2013
|
|
Nola berrantolatuko zenuke elkarrizketa, koherentea izan dadin? Eman segida
|
bi
gazteen solasaldiari, eskuineko galderak eta erantzunak ordena egokian kokatuz.
|
|
Ikasi dugu, halaber, behar dugun erantzuna jasotzeko, pertsona egokiari galdetu behar zaiola.
|
Bi
baldintza horiek betetzen ditu Xabier Payari aspalditxo egindako elkarrizketak.
|
|
3 joaten zarete ikastolara ahizpa eta
|
biok
–
|
|
Oinez joaten gara ikastolara ahizpa eta
|
biok
.
|
|
Ikastolara ahizpa eta
|
biok
joaten gara oinez.
|
|
5 joaten zarete oinez ahizpa eta
|
biok
–
|
|
Ikastolara joaten gara oinez ahizpa eta
|
biok
.
|
|
Hemen azpian duzuna lagun berriak ezagutzeko edo bikotekide posibleak ezagutzeko erabiltzen diren galdetegien antzekoa da. Baina galdetzaileak falta dira, eta, ordainetan,
|
bi
pertsonek emandako erantzunak ematen dira. Erantzunetako bat, ordea, ez da egokia; ez dio galderari erantzuten.
|
|
1 Binaka elkarturik, ordenatu ematen zaizkizun hitzak, eta osatu erantzuna modu egokian. Zeregin hori azkar eta ondo burutzeko,
|
bi
pista emango dizkizugu: (1) Ezer baino lehen, irakurri galdera, eta borobildu galdetzailea.
|
|
Orain,
|
bi
hitz aukeratu behar dituzu esaldia osatzeko:
|
|
2 Osatu honako galdera erantzun hauek, bakoitzerako ematen dizkizugun
|
bi
aukeretatik zuzena hautatuz:
|
|
a) Idatzi zenituzten helburuen artean, aukera itzazue
|
bi
edo hiru; esate baterako," toki eta herri berriak ezagutzeko"," lagun berriak egiteko" eta" beste hizkera bat ezagutzeko" helburuak.
|
|
1 Deskribapen bakoitzerako,
|
bi
antonimo dauzkazu. Hautatu egokiena.
|
|
Esandakoaren lekuko dira argazkien bidez eginiko honako
|
bi
leku deskribapen hauek.
|
|
1 Hona hemen
|
bi
paisaiaren irudiak. Bien deskribapenak egiteko, hamaika hitz hautatu ditugu.
|
|
1 Hona hemen bi paisaiaren irudiak.
|
Bien
deskribapenak egiteko, hamaika hitz hautatu ditugu. Zer hitz aukeratuko zenuke irudi bakoitzerako?
|
|
Zer dago lorategiaren
|
bi
gune horietan?
|
|
1 Irakur itzazu honako
|
bi
deskribapen atal hauek, eta bete hutsuneak jarraian dauden leku antolatzaileen artean egokia hautatuz.
|
|
1 Irakur ezazu, lehenik, honako informazio testu hau. Ondoren, irakurri
|
bi
testu laburrak, eta erantzun horiei buruzko galderei.
|
|
|
bi
besoak zabaltzen elkarbizitzari!
|
|
Pertsona bati buruzko informazioa jasotzeko modu bat baino gehiago dago; horietako bat elkarrizketa da. Orain ikusiko duzun bideoan, Mertxe Arruti andreak
|
bi
elkarrizketatzaileren galderei erantzuten die.
|
|
2 Bideoa ikusi ondoren, binaka jarri, eta Mertxeri egindako galderen zerrenda osatuko duzue. Kontuan izan zerrenda berria
|
bi
kideen ekarpenez osatu behar duzuela.
|
|
|
Bi
herrietako euskalkiei buruzkoa, haien euskalkian hitz edo esapide batzuk esateko eta haiekiko begirunea agertzeko.
