|
2000
|
|
|
2 taulan are nabarmenago bihurtzen dira egunkari abertzale eta ez abertzaleenarteko aldeak. Lehenengoek Euskal Herri osoari dagozkion gai eta gertaera ugaritratatzen dituzte (esaterako, EUSKALDUNON EGUNKARIAren albisteen %37 mailahorretakoak dira); bigarrenek, ordea, ia ez dute
|
Euskal
Herriaren osotasuna islatzenduten albisterik eskaintzen (gehiena, DIARIO VASCOk: % 7).
|
|
|
Lehen bietan, jakina, ezdira herri eta hiriburuetako albisteak nagusitzen, ez eta probintziakoak ere. Bainahonek ez du esan nahi
|
Euskal
Herriaren osotasuna islatzen dutenik, probintziareneta Euskal Herriaren arteko mailan geratzen baitira (gehienbat, geroago ikusikodugunez, Euskal Autonomia Erkidegoan eta, zenbait kasutan, Hegoaldeko EuskalHerrian). Bestalde, SUD OUEST herrien mailako informazioan fokatzen da, etahiriburuaz harantzagoko albisteak oso urriak dira bertan2.
|
|
|
a) Euskal Herria, osorik, egitate geografiko eta linguistiko gisa agertzen daegunkari ia guztietan, agertzen denean noski (ez baitugu ahaztu beharegunkari batzuetan
|
Euskal
Herria osotasun gisa oso gutxitan agertzen dela):
|
|
|
Baina ez alderdi eta talde horienpolitika bakarrik: ituna sinatu ez zutenek ere, aurka joan arren,
|
Euskal
Herriaren osotasunari egin izan diote erreferentzia sarritan (esaterako, Frantziako Barne MinistroakEuskal Departamenduaren aurkako jarrera Hegoaldeko politikagintzarekin lotuduenean). Lizarra Garaziko itunetik abiatutako paradigma politiko berriak datuak bildugenituen garaian (1999ko udaberrian hain zuzen) eragindako irudia, koiunturalegia oteden galdetuko dute askok (hots, hau ote den egunkariek islatzen duten benetako irudia, ala une jakin batean gertatutakoa).
|
|
|
Hots, jakin nahi duguna hauxeda: zeri buruz mintzatzean islatzen digute egunkariek
|
Euskal
Herriaren osotasuna. Edo zein izaera du Euskal Autonomia Erkidegoak. Edo, zein gaik eragiten duHegoaldea unitate esanguratsutzat hartzea?
|
|
|
euskara, eguraldia/ trafikoa eta, neurri txikiagoan, politikaren inguruan.Beraz, egunkarientzat Euskal Herria, osotasun bezala ulerturik, ezer baino lehenagoegitate linguistikoa da, bai eta geografikoa eta, neurri apalago batean, egitate politikoaere. Azken ikuspegi honek(
|
Euskal
Herria osotasun politiko gisa) hartzen duen pisuak, dena den, erabat banatzen ditu egunkari abertzaleak eta erregionalistak. Beraz, aurrerago helduko diogu auzi horri.
|
|
|
Bestalde, Lizarra Garaziko itunaren ondorioz,
|
Euskal
Herria osotasun politikogisa harturik, egunkariek hedatzen duten irudia koiunturala ala zerbait iraunkorragoaizango ote den erantzuterik ez daukagu. Izan ere, neurri handi batean hori itun hartatikaurrera abiatutako prozesuaren bilakaerak berak erabakiko baitu.
|
|
|
Gauza bera gertatzen da kirol gaietan: egunkari erregionalistentzat eta DEIArentzat herrialdetasuna bultzatzeko aukera da bereziki, beste bi egunkari abertzaleetanoreka handiagoa dagoelarik, eta baita
|
Euskal
Herriaren osotasuna azpimarratzeko joeraere.
|
|
|
Azkenik, euskararen inguruko albisteak berriro ere agertzen dira
|
Euskal
Herriaren osotasunaren euskarri gisa.
