiki bat nahi izanez gero, euskal literatura gorengo mailara eramateko ahaleginaren artean,
|
Euskal
Herria nazio gisa eraikitzeko helburua zeukan olerkigintzaren alorrean. Bada oraindik zer jaso eta zer ikertu olerkigintzaren urrezko aro honetaz, Lotsati adibide bat baino ez da.
|
|
|
Har ote liteke
|
Euskal
Herria nazio estatuen separatismoa gainditzeko esparru eredutzat, f
|
|
|
Hirugarren batzuek uste dute estatua erdiestea derrigorrezkoa dela, mundua nazio estatutan antolaturik dagoelako.
|
Euskal
Herria nazio estatua denean baizik ez dela normalizatuko. Nazioen arteko bizikidetzaren urrezko araua errespetatzen ez duten nazio estatuak ditugunez gero gainean, boterea lortzeko estrategia derrigorrezkoa dela.
|
|
|
PSE EEkoei, PPkoei, UMPkoei, EAJkoei, ezker abertzalekoei... Alderdien arteko liskarrak baztertuta, batzen zituenari heldu eta
|
Euskal
Herriak nazio gisa aurrera egin zezan lanean aritzea izan zen beren helburua. Akusazioek diote 2001eko otsailean Kursaalean egindako batzarrean Udalbiltzaren asmoak aldatu egin zirela, baina, Ugarteburuk azpimarratu zuenez, hasierako bost printzipioak berretsi zituzten batzar horretako aurreneko puntuan.
|
|
|
Besteak beste, EAJk Zapaterori eskatu dio marko politiko berri baten alde konprometitzeko.
|
Euskal
Herria nazio gisa aitortzeko, euskal herritarrek libre eta demokratikoki onartutako etorkizun politikoa errespetatzeko, eta proiektu politiko guztiek defendagarri ez ezik, gauzagarriak izango diren marko politiko berri baten alde lan egiteko.
|
|
|
Independentzia da estaturik gabeko nazioei geratzen zaigun bide bakarra. Haren ustez, Madrilen ez dira sekula ez Kataluniaren ez
|
Euskal
Herriaren nazio eskubideak onartuko. Argi dago bi herri horiek egin behar duten apustua estatu propioa izateko bidean urratsak egitea dela.
|
|
|
Eta gauza guztien gainetik, Euskadi abangoardiako aberri bat izateko eta egiteko borondatea dugu.
|
Euskal
Herria nazio bat dela eta euskal herritarrek erabakitzen dutena errespetatu beharra dagoela uste du Urkulluk. Eta Kosovora begira jarrita, herrialde horrek independentziarantz eman duen pausoa txalotu zuen.
|
|
2011
|
|
|
Baina ez direla eskuak gurutzatuta geldituko argitu zuten eragileek. Hori dela eta, Txirrindularitzari bai, inposizioari ez,
|
Euskal
Herria nazioa gara lelopean hainbat ekimen egingo dituztela jakinarazi zuten.Lamarainek esan zuenez, hiru arlotan bereiziko dituzte ekarpenak. «Erakundeen arloan, kirol arloan eta herri mailan».
|
|
|
Zerrenda horietan egitasmoaren leloa egongo da irakurgai: Txirrindularitzari bai, inposizioari ez,
|
Euskal
Herria nazioa. Labarain argi mintzatu zen:
|
|
|
«Gure aldarrikapena lau haizeetara zabaltzeko eskaera egin nahi diegu euskal zale guztiei.
|
Euskal
Herria nazio bat dela aldarrikatu behar dugu».
|
|
|
Ezker abertzaleak, Aralarrek, EAk eta Alternatibak osatutako Amaiur koalizioko hautetsiak
|
Euskal
Herriaren nazio eskubideak aldarrikatzera joango dira Madrilera. Azaroaren 20ko Espainiako hauteskunde orokorretan herritarren bozen ondorioz lortzen dituzten ordezkariek Euskal Herriaren «nazio aitortza eta hari dagokion erabakitzeko eskubidea» lortzea izango dute xede.
|
|
|
«Duela 22 urte Josurekin batera egon izanak eta orain Anerekin Amaiurren zerrendetan batera egoteak argi islatzen du helburu politiko berberen defentsan eta borrokan jarraipena badagoela», nabarmendu du Iruinek. «Ez daukat zalantzarik Josuk parte hartuko zuela fase berri hau irekitzean, eta ilusio handia izango zuela
|
Euskal
Herriaren nazio eraikuntzarako irekitako aurreikuspen berriekin».Lekukoa hartzeko prest eta baikor da Ane Muguruza. Amaiurren emaitzak onak izango direlakoan dago.
|
|
|
Horretarako, Euskal Herriaren eskubideen defentsa eta aldarrikapena Madrilera eramango dute, azaldu duenez. Izaera historikoko gatazka politikoa gainditzeko oinarriak, hau da,
|
Euskal
Herria nazio gisa onartzea eta erabakitzeko eskubide legitimo eta demokratikoa aintzat hartzea defendatuko du Amaiurrek. Euskal gizartearen erabakitzeko eskubidea aldarrikatzera joango gara Madrilera, gaineratu du.
|
|
|
Amaiurrek izaera historikoa duen gatazka politikoa gainditzeko oinarriak eramango ditu Kongresura, hala nola,
|
Euskal
Herria nazio gisa aitortzea eta euskal herritarren erabakitze eskubidea onartzea, azaldu du.Rafa Larreinak ere hartu du hitza Donostiako ekitaldi politikoan, eta Madrilen Euskal Herriaren independentzia exijituko dutela esan du, ez amets erromantiko baten gisa, baizik eta herritarren pairatzen dituzten arazoak seriotasunez, eraginkortasunez eta justizia sozialaren bidez konpontzeko....
