2000
|
|
Euskaldunon Egunkaria,,. Bai
|
Euskal
Herriari herri ekimena. Euskalherritartasuna aldarrikatuko du Bai Euskal Herriari ekimenak, desobedientziabidez?.
|
2001
|
|
Plano politikora etorriz, Batasunak Eusko Legebiltzarrean esan zuen gizarteak ez direla autodeterminatzen herriak baizik. Alegia, Euskadik edo
|
Euskal
Herriak herri delako izango du autodeterminazio eskubidea, ez gizartea delako. Ados, baina egia da ere lurraldeak ez direla berez autodeterminatzen, lurraldeek hiritarrak dituzte beren baitan.
|
|
Espainiako estatuak,
|
Euskal
Herria herri bezala ez onartzeko eta hala egituratzen ez uzteko hartu duen erabaki irmoaren bidean, oinarrizko diren elementu guztien jakn 204 kontrako estrategia indartu du, eta horren barruan euskara lehentasunezko elementua da. Euskara da Euskal Herriaren izaera propioaren adierazle nagusia eta, horrenbestez, jomuga inportantea.
|
2002
|
|
GOTZAINENA gutxi izan ez bada, zazpi herrialdetako 358 euskal apaizek
|
Euskal
Herriak herri gisa dituen eskubideak gogorarazten duen agiria plazaratu dute. Agiria Fernando Sebastian Nafarroako gotzainak Euskal Herriaren autodeterminazio eskubidea zalantzan jarri ondoren hasi zen ehuntzen.
|
|
Ibarretxeren planean jatorrizko subiranotasuna aipatzen da, proposamen honen funtsa eta oinarria Gernikako Estatututik eratorriak dira, eskubide historikoetatik datoz, determinazio librea ebazten duten eskubide zibil eta sozialak dira.
|
Euskal
Herria herria da, eta horregatik autodeterminatzeko eskubidea dauka. Gainera, bide horretan barrena ez gara subiranotasunaz ari, erabakitzeko askatasunaz baizik.
|
2003
|
|
Hugoren gogoeta eskaintzen du, ez da bidaia liburu bat, ez da oporretako kontuak kontatzen dituen liburu bat, hori ere bada, noski, baina beste zer edo zer ere bada. Pentsalari handi baten gogoeta da, eta gogoeta horretan fatalista samarra den arren, herri naturala ikusten du,
|
Euskal
Herria herri naturalen arketipoa da berarentzat. Euskal Herrian badagoela indar positibo bat, iraultzek eta printzipio handiek kontuan hartzen ez dutena.
|
|
Bai.
|
Euskal
Herria herri moduan funtzionatzen eta erantzuten ikasi genukeela, baina badirudi horretatik oso urruti gaudela. Gure herrian, zoritxarrez, alde bakoitza bere bidetik doa eta oso zaila da gaiak elkarrekin lantzea.
|
|
" Bizarra Lepoan". Aspuruk hartu du lan hori:" Orain 10 bat urte,
|
Euskal
Herrian herri aldizkarien fenomenoa hedatzen hasi zen, gure eskualdean ez zegoen ezer. Institutuko lagun batzuen artean ikusi genuen hemen halako zer edo zer sortzea behar beharrezkoa zela".
|
|
Eta atal asko daukagu lantzeko, adibidez, kontsumo eredua.
|
Euskal
Herrian herri txiki asko dauzkagu, eta ez daulertzen horrelako dependentzia banatzaile handiekin. Gure kultura politikoa etamikroekonomikoa erabili behar ditugu.
|
|
Udalbiltza hautetsien bitartez," era publiko eta eraginkor batez" EHNA egiteko aukera egongo da, asteburu honetan, Euskal Herriko herri eta hiri guztietan. Izan ere, euskal herritar guztiak agiria egin eta erabiltzera bultzatzeko Euskal Herriko Naziotasun Aitormenaren tramitazio egun nazionala deitu du, abenduaren 13 eta 14an, Bai
|
Euskal
Herriari herri ekimenak.
|
|
Bai
|
Euskal
Herriari herri ekimenak deituta, Euskal Herriko Naziotasun Aitormenaren (EHNA) aldeko manifestazioa egingo da bihar Durangon. 17:30ak aldera, Durangoko Euskal Liburu eta Diska Azoka paretik abiatu eta herriko kaleak zeharkatuko ditu,' Ni naiz, gu gara.
|
|
Nik entzundako guztiaren ondoren zera esango nuke, nire iritzi gisara: Euskal Herria erreferentziatzat,
|
Euskal
Herria herri gisa, nazio gisa hartzen dugunon arteko esparrua dela Komunikazio esparru euskalduna44". Definizioa luzea bai, argia ez dakit.
|
2004
|
|
Konponbide hori lortzeko lehenengo urratsa
|
Euskal
Herria herri gisa onartzen duten indar politikoen arteko akordioan kokatzen dut. Baina akordio horretarako borondaterik al dago?