|
|
2003
|
|
|
Euskararen zabalkundearen inguruan ari ziren elkarteak ditugu; baina, hutsune narbarmenak egon ziren104 Bertan adostutako puntuen arabera,. Etxepare, euskal kultur erakundea, n parte hartzeko oinarrizko puntuak honako hauek ziren: Euskal Herriko hizkuntza nazionala euskara dela onartzea eta
|
Euskal
Herria osotasun moduan hartzea, Bidasoaz bestaldeko lurraldeak barne. Euskarak administrazioan, irakaskuntzan eta komunikabideetan izan beharreko toki garrantzitsua defendatuko zuen Biltzarrak.
|
|
2004
|
|
|
–Ikastolak urratu, landu, erein eta jorratu du hezkuntza proiektu berri bat: herri ohitura eta usadio galduak berreskuratu, euskara hizkuntza nagusitzat garatu, eleaniztasunaren kontzepzioa plazaratu,
|
Euskal
Herriaren osotasun territoriala defendatu, euskal historia eta geografia aurkeztu, euskal nazioaren proiektu eta sinbologia eragin, kantagintza, literatura, bertsogintza, pilota... unibertso euskaldun ustekoa eskolaratu?. 457
|
|
2006
|
|
|
Mapa hau ere beste antzeko mapa historiko batzuekin konparatuko dugu antzekotasunak eta desberdintasunak ikusi ahal izateko. Daudenek ez dute
|
Euskal
Herria osotasunean hartzen, baina zatika irudi orokor bat eskain diezagukete (gure maparen iturritzat ere erabili baitira kasuren batean edo bestean).
|
|
|
Egia da, Ttipi ttapak Nafarroan hartzen duen eskualdean ikasle gehienak ereduan ari direla, eta, gainera, inguru euskaldun batean bizi direla. Baina
|
Euskal
Herriari osotasunean begiratuz gero, egoera ez da horrelakoa. Sinadura bilketa kanpainaren sustatzaileen erranetan, «ikasleen %21ek gaztelaniaz edo frantsesez hartzen ditu eskolak, euskarazko irakasgai bakar bat ere gabe.
|
|
|
Gipuzkoako historia nafarra.
|
Euskal
Herria osotasunetik. AGIRRE OIARTZABAL, Beñi.
|
|
2007
|
|
|
EITBren lana ere hor dago, bestemodu batean. Euskaraz pentsatutako, hausnartutako eta idatzitako hedabide horibaldin badugu gaur gaurkoz
|
Euskal
Herriaren osotasuna modurik zintzoenean islatzen duena, egin diezaiogun geure buruari ondorengo galdera: euskal nazioaren ikuspegi osoena eskaintzen digun egunkari hori non irakurtzen da gehien eta ohikoen?
|
|
|
Iparraldeko euskara salbatzeko estakuruarekin. Testu pornografikoak zirela aditu dut betidanik, baina agian,
|
Euskal
Herriaren osotasun eta gehiengo linguistikoari begira, ez da ezer Iparraldeko euskararen erreskatatzen saiatzea baino pornografikoagorik. Horren onartzera behartuak gara.
|
|
2009
|
|
|
Kontua ez zen hizkuntza politika egitea, hori erakundeei baitagokie, baizik eta, gogoetaren bidez Euskal Herriaren lurralde desberdinetan euskararen egoera aztertu eta, horren ondorioz, proposamenak egin, Euskal Herri osoan euskarak izan dezakeen estatusa hobe dadin?. Eginkizun zehatzei dagokionez, lehentasuna euskararen ofizialtasunaren alde egitea zela adierazi zuen Urrutiak, baina beste lanik ere bazela, hala nola lurraldez lurraldeko hizkuntza politiken artean zubi lana egitea eta hizkuntza eskubideen defentsa egitea, beti ere
|
Euskal
Herriaren osotasuna aintzat hartuta eta erakundeekin elkarlanean jokatuta. 2005 urtera arte izan zen Urrutia Sustapen batzordeburu, eta Andres Iñigok hartu du ardura geroztik.