|
|
Kategoriak, ezaugarriak& hainbeste informaziorekin ez nahasteko, hona hemen lagungarri izango zaizkizun
|
bi
pista: batetik, kategoriak ezaugarriak baino orokorragoak dira; bestetik, kategoriek ordena adierazten duten adierazle nabarmen bat dute.
|
|
|
Bi
informazio mota erabil dezakegu pertsona baten deskribapena egiten dugunean: batetik, ikusi duzun bezala, ezaugarri fisikoen eta izaeraren deskribapena egin daiteke; bestetik, haren ekintzen eta jokamoldearen berri eman daiteke.
|
|
Zorioneko edo zoritxarreko egin gaitzake maitasunak. Hona hemen maitasunari eta maitasun beharrari buruz diharduten
|
bi
poema. Maiteminduta bazaude, eta ez bazaude ere, irakur itzazu, eta erantzun hurrengo bost zereginei.
|
|
2 Gaiaz gainera,
|
bi
poemek badute beste ezaugarri bat komunean: nori zuzentzen zaizkio poetak?
|
|
3
|
Bi
poemak kontuan izanik, osatu honako igarkizun hau:
|
|
1 Olerkiaren lerroak
|
bi
zutabetan daude banatuta. Elkar itzazu alde batekoak eta bestekoak, esaldi bikoteak osatzeko.
|
|
3 Eta lehenengo lerroko eta azkeneko
|
bi
lerroetako aldaketak honako hauek balira?
|
|
2 Taldekide bakoitzak eskainitako hitzen kategoria bereko
|
bi
hitz gehituko ditu hitz multzoan, eta taldeko fitxan idatziko ditu.
|
|
4 Era askotara abestu izan da Bitoriano Gandiagaren poema.
|
Bi
aldaera hauetatik, zein gustatzen zaizue gehien?
|
|
2 Hara hemen
|
bi
taldek zer esanahi eman dioten poemari:
|
|
Garbi geratu zaigu soinua eta letra
|
bi
errealitate desberdin direla. Beraz, idazten den bezalaxe ahoskatu behar delako ustea erdia ustela da.
|
|
Horretarako, irizpideak behar dituzu. Hona hemen
|
bi
:
|
|
Eraldatzeak egiteko, hona hemen lagunduko dizuten zenbait jarraibide; erabili, gutxienez,
|
bi
:
|
|
Hitz egitean, solastean, literatura testuak ozen irakurtzean& hitz serioak zabaltzen ditugu, biziak, lehorrak, kantariak, sentituak, dantzariak&, denak adierazkorrak!
|
Bi
pertsonak nola egiten duten ikusiko dugu bi bideotan:
|
|
Hitz egitean, solastean, literatura testuak ozen irakurtzean& hitz serioak zabaltzen ditugu, biziak, lehorrak, kantariak, sentituak, dantzariak&, denak adierazkorrak! Bi pertsonak nola egiten duten ikusiko dugu
|
bi
bideotan:
|
|
1
|
Bietako
zeinek irakurri du adierazkorrago, lehenengo bideoko pertsonak ala bigarrengoak?
|
|
5 Bat,
|
bi
, hiru& eta KLAK! Ahots bikoizketa egiteko garaia iritsi da.
|
|
1 Irakurri berri duzun poemari Juanek, Galderrek eta Olatzek oso esanahi desberdinak eman dizkiote. Baina haien hitzak
|
bitan
banatu dira; hemen dituzu, bi zutabetan. Lot ezazu ezkerreko esaldi bakoitza dagokion eskuineko jarraipenarekin.
|
|
1 Irakurri berri duzun poemari Juanek, Galderrek eta Olatzek oso esanahi desberdinak eman dizkiote. Baina haien hitzak bitan banatu dira; hemen dituzu,
|
bi
zutabetan. Lot ezazu ezkerreko esaldi bakoitza dagokion eskuineko jarraipenarekin.