|
|
Pasa den abenduan, Bergarako Proposamena plazaratu zen eta muzin egin zioten EAJ, EA, Aralar, Zutik edo Batzarrek, nahiz eta jakin gatazka bideratzeko ateak irekitzen zituela. Argi dago hauteskunde atarian beti interes partidistak gailentzen direla, baina noiz izango gara gai, talde politiko bakoitzaren interesak alde batera utzita,
|
Euskal
Herria herri bezala onartua izan dadin beharrezkoa den elkarlana abian jartzeko?
|
2005
|
|
Nik
|
Euskal
Herria herri dela kontuan hartzea funtsezko ikusten dut. Euskal Herriak berezko nortasunak dauzka eta bere etorkizun politikoa erabaki behar du.
|
|
Euskal Herriaren normalizazio politikoa, herri eskubideen aitortza, Espainiako estatuarekin lortutako une jakin bateko akordioa baino gehiago prozesu luze baten ondorioa gertatuko da; Espainiako estatua ez dagoelako
|
Euskal
Herriaren herri eskubideak aitortu eta bere estatu eredua aldatzeko prest. Ikuspegi teoriko batetik aitorpen sinbolikoak egin ditzake, baina praktikan Madrilek aitortzen duen nazio bakarra Espainia da.
|
|
Une honetan posible den marko berriak, ziurrenik, ez ditu gauzak egun batetik bestera aldatuko, baina Ezker Abertzalea sisteman barneratzea bideratuko du eta eguneroko herrigintzan aktibo bilakatzea. Nik ez dut uste orain eskuratu dezakegun marko berri batek gauzak egun batetik bestera konponduko dituenik, baina uste dut
|
Euskal
Herriaren herri eraikuntzan sinesten dugunon arteko herri ikuspegia bateragarriagoa eta lankidetza posibleago egingo duela. Une honetan euskal aberrigintzaren aldeko lanean eguneroko lan eraginkorra bigarren mailako geratzen ari da eztabaida teorikoetan dihardugun bitartean.
|
2006
|
|
|
Euskal
Herria herri txikia da. Nekazaritzarako leku gutxi izanik, beste jarduera batzuetara jo behar izan zuten bertakoek eta Europako kostaldeko beste herri askotan bezala garratzi handia izan zuten merkataritzak, arrantzak, burdin industriak eta egurraren esplotazioak.
|
2007
|
|
–Bai zera!
|
Euskal
Herria herri aurreratua da, eta herri aurreratuetan ondo egiten dituzte igogailuak eta ez dira nahi duten tokian gelditzen. Ez dute halako baimenik.
|
|
Kasu honetan ere, liburutegi digitalaren sormenerako ere, ezinbestekotzat jotzen dugu Liburutegi Nazionalaren beharra; erakunde horrek egin dituen funtzioak ezinbestekoak dira nazioarteko liburutegi digitalean
|
Euskal
Herria herri bezala ordezkatu ahal izateko. Oso herri txikia osatzen dugu, eta urteko 1.500 eta 2.000 liburu inguru argitaratzen bada ere, liburutegi digitalen antolamendua erakunde publiko baten mende izan litzateke.
|
2008
|
|
Beraz, antzinako nazio egiazkoen eta gezurrezko nazio asmatuen artean bereizketa ezartzen dute. Nire ustez, gure antzinatasuna aldarrikatzean, abiapuntuan dagoen bereizketa hori onartzen dugu, lehenik eta behin kritikatu beharrekoa; justu kontrakoa aldarrikatu behar genuke,
|
Euskal
Herria herri asmatua dela, eta hain zuzen ere asmatu dugulako existitzen dela.
|
|
Baita independentziazalea ere. Uste sendoa dut horixe dela bide bakarra
|
Euskal
Herriak herri gisan etorkizun ona izan dezan.
|
|
|
Euskal
Herria herri asmatua da; argudioa, erne egonez gero, hamaika tokitan aditzen ahal da, irratiko solasaldietan, mahai inguru politikoetan, iritzi artikuluetan. Espainia, berriz, ia ia lurra sortu zenetik existitu da, ez du asmatzailerik behar izan.
|
|
Hala ere, ez gaitezen oso gogorrak izan; gutixko leitzen dutelakoan nago (izan ere, ez baitute denborarik, egun osoan irrati batetik bertzera).
|
Euskal
Herria herri asmatua dela diote ez gutxik Espainian: jakin gabe izan bada ere, asmatu egin dutela erranen nuke nik.
|
|
–
|
Euskal
Herria herri asmatua da?. Hitzok ezagunak egingo zaizkio irakurle bati baino gehiagori.
|
|
Hasierara itzuliz, ongi iduritzen zait
|
Euskal
Herria herri asmatua delako proposamenari aurre egitea, are gehiago, esaldi horrekin Euskal Herria ez dagoenik aditzera eman nahi denean. Baina nik uste dut okerreko erantzuna eman dugula, eman dutela erantzuten saiatu direnek.
|
|
Nire iritziz,
|
Euskal
Herria herri asmatua delako esaldian bi zati ditugu, bata agerian, kukututa bigarrena. Agerian dagoena hor dugu, begien aitzinean, irakurri bertzerik ez dago; bigarrena atzemateko, ordea, istant batez pausatu eta hausnartu egin behar da.