|
|
|
Bai. Gauza gutxitan ematen da
|
Euskal
Herriaren osotasuna, guk nahi dugunetan bakarrik, nola legeak ez duen errazten. Guk 1987an elkartea sortu zenetik garbi geneukan elkartearen helburu nagusia zela bertsolaritzaren geroratzea Euskal Herri osoan, eta Txapelketa Nagusia horren isla da.
|
|
2010
|
|
|
E GIGUREN: ?
|
Euskal
Herria osotasunean zer den adierazten duen zati hori oso ondo idatzita zegoela uste dut. Azken batean, deskripzio bat zen, Euskal Herria nola antolatuta dagoen adierazteko?.
|
|
2013
|
|
|
Ibarretxeren garaian, aldiz, ez. Hor argi eta garbi bereizten zen
|
Euskal
Herria osotasunean, zatiketa barik. EH Bilduk berak onartu du hori, Lopezen aurreko sasoian zegoen mapa jartzeko eskatu duenean.
|
|
|
Euskal Herri osoaren lotura gisa aurkeztu zuen euskara, eta horrekin abertzaletasun izpi bat sendi zitekeen, Hego Euskal Herriko euskaldunen elkartasuna goraipatzearekin batera. Zerbitzari k ere, asmo horrekin berarekin,
|
Euskal
Herriaren osotasuna aipatzen zuen noizbehinka. Behin «zazpiak bat» kontzeptuaz aritu zen, Hego Euskal Herrikoek ematen zuten sostengua eskertzeko:
|
|
2014
|
|
|
Euskal Herria ahal den neurrian baturik azaltzea ahalbidetzeko ahaleginak egiten dira ETBko Gaur Egun gaueko albistegietan Juan Jose Ibarretxe, EAJko politikaria, Euskal Autonomia Erkidegoko lehendakaria zen agintaldi politikoan. Tratamendu informatibo hori
|
Euskal
Herria osotasunean edo zatika aurkezteko eta izendatzeko moduetan sumatzen da. Informazio unitateetan ikus entzuleei hedatzen zaizkien irudietan zein Euskal Herriari buruzko ahozko aipamenetan hautematen da hori:
|
|
2015
|
|
|
Euskara erabiltzea, beraz,
|
Euskal
Herriaren osotasunean, nahi baino nekezagoa dela esan dezakegu. Honela, euskaraz dakiela dakigun lagunarekin hala jarduten gara lasai asko batzuetan, ingurune euskaldunetan ere askorik pentsatu gabe egiten dugu geurean, eremu ez hain euskaldun batean baldin bagaude, aldiz, bi aldiz pentsatuko dugu, agian, hizketan hasi aurretik (geure barne gogoeta hasiaz):
|
|
|
Euskara goraipatu egin zuen, baina ez zuen premia berrietarako gaitzeko eta egokitzeko urrats garbirik egin. Hego Euskal Herrian, dena dela, bera izan zen, XVI XVII. mende bietan barrena,
|
Euskal
Herriaren osotasuna, eta euskaldunek batak besteari ulertzeko zailtasuna aipatu zituen bakarra. –Arte?
|
|
|
Larramendik bezala, Iparraldekoekin ez zuen arreta eta begirune handiegirik izan ortografia kontuetan. Gehiegi begiratu zion Hego Euskal Herriari, eta gutxiegi
|
Euskal
Herriaren osotasunari. Esate baterako, h a erabat baztertu zuen, eta hona hemen arrazoia (Kardaberaz 1761:
|
|
|
Gaur egun zeharo zentzugabea da lapurtarraren gainean eraikitzea hizkuntzaren batasuna. Jakina, Lapurdiko literatura zaharra beti izan da gogoan, eta beti hartu da kontuan Ipar
|
Euskal
Herriaren osotasuna, baina, zenbait aukera egiteko orduan, begi bistakoa da zaindu beharreko norabidea.