|
|
|
ETAren armak betirako isildu dira, baina Espainiak eta Frantziak
|
Euskal
Herriak nazio gisa existitzeko duen eskubidea ukatzen jarraitzen dute, adierazi du Batasunako buruzagi ohiak gutun batean.
|
|
|
Pernando Barrena Batasunako agintari ohiak irakurri du Otegiren mezua. ETAren armak betirako isildu dira, baina Espainiak eta Frantziak
|
Euskal
Herriak nazio gisa existitzeko duen eskubidea ukatzen jarraitzen dute, adierazi du Otegik.
|
|
2012
|
|
|
Helburuak?
|
Euskal
Herria nazio burujabea Europan. [...] Herrien eskubideak eta herrien burujabetza aldarrikatu eta bideratuko duen Europa sozialaren aldeko hautua egiten dugu.
|
|
|
Hamar orrialdeko dokumentuak bost puntu nagusi ditu:
|
Euskal
Herria nazio burujabe gisa, bakea eta eskubide zibil eta politikoak; eredu ekonomiko subiranoa, justua eta ekologikoa; Euskal Herria eraikitzea; eta euskararen ofizialtasuna eta normalizazioa.
|
|
|
Ondorioz, haren diskurtsoan Euskal Herriko biztanleguztiak izango dira nazionalitate espainolekoak soil soilik eta beren beregi. Moduantzekoan, baina estatua izateak duen hertsatzeko gaitasunik gabe, euskalnazionalismoak
|
Euskal
Herrian nazio bat baino gehiago elkarrekin bizi direlaezeztatzeko joera dauka. Haren ikuspegitik nazio bakarra dago, euskalduna, etaetorkizuna erabakitzeko eskubidea dauka.
|
|
|
Izan ere,
|
Euskal
Herrian nazio gatazka funtsezko elementua da, etanazionalismo desberdinek dihardute lehian bertan, arlo guztietan, immigrazioarenauzian ere bai. Azken gai horretan, ika mika agerikoagoa izan da Hego EuskalHerrian, euskal eta espainiar nazionalismoen artean (ik.
|
|
|
Europar Batasunak aukera berriak ekarriko dizkio EuskalHerriari. Aukera berriak baldin eta
|
Euskal
Herriak nazio gisa jarduteko gaitasunaerakusten badu. Izan ere, jakina denez, Euskal Herriak ez baitu estatu izaerakoantolakuntzarik eragin ahal izateko.
|
|
|
Baina bere begirada zorrotzak hauxe ikusi zuen:
|
Euskal
Herrian nazio kultural bat zegoela, batez ere nabarmen nabarmena iparraldean zegoela. Eta, gainera, mendebaldeko hiru probintzietan, nazio politikoaren arrastoak ere agerikoak zirela.
|
|
2013
|
|
|
San Andreseko Manifestua izan zen EAE/ ANVren jatorrizko egitasmoa, eta 1936ko ekainera arte izan zen indarrean. Funtsezko ideologia oinarriak
|
Euskal
Herriaren nazio nortasunaren aldarrikapena eta autogobernurako eskubidea dira. Egitasmo politiko moderatua da, eta 1930 arte bereizita zebiltzan bi ideologia, abertzaletasuna eta liberalismoa?
|
|
|
Igual sortuko dira kume bihurriak ere bidean. Bloke horietako bik nola hala
|
Euskal
Herria nazio moduan egituratzea dute goiburu beren iruditeria eta diskurtsoan, eta beste bik Espainia hartzen dute naziotzat beren jarioan. Horrez gain zentro eskuin edo zentro ezkerreko diskurtsoak dira teorian beren arteko desberdintasunak, nahiz eta gauza jakina den gero lateralitate hori praxi politikoan asko desitxuratzen dela, eta gestio publikoan beren arteko antzekotasunak gehiago direla aldeak baino.
|
|
2014
|
|
|
Pop musikak, hitzaren adiera zabalean harturik, kantagintza, punk musika, rock musika eta abar barnean hartuta? azkeneko 50 urteetako
|
Euskal
Herrian nazio identitatearekin eta gizarte eraldaketarekin izan dituen harremanak aztertu ditu Josu Larrinaga EHUko Filosofia eta Hezkuntza Zientzien fakultateko irakasle eta ikerlariak (Sodupe, Bizkaia, 1964) Ttakun eta scratch. Euskal pop musikaren hotsak.
|
|
|
Euskal nazionalismoak Espainiatik Hego Euskal Herrira iritsitako immigrazioarekiko ikuspegian gertatutako bilakaera handia izan da, nazionalismo horren sorreratik 1960ko eta 1970eko hamarkadetan gertatutako berritzera arte. Abertzaletasunak
|
Euskal
Herriaren nazio izaera azpimarratzean, Espainia eta hari lotutako nazio egitasmoarekin talka egiten zuen, Hego Euskal Herrian; eta, hortaz, Espainiatik lurralde horretara lan egitera iritsitako herritar berriekiko harremana problematikoa izan zitekeen, gertatu zen bezala. Izan ere, abertzaleentzat Estatu beretik zetozen lagun horiek beste nazio batetik, edo batzuetatik?
|
|
|
Batzeko garaia da.Zure esperientziaren arabera, zer nolako harrera izaten ari da ekimena urnietarren artean. J.L. Ia ezagutzen ez nituen herrikideengana jo nuen, ekimenean parte hartzera gonbidatuz.
|
Euskal
Herria nazio gisa ikusi nahiko lukeenari gonbitea egin eta emaitza ona izan da. Aurkezpen argazkian ehun eta berrogei herritar bildu ginen.
|