|
|
Ariketa, izan ere, ez da alferrikakoa izanen, ezkutaturiko bigarren zati hori baita proposamen osoari indarra ematen diona, bereizketa erabakigarri bat ezarriz:
|
Euskal
Herria herri asmatua izatea (ustez den bezala) hain bekatu larria da, betidaniko nazioak ere badirelako munduan, inoiz asmatuak izan ez direnak (Espainia, urrunago joan beharrik gabe).
|
|
Altxaturiko zatia kontuan hartuta, horrela geldituko litzateke orain gure esalditxoa: ?
|
Euskal
Herria herri asmatua da [Espainia, ordea, betidanik existitu da]?. Argudio oso osoak bereizketa hori du euskarri:
|
|
Honezkero garbi egonen denez, gure arteko askok egin duten erantzunari buelta ematea da nik hemen proposatu nahi nukeena, alegia, ez dagoela
|
Euskal
Herria herri asmatua dela ukatu beharrik: alderantziz, aldarrikatu egin genukeela uste dut nik.
|
2009
|
|
Atzera begira jarrita, 50 urtean, besteak beste, Euskal Herria erregimen guztiei gailendu zaie, independentziaren alde borroka eginez herri hau bere askatasunera hurbiltzeko urrats sakonak eman ditugu eta herri hau eraikitzen, eta defendatzen jendarte sare zabala antolatua dago; baina
|
Euskal
Herria herri egiten duten zutabeak etengabe erasotuak dira Frantzia eta Espainiaren egiturengandik.
|
|
(HGB, 25).
|
Euskal
Herria herria da, euskararen jende xume langilea, ez izen ospetsuak: Okendo, Legazpi, Garai, Aiala, Xabier, Loiola (HGB, 35).
|
|
Euskal Herriak, globalizazio eta uniformizazio testuinguru zail honetan, nazio gisa biziraun eta garatzeko ahalmen politiko, instituzional, ekonomiko eta kultural askirik ez du.
|
Euskal
Herria herri bizia eta gogotsua izanik ere, bere buruaren jabe izateko eta nahi duen gisan egituratzeko ahalmenik ez du oraino. Eta ahalmen horri ateak ixtea da estatuen xede nagusietako bat.
|
|
Halaber, erbestean bizi izan ziren euskal herritarrak gogoan izan ditu Ibarretxek: Haien ahaleginari esker da gaur
|
Euskal
Herria herri handiagoa.
|
|
Ipar
|
Euskal
Herrian herriko etxeak dira elizen jabe, eta, beraz, organoenak ere; azken aldian organoaren ondarearen alde egiten ari dira.
|
|
Neurri hori, estatu ituna? dela uste du, eta bere helburua dela?
|
Euskal
Herria herri burujabe gisa garatu dadin saihestea?.
|
|
XXI. mendean
|
Euskal
Herriak herri ukatua izaten jarraitzen du. Hori erakusten digu, gure baliabide ekonomikoen gaineko hainbat erabaki hartu ezinak, euskararen ofizialtasun erreal baten gabeziak edo Hezkuntza Sistema Propio bat antolatzeko debekuak, besteak beste.
|
|
Garai hartan irtenbide bat bilatzeko proposatu zen, baina nik alderdi barruan askotan esan dut burujabetzaren aldeko legeak artikulu bakarra lukeela:
|
Euskal
Herria herri burujabea da. Eta kito.
|
|
Historia maite dut.
|
Euskal
Herria herri anitzek osatzen dute. Eta herri horiek askotarikoak dira.
|
|
Proiektu horren edukiak gaur egunerako ere balio du, eta Aralarrek bere hutsuneak eta puntu ahulak nabarmendu zituen arren, etorkizunera begira abiapuntu bezala balio dezake. Izan ere, edozein konponbidek edo etorkizunerako proiektuk
|
Euskal
Herria herri bezala aitortu du, eta herri horrek bere etorkizuna demokratikoki erabakitzeko eskubidea daukala jaso du. Eta Estatuak Euskal Herriak hautestontzietan hartutako erabakia onartu duela ere jaso du.
|
|
aipatu zituela, baina ez Euskal Herria. Estatutuan
|
Euskal
Herriari herri izaera aitortzen zaion arren, euskal herritarrei nazio bat osatzeko eskubidea, ukatzen, zaiela salatu zuen Egibarrek.
|
|
nola bizi den da gakoa: izan ere,
|
Euskal
Herrian herri eta baserri giroko klase popularrenei erabat lotua zegoen, erabilerari dagokionez, erresistentzia faktore bat zen euskara, are gehiago lehen euskal nazionalismoak, joera ideologiko tradizionalistatik eta karlistatik edanik, bultzatu zuen hizkuntzaren politizazioarekin.