|
|
Honako izen eta adjektibo hauek erabiliz, esan zer hots ateratzen duen zure bihotzak, alegia, nola sentitzen zaren. Hona
|
bi
adibide:
|
|
Eta sentimenduak ikusi ere egiten direla esango balizute? Aspaldian elkar ikusi ez duten
|
bi
lagunen besarkada beroa ez al da maitasunaren eta pozaren irudi garbia. Oraingo honetan, begiak zorroztea komeni zaizu.
|
|
1 Honako
|
bi
zutabe hauetako hitzak lotuz, adierazi, ahoz, zerekin erlazionatzen duzuen eta zer esanahi ematen diozuen kolore bakoitzari. Kolore horiek hemen ez dauden beste elementu batzuekin erlazionatzen badituzue, adierazi zein diren.
|
|
1 Bikoteka jarrita, hitzen makulurik gabe, sentimenduak irudikatuko dizkiozue elkarri, soilik aurpegia eta gorputza erabilita. Bakoitzak
|
bi
sentimendu pentsatuko ditu, eta, txandaka, elkarri antzeztuko dizkiozue. Taulan sentimenduaren izena idatziko duzue eta haren marrazkia egingo.
|
|
1
|
Bi
testu labur hauek bi komiki binetari dagozkio. Zeinekin lotuko zenuke bakoitza?
|
|
1 Bi testu labur hauek
|
bi
komiki binetari dagozkio. Zeinekin lotuko zenuke bakoitza?
|
|
Eguerdian amak eta
|
biok
eztabaidatu dugun arren, kroketak egin dizkidalako afaltzeko, eta kroketak
|
|
2 Entzun berriz ere testua, eta aukeratu, honako egoera hauetatik, zein
|
bi
ekarri zizkion gogora lurrinak Baldiniri:
|
|
Horretarako, baliatu fitxan jasotako informazioa; behar izanez gero, osa ezazu. Hona hemen
|
bi
adibide:
|
|
1 Zer sentimendu adierazteko balio du letra etzanaz idatzitako lokuzio bakoitzak? Lot itzazu
|
bi
zutabeak:
|
|
Ez neskak eta ez lagunak ez zuten ondo hartu iseka. Aurre egin zieten, ausardiaz, eta gizonek
|
bi
gazteei" lezio bat ematea" erabaki zuten. Laguna jipoitu zuten aurrena, konortea galdu zuen arte.
|
|
Bihotz
|
biren
berri ematen dute honako bi testu hauek. Zure sentimenduen inbentarioa ikusita, nolakoa dela esango zenuke zeurea?
|
|
Bihotz biren berri ematen dute honako
|
bi
testu hauek. Zure sentimenduen inbentarioa ikusita, nolakoa dela esango zenuke zeurea?
|
|
1 Irakurri testuak.
|
Bietan
deskribatzen diren bihotzetatik, zein gustatzen zaizu gehien. Zergatik?
|
|
2
|
Bi
testuetan hitz batzuk nabarmenduta daudela ikusi duzu. Jarri arreta horietan, eta erantzun galderei:
|
|
Antzekotasuna ala kontrakotasuna? Zer dago
|
bien artean
–
|
|
Aurreko jarduerako
|
bi
testuetan nabarmendu ditugun hitzek ezaugarri komun bat badute: kategoria gramatikal berekoak dira, denak izenak dira.
|
|
izen arruntei izen arruntek jarraitu behar diete, eta izen bereziei bereziek.
|
Biotako
zein hasiko den erabaki, eta, txandaka, osatu segida:
|
|
4 Orain,
|
bi
bikote elkartuko zarete. Bikote bakoitzak sortu dituen fitxak moztu, eta, denak nahasirik, domino partida bat jokatuko duzue lauron artean.
|
|
b) Nola itzuliko zenituzke beldur eta beldurra hitzak gaztelaniara?
|
Bietako
zein da
|
|
23 jarduerako testuetan itzalez nabarmendutako hitzak ordezkatzen baditugu, nahi beste bihotz deskriba daitezke. Zure bihotza deskribatuko duzu orain; hautatu
|
bi
testu horietako bat, eta, honako hiru urrats hauei jarraituz, eralda ezazu:
|
|
Irakurri, eta, aurrekoarekin egin zenuen bezala, eraldatu eta berri bat osatuko duzu. Horretarako, jarraitu honako
|
bi
urrats hauei:
|
|
1 Ordezkatu poemako lehenengo izena;
|
bi
bider agertzen da.