|
|
|
Dena dela, irizpide zenbait eduki behar lirateke gogoan: a) txokokeriak eta bitxikeriak baztertzea, b) frantsesaren eraginari muga jartzea, eta c) euskararen eta
|
Euskal
Herriaren osotasunari arreta handiagoz begiratzea. Eta egiari zor, maizegi egiten da huts hiru irizpide horietan.
|
|
|
Bizkai aldean, beraz, nolabaiteko etena gertatu zen XIX. mendeaz gero ibilitako bidean: gainerako euskaldunengandik aldenduta eta euren herrialdeari eta euren euskalkiari begira itsu itsuan jardun ondoren, euskararen eta
|
Euskal
Herriaren osotasuna kontuan hartzen hasi zen bertako jende multzo bat. Euzkadi aldizkarian agertutako erantzunetatik Ikabalzetarena eta Belaustegigoitiarena dira ikuspegi horretakoak.
|
|
|
Asko dira hori ulertzeko arrazoiak. Alde batetik, jendearen baitan ez zegoen behar bezain argi euskararen eta
|
Euskal
Herriaren osotasuna; nork bere herrialdea eta, gehienean ere, Pirinioak bitarteko alderdia zeukan ikusmiran.
|
|
|
Jakina, salbuespenak ere izan ziren eta, XIX. mendearen hasieran Mogel bezala, XX.enean ere agertu ziren, Bizkaiko euskalkia ez ezik, Euskal Herriko euskara ere ikusten eta aintzakotzat hartzen zuten bizkaitarrak. Euskararen eta
|
Euskal
Herriaren osotasunari begira, euskalki giputzean ikusi zuten heldulekurik egokiena, eta zuzenak ziren horretarako arrazoiak. Zoritxarrez, askozaz geroago nagusitu zen arrazoion indarra.
|
|
|
Egoki bete zituen, beraz, hizkera ereduaren baldintzak, baina bazuen akats bat larria: ez zuen aintzakotzat hartzen euskararen eta
|
Euskal
Herriaren osotasuna. Txokokeriak eta azken orduko berrikuntzat oso eskuzabal onartu zituen eta, azken batean, euskararen batasunari begira, oztopo bat gehiago izan zen.
|
|
|
Gipuzkoarren jokabideak euskararen eta
|
Euskal
Herriaren osotasuna aintzakotzat ez hartzea salatzen du, eta ez dezagun uste izan iraganeko kontua dela, gaur egun gaindituta dagoena. Bai zera!
|
|
|
Egia da, izan, dizkiat tankerakoak asko erabili direla joan den aspaldian, baina berez Gipuzkoakoak dira, eta ez, gainera, Gipuzkoa osokoak.
|
Euskal
Herria osotasun guztian hartuta, it hedatuagoa dago zki baino.
|
|
|
Nolanahi dela, bai bere orrialdeetan egunero
|
Euskal
Herriaren osotasunaren isla grafikoa eskaintzen saiatzen delako, bai sentiera abertzaledun jendeak pentsatu/ sustatu/ egina delako, Le Journal gure ikerketan sartzea deliberatu dugu.
|
|
|
Gaur egun [Ipar Euskal Herrian] euskarak daukan tresnarik indartsuena, jende gehienik hunkitzen duena dira. (...)? 120 Izan ere, irrati horiek erreferentzia bilakatu baitira euren eremuan, eta Ipar
|
Euskal
Herria osotasunean hartuta kontuan hartzeko moduko entzule tasa lortu dute. Hara adibidez zer zioten Siadecokoek duela urte batzuk (1996b:
|
|
|
Eskubide eta libertate inalienableak ziren, eta Nafarroak egin behar zukeen bere instituzioen eta eskumenen berreskuratze aldera, 1841eko Legearen aurrekoak zirenak, baina uneko beharretara egokituak eta eguneratuak. Nafarroak atxiki behar omen zuen" bere nortasun historikoa, betiere
|
Euskal
Herriaren osotasun baitan, zeinari txertatuko baita, nafartar populuak determinatuko lukeen moduan".