|
2010
|
|
Udalbiltzako auzipetuok oso gustura gaude, babes handia jasotzen ari garelako
|
Euskal
Herrian herriz herri eta baita nazioartean ere. Ekimen asko egin da:
|
|
Estatutu honetan finkatu den erregimen autonomikoaren onarpenak ez du esan nahi,
|
Euskal
Herriari herri gisa historian barrena dagozkiokeen eskubideei uko egiten zaienik, ordenamendu juridikoak erabakitzen duenaren arabera gaurkotu daitezkeelarik.
|
|
" Horixe da abertzaleen egitasmoak egin dezakeen ekarpen nagusia. (...)
|
Euskal
Herria herri txikia da etsipena eta immobilismoa albo batera utzi behar dituena. Dinamismoa, bizitasuna, ilusioa eta prestakuntza, horiek dira gure garapenerako giltzarriak.
|
|
Gernikako Estatutuaren xedapen gehigarria: " Estatutu honetan finkatu den erregimenen onarpenak ez du esan nahi,
|
Euskal
Herriari herri gisa historian barrena dagozkiokeen eskubideei uko egiten zaienik, ordenamendu juridikoan erabakitzen denaren arabera gaurkotu daitezkeelarik".
|
|
Udalbiltza
|
Euskal
Herria herri bat dela eta, beraz, herri bezala antolatuz joan behar dela uste duten zinegotziek sortu zuten. Milaka zinegotzi prestatu ziren eginkizun hori gauzatzeko.
|
2011
|
|
EAJk ezin izango du orain arte egin duen kudeaketari eutsi: batetik, PPk gehiengo osoa eskuratu duelako (beraz, EAJren diputatuen balioa askoz gutxiago izango da), eta, bestetik, ondoan, parez pare (bi diputatu gehiagorekin), Amaiur izango duelako,
|
Euskal
Herriaren herri eskubideak aldarrikatzen eta Estatuari joko arau berriak proposatzen.Abertzaleen artean, indarrak biltzeko aukerak zabalduko dira, orain arte eman ez diren aukera berriak. Espainiako Kongresuan abertzaleen pisuak matematikoki ez du eragin handirik izango, baina Euskal Herritik begiratuta bai, balio sinbolikoa duelako.Garai berri honetan, iraganeko salbuespeneko legeekin osatutako instituzioak. Eusko Legebiltzarra eta Jaurlaritza?
|
|
Horrez gain, ETAk esan du bortitza dela
|
Euskal
Herria herri egiten gaituen zutoinetan pairatzen ari den erasoa: euskararen aurka, hezkuntza eredu arrotzaren inposizioa, esparru sozioekonomikoetan eta langileen eskubideen murriztapenak, Espainia eta Frantziako ikurren inposizioa edota eskubide zibil eta politikoen urraketak.
|
|
ETAko presoak Euskal Herrira hurbiltzea eta ondoren aske uztea eskatu du Otegik gutunean. Era berean, PSOEk eta PPk
|
Euskal
Herria herri gisa onartu behar dutela esan du Batasunako buruzagi ohiak.
|
|
Gatazka gainditzeko oinarriak
|
Euskal
Herriak herri gisa dituen eskubideak eta gizartearen eskubide zibil eta politiko, indibidual zein kolektiboak, onartzea direla azaldu du hautagaiak.
|
|
Adolfo Larrañaga zuzendariak artikulu bat idatzi zuen lehen orrialdean eta zutabe bakarrean. Bertan, «Errepublikaren etorrera» onartzeaz gain, euskal herritarrekiko errespetua eskatu zion erregimenari, berez eta «antzinatik»
|
Euskal
Herria herri errepublikano eta demokrata zela adierazita. Hona hemen «Gure jarrera» (Nuestra posición) artikuluaren hasierako paragrafoa eta amaiera:
|
2012
|
|
Baina konturatu nintzen aldrebes igeri egitea zela.
|
Euskal
Herrian herri gehienetan jendea ezizenagaz ezagutzen da.
|
|
Urte askotan egon diren muga fisiko eta mentalak gainditu behar ditugu etaegindako bideaz baliaturik euskal kohesioaren aldeko barne eta kanpo dinamikabat martxan jarri, batik bat gure indar eta baliabideetan oinarrituta. Prozesu horrenbidez bilatuko litzateke euskal herritarrek zilegitzat jotzea Euskal Herri osoan agintepartekatu baten beharra (berezko euskal aginteen aldeko zilegitasun soziala etademokratikoa dei geniezaioke lehen helburu horri) eta gainera euskal herritarrenarteko kohesioa indartzen joateko tresna politiko eta juridikoak eskuratzen joatea.Azkenik, kanpora begira ere,
|
Euskal
Herria herri gisa existitzen dela eta bereziturikbiziraun nahi dugula adierazteko baliabideak eskaini lirateke.
|
|
Demografiari dagokionez,
|
Euskal
Herria herri zaharra eta gero eta gehiagozahartzen ari den herria da. Euskal Herria Europako eskualdeen artean zaharkituenetako bat da; 65 urtetik gorako biztanle zaharrenen haztapen neurria, hala ere, Europako batez bestekoaren antzekoa da.