|
|
Nola bukatzen da ordezkatu beharreko hitza? Ez bada" tzak", horrek beste
|
bi
hitz aldatzera zaramatza. Adjektiboa aurrekoa eta izena azkenekoa.
|
|
2 Lehenengo osagaiko hainbat jarduera egiteko, 6 eta 17 jarduerak kasu,
|
bi
multzotan daude sailkatuta aukeran ematen diren hitzak: batean izenak, eta bestean adjektiboak.
|
|
Konparazioak egiten ditugunean ere antzekotasun bat duten elementuez baliatzen gara. Konparazioetan, ordea, metaforetan ez bezala, antzekotasuna duten
|
bi
elementuak ageri dira, konparazioa adierazten duen hitzarekin lotuta. Adibidez:
|
|
Honako poema honetan, pertsonaia baten irudia darabil egileak sentimendu bat iradokitzeko. Poematik ezabatu diren azken
|
bi
hitzetan (izena lehenengoa, eta adjektiboa bigarrena) ezkutatzen da pertsonaia hori. Gai izango al zara nor den asmatzeko?
|
|
Testu baterako
|
bi
sarrera posible dituzu hemen. Irakur itzazu eta erantzun galderari:
|
|
1
|
Bi
sarrera horietatik zeinek betetzen ditu honako bi baldintza hauek. BALDINTZAK:
|
|
1 Bi sarrera horietatik zeinek betetzen ditu honako
|
bi
baldintza hauek. BALDINTZAK:
|
|
|
Bi
testuren sarrerako paragrafoak eta bi izenburu dituzu hemen. Irakurri arretaz.
|
|
Bi testuren sarrerako paragrafoak eta
|
bi
izenburu dituzu hemen. Irakurri arretaz.
|
|
a)
|
Bi
sarrera horietako bati lotutako testuak kultura bateko bitxikeriak deskribatuko ditu. Zeinek?
|
|
3. " Animaleak" eta" Kultura eta bizimodu bitxiak" testuetan
|
bi
kulturek animalien aurrean dituzten edo izan dituzten jokamoldeak azaltzen dira. Irakasleak emango dizkizue testuok, eta, taldeka jarrita, paragrafoka irakurriko dituzue, ozen eta txandaka.
|
|
1 Oso antzeko edukia duten
|
bi
artikuluren sarrerak dira honako hauek. Biak irakurrita, bietako zein artikulu irakurriko zenuke?
|
|
1 Oso antzeko edukia duten bi artikuluren sarrerak dira honako hauek.
|
Biak
irakurrita, bietako zein artikulu irakurriko zenuke. Zergatik?
|
|
1 Oso antzeko edukia duten bi artikuluren sarrerak dira honako hauek. Biak irakurrita,
|
bietako
zein artikulu irakurriko zenuke. Zergatik?
|
|
2
|
Bi
sarrerak irakurrita, zein dira, zure ustez, bi artikuluetan garatzen diren azpigaiak edo kategoriak. Konparatu sarrera batean eta bestean nola eman diren aditzera azpigai horiek.
|
|
2 Bi sarrerak irakurrita, zein dira, zure ustez,
|
bi
artikuluetan garatzen diren azpigaiak edo kategoriak. Konparatu sarrera batean eta bestean nola eman diren aditzera azpigai horiek.
|
|
Euskal espartinei buruzko artikulu baterako
|
bi
sarrera posible idatzi ditu Laiak. Ez batarekin eta ez bestearekin ez da gustura geratu.
|
|
Dibulgazio artikuluen sarrerak
|
bi
funtzio izaten ditu. Batetik, testuaren laburpen modukoa eginez, Bestetik, irakurlearen arreta bereganatzea.