|
|
|
1049. ELAkoek lehendakariaren proposamenari dialektikoki heltzeko iradoki zieten Batasunakoei, baina hauek uste zuten horrek bere jendea are gehiago nahastuko lukeela. Aurrenik
|
Euskal
Herria osotasunean subjektu bezala onartu behar zen eta, orduan, instituzio nazionaletik abiatuta, eztabaidatu ahal izango ziren alternatibak, baita Ibarretxek proposatutakoa ere. Gatazkari erantzunik ez ematea ere kritikatzen zioten Ibarretxeren proposamenari.
|
|
2016
|
|
|
Futbolarekin batera, eta euskal pilotaz gaindi, errugbia da
|
Euskal
Herria osotasunean hartuta, talde nortasunak haragitzean garrantzi handia eduki duen taldekako kirola. Halaber, Euskal Herriaren XX. mendeko historiaren ikuspegia osatzen laguntzen du, futbolaz gain.
|
|
2017
|
|
|
Imajinatu duzue inoiz, inork zalantzan jartzen ez duen liburu batean jartzen duela
|
Euskal
Herria osotasun zatiezina dela. Ez da hain arraroa:
|
|
2018
|
|
|
Hamar urte geroago, 1863an, Louis Lucien Bonaparte hizkuntzalariak argitaratu zuen
|
Euskal
Herriaren osotasuna erakusten duen mapa ezagunenetako bat. Hala ere, nahiz eta gero eta gehiago baldin baziren zazpi herrialdeak erakusten zituen mapak, 1866an, Nafarroa Garaiko Diputazioak bultzatutako mugimendu batek berriz ere" Laurak bat" aldarrikatu zuen.
|
|
|
1877an indar handiagoz itzuli zen
|
Euskal
Herriaren osotasunaren aldeko ideia. Nafarroan bazegoen" Asociacion Euskara" izeneko elkarte bat, Juan Iturraldek, Arturo Campionek, Hermilio Olorizek eta Serafin Olabek dinamizatu zutena, beste batzuekin batera.
|
|
|
Pare bat urte lehenago, logika beretik,
|
Euskal
Herriaren osotasuna kontuan hartuz," nazio eraikuntzaren" lan ildoa hasi zen 1998an, Lizarra Garaziko akordiotik landa. Akordioa bereziki EAJren eta HBren artean adostua bazen ere, 347 Euskal Herri osoko alderdi, gizarte eragile edota sindikatu andana bildu zen.
|
|
|
Egunkari lider horiek" nazio" ikuspegi bat ere zabaltzen dute. Euskarazko komunikabide nazionalek tokian tokiko informazioari lekurik ez emanez, edo tokian tokikoek
|
Euskal
Herriaren osotasunaren ikuspegia eta ikuspegi nazionala ez emanez, erreferentzia" nazionalak" frantsesezkoek eta espainolezkoek ematen dituzte. Alabaina, egunkari horiek badituzte beren sail" nazionalak".
|
|
|
Nazio eztabaidaguneak, gatazkaren konponbiderako proposamena egin zuenean, lurraldetasunari garrantzia eman zion. Argi eta garbi idatzi zuen" lurraldetasuna onartzea" dela"
|
Euskal
Herria osotasun bat dela" erratea. " Osotasuna aintzat hartzea" zen abiapuntua.
|
|
|
Bilduko lituzke Euskal Herri osoan dauden erakunde politiko guztietako eta —bereziki— gizarte, kultura eta ekonomia eragileetako ordezkariak. Haren helburua litzateke
|
Euskal
Herriaren osotasuna bermatzen duten politikak diseinatzea eta erabakitzea, gero erakunde bakoitzak xede horien araberako politika egin dezan. Erakunde horren lana litzateke Euskal Herria zer den ongi azaltzea, hasteko, Euskal Herriko herritarren artean eta, baita ere, kanpora begira.