|
|
Momentu oro hautatzea eskatzen dio existentzialismoak banakoari.Norbanakoak, bizitzaren gain, gizartearen gain, munduaren gain... hartzen duenerabaki bakoitzean berak nahi duen gizartea eratzen ari da. Ez dago esan beharrikideia honek izango zuen garrantzia
|
Euskal
Herriak herri gisa zuen egoerarizegokionez. Hautatu egin behar da.
|
|
Bertan, lantaldearen bozeramaile lanak egin dituen Xabier Zubizarreta arrasatearrak adierazi du
|
Euskal
Herria herri zaharra eta herri ukatua dela eta gaineratu du euskaldunok ez dugula gure historia idazteko aukerarik izan. Esan du era berean, 500 urtek ez dituztela ez oroimena eta ez aske izateko borondatea ezabatu, eta Euskal Herriarentzat datozen garai berriekin bat egin gura dutela.
|
2013
|
|
Aurreko adibideek erakusten duten moduan, Euskal Herrian zehar itsas ondarearen milaka adibide aurki baidaitezke ere, oro har
|
Euskal
Herria herri baserritarra bezala definitu izan da, eta itsastar ikuspegia alde batera utzi da. Xabier Alberdik hala uste du:
|
|
Xabier Alberdik hala uste du: "
|
Euskal
Herria herri itsastarra ere bada, eta arlo horretan euskaldunek lorpen garrantzitsuak izan dituzte, gainera. Herri batean kontakizuna sortzen denean, kontuan hartu behar da nork sortzen duen.
|
|
Horregatik, euskaldunok gure itsas ondarearen garrantzia aitortzeko lanketa sakona egin behar dugu. Gure ondareari guk geuk dagokion balioa ematen diogunean, lortuko dugu gainontzekoek
|
Euskal
Herria herri bezala prestigiatzea. Horretarako garrantzitsua da gure ondarea ezagutzea", azaldu zuen Alberdik.
|
|
Nik beti gogoan dut 17 urterekin zer behar nuen euskara ondo egiteko. Nahiz eta
|
Euskal
Herria herri txikia den, euskarak mundura zabaltzen gaitu, harreman pertsonalak asko sakontzen ditu. Bizitzeko era bat da euskara, gurea.
|
2014
|
|
|
Euskal
Herria herri mendizalea denik ezin uka daiteke. Eguraldi onarekin batera, ikusi besterik ez dago, igande goizetan nola betetzen diren mendiak jendez.
|
|
|
Euskal
Herrian herri musikaren inguruko hainbat lan egin dira, eta gehienetanimajinario kolektiboaz jardun dute (Amezaga, 1995; Larrinaga, 2014). Euskalkulturan ere oraintsu lotu zaio herri musika aztertzeari, eta musikaren ingurukosaiakerak eta ekarpenak ugaritu egin dira XXI. mendearen hasiera honetan.
|
|
Egungo egoera ekonomikoa salatzeaz gain, erabakitzeko eskubidearen aldeko aldarrikapena ere egin dute. Zehazki, langileek eredu ekonomikoa zein
|
Euskal
Herriak herri bezala erabakitzeko izan behar lukeen eskubidea aldarrikatu dute. Hain zuzen, Langileok erabaki, Euskal Herriak erabaki dezan izan da aukeratutako leloa.
|
|
Testuingurua, noski, asko aldatu da, baina oinarri oinarrizko arazoak bere horretan dirau, hots,
|
Euskal
Herriak herri ukatua izaten jarraitzen duela, alde bakarretik abiarazi nahi diren ekimenak, hurrenez hurren, kriminalizatuz. Eta oraindik ere elizgizon eta katoliko anitz orduko pentsamolde eta jokamoldeetan dabiltza.
|
2015
|
|
Nik ez nuke inolako arazorik izango gure alegiazko estatu horri Nafarroa edo Euskal Herria deitzeko.
|
Euskal
Herria herria da, fondoa, eta Nafarroa Euskal Herriaren historia luzearen erdian, une jakin batean, sortu zen estatua. Ezin da Nafarroaz hitz egin XI. mendeaz baino lehenago.
|
|
|
Euskal
Herria herrietatik eraikiko da, eraikitzen ari da. Zeregin horretan, denok dugu zer esan, zer egin.
|
|
• Errenteriako zinegotzia akabatu izanaren arrazoia agertu zuen: " PSOEren kudeakuntza garaian bezalaxe, orain PPko ordezkari politiko guztiak zintzurreraino sartuta daude
|
Euskal
Herria herri gisa xehatzeko gerlan".
|
|
Hautetsiak dena gogoeta, laster jakin arazi behar alabainan zer dioten prefetak egin eskaintza hortaz, mintzo gira bixtan da Ipar
|
Euskal
Herriarentzat herri elkargo bakar baten xutik ezartzeaz... Gisa hortan, Iparraldeak baluke legezko ezagupen bat.
|
2016
|
|
Hala, ezin genuen harremanik izan erakundeekin, eta ezin genion laguntzarik eskatu inori.
|
Euskal
Herrian herri mugimenduek beti egin dutena egin genuen: bazkariak eta jaialdiak antolatu, txapak, eranskailuak eta bonuak saldu... denetarik egin genuen.