|
|
Batetik, testuaren laburpen modukoa eginez, Bestetik, irakurlearen arreta bereganatzea.
|
Bi
ezaugarri horiengatik esan ohi da sarrerak testuaren edukiaren aztarnak izan behar dituela eta, era berean, izan behar duela.
|
|
8 Duten metal horren arabera,
|
bi
eratakoak izan daitezke. Makila tradizionalak altzairua eta larru txirikordatua daramatza, eta mizpirondo edo gaztainondo egurrezkoa da.
|
|
Ezkerreko zutabean ideia edo informazio bat; erdikoan,
|
bi
testu antolatzaile; eta, eskuinekoan, beste bi ideia edo informazio
|
|
Ezkerreko zutabean ideia edo informazio bat; erdikoan, bi testu antolatzaile; eta, eskuinekoan, beste
|
bi
ideia edo informazio
|
|
1 Hasierako ideia bakoitzarekin
|
bi
esaldi osatuko dituzu. Bakoitzean testu antolatzaile bat erabiliko duzu, eta horri dagokion amaiera aukeratuko duzu.
|
|
1 Hirunaka jarrita, konpara itzazue
|
bi
testuak, eta markatu zer aldaketa egin diren.
|
|
Tobera
|
bi
lagunen artean jotzen den euskal musika tresna da, txalapartaren antzekoa. Metro eta erdi luzerako burnizko hodi batek osatzen du.
|
|
Euskaldunek Lurraren gurtza hartzen dute oinarritzat. (1) bere airezko eremuan
|
bi
|
|
Euskal mitologian animaliak
|
bi
multzotan sailkatzen dira. Batetik, positibo edo onuragarriak direnak.
|
|
Heskaiak, zuhaitz, zuhaixka edo
|
bien arteko
nahasketarekin osaturiko hesitura biziak, ohikoak izan dira Euskal Herrian. Haiek egiteko, gehienetan, landare autoktonoak, bertakoak, alegia, erabiltzen ziren:
|
|
3 Ireki dokumentu berri bat, eta probatu Interneteko irudi galeriatik
|
bi
irudi txertatzen. Eginkizun hori nola burutzen den ahantzia baldin baduzu, jo ezazu bideo tutorialera.
|
|
a) Hauta itzazu testuarentzako egokiak diren
|
bi
argazki. Horretarako, irudi bilduman dituzunak baliatu ahal izango dituzu; horiek desegokiak direla pentsatzen baduzu, jo ezazu Internetera.
|
|
3 Nola osatuko zenuke galdera zerrenda hori? Formula itzazu beste
|
bi
edo hiru galdera. Gogoratu informazioa bilatzen lagunduko dizuten galderek komunikazio asmoarekin bat etorri behar dutela.
|
|
Antzinako musika tresna da txalaparta, eta, lehen begiratuan, oso tresna sinplea irudi lezake:
|
bi
makila eta bi ohol, elkarren kontra erritmikoki talka eginez. Itxurari eta zereginari begiratzen badiogu, oso zaharra dela esan daiteke, baina ez dago hori baieztatzen duen daturik.
|
|
Antzinako musika tresna da txalaparta, eta, lehen begiratuan, oso tresna sinplea irudi lezake: bi makila eta
|
bi
ohol, elkarren kontra erritmikoki talka eginez. Itxurari eta zereginari begiratzen badiogu, oso zaharra dela esan daiteke, baina ez dago hori baieztatzen duen daturik.
|
|
Txalapartaren itxura ez da beti eta leku guztietan berdina izan. Tradizioan gehien ageri den txalapartak
|
bi
euskarri izan ohi ditu: otarreak edo saskiak ahoz behera jarrita, edo aulkiak edo bankuak.
|
|
Horien gainean, isolatze funtzioa egiten duen zerbait ipini ohi da: arto hostoa (arto orria), belar idorra, zaku zaharrak& Eta gainean, etzanda,
|
bi
metro luze inguru, hogei zentimetro zabal eta sei zentimetro lodi den ohola. Azkenik, oholean jotzeko lau makila.
|