|
|
|
Erakunde horren lana litzateke Euskal Herria zer den ongi azaltzea, hasteko, Euskal Herriko herritarren artean eta, baita ere, kanpora begira.
|
Euskal
Herriaren osotasunaren argazkia zabaltzen laguntzen duten ekimen oro antola, susta edo lagun lezake (kirol topaketa eta lehiaketak, euskal prentsa nazionala, kulturaren zabalkundea, harreman ekonomiko sakonagoak, enpresen arteko elkar trukeak.). Zerbitzu berezi bat sor lezake zuzentzeko estatu edota administrazio ezberdinetako hiritarrak diren euskaldunek edo euskal enpresa zein erakundeek jasan behar dituzten trabak, izan prozedura luze eta konplikatuak, izan gain-kostuak.
|
|
|
Gipuzkoako historia nafarra.
|
Euskal
Herria Osotasunetik. Iruñea:
|
|
|
Gipuzkoako historia nafarra.
|
Euskal
Herria Osotasunetik. Iruñea:
|
|
|
Euskal dependentziaren oinarrian heterogeneotasun handia dago.
|
Euskal
Herria osotasuntzat har daiteke, baina guztitasun horretan patroi estruktural desberdinak eta heterogeneoak nahasten dira. Gauza bera esan daiteke Espainiaz edo Frantziaz, baina euskaldunek ez dute osagai diferentziak neutralizatzeko beste horiek duten aparatu estatala.
|
|
2021
|
|
|
Ikaselkar da salbuespena, baina, bestela, esan daiteke Araba, Bizkai eta Gipuzkoan zabaltzen diren testuliburuak eremu administratiboetara egokitzen direla Geografia ikasgaian eta
|
Euskal
Herriaren osotasuna gehiago errespetatzen dutela Historian.
|
|
|
Geografian, beraz, Espainiako argitaletxeek Euskal Herriaren zatiketa administratiboa bere gain hartzen dute aski zorrotz. Historian, berriz, eskuzabaltasun handiagoz aritzen dira, eta errespetu handiagoz jokatzen dute
|
Euskal
Herriaren osotasunarekin. Santillana Zubiaren 2 DBHko testuliburutik hartutako adibide honek grafikoki erakusten du hori.
|
|
|
"
|
Euskal
Herria osotasunean hartuta, neurketak dio kalean hizketan entzun dituztenen% 12,6 ari zirela euskaraz. 1997tik izandako portzentajerik txikiena da hori.
|
|
2022
|
|
|
Horrekin loturik, unibertsitatea bera ere izan liteke herri kohesio hori marraztuko lukeena, bere ekoizpenetan. Hots, ikerketaren esparrua Euskal Herria izanen litzateke (ez autonomia erkidego bat),
|
Euskal
Herriaren osotasunaren argazkiak aterako lituzke eta zatiketa administratiboari aurre eginen lioke. Gisa horretan ere, Euskal Herria nazio gisa marraztuko luke barnera eta kanpora begira.
|
|
2023
|
|
|
Asteburu honetan hasiko da Euskal Mendizale Federazioak eta Nafarroako Federazioak biek eskutik antolatutako mendiko lasterketen Euskal Herriko Kopa. Bi federazio, zazpi herrialde, zortzi lasterketa... horrela abiatzen da
|
Euskal
Herria osotasunean aintzat hartuko duen Kopa iragartzeko bideoa. Lineako proba hauek 40 km artekoak dira, gutxi gorabehera 1500 eta 2000 metro arteko desnibel positiboa dutenak.
|
|
|
|
Euskal
Herriaren osotasunaren ikuspegia garrantzitsua izan zen EuskalErria bultzatu zutenentzat, lehen zenbakiko" Nuestra misión" (1880) editorialean azaldu eta gero praxiaren bidez erakutsi zutenez. Editorial hartan ohartarazi zuten euskararen herria" hiru probintzia baskongadoak" baino zabalagoa dela, Nafarroara eta Pirinioetatik iparraldera ere hedatzen dela.
|