|
|
Berantago denboran, Larzabalek deiadar izanen diren antzerkiak idatziko ditu,
|
Euskal
Herria herri gisaren borrokatzearen beharra aldarrikatuko du. Baina lehenagotik nortasunaren goraipatzen eta deitzen ari zen.
|
|
Ipar
|
Euskal
Herrian herrietako antzeztaldeak apaizari lotuak ziren, noski, baina hedatze zabal bat lortua zuten gerla aitzinetik, eta horren ondorioz hemen aipatuko ditugun gogoetak eta helburuak antzerki munduan murgilduak zirenen kezkak ziren. Gaur egun teorizatuak izan diren galderak azaltzen ditugu.
|
|
Garai hau ez da askotan gogora ekartzen den garaia, gehienetan ezabatua gelditzen zaigu. Baina hor ere
|
Euskal
Herria herri gisa beste uneetan bizi izan denaren nolabaiteko froga ekarri nahi du, bederen biziarazi hala.
|
|
Gure herriko langileek eta beste kapa guztiek daramaten borroka
|
Euskal
Herria herri askatua eta Sozialista izan dadin zuzenduta dago, hasi zen irakurtzen. Panfletoari, eskritorioan etzan gabe, bere aurrean eta bi eskuekin eusten zion.
|
|
Ez da haatik arrainik ikusi guk dakigunaz segurik. Aldiz gehiengo handia agertu da Ipar
|
Euskal
Herriarentzat herri elkargo bakar bat izaitearen alde. Funtsean, Peiuko Duhart auzapeza aldi bat baino gehiago alde agertua zen aski deplauki eta azkenik LemaEgunean.
|
|
Bozak: Ganden ortziralean 23 hautetsik denek baia bozkatu dute Ipar
|
Euskal
Herrian herri elkargo bakar baten alde izaitea. Orai ikusi behar bertze herrietan nola bozkatua izanen den, gehienek baia ematen balinbadute, orduan segurazki eginen da, gero ikusi behar ea hobeki izanen garen.
|
2017
|
|
Ez dugu inolako inposaketarik onartuko, gure eskubideak defendatuko ditugu eta horretarako hezkuntza eredu duina eraiki. Azterketa arrotzez, oztopoz betetzen digute bidea baina
|
Euskal
Herriak herritik eta herriarentzat behar duen hezkuntza eredu propioa egunez egun irudikatzen dugu eta etorkizuneko Euskal Eskola Nazionala urratsez urrats borrokatu. Ikasle Abertzaleok, LOMCE zein Heziberri bezalako inposaketen aurrean subjektu desobediente gisa azaltzen gara.
|
|
2013 urtean hasi zen Gure Esku Dago mugimendua, Irungo Ficoban eginiko aurkezpen xume batekin.
|
Euskal
Herria herri bat dela esan genuen, eta erabakitzeko eskubidea euskal herritarrei dagokiela. Urtebete beranduago, 2014ko ekainaren 8an, 150.000 lagunetik gora ziren erabakitze eskubidearen alde agertu zirenak, Durangotik Iruñera egin zuten giza katean.
|
2018
|
|
Bartzelonatik espresuki joan zen ekitaldi hartara. Kontatu zuen nola gelditu zen harriturik, duela 45 urte Ipar
|
Euskal
Herrian herriz herri zebilela, herri bakoitzean hilen oroitarri bat ikusi zuenean, gerlan hil zirenen izenak han zizelkaturik.
|
|
Labur esanda, 2017an egindakoarekin euskal lankidetzaren sarea ez da trinkoagoa, euskal populuak ez du espazio komun sendoagorik.Madrilgo eta bertako instituzioak lideratzen dituzten indar soziopolitikoek iraila bitarteko bidea kidetasun giroan egin zuten, elkarrekin adostutako aurrekontuen kudeaketak adostasun handiagoak ekar zitzan (2018ko aurrekontuak eta Kontzertu zein Konbenioa eguneratzeko prozesua, kupo delakoa negoziatzearekin batera). Eltzeko babak bermatu beharrak eragindako giroak, ordea, zama astun baten moduan geldiarazi egin zituen aurreko urteetan nazio garapeneko bidean jarri gaituzten lankidetza urrats formalak,
|
Euskal
Herriaren herri izaera aitortu edo sendotzera zetozenak eta, atzeraezinak ez izan arren, nazio garapeneko urrats sozialei bermea ematen zietenak.Dena dela, sorpresarik handiena urtearen azken hilabeteek ekarri zuten, besteak beste, Kataluniako erreferendumaren erabakia bete ez zedin estatuak hartutako jarrerarekin. Euskal Herritarroi ez gaituzte harritu Espainiako Erresumaren doilorkeriak eta kirtenkeriak bere pribilegioei eusteko orduan.
|
|
Baina aitor dezagun, kulturgintzak eta euskalgintzak, oro har, hamarkadak daramatza konpromiso horretan gainerako sektoreen zain eta 2017an ere bakardadean egin behar izan du aurrera... Oraindik ere zirraraz gogoratzen ditugu Kukai dantzakoak Madrilen, Jon Maia Sein dantzaria buru, besoa jasota, bizirik dagoen herri garela aldarrikatzen (Pako Letamendiaren lekuan hartuta, ukazioaren ahoan, bada zerbait, belaunaldi berrientzat). Eusko Ikaskuntzak ere aurrera egin du 2018an burutuko duen XVIII. Kongresuaren antolaketari begira ekarpenak biltzen. Zinez aro aldaketa bizi dugun aldetik, Kongresu horrek berebiziko egitekoa izango du XXI. mendeko Euskal Herriari gogoeta zein herrigintzarako plaza komuna eta bisioa eskaintzen herri honetako sektore aktibo desberdinei.Horrela bada, 2017 urtean nork berean jarraitu badu ere (hori ere bada zerbait),
|
Euskal
Herria herri dela aitortzeko portaerek ez dute kulturgintza eta euskalgintzaren eremua gainditu ekimen zehatzetan ez bada (EITB taldean euskal geografiaren luze zabala aintzat hartzen duten albisteak maizago agertu dira...). Hutsune larriena eragile sozioekonomikoen arteko lankidetzan egon da, ordea. Goitik beherako lankidetza politikak hutsaren hurrena izan dira eta behetik gorako ekimen berririk ez da nabarmendu.
|
|
|
Euskal
Herria herri batu bat zelako kontzientzia errotu zen hamarkada hartan. Ordukoak ziren" Iparralde" eta" Hegoalde" izenak:
|
|
Autodeterminazio eskubidea herri kolonizatuek dute; eta horixe bera aitortzen dute Espainiaren eta Frantziaren batasunaren aldekoek ere, azpimarratuz" hemen" herri demokratiko batean bizi garela (eta ez garela herri kolonizatu bat).
|
Euskal
Herria herri kolonizatua dela ukatzea da modu bat ukatzeko herri honek autodeterminazio eskubidea daukala. Horrexegatik, Espainiari eta Frantziari interesatzen zaie ez kontatzea Euskal Herriaren zinezko historia.
|
2019
|
|
Marka eta produktuaren arteko harremanak branding eta marketin literaturaren orri asko jantzi ditu azken urteotan. Imanolen ustez, Euskal Herria marka eraikitzeko herri bat badela onartu behar da eta, aldi berean,
|
Euskal
Herria herri moduan garatzeko herri marka hori lantzea ezinbestekoa da. Ideia honetatik abiatuta, Euskal Herriaren definizio operatibo baten premiaren defentsa sutsua egiten du egileak:
|
|
Talde honetako egileek fikzioa erabiltzen dute hiri edo herri generikoa sortzeko, garai eta lurralde jakin bateko herri guztiak irudikatzen dituena, eta aldi berean, bat bera ere ez. Bernardo Atxagaren Obaba dugu adibide argi eta gertukoena, landa eremuko
|
Euskal
Herria herri bakar batean bilduz, Asteasu izan zitekeena, baina baita Lesaka ere, Idiazabal, Urdax eta Oñati. Era berean, 20ko hamarkadan jada William Faulknerrek eraikia zuen Yoknapatawpha, kotoia jasotzen zuten esklaboez marrazturiko Estatu Batuak islatzen dituena.
|
|
“Nafarroa hegoaldea du ardatz eta euskara ofiziala ez den zonaldean eragin nahi du, eremu horretakoak propio diren elikagaiei Euskal Herrian bidea emanaz, euskaratik, euskararako eta euskaraz”, Errigoraren esanetan. Dagoeneko guztiz errotua dagoen egitasmoa dugu,
|
Euskal
Herrian herriz herri auzolanean aurrera eramaten dena. Eta lorpenak aipatzeko modukoak dira.
|
2020
|
|
1976an Espainiako soldaduek Mendebaldeko Sahara uztearekin batera alboratu zen deskolonizazio prozesurako Espainiak zuen ardura ere. Ordutik 1991ra arte iraun zuen Maroko eta Fronte Polisarioaren arteko gerrak, eta orduan indartu zen
|
Euskal
Herrian herri honekiko elkartasuna. Garai hartan hasi ziren Nikaraguako iraultza sandinistaren aldeko ekimenak ere.
|
|
Ardo pobrea da, ardo nahi lukeena, baina beste ardoen artean ardo ez dena, baina ardo dena halaz ere.
|
Euskal
Herria Herri da Baskongadas barruan, arima delako, kontzientzia delako, samin delako, urduritasun eraman ezina delako. Euskal Herriak ez du bozkariorik ematen:
|
|
Gainontzean, COVID krisiak mundu mailako espezializazioaren arriskuak mahai gaineratu ditu, bereziki Mendebaldeko herrialdeetan, eta ikuskizun da Europak ze gaitasun eta adore izango dituen eskualde mailako jarduera produktibo eta ekonomiko singularra aurrera eramateko.
|
Euskal
Herrian herri erakunde, enpresa eta klusterren arteko lankidetzak arakatu du nola dibertsifikatu hornidura kateak. Tokiko gaitasunei dagokionez, berriz, sektore publikoaren rola aktibatzen jarraitzearekin batera, gurea bezalako ekonomia ireki, lehiakor eta txikietan, tamaina garrantzitsua da, eta eskalako ekonomiak masa kritikoa eskatzen du, lurraldean hornidurako jarduera berria sortzeko; erronka ikaragarria da aurretik duguna.
|
|
|
Euskal
Herria herri txikia da populazioaren tamainari dagokionez, eta are txikiagoa azaleran. Beraz, jende dentsitate handia eta ingurumen baliabide gutxi ditugu oso, eta horiek ardura osoz zaintzea derrigorrezkoa da.
|
2021
|
|
Iparra Hegoa elkarteak 25 urte gertakariak antolatzen dituela, aurten pentsatu du zurezko kutxa baten bidez,
|
Euskal
Herrian herriz herri ibiltzea. Herri batera heltzen delarik, bakoitzak nahi duen ametsa, aldarrikapena edo (ta) mezua sartzen du.
|
|
Hilabete berezia ohi da agorrila,
|
Euskal
Herrian herriko bestek eta bakantzek baldintzatua. Diasporatik so, San Ignazio egunak San Inazio, Iñaki Deuna... izenez ere ezagutua markatzen dio hastapena, aurten iragan ebiakoitz uztailaren 31, San Ignazio eta igandean agorrilaren 1a egin diren hamaika ekitaldi, meza, besta eta sare sozialetako agerpen tarteko.
|
|
Azken denbora hauetan entzuten da, Inseek agertu zenbakietan oinarrituz, Ipar
|
Euskal
Herrian herrietako populazioaren kopurua emendatzera doala. Duela oraino ez hain aspaldi 300.000 biztanle inguru ginen, azken urte hauetan emendatzera joan dena, gaur egun kasik 313.000ko bat girelarik.
|
|
Zalbidek azaltzen du foruen galerarekin, industrializazio prozesuarekin eta erdal immigrazio masiboekin euskal mundu aurremodernoaren galera atzeraezin bihurtu zela belaunaldi horretako gehiengo batentzat, eta biziraupenerako egokitzapena hobetsi zuela estrategia gisa: "[...] euskal gizartea bere lehengo izate hartara berriro eramaterik ez zegoenez,
|
Euskal
Herriak herri gisa bizirik jarraitzea nahi bazen aro berriari ongi egokituko litzaizkiokeen oinarri eta lokarri etnokultural eguneratuak asmatu eta ezarri beharrak zeudekeen" (1988: 397).
|
|
Dena dela, Sergyk leporatzen zidan gehiegikeriarik handiena ez da hori, hori beharbada samurrena da, eta bere iritziz pianoa gaur egun jotzen dudan bezain ondo jotzera gehien lagundu behar izan nauena. Sergyk gaur egun
|
Euskal
Herria herri guztiz arrotza eta gauza askotan gaitzesgarria begitantzen zaidala uste du. Ez du ulertzen, bertan jaioa naizelako ez ezik, azken finean ezusteko hutsa, gure Londreseko etxean nahiz beste leku askotan ere Euskal Herria beti gogoan baitut uste eta nahi baino gehiagotan, janari, ohitura edota euskal senari buruz egin ohi ditudan aipuetan, eta zer esanik ez, euskal kanta bat ahoan xurxulaka dudala harrapatzen nauenean, edota doi doi ezkutuan euskal musikagileren baten partitura bat, Guridi edota Aita Donostiarena kasuko, pianoa jotzen dudanean.
|
|
Euskal kulturak garrantzi handia du, eta horretan sartzen dira amateurrak eta profesionalak. Ikusiz egungo egoera, dugu pentsatu bakoitzak badugula zerbait egiteko; bakoitzak garraiatzen dugu euskal kultura hizkuntzaren bidez, kantuaren bidez, dantzaren bidez, margoaren bidez...
|
Euskal
Herrian herri kultura hori biziki azkarra dugu: herrietan jendeak parte hartzen du, ez da bakarrik ikusle; Ipar Euskal Herrian bada ohidura hori.
|
|
Eta horrek asko pozten nau. Klixe askoz hitz egiten da baina nik uste
|
Euskal
Herria herri dantzaria izan dela eta dela orain ere. Gizakiak komunikatzeko eta sozializatzeko mugitu egiten gara eta dantzan egiten dugu.
|
|
|
Euskal
Herria herri dantzaria bada, orduan, badakigu nor garen. Horrelako baieztapenik egin genezake?
|
|
|
Euskal
Herria herri dantzaria izan da eta da
|
|
" Gertakizun ororen atzetik, beti, historia edo zergati bat dago, eta gurean ere halatsu da.
|
Euskal
Herria herri pobrea izan da betidanik, baliabide natural handirik gabea, menditsua, euritsua eta, oro har, baserriaren produkzio ahalmenera mugatua. Baina argi dago eta ezaguna da herrialde bakoitzak bere inguruneak ematen dizkion baliabideak menperatzen ikasten duela eta horretan espezializatzen dela; espezializazio horren arabera garatzen dituela bere gaitasunak, alegia